Symposium d.d. 28.11.11 “Praten over incidenten, een noodzaak”
COMMUNICATIE OVER INCIDENTEN IN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG: PREVENTIE, CURATIE EN NAZORG
Raf De Rycke Gedelegeerd bestuurder Organisatie Broeders van Liefde
“Het geruchtencircuit compenseert wat ontbreekt aan formele informatie”
1.Specifieke invalshoek vanuit de sector geestelijke
gezondheidszorg 2.Enkele casussen 3.Aanbevelingen 3.1. Voor de sector 3.1.1. Crisismanagement 3.1.2. Bijscholing
3.2. Voor het beleid
1. Specifieke invalshoek vanuit de sector geestelijke gezondheidszorg “Bij een crisis primeert meestal de emotie op de ratio” 1.1. Specifieke risico’s in de GGZ-voorzieningen
Doelgroepen o o o o o o o o
Sterk gedragsgestoorde en agressieve patiënten Toxicomanen Pyromanen Dubbele diagnose: mentale handicap en psychiatrische stoornis Kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele problemen Patiënten met een persisterend storend gedrag Seksueel grensoverschrijdend gedrag …
Pathologie o o o o o
Risico op zelfdoding Storend gedrag Onvoorzien of moeilijk te verklaren gedrag Therapieontrouw Ontvluchtingen
Specifieke invalshoek vanuit de sector geestelijke gezondheidszorg
Behandeling o o o
Statuten o
o
ECT Afzondering Bijwerkingen medicatie
Internering • Categorie medium risk • Geen detentie-opdracht, wel zorgfunctie Gedwongen opnames
Evolutie o o
Nieuwe risico’s als gevolg van de vermaatschappelijking (PVT, IBW, PZT, …) Art. 107 van de ziekenhuiswet met de mobiele equipes (functies 2a en 2b)
1.2. Categorie van incidenten
Patiënt is voorwerp van incident Patiënt is oorzaak van incident bij andere persoon of eigendomsschade
2. Enkele casussen “Als je elke dag 5.000 patiënten kwaliteitsvol behandeld, kom je zelden in de actualiteit. Als er zich een ernstig incident voordoet met één van deze 5.000 patiënten, dan haal je onmiddellijk het nieuws” 2.1. Zelfdoding
Vermijden van externe communicatie (risico van imitatiegedrag) Afspraken met de media Aandacht voor second victim (ook na het incident) Intern zorgvuldig omgaan met informatie (risico van imitatiegedrag en traumatisch effect voor medepatiënten) Systematische interne evaluatie in het kader van preventie
Enkele casussen
2.2. Valse bommelding in diverse treinstations
Zelf contact gelegd met de media Verontschuldigingen aan treinreizigers voor geleden ongemakken (empathie) Open communicatie over behandeling en risico’s van geïnterneerden met respect van privacy en eerbiediging medisch geheim m.b.t. de betrokken patiënt Ondersteuning van directie, artsen en personeel van de betrokken unit
Enkele casussen
2.3. Overlijden in politiecel na een niet gerealiseerde opname omwille van overmacht, in casus uitzonderlijk extreem agressief gedrag Opmaak van perscommuniqué Goed onderbouwde motivatie voor het inroepen van de overmacht (zorgvuldig handelen in functie van de veiligheid van het personeel en de patiënten en vermijden van juridisering) Ondersteuning van directie en bevoegde arts voor de gedwongen opnames Vlotte bereikbaarheid voor de pers Aandacht voor interne communicatie
3. Aanbevelingen “Geen goede communicatie zonder een goed crisismanagement” 3.1. Voor de sector 3.1.1. Crisismanagement Inventaris van mogelijke crisissen o
Indeling op basis van risicogroepen • Plaatsgebonden risico’s • Productrisico’s • Populatierisico’s • Imagorisico’s • Financiële risico’s
Aanbevelingen
Crisisplan o o
Niveau binnen de organisatie (raad van bestuur, directie, …) Algemeen crisisplan • Beleidsverklaring • Types crisissen betrekken op eigen organisatie • Te betrekken personen en verantwoordelijkheden • Te verzorgen taken en te volgen procedures • Te gebruiken instrumenten • Procedures voor interne communicatie • Procedures voor externe communicatie • Nazorg • Evaluatie
Crisiscommunicatieplan o o o
Namen en functies van de leden van het crisiscommunicatieteam Waarschuwingsprocedure Perstekst
Aanbevelingen
Checklists o o o o o o
Voorbereid zijn Voor de crisis Tips voor communicatie tijdens crisissen Wanneer de crisis zich voordoet Dingen die zich voordoen tijdens een crisis Taakinvulling
3.1.2 Bijscholing Voorkomen van en omgaan met agressie Suïcidepreventie Patiëntveiligheid
Aanbevelingen
3.2. Voor het beleid
Continueren van de projecten “coördinatie kwaliteit en patiëntveiligheid” Reguliere financiering van het veiligheidsbeleid (patiëntenveiligheidsmanagementsystemen, zorgprocessen en indicatoren) Voldoende middelen voor zelfmoordpreventie Reguliere erkenning van eenheden voor intensieve behandeling Voldoende kwantitatieve en kwalitatieve zorgomkadering …
“Het verloop van de communicatie hangt meer af van de interpretatie van de ontvanger dan van de intentie van de zender” Dank voor uw aandacht!
