SURINAME BUSINESS FORUM
S B F A PUBLIC PRIVATE PARTNERSHIP
NATIONALE STRATEGIE voor de ontwikkeling van de private sector - oktober 2002
Facilitators:
DIAGNOS CARIMECO PARTNERS:
VSB MINHI KKF MINPLOS ASFA
VERENIGING SURINAAMS BEDRIJFSLEVEN MINISTERIE VAN HANDEL EN INDUSTRIE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN MINISTERIE VAN PLANNING & ONWIKKELINGSSAMENWERKING ASSOCIATIE VAN SURINAAMSE FABRIKANTEN
KONTAKT ADRES: Ministerie van PLOS Dr. S. Redmondstraat 118 Paramaribo Suriname
SURINAME BUSINESS FORUM
SBF PUBLIC- PRIVATE PARTNERSHIP
NATIONALE STRATEGIE VOOR DE ONTWIKKELING VAN DE LOKALE PRIVATE SECTOR
NATIONALE STRATEGIE VOOR DE ONTWIKKELING VAN DE LOKALE PRIVATE SECTOR INHOUDSOPGAVE
BLZ
BUSINESS EN STRUCTUUR VAN HET S.B.F. ................................................................. 4 TERUGBLIK ........................................................................................................................4 ACTOREN ...........................................................................................................................4 VERVOLGSTAPPEN ..............................................................................................................5 OMGEVINGSFACTOREN................................................................................................. 6 INTERNATIONALE VERDRAGEN EN BUITENLANDSE HANDEL...................................................6 ECONOMISCH MILIEU ..........................................................................................................6 HUMAN RESOURCES ............................................................................................................7 WETTELIJK KADER..............................................................................................................7 INTERNATIONALE DONORSTEUN ..........................................................................................7 UITVOERING..................................................................................................................... 8 ORGANISATORISCH RAAMWERK VOOR DE UITVOERING VAN DE STRATEGIE ............................8 KRITISCHE SUCCESFACTOREN VOOR DE UITVOERING VAN DE STRATEGIE ...............................8 MISSION STATEMENT EN STRATEGISCHE DOELEN................................................ 9 MISSIE VAN HET SBF ..........................................................................................................9 STRATEGISCHE (BUSINESS EN ONDERSTEUNENDE) DOELEN VOOR DE ONTWIKKELING VAN DE PRIVATE SECTOR IN SURINAME............................................................................................9 REALISATIE INDICATOREN......................................................................................... 10 -BUSINESS DOEL- EEN GUNSTIG KLIMAAT BEVORDERLIJK VOOR HET BEDRIJFSLEVEN SCHEPPEN........................................................................................ 11 SUBDOEL (1) IN ALGEMENE ZIN HET CONCURRENTIE VERMOGEN
VERSTERKEN DOOR DE OMGEVING VOOR HET BEDRIJFSLEVEN TE VERBETEREN EN DE LASTEN VOOR HEN TE MINIMALISEREN ................................................................................................................11 SUBDOEL (2) HET NIVEAU VAN DIRECTE BUITENLANDSE INVESTERINGEN VERHOGEN . ..........12 SUBDOEL (3) DE PRESTATIES EN HET CONCURRENTIE VERMOGEN VAN DE INDIVIDUELE ONDERNEMINGEN , IN HET BIJZONDER, DE LOKALE ONDERNEMINGEN VERSTERKEN............... 13 SUBDOEL (4) EEN KLIMAAT SCHEPPEN EN EEN PROGRAMMA VAN ONDERSTEUNENDE DIENSTEN OPZETTEN DAT ONS VERZEKERT VAN EEN DYNAMISCHE EN GROEIENDE SECTOR VAN KLEINE BEDRIJVEN ........................................................................................................................14 SUBDOEL (5) ACTIEF DE GROEI VAN DAT DEEL VAN HET BEDRIJFSLEVEN DAT DEVIEZEN GENEREERT BEVORDEREN..................................................................................................15 SUBDOEL (6) WET- EN REGELGEVING EN EEN RECHTSSYSTEEM BEVORDEREN DAT GUNSTIG IS VOOR HET BEDRIJFSLEVEN .................................................................................................15
