Jaargang 2 • december nr. 3
Stoomcursus droogslapen Kindercontinentiezorg Intra- en extramuraal
“Kinderen zijn ge-wel-dig!” Kinderuroloog Nijman UMCG
December 2012
1
Winnaar Pharmapack Award 2011
Bekroond als het meest innovatieve en gebruiksvriendelijke medische hulpmiddel van 2011
De kleine r vrouwenkathete Discreet Goede grip Hygiënisch
Klein formaat – Maximaal gemak Actreen® Lite Mini Direct gebruiksklaar • voorzien van glijmiddel • geen geknoei met water • geen direct contact tussen vingers en katheter Meer informatie of een testpakket aanvragen kan via 0412-67 25 04 Tijdens de introductie van Actreen® Lite Mini is elk testpakket voorzien van een handig en discreet katheterblikje voor meerdere katheters.
NIEUW! Test zelf
B. Braun Medical B.V. | Postbus 659 | 5340 AR OSS Tel. 0412 67 25 04 | Fax 0412 67 24 91 |
[email protected] | www.bbraun.nl
>> Colofon en inhoud << Colofon
Inhoud 4 Voorwoord Liesbeth Kok, voorzitter CV&V
Conti-Nu is het tijdschrift van en voor de verpleegkundigen & verzorgenden Nederland/ V&VN, afdeling Continentie Verpleegkundigen en Verzorgenden/CV&V. Conti-Nu verschijnt tweemaal per jaar. Het abonnementsgeld bedraagt 30 euro per jaar. Lidmaatschap Lidmaatschap van de CV&V is alleen mogelijk voor leden van de V&VN met het aandachtsgebied continentie. Het lidmaatschap van de V&VN bedraagt 65 euro en van de afdeling CV&V 15 euro. De leden ontvangen tweemaal per jaar het tijdschrift Conti-Nu. Opzeggen van het lidmaatschap en/of abonnement graag schriftelijk voor 1 november bij de V&VN. Adres secretariaat Marleen Richards E-mail:
[email protected] www.cvnv.nl Bestuur Liesbeth Kok, voorzitter Joke Bergman, vice-voorzitter Marleen Richards, secretaris Sander Bijleveld, penningmeester Miranda Beets Gea Klein Gunnewiek Margo Kauwenberg Klaasje Adams Paula Mourik Rita Boekholt Roelie van Zon (aspirant) Tekst Marco Beentjes Caroline Burger Redactie Conti-Nu Maria Scheerder, Klaasje Adams, voorzitter Wilma van der Meer Monique Meijer Bernij van Ooijen Vormgeving en layout Kerckebosch Media, Zeist Eindredactie Klaasje Adams Druk Kerckebosch Media, Zeist De redactie behoudt zich het recht voor om artikelen te redigeren en in te korten. Ingezonden artikelen mogen niet meer dan 650 woorden bevatten.
5
Mededelingen bestuur Activiteiten en het laatste nieuws
8 Reportage Stoomcursus droogslapen Gesprek met Ini Diek en Zwaan Mulder 16 Interview Goede samenwerking vereist flexibiliteit Gesprek met Edith Ekkerman 18 Interview Rijndam Revalidatie Centrum Ingrid Rense over haar werk op de Mytylschool 22 Interview Kinderthuiszorgorganisatie Flexiekids Gesprek met oprichters Jacqueline Huner en Monique Albers
26 Interview Kinderen zijn ge-wel-dig Gesprek met Prof. Dr. J.M. Nijman van het UMCG
30 Interview TIKA Team Incontinentie Arnhem Marloes Deterink vertelt 31 Interview Kinderbekkenfysiotherapie Gesprek met Alice van Ulsen, kinderfysiotherapeut gespecialiseerd in de bekkenbodem 34
In de spotlight Aspirant bestuurslid Roelie van Zon
36
Gelezen Incontinentie bij kinderen, een handboek voor de praktijk
41
Strip / Agenda / Sponsoren
42 Productnieuws
Kopieerrechten Artikelen mogen slechts worden overgenomen na schriftelijke toestemming van de redactie. ISSN nummer: 2212-8425
December 2012
3
>> Voorwoord <<
Liesbeth Kok Voorzitter CV&V
Het thema voor deze uitgave is Kinderen
Voor je ligt de nieuwe Conti-Nu. Dit keer is er voor het
continentie, omdat we de
thema ‘kinderen’ gekozen. Interviews met verschillende
UCS-opleiding hebben
disciplines, zoals arts, fysiotherapeut en verpleegkundige
helpen ontwikkelen.
in de continentiezorg rondom kinderen, geven ons
Niets is minder waar! Juist
inzicht in het belang van samenwerken om met elkaar
omdat we die zo hoog
tot een goede behandeling te komen. De rol van de
hebben staan en omdat
continentieverpleegkundige is vaak die van de spin in het
we ervan overtuigd
web. De regie rondom de patiënt. Dat geldt natuurlijk niet
zijn dat het voor de
alleen voor de zorg rondom kinderen, de rol die we vervullen
patiënten, specialisten,
voor onze volwassen patiënten is vergelijkbaar.
fysiotherapeuten en huisartsen een gemis zou zijn als wij zijn
De zorg is aan verandering onderhevig, dat is van alle tijden.
wegbezuinigd, hebben wij ons ingezet voor een post-HBO-
Dat we de steeds stijgende kosten van de gezondheidszorg
opleiding. En dan hebben we het nog niet eens over het
moeten inperken is iedereen bekend. Natuurlijk moeten
gemis voor onszelf.
we daar allemaal onze verantwoordelijkheid in nemen.
Op verschillende niveaus zet het bestuur zich in voor de
Of je nu werkzaam bent in de zorg of niet. Korten op
achterban. Lees daarover meer in mededelingen van het
gebruik van medische hulpmiddelen is voor ons als
bestuur. Aan jullie de taak om je binnen de instelling waar je
continentieverpleegkundigen wel heel dichtbij gekomen met
werkzaam bent te laten horen. Met elkaar zetten we ons in
de contractwijzigingen voor de leveranciers van absorberend
voor ons prachtige en onmisbare vak.
continentiemateriaal. Zonder pardon wordt de rol van de
Ik wens jullie veel leesplezier toe en zet alvast donderdag
continentieverpleegkundige in dit proces buitenspel gezet.
