J A A R V E R S LAG
SUBCOMMISSIE
MICROPROJEKTEN
1975
ERRATUM: -------Ret immer op de loer liggende zetduiveltje heeft weer toegeslagen: De onderschriften bij de foto's op bIz. 2 zijn verwisseld.
CICA Technische Rogeschool Eindhoven juli 1976
Inhoud
bIz.
I.
Inleiding
2.
Projekten
2.1.
~iE!~2!£i~!~~~
2•2•
!i~!!~~E:~!!
3.
Onderzoek en Onderwijs
3
3.1.
Q!!~~!~~~!
3
3.2.
~!~~£~:iE~~
3
3.3.
Q~~~!!!i2.
3
4.
Evaluatie
5
4.1.
Evaluatiereis
5
4.2.
Evaluatieonderzoek
5
5.
Externe betrekkingen
5
5.1.
~i~!!~~l~!!~2.~_E~~~~£~~~
5
5.2. 5.3.
~~i~~!!1~!!22.~_£~~~~£~~!!
6
Y~£Eli£~~!!!~L~~~~~l!£i!:~!~
6
-------------~~~-----------
Bijlagen I.
Ledenlijst Subcommissie Microprojekten CICA per 1 januari en 1 december 1975.
8
2.
Overzicht Microprojekten 1975 per land, aanvrager en onderwerp.
9
3.
Overzicht Microprojekten 1975 per land/categorie aanvrager.
12
4.
Overzicht werkmappen.
13
5.
Lijst van afkortingen.
14
- 1 -
)
.
INLEIDING De Subcommissie Microprojekten van de Beleidscommissie Internationale Ontwikkelingssamenwerking I committee for International Cooperation Activities (CICA) van de Technische Hogeschool Eindhoven, behandelt verzoeken om advies bij de oplossing van technische problemen op kleine schaal, afkomstig van werkers in het veld in ontwikkelingslanden, zoals missionarissen, vtijwilligers etc. Deze microprojekten varieren van betrekkelijk korte adviesprocedures tot studie-objekten voor langere termijn, die behandeld worden door medewerkers van afdelingen en diensten en door studenten. Bij de beantwoording van de vragen wordt zoveel als mogelijk gestreefd naar aan plaatselijke omstandigheden aangepaste technische oplossingen. De activiteiten van de Subcommissie hebben de laatste jaren een grote groei te zien gegeven. In 1975 is gestreefd naar consolidering van de werkzaamheden, een en ander in samenhang met de activiteiten van de in de Stichting Technische Ontwikkeling Ontwikkelingslanden (TOOL) samenwerkende groepen (SWG), waarvan de Microprojekten er een is.
2•
PROJEKTEN
In het verslagjaar 1975 z1Jn van de circa 400 binnengekomen vragen in totaal 96 vragen als microprojekt in behandeling genomen. Dit betekent een lichte daling ten opzichte van het jaar 1974 (103 microprojekten), die onder meer veroorzaakt wordt, doordat een toenemend aantal vragen onmiddellijk beantwoord kan worden, bijvoorbeeld door het opsturen van een werkmap (zie ook 3.2.). In toenemende mate komen vragen centraal binnen bij de Stichting TOOL, die aan de hand van de vraagstelling de vragen verdeelt over de samenwerkende groepen (zie ook 6.1. en 6.2.). De geografische spreiding nam weI toe van vragen uit 26 landen in 1974 tot 34 landen in 1975. Voor een beeld van aard en herkomst van de behandelde microprojekten wordt verwezen naar bijlage 2 en 3.