-ONDERSTEUNEND DOEL- VOOR HET BEREIKEN VAN HET BUSINESS DOEL VAN HET SBF IS VEREIST: EEN CULTUUR VAN BETROKKENHEID BIJ BELEIDSMAKERS; BEREIDHEID TOT HET ONDERGAAN EN DOORVOEREN VAN VERANDERINGEN EN EEN ALGEMEEN BESEF VOOR HET HANTEREN VAN DE HOOGSTE KWALITEITSNORMEN BIJ DE DIENSTVERLENING AAN HET BEDRIJFSLEVEN. ........................................................................................................... 16
2
SUBDOEL (7)
BIJ DE UITVOERING VA N DE STRATEGIE DE BETROKKENHEID VAN BELEIDSMAKERS VERSTERKEN EN UITBOUWEN ...................................................................16 SUBDOEL (8) VERANDERINGEN IN DENKEN EN HANDELEN BIJ DE OVERHEID, HET BEDRIJFSLEVEN EN DE BEDRIJFSLEVENORGANISATIES BEVORDEREN ....................................16 SUBDOEL (9) HET HANTEREN VAN DE HOOGSTE KWALITETSNORM EN BIJ DE DIENSTVERLENING AAN HET BEDRIJFSLEVEN DOOR DE AFZONDERLIJKE ACTOREN .............................................17
3
BUSINESS EN STRUCTUUR VAN HET S.B.F. TERUGBLIK
Internationaal wordt steeds meer erkend dat de Lokale Private sector (LPS)een cruciale bijdrage kan leveren aan de groei en ontwikkeling van de economie van het land. De LPS is hier gedefinieerd als die economische sector die alle ondernemingen omvat die het resultaat zijn van voor het merendeel particuliere investeringen inclusief de middelgrote, kleine en micro bedrijven uitgezonderd die ondernemingen die tot stand zijn gekomen als gevolg van voor het merendeel directe buitenlandse investeringen. Zonder de creatie van voldoende productieve en volwaardige werkgelegenheid in een land, is het niet mogelijk tot effectieve armoedebestrijding en bevordering van duurzame economische groei te komen. Werkgelegenheid is productief als ze gericht is op de productie van goederen en diensten waarnaar effectieve vraag bestaat en die niet van permanente subsidies afhankelijk is. Voor het scheppen van productieve en volwaardige werkgelegenheid zijn particuliere investeringen onontbeerlijk. Deze leiden immers tot uitbreiding van productiecapaciteit en/of verbetering van bestaande productiecapaciteit die de basis vormt voor duurzame economische groei en gepaard gaat met meer productieve en volwaardige werkgelegenheid. Het is daarom de Lokale Partikuliere sector die essentieel is in een beleidsstrategie, gericht op de verbetering van de sociaal-economische situatie van ons land. In de negentiger jaren groeide bij het Surinaamse bedrijfsleven het besef dat herstel, groei en ontwikkeling van de Lokale Private sector alleen tot stand kan komen door onderlinge samenwerking waarbij een efficiënt en effectief functionerende Publieke sector onontbeerlijk is om in dit proces een katalyserende en faciliterende rol te vervullen. In het proces van samenwerking tussen de Publicen Privatesector wordt o.a ondersteuning verkregen van de Europese Commissie (EC). De eerste aanzet om te komen tot een strategie voor de ontwikkeling van de Lokale Private sector werd gegeven bij de ondertekening van “een gezamenlijke visie” door de ASFA , VSB en KKF op 17 mei 1999. In hetzelfde jaar werden de terms of reference opgesteld voor een Business Forum in Suriname (SBF), dat als platform zou moeten dienen voor samenwerking en dialoog tussen de Overheid en de Private sector. Hierin werden het mandaat en het werkgebied van dit partnership gedefinieerd. Het SBF kreeg hierbij de opdracht mee een Nationale Strategie ter bevordering van duurzame ontwikkeling van de Private sector te formuleren, welke als raamwerk zou dienen voor projecten die zouden kunnen worden gefinancierd. Door middel van een raadsbeslissing van de RvM (missive d.d. 9 oktober 2000) bevestigde de Overheid haar committering aan het SBF. ACTOREN
De oorspronkelijke deelnemers in het SBF zijn de ASFA, de VSB, de KKF, het Ministerie van Handel en Industrie, het Ministerie van Planning en Ontwikkelingssamenwerking en de Centrale Bank van Suriname. Recentelijk is de overheidsparticipatie uitgebreid met het Ministerie van Justitie & Politie en van het Ministerie van Financien. De uitvoering van de Nationale Strategie vereist een geïnstitutionaliseerde samenwerking tussen de Private en de Publieke sector. Het is van belang dat deze samenwerking, na de formulering van de strategie, wordt voortgezet en geconsolideerd. Bij dit proces van verdere institutionalisering van het SBF zal ook deelname van andere actoren worden geregeld, waarbij duidelijke criteria zullen worden opgesteld voor deelname aan dit samenwerkingsverband.