11 april 2013 in de agenda, dan hebben we weer ons jaarlijks
De eerste geruchten dat er wordt bezuinigd op de uren
symposium.
van de continentieverpleegkundigen door reorganisaties in ziekenhuizen hebben ons al bereikt. Het bestuur promoot al jaren dat we ons moeten profileren binnen de instelling waar we werkzaam zijn en dat we ons moeten scholen om onze kennis aantoonbaar te maken door middel van een diploma. Zaken die helpen, maar geen garantie zijn. We hebben wel eens het verwijt gekregen dat we negatief staan tegenover de verpleegkundige met aandacht
4
Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden
>> Mededelingen bestuur <<
Activiteiten en het laatste nieuws Bestuur: Het jaar vliegt voorbij en naast ons werk en gezin zijn we met z’n elven druk bezig voor de CV&V. De één met het op orde houden van de financiën, de ander met het geven van presentaties over DBC en DOT. Weer een ander met de eerste bijeenkomsten voor de organisatie van ons jaarlijks symposium en vergeet niet het werk dat komt kijken bij het ontwikkelen van de nieuwe Conti-Nu. Het verder invulling geven aan de lessen van de UCS-opleiding en het geven van een presentatie over de CV&V aan de Antonius Academie. Er is contact met de V&VN en ook met zorgverzekeraars en onze sponsoren. Het beleidsplan is bijgewerkt en aangevuld met functieomschrijvingen voor de commissieleden. Ieders betrokkenheid en aanvulling vanuit de eigen expertise zorgt ervoor dat we met elkaar de CV&V steeds duidelijker op de kaart zetten. Het is bijzonder leerzaam en inspirerend om dit met elkaar te mogen doen. Soms is het spannend en soms is het buffelen. Soms heeft de één meer tijd dan de ander, maar met elkaar kunnen we met trots terugkijken op wat we het afgelopen jaar hebben gepresteerd.
Continentie Stichting NL: Deze stichting is onlangs in het leven geroepen en heeft ons gevraagd naar de adressen van onze leden om iedereen aan te kunnen schrijven. In verband met de privacy geven wij nooit ons adressenbestand weg aan derden, maar gezien het feit dat wij dit initiatief van harte ondersteunen hebben wij ervoor gekozen om iedereen zelf de folder van de kersverse stichting toe te sturen. Als het goed is hebben jullie dit al over de post thuis ontvangen. Meer informatie is te vinden op www.continentiestichting.nl.
Commissies: We hebben inmiddels verschillende commissies gevormd. Hierover is meer te lezen in de vorige uitgave van de ContiNu en up-to-date informatie is hierover te vinden op onze website. We kunnen ons verheugen in voldoende deelname aan deze commissies. De ene werkgroep is wat verder dan de andere. Zo hebben we met de komst van een verpleegkundige uit de revalidatie en uit de kindercontinentiezorg in ons bestuur ook besloten om voor die disciplines aparte commissies te vormen. Lijkt het je wat om je kennis te delen en te leren van collega’s in het land, meld je dan aan. Dat kan altijd via onze website.
Op 2 november j.l. is Mirjam Kappert uitgeroepen tot Continentieverpleegkundige van het jaar 2012!
Richtlijnen, protocollen en zorgpaden: In toenemende mate zal er in de gezondheidszorg geprotocolleerd moeten worden gewerkt. Dit is al een poos aan de gang. Instellingen moeten aan kunnen tonen hoe ze de werkzaamheden hebben georganiseerd. Niet alleen om ze vergoed te krijgen bij de zorgverzekeraars, maar ook om zich te kunnen profileren naar andere instellingen. Denk hierbij aan een thuiszorg die graag de patiënten van een ziekenhuis in zorg krijgt. De marktwerking komt ook op ons af. We hebben eerder een oproep gedaan om richtlijnen, protocollen en zorgpaden aan ons te melden, zodat wij ze op de website kunnen zetten. Collega continentieverpleegkundigen hoeven op deze manier niet opnieuw het wiel uit te vinden. Slechts een enkeling heeft hieraan gehoor gegeven. Het bestuur is - in samenwerking met de afdeling urologie - aan het uitzoeken of we richtlijnen van de EAUN kunnen vertalen, zodat we die ook kunnen gebruiken. Hierbij doen wij weer de oproep: Laat je eigen protocol, zorgpad of richtlijn op de site van de CV&V plaatsen. Zo profileer je jezelf en je eigen instelling en help je collega’s.
Sponsoren: Sponsoren zijn belangrijk voor de CV&V. Zij maken ons symposium en tijdschrift mogelijk. In oktober hebben we ons jaarlijks sponsoren-overleg. Samen kijken we dan naar ons
December 2012
5
>> Mededelingen bestuur << symposium en tijdschrift; hoe het de vorige keer is gegaan en hoe het de volgende keer beter kan. We zijn in gesprek met de Nefemed (de overkoepelende organisatie voor fabrikanten van medische hulpmiddelen) om te kijken naar de mogelijkheid van het ontwikkelen van een protocol, gebaseerd op functiegerichte aanspraak om zo de kwaliteit te kunnen waarborgen die, naar ons idee, onder druk komt te staan door de nieuwe contracten van de zorgverzekeraars.
Symposium: Het is nog even wachten, maar donderdag 11 april 2013 is het weer zover: ons eigen symposium! De symposiumcommissie is druk doende met de voorbereidingen, zoals het zoeken naar een geschikte, betaalbare en goed bereikbare locatie. Wat wordt het thema? Welke sprekers gaan we benaderen? Wat willen we voor workshops? Hoe was de evaluatie van ons vorige symposium en wat wil onze achterban? Er valt nog genoeg te doen en we zullen jullie allemaal op de hoogte houden. Ook dit jaar zal de toegang voor leden weer gratis zijn.
www.cvenv.nl: De website van de CV&V is een poosje slecht bemand geweest. Dit heeft tot gevolg gehad dat niet al onze informatie snel en duidelijk te vinden was. Vanuit het bestuur hebben zich nu twee nieuwe leden aangemeld die dit op zich gaan nemen. Zij moeten nog op cursus, dus geef ons nog even de
Website
Houd onze website www.cvenv.nl in de gaten. Dagelijks zijn er aanvullingen op activiteiten en ontwikkelingen die van belang zijn voor onze beroepsgroep.
6
tijd voordat het gaat lopen zoals we dat graag willen. We zijn ons ervan bewust dat het geen ideale situatie is, maar hopen op jullie begrip.
UCS-opleiding: De UCS-opleiding is in september jl. aan de HAN van start gegaan. De ervaringen en belevenissen van Margo zijn op de website te volgen (www.cvenv.nl). De vereniging sponsort dit jaar twee studenten. Dat willen we ook volgend jaar mogelijk maken. Je kunt hiervoor in aanmerking komen door een brief met motivatie te sturen naar het bestuur van de CV&V. Wanneer je hulp nodig hebt om een motivatie te schrijven voor je eigen instelling, dan ondersteunen we je daarbij graag. Kijk voor meer informatie op www.han.nl.
