Stoppen met roken. en volhouden! Samen groeien Samen stoppen met roken. Geert Celis. Rookstopcursus CM Leuven

Stoppen met roken en volhouden !

Samen groeien Samen stoppen met roken

Geert Celis (21 april 2008)

Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

1



2

I. Voorbereiden tot rookstop 1) 2) 3) 4) 5)


Wil ik stoppen met roken? Stopredenen? Voor- nadelen? Hulpmiddelen? Rookstopdag?


3

1)

Wil ik stoppen met roken?

Rookt nooit meer

Blijft gestopt

Tevreden roker

Herval Stopt

Probeert te stoppen

Denkt te stoppen Beslist te stoppen Geert Celis (21 april 2008)

Voorbereiding

Rookstopcursus CM Prochaska Leuven and Di Clemente, (Voorjaar 2008)

Am Psychologist 1999,47:1102

4

2) Stopredenen


Gezondheid, hartaanval Beter uithoudingsvermogen Kortademigheid Minder spanning, genieten Minder afhankelijk van de sigaret, verslaving beu Betere geur, minder stinken, niet meer als asbak door het leven gaan Financieel, besparingen Kinderen, kleinkinderen GezondheidRookstopcursus partnerCM Leuven (Voorjaar 2008)

5

3) Voordelen en nadelen bij het stoppen met roken?

Voordelen • • •

• • • •


•

Nadelen

• Betere geur, Stank weg Betere smaak • Fitter voelen, betere fysiek/gezondheid, • meer energie • Meer tijd voor andere • dingen • Financieel • Meer vrijheid Meer vrede kunnen nemen met jezelf Minder stress Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

Bepaalde gezelligheid valt weg, deugd valt weg ↓ sociaal contact Meer stress Gewicht Angst, schrik Slechter gaan voelen Geen tijd meer nemen om tot rust te komen

6

4) Hulpmiddelen

Groepstherapie: Groepsproces Ineens stoppen Leren omgaan met rookbehoefte Zelfcontrole Positieve aanpak “Leren” leven zonder roken


Medicamenteuze ondersteuning?


7

5) Rookstopdag bepalen

Vandaag!!! Wat

is mijn positief/ negatief gevoel bij de (voor)laatste sigaret ?

Wat

heeft mij de voorbije dagen ontspannen?



8

II. Waarom roken ?

Begin : om erbij te horen of om mee te doen. (gevoel van welbehagen) Later : omdat men er behoefte aan heeft, een zichzelf versterkende bezigheid (lichaam probeert het nicotinegehalte op peil te houden) (gevoel van onbehagen weg nemen) Stop : positieve gevoelens gaan steeds zwaarder doorwegen en roken verliest zijn aantrekkelijkheid. Geert Celis (21 april 2008)

Rookstopcursus CM Leuven

►gedragsverandering (Voorjaar 2008)

9

Gevoel van welbehagen

Gevoel Rookstop

Normaal (niet roker)



Frequentie 10

Gedragsverandering

Inzicht eigen rookgedrag: Situaties Vaste plaatsen Bepaalde activiteiten Gemoedstoestand

AANPASSEN ‘Als we de muis geen eten meer geven als ze op het hendeltje drukt zal ze na verloop van tijd niet meer op het hendeltje drukken’ Geert Celis (21 april 2008)


11

Situaties

Na ontbijt, middagmaal, avondmaal (koffie) Opstaan/ wakker worden Wagen:


Lange afstanden Voor en na het werk

TV : sportwedstrijden/ pauzes Telefoon Kruiswoordraadsel Feestjes Veranda/ bureel Voor ’t slapen gaan Als kinderen slapen zijn Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

12

Vaste plaatsen

Veranda Bureau Keuken, berging Salon/ living Taverne of café WC Auto Werk:


werf/ buiten rooklokaal

Tuin Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

13

Bij welke activiteiten


Lezen Kruiswoordraadsel (wanneer het niet vlot gaat) PC (werk) Werken:strijken, afwas, eten maken,... Koffie drinken


14

Bij welke gemoedstoestand? 1. 2. 3. 4. 5.