4
VERVOLGSTAPPEN
Tot nu toe hebben de actoren voorbereidingen getroffen om te komen tot formulering van de Nationale Strategie, welke bestonden uit het maken van uitgebreide en diepgaande analyses van de mogelijkheden, uitdagingen en knelpunten bij het functioneren van het Surinaams bedrijfsleven. Deze diagnose met daaraan gekoppeld concrete aanbevelingen werden door DIAGNOS geconsolideerd in het rapport “Suriname Business Forum: Private Sector Development Strategy (August 2002)”. De Nationale Strategie dient als uitgangspunt bij het kiezen van de prioriteiten uit de opgestelde diagnose, welke op hun beurt zullen worden vervat in een actieplan, waarin de prioriteitsvolgorde en de benodigde financiele middelen zullen worden aangegeven. Direct daarna kan een financieringsplan worden opgesteld welke aan potentiële financierders kan worden aangeboden. Door de EC is reeds 4 miljoen Euro gereserveerd ter ondersteuning van dit proces uit het 8ste European Development Fund - EDF .
5
OMGEVINGSFACTOREN
De strategie is geformuleerd tegen de achtergrond van de neergang van de Surinaamse economie in de afgelopen 20 jaar. Met de opschorting van de Nederlandse hulpallocatie in 1983 en de crisis in de internationale aluminiumindustrie werden de fundamentele onevenwichtigheden van de nationale economie blootgelegd. Suriname heeft een structureel spaartekort dat tot uitdrukking komt in lopende tekorten op de staatsbegroting en de betalingsbalans. De daaropvolgende monetaire financiering had als resultaat het bekende effect: wisselkoersstijging en monetaire instabiliteit. Bovendien zullen zich in de komende 3 jaar grote mondiale en regionale uitdagingen voordoen. Wel is de verwachting dat het macro-economische klimaat als gevolg van de aangekondigde structurele hervormingsmaatregelen w.o. Public Sector Reform, zal verbeteren en uiteindelijk zal moeten leiden tot verduurzaming van de eerder genoemde stabiliteit. INTERNATIONALE VERDRAGEN EN BUITENLANDSE HANDEL
De Surinaamse economie zal in de komende jaren erg beinvloed worden door de verschillende internationale verdragen waar Suriname als partij deel van uit maakt; ondermeer kunnen worden genoemd de Caricom Single Market and Economy (C.S.M.E), de uitbreiding van de EC, de veranderende relatie tussen de EC en de ACP, de vrijhandelszone van de Americas (FTAA) en de opkomende wijzigingen in de WTO. Deze overeenkomsten - gericht op vergrootte markttoegang vormen voor kleine kwetsbare economiëen een grote uitdaging. Afhankelijk van de wijze waarop de politiek en het bedrijfsleven hiermee omgaan en hierop inspelen kunnen deze bedreigingen worden omgezet in kansen. Vanzelfsprekend is ook van belang hoe de economie van Suriname’s belangrijkste handelspartners, de Verenigde Staten en Nederland zich ontwikkelt. In Amerika is het vertrouwen in het bedrijfsleven danig geschokt door de aan het licht gekomen boekhoud-schandalen van grote beursgenoteerde bedrijven en hun gerenommeerde accountantskantoren. De grote vraag is of deze ontwikkeling kan leiden tot een nieuwe recessie. In Nederland is er een nieuwe politieke groepering aan de macht. Tussen Suriname en Nederland is overeengekomen dat de resterende Verdragsmiddelen via de Sectorale Benadering benut zullen worden. Prioriteitsgebieden hierbij zijn: Onderwijs, Volksgezondheid, Huisvesting, de Agrarische sector, Milieu en Bestuur. Het is niet verwachtbaar dat er veranderingen zullen optreden in de gemaakte afspraken tussen Suriname en Nederland.Economisch milieu Het economisch milieu waarin de strategie moet worden uitgevoerd wordt in belangrijke mate bepaald door de macro-economische omstandigheden in Suriname. Deze omstandigheden kunnen het beste als volgt worden gekarakteriseerd. 1. Ongunstige monetaire verhoudingen welke zich doen kennen in: • ongunstige wisselkoersverhoudingen en bewegingen als gevolg van een te lage verdiencapaciteit van de natie; • geringe beschikbaarheid van deviezen bij de CBvS; • structurele geldspeculatie; • hoge inflatie en rentepercentages. Voor de industrie-sector hebben de ongunstige monetaire verhoudingen directe gevolgen z.a. • hoge inkoopprijzen voor grondstoffen en halffabricaten;
6
• • •
hoge rentetarieven; voortdurende nominale loonstijgingen met als gevolg een relatieve daling van de winstgevendheid van bedrijven; geringe afzetmogelijkheden. vanwege de relatieve armoede en stijgende werkloosheid aan de vraagzijde
2.
