“Stilte is soms het beste antwoord!” Dalai Lama
Interventies Verbindend Gezag
Toepassing: Gezinnen Scholen Leefgroepen Wijken
Problematiek Escalaties Negatieve spiraal van toegeven Gevoel van machteloosheid bij ouders, docenten, jongerenwerkers Verstoorde relaties
Nieuwe Autoriteit en/of Geweldloos Verzet Ontwikkeld door Haim Omer Geïnspireerd door Gandhi Verbonden met principes uit de systeemtheorie en hechtingsleer
Oefening in 2 rijen
Elkaar vragen stellen: je mag geen antwoord geven, alleen een tegenvraag stellen
Escalaties
Verlopen volgens vaste patronen
• Complementair: • Gezagsdragers toegeeflijk, jongere eisend • Symmetrisch: jongere opstandig, gezagsdrager verwijtend • Een slingerpatroon: van complementair naar symmetrisch en vice versa • Of gezagsdragers verdeeld: de 1 symmetrisch, de ander complementair
Escalatietrap stress Primitief brein
Razend Boos
Paniek
Bang Reflec tief brein
Geprikkeld Waakzaam
tijd
Voorbeelden rode knoppen tieners Preken/zeuren In hoofdstukken praten “Jij altijd..” “Zo wordt het niets met jou..” Oplossingen aandragen Psychologiseren/emoties Niet laten uitproberen Oude koeien uit de sloot halen
Voorbeelden rode knoppen gezagsdragers Dodelijke blik/toon Je kollega is pas chill Schelden Vloeken “Hoe denk je dat voor elkaar te krijgen?” “Jij geeft altijd mij de schuld” Dreigen met weglopen/zelfmoord Ik haat school! Liegen
Vragen:
Wanneer laatste ruzie? Wat was de rode knop die geraakt werd?
Op zoek naar nieuwe autoriteit Jaren zestig: einde autoritaire opvoeding Hechtingstheorie wordt eenzijdig uitgelegd 2000: resultaten permissieve opvoeding zichtbaar: meer gedragsproblemen, geweld, diagnoses, delinquentie, middelengebruik Én: lager zelfbeeld + depressies
Gezagsproblemen op school
Waarom autoriteit nodig? Hiërarchie in combinatie met stabiele autoriteit zorgt voor rust Leren omgaan met grenzen van anderen. Puberbrein nog niet volledig ontwikkeld
Volwassenen nodig als “hulphersenen”
ouder
De groeidriehoek Elke hoek zijn eigen context: verwachtingen, doelen, hoop en dromen Tussen de hoeken: contact- en communicatielijnen Binnen de drie hoeken: groeiruimte jongere (uit: ”Tussen thuis en school”, over contextuele leerlingbegeleiding)
jongere
school
Verbindend Gezag De tegenpool van dwang is niet vrijheid, maar verbondenheid (Martin Buber)
Ankerfunctie van gezagsdragers: presentie en waakzame zorg “Er is geen weg naar een goede relatie, een goede relatie is de weg”
Gezag komt van sociale netwerk Samenwerking tussen gezagsdragers, “It takes a village to raise a child”
Filmpje Waakzame Zorg http://deschool.bnn.nl/video/13
Verschil in denken over autoriteit: Algemene denken over “orde” Onacceptabel gedrag is begrijpelijk en hoort er nou eenmaal bij De ander is verantwoordelijk voor de escalatie Het is nodig controle te hebben over de ander Ik moet het alleen kunnen Je weet wat goed is voor de ander en schrijft dat voor Moeilijk om onderscheid te maken tussen onacceptabel gedrag en de jongere Succes is af te meten aan hoe snel de ander naar je luistert Laten zien dat je de baas bent, anders lopen ze over je heen
Nieuwe autoriteit (kracht) Wij nemen een duidelijk standpunt in tegen onacceptabel gedrag Wij hebben oog voor ons eigen aandeel in escalaties Wij zijn ervan overtuigd dat het een illusie is te denken dat je controle hebt over de ander Wij doen het samen Wij leggen de focus op samenwerken Wij maken bewust onderscheid tussen persoon en gedrag Wij zetten door en houden vol Wij voeren strijd op geweldloze manier
Houding: uitgangspunt Wij kunnen jou niet dwingen je anders te gedragen… We kunnen ons wel op geweldloze en vastberaden wijze verzetten! Je bent het waard, we geven jou niet op!
Oefening: de-escaleren In 2-tallen tegenover elkaar staan Kijk elkaar aan en probeer om de beurt de ander aan het lachen te krijgen
Interventies Verbindend Gezag
Uitgangspunten Verbindend Gezag
Geduld Contact Steun Verzet
• Zelfbeheersing: niet aanvallen • Het ijzer smeden als het koud is • Niet reageren op provocaties • Volhouden!
• Aanwezigheid, dialoog • Inleven • Positieve gebaren, los van tegenprestaties
• Zichtbaarheid leiding • Teamwork, wij in plaats van ik • Samenwerking met school en supporters
• Openlijke stellingname tegen negatief gedrag • Vriendelijk doch beslist vragen naar oplossingen • Actief weerstand bieden en niet opgeven
Filmpje Supporters http://www.youtube.com/watch?v=nZx4Mic hXXE
Interventies Bookmark/geeltje Herstelmaatregel Verzoek tot bedenken van een oplossing Aankondiging SMS Inschakelen van supporters
Excuusbrief Ik merk veel spanning tussen ons (hierdoor wordt ik boos en oordeel ik snel) Mijn hoofd zit vol en kan niet concentreren of helder nadenken Hierdoor ben ik snel prikkelbaar en ben ik snel boos en dat het me nogmaals spijt
Filmpje Zoutmars
“In a gentle way you can shake the world”, M. Gandhi
Afronden