Neutraal Zenuwachtig/ stress Tevreden/ rustig Gelukkig Verveling/ kwaad


15

MRSS:

groep voorjaar 2008

14

12 10,7 10

11,0

9,5 stimulans 8,5

8

handeling genot

7,3 6,6 6,2

spanning reduceren lichamelijke verslaving

6

gewoonte/automatisme sociaal 4

2

Geert0 Celis (21 april 2008)

Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008) 1

16

Metingen: Longfunctie, CO en gewicht

CO-meting

Les 1, 3, 6, 10 en 11 Meten van het aantal carbomonoxide deeltjes (per miljoen) in de uitgeademde lucht. CO meter: Kleur aanduiding:


Groen= niet roker Oranje= matig roker Rood= zwaar roker


17

III. Samenstelling van tabaksrook

30-50 tabakssoorten (Virginia, Burley en Oriental). Elk sigaret eigen ‘recept’ De samenstelling van tabaksrook:

> 4.000 componenten


Koolmonoxide (CO) Teer Nicotine Irriterende en toxische stoffen Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

18

KOOLMONOXIDE (CO)

Kleurloos en reukloos Uitlaatgassen Giftig

bindt zich 200-300x sneller aan hemoglobine dan zuurstof

⇒ Verdringt zuurstof uit het bloed

Beschadigt de wanden van de bloedvaten

Chronisch zuurstoftekort Gedaalde weerstand Verminderde prestatievermogen Dichtslibben van de bloedvaten Vernauwing

Meetbaar in het bloed:

HbCO

1-2% 5-10%

In de uitgeademde lucht:

CO meter:


niet rokers rokers

0-10: niet roker 11-20: lichte roker >21: zware roker


19



20

TEER

Ontstaat door verhitting van plantaardig materiaal. Mengsel van verschillende stoffen. Zwart en plakkerig. Smaak van de sigaret Bruinverkleuring van tanden en vingers en de slijmvliezen van de luchtwegen. Remmende werking van de trilhaartjes: filterfunctie valt weg en schadelijke stoffen kunnen via de luchtwegen binnen dringen. → ontstekingen (chron.bronchitis) Ontwikkeling van longkanker : benzopyreen en nitrosaminen



21



22

NICOTINE


Komt voor in de tabaksplant ‘Nicotiana tabacum’ (Columbus 1492) Jean Nicot (Franse ambassadeur in Portugal) → Amerika → Franse koningin Catharina de Medici: ‘geneeskrachtig wondermiddel tegen hoofdpijn’ Tomaten, aardappelen, aubergine, cocaplant,... Alkaloid (morfine, codeïne, cafeïne,...) ⇒ Veroorzaakt gewenning Heeft invloed op het zenuwstelsel Versnelde : ademhaling, hartslag darmbeweging Bloeddrukverhoging, vaatvernauwing, trombose,.. Impotentie, grauwere en slappere huid,... Geeft de ‘indruk’ kalmerend te werken Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

23

NICOTINE

Is een snel werkend drug . Binnen 7 sec -> hersenen Na 30 min daalt het nicotinegehalte naar de helft. Na 60 min -> naar 1/4 (verklaring -> aantal sigaret/dag)



24

NICOTINE Nicotine

1 sigaret 1 light sigaret 1 sigaar

bevat (mg)

afgave (mg)

13-30 3-8 15-40

0,5-2,0 0,1-1,0 0,2-1,0

Insecticide (zenuwgif) Misselijk bij inname van 2-5mg (eerste sigaret) Dodelijk bij 40-60mg o verlamming ademhaling o opletten met nicotinepleisters en kinderen Wordt tamelijk snel uit het lichaam verwijderd. Veel water drinken versneld dit proces.



25

Light sigaretten?

Om hetzelfde effect te bekomen: → Dieper/ krachtiger inhaleren → Meer sigaretten roken



26

≠



27



28

IRRITERENDE EN TOXISCHE GASSEN

Acroleïne, stikstofoxiden, waterstofsulfide, ammoniak,... Hebben een nadelige werking op de trilhaartjes Beperking luchttoevoer Stimuleren de slijmproductie Hoestbuien Verminderen afvoer van stof en microben Infecties



29

Ammoniak en aroma’s

Ammoniak: • •

Vanille •

betere uitzetting van de luchtwegen zodat de rook gemakkelijker toegang heeft tot de longen.

Genol en mentol


wordt gebruikt voor de jongste rokers.

Cacao •

vergemakkelijkt het inademen van de rook en vermindert de hoest. betere absorptie nicotine ⇒ grotere verslaving

een verzachtend effect op de luchtwegen en maskeren zo de prikkelende effecten van de rook.


30

Carcinogenen (kankerverwekkers)


Vooral in teer Benzopyreen, nitrosaminen, polonium 210, cadmium, nikkel, arsenicum,...


31



32

IV. Ontwenningsverschijnselen Prikkelbaarheid, gespannen, concentratieproblemen, rusteloosheid, ongeduld, hoofdpijn, duizeligheid, tintelend gevoel in vingers en tenen, korte momenten van afwezigheid, beven, maag- en darmstoornissen, boosheid, transpireren, slaapstoornissen, wisselende stemmingen, grotere eetlust, koude rillingen, vermoeidheid, hartkloppingen, zenuwachtig, neerslachtig, hyperactief,... Geert Celis (21 april 2008)


33

Ontwenningsverschijnselen

> helft van de stoppers Lichaam vraagt nicotine Hoelang duurt het?