Niet stimulerend wet- en regelgevend raamwerk: • het ontbreken van een duidelijk investeringsbeleidsraamwerk met specifieke stimuleringsmaatregelen, regelingen en faciliteiten voor de industriesector; • het bestaan van een groot aantal wetten en regels die eerder beperkingen impliceren, dan faciliteiten, stimulansen en toekomstperspectieven bieden voor de sector.
3.
Gebrekkige afstemming op elkaar van: • productie; • kennis en technologie; • infrastructuur; • milieu; • nutsvoorzieningen. HUMAN RESOURCES
Hoewel er een ruim aanbod is van middelbaar en hoger opgeleide mensen ontbreekt het nog aan skilled kader op alle niveau’s. Dit komt doordat er geen goede afstemming bestaat tussen de huidige en toekomstige vraag naar en het aanbod van kader. W ETTELIJK KADER
De bestaande wetgeving is sterk verouderd en behoeft aanpassing aan de nieuwe behoeften van het bedrijfsleven. Nieuwe wetgeving zal bovendien ook moeten worden voorbereid op basis van de verschillende regionale en internationale samenwerkingsverbanden waar Suriname deel van uitmaakt. INTERNATIONALE DONORSTEUN
Internationale donorsteun is met name beschikbaar voor duurzame armoedebestrijding. Het is gebleken, dat financiele hulp slechts effect heeft in een stabiele macro-economische omgeving met efficiente beleidsinstituten gericht op snelle en effectieve afhandelingsprocedures. Duidelijk is ook dat effectieve hulp complementair is aan particuliere investeringen. Verder spelen ownership (vaststellen van het eigen nationaal beleid), partnership, goed bestuur, transparantie- en monitoring van beleid en de betrokkenheid van de non-state actors een belangrijke rol bij de internationale ontwikkelingssamenwerking. Donoren waarmee Suriname relaties onderhoudt w.o. de EC, Nederland, IDB en de UNDP delen bovengenoemde zienswijze en zijn bereid om bij het bereiken hiervan de nodige ondersteuning te geven.
7
UITVOERING ORGANISATORISCH RAAM WERK VOOR DE UITVOERING VAN DE STRATEGIE
Voor de formulering van de strategie heeft het bestaande organisatorisch raamwerk van het S.B.F. voldaan. In ditzelfde organisatorisch raamwerk kunnen prioriteiten op macro, meso en micro niveau, vervat in een actieplan, worden opgesteld. Evenwel voor de uitvoering van de strategie moet het organisatorisch raamwerk worden uitgebouwd waarbij twee aspecten (als voorzien in de terms of reference van het S.B.F.) moeten worden geconcretiseerd: •
het opzetten van een structuur voor continue beleids dialoog
•
het opzetten van een onafhankelijke monitoring- en evaluatie unit voor de implementatie van destrategie.
Op de meest korte termijn zal het SBF een werkstructuur in het leven roepen voor de uitvoering van de strategie. Voor de uitvoering van de strategie zal verder als leidend beginsel moeten gelden dat er een hecht maar flexibel samenwerkingsverband wordt gesmeed tussen alle relevante georganiseerde stakeholders die op de meest efficiente en effectieve wijze, met voorkoming van doublures, werken aan de ontwikkeling van de Lokale Private sector. Vaststelling van de rol, plaats, taken en verantwoordelijkheden van elke stakeholder in dit verband is cruciaal. Hierover moet er concensus zijn. KRITISCHE SUCCESFACTOREN VOOR DE UITVOERING VAN DE STRATEGIE
Voor de uitvoering van deze strategie zal een groot aantal instellingen, organisaties en instituten naast het SBF verantwoordelijk zijn. De mate van succes bij de uitvoering van de strategie zal afhankelijk zijn van de mate waarin wordt voldaan aan de volgende voorwaarden: •
Significante verbetering van de omgevingsfactoren.
•
Van de zijde van de Overheid en Private sector moet er consensus zijn om de ontwikkeling van de private sector te stimuleren en te ondersteunen
•
De ontwikkelde strategie moet onderdeel worden gemaakt van een integraal nationaal beleid.
•
De actoren zelf moeten tot het doorvoeren en ondergaan van drastische veranderingen bereid zijn.
•
Continuïteit van het nationaal beleid .