Zorgverzekeraars: Op ons symposium in april is het nieuwe contract voor absorberend continentiemateriaal dat door Achmea was aangeboden aan alle leveranciers van absorberend materiaal al uitvoerig aan bod gekomen. Het bestuur heeft daar middels een brief aan Achmea op gereageerd. Ons standpunt is er vervolgens op gericht gebleven om met de zorgverzekeraars in gesprek te blijven c.q. te komen. De stand van zaken is als volgt: De werkwijze van Achmea is in overleg met CZ en VGZ tot stand gekomen. Het is de bedoeling dat CZ in maart zal volgen en VGZ waarschijnlijk in juli. Ook Menzis heeft aangegeven zich hierbij aan te sluiten. Het zal niet blijven bij absorberend. Er wordt door de zorgverzekeraars gewerkt naar een vergelijkbare werkwijze voor afvoerend. Wij hebben als bestuur van de CV&V input mogen leveren, maar hebben hierbij wel duidelijk te kennen gegeven dat we op geen enkele manier verantwoordelijk willen worden gesteld en dat we op geen enkele manier genoemd willen worden. We hebben wel ons best gedaan om de continentieverpleegkundige een rol te geven in het beleid. Op onze site hebben we een meldpunt geopend voor informatie, casuïstiek, vragen en opmerkingen ten aanzien van de zorgverzekeraars. Meld je ervaringen! Er is met Achmea afgesproken dat er een evaluatie zal plaatsvinden en dat wij daarbij zijn uitgenodigd. Het is van belang dat we dan voldoende bagage hebben om een goede gesprekspartner te zijn. Jullie helpen ons daarbij door ons van informatie te voorzien. Zijn er vragen en/of opmerkingen dan kunnen jullie altijd contact opnemen met het bestuur via www.cvenv.nl.
Vooraankondiging
Jaarlijkse symposium CV&V, n dagvul nd actu spir d programma
Het symposium voor Continentieverpleegkundigen & Verzorgenden. Donderdag 11 april 2013, zet deze datum vast in je agenda. Meer informatie over het programma, sprekers, sponsoren en locatie volgt op www.conti-nu.nl
Inschrijving is vanaf januari mogelijk op www.conti-nu.nl, GRATIS voor leden!
VVN12007-01 Adv Incourant 210x143,5 DEF.indd 1
21-11-12 11:36
hee t v oor t aan
Ook al is onze naam anders, we leveren dezelfde diensten door dezelfde mensen. Voor meer informatie: www.brocacefzorglogistiek.nl
December 2012
7
>> Reportage <<
‘Stoomcursus droogslapen’ Zij behandelden in de afgelopen tien jaar meer dan duizend kinderen en volwassenen voor Enuresis. Het Droogbedcentrum in Meppel maakte furore met hun klinische cursus, een initiatief van continentieverpleegkundige Zwaan Mulder en uroloog Jan Willem van Capelle van het Diaconessenhuis. Het team is trots op het resultaat: “In Europa behandelen wij de meeste hardnekkige bedplassers.”
Zwaan Mulder
8
Ini Diek
Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden
Met name in de tienerjaren is lotgenotencontact erg belangrijk (foto’s: Marcel Verheggen Fotografie) De aanzet voor de huidige manier van werken vond plaats in 1987, toen Zwaan Mulder samen met urologie- en continentieverpleegkundige Ini Diek werkzaam was op de polikliniek Urologie. De groep kinderen, jongeren en volwassenen die maar niet van het bedplassen af konden komen paste niet goed binnen het zorgaanbod op de afdeling urologie, en ook niet op de kinderafdeling. Vanuit het potje voor zorgvernieuwing werd voor een nieuwe aanpak gekozen, die langzaam vorm kreeg aan de hand van resultaten met verschillende projecten met uiteenlopende doelgroepen en aanpak. Het leidde in 2002 tot de opname van de eerste groep hardnekkige bedplassers in het huidige Droogbedcentrum. In datzelfde jaar werd Zwaan Mulder verkozen tot ‘Continentieverpleegkundige van het Jaar’. Voor de goede orde moeten we de werkzaamheden van het Droogbed- en Bekkencentrum Meppel onderscheiden in drie basisproducten, waarvan de programma’s in de afgelopen tien jaar aanzienlijk werden aangepast en verder ontwikkeld voor de meer gecompliceerde casussen: • De Poliklinische begeleiding die wordt gegeven aan alle kinderen met problemen op het gebied van continentie en retentie. • Dagbehandeling voor kinderen die in aanmerking komen voor bijvoorbeeld cognitieve training, zoals bij dysfunctional voiding. Zij krijgen bio-feedbacktraining: met behulp
van een flowmeter wordt de plascurve in beeld gebracht, waarmee het kind zijn of haar manier van plassen kan interpreteren en bijsturen. Ook kinderen die in combinatie met zindelijkheidsproblematiek in aanmerking komen voor psychologisch onderzoek komen in dagbehandeling. • Klinische opname voor de Droogbedcursus, een intensieve therapie voor hardnekkige bedplassers die therapieresistent zijn voor een andere aanpak. Multidisciplinair Het team werkt volgens de zogenaamde ‘verlengde armconstructie’. Ini en Zwaan doen de intake van de patiënt na verwijzing door de uroloog, kinderarts of huisarts. Gemiddeld is voor tweederde van het aantal mensen telefonische begeleiding na de intake zonder klinische opname afdoende, bijvoorbeeld met behulp van een plaswekker. De continentieverpleegkundigen zijn geautoriseerd om zelf de begeleiding in te zetten en te onderzoeken of medicijngebruik gewenst is. Naast de bovengenoemde zorgverleners bestaat het multidisciplinaire team uit orthopedagogen, kinder- en reguliere bekkenfysiotherapeuten en vijf pedagogisch medewerkers. Het succes in de afgelopen jaren heeft er – samen met de opkomst van andere gevalideerde centra in het land – toe geleid dat het Droogbedcentrum steeds meer gecompliceerde gevallen behandelt. “Daaronder vallen kinderen met
“De gemiddelde leeftijd is 14 jaar, maar ook 40- en zelfs 50-plussers zijn hier geweest in verband met bedplassen” December 2012
9
