Stichting Alphense Kinderboerderijen

Stichting Alphense Kinderboerderijen

“Schaapjes op het droge” BELEIDSPLAN 2011-2015

16 november 2010

Voorwoord In dit beleidsplan 2011-2015 geeft het bestuur van de Stichting Alphense Kinderboerderijen (SAK) op de belangrijkste onderdelen weer wat zij de komende vijf jaar wil bereiken. Startpunt is de huidige situatie medio 2010 en de maatschappelijke ontwikkelingen die het bestuur voorziet. Afgelopen jaren is het eigen vermogen van de (SAK) sterk teruggelopen. Het eigen vermogen is ultimo 2009 nog wel positief, maar de buffer is niet groot. Een belangrijk doel van de SAK is om in 2015 een stichting te zijn met een comfortabele financiële buffer om financiële tegenslagen in de toekomst op te vangen. Daarnaast is dierenwelzijn een essentiële component waar de SAK in de dagelijke bedrijfsvoering mee te maken heeft. De SAK heeft een maatschappelijke functie, waarbij het welzijn van de dieren altijd aan de wensen van het maatschappelijk verkeer moet voldoen. Dit beleidsplan 2011-2015 is genoemd naar de twee belangrijkste pijlers van de SAK en de samenhang tussen deze twee. Financieel gezien moeten wij onze buffer laten groeien en onze schaapjes figuurlijk op het droge zien te krijgen. Vanuit het oogpunt van dierenwelzijn moeten wij handhaven en waar mogelijk verder aanscherpen en dus onze schaapjes letterlijk op het droge houden. Het motto van de SAK voor de komende vijf jaar is letterlijk en figuurlijk: Schaapjes op het droge! Naast bovenstaande pijlers van het beleid wil de SAK ook mee met maatschappelijke ontwikkelingen, zoals nieuwe media en digitalisering, zonder daarbij de primaire doelstelling uit het oog te verliezen. Met het oog op vergrijzing van ons vrijwilligersbestand, wil het bestuur een actiever vrijwilligersbeleid gaan voeren. De doelstelling van de SAK is en blijft hetzelfde; deze doelstelling is verwoord in paragraaf 1.1. Daar verandert dit beleidsplan niets aan. Om deze doelstelling te verwezenlijken, zal de SAK actiever moeten worden op verschillende onderdelen van de bedrijfsvoering van de SAK. Alle werkzaamheden en beleidsmaatregelen van de SAK leiden uiteindelijk tot de handhaving, ontwikkeling en verbetering van de bovengenoemde twee pijlers. Om die reden wordt het beleidsplan met deze twee pijlers afgesloten. Andere aspecten van bedrijfsvoering, zoals vrijwilligers, accommodatie, educatie, PR en sponsoring zijn belangrijke middelen om de doelen van bovengenoemde pijlers te realiseren en komen daarom expliciet terug in dit beleidsplan. Jaarlijks zal het bestuur een evaluatie uitvoeren wat de status is van de benoemde gewenste ontwikkelingen in het beleidsplan. Het beleidsplan gaat niet op alle aspecten van bedrijfsvoering in. Er zijn genoeg zaken die op dit moment al goed geregeld zijn en waarop komende jaren geen nieuwe actie of aanscherping nodig is. Deze aspecten, zoals samenwerkingsverbanden binnen het Zegerslootgebied, organisatie van festiviteiten, wet- en regelgeving en benodigde verzekeringen, komen daarom niet terug in dit plan. Een uitzondering hierop is het personeel (de beheerders). De huidige bezetting is goed, en de taakverdeling werkt ook naar behoren. In dat opzicht is geen aanpassing van het personeelsbeleid nodig. Vanwege het enorme belang van het personeel voor de organisatie, is dit aspect wel expliciet benoemd in het plan. 2

In hoofdstuk 1 en 2 wordt ingegaan op de doelstelling, de organisatie, de locaties en de doelgroep. Deze vier grootheden zijn een gegeven voor het bestuur, en vormen het kader voor dit beleidsplan. Hieraan zal komende jaren niets wijzigen. In hoofdstuk 3 wordt een samenvatting gegeven van de concrete acties die het bestuur komende vijf jaar wil uitvoeren. Vanaf hoofdstuk 4 tot en met hoofdstuk 12 zullen de verschillende aspecten van de bedrijfsvoering uitgebreid worden uiteengezet, waarna in hoofdstuk 13 en 14 wordt afgesloten met de pijlers dierenwelzijn en financiën.

3

Inhoudsopgave 1

Doelstelling en organisatie .............................................................................................................. 5

2.

Locatie en doelgroep ....................................................................................................................... 6

3

Samenvatting beleidsontwikkelingen 2011-2015 ........................................................................... 8

4

Bestuur .......................................................................................................................................... 11

5

Personeel ....................................................................................................................................... 12

6

Vrijwilligers .................................................................................................................................... 13

7

Educatie ......................................................................................................................................... 15

8

Statuten ......................................................................................................................................... 17

9

Public Relations ............................................................................................................................. 17

10

Sponsoring ................................................................................................................................. 18

11

Projecten ................................................................................................................................... 19

12

Accommodatiebeleid ................................................................................................................ 19

13

Dierenwelzijn ............................................................................................................................. 20

14

Financiën ................................................................................................................................... 22

4

1

Doelstelling en organisatie

1.1

Doelstelling

De Stichting Alphense Kinderboerderijen (hierna: SAK) heeft ten doel: het beheer en het behoud van de kinderboerderijen en dierweide Dijksloot in de gemeente Alphen aan den Rijn. De SAK realiseert deze doelstelling door het dagelijks beheer en openstelling van de twee kinderboerderijen (Zegersloot en Bospark) met behulp van een voltijd beheerder en een part-time beheerder (3 dagen) en een groot aantal vrijwilligers. Het beleid van de SAK is erop gericht de openstellingen van beide kinderboerderijen te realiseren met behulp van een groot aantal vrijwilligers, zorg te dragen voor een gevarieerd en gezond dierbestand en het onderhouden van gebouwen en terreinen. Daarnaast heeft de SAK nog een educatief doel: het leveren van een bijdrage aan de kennis van de bezoekers over de op de boerderijen aanwezige dieren. In het kader van deze doelstelling worden in samenwerking met de afdeling educatie van Avifauna lessen gegeven op de kinderboerderij aan leerlingen van het basisonderwijs. Dit wordt gedaan in het kader van Natuur- en Milieueducatie (NME).

1.2

Organisatie

De organisatie van de SAK is als volgt:

5

De beheerders zijn in dienst van AB Zuid-Holland (Agrarische Bedrijfsverzorging)en worden gedetacheerd bij de Stichting.

2.