•
Verbetering van de onderlinge samenwerking tussen de actoren.
•
Goede afstemming met andere relevante instituten en organisaties in het land.
8
MISSION STATEMENT EN STRATEGISCHE DOELEN
Het SBF heeft als missie om in een Public-Private Partnership de strategie voor het ontwikkelen van de Lokale Private sector te formuleren en (te doen) uitvoeren. Deze strategie is gericht op integrale ontwikkeling waardoor economische groei gestimuleerd wordt en productieve en volwaardige werkgelegenheid wordt geschapen. MISSIE VAN HET SBF
WIJ BEVORDEREN ACTIEF HET LOKALE BEDRIJFSLEVEN, ECONOMISCHE GROEI EN WERKGELEGENHEID IN SURINAME.
STRATEGISCHE
DUURZAME
(business en ondersteunende) DOELEN VOOR DE ONTWIKKELING VAN DE PRIVATE SECTOR IN SURINAME
Business Doel: EEN GUNSTIG KLIMAAT BEDRIJFSLEVEN.
SCHEPPEN
DAT
BEVORDERLIJK
IS
VOOR
HET
Ondersteunend Doel: VOOR HET BEREIKEN VAN HET BUSINESS DOEL VAN HET SBF IS VEREIST: EEN CULTUUR VAN BETROKKENHEID BIJ BELEIDSMAKERS ; BEREIDHEID TOT HET ONDERGAAN EN DOORVOEREN VAN VERANDERINGEN BIJ ALLE ACTOREN EN EEN ALGEMEEN BESEF VOOR HET HANTEREN VAN DE HOOGSTE KWALITEITSNORMEN BIJ DE DIENSTVERLENING AAN HET BEDRIJFSLEVEN.
9
REALISATIE INDICATORE N
Waar mogelijk zullen realisatie indicatoren worden vastgesteld hoewel die niet op elk gebied goed te formuleren zijn. In samenwerking met het ABS zal worden nagegaan hoe veranderingen op de verschillende gebieden kunnen worden gemeten. Indicatoren waarmee de strategie kan worden beoordeeld zijn: •
Concurrentie vermogen zoals berekend door het World Economic Forum. Hoewel het concurrentie vermogen van Suriname door dit forum nog niet wordt vermeld, zal het SBF zich inspannen dat dit in de toekomst wel gebeurt.
•
Industriële performance: o
werkgelegenheid
o produktie o export •
GDP
•
Werkloosheid
Enz.
10
-BUSINESS DOELEEN GUNSTIG KLIMAAT BEVORDERLIJK VOOR HET BEDRIJFSLEVEN SCHEPPEN. SUBDOEL (1) IN ALGEMENE ZIN HET CONCURRENTIE VERMOGE N VERSTERKEN DOOR DE OMGEVING VOOR HET BEDRIJFSLEVEN TE VERBE TEREN EN DE LASTEN V OOR HEN TE MINIMALISEREN.
Concurrerend worden en blijven, vooral op het gebied van de kosten, is van het grootste belang voor het bedrijfsleven om te groeien en zich te ontwikkelen. Hierbij moeten sleutelfactoren voor het concurrentie vermogen worden geïdentificeerd en verbeterd. Gebieden in Suriname die hiervoor in aanmerking komen zijn o.a. de fysieke en sociale infrastructuur, nutsvoorzieningen, fiscaal- en rente beleid. Om de concurrentie positie van Suriname te versterken zal het SBF onder andere: -
zich inspannen dat Suriname ook wordt opgenomen in de rangschikking voor wat betreft het concurrentie vermogen van het World Economic Forum;
-
bedreigingen en kansen voor het bedrijfsleven identificeren. Zij zal daartoe het initiatief nemen met individuele bedrijven en andere relevante organisaties;
-
wanneer internationale wet- en regelgeving en/of verdragen wordt (worden) ontwikkeld, zich inspannen dat er rekening wordt gehouden met de ontwikkelingsbehoefte van het Surinaams bedrijfsleven. Wanneer de bestaande desastreus is (zijn) voor het bedrijfsleven zal het SBF zich inspannen dat Suriname met gelijkgestemden deze internationale verdragen door dialoog aan de orde stelt;
-
ministeries e.a. relevante instellingen helpen om hun internationale verplichtingen die van belang zijn voor het bedrijfsleven - na te komen. Belangrijke belasting incentieven waaronder het “suspension mechanism” en de “double taxation agreement” die a.g.v de toetreding van Suriname tot de CSME ook van toepassing zijn op Surinaamse ondernemingen, moeten in de Surinaamse wetgeving worden opgenomen;
-
bijdragen in de formulering van een overheidsbeleid dat een meer gebalanceerde regionale ontwikkeling mogelijk maakt;
De maatregelen die hierboven zijn genoemd zullen bijdragen tot een verbeterde concurrentie positie voor Suriname. Suriname kan hierdoor een meetbare concurrerende plaats zijn voor zowel locale, regionale als internationale ondernemingen.