Afhankelijk van persoon tot persoon Volharden Eerste dagen ergst (72u) Golfbeweging (piekencurve)

Bekijk het als een griep: gaat over na korte tijd

c r a v i n g Geert Celis (21 april 2008)

c r a v i n g

☹ tijd


☺ 34

Wat te doen bij ontwenningsverschijnselen?

Prikkelbaarheid

Zoek een manier om die prikkelbaarheid af te reageren: kauwgom, pen ,... Verklaar je gedrag: zeg dat je gestopt bent met roken. Verwittig je omgeving Regel van 10 seconden

Gespannen, emotioneel zijn


Ontspanningsoefening Extra kwetsbaar, emotioneel: géén schuldgevoelens hebben Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

35


Concentratieproblemen

Rusteloosheid

Verwacht de eerste weken niet teveel van jezelf. Doe nu eerst de zaken die minder concentratie verlangen. Neem regelmatig een rustpauze, wandelen Zorg voor voldoende slaap (“je kan je draai niet vinden”)

Rookstopper heeft het gevoel bezig te moeten zijn Relativeer Bewegen Ontspanningsoefeningen Géén koffie

Duizeligheid


Vooral de eerste dagen, verbetert snel Voorzichtig zijn: bv autorijden Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

36


Maag-en darmstoornissen

Grotere eetlust

Bv.: tragere stoelgang, maagklachten, oprispingen Symptomen behandelen > 3 weken= huisarts verwittigen Smaakpappillen werken beter Gezonde voeding

Hoofdpijn Slaap masseren Pijnstiller Rusten Ontspanningsoefeningen



37

Algemeen

Denk er niet teveel aan. Probeer uw gedachten af te leiden. Niet gevaarlijk. Tabak Stop Lijn Elke werkdag van 8-19uur

0800 111 00 [email protected] Geert Celis (21 april 2008)


38

V. Tips


Maak omgeving rookvrij. Denk aan de positieve associaties, aan de voordelen van rookstop. Als het zien roken of de geur problemen geeft,vermijdt dan de plaatsen waar gerookt wordt. Een glas water helpt om plotselinge zin in een sigaret te onderdrukken. Fruit is een gezond tussendoortje. Doe korte ademhalingsoefeningen. Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

39

Tracht bepaalde plaatsen en momenten te vermijden •

•

•

•


Neem plaats in rookvrije ruimtes (op de trein, in het restaurant, ...) Vervang koffie/alcohol door fruitsap of water (koffie en alcoholische dranken verhogen immers de zin om te roken) Voelt u zich even niet sterk genoeg om in het gezelschap van rokers te verkeren, zoek dan even niet-rokers op Doe dingen die u niet al rokend kan Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008) doen: auto wassen, douche nemen, 40 ...

Zoek een vervangmiddeltje voor de sigaret •

•

•


Steek iets anders in uw mond: een stuk fruit, suikervrije kauwgom, ... Hou uw mond fris door regelmatig uw tanden te poetsen of uw mond te spoelen Zoek dingen om met uw handen bezig te zijn: speel wat met paperclips, hou een balpen vast, ...


41

Zoek nieuwe gewoonten voor uzelf •

•

•

•


Ga na de maaltijd dadelijk van tafel: doe de afwas, maak een wandeling, ... Ontspan regelmatig: sluit uw ogen en adem een 10-tal keer diep in en uit Besteed wat meer aandacht aan uzelf, uw uiterlijk... Neem genoeg lichaamsbeweging: fietsen, joggen, zwemmen, .... Het doet u ontspannen en het helpt u uw lichaamsgewicht op peil te houden Rookstopcursus CM Leuven (Voorjaar 2008)

42

VI. Afspraken

Leef van dag tot dag Stel elke dag als doel

‘vandaag rook ik niet’

Glazen bokaal: geld in stoppen

Verwittig bij afwezigheid. http://users.telenet.be/rookstopcursuscm 0477/76 63 15 of 016/34 30 70 [email protected] [email protected] Volgende les: donderdag 24 april


Beloon op korte termijn

Relaxatie-oefeningen SportieveRookstopcursus kledij CM Leuven (Voorjaar 2008)

43



44

Stoppen met roken. en volhouden! Samen groeien Samen stoppen met roken. Geert Celis. Rookstopcursus CM Leuven

Recommend Documents