Locatie en doelgroep

2.1

Locatie

De SAK beheert drie locaties. In onderstaande paragraaf worden de drie locaties kort beschreven. Kinderboerderij Zegersloot Kinderboerderij Zegersloot is een ruim opgezette kinderboerderij met een hoofdgebouw van steen en een houten hooiberg en koeienstal op het middenplein. Rondom het middenplein liggen de weides, die alle toegankelijk zijn voor de bezoekers. In de weides staat een groot aantal notenbomen en een boomgaard met appel- en perenbomen, een ooievaarsstation en een schooltuin. De bereikbaarheid van de kinderboerderij is goed. De kinderboerderij ligt aan de rand van het recreatiegebied Zegersloot. Voor de kinderboerderij is een grote parkeerplaats en aan de overzijde van de weg een tweede grote parkeerplaats. Het streekvervoer heeft bushaltes tegenover en net voorbij de kinderboerderij. In het hele Zegerslootgebied zijn geasfalteerde paden die toegankelijk zijn voor fietsers en wandelaars. Het Zegerslootgebied bestaat uit een groot natuurpark en een zandwinplas met watersportmogelijkheden (de Zegerplas). De recreatieve functie van het Zegerslootgebied wordt versterkt door een aantal horecagelegenheden en het bezoekerscentrum van de Stichting Veenweide (IVN) “de Vlinder”, waar veel informatie over de flora en fauna van het Veenweidegebied te vinden is. Een horecavestiging met midgetgolf ligt aan de aanlooproute naar de kinderboerderij. De Pannenkoekenboerderij de Schaapskooi heeft een plaats gekregen bijna recht tegenover de kinderboerderij; het bezoekerscentrum de Vlinder ligt aan de doorgaande wandelroute naar de speeltuin, die vooral bij de jongere kinderen erg in trek is. Tegenover de kinderboerderij, aan de Zegerplas, ligt een Chinees restaurant. Aan de zuidzijde van de Zegerplas ligt een dagcamping. Aan de westzijde van de Zegerplas liggen ligweides en een strandje met zwemgelegenheid. Daar is ook horecagelegenheid en een waterskibaan. Aan het recreatiegebied grenzen de wijken Ridderveld en Zegersloot, twee grote woonwijken. De kinderboerderij trekt veel bezoekers uit deze wijken. Het trekt ook bezoekers uit andere wijken en omliggende plaatsen zoals Ter Aar, Aarlanderveen, Bodegraven en Nieuwkoop. Ook scholen uit die plaatsen kunnen gebruik maken van het Educatiepakket en brengen zo een bezoek aan kinderboerderij Zegersloot voor een les. Kinderboerderij Bospark Kinderboerderij Bospark is gelegen in het gelijknamige park in het centrum van Alphen aan den Rijn. Het Bospark is kleiner van opzet dan Zegersloot, en trekt vooral bezoekers uit de wijken Centrum Hoge Zijde en Kerk en Zanen. Daarnaast trekt de kinderboerderij ook bezoekers uit de regio, die een dagje centrum combineren met een bezoekje aan de kinderboerderij. 6

De kinderboerderij heeft een houten hoofdgebouw en een klein middenplein. Rond het middenplein liggen drie weides. De kinderboerderij Bospark onderscheidt zich van de andere kinderboerderij door haar ruim opgezette hertenkamp. Daarnaast heeft kinderboerderij Bospark door de ligging in het boomrijke park een andere uitstraling dan kinderboerderij Zegersloot. Het Bospark is te voet of met de fiets goed vanuit het centrum en vanaf het station te bereiken. De bereikbaarheid met de auto is minder goed. Beperkte parkeergelegenheid is er op het Bosparkparkeerterrein. Andere parkeerterreinen in het centrum zijn verder van de kinderboerderij gelegen. Het aantal bezoekers op kinderboerderij Bospark is kleiner dan Zegersloot. Het Bospark is verouderd. Het park trekt relatief weinig bezoekers; de recreatieve functie is deels verlegd naar het Europapark in Kerk en Zanen. Dit heeft ook zijn weerslag op de kinderboerderij. Behalve de kinderboerderij heeft het park geen andere trekpleisters. De gemeente heeft plannen het Bospark geheel nieuw op te zetten en in te richten. Dit zal ook gevolgen hebben voor de kinderboerderij. De SAK betrekt zich actief in de gemeentelijke informatie- en inspraakavonden en is alert op de besluitvorming die in de toekomst ten aanzien van de herinrichting van het park worden gemaakt. Op dit moment is niet duidelijk hoe aan de herontwikkeling van het Bospark vorm wordt gegeven, zodoende zijn er nog geen specifieke maatregelen in dit beleidsplan beschreven met het oog op de herinrichting van de kinderboerderij Bospark. Dijksloot De locatie Dijksloot is gelegen tussen twee grote woonwijken in. Het is een natuurlijke afscheiding tussen de woonwijken Ridderveld 1 en 2. Op deze lokatie beheert de SAK voor de gemeente Alphen aan den Rijn een stuk grond waarop schapen en jonge koeien worden geweid. De Dijksloot is niet open voor bezoek.

2.2

Doelgroep

De kinderboerderij is gratis toegankelijk voor alle inwoners van Alphen aan den Rijn en omstreken. Op de kinderboerderij kunnen de bezoekers kennismaken met de dieren van de kinderboerderij op een veilige en prettige manier. Naar schatting komen er zo’n 18.000 kinderen per jaar op de kinderboerderijen, waarvan circa 2/3e van het aantal Zegersloot bezoekt, en 1/3e Bospark. De grootste groep bezoekers bestaat uit ouders met jonge kinderen van 0 tot 9 jaar. De kinderen hebben belangstelling voor alle dieren, willen graag in de weides tussen de dieren om ze te aaien en wat voer te geven. Ook opa’s en oma’s met de kleinkinderen weten de weg naar de kinderboerderij te vinden, evenals oppasmoeders en peuter- en kleuteropvang leidsters. In samenwerking met de afdeling educatie van Avifauna (NME) kunnen de basischolen van Alphen aan den Rijn en omstreken, kinderboerderijlessen boeken. Ook “schoolreisjes” brengen een bezoek aan de kinderboerderij. De scholen organiseren een hele dag in het recreatiegebied met daarin een bezoek aan de kinderboerderij. De kinderboerderij biedt de bezoekers informatie over de dieren door informatiebordjes bij de weides en op de hokken. Tot medio 2009 konden we de bezoekers vier keer per jaar een eigen informatieboekje aanbieden. Een goede gewoonte die we proberen voort te zetten. Tevens wordt er een gratis landelijke kinderboerderijkrant aangeboden. 7

3

Samenvatting beleidsontwikkelingen 2011-2015

In dit hoofdstuk wordt een korte samenvatting gegeven van de belangrijkste ontwikkelingen die de SAK in de jaren 2011-2015 wil doormaken. De aanpassingen in beleid van de SAK zijn erop gericht mee te gaan met maatschappelijke en technologische ontwikkelingen, en zijn er tevens op gericht de SAK financiële stabiliteit te geven en dierenwelzijn te handhaven. In de verdere hoofdstukken worden deze ontwikkelingen nader uitgewerkt. Bestuur  Het bestuur wordt uitgebreid met een vijfde lid, die over gedegen kennis beschikt van dieren en het boerderijwezen.  Na drie jaar kunnen bestuursleden herkozen worden voor een termijn van nog eens drie jaar. Wenselijke maximale zittingstermijn bedraagt zes jaar, waarvan kan worden afgeweken als het gehele bestuur daarmee instemt. Vrijwilligers  Het voeren van een actief wervingsbeleid voor vrijwilligers. De beheerder en het bestuur hebben structureel contact en overleg met Participe over advertenties en werving.  Advertenties voor werving vrijwilligers zijn helder en eenduidig, ook gericht op people skills van de vrijwilliger die middagdiensten draait.  Er dient een vrijwilligersovereenkomst opgesteld en ondertekend te worden door de vrijwilliger en coördinator.  De beheerders stellen een instructieboek vrijwilligers op, waarin stap voor stap is vastgelegd wat de taken, bevoegdheden, rechten en verplichtingen van de vrijwilligers zijn.  Een HBO-stagiair wordt ingehuurd om onder de vrijwilligers een onderzoek te doen naar ideeën, wensen, en de visie van de vrijwilliger op de SAK, om daarmee het bestuur te helpen richting te geven aan het vrijwilligersbeleid.  Er vindt een inventarisatie plaats onder de vrijwilligers in hoeverre zij bereid zijn het bestuur te ondersteunen in activiteiten en ontwikkelingen.  Er vinden jaarlijks functioneringsgesprekken plaats met nieuwe vrijwilligers. Dit kan kort en zeer beknopt plaatsvinden indien er geen bijzonderheden zijn te melden van beide kanten. Dit gesprek vindt in principe plaats met één van de beheerders. Educatie  Eén keer per jaar in samenwerking met een docent van het Wellantcollege en/of een van de dierenartsen, een dierverzorgingscursus organiseren voor de nieuwe vrijwilligers. De vrijwilligers krijgen ook één keer in de twee jaar een EHBO-avond aangeboden.  De informatieborden bij de weides en dierverblijven worden begin 2011 vervangen. Daarna worden deze jaarlijks gecontroleerd en aangepast. De informatieborden aan de ingang van de kinderboerderijen worden ieder kwartaal geactualiseerd.