11
SUBDOEL (2) HET NIVEAU VAN DIRECTE BUITENLANDSE INVESTERINGEN VERHOGEN.
Buitenlandse bedrijven hebben in Suriname over het algemeen een positieve invloed gehad op de ontwikkeling van lokale bedrijven door de aankoop van goederen en diensten. Ze hebben vaak ook een rol gespeeld in het verbeteren van de infrastructuur en de ontwikkeling van basis vaardigheden. Omgekeerd is een goed ontwikkeld lokaal bedrijfsleven bevorderlijk voor directe buitenlandse investeringen. Het SBF heeft een belangrijke rol te vervullen in het uitdragen van de kwaliteiten van het lokaal Surinaams bedrijfsleven. Teneinde meer directe buitenlandse investeringen aan te trekken zal het SBF onder andere: -
zich inspannen een schatting te maken van de performance van Suriname op het gebied van de directe buitenlandse investeringen voor wat betreft haar marktaandeel, internationale concurrentie, sectorale en regionale spreiding, wat de investering heeft gekost en wat het heeft opgeleverd;
-
directe buitenlandse investeringen met optimale verbindingen met de Surinaamse economie, via de daarvoor meest gerede instellingen en instanties, aanmoedigen door onder andere de kwaliteiten van het lokaal Surinaams bedrijfsleven uit te dragen;
-
directe buitenlandse investeringen bevorderen die het lokaal Surinaams bedrijfsleven stimuleren.
Het SBF zal proberen deze doelen na te streven tegen minimale kosten. Indien ze hierin slaagt zal Suriname meer internationale investeringen beginnen aan te trekken in een concurrerende en snel veranderende wereld voor direkte buitenlandse investeringen. Hierdoor wordt werkgelegenheid bevorderd, meer geexporteerd en meer verbindingen met de lokale economie gemaakt. Bovendien worden “best practice” en internationale normen en standaarden verspreid.
12
SUBDOEL (3) DE PRESTATIES EN HET CONCURRENTIE VERMOGEN VAN DE INDIVIDUELE ONDERNEMINGEN, IN HET BIJZONDER, DE LOKA LE ONDERNEMINGEN V ERSTERKEN.
Het concurerend vermogen van de individuele bedrijven is de basis voor success in een moderne marktgerichte economie. Het is een vitale component van welk beleid dan ook dat er op gericht is werkgelegenheid te bevorderen, meer welvaart en een hogere levensstandaard te brengen. Hoewel het concurerend vermogen in eerste instantie de verantwoordeljkheid is van de bedrijven zelf, kan de staat een belangrijke rol spelen om een omgeving te scheppen die het ondernemerschap, risicodragende investeringen en beloning bevordert. Het SBF heeft een belangrijke rol in het scheppen van condities die bedrijven in staat stellen steeds hun comparatief voordeel te vergroten door het verhogen van de productiveit, het ontwikkelen van nieuwe produkten en processen en diensten alsook het veroveren of ontwikkelen van een aandeel in de exportmarkt. Het is van vitaal belang voor Suriname om een sterke lokale sector te hebben. Daarom is er een behoefte om deze sector te ontwikkelen door het aanbieden van diensten voor bedrijfsontwikkeling. De diensten die hiervoor in aanmerking komen zijn onder andere die op het gebied van management, economische en
financiele adviezen, certificering, markt informatie, ‘corporate rating’, ‘credit scoring’, boekhouding en controle, juridisch e en technische diensten en training. In het licht van deze behoefte zal het SBF onder andere: -
de behoefte aan bestaande en toekomstige ondersteunde diensten onder individuele bedrijven die daarvoor in aanmerking komen inventariseren;
-
bevorderen dat er een variatie aan ondersteunde diensten waaraan behoefte is komt. Deze diensten moeten worden geleverd door of door tussenkomst van nieuwe of daartoe uitgeruste bestaande instituten die garant kunnen staan voor continuiteit. Duplicering van activiteiten zal moeten worden voorkomen en resources zullen efficient en effectief moeten worden aangewend.