Jaarlijks ontvangt het team 12-16 groepen gedragproblemen zoals aan autisme gerelateerde stoornissen of ADHD”, zet Ini Diek uiteen. “Deze brengen we onder in een plus-categorie, zoals een Pipo-plus of de Droogbed-plus groep. Het vereist een gewijzigde aanpak, met cursussen in iets kleiner verband en een zorgteam dat we hebben uitgebreid met kinderpsychologen en hoger geschoolde pedagogisch medewerkers.” Het Meppelse centrum is in het achterliggende decennium uitgegroeid tot een begrip in Nederland en geniet grote bekendheid. Ook het landelijke Kenniscentrum Bedplassen (www.kenniscentrumbedplassen.com), houdt zitting sinds de oprichting in 2003 in het Droogbed- en Bekkencentrum. Maar hoe veelomvattend en gespecialiseerd de huidige activiteiten in het centrum ook zijn, de hoofdmoot bestaat uit de behandeling van hardnekkig bedplassen via een klinische Droogbedcursus. Aanpak “Jaarlijks betreffen dit 12 tot 16 groepen, waarvan inmiddels 4 tot 6 groepen in de plus-categorie vallen”, aldus Zwaan Mulder. “Vanaf 11 jaar kan een kind in aanmerking komen voor deelname aan de cursus. De gemiddelde leeftijd is 14 jaar, maar ook 40- en zelfs 50-plussers zijn hier geweest in verband met bedplassen. Zij komen in het centrum voor een opname van maandag tot en met vrijdag. De aanpak luidt als volgt: Gedurende de eerste nacht worden zij ieder uur wakker gemaakt en gevraagd om bij de deur van de kamer te komen staan en de hand op de blaas te houden. Zij moeten dan zelf inschatten of zij het nog een uur
zonder urineverlies kunnen redden. Daarna dienen zij een glas water te drinken en terug naar bed te gaan, om het hele proces een uur later te herhalen”, vertelt de verpleegkundige. “Als zij wakker worden gemaakt vragen wij hen altijd hoe laat het is. Dit is om de wekbaarheid te trainen, je kunt je daarop instellen. Het leren wakker worden op een voorgenomen tijdstip vormt de tussenstap naar het leren wakker worden van het gevoel van een volle blaas.” In de tweede nacht wordt de patiënt nog één keer gewekt, om de nacht in twee haalbare droge delen te knippen. Tijdens de tweede dag wordt verzocht om een plas te doen op de flowmeter, met een zo vol mogelijke blaas. De blaascapaciteit wordt gemeten (een derde van de patiënten blijkt beperkte plasvolumes te doen), de continentieverpleegkundige voert een echo uit om te kijken of er obstipatie en of urineresidu is en legt uit wat de patiënt kan doen om de poep- en plasgang te verbeteren. Voor de derde nacht moet de deelnemer aan de hand van de opgedane ervaringen zelf een wekker zetten. Bij de vierde nacht van opname wordt iedereen geacht om inmiddels te hebben geleerd wat het beste tijdstip is om wakker te worden. In deze wetenschap gaan zij vrijdags weer naar huis. De nazorg wordt verleend in wekelijks telefonisch contact met één van de pedagogisch medewerkers. En een jaar na de cursus ontvangt iedere deelnemer een brief met het verzoek om de balans op te maken en de resultaten terug te koppelen voor evaluatie.
“Het leren wakker worden op een voorgenomen tijdstip is de tussenstap naar het leren wakker worden van een volle blaas” 10
Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden
Strak regime “Het succespercentage is 80 procent”, aldus Ini Diek. “60 procent blijft na de cursus ’s nachts droog en voor 20 procent is de situatie sterk verbeterd. Opvallend is dat de leeftijdsgroep van 14 tot 18 jaar de grootste moeilijkheden ondervindt.” Zwaan Mulder legt uit: “Ik heb de indruk dat zij het moeilijk vinden om zich aan het strakke regime te houden. Het is noodzakelijk om op vaste tijden naar bed te gaan en op te staan, en het drinken van alcohol en cola is uit den boze. Maar wat doe je als er een keer een leuke film laat wordt uitgezonden of je wilt een gezellig avondje uit met vrienden? De regels kunnen heel confronterend zijn en ik heb wel meegemaakt dat een meisje in huilen uitbarstte en riep: ‘dat trek ik écht niet!’” Positieve terugkoppeling Aan de andere kant zijn er voldoende ervaringen van patiënten wiens leven een positieve omwenteling heeft gemaakt. Zoals de man die één van de verpleegkundigen uitnodigde voor zijn trouwerij. Een citaat uit zijn brief:
‘Ik werd in 2002 door jou behandeld toen ik 16 of 17 jaar was. Misschien herinner je je mij nog, ik was die jongen die altijd bad voor het eten (gereformeerd). Ik wilde je graag laten weten dat ik volgende maand ga trouwen. Je hoort het vast vaker, maar ik ben je nog altijd enorm dankbaar dat je me toentertijd zo geholpen hebt. Sinds die tijd is het eigenlijk niet weer Ik voorgekomen dat ik uit een nat bed moest stappen. n, heb droog kunnen slapen waar ik wilde, in zware tijde in stress, na een avond flink doorzakken (hoewel dat ken nu nooit meer voor komt). Niks kon me meer te pak krijgen. Echt helemaal geweldig. it En nu stap ik in het huwelijksbootje. Dat had ik noo gedaan als ik het bedplassen niet onder controle had s gekregen. En eigenlijk wil ik je nu dus vragen of je kan ziet om op ons bruiloftsfeest aanwezig te zijn. De termijn is wat kort maar dat komt omdat het een elijk beetje een haastklus is. Mijn vriendin en ik zijn nam het gereformeerd maar we verwachten een baby. Ik zou ’ erg leuk vinden om spoedig iets van je te horen/lezen!
Ouders krijgen vaak een heel ander kind terug
“De regels kunnen heel confronterend zijn. Ik heb meegemaakt dat een meisje in huilen uitbarstte” Of Bianca Smits, die naar aanleiding van haar ervaringen in het Droogbedcentrum een boek schreef. Zij was tijdens de cursus 32 jaar. De titel van het boek luidt: ‘Natte lakens, droge dromen’. Subtitel: ‘Ik plas nog in mijn bed, maar wil je met me trouwen?’ De patiëntenvereniging Stichting Bedplassen Nederland geeft het boek uit. Het is voor €10,- op te vragen bij het Droogbed- en Bekkencentrum. Een andere leuke reactie kwam van de man die geëmotioneerd vertelde dat hij tijdens zijn verjaardag ontbijt op bed had gekregen van zijn kinderen. Het was de eerste keer dat hij dit toestond, omdat hij niet zou worden geconfronteerd met de schaamte die het dragen van absorberend verband voor hem met zich meebracht. Het zijn slechts voorbeelden van verstrekkende problematiek, waarvan volgens de verpleegkundigen slechts het topje van de ijsberg zichtbaar is. “Wij denken dat 0,5 tot 1 procent van alle volwassenen in Nederland last heeft van Enuresis. Het komt tweemaal zo vaak voor bij het mannelijke deel van onze bevolking en in onze overtuiging is bedplassen een belangrijke reden dat mensen vrijgezel blijven.”