8

 De tentoonstellingen in het leslokaal worden regelmatig gewisseld. Het bestuur zorgt voor een eenvoudige vorm van digitalisering van tentoonstellingen, zodat de informatieverstrekking meer aansluit bij de huidige belevingswereld van het kind.  Van de huidige lessen die Avifauna via de SAK aanbiedt, wordt in overleg met Avifauna nagegaan in hoeverre uitbreiding met nieuwe lessen haalbaar is, waarbij bijvoorbeeld meer gebruik gemaakt wordt van de schooltuin, waar een vlindertuin een rol krijgt, en waar GPSspeurtochten worden gehouden. De kosten van de uitbreiding worden beoordeeld alvorens een besluit wordt genomen. Leidend daarbij is dat de kosten de baten niet overschrijden. Statuten  Statuten laten wijzigen naar de huidige situatie. Public Relations  Het inschakelen van een reclamebureau om te helpen met het verfrissen van onze huidige huisstijl.  In de communicatie met media en bedrijfsleven inspelen op Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en ons belang hierin benadrukken.  Een twitteraccount openen en dagelijks twitterberichten de wereld insturen. Actief worden op LinkedIn.  Het inschakelen van de expertbank van Participe om ons te helpen in ons PR-beleid.  De website wordt actueel gehouden.  Bekendheid bij het publiek vergroten van de mogelijkheden die de SAK al biedt om jonge huisdieren te kopen en om honing en eieren te kopen. Sponsoring  Blijvend reclame maken voor ‘adopteer een dier’.  Mailings versturen aan adoptiebaasjes, sponsoren en donateurs, zodat de betrokkenheid bij de kinderboerderijen wordt vergroot.  Een mailing aan het Alphense bedrijfsleven uitbrengen inzake sponsoring.  Lijsten met mogelijke projecten van de kinderboerderijen halfjaarlijks actualiseren en bijwerken. Deze projecten breed verspreiden, zodat sponsoren weten aan welke projecten zij kunnen bijdragen.  Organiseren van een sponsordag of –ochtend (voor (klein)kinderen van sponsoren). Projecten  Per project wordt een bestuurslid als projectleider aangesteld. Dit bestuurslid bewaakt de voortgang en communiceert maandelijks over de voortgang van de projecten aan de rest van het bestuur.

9

Accommodatiebeleid  Bij groot onderhoud zoekt het bestuur actief contact met de gemeente om de materialen via gemeente te bestellen of achteraf bij de gemeente te declareren.  De SAK blijft terughoudend in het ‘aannemen’ van andere instanties en/of organisaties op haar terreinen. Bij voorkeur maken geen andere instanties gebruik van de accommodaties. Voordat het bestuur een eventueel positief besluit neemt, zoekt het bestuur contact met de gemeente.  De in 2010 aangeschafte bezoekersteller wordt actief gebruikt. Wekelijks worden de tellingen uit het apparaat gehaald en vastgelegd door de beheerders. Bij succesvol gebruik schaft de SAK een tweede bezoekersteller aan voor het Bospark. Dierenwelzijn  Jaarlijkse evaluatie van het dierenbestand. Enerzijds evaluatie wat het gewenste aantal per diersoort is, anderzijds fysieke evaluatie of dit gewenste aantal ook daadwerkelijk wordt gehaald.  Diversiteit van het dierenbestand wordt jaarlijks geëvalueerd. In het kader van vernieuwing wordt ook nagedacht over nieuwe soorten en rassen.  De beheerders bezoeken twee maal per jaar andere kinderboerderijen, om daar ideeën op te doen over diversiteit van het dierenbestand en huisvesting van de dieren.  Konijnen en cavia’s zijn nu gehuisvest in flats. Deze hokken zijn moeilijk zichtbaar voor kinderen, en relatief donker voor de dieren. Op beide kinderboerderijen zal dit worden aangepast.  Afstandsdieren worden eerst getracht te worden verkocht aan een nieuw baasje. Lukt dit niet dan gaan afhankelijk van het aantal, de afstandsdieren binnen de door het bestuur vastgestelde tijd naar de handelaar.  De SAK ent tegen Q koorts, zodra alle geiten en schapen gelamd hebben.  De nieuwe koeienstal wordt gebouwd met ligboxen voor de koeien en voerhek. In de stal is ook ruimte voor geiten/ schapen, kleine hooiopslag, gereedschapsruimte, broodhok en bergplaats voor ponyspullen.  Mogelijkheden onderzoeken tot het vergroten van de uitloop varkens met wroetplaats. Financieel beleid  Het financieel beleid van de SAK is komende vijf jaar gericht op actief vergroten van de omzet van de stichting met structureel € 4.000 ten opzichte van 2009.  Halfjaarlijkse evaluatie financiële positie en solvabiliteit.  Vergroten omzet door: o Verhogen tarieven partijtjes en lessen. o Actief denken over aanvullende producten en diensten die de SAK kan verkopen en actief kan aanbieden op de kinderboerderijen.  Overwegen de tarieven te verhogen van verkoop van kleinvee (kippen, cavia’s etc.) en honing en eieren. Hierbij rekening houden met de verkoopprijzen in dierenwinkel respectievelijk supermarkten, omdat wij daar in beginsel niet mee willen concurreren. Bekendheid van de mogelijkheden tot aankoop van jonge dieren en honing vergroten bij het publiek (zie PR). 10

4

Bestuur

4.1

Huidige situatie

Conform de statuten bestaat het bestuur van de SAK uit tenminste vier leden. De volgende functies zijn nu binnen het bestuur vervuld: -

Voorzitter Secretaris Penningmeester PR-coördinator/activiteiten

Het bestuur streeft ernaar minimaal één maal per zes weken te vergaderen. Het minimum is zeven keer per jaar. De beheerders zijn bij deze vergaderingen aanwezig. Wanneer de voorzitter of één der bestuursleden dit wenselijk acht, kan een extra vergadering worden ingelast. Het streven is dat de zittingstermijn van bestuursleden maximaal zes jaar is. Het bestuur spant zich in om op een zodanige termijn nieuwe bestuursleden te werven dat de zittingstermijn inderdaad beperkt blijft tot hoogstens zes jaren.

4.2

Sterkte/zwakte

Het huidige bestuur is relatief jong. De zittingstermijn van de voorzitter en secretaris is twee jaar, de rest van de leden zit korter in het bestuur. Het voordeel hiervan is dat het huidige bestuur een frisse blik heeft op de SAK, nieuwe ideeën niet schuwt, en durft door te kijken naar de volgende vijf jaar. De bestuursleden voldoen allen in voldoende mate aan het beschreven functieprofiel waarvoor ze verantwoordelijk zijn. Nadeel van de huidige situatie is dat er slechts vier bestuursleden zijn. Bij dit even aantal kan in vergaderingen de stemming staken, en komt een grotere werkdruk te liggen bij de verschillende bestuursleden. Groter nadeel is het ontbreken van gedegen kennis van dieren en het boerderijwezen in het bestuur.