13
SUBDOEL (4) EEN KLIMAAT SCHEPPEN EN EEN PROGRAMMA VAN ONDERSTEUNENDE DIENSTEN OPZETTEN DAT ONS VERZEKERT VAN EEN DYNAMISCHE EN GROEIENDE SECTOR VAN KLEINE BEDRIJVE N.
De sector van kleine bedrijven is een vitaal deel van de Surinaamse economie en omvat het merendeel van de bedrijven in Suriname. Kleine bedrijven leveren een bijzondere bijdrage bij het scheppen van werkgelegenheid. De grootste en snelst groeiende subsector is de dienstensector. Daarom moeten i.h.b voor de kleine bedrijven mechanismen worden ontwikkeld voor de selectie van economische (sub) sectoren die kunnen bijdragen aan de versteviging en verbreding van het economisch draagvlak van Suriname. Deze economische (sub) sectoren moeten worden ontwikkeld tot competitieve (sub)sectoren op basis van kostenefficiëntie en aangetoonde groeipotentie, zowel op de korte als op de middellange termijn en ondersteund door marktonderzoek. De nationale strategie richt zich in deze fase van onze ontwikkeling op de kleine bedrijven. Er is behoefte om deze sector te ontwikkelen door het aanbieden van diensten voor bedrijfsontwikkeling. De diensten die hiervoor in aanmerking komen zijn onder andere die op het gebied van management, economische en
financiele adviezen, certificering, markt informatie, boekhouding en controle, juridische en technische diensten en training.
Het SBF commiteert zich te zullen inzetten voor een voortdurend gunstig klimaat voor de kleine bedrijven door : -
de behoefte aan bestaande en toekomstige ondersteunde diensten onder de kleine bedrijven te inventariseren;
-
zich mede in te spannen dat een variatie aan ondersteunde diensten waaraan behoefte is bij de kleine bedrijven, verzorgd door nieuwe of daartoe uitgeruste bestaande instituten die garant kunnen staan voor continuiteit, wordt aangeboden. Duplicering van activiteiten moet worden voorkomen en resources zullen efficiënt en effectief moeten worden aangewend;
-
zich in te spannen dat het groeipotentieel van de kleine bedrijven bij zowel de industriele productie als bij de dienstverlening meer wordt benut en de potentie tot werkverschaffing ten volle wordt benut;
-
zorg te dragen dat de drempels voor financiering worden verlaagd;
-
zich in te spannen voor verdergaande liberalisatie van het vergunningenstelsel;
-
het stimuleren van de ontwikkeling van menselijke hulpbronnen binnen de kleine bedrijven inclusief verhoging van de arbeidsproductiviteit en ontwikkeling van de technologische infrastructuur.
-
kleine bedrijven te stimuleren tot samenwerking om door schaalvergroting in organisatorische zin of financiële zin zich aan te passen aan de uitdagingen van de internationale markt.
14
Al deze acties zullen resulteren in een verbetering van het klimaat waarin de kleine bedrijven moeten opereren waardoor het potentieel van deze sector om bij te dragen aan de werkgelegenheid en economische groei verder kan worden ontwikkeld. SUBDOEL (5) ACTIEF DE GROEI VAN DAT DEEL VAN HET BEDRIJFSLEVEN DAT DEVIEZEN GENEREERT BEVORDEREN.
Suriname is een erg kleine import economie die voor haar economisch welzijn afhankelijk is van de export van enkele produkten. Een belangrijke taak die we hebben is dat we ons ervan verzekeren dat we de mogelijkheden voor het deviezengenerende bedrijfsleven maximaliseren. Producten die bij uitstek in aanmerking komen zijn die met een optimale toegevoegde waarde en een niche markt. Alles met in achtneming van realistische normen voor behoud van het milieu. In een internationale omgeving waar in toenemende mate vrijelijk wordt gehandeld zal het concurrentie vermogen overeind blijven staan als de belangrijkste issue voor aanhoudend success bij het exporteren. De toeristische industrie is potentieel, een belangrijke deviezengenererende economische (sub) sector. Het SBF zal: -
actief de handels-en investeringsbelangen van Suriname in de ontwikkeling van de CSME bevorderen;stimuleren van de export en het op gang brengen van het industrialisatie proces
-
met de ervaringen opgedaan in het SBF de vervolgfasen van het “Integrated Tourism Development Programme” ondersteunen en helpen uitvoeren.
SUBDOEL (6) WET- EN REGELGEVING EN EEN RECHTSSYSTEEM BEVORDEREN DAT GUNSTIG IS VOOR HET BEDRIJFSLEVEN.
