Successieplanning voor nieuw samengestelde gezinnen. Anne Vander Heyde, fiscaal-notarieel juriste 24 mei 2014

Successieplanning voor nieuw samengestelde gezinnen Anne Vander Heyde, fiscaal-notarieel juriste 24 mei 2014

Nieuwe liefde ? Nieuw samengesteld gezin ? Iets voor mij ?

… of niet soms ? maar wat met onze kinderen ?

Revolutionaire dag ? Ook als U niet meer bij ons bent ? Wat gebeurt er met uw beleggingen en andere vermogensbestanddelen nà uw overlijden ?

Aandachtspunten  Beleggingen, opbouw van uw vermogen. Maar wat bij         

overlijden? Wie zijn mijn erfgenamen ? Welke belastingen wegen op mijn nalatenschap ? Andere samenlevingsvorm, andere erfrechten. Erfrechten van de partner. Erfrechten van de eigen kinderen. Erfrechten stiefkinderen/stiefouders. Welke belastingen in rechte lijn ? Hoe zwaar weegt zij op de nalatenschap? Enkele voorbeelden uit de praktijk Conclusie

A. Wie zijn mijn erfgenamen? = burgerrechtelijk verhaal = federaal , voor alle Belgen gelijk   



samenlevingsvorm huwelijkscontract of samenlevingscontract testament wettelijk erfrecht : dwingende regels zoals de “reserve”

B. Welke belastingen wegen op mijn nalatenschap? = successierechterlijk verhaal

= regionaal, verschilt van gewest tot gewest   

gelijkschakeling echtgenoten en samenwonenden ? woonplaats van de overledene vb. feitelijk samenwonend in Jette of Grimbergen : wat is het verschil ?

C. Andere samenlevingsvorm, andere erfrechten. WETTELIJK SAMENWONEN beperkte bescherming herroepbaar

FEITELIJK SAMENWONEN geen specifieke regels

HUWELIJK wettelijk kader

geen erfrecht

“SAMENLEVEN”

D. Erfrechten van de partner.  Gehuwden :  vruchtgebruik op de ganse nalatenschap  langstlevende echtgenoot = beschermd (reservatair)  Opgelet met vroegere schenkingen op voorschot van

erfenis

 Wet Valkeniers : mogelijke modulering erfrecht van

langstlevende partner ; voorwaarde : 1 partner kind uit vorige relatie)

 reserve ouders kan wel ontnomen worden

D. Erfrechten van de partner.  Wettelijk samenwonenden :  vruchtgebruik beperkt tot gezinswoning en huisraad

 partner = niet beschermd (niet-reservatair)  ontnemen kan bij testament ( = eenzijdig)  uitbreiding kan eveneens bij testament  reserve ouders kan wel ontnomen worden

D. Erfrechten van de partner.  Feitelijk samenwonenden :  geen erfrecht tenzij testament  maximaal het grootst beschikbaar deel  reserve ouders kan niet ontnomen worden

E. Erfrechten van de eigen kinderen RESERVATAIRE erfgenamen : dit deel kan niet ontnomen worden van de kinderen ↘ 1 kind : reserve ½ ↘↘ 2 kind : reserve 2/3 ↘↘↘ 3 kind of meer : reserve ¾  getrouwd of hertrouwd :

erfdelen eigen kinderen in blote eigendom  wettelijk samenwonend : erfdeel in blote eigendom op gezinswoning en huisraad  feitelijk samenwonend : minimaal hun reserve in volle eigendom.

F. Erfrechten stiefkinderen/stiefouder  wet voorziet geen enkel erfrecht  uw stiefkind of stiefouder toch begunstigen ?  schenking  testament  … wat met adoptie ?

G. Welke belastingen in rechte lijn ? Hoe zwaar weegt zij op de nalatenschap? Gewestelijke materie Regioshoppen? Brussels Gewest Vlaanderen (3%-9%-27%)

(3%-9%-30%)

echtgenoten en wettelijk samenwonenden

echtgenoten, wettelijk én feitelijk samenwonenden

NIET: feitelijk samenwonenden

stiefouder/stiefkind

OPGELET : definitie stiefkind : vóór 21 jaar gedurende 6 opeenvolgende jaren bij erflater ingewoond hebben + hulp en verzorging die een kind normaal gezien van zijn ouders krijgt.

NIET: stiefkleinkind/stiefgrootouder

Waals Gewest (3%-9%30%)

H. Enkele voorbeelden uit de praktijk.  Piet heeft enkele jaren geleden aan zijn zoon Tom een

woning geschonken op voorschot van erfenis.  Nadien hertrouwt hij met Els en…na enkele jaren nieuw geluk overlijdt hij.  Wat zijn de erfrechten van de nieuwe langstlevende

partner Els ?  Wat zijn de erfrechten van zoon Tom ?

H. Enkele voorbeelden uit de praktijk.  Jan & Mieke zijn feitelijk samenwonend  Jan heeft geen kinderen, maar zijn ouders en zus

leven nog  Mieke heeft 2 kinderen, geen broers en zussen en haar ouders leven niet meer.  Jan heeft een woning twv 250.000€ = gezinswoning  Samen bezitten ze roerende tegoeden twv 500.000€

H. Enkele voorbeelden uit de praktijk.

 Hypothese 1: Jan heeft een testament waar hij zijn

ganse nalatenschap aan Mieke legateert.  Erfrechtelijk niet mogelijk. Ouders zijn reservatair

erfgenaam. Reserve ouders: ¼ vader+ ¼ moeder  Successierechten = allen rechte lijn

H. Enkele voorbeelden uit de praktijk.  Hypothese 2: Jan ‘vergeet’ een testament op te maken.  Wie krijgt wat erfrechterlijk ?  vader Jan : 25 %  moeder Jan : 25 %  zus Jan : 50 %  … grote liefde Mieke en haar 2 kinderen: 0 % (… en staat

op straat !)  Hoeveel successierechten betalen ? In totaal 141.750 €  vader Jan : 5.250 € (rechte lijn)

 moeder Jan : 5.250 € (rechte lijn)  zus Jan : 131.250€ (zijlijn!)

Een goede regeling van bij aanvang van je nieuwe relatie geeft gemoedsrust ….

ik heb een nieuwe relatie

gaan wij samenleven ? zo ja ? hoe ?

huwelijkscontract samenlevingscontract testament / schenken

… en vergeet niet regelmatig je situatie te “updaten” bij uitwerken planning.

welke actuele dwingende regels

inkomsten – en uitgavenbalans

bijzondere becherming ? geen inkomen mindervalide

wat met uw onderneming ?

hoeveel successierechten ?

U heeft zeker nog vragen , stel ze gerust : [email protected]