4.3

Gewenste ontwikkeling 2011-2015

Het streven is om een bestuur te hebben dat uit vijf leden bestaat. In de samenstelling van het bestuur wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de aanwezigheid van algemene bestuurlijke deskundigheid en ervaring, financiële deskundigheid, deskundigheid en bereidheid contacten met de media te onderhouden en deskundigheid op het gebied van de kinderboerderij en de daar aanwezige dierpopulatie. Het bestuur zal uit de volgende functies bestaan: -

Voorzitter Secretaris Penningmeester PR-coördinator/activiteiten Dier- en boerderijcoördinator 11

Nieuwe bestuursleden worden benoemd door het zittende bestuur. Vacatures worden bekend gemaakt onder de vrijwilligers. Geïnteresseerden worden opgeroepen zich te melden. Een termijn van zes jaar kan een drempel zijn om toe te treden, dus daarmee wordt het werven van nieuwe bestuurders bemoeilijkt. Er wordt daarom een zittingstermijn van drie jaar ingesteld, met de mogelijkheid om door het bestuur herkozen te worden. Er wordt gestreefd naar een zittingstermijn van maximaal zes jaar, om te voorkomen dat het bestuur te lang blijft zitten en om een nieuwe blik op de SAK te stimuleren. Voorwaarde is dat tijdig vervanging is gevonden voor de functie die vrijkomt. Indien het gehele bestuur hiermee instemt, is afwijking van deze maximale zittingstermijn mogelijk. De wijze van vergaderen blijft ongewijzigd. Om besluitvorming te versnellen, zullen tijdens de vergadering benoemde problemen in kleiner comité worden uitgewerkt, met als doel de volgende vergadering een gedegen onderbouwing te hebben. Hierdoor kan direct op bestuursniveau een besluit worden genomen. Besluiten worden uitsluitend genomen in een bestuursvergadering. In beginsel wordt niet op bestuursbesluiten teruggekomen, tenzij de meerderheid van het bestuur op basis van voortschrijdend inzicht zijn mening onderbouwd verandert.

5

Personeel

Het bestuur wil de komende vijf jaar het huidige personeelsbeleid ten aanzien van de beheerders handhaven. De SAK heeft geen personeel. De beheerders worden ingehuurd via AB Zuid-Holland Detachering. De SAK heeft gekozen voor een verdeling van de taken voor de beheerders. De beheerders houden elkaar goed op de hoogte van de werkzaamheden en alles wat daarmee samenhangt. Eens in zes weken hebben de beheerders met de voorzitter (tevens coördinator klussen) van de Stichting werkbespreking over de voortgang van de werkzaamheden “de klussen”, wat er nog gedaan moet worden en wat nog wenselijk is. Het bestuur houdt jaarlijks een functioneringsgesprek met de beheerders. TAKEN VOLTIJDBEHEERDER 37,5 UUR -

controle op de gezondheid en het welzijn van de dieren, zorgdragen voor het fokken, het aan- en verkopen van dieren (conform afspraken basisdierbestand) verzorgen van dieren zorgen voor voldoende en goede kwaliteit voer zorgen voor voldoende, geschikt en goede kwaliteit (veilige) materialen en gereedschappen het uitvoeren van klein onderhoud aan gebouwen en terreinen onder andere ten behoeve van de veiligheid en de gezondheid van dieren, verzorgers en bezoekers het toezicht houden op het uitvoeren van werkzaamheden door ingehuurd (technisch) personeel

12

TAKEN DEELTIJDBEHEERDER 22,5 UUR -

-

initiëren en coördineren van het vrijwilligerswerk binnen de Stichting, waaronder ook stagiaires van opleidingen, mensen die in het kader reïntegratie arbeidsmarkt etc. werkzaamheden voor de stichting verrichten leiding geven aan - en organiseren van de dagelijkse werkzaamheden als voeren en verzorgen van de dieren door hem / haarzelf en de aanwezige vrijwilligers het mee uitwerken en uitvoeren van wervingsactiviteiten het informeren van potentiële vrijwilligers en hen (laten) inwerken in de werkzaamheden die vrijwilligers binnen de organisatie gaan verrichten het opstellen van werkinstructies en het mede bewaken van het uitvoeren daarvan het opstellen van werkroosters

6

Vrijwilligers

6.1

Huidige situatie

De vrijwilligers zijn één van de belangrijkste pijlers van de SAK. Ruim 120 vrijwilligers zetten zich in voor de SAK. Wie zijn die vrijwilligers? Dames en heren vanaf 18 jaar, die na een inwerkperiode zelfstandig kunnen werken op een van de kibo’s tijdens een morgen- of middagdienst, kinderen vanaf 12 jaar die komen helpen bij de middagdiensten en kinderen vanaf 12 jaar die de pony’s verzorgen, rijden en de stallen en bak schoon houden. De SAK werkt met vaste roosters. Elke boerderij heeft een eigen rooster. De door-deweekvrijwilligers werken volgens vast rooster – ook nog gesplitst in ochtend- en middagdienst, de weekendvrijwilligers werken meestal één keer in de 3 of 4 weken. Het weekendrooster wordt door de deeltijdbeheerder per kwartaal gemaakt op basis van telefonische afspraken. Iedere vrijwilliger kiest voor een kinderboerderij waar hij/zij wil werken. De vrijwilligers doen het grootste deel van de basis dierverzorging; voeren en mesten en verzorgen van de openstellingen. De rol van de vrijwilligers binnen de kinderboerderij blijft de belangrijkste pijler waarop de SAK kan functioneren. In de nabije toekomst zal naar verwachting een aantal vrijwilligers stoppen. De hiaten in het rooster moeten dan opgevuld worden. Via welzijnsorganisatie Participe krijgt de SAK af en toe een nieuwe vrijwilliger aangemeld, zowel vanuit de reïntegratie als vanuit het A3-traject (mensen die moeilijk plaatsbaar zijn vanwege persoonlijke omstandigheden, zoals onvoldoende scholing of analfabetisme). Uiteraard zijn deze A3-vrijwilligers welkom – mits ze na een inwerkperiode zelfstandig hun taken kunnen uitvoeren. Reïntegratievrijwilligers zijn over het algemeen tijdelijk. De vrijwilligers die zich aanmelden krijgen een intakegesprek met de verantwoordelijk beheerder, en worden door haar aangenomen dan wel afgewezen. Bij aanname wordt de vrijwilliger ingewerkt. Op individuele basis (afhankelijk van de voortgang) worden de vrijwilligers al dan niet zelfstandig ingepland. Jaarlijks krijgen de vrijwilligers een kerstattentie, en er wordt twee maal per jaar een vrijwilligersactiviteit georganiseerd. Deze worden bezocht door een vaste kern enthousiaste mensen. 13

Ontslag van de vrijwilligers vindt plaats als na herhaaldelijke evaluatie geen verbetering in het functioneren heeft plaatsgevonden. De evaluatiegesprekken en het ontslaggesprek vinden plaats met de beheerders. Ontslag vindt pas plaats als beide beheerders het hierover eens zijn. Wanneer nodig mengt op verzoek van de beheerders een bestuurslid zich hierin.