Wanneer over hetzelfde onderwerp regelmatig verzoeken om advies worden ingewonnen, wordt overgegaan tot het samenstellen van een zgn. werkmap, bestaande uit tekeningen en tekst .in het Nederlands of Engels. Deze mappen worden toegezonden aan de aanvragers en zijn voorts voor belangstellenden tegen betaling verkrijgbaar bij de dictatenverkoop van de TH-Eindhoven en bij de Stichting TOOL, die momenteel be zig is
- 2 -
t
Wanmolen~
gebouwd in Ma8uika~ volgens werkmap ID-l
Zatre~
IIOpgevoerde" ui tvoering van wanmo Zen (ID-l)" die in Zatre in aerie vervaardigd wordt
- 3 -
met de coordinatie van het publiceren en distribueren van werkmappen door de samenwerkende groepen. Aan aanvragers in het veld werden in 1975 door de Subcommissie totaal 272 werkmappen gezonden. Bijlage 4 geeft een overzicht van de werkmappen, die in 1975 verkrijgbaar waren. De publikaties "Bamboe", "Latrines en septictanks" en "Spaanplaat uit houtafval" (houtafvalverwerking) zijn in de loop van 1975 uitverkocht en worden voor herdruk herzien, terwijl de werkmap "Grondbeginselen Bouwkunde voor Tropische Gebieden ll wordt vervangen door de ITDG-publikatie "A Manual on Building Cons.tructions". Door de werkgroep Chemie, voortgekomen uit de NUFFIC-leergang van 1974, wordt het persen van plantaardige olie bestudeerd en men hoopt hierover in 1976 een werkmap te publiceren. In voorbereiding zijn verder publikaties over methaangas, noppensteen, bamboe als wapening in beton.
3.
ONDERZOEK EN ONDERWIJS
3.1.
•
Bepaalde verzoeken om advies vereisen nader onderzoek, dat door medewerkers en/of door studenten in het kader van hun studie wordt gedaanIn 1975 werd onderzoek gedaan in het kader van microprojekten o.a. naar: opslag landbouwprodukten (Afd. B), ontwikkeling noppensteen (Afd. B), bamboe als wapening in beton (Afd. B), kleine waterturbines (Afd. W), absorptie-koelmachine op zonne-energie (Afd. W), windenergie (Afd. N en Bdk) , oliewinning en methaanvergisting (Afd. W en T). Voor het onderzoek naar bamboe als wapening in beton werden uit Guernsey (G.B.) ingevoerde bamboescheuten geplant bij de Stadskwekerij van de Gemeente Eindhoven en bij de Kleine Aarde in Boxtel.
In het kader van bepaalde onderzoeken worden prototypen ontwikkeld. In 1975 werden prototypen van waterrammen en van windmolens verder ontwikkeld. Voorts wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een methaanvergistingsinstallatie en een kleine drijvende waterturbine.
Mede door de activiteiten op het gebied van de microprojekten is in de TH-Eindhoven de aangepaste technologie een belangrijk aandachtsgebied geworden.
- 4 -
Noppensteen voor bouwen zonder cement~ ontwikkeld door afdeling Bouwkunde van T.B.E. ~ naar een on twerp van Pater Meyer
Proefwoning~
gebouwd met noppenstenen
- 5 -
In 1975 werd bij de Afdeling der Bedrijfskunde de vakgroep Aangepaste Technologie ingesteld. In 1975 werden de lezingen van de NUFFIC-leergang 1974/75, over 80ciaal Aangepaste Technologie gehouden door medewerkers van de ITDG en van de TH-Eindhoven, bewerkt en uitgegeven onder de titel "Lectures on Socially Appropriate Technology". Deze uitgave trekt grote belangstelling in Nederland en daarbuiten. In samenwerking met Studium Generale werd in 1975 voorbereid de Cursus "Aangepaste Technologie en Ontwikkelingslanden". In deze cursus zullen voordrachten gehouden worden door medewerkers, die op nationaal en internationaal niveau werkzaam zijn in de beleidsvoorbereidende sfeer en door medewerkers uit het veld. Daarnaast zullen in het kader van de cursus een aantal studenten werkgroepen worden gevormd. 4.
EVALUATIE
In de periode november/december maakte Ir. P.A.F.M. Goemans een evaluatiereis door Rwanda en Zaire. Van zijnbevindingen zal in 1976 een verslag verschijnen. Ais neveneffect kwamen door de voorbereidende correspondentie en door de reis zelf, veel nieuwe aanvragen binnen. In 1976 wordt voorts als vervolgeffect nog een aantal nieuwe aanvragen verwacht.