December 2012
11
Heel ander kind Met name de positieve feedback van de patiënten die de cursus volgden heeft geleid tot een hechte groep enthousiaste zorgverleners in het Droogbedcentrum. Een team dat zeer weinig verloop kende in de afgelopen 10 jaar. Zwaan Mulder: “Ouders reageren vaak dat zij een heel ander kind hebben teruggekregen. Achter een simpele, enthousiaste opmerking als ‘ik ben ergens blijven slapen en helemaal droog gebleven’ zit zoveel voormalig leed verborgen, het is geweldig om deel van die positieve omwenteling te mogen uitmaken! Je draagt
Paspoort
Naam: Zwaan Mulder (62) Functie: urologie- kinder- en continentieverpleegkundige Opleiding: inservice opleiding Verpleegkundige A; continentieopleiding; kinderaantekening Persoonlijk: latrelatie, drie zoons, drie kleinkinderen Woonplaats: Havelte Vrije tijd: fietsen en golfen Extra: Sinds 1 november 2012 brengt Zwaan zelfstandig aantrekkelijke lingerie op de markt voor dames met lichte incontinentieklachten. De lingerie voelt aan als zijde maar wordt gemaakt van bamboe. Dit materiaal is 60 procent meer absorberend dan katoen en werkt geur- en bacterieremmend. Website: www.swaens.nl
12
bij aan een sterke verbetering van de kwaliteit van leven van de patiënt”, aldus de continentieverpleegkundige. “Daarnaast wil ik graag het taboe doorbreken”, vermeldt zij tot slot. “Vandaar ook onze groepsgewijze aanpak. Met name in de tienerjaren is lotgenotencontact erg belangrijk. Je bent dan uitermate kwetsbaar, staat aan het begin van je zelfontplooiing, van relaties en alle onzekerheden die daarbij komen kijken. Openheid is een belangrijke steun in het uiteindelijk beheersen van het bedplassen.”
Paspoort
Naam: Ini Diek (49) Functie: urologie- en continentieverpleegkundige Opleiding: inservice opleiding Verpleegkundige A; continentieopleiding Persoonlijk: getrouwd en twee kinderen (een dochter en een zoon) Woonplaats: De Wijk Vrije tijd: Tennissen, zwemmen Favoriet boek: De moeder van David S. Extra: Ini werkt tevens enkele dagen per week bij de polikliniek Urologie in het Diaconessenhuis Meppel. De afwisseling in techniek en psychologie in haar gecombineerde functie spreekt haar erg aan: “Ik bof met deze combibaan”.
Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden
Maak kennis met Abena: Deense producent van zijdezachte, maximaal ademende incontinentieverzorgingsproducten Meest uitgebreide keuze in oplossingen voor baby’s, kinderen en tieners
Bel ons voor professioneel advies, meer informatie of voor het aanvragen van een proefpakket of een gratis Kies-Wijzer voor Kids ! Abena Advieslijn: 0900 BEL ABENA | 0900 235 22362 www.abena.nl
© 2012 Wellspect HealthCare, a DENTSPLY International Company. All rights reserved. 76794-NL-0912
e a l c n e v i V différe Vrouwen zijn niet allemaal hetzelfde. LoFric® Sense™ is de katheter die medische en leefstijlvoordelen combineert om bij een breder scala van behoeften van vrouwen te passen. Ontdek alle voordelen van LoFric Sense. Veilig – volledige lediging, comfortabel en bewezen veilig voor langetermijn gebruik. Hygiënisch – voor, tijdens en na gebruik. Gemakkelijk – functioneel ontwerp van opbergen tot weggooien. Slim ontwerp en veilig katheteriseren.
Wellspect HealthCare Postbus 656, 2700 AR Zoetermeer, Nederland. Tel. NL: +31 79 363 70 10. Fax NL: +31 79 362 37 48. Tel. BE: +32 3 232 06 15. Fax BE: +32 3 213 30 66. www.lofric.nl
December 2012
13
InterStim®-therapie Voor een overactieve blaas of verlies van ontlasting. InterStim-therapie biedt inmiddels verlichting aan meer dan 100.000 patiënten wereldwijd. Eenvoudige test voor screening en minimaal-invasieve implantatie, mogelijk onder lokale verdoving.
Ook voor patiënten met een niet-obstructieve urineretentie of bij chronische obstipatie. www.medtronic.nl/aandoeningen www.blaascontrole.nl www.darmcontrole.nl www.everyday-freedom.com
Innovating for life
Medtronic Trading NL B.V. | Earl Bakkenstraat 10 | Postbus 2542 | 6401DA Heerlen | Tel.: +31(0)45 566 88 00 | Fax: +31(0)45 566 82 53 InterStim-Ad_A5.indd 1
14
6/14/12 11:04 AM
Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden
NIEUW! Depend Maximum Absorbeert 10% meer dan Depend Verband Super Plus en is toch heel discreet!
® Wettig gedeponeerd handelsmerk Kimberly-Clark Worldwide, Inc. © 2012 KCWW
Flexibele anti-lekrandjes voor maximale bescherming
De pasvorm sluit perfect aan bij de vorm van het lichaam
Speciale absorptiezone met 3 lagen
Voor zeer regelmatig verlies van grote hoeveelheden urine Depend Verband Maximum is het meest absorberende verband uit de Depend Verband serie. De naar het vrouwenlichaam ontworpen pasvorm van Depend Maximum is speciaal ontwikkeld voor maximale bescherming om lekkage te voorkomen. Daarnaast past Depend Maximum ook bijzonder goed binnen de eventueel gestelde dagprijzen van de zorgverzekeraar. Zo zijn broekjes gewoon nog even niet nodig. Kijk voor meer informatie op www.depend.nl of bel met de collega’s van het Depend Advies Center 0318 - 697 456
Voorjaar 2012
Productcode: 1567
15
>> Interview <<
“Goede samenwerking vereist veel flexibiliteit” Als verpleegkundig consulent stoma- en continentiezorg kinderen werkt Edith Ekkerman nauw samen met alle specialismen binnen het VUmc in Amsterdam. Iedere afdeling heeft daarbij z’n eigen specifieke wensen en prioriteiten en daar moet je wel goed mee om kunnen gaan. “Ik voel me soms als een elastiek”, vertelt zij lachend. “Er wordt van alle kanten aan ons getrokken.” De specifieke kinderstoma- en continentiezorg zoals zij die momenteel samen met Carola McDonald bij het VUmc ten uitvoer brengt, kreeg twaalf jaar geleden door haar eigen toedoen vorm. Als kinderverpleegkundige op de afdeling kinderchirurgie zag Edith Ekkerman dat de nazorg bij de jeugd veel beter kon. Het duurde twee jaar voordat het ziekenhuis de financiën rond had en de organisatie van start kon. In eerste instantie behandelde Edith alleen ontlastingsproblemen, maar door de jaren heen werden ook groepen kinderen met andere aandoeningen naar het team toe geleid. Nu twaalf jaar later behandelt zij ieder kind dat leidt aan fecale of urine-incontinentie. De verpleegkundig consulent is trots op de omvang en de kwaliteit van zorg die het team de 1.200 regelmatig terugkerende patiëntjes levert. “Ik ben echt een kinderverpleegkundige in hart en nieren”, vertelt Edith Ekkerman