6.2

Sterkte/zwakte

Het is in de huidige maatschappij zeer moeilijk om vrijwilligers te vinden. De SAK heeft daar minder last van dan vele andere welzijnsorganisaties, omdat de kinderboerderijen een relatief grote aantrekkingskracht hebben op mensen die graag met dieren werken. Ook zijn de beheerders alert op het functioneren van de vrijwilligers, en leveren de benodigde aansturing. Binnen de werktijden ontstaat daardoor een goede sfeer tussen beheerders en vrijwilligers, wat de arbeidsvreugd (en daarmee behoud van de vrijwilligers) ten goede komt. Knelpunten zijn: -

De middagopenstelling vergt ook ‘people skills’ van de vrijwilligers: een open houding richting de bezoekers en het enthousiasmeren van kinderen en ouders. Een deel van de huidige vrijwilligers is vooral gericht op de verzorging van dieren. Hier kan in de planning niet altijd rekening mee worden gehouden, waardoor zij ook voor de middagopenstelling worden ingeroosterd.

-

Inwerken van de vrijwilligers gebeurt door ervaren andere vrijwilligers. Overdracht gebeurt op verschillende manieren waardoor overdracht niet altijd juist of volledig plaatsvindt.

-

Vrijwilligersbestand vergrijst. Verwachting is dat het aantal vrijwilligers komende jaren afneemt.

-

Een klein deel van de vrijwilligers is actief bij activiteiten die door bestuur worden georganiseerd. Het bestuur weet daardoor niet voldoende wat bij de vrijwilligers leeft. Bij de vrijwilligers leven waarschijnlijk veel goede ideeën die er nu niet in voldoende mate uitkomen. Ook is voor het bestuur niet helder in hoeverre vrijwilligers bereid zijn om extra activiteiten op te pakken en waar nodig het bestuur te ondersteunen.

-

Vrijwilligers weten niet altijd wat van ze verwacht wordt, en worden niet structureel op hun functioneren aangesproken.

6.3

Gewenste ontwikkeling 2011-2015

De volgende acties worden komende jaren ingezet om bovengenoemde knelpunten op te lossen: -

De SAK zal een actief wervingsbeleid moeten gaan voeren om straks nog voldoende vrijwilligers te hebben voor alle werkzaamheden. De beheerder en het bestuur hebben structureel periodiek contact en overleg met Participe over advertenties en wervingsmogelijkheden.

-

De doorlopende advertenties bij Participe geven een duidelijke omschrijving van de werkzaamheden van de vrijwiliger en de verwachtingen. Onze advertenties moeten daarin eenduidig en aansprekend zijn, en zullen daarop worden aangepast en ontwikkeld.

14

-

Tijdens publieksactiviteiten op de kinderboerderij – Pasen, Schaapscheren en dierendag kunnen bezoekers aangesproken worden om ze enthousiast te maken voor het vrijwilligerswerk. Ook tijdens de openstelling van de kinderboerderij zijn er natuurlijke momenten van een praatje met bezoekers, waarbij de beheerders en aanwezige vrijwilligers ook kunnen aansturen op vrijwilligerswerk.

-

Er dient een vrijwilligersovereenkomst opgesteld en ondertekend te worden door de vrijwilliger en coördinator.

-

De beheerders stellen een instructieboek vrijwilligers op, waarin stap voor stap is vastgelegd wat de taken, bevoegdheden, rechten en verplichtingen van de vrijwilligers zijn. Voor Bospark en Zegersloot wordt een apart instructieboek opgesteld. In de instructieboekjes wordt ook benadrukt wat het belang van het leggen van contacten met de bezoekers.

-

Een HBO-stagiair wordt ingehuurd om onder de vrijwilligers een onderzoek te doen naar ideeën, wensen, en de visie van de vrijwilliger op de SAK, om daarmee het bestuur te helpen richting te geven aan het vrijwilligersbeleid, en daarmee meer gericht vrijwilligers te werven en te behouden.

-

Er vindt een inventarisatie plaats onder de vrijwilligers in hoeverre zij bereid zijn het bestuur te ondersteunen in activiteiten en ontwikkelingen. Met hulp van de beheerders zal gekeken worden welke vrijwilligers voor extra bestuursondersteuning en andere activiteiten (zoals bijvoorbeeld het ondersteunen van lessen, het opbouwen van tentoonstellingen) ingezet kunnen worden.

-

Er vinden jaarlijks functioneringsgesprekken plaats met nieuwe vrijwilligers. Dit kan kort en zeer beknopt plaatsvinden indien er geen bijzonderheden zijn te melden van beide kanten. Deze gesprekken zijn momenten waarop de SAK en de vrijwilliger het jaar evalueren en waarin vooruit gekeken kan worden naar volgend jaar. Dit gesprek vindt in principe plaats met één van de beheerders. Bij bijzonderheden koppelen de beheerders dit terug aan het bestuur.

7

Educatie

7.1

Huidige situatie

De gemeente Alphen aan den Rijn heeft een deel van haar educatieve taken uitbesteed aan Avifauna. Avifauna plant deze educatieve taken in. De SAK geeft in samenspraak met Avifauna een aantal lessen aan scholieren, waaronder mestlessen, imkerlessen en lessen als “waar dieren wonen” . Avifauna biedt de lessen aan, de SAK biedt de ruimte. Bij mestlessen is er wel begeleiding van de SAK in verband met de dieren. De lessen worden gegeven door beheerders. De SAK ontvangt hiervoor een vergoeding. Er zijn geen structurele lesmogelijkheden voor vrijwilligers om zelf kennis op te doen. De SAK faciliteert ook stageplaatsen voor vakopleidingen en maatschappelijke stages. De SAK heeft op haar kinderboerderijen informatieborden staan over de dieren die daar rondlopen. Verder hangt bij de ingang een informatiebord, deze wordt vrijwel niet geactualiseerd.

15

7.2

Sterkte/zwakte

De samenwerking met Avifauna verloopt goed. De lessen die SAK geeft, hebben echt toegevoegde waarde op het educatieprogramma dat Avifauna beheert. Contacten met Avifauna verlopen ook goed, eventuele uitbreiding van het lesprogramma is wel mogelijk. Knelpunten zijn: -

Er is geen structureel educatieprogramma voor vrijwilligers.

-

De informatiebordjes zijn verouderd. Het informatiebord bij de ingang wordt nauwelijks voorzien van nieuwe informatie.

-

De tentoonstellingen zijn verouderd, tevens is het aanbod nog relatief beperkt.

-

De SAK heeft niet meegedaan met de digitalisering van informatie. Jongeren raken steeds meer gewend om te gaan met computers en digitale informatieverwerking. Hierin loopt de SAK achter.

7.3

Gewenste ontwikkelingen 2011-2015

De volgende acties worden komende jaren ingezet om bovengenoemde knelpunten op te lossen: -

De SAK zal vanaf 2011, één keer per jaar in samenwerking met een docent van het Wellantcollege en/of een van de dierenartsen, een kleine dierverzorgingscursus organiseren voor de nieuwe vrijwilligers. Uiteraard zijn ook de vrijwilligers die al langere tijd bij de kibo zijn van harte welkom om hun kennis over de kinderboerderijdieren te vergroten. Aan het eind van de cursus krijgt de vrijwilliger een bewijs van deelname aan de cursusavond. In deze cursus wordt aandacht besteed aan de voeding en verzorging van de dieren op de kinderboerderij en wordt een aantal meest voorkomende dierziektes behandeld. De vrijwilligers krijgen ook één keer in de twee jaar een EHBO-avond, gegeven door een erkende instructeur, met als onderwerpen: meldingen, behandelen van kleine letsels, demonstratie AED, verwondingen door dieren. Deelname aan deze avond wordt ook met een bewijs gehonoreerd. De SAK streeft ernaar om op deze wijze tussen 2011 en 2014 alle vrijwilligers deze cursussen aan te bieden, zodat de vrijwilligers op verantwoorde wijze de zorg voor mens en dier op de kinderboerderij kunnen dragen.