Door het commissielid Ir. J.J.A. Janssen werd in 1975 een vragenformulier opgesteld voor schriftelijke evaluatie van projekten. De eerste antwoorden word.en begin 1976 verwacht. In het kader van een studie over de effecten van aangepaste technologie op het milieu en op lage inkomensgroepen overwegend op het platteland in ontwikkelingslanden is door Drs. K. Fabius in overleg met het Instituut voor Ontwikkelingssamenwerking van de Katholieke Hogeschool Tilburg een aantal projekten van de in TOOL samenwerkende groepen geevalueerd. De bevindingen van dit onderzoek worden in 1976 verwacht. Voor dit onderzoek was Drs. Fabius van 1 december 1974 tot 1 december 1975 bij het Bureau Ontwikkelingsamenwerking van de THE gedetacheerd. 5.
EXTERNE BETREKKINGEN
Via de in 1974 opgerichte Stichting TOOL worden de kontakten onderhouden tussen de Samenwerkende Groepen (SWG).
- 6 -
Deze zijn: Aangepaste Technologie Groep. T.H. Delft (ATG). Agromisa. Landbouw Hogeschool Wageningen. Aktiveringsgroep Ontwikkelingssamenwerking, HTS Zwolle (AGOZ), Medische Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking, K.U. Nijmegen (MWO), Soil Science Department, Rijkshogere Landbouwschool Deventer, Subcommissie Microprojekten, T.H. Eindhoven (MP), Technische Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking, Amersfoort (TWO), Tropische Kring der Diergeneeskundige Studenten Kring van de RijksUniversiteit Utrecht, - Werkgroep Ontwikkelingstechnieken, T.H. Twente (WOT).
-
Met de SWG vindt regelmatig uitwisseling van informatie plaats. Met Agromisa is bovendien kontakt over de bijdragen van MP voor de A-week en Vraagbaak (zie ook 6.3.). Voor het aanvragen van aanvullende financiering van enkele projekten werd kontakt gelegd met de Interkerkelijke Coordinatie Commissie Ontwikkelingsprojekten (I.C.C.O.) en de Stichting HIVOS. De kontakten,· die incidenteel met bijvoorbeeld MTS-en en HTS-en in de regio Eindhoven werden gelegd bijvoorbeeld voor de vervaardiging van een prototype voor een verbeterde versie van een stenenpers, de CINVA-ram (MTS - Helmond) zullen in de toekomst worden uitgebreid.
De bestaande kontakten met de Intermediate Technology Development Group (ITDG), London, de Volunteers in Technical Assistance (VITA), Maryland, U.S.A. en het Brace Research Institute, Montreal Canada werden verstevigd, onder meer door wederzijdse informatie-uitwisseling. Ir. J.J.A. Janssen van de afdeling Bouwkunde is lid van het buildingpanel van ITDG, terwijl Ir. S.P. Bertram korrespondent-lid is van het chemical panel. Verdere buitenlandse kontakten zijn vermeld in paragraaf 5.3.
Van 23 tot 27 juni werd in Wageningen de jaarlijkse Agromisa week (A-week) bestemd voor werkers uit het veld (missionarissen, vrijwilligers etc.) georganiseerd. De Subcommissieleden Ir. S.P. Bertram, Ir. J.J.A. Janssen en B.R. van Wulff ten Palthe hielden lezingen over respectievelijk; '~ethaangasbe reiding", "Bouwkundige Microprojekten" en "Waterram". Deze voordrachten werden steeds door ca. 35 belangstellenden bijgewoond. Op de tentoonstelling tijdens de A-week werd een waterram gedemonstreerd en lagen publikaties van de Subcommissie ter inzage. De Subcommissie Microprojekten heeft verder bijdragen geleverd aan het kwartaalblad Vraagbaak, dat vragen van en adviezen voor ontwikkelingswerkers behandelt.
- 7 -
Regelmatig werden tijdens bezoeken aan TH Eindhoven van missionarissen en vrijwilligers met verlof door leden van de Subcommissie technische adviezen en algemene informatie verstrekt. In juni bracht Mgr. Vincent Nsengiyumva, bisschop te Nyundo, Rwanda een bezoek aan de TH Eindhoven om zich nader op de hoogte te stellen van het werk van de Subcommissie. Via de publikaties van de Stichting TOOL werd regelmatig aandacht geschonken aan de activiteiten van de Samenwerkende Groepen.