gepassioneerd over haar beroep. “Van kleins af wist ik al dat ik deze functie graag wilde bekleden. Zelf heb ik als kind tweemaal voor lange tijd in het ziekenhuis gelegen vanwege longproblemen en een blindedarmontsteking. Misschien dat mijn carrièrewens daar zijn oorsprong vond. Werken met kinderen is het helemaal voor mij: enorm leuk en divers, want van 0 tot 18 jaar moet je continu schakelen tussen grote verschillen in ontwikkelingsniveau.” Opleiding Om zover te komen volgde zij na de HAVO de opleiding tot A-verpleegkundige en behaalde zij in 1986 de kinderaantekening. Eenmaal werkzaam op de afdeling kinderchirurgie in het VUmc volgde zij de stoma-opleiding in Bunnik. Rond de eeuwwisseling konden ook de toenmalige incontinentie-opleiding en de aanvullende WCS-cursus op haar cv worden bijgeschreven. Van haar (op de praktijk gebaseerde) opleidingstraject
Edith Ekkerman
heeft zij als ‘doener’ geen seconde spijt gehad. Sterker nog: in de praktijk merkt zij dat bij de nieuwe lichtingen verpleegkundigen vaak wat basiszorgkennis tekortschiet. De laatste ontwikkelingen op het vakgebied houdt Edith zelf bij via vakbladen, de website van de V&VN, Google, congressen en symposia. Voorts is zij voorzitter van de landelijke commissie kinderstomaverpleegkundigen, waar een overlapping plaatsvindt met de continentiezorg. Tijdens een vergadering van deze commissie kwamen bijvoorbeeld ervaringen van een collega met de zogenaamde ‘Chait Trapdoor’ ter sprake. Het maakt een nieuwe manier van darmspoelen mogelijk, met een slangetje via de buik in plaats van rectaal. Een operatie die nu ook in het VUmc bij zeven personen met succes is uitgevoerd. Edith zet in het kort haar werkzaamheden bij het VUmc voor ons uiteen. “We werken klinisch en poliklinisch, en verzorgen onder andere het darmspoelen, het leren katheteriseren, het aanmeten van continentiemateriaal en anaaltampons, en de zorg rondom continent urinestoma’s. Circa 90 procent van de kinderen die wij zien heeft levenslang zorg nodig op het gebied van continentie. Een hele intense problematiek
“Van kleins af wist ik al dat ik kinderverpleegkundige wilde worden”
16
Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden
“Continentiezorg voor een kind is een complex geheel dat zo gewoon moet worden als haren kammen en tanden poetsen” die dagelijks terugkeert en enorm leeft bij kinderen, en waar een goed netwerk voor beschikbaar moet zijn om de zorgtaken op te vangen. Tenslotte kun je je kind ’s avonds niet zomaar bij een gewone oppas achterlaten als er zes keer per dag gekatheteriseerd moet worden. Gelukkig bestaan er kinderthuiszorgteams die een deel van de zorg op kunnen vangen. Maar de totale zorgbehoefte maakt dat wij - naast ons werk als verpleegkundige - ook vaak moeten optreden als psychologen en regelaars. Kindercontinentiezorg is een complex geheel dat voor een kind zo gewoon moet worden als haren kammen en tanden poetsen.” Samenwerking Ook de noodzaak om goed samen te werken met de verschillende specialismen binnen het ziekenhuis maakt de functie van verpleegkundig consulent een hele uitdaging. Iedere kinderchirurg, kinderuroloog, kindernefroloog, kindergastro-enteroloog, kinderneuroloog, kinderneurochirurg, algemene kinderarts, kinderoncoloog en kinderrevalidatiearts heeft immers z’n eigen specifieke wensen en prioriteiten. En dan spreken we nog slechts over
de intramurale samenwerking. Extramuraal werkt het team samen met alle kinderthuiszorgorganisaties van Texel tot en met ’t Gooi en soms zelfs daarbuiten. Edith Ekkerman: “We werken in elkaars verlengde en moeten snel kunnen reageren voordat de situatie thuis escaleert. Ik wil altijd het beste voor de patiënt en dat maakt het wel eens lastig om ‘nee’ te zeggen. Vooral wanneer mensen van heinde en verre naar Amsterdam afreizen om in het VUmc te worden behandeld. Gelukkig weet men ons ook per e-mail te vinden. Een heerlijk medium, waardoor we zelf een geschikte tijd kunnen vinden om op vragen antwoord te geven.”
Op slot Wanneer de situatie toch escaleert dan vraagt het oplossen oneindig veel geduld en inzet van het team. De verpleegkundig consulent herinnert zich een tienjarige jongen die zichzelf op een kinderpoli elders moest leren katheteriseren. “Dat lukte niet en het kind was getraumatiseerd toen ik hem onder behandeling kreeg. Je begint dan met een enorme achterstand, want de voorzorg bij zelfkatheterisatie is van het grootste belang. Kinderen die het tijdens de eerste keer als pijnlijk ervaren zetten zichzelf op slot en kunnen totaal hysterisch worden bij een volgende poging… Ik heb ontzettend veel geduld met hem nodig gehad, duidelijke uitleg gegeven en lotgenotencontact voor hem gezocht met een ander kind dat een vergelijkbaar probleem had. Ook de psycholoog werd ingeschakeld, en met behulp van boekjes probeerden we gezamenlijk draagvlak te creëren voor de benodigde handelingen. Het is enorm belangrijk dat een kind weet waaróm hij of zij moet worden gekatheteriseerd. We zijn maar liefst zes weken bezig geweest voordat hij het toeliet. En nog eens vijf maanden voordat hij het zelf kon. Maar het is met deze jongen uiteindelijk helemaal goed gekomen! Het was de inzet waard, want je wilt een kind toch op een goede manier een goede kwaliteit van leven geven. Ik zal je vertellen: het is een enorme kick als dit uiteindelijk toch lukt!”
Paspoort
Edith Ekkerman (48) Beroep: verpleegkundig consulent stoma- en continentiezorg kinderen. Belangrijk wapenfeit: zij heeft vanuit de V&VN twee jaar lang meegewerkt aan de totstandkoming van de nationale richtlijn obstipatie bij kinderen. Nevenfuncties: voorzitter van de landelijke commissie kinderstomaverpleegkundigen en van het Regionaal Incontinentie Forum (RIF) Noord-Holland. Privé: getrouwd en woonachtig te Santpoort Hobby’s: schilderen, wandelen en tennis. Favoriete film: The Shawshank Redemption. Favoriete boeken: Het Parfum en Papillon.
Voorjaar 2012
17
>> Interview <<
Onbevangen, spontaan en open Ingrid Rense heeft net haar 25-jarig jubileum gevierd. Voor de ogen van circa 120 contacten vanuit Rijndam Revalidatiecentrum en Mytylschool ‘De Brug’ ontving zij een Erasmus-penning voor haar verdiensten in de gemeente Rotterdam. “Ik vond het heel bijzonder om die te krijgen”, vertelt de continentieverpleegkundige met gepaste trots. Mytylschool ‘De Brug’ is een school in Rotterdam voor kinderen van circa vier tot twintig jaar, met een lichamelijke of meervoudige beperking. Deze beperkingen lopen uiteen van een spina bifida tot een dwarslaesie en van cerebrale parese tot diverse spier- of stofwisselingziektes. Het onderwijs is afgestemd op de behoefte van het kind, met het oog op wat de toekomst aan mogelijkheden voor hem of haar biedt. Hierbij wordt scherp gelet op een goede balans tussen onderwijs, zorg en revalidatie.