-

De informatieborden bij de weides en dierverblijven worden begin 2011 aangepast. Daarna worden deze jaarlijks gecontroleerd en aangepast. De informatieborden aan de ingang van de kinderboerderijen wordt ieder kwartaal geactualiseerd.

-

De tentoonstellingen in het leslokaal worden regelmatig gewisseld. Het bestuur zorgt voor een eenvoudige vorm van digitalisering van tentoonstellingen en lessen, zodat de lesmethode en informatieverstrekking meer aansluit bij de huidige belevingswereld van het kind. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van educatieve spelletjes op een laptop. De SAK vraagt Avifauna hierover mee te denken.

16

-

Van de huidige lessen die Avifauna via de SAK aanbiedt, wordt in overleg met Avifauna nagegaan in hoeverre uitbreiding met nieuwe lessen haalbaar is, waarbij bijvoorbeeld meer gebruik gemaakt wordt van de schooltuin, waar een vlindertuin een rol krijgt, en waar GPS-speurtochten worden gehouden. De kosten van de uitbreiding worden beoordeeld alvorens een besluit wordt genomen. Leidend daarbij is dat de kosten de baten niet overschrijden.

8

Statuten

De statuten van de SAK zijn opgemaakt in 1985 en daarna niet meer gewijzigd. Op enkele punten zijn de statuten ernstig verouderd. Zo staat hierin dat de gemeente de bestuursleden benoemt, en dat minimaal één bestuurslid uit de gemeente afkomstig moet zijn. Daarnaast is ook het boekjaar onjuist vastgelegd. Dit is mondeling met de portefeuillehouder van de gemeente besproken. Zij gaf aan dat de gemeente juist afstand wil houden van het beleid van de SAK, om zo een subsidierelatie te onderhouden in overeenstemming met de subsidieverordening. In praktijk worden de statuten al jaren niet meer nageleefd, en de gemeente stemt hier mondeling mee in. De statuten zullen gedurende deze beleidsperiode worden aangepast naar de huidige situatie. Belangrijkste wijzigingen moeten zijn de betrokkenheid van de gemeente en de opbouw en wijze van benoemen van bestuursleden.

9

Public Relations

9.1

Huidige situatie

De public-relationstaken van de SAK zijn belegd bij één bestuurslid. Deze neemt wanneer nodig contact op met de lokale kranten en houdt de contacten met deze kranten zeer warm. Zodoende is de relatie met de lokale media zeer goed, en haalt de SAK vaak genoeg de krant, zoals Witte Weekblad en Alphen.cc. Met nieuwe media, zoals twitter, doet de SAK nog niet veel. De website www.kinderboerderijalphen.nl wordt regelmatig geactualiseerd, en voorziet de lezer van het laatste nieuws. Navraag bij meerdere belanghebbenden leert dat het imago van de SAK wat ‘stoffig’ is. De huidige huisstijl voldoet, maar sluit wel aan bij dit imago.

9.2

Gewenste ontwikkelingen 2011-2015

In komende jaren zal het bestuur van de SAK de volgende acties opzetten om zodoende ons imago te verfrissen en de naamsbekendheid in de regio te vergroten: -

Het inschakelen van een reclamebureau om te helpen met het verfrissen van onze huidige huisstijl. Het bestuur wil geen nieuwe huisstijl, maar een verfrissing/verjonging van de huidige huisstijl.

-

Het belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) inzetten. Wat doet de SAK aan MVO? In de communicatie met media en bedrijfsleven MVO en ons belang hierin benadrukken?

17

-

Een twitteraccount openen en dagelijks twitterberichten de wereld insturen. Twitter wordt beheerd door het bestuur.

-

De mogelijkheden van LinkedIn nagaan voor de SAK. Indien dit voordelen oplevert, ook op LinkedIn actief contacten zoeken.

-

Het inschakelen van de expertbank van Participe om ons te helpen in ons PR-beleid.

-

De internetpagina verder vullen en bestaande informatie op de website vernieuwen.

-

Het vergroten van de bekendheid bij het publiek dat de SAK kleinvee (jonge huisdieren) en honing en eieren verkoopt. Door de bekendheid via bovenstaande middelen te communiceren, vergroot dit de omzet van SAK.

10

Sponsoring

10.1 Huidige situatie De SAK heeft ongeveer 130 vaste particuliere donateurs. Het aantal donateurs is al enkele jaren dalende. Met ingang van 2010 is de actie ‘adopteer een dier’ gestart. Deze heeft over de maanden april – september ongeveer € 1.200 opgebracht. Daarnaast heeft de SAK een aantal vaste sponsoren uit het bedrijfsleven, die vaste bedragen storten en/of een bijdrage in natura leveren. Tevens heeft de SAK in 2010 vele extra sponsors binnengehaald, specifiek voor de sponsoring van projecten. Het lijkt dat het bedrijfsleven (maar ook particulieren) eerder geneigd zijn te sponsoren als het geld geoormerkt is voor een specifiek project. Sponsoren die meer dan € 500 bijdragen aan de SAK, krijgen een vermelding op het sponsorbord op kinderboerderij Zegersloot en een vermelding op de website.

10.2 Gewenste ontwikkelingen 2011-2015 De SAK zal de komende jaren de volgende acties uitvoeren ten aanzien van het sponsorbeleid: -

Blijvend reclame maken (zie ook PR) voor ‘adopteer een dier’. Ook de beheerders en vrijwilligers inzetten om het succes van deze actie verder te vergroten.

-

Mailings versturen aan adoptiebaasjes, sponsoren en donateurs, zodat de betrokkenheid bij de kinderboerderijen wordt vergroot.

-

Een mailing aan het Alphense bedrijfsleven sturen inzake sponsoring.

-

Lijsten met mogelijke projecten van de kinderboerderijen halfjaarlijks actualiseren en bijwerken. Deze projecten breed verspreiden, zodat sponsoren het project waaraan ze willen bijdragen kunnen ‘kiezen’. Het bestuur blijft vanzelfsprekend te allen tijde verantwoordelijk voor de uitvoering van de projecten. Sponsoren hebben geen inbreng in de planning, uitvoering en tijdstip van uitvoering van het project. Op iedere bestuursvergadering kunnen in principe nieuwe projecten worden ingebracht door beheerders en bestuur. Ideeën van vrijwilligers zijn via beheerders of bestuur ook welkom. 18

-

11

Organiseren van een sponsordag of –ochtend (bijvoorbeeld voor (klein)kinderen van sponsoren) en voor adoptiebaasjes en donateurs.

Projecten

In het kader van het nieuwe sponsorbeleid is de verwachting dat meer en sneller projecten worden gestart dan de SAK in het verleden gewend was. Dit betreft voornamelijk onderhoudsprojecten of (in mindere mate) nieuwbouw- of vervangingsprojecten. Dit vergt ook beleid ten aanzien van de inrichting van de projectverantwoordelijkheden. Op de bestuursvergadering zal voor ieder project dat wordt gestart een projectleider worden aangesteld. Deze bewaakt de voortgang van het project en brengt zo veel mogelijk verslag uit aan het bestuur. Op de bestuursvergadering wordt de laatste stand van zaken van het project gegeven. Beslissingen ten aanzien van de projecten (wel of niet starten, tijdstip van start etc.) liggen bij het bestuur. Voorstellen ten aanzien van de projecten liggen bij de projectleider. Projectinvesteringen < € 500 worden ter goedkeuring aan de projectleider neergelegd. Investeringen groter dan € 500 wordt in de bestuursvergadering door het voltallige bestuur besloten. De projectleider is vrij hulp te vragen bij andere bestuursleden, de beheerders of vrijwilligers. De eindverantwoordelijkheid voor de projecten blijft altijd bij het voltallige bestuur.

