LICG Huisdierenbijsluiter | Struisvogel
www.licg .n l
Serie vogels
Struisvogel Struthio camelus Struisvogels zijn loopvogels uit Afrika. Het zijn de grootste vogels ter wereld. Een mannelijke struisvogel kan meer dan twee meter hoog worden, de vrouwtjes blijven wat kleiner. Struisvogels hebben lange, sterke poten met twee tenen. Ze hebben een lange nek en een kleine kop. Hun lichaam is bedekt met veren, op de nek zit alleen dons. Struisvogels die als huisdier worden gehouden hebben een groot buitenverblijf nodig, en een schuilplek. Als u overweegt om een struisvogel als huisdier te kopen, is het belangrijk dat u zich van tevoren goed laat informeren. Deze huisdierenbijsluiter kan u daarbij helpen.
Juli 2009
LICG Huisdierenbijsluiter | Struisvogel
www.licg .n l
Verschillende varianten
dagen binnen houden.
De struisvogel kent vier ondersoorten,
De bodem in het binnenverblijf kan
die allemaal uit een ander deel van Afrika
bedekt worden met bijvoorbeeld stro,
komen: de Noord-Afrikaanse, de Oost-
houtsnippers of zand. Een betonnen
Afrikaanse, de Zuid-Afrikaanse en de
ondergrond is te hard, de vogels kunnen
Somalische struisvogel. Ze verschillen
dan problemen krijgen met hun poten. In
licht van elkaar in kleur en grootte.
het buitenverblijf moeten de struisvogels gelegenheid hebben om een stofbad te
Natuurlijk gedrag
nemen in zand, u kunt het hele buitenver-
Van oorsprong kwam de struisvogel
blijf met zand bedekken, maar ook gras is
voor in Azië en Afrika, tegenwoordig
een geschikte ondergrond.
zien we hem in het wild alleen nog in het
Struisvogels jonger dan drie maanden
zuiden van Afrika. Buiten het paarseizoen
hebben nog nauwelijks veren en moeten
leven deze vogels in kleine groepjes, die
daarom binnen gehouden worden. Voor
gewoonlijk bestaan uit een haan en een
hen mag de ondergrond niet te koud zijn.
aantal hennen. Tijdens het paarseizoen
U kunt dan bijvoorbeeld rubberen matten
verzamelen deze groepjes zich tot een
op de bodem leggen, of ervoor zorgen dat
grote groep, die uit meer dan honderd
er een dikke laag stro of houtsnippers op
dieren kan bestaan.
de grond ligt. Kuikens moeten de eerste
Struisvogels kunnen ook in gevangen-
weken warm gehouden worden, bijvoor-
schap het beste in een groep gehouden
beeld door middel van warmtelampen.
worden. In elke groep ontstaat een rangorde waarbij meestal een dominerende
Verzorgen en hanteren
haan (mannetje) en een hoofdhen (vrouw-
Struisvogels zijn over het algemeen niet
tje) de dienst uitmaken.
agressief, maar als ze zich bedreigd
Struisvogels zijn over het algemeen niet
voelen of hun kroost willen beschermen,
agressief, maar als ze hun eieren willen
kunnen ze zeer gevaarlijk zijn. Vooral
beschermen of zich bedreigd voelen,
tijdens het broedseizoen zal de haan zijn
kunnen ze wel degelijk gevaarlijk zijn.
hen en de eieren beschermen. Als een struisvogel aanvalt, doet hij dit door te
Huisvesting
trappen. Hij kan alleen naar voren trappen
Voor drie struisvogels is een buitenver-
en niet opzij of naar achteren. Een trap
blijf van 600 m² aan te raden. Voor elke
van een struisvogel kan een mens ernstig
volgende struisvogel heeft u 200 m² extra
verwonden. Verder zijn struisvogels erg
nodig. Met een stevige omheining van
nieuwsgierig, ze onderzoeken voorwer-
1,60 tot 2 meter hoog zorgt u ervoor dat
pen door erin te pikken. Ze proberen bij-
de struisvogels niet kunnen ontsnappen.
voorbeeld in sieraden en brillen te pikken.
Struisvogels kunnen bijna het gehele jaar door buiten blijven, maar hebben
Deze sterke vogels kunnen niet zomaar
wel een beschut binnenverblijf nodig.
gehanteerd worden. Als een struisvogel
Een geschikt schuilhok is tweeënhalf tot
niks ziet, wordt hij meestal rustig. Daar-
drie meter hoog en heeft een deur van
om kan het handig of noodzakelijk zijn de
minstens anderhalve meter breed. Als
ogen van de vogel af te dekken als u hem
het vriest, kunt u de struisvogels enkele
moet hanteren. U kunt dit doen door een
2
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Struisvogel
losse mouw om uw arm te doen, de vogel
jaar lang eieren leggen, en wel zestig tot
bij zijn snavel te pakken en de mouw over
tachtig eieren per jaar. Struisvogeleieren
zijn kop te schuiven. Hierna kunt u de
zijn ongeveer vijftien centimeter lang en
struisvogel vastpakken. Blijf altijd alert,
wegen meer dan een kilo. Een struisvo-
en pas op dat u niet geschopt wordt.
gelei is 24 keer zo groot als een kippenei. Een haan paart meestal met meerdere
Voeding
hennen, zij leggen hun eieren in hetzelfde
Struisvogelvoer is te koop bij verschil-
nest. Dit nest is niet meer dan een kuil in
lende veevoederbedrijven. Een volwas-
het zand. Overdag broedt de dominante
sen struisvogel eet twee tot drieënhalve
hen op de eieren en ’s nachts de haan. In
kilogram voedsel per dag. Als u een kilo
ons klimaat lukt het de struisvogel vaak
struisvogelkorrels voert, kunt u dat aan-
niet om op een natuurlijke wijze de eieren
vullen met bijvoorbeeld groente, gras-
uit te broeden. Als u toch kuikens wilt, is
brokken of haver. Jonge dieren kunt
het beter de eieren kunstmatig uit te laten
u voeren met speciale opfokkorrel en
broeden.