Tussen de lessen door, waarbij het kind zo vlot mogelijk weer in de klas plaats moet nemen om zo weinig mogelijk lesstof te missen, maar ook op woensdagmiddag tijdens het vaste continentiespreekuur. “Ik zoek dan samen met de kinderen en hun ouders naar oplossingen op het gebied van absorberend materiaal, zelfstandig leren katheteriseren, zindelijkheidstrainingen of darmspoelen”, aldus de verpleegkundige. “Maar ook de veranderde vergoedingenstructuur door de zorgverzekeraars levert mij veel
“Soms is er verdriet, maar we hebben ook juist veel plezier met elkaar” Oplossingen zoeken Ingrid Rense richt zich op alle verpleegkundige handelingen bij kinderen die op de Mytylschool zitten. Zij is in dienst van Rijndam Revalidatiecentrum, voorheen de Adriaan Stichting, een organisatie die in 2012 zijn honderdjarig bestaan vierde. Naast alle andere verpleegkundige handelingen vormt de continentiezorg een belangrijk onderdeel van haar werk.
werk op. Tenslotte wil je dat de kinderen daadwerkelijk de producten krijgen die je adviseert, en wil je zoveel mogelijk voorkomen dat de ouders rekeningen krijgen voor meerverbruik.” Zij vervolgt: “We laten de hedendaagse technieken zoveel mogelijk aansluiten op de wensen van kind en ouders. En ik vind het leuk om zelf een creatieve
Paspoort
Ingrid Rense Opleidingen: Verpleegkunde-A, kinderaantekening, wijkaantekening, revalidatieopleiding, continentieopleiding. Nevenactiviteiten: Regionaal Incontinentie Forum (RIF) Rotterdam e.o., werkgroep kinderurotherapeuten Rotterdam e.o., landelijke schoolverpleegkundigen werkgroep. Persoonlijk: Getrouwd met Ger. Twee dochters van 16 en 21 jaar. Woonplaats: Scheveningen. Vrije tijd: Theater (musicals en toneel) Favoriete film: Intouchables.
18
Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden
Ingrid Rense oplossing te verzinnen. Voorbeeld daarvan is het gebruik van externe katheters tijdens een avondje uit of sporten bij jongens met een spierziekte. Bij een slechte handfunctie moeten zij altijd aan anderen vragen om hen te helpen bij het plassen. De katheter geeft hen een belangrijke mate van vrijheid, en kan ook in vele andere situaties een uitstekende oplossing zijn. Het kan zelfs het verschil maken in de mogelijkheid om een reguliere HBO-opleiding te volgen.” Vooral veel plezier Het werken met kinderen heeft Ingrid Rense altijd getrokken. Dagelijks geniet zij van de onbevangenheid, de spontaniteit en de openheid die kinderen tentoonspreiden. “Ik vind het heerlijk om voor deze groep met al hun uiteenlopende beperkingen naar oplossingen te zoeken. Die zijn er natuurlijk niet altijd, maar je streeft er toch naar. Soms is er verdriet, maar we hebben ook juist heel veel plezier met elkaar. Wanneer je kleine kindjes moet katheteriseren die voor het eerst op school komen, werkt het vaak beter als je veel praat over school en liedjes met ze zingt. Zij moeten altijd even wennen aan de nieuwe omgeving, maar uiteindelijk lukt het altijd”, spreekt zij vol vertrouwen. “Hoe dan ook: De omgang met kinderen en jongeren blijft mij altijd boeien.”
Een goede huidverzorging = meer levenskwaliteit.
Menalind professional is de medische huidverzorgingslijn voor de oudere en belaste huid, met: • Vocht- en vetherstellende bestanddelen, • Voedend complex van: essentiële vet- en aminozuren, creatine en amandelolie, • Heerlijke frisse geur, • Makkelijk hanteerbare verpakking.
E
P LE
M
P ROT
CT
DE
R
M
X
TRISKIN NU
ION C O
Y
professional
LL
Menalind®
ATO
LOGI
CA
www.paulhartmann.nl
Griplok 3400LFC
De Urox Het Urine opvang systeem Voor mannen • • • • • •
Mannelijk Herbruikbaar Geen lekkage Reukloos Comfortabel Wordt vergoed
Voor het Fixeren van katheters
• • •
Horizontaal en verticaal uitstekende fixatie voor katheters Makkelijk in gebruik
Hypoallergeen, ademend en latex vrij
December 2012
19
Onafhankelijk leverancier
van stoma-, continentie- en wondzorgproducten
Bestellen
via telefoon, internet, e-mail en fax
Advies en informatie door verpleegkundig adviseurs
Snelle en discrete levering
door eigen bezorgdienst en/of postorder
Individueel zorgplan
voor ontwikkelingen in persoonlijke situatie
Scholingen
op maat voor zorgprofessionals
Samenwerking
met zorgverzekeraars en zorgverleners
Brochures
zorgvuldig samengesteld en gratis verkrijgbaar
Hazenkamp 60A 6836 BA Arnhem T. 026-3272626 F. 026-3270078
[email protected] www.hodes.nl
2354633
HydroSil GRIPPER maximale grip, maximale gladheid en maximaal comfort Het klinkt tegenstrijdig, een uiterst gladde catheter met toch een maximale grip, maar de HydroSil® GRIPPER maakt het waar. Deze volledig siliconen catheter voor éénmalige catheterisatie heeft een kant-en-klare glijcoating en is in combinatie met de unieke GRIPPER uiterst eenvoudig, comfortabel en hygiënisch in te brengen. “Ontdek” zelf wat deze catheter voor uw patiënten kan betekenen en vooral ook hoe discreet de catheter onderweg kan worden meegenomen.
Lees meer over HydroSil op onze geheel vernieuwde website www.laprolan.nl
HydroSil GRIPPER is verkrijgbaar voor de man in de charrières 10,12,14,16 en 18. Daarnaast is deze catheter leverbaar in een unieke pediatric variant in de charrières 6,8 en 10. Neem voor meer informatie of het aanvragen van een probeerverpakking contact met ons op.