Eindhoven, juli 1976
- 8 -
Ledenlijst Subcommissie Microprojekten CICA per 1 januari en 1 december 1975 Per 1 januari 1975 A. de Wilde J.J.A. Janssen P.D.J. Goossen
Afd./dienst voorzitter vice-voorzitter secretaris
Bdk B
Bureau Ontwikkelingssamenwerking
leden: S.P. Bertram P.A.F.M. Goemans J.A. van der Heide L. Heuts C.F. Poelma A.C.H. van Rooij B.R. van Wulff ten Pal the D. Zwama
T E
N
BTD W
CTD lid van buiten de T.H. W& M
Per 31 december 1975
Afd./dienst
A. de Wilde J.J.A. Janssen P.D.J. Goossen
Bdk
voorzitter vice-voorzitter secretaris
B
Bureau Ontwikkelingssamenwerking
leden: S.P. Bertram P.A.F.M. Goemans J.A. van der Heide C.F. Poelma A.C.H. van Rooij B.R. van Wulff ten Pal the D. Zwama
T E N W
CTD lid van buiten T.H. W& M
- 9 -
Overzicht Microprojekten 1975, per land, aanvrager en onderwerp
2.
AIgedje Bangladesh
75.08.01 75.03.07
3.
Belgie
75.12.02
4.
Bolivia
5.
Botswana
6.
Brazilie
75.01.05 75.01.06 75.02.06 75.02.07 75.03.01
11.
Burundi Cameroun Centr.Afr.Rep. Chili Congo Brazz.
75.05.01 75.07.05 75.10.10 75.07.03 75.11.07 75.10.09 75.05.13 75.05.01
12.
Ethiopie
13.
FilippiJnen
75.04.02 75.10.12 75.07.04 75.09.10 75.11.02
14. 15.
Gabon Ghana
75.02.02 75.03.08
I.
7. 8. 9. 10.
75.04.08 75.05.04 75.09.07 16.
Guatemala
75.02.04 75.02.05
17. 18.
Haiti India
75.03.09 75.01.01 75.05.12
19.
Indonesia
75.01.03 75.02.01 75.02.08 75.03.03 75.04.09 75.04.10
Dokumentatie A.T. Huizen/bruggenbouw beton Simpele apparaten DKA methaanpublikatie Aanvraag afstudeeronderP.j\dam werp Kleine centrale ca. 75 kW C.van Diemen Opslaan sinaasappelen C.van Diemen Serowe B.D. Trust Zeepbereiding Serowe B.D. Trust Kalkbranden Olie uit sojabonen/verPr.G.Burmanje betering sisaltouw Bouwplannen zusterhuis Zr.Goretti Waterram Pr.W.van Lin Sesamolieperserij G.Touw Oliewinning uit aardnoten D.Troch Literatuur methaangas Mej.Wassenberg Diverse vragen waterrad H.Zandbelt Dieselaggregaten Pr.J.Jansen Richtlijnen zoeken waterZr.A.van Heesch bronnen Ziekenhuisbouw M.Manshande Informatie Vulcan Ram J.Rietveld J.Boere Bouw medisch centrum Onbrandbaar maken van riet Fr.Th.Bonarius Rv.W.Erinkveld Restauratie oude Spaanse kerk M.Kirkels Korte-golf verbinding Rv.G.Lukassen Kerkebouw d.m.v. cementblokken W.A.Minnaard Bakken van steen Raad v.d.Zending Koemestoventjes Technieken extra tie aardJ.J.Kleindouwel noten Ph. Teller Benutten waterkracht Herladen diaprojektie-apPh. Teller paraat Pr.M.Marchal Handpers zonnebloemolie Wegslaan van dammen M.de Brouwer L.Segers Praktische lokale huizenbouw Pr.J.Verheijen Bliksemafleider Pr.Coenen Eenvoudige karnt~n Br.Pachonius Circulatievloeistof ijskast G.Westenbrink Kopie artikel methaangisting O.Iskander Lit. eenv. meubelen en speelgoed M.E.Supena Verbetering citronella
C.van Hall A.v.d.Klundert
- 10 -
vervolg Indonesia
20.