12

Accommodatiebeleid

12.1 Huidige situatie In 2010 heeft de SAK een nieuwe overeenkomst inzake het beheer en de huur van de accommodaties met de gemeente Alphen aan den Rijn afgesloten. In de nieuwe overeenkomst zijn de twee belangrijkste afspraken: -

Groot onderhoud aan de gebouwen met een bouwvergunning, en aan riolering, sloten en hekwerk zijn voor rekening van de gemeente. Indien mogelijk worden deze uitgevoerd door de SAK, maar de materialen worden door de gemeente betaald. Voor de gemeente is de arbeidskracht het duurst, voor de SAK de materialen, zodat beide partijen hier voordeel uit halen. In de overeenkomst is helder weergegeven welk onderhoud en welke onderdelen van de kinderboerderijen binnen deze overeenkomst vallen.

-

De SAK betaalt in de huidige situatie geen huur aan de gemeente. Indien de accommodaties worden gebruikt voor andere doeleinden dan degene die nu beschreven zijn in de overeenkomst (in overeenstemming met de doelstelling van de SAK), kan dit wijzigen. De kinderboerderijen dienen primair als kinderboerderij te worden gebruikt. Andere inzet van de accommodaties kan leiden tot het vragen van huur door de gemeente.

Benodigd onderhoud wordt geconstateerd door de beheerders. Indien het klein onderhoud betreft mogen de beheerders dit zelf regelen. Groot onderhoud wordt in de bestuursvergadering ingebracht;

19

alvorens groot onderhoud wordt gestart dient hieraan een bestuursbesluit ten grondslag te liggen. Jaarlijks wordt een onderhoudsplan opgesteld en geactualiseerd. Uitsluitend de SAK en de afdeling educatie van Avifauna maken gebruik van de huidige accommodaties. Er zijn geen andere instanties die van de kinderboerderijen of Dijksloot gebruik maken.

12.2 Gewenste ontwikkelingen 2011-2015 In komende jaren zal het volgende accommodatiebeleid worden gevoerd (indien afwijkend van de huidige situatie): -

Indien het bestuur besluit over te gaan tot groot onderhoud dat binnen de overeenkomst met de gemeente valt, zal het bestuur actief contact zoeken met de gemeenten om de materialen via gemeente te bestellen of achteraf bij de gemeenten te declareren. Om niet met de gemeente in discussie te raken, is contact voorafgaand aan het uitvoeren van het onderhoud noodzakelijk.

-

De SAK blijft terughoudend in het ‘aannemen’ van andere instanties en/of organisaties op haar terreinen. Bij voorkeur maken geen andere instanties gebruik van de accommodaties. Indien instanties actief de SAK benaderen, gaat het bestuur met de betreffende instantie om tafel. Voordat het bestuur een eventueel positief besluit neemt, zoekt het bestuur te allen tijde contact met de gemeente, om af te stemmen in hoeverre de samenwerking binnen de nieuwe overeenkomst past.

-

De in 2010 aangeschafte bezoekersteller wordt actief gebruikt. Wekelijks worden de aantallen door de beheerders afgelezen en genoteerd.. Op iedere bestuursvergadering worden de bezoekersaantallen geëvalueerd. Na een jaar evalueert het bestuur het gebruik van de teller en de betrouwbaarheid van de output. Bij succes schaft de SAK een tweede bezoekersteller aan voor het Bospark.

13

Dierenwelzijn

13.1 Huidige situatie Het dierenwelzijn is altijd al één van de basisbeginselen geweest van de SAK. De beheerders hebben verstand van boerderijdieren en weten hoe ze deze moeten verzorgen. De vrijwilligers werken graag met dieren, en worden in voldoende mate gecoacht door de beheerders, zodat zij weten wat de juiste aanpak is voor welk dier. Dierenwelzijn houdt evenwel meer in dan alleen op tijd geven van voedsel en water en verschonen van de hokken. Het gaat ook om de wijze van huisvesting alleen of in een groep, de ruimte die het dier ter beschikking heeft met of zonder uitloopmogelijkheid en de inrichting van het hok. In 2009 is voor het eerst door het bestuur een lijst opgesteld met gewenste aantallen dieren op de kinderboerderijen. Ten aanzien van dierenwelzijnsbeleid spelen bij de SAK de volgende aspecten een rol, die een tegenstrijdig belang hebben:

20

-

De bezoeker wil graag een redelijke diversiteit aan boerderijdieren zien, en daarnaast het liefst ook niet te weinig dieren. Teveel lege hokken is geen goed visitekaartje voor de SAK;

-

Veel dieren van hetzelfde soort op de kinderboerderij, betekent ook meer voer, meer verzorging en dus hogere kosten. Teveel dieren op elkaar komt het dierenwelzijn ook niet ten goede;

-

Diversiteit aan diersoorten en rassen is belangrijk voor de bezoeker. De SAK heeft veel Nederlandse rassen. Een te grote diversiteit brengt het gevaar van ziektes en slecht samengaan van verschillende soorten met zich mee.

13.2 Gewenste ontwikkelingen 2011-2015 Voor de SAK staan komende jaren de volgende acties op programma ten aanzien van dierenwelzijn: -

Basisvoorwaarde is dat de grootte van het dierenbestand als geheel niet groeit. Het ijkpunt hierbij is het in augustus 2009 vastgestelde dierenbestand. Er zijn in totaal voldoende dieren op de kinderboerderijen.

-

Jaarlijkse evaluatie van het dierenbestand. Enerzijds evaluatie wat het gewenste aantal per dier is, anderzijds fysieke evaluatie of dit gewenste aantal ook daadwerkelijk wordt gehaald. De evaluatie maakt het bestuur in overleg met de beheerders, waarbij zij rekening houden met bovengenoemde tegengestelde factoren.

-

Diversiteit van het dierenbestand wordt jaarlijks geëvalueerd. In het kader van vernieuwing wordt ook nagedacht over nieuwe soorten en rassen.

-

De SAK zal op geen enkele wijze deelnemen aan de plannen van de gemeente om een dierenasiel op te zetten.

-

De beheerders bezoeken twee maal per jaar andere kinderboerderijen, om daar ideeën op te doen over diversiteit van het dierenbestand en huisvesting van de dieren. De beheerders koppelen hun ideeën minimaal twee maal per jaar terug aan het bestuur.

-

Konijnen en cavia’s zijn nu gehuisvest in flats. Deze hokken zijn moeilijk zichtbaar voor kinderen, en relatief donker voor de dieren. Op beide kinderboerderijen zal dit worden aangepast, zodat de dieren meer licht en ruimte hebben, en de kinderen de dieren beter kunnen zien.

-

Afstandsdieren zijn dieren waarvan particulieren afstand doen; deze dieren worden tegen betaling door de particulier aan de kinderboerderij overgedaan. Deze afstandsdieren worden eerst getracht aan een nieuw baasje te worden verkocht. Lukt dit niet, dan gaan de dieren binnen de door het bestuur vastgestelde tijd naar de handelaar. Hierbij wordt rekening gehouden met het aantal dieren dat op dat moment in de verkoop is.

-

De SAK ent tegen Q koorts, zodra alle geiten en schapen gelamd hebben.

21

-

De nieuwe koeienstal wordt gebouwd met ligboxen en voerhek en met loopruimte voor de koeien. In de stal ook ruimte voor geiten/ schapen, kleine hooiopslag, gereedschapsruimte, broodhok en bergplaats voor ponyspullen.

-

Mogelijkheden onderzoeken tot het vergroten van de uitloop varkens met wroetplaats.

