Stellingen behorende bij het proefschrift
Stress, Learning and Hippocampal Plasticity van B.R.K. Douma Gerkesklooster, 20 september 1999
1) Stress is meestal een probleem en zelden een oplossing
2) De termen leven en dood krijgen een andere dimensie als we naar de levenscyclus kijken van het poolbeertje (Tardigrada). Dit organisme is in staat om zichzelf te laten invriezen tijdens de winterperiode, waarbij het metabolisme, de waterhuishouding en hersenactiviteit volledig wordt stilgelegd. Tijdens de ‘zomer’periode ontwaken zij alsof er niets aan de hand is (Discovery Channel: ‘Inlandsis’) 3) De uitspraak 1 op de 6 ratten heeft 5 andere om zich heen geldt niet alleen voor huisvesting, maar ook voor experimentele uitkomsten. (J.M. Koolhaas et al., Acta Physiol Scand Suppl 640:69-72, 1997) 4) Grote immunocytochemische veranderingen kunnen kleine fysiologische en/of chemische effecten hebben (dit proefschrift). 5) Het feit dat we ons weinig kunnen herinneren van onze kindertijd (tot rondom het 3 levensjaar), of het onvermogen om vroege traumatische ervaringen te herinneren, terwijl we wel de gevolgen daarvan ondervinden, zou verklaard kunnen worden door aan te nemen dat de amygdala eerder volgroeid is dan de hippocampus (J.E. LeDoux, Annu Rev Psychol 46:209-235, 1995) 6) “If we are the only ones in the universe, then it seems an awful waist of space” (uit “Contact”) 7) De reclame uitspraken “Niets wast schoner dan Persil” of “Niets werkt beter tegen pijn dan Advil” pleiten niet voor het gebruik van deze middelen 8) Biologisch gezien beschouwen we ons zelf als hoogtepunt van de evolutie. Een dergelijke opvatting is echter niet zonder risico. Als we ons vergissen zouden we wel eens een heel dun laagje fossielen van onze soort kunnen achterlaten. 9) Logica brengt je van A naar B Fantasie brengt je overal (Alfred Einstein)
10) De ‘taakbelasting’ van een promotor en de inhoud van artikel 9 * van het promotie reglement zijn over het algemeen strijdig te noemen. Het samenvoegen van artikel 9* en 10* tot één artikel zou naar mijn mening een oplossing bieden voor het probleem * Artikel 9: De promotor begeleidt de promovendus en zorgt ervoor dat er regelmatig overleg plaatsvindt tussen hen beiden. * Artikel 10: Op verzoek van de promotor, door middel van het in artikel 6 bedoelde formulier, kan het College van dekanen een of meer referenten (niet zijnde hoogleraren) aanwijzen die de promotor bijstaan ten behoeve van de begeleiding van de promovendus.
Stress, Learning and Hippocampal Plasticity
Bastiaan Richard Klaas Douma
RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN
Stress, Learning and Hippocampal Plasticity PROEFSCHRIFT ter verkrijging van het doctoraat in de Wiskunde en Natuurwetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen op gezag van de Rector Magnificus, dr. D.F.J. Bosscher in het openbaar te verdedigen op maandag 20 september 1999 om 16.00 uur
door ISBN 90-367-1104-5 © Copyright 1999 B.R.K. Douma All rights are reserved. No part of publication may be reproduced, stored in a retrieval system , ro transmitted in any form or by any means, mechanically, by photocopying, recording, or otherwise , without the written permission of the author. Design and layout: Andeko Graphic and M.A. Braaksma Printed by : Andeko Graphic, Dokkum, 1999
Bastiaan Richard Klaas Douma geboren op 8 januari 1965 te Amsterdam
Promotores:
Prof. dr. B.G.J.Bohus Prof. dr. P.G.M. Luiten
Referent:
Dr. E.A. van der Zee
Beoordelingscommissie: Prof. dr. E.R. de Kloet Prof. dr. M.P. Witter Prof. dr. G.L. Kovacs
Paranimfen:
-II-
Sicco Elsinga Koen Jansen
-III-
Contents Chapter 1 General Introduction Chapter 2 Changes in hippocampal PKC , mAChR- and trkBImmunoreactivity after a spatial learning paradigm Chapter 3 Exposure to chronic psychosocial stress and corticosterone in the rat: Effects on spatial discrimination learning and hippocampal protein kinase C immunoractivity Chapter 4 Repeated blockade of mineralocorticoid receptors, but not of glucocorticoid receptors impairs food rewarded spatial learning Chapter 5 Corticosterone modifies hippocampal muscarinic immunoreactivity Chapter 6 Translocation of protein kinase C occurs during the early phase of acquisition of food rewarded spatial learning Chapter 7 Summary and General discussion Samenvatting Dankwoord Curriculum vitae
1 43
53
81
101
115
133 163 175 179
-V-