Kenya
21. 22. 23.
Madagascar Malawi Nederland
24.
Nw.Guinea
25.
Nigeria
26.
Rwanda
27.
Senegal
28.
Suriname
29.
Tanzania
30. 31.
Thailand Tunesie
32.
Uganda
75.04.]2 75.05.02 75.06.02 75.07.01 75.09.02 75.09.06
M.E.Supena M.E.Supena Zr.Resignata Br.Gondolfus P.de Blot H.J.Crietee Ir.A.Djamhuri
75.10.01
Zr.C.de Groot
75.10.02 75. II .06 75.12.01
Ds.Lelieveld Drs.R.Leleu Pr.A.van Lieshout
75.01.08 75.03.05 75.03.06 75.07.06 75.11.05 75.05.03 75.04.03 75.05.06 75.06.01 75.06.03 75.10.11 75.02.03 75.04.04
Rv.A.Bots J.Font Freide J.Font Fre.ide T.Vermeer W.van Gogh A.M.Mijnlieff Dr.J.Gardeniers
75.05.08
Zr.E.Gijbels
75.09.05 75.10.03 75.10.04 75.03.10 75.06.04 75.01.07 75.11.01 75.01.02 75.01.09 75.03.04 75.04.01 75.05.14 75.07.02 75.09.01
G.Derkinderen D.Vervroegen D.Vervroegen J.Reijmerinck D.van Groen E.Banje H.Mestrom T.v.d.Maal Pr.G.Derksen J.Mathijsen C.v.d.Wee S.N.V.projekt H.Satijn C.v.d.Wee
75.09.04
C.Landman
75.09.08 75.09.09 75.10.13 75.04.05 75.04.06 75.04.07 75.05.09
L.Nijland Rv.N.Borst A.Rijk J .de Witte J.de Witte J.de Witte Rv.F.Beuret
75.04. 11
Landb.com.Wag. Via VITA K.van Gennip A. ter Beke Ir.L.Tomessen
Zagen en splijten natuursteen Probleem aanleg dam Energie uit plantaardig afval Defect aggregaat Beschrijving methaangasmotor Diathomeeenaarde Bamboe als wapening, eenvoudige waterpomp, bamboekonstrukties, methaangas Inf. putten en pompen en advies Zr. Monika Draaibankjes, etc. Literatuur methaangas Polyethyleen voor methaangas tank Ontwerp pastorie c.a. Windmolens uit oude auto's Zachtboard met maisstengels Wisselstroomdynamo Bakken van steen Gasgenerator Ziekenhuisbouw Levensmiddelenonderzoek Purgeernoot Bamboe en riet Windmolen voor houtzagen Elektriciteit uit waterkracht Oiltw. en konstr. eenv. werk .... tuigen Eenv. apparaat malen arrowroot knollen Elektriciteitvoorziening Dok. gaswinning afvalstoffen Lijst pUbl. en akt. 3e wereld Windmolen wateropvoer Ferrocement silo's, info A.T. Opzet pindafabriek Cassavesnijder Tweedehands draaibank Maalmolen op waterkracht 'Sisalcement'pijpen Bouwdozen versterker Messen uit afvalmateriaal Hydrocentrale Ombouw koelkast elektra/kerosine Houten/bamboe pijpen wateropvoer Kleine bakovens baksteen Aanhangwagentje Methaangenerator Dakbedekking Graanmalerij Windkracht voor graanmolen Windenergie
-
33.
Zaire
75.05.07 75.10.05 75.10.06
Pr.A.Aernouts P.Cappelle P .Cappelle
75.10.07 75.10.08 75. 11 .03 75.01.04
A.Vanormelingen A.Vanormelingen P.Buys P.Buys J.K6ks
7.5.03.02 75.05.10 75.05.11 75.09.03
Zr.M.Lammerts Ir.J.P.Simon Thomas Ir.J.P.Simon Thomas V.d.Spank
75. 11 .04
34.