Wet- en regelgeving en de kwaliteit van het rechtssysteem zijn een wezenlijk onderdeel van de omgeving voor het bedrijfsleven. In Suriname is de wetgeving in vele gevallen niet aangepast en daardoor ondernemersonvriendelijk. Bovendien zal in de toekomst de nationale wet - en regelgeving in belangrijke mate mede bepaald worden door regionale en internationale afspraken die Suriname maakt. Daarom zal het SBF zich inzetten om: -
vanwege het grote aantal te wijzigen cq. te maken wetten, een zorgvuldige selectie maken van een aantal -gebaseerd op prioriteit - die moet leiden tot optimale economische liberalisatie.
15
-ONDERSTEUNEND DOELVOOR HET BEREIKEN VAN HET BUSINESS DOEL VAN HET SBF IS VEREI ST: EEN CULTUUR VAN BETROKKE NHEID BIJ BELEIDSMAKERS; BEREIDHEID TOT HET ONDERGAAN EN DOORVOEREN VAN VERANDERINGEN EN EEN ALGEMEEN BESEF VOOR HET HANTEREN VAN DE HOOG STE KWALITEITSNORMEN BIJ DE DIENSTVERLENING AAN HET BEDRIJFSLEVEN. SUBDOEL (7) BIJ DE UITVOERING VAN DE STRATEGIE DE B ETROKKENHEID VAN BELEIDSMAKERS VERSTERKEN EN UITBOUWEN.
Deze strategie kan niet worden uitgevoerd zonder optimale betrokkenheid van beleidsmakers die doordrongen zijn van de maatschappelijke relevantie van het PPP. Dit, omdat zij een bijzondere rol vervullen bij het nemen van beslissingen voor hervormingen in ons maatschappelijk bestel. Daarnaast moeten zij mandaat geven aan de vertegenwoordigers van de overheid in het SBF en de overige uitvoerders bij de overheid ondersteunen bij de uitvoering van de strategie.
Om de kans van slagen van de strategie te vergroten zal het SBF: -
de betrokkenheid van de beleidsmakers van Suriname op het hoogste niveau versterken en uitbouwen-bij het uitvoeren van de strategie.;
-
zoveel mogelijk open en eerlijke discussies aangaan met de beleidsmakers, met als doel vergroten van het onderling begrip , wat uiteindelijk moet leiden tot wederzijds vertrouwen.
SUBDOEL (8) BEVORDEREN VAN VERANDERINGEN IN DENKEN EN HANDELEN BIJ DE OVERHEID, HET BEDRIJFSLEVEN EN DE BEDRIJFSLEVENORG ANISATIES
De uitvoering van de maatregelen behorende bij de voorgestelde strategie vormt, vanwege de aard, schaal en diepgang, een enorme uitdaging. De sleutel voor succes hierbij ligt in het scheppen van draagvlak middels participatie op alle niveaus. Het SBF zal: -
ernaar streven dat er aktieve deelname is van alle stakeholders bij het opstellen van jaarlijkse aktieplannen op basis van deze strategie;
-
ernaar streven dat er aktieve deelname is van alle stakeholders bij de uitvoering van deze aktieplannen;
16
-
stimuleren dat het bedrijfsleven een “code of good conduct”(normen voor “social corporate citizenship”) ontwikkelt zodat zij inhoud kan geven aan haar verantwoordelijkheid ten opzichte van “civil society"
-
bevorderen van mens- en milieu verantwoorde productie patronen geleid door een Bureau of Standards
Het resultaat van deze maatregelen zal zijn dat de bedrijfslevenorganisaties enerzijds en de Overheid anderzijds zich beter kunnen richten op hun specifieke taken, rollen en verantwoordelijkheden, welke synchroon en in afstemming op elkaar zullen worden uitgevoerd. SUBDOEL (9) HET HANTEREN VAN DE HOOGSTE KWALITETSNORMEN BIJ DE DIENSTVERLENING AAN HET BEDRIJFSLEVE N DOOR DE AFZONDERLIJKE ACTOREN.
Het SBF stimuleert het principe dat er diensten van hoge kwaliteit worden geleverd die aansluiten bij de behoeften van en vereisten voor het bedrijfsleven Als onderdeel van dit principe zal het SBF er naar streven: -
dat processen en procedures m.b.t. de dienstverlening aan het bedrijfsleven transparant zijn;
-
dat de diensten aan het bedrijfsleven tegen redelijke kosten verstrekt worden;
-
dat de dienstverlening aan het bedrijfsleven vakkundig wordt uitgevoerd;
-
en dat de kwaliteit van de diensten aan het bedrijfsleven kan worden gemeten waardoor de kwaliteit continu kan worden verbeterd.
17