December 2012 Laprolan B.V. - Postbus 11 - 6640 AA - Beuningen (gld) - T. (024) 677 78 00 - F. (024) – 677 77 81 - E-mail
[email protected] - www.laprolan.nl
21
>> Interview <<
“Kinderthuiszorg bestaat, dus maak er gebruik van” Vanuit idealistisch oogpunt startten Jacqueline Huner en Monique Albers zeven jaar geleden Flexiekids in Alphen aan den Rijn. Een thuiszorgorganisatie die zich specifiek op kinderen richt. “Na ontslag uit het ziekenhuis zagen we dat naar onze maatstaven onvoldoende zorg aan kinderen werd geleverd”, aldus het directieduo. “Dus besloten we om deze hiaat zelf in te vullen.” Al snel werden Monique en Jacqueline ermee geconfronteerd dat wat in het ziekenhuis wordt aangeleerd, door ouders thuis nog niet zo eenvoudig valt uit te voeren. In feite hadden zij de gevolgen al geconstateerd tijdens hun werk op de kinderafdeling in het Rijnland Ziekenhuis in Leiderdorp, en was dit de voornaamste reden om zelf thuiszorg aan te gaan bieden. Maar de praktische belemmeringen in de thuissituatie waren zelfs voor hen erg confronterend. De gediplomeerd kinderverpleegkundigen zaten regelmatig met de handen in het haar vanwege de omstandigheden: zonder een behandelkamer en de daarbij behorende speciale voorzieningen, en met verstoorde verhoudingen binnen het gezin. Onhandig “Ik herinner mij onze tweede klant nog goed”, vertelt Jacqueline Huner. “Een jongetje van negen jaar zonder stafunctie, die we op het bed moesten darmspoelen. Natuurlijk had ik overal matjes neergelegd, maar hoe vaak het niet precies naast het matje in mijn schoenen liep! Of dat hij met de tillift naar het bad werd gebracht, waarbij het onderweg helemaal misging. Ik heb wel eens tegen hem gezegd dat ik
Jacqueline Huner en Monique Albers nog nooit zoveel poep bij elkaar had gezien. Hij moest dan lachen en zette waarschijnlijk expres een beetje extra kracht. Ach ja, wij waren nieuw in de thuissituatie dus wat wisten wij nou? Dan sta je onhandig bij iemand thuis in een kamertje te werken terwijl dat in het ziekenhuis heel anders is.”
“Als een kind thuis niet wil meewerken is dat lastiger dan wanneer er in het ziekenhuis iemand met een witte jas naast staat” 22
Vakblad voor Continentie Verpleegkundigen & Verzorgenden
“Tja, dat zijn van die reflectiemomenten”, vult Monique Albers haar collega lachend aan. Serieus vervolgt zij: “Je beseft wel meteen hoe zwaar de zorg voor een kind kan zijn. Ouders kunnen echt in de problemen raken. Zij zitten met bepaalde handelingen in hun maag en er is met regelmaat sprake van een verstoorde relatie tussen ouder en kind. Als een kind thuis niet wil meewerken is dat lastiger dan wanneer er in het ziekenhuis een gespecialiseerd verpleegkundige met een witte jas naast staat. Het kost ons veel moeite om de
relatie tussen ouder en kind weer goed te krijgen. Wij willen de zorgbehoefte van het kind samen met de ouders op een goede manier invullen, in het verlengde van ons oorspronkelijke, ideologische uitgangspunt.” Werkterrein In de afgelopen zeven jaar groeide Flexiekids naar een organisatie met circa 80 actieve cliënten van 0 tot en met 16 jaar. Met negen vaste medewerkers en twaalf oproepkrachten bedient de organisatie een gebied dat reikt van Zuid-Holland noord tot Amstelland, Meerlanden en een stukje Kennemerland. Daar levert het bedrijf diverse zorg, waaronder katheteriseren, darmspoelen, sondevoeding geven, infusietherapie en het verzorgen en verwisselen van tracheacanules. In feite alle benodigde somatische thuiszorg op basis van een indicatie. Desgewenst gaan de verpleegkundigen met het kind mee naar school om daar de kwaliteit voor de dagelijkse zorg te waarborgen, of vervangen zij de ouderlijke zorg tussen de behandelingen door, omdat tegenwoordig veel ouders beiden moeten werken om financieel rond te kunnen komen. Volgens Monique Albers is er een groeiende behoefte aan kinderthuiszorg. “Vroeger hadden mensen een beter netwerk om zorg even op te vangen. Maar tegenwoordig is dat lastiger. Ook kunnen bepaalde handelingen voor bijvoorbeeld grootouders een te grote verantwoordelijkheid zijn en dan is het fijn om terug te kunnen vallen op gespecialiseerde kinderverpleegkundigen. Gelukkig worden inmiddels veel kinderen in onze regio bij kinderthuiszorgorganisaties ondergebracht en dat is een grote winst voor de zorg in zijn algemeen. Veel van de actievere ouders weten ons te vinden, en dat geldt ook voor een grote groep verwijzers.” “Maar nog lang niet genoeg”, stipt Jacqueline Huner kritisch aan. “Ik wil gespecialiseerd verpleegkundigen en
“Ik heb wel eens tegen dat kind gezegd dat ik nog nooit zoveel poep bij elkaar had gezien. Hij moest dan lachen” artsen graag wijzen op het bestaan van kinderthuiszorgorganisaties, naast de reguliere thuiszorgorganisaties voor volwassenen. Het leven staat op z’n kop wanneer je kind chronisch ziek is. En dat heeft z’n weerslag op alles waar je mee te maken hebt. Soms is de rek er echt uit bij ouders en dat maakt het gezinsleven er bepaald niet gezelliger op. Dus ik zou een oproep willen doen: maak gebruik van organisaties zoals de onze.” Nauwe samenwerking Om de continentiezorg op een hoog niveau te houden werkt het team nauw samen met zowel zorgbedrijven als leveranciers van medische hulpmiddelen. De thuiszorgmedewerkers van Flexiekids volgen onder andere scholingen via Coloplast en er is veelvuldig contact met Mathot Medische speciaalzaken wanneer een klankbord op het gebied van specialistische kennis wordt gezocht. Tevens zijn er initiatieven gelanceerd met zorginstellingen en leveranciers,
bijvoorbeeld om de opnametijd in het ziekenhuis zoveel mogelijk te beperken en tegelijkertijd overbelasting van het thuisfront te voorkomen. Monique Albers: “In samenwerking met het LUMC in Leiden en Mathot geven we drie weken lang thuis instructie aan ouders op het gebied van continentiezorg. Andere zorginstellingen, waaronder het Erasmus MC (Sophia) in Rotterdam, houden de zorg graag zo lang mogelijk in eigen hand, maar wanneer deze via de polikliniek niet meer toereikend is komt men bij ons. We zouden echter – zoals mijn collega al verwoordde – graag zien dat men eerder aan ons denkt, om samen te voorkomen dat de situatie thuis kan escaleren. We hebben een bekwaam allround kinderverpleegkundigenteam en benaderen de zorg vanuit patiëntperspectief in de thuissituatie”, aldus de directeur. Tot slot benadrukt zij: “En waar we aanvullende kennis en ervaring in continentiezorg nodig hebben weten we dat we altijd een beroep kunnen doen op de continentieverpleegkundigen in het ziekenhuis.”
December 2012
23