Zambia
11 -
Waterram Zeepbereiding Bereiding en gereedsch. div. olien Watervoorziening Luchtieiding turbine Olielek Bungartz-motor BI iksemafleider Ombouw automotor benzine! houtgas Olie zonnebloempitten Gasgenerator voor hout Methaangas Uitpersen zonnebloemzaad
- 12 -
Overzicht Microprojekten 1975 per land/categorie aanvrager
land 1.
2. 3.
4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
13. 14.
15. 16.
17. 18. 19.
20. 21.
22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29.
30. 31.
32. 33.
34.
Algerije Bangladesh Belgie Bolivia Botswana Brazilie Burundi Cameroun Centro Afr. Rep. Chili Congo Brazz. Ethiopie Filippijnen Gabon Ghana Guatemala Haiti India Indonesia Kenya Madagascar Malawi Nederland Nw. Guinea Nigeria Rwanda Senegal Suriname Tanzania Thailand Tunesie Uganda Zaire Zambia Totaal
missie
vrijw.
diversen
totaal 1 1
1 2 2
4
1 2 2
4 1 1
1 1 I
1
2 3 1
2
4
2
3 1
2
2
1
1 2
1 9
8 3
1
17 5 1 1 2
1
1 1
2 2
2
2
4 2 2
2 1
5
5 I
10 I
3
3
1
1
5 1
2 I
3
7 5
38 31 27 96 -------------------------------------------------
- 13 -
Overzicht werkmappen:
Verzonden aan aanvragers in 1975:
ID-)
Wanmolen (Winnower)
86
ID-2
Bouwen in de tropen
54
ID-5
Waterram
30
ID-6
Zeepbereiding
19
ID-7
Houtafvalverwerking.
ID-9
Bamboe
23
ID-II
Latrines en septictanks
39 (in herdruk)
ID-I5
Jeep en modder
21 272
totaal
In voorbereiding:
Verschijningsdatum:
ID-4
Oliepers
2e helft 1976
ID-14
Methaangas
medio 1976
ID-17
Noppensteen
ID-18
Bamboe als wapening
- 14 -
Lijst van afkortingen AGOZ
Aktiveringsgroep Ontwikkelingssamenwerking, HTS Zwolle
A.T.
Aangepaste Technologie (Appropriate Technology)
ATG
Aangepaste Technologie Groep, THD
A-week
Agromisa-week, Wageningen
B
Afdeling der Bouwkunde, THE
Bdk
Afdeling der Bedrijfskunde, THE
BTD
Bouwtechnische Dienst, THE
CICA
Committee for International Cooperation Activities, THE
crD
Centrale Technische Dienst, THE
E
Afdeling der Elektotechniek, THE
HIVOS
Humanistisch Instituut Voor Ontwikkelingssamenwerking, Den Haag
HTS
Hogere Technische School
ICCO
Interkerkelijke Coordinatie Commissie Ontwikkelingsprojekten, Utrecht
ITDG
Intermediate Technology Development Group, Londen
MP
Subcommissie Microprojekten, CICA, THE
ms
Middelbare Technische School
MWO
Medische Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking, Katholieke Universiteit Nijmegen
N
Afdeling der Technische Natuurkunde, THE
NUFFIC Netherlands Universities Foundation for International Cooperation, Den Haag SWG
Samenwerkende Groepen (in TOOL)
T
Afdeling der Scheikundige Technologie, THE
THD
Technische Hogeschool Delft
THE
Technische Hogeschool Eindhoven
THT
Technische Hogeschool Twente
TOOL
Stichting Technische Ontwikkeling Ontwikkelingslanden, Eindhoven
TWO
Technische Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking, Amersfoort
VITA
Volunteers in Technical Assistance, Maryland, U.S.A.
W
Afdeling der Werktuigbouwkunde, THE
W&M
Onderafdeling der Wijsbegeerte en Maatschappijwetenschappen, THE
WOT
Werkgroep Ontwikkelingstechnieken, THT