14

Financiën

14.1 Huidige situatie Per 31 december 2009 bedroeg het eigen vermogen van de SAK € 15.209 op een balanstotaal van € 22.618. Van het eigen vermogen zijn 79% bestemmingsreserves, gevormd om onderhouds- en vervangingsuitgaven in 2010 te kunnen doen. De algemene reserve, de financiële buffer die nodig is om onverwachte financiële tegenvallers te kunnen opvangen (het zogenaamde weerstandsvermogen), bedraagt daarmee slechts € 3.269 (14% van het balanstotaal). Het banksaldo bedraagt € 21.190. De totale exploitatie beliep in 2009 € 125.000. Afgelopen jaren heeft de SAK verlies gedraaid; de laatste twee jaar was dit verlies gelukkig beperkt. De subsidie van de gemeente Alphen aan den Rijn is sinds 2003 bevroren, en zal komende jaren ook niet worden verhoogd. Wel is de verwachting dat kosten van personeel maar vooral kosten van voer en verzorging komende jaren relatief sterk zal doorstijgen. Het voortbestaan van de SAK is niet in gevaar, maar wil de stichting over vijf jaar een positieve en redelijk comfortabele buffer opgebouwd hebben, dan is een financiële groei noodzakelijk. Bezuinigen op kosten is slechts in beperkte mate mogelijk; de SAK is al jaren erg zuinig. Het zal dus vooral moeten komen uit een toename van de baten. Daarnaast moeten enkele achterstallige onderhoudsklussen worden uitgevoerd komende jaren. Om een deel van de plannen en projecten te realiseren, met als doel in de huidige maatschappelijke ontwikkelingen mee te groeien, is geld nodig. Het beleid zal zich de komende vijf jaar vooral richten op het vergroten van de baten, waarbij tevens te allen tijde gekeken zal worden naar de mogelijkheden de kosten te temperen.

14.2 Sterkte/zwakte aan de hand van kengetallen Belangrijke gewenste financiële kengetallen voor de SAK zijn: Solvabiliteit (in hoeverre kan de SAK op langere termijn aan haar verplichtingen voldoen) Algemene reserve / totaal vermogen = minimaal 50% Bij de berekening van de solvabiliteit is geen rekening gehouden met de bestemmingsreserves. Formeel maken deze onderdeel uit van het eigen vermogen, het is immers geld dat ter vrije beschikking staat van het bestuur. De bestemmingsreserves zijn echter bedragen die in 2010 uitgegeven zullen worden. Het betreffen voor het grootste deel broodnodige vervangingen en onderhoud. In die zin moet het in de berekening van de solvabiliteit worden gezien als verplichting en maakt het geen onderdeel uit van het weerstandsvermogen van de stichting. In de visie van het bestuur is in een gezonde situatie de algemene reserve de helft van het totaal vermogen.

22

Liquiditeit (in hoeverre kan de SAK op korte termijn aan haar verplichtingen voldoen) Current ratio = vlottende activa/vlottende passiva = minimaal 1 Rentabiliteit (mate van winstgevendheid) Rentabiliteit Eigen Vermogen = nettowinst/eigen vermogen * 100% = minimaal huidige spaarrente. De uitkomsten voor de SAK per 31 december 2009 zijn als volgt: Solvabiliteit Algemene reserve / totaal vermogen = 15%. Dit is niet voldoende. Liquiditeit Current ratio = 3,05. Dit is ruim voldoende. Rentabiliteit REV = -/-13%. Dit is niet voldoende. De liquiditeit van de SAK is goed op orde. Hierbij moet wel de kanttekening worden geplaatst dat jaarlijks (veroorzaakt door het niet periodieke betaalritme van de gemeentelijke subsidie) eind januari de stand van de liquide middelen het laagst is.Als de liquiditeit eind januari zou zijn gemeten, zou de liquiditeit nog maar 1,4 bedragen (het banksaldo bedraagt dan slechts € 9.000, wat in de ogen van het bestuur een absoluut minimum is). In een maand tijd derhalve een sterke daling. Dit geeft aan hoe sterk de SAK afhankelijk is van de gemeentelijke subsidie (die ongeveer 75% van de totale exploitatie bedraagt). Wat gunstig is voor de SAK is dat er geen langlopende schulden zijn, en dat de kortlopende schulden beperkt zijn tot de ‘nog te betalen bedragen’ in de jaarrekening. De solvabiliteit is een zeer belangrijke indicatie voor de SAK, omdat het weergeeft in hoeverre de stichting op lange termijn aan haar verplichtingen te blijven voldoen en hoe groot het weerstandsvermogen is. Deze is nu niet op het niveau die het bestuur wenst. De rentabiliteit is minder van belang voor een non-profitorganisatie als de SAK. Winstgevendheid is geen doelstelling van de SAK, daarom zullen wij op dit kengetal niet nader ingaan.

14.3 Gewenste ontwikkelingen 2011-2015 Om het weerstandsvermogen over vijf jaar op het gewenste niveau te brengen, zal (uitgaande van gelijkblijvende verwachte onderhouds- en vervangingswerkzaamheden en licht stijgende exploitatie) over vijf jaar de algemene reserve moeten stijgen van € 3.200 naar ongeveer € 20.000. Als dit wordt gerealiseerd, beschikt de SAK over een solide buffer om onverwachte financiële tegenslagen te kunnen opvangen. De voorgenomen stijging van de algemene reserve zou betekenen dat de SAK komende jaren een winst moet maken van jaarlijks ongeveer € 3.300. Deze winst past in beginsel niet in de doelstelling van de SAK, maar is nodig om op lange termijn een gezonde stichting te blijven, en verliezen van afgelopen jaren te compenseren. Uitgaande van een licht stijgende exploitatie, zou de jaarlijkse opbrengst omhoog moeten met ongeveer € 4.000 ten opzichte van 2008 en 2009.

23

De SAK wil dit op de volgende manieren realiseren: -

Actief sponsorbeleid voeren, gericht op projectsponsoring (zie hoofdstuk 10)

-

Nieuwe acties opstarten om donateurs te werven, zoals verder promoten ‘adopteer een dier’

-

Mogelijkheden van structurele sponsoring onderzoeken en promoten in het bedrijfsleven

-

Blijven werken aan naamsbekendheid, imago en exposure, ook via nieuwe media (zie hoofdstuk 9)

-

Halfjaarlijkse evaluatie financiële positie en solvabiliteit

-

Mogelijkheden onderzoeken om de tarieven voor verkoop van kleinvee (kippen, cavia’s etc.) te verhogen, rekening houdend met de prijzen van dierenwinkels. Concurrentie met dierenwinkels is in beginsel niet het doel. Eventuele prijsverhogingen worden pas na een bestuursbesluit ingevoerd. Meer bekendheid geven aan het feit dat wij kleinvee verkopen (zie PR).

-

Verhogen tarieven partijtjes en lessen

-

Overwegen de tarieven voor verkoop van honing en eieren te verhogen, rekening houdend met gehanteerde prijzen in de winkel. Eventuele prijsverhogingen worden pas na een bestuursbesluit ingevoerd. Meer bekendheid geven aan het feit dat wij kleinvee verkopen (zie PR).

-

Actief denken over aanvullende producten/diensten die de SAK kan verkopen op de kinderboerderijen.

Concluderend, het financieel beleid van de SAK is komende vijf jaar gericht op actief vergroten van de omzet van de stichting, op zoveel mogelijk manieren, voor zover deze binnen de huidige doelstelling passen. Hierbij zal sponsoring een grote rol spelen. Een nevendoel is om de kosten zo min mogelijk te laten stijgen.

24