daarnaast wat fijngesneden groente of
Het duurt minstens zes weken voordat de
fruit. Een volwassen struisvogel dient
eieren uitkomen. Als de kuikens uit het
twee maal per dag een aantal uur voer tot
ei komen, wegen ze ongeveer een kilo.
zijn beschikking te hebben. Vogels jonger
Ze hebben dan nog geen veren, maar
dan vier maanden moeten de hele dag
stekeltjes, de veren komen pas na enkele
kunnen eten. Na vier maanden kunnen
maanden. Al na drie dagen verlaten de
ze mee-eten met de volwassen dieren.
kuikens het nest. Vanaf een leeftijd van
De eerste levensdagen zal een struisvogel
zes maanden kunnen de vogels in de
nog niet eten, hier begint hij pas na vier
rui gaan, dan krijgen ze hun volwassen
dagen mee. Een struisvogel moet leren
verenkleed. Vanaf deze leeftijd is ook te
om te eten, dit gaat het beste als een ou-
zien of een struisvogel een haan of een
der dier in de buurt is en het voordoet.
hen is. Hanen hebben zwarte veren, met wit aan de vleugels en de staart. Hennen
In principe kan een struisvogel langere
zijn bruingrijs van kleur.
tijd zonder water, maar toch is het zaak ervoor te zorgen dat de dieren altijd vers
Een struisvogel in gevangenschap wordt
drinkwater hebben. U kunt een voer- en
ouder dan een struisvogel in de natuur.
drinkbak buiten het verblijf plaatsen, met
In gevangenschap kan een struisvogel
een traliehek ervoor. Zo kunnen de vogels
tussen de dertig en zestig jaar oud
wel bij het voer, maar er niet doorheen
worden.
lopen. Struisvogels hebben kiezelsteentjes in
Ziekten en erfelijke aandoeningen
hun maag nodig om het voedsel te ver-
Een zieke struisvogel kunt u vaak herken-
teren. Zorg er dus voor dat de vogels de
nen doordat hij zich afzondert van de
beschikking hebben over maagkiezel.
groep. Vooral onder struisvogelkuikens is stress de belangrijkste doodsoorzaak. Ze
Van jong tot volwassen dier
kunnen gestrest raken van eenzaamheid
Struisvogels zijn in hun tweede of derde
en van een overdaad aan veranderingen
levensjaar geslachtsrijp. Een hen kan 35
in hun omgeving. Voor volwassen struis-
3
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Struisvogel
vogels kan verplaatsing naar een nieuw
Kosten
verblijf een oorzaak van stress zijn. Door
U kunt een volwassen struisvogel kopen
stress kan de maag stil komen te liggen
vanaf ongeveer 500 euro. Voor een
en kunnen de dieren sterven. Om dit te
bedrag vanaf ongeveer 160 euro koopt
voorkomen, is het van belang om struis-
u genoeg struisvogelkorrels voor één
vogels altijd in groepjes te huisvesten en
struisvogel voor een jaar. De prijs van het
een dagelijkse routine na te leven.
aanvullende voer is erg afhankelijk van
Een ander voorkomend probleem bij
wat u geeft. Verder moet u een omheind
struisvogels is verstopping in het spijsver-
stuk land hebben met een schuilplek,
teringskanaal. Als u dit op tijd opmerkt,
houd er rekening mee dat ook dit kosten
is het vaak door de dierenarts nog te
met zich meebrengt. Daarnaast kunt u
verhelpen. Raadpleeg, als u twijfelt over
voor kosten komen te staan als uw dier
de gezondheid van uw dieren, altijd de
onverhoopt ziek wordt.
dierenarts. Bijzonderheden Benodigde ervaring
• Struisvogels kunnen niet vliegen, maar
Struisvogels vereisen geen heel specifieke
wel hard lopen. Een struisvogel kan
verzorging. Het zijn van nature sterke die-
snelheden halen van zeventig kilometer
ren die niet vaak ziek zijn. Een agressieve struisvogel kan gevaarlijk zijn en om daar
per uur. • In het wild leven struisvogels samen
veilig mee om te kunnen gaan, is enige
met andere dieren. Ook in gevangen-
ervaring nodig. Daarom is de struisvogel
schap gaat dit vaak goed. In dierentui-
een dier dat niet door iedereen gemakke-
nen leven struisvogels vaak samen met
lijk als huisdier kan worden gehouden.
grote grazers, of met andere loopvo-
Ook het fokken van struisvogels is voor
gels, zoals de emoe.
beginners niet weggelegd. Het laten uitbroeden van de eieren en succesvol grootbrengen van de kuikens heeft namelijk nogal wat voeten in aarde.
4
• Laat kinderen nooit alleen met huisdieren!
LICG Huisdierenbijsluiter | Struisvogel
www.licg .n l
Kijk voor de meest recente informatie op www.licg.nl
Het LICG is hét informatiepunt voor het ‘houden van huisdieren’. Deze stichting geeft onafhankelijke en betrouwbare informatie over het op een verantwoorde wijze kopen en verzorgen van huisdieren. Deze informatie is op de meest recente inzichten gebaseerd en wordt bovendien wetenschappelijk getoetst. Door het bieden van informatie en het organiseren van campagnes, levert het LICG een bijdrage aan verbetering van de gezondheid en het welzijn van huisdieren in Nederland.
5
