PGSP 080416 Persbericht Straatnamen
STATIONSBUURT GENT SINT-PIETERS KRIJGT 2 KONINKLIJKE PLEINEN Prinses Mathildeplein en Koningin Paolaplein. Het Prinses Mathildeplein en het Koningin Paolaplein worden officieel toegevoegd aan de lijst van de straatnamen in de buurt van het station Gent Sint-Pieters die verwijzen naar het koningshuis. (Koningin Fabiolalaan, Koning Albertlaan, Koning Boudewijnstraat, Koningin Maria-Hendrikaplein, Prinses Clementinalaan, Koningin Astridlaan …), De gemeentelijke commissie algemene zaken van 14/4/08 keurt de naamgeving goed. De gemeenteraad van 21 en 22 april 2008 moet de beslissing nog bevestigen. In totaal zijn nu 9 nieuwe plaatsnamen voor de zone van het Project Gent SintPieters goedgekeurd. Het bijgaand plannetje toont de ligging van de toekomstige pleinen die in het kader van het Project Gent Sint-Pieters worden aangelegd. Motivering: Volgens het stadsarchief kwam er voor het plein, dat in lichtgroene kleur op het plan wordt aangeduid, geen toponiem in aanmerking Daarom deed het stadsarchief de suggestie om aan het plein de naam “Koningin Paolaplein” toe te kennen. Koningin Paola werd geboren als Prinses Paola Ruffo di Calabria op 11 september 1937 te Forte dei Marmi (Lucca) Italië. Op 2 juli 1957 huwde zij Prins Albert van België. De Koningin staat Koning Albert II bij in het uitvoeren van zijn taken als staatshoofd: tal van bezoeken aan instellingen, contacten met de bevolking, plechtigheden in binnen- en buitenland, staatsbezoeken, audiënties van vertegenwoordigers van diverse groeperingen uit de samenleving. Naast deze activiteiten met de Koning, is Koningin Paola ook actief rond thema’s die haar nauw aan het hart liggen, voornamelijk op sociaal en cultureel vlak. Volgens het Decreet van de Vlaamse Raad van 28/01/1977 tot bescherming van de namen van de openbare wegen en pleinen mag de naam van een lid van de koninklijke familie, overleden of nog in leven, enkel worden toegekend indien daartoe
toestemming van de Regering werd verkregen. Overeenkomstig de richtlijnen van 11 december 2006 van de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur, Stedenbeleid, Wonen en Inburgering kan pas na de principiële vaststelling door de gemeenteraad van de naam ‘Koningin Paolaplein’ voor het geplande plein in het project Gent SintPieters de toestemming van de Regering worden gevraagd. De gemeenteraad stelde in zitting van 30 mei 2007 de naam ‘Koningin Paolaplein’ principieel vast voor het geplande plein in het project Gent Sint-Pieters gelegen te Gent, zoals aangeduid in lichtgroene kleur op bijgevoegd plan. Tijdens het openbaar onderzoek, dat werd gehouden van 11 juni 2007 tot 30 juli 2007, werden geen bezwaren ingediend. Het Cultuurplatform Gent – Kernstad bracht op 20 juni 2007 gunstig advies uit. De Vlaamse Overheid, agentschap voor Binnenlands Bestuur, afdeling Lokale en Regionale Besturen, Regelgeving en Werking, maakte met haar brief van 5 februari 2008 (ref. ABA-JA-AD-GEM-15CA-I-06-1806 23 oktober 2007) een afschrift over van de brief van 25 januari 2008 van de Kanselarij van de Eerste Minister. Hieruit blijkt dat Zijne Majesteit de Koning geen bezwaar heeft tegen het toekennen van de benaming ‘Koningin Paolaplein’ Bovenstaande overwegingen en procedure (zelfde datums) is ook gevolgd voor het ‘Prinses Mathildeplein’. De Vlaamse Overheid, agentschap voor Binnenlands Bestuur, afdeling Lokale en Regionale Besturen, Regelgeving en Werking, maakte met haar brief van 5 februari 2008 (ref. ABA-JA-AD-GEM-15CA-I-06-1806 23 oktober 2007) een afschrift over van de brief van 25 januari 2008 van de Kanselarij van de Eerste Minister. Hieruit blijkt dat Zijne Majesteit de Koning geen bezwaar heeft tegen het toekennen van de benaming ‘Prinses Mathildeplein’ Prinses Mathilde werd geboren te Ukkel op 20 januari 1973. Zij kreeg de titel van Prinses van België op 4 december 1999, dag van haar huwelijk met Z.K.H. Prins Filip. Prinses Mathilde liep lagere school te Bastenaken en voltooide haar humaniora te Brussel. Zij vatte nadien de studies aan van logopediste en studeerde in 1994 af met grote onderscheiding. Zij oefende tot 1999 het beroep van logopediste uit in een eigen kabinet te Brussel. Prinses Mathilde vergezelt Prins Filip op zendingen naar het buitenland, teneinde het imago en de commerciële en economische belangen van België te versterken. De Prinses is zeer begaan met het lot van kwetsbare mensen, in het bijzonder kinderen. Zij nam, als lid van de Belgische delegatie, in 2002 deel aan de Grote Conferentie van de Verenigde Naties over Kinderrechten. Op vraag van Unicef en UNAIDS aanvaarde Prinses Mathilde om speciaal vertegenwoordiger te worden voor hun wereldwijde campagne ter ondersteuning van weeskinderen en andere kwetsbare kinderen die direct of indirect door hiv/aids zijn getroffen.
Nog 7 andere nieuwe plaatsnamen voor het Project Gent SintPieters 3 plaatsnamen verwijzen naar de wereldtentoonstelling van 1913, die de huidige stationsomgeving als nieuwe stadsdeel voor het eerst op de kaart zette. ( beslissing gemeenteraad mei 2007) “Esplanade Oscar Van de Voorde” Oscar Van de Voorde, geboren te Gent op 19/11/1871, werd in 1909 aangesteld tot hoofdarchitect van de Wereldtentoonstelling te Gent in 1913. Dit was de start van een schitterende carrière. In dat jaar kreeg hij nog andere belangrijke opdrachten : de Banque de Flandre (nadien Kredietbank aan de Kouter) en het Institut Moderne (Koningin Fabiolalaan). Na zijn succes op de Wereldtentoonstelling ontwerpt hij onder meer de Bank van de Arbeid in de Volderstraat (1920), het intussen verdwenen postgebouw aan de Franklin Rooseveltlaan, samen met Valentin Vaerwyck (1930), het kasteel Carelshof te Sint-Amandsberg – Westveld, en tal van sociale woonwijken in dienst van de Gentse Maatschappij voor Goedkope woningen. Hij werd in 1898 leraar aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, waar hij bouwkunst en sierkunsten doceerde en waar hij in 1922 directeur werd. Bij zijn opruststelling in 1938 werd de Oscar Van de Voorde Prijs gesticht, een onderscheiding die nog steeds bestaat (in 1978 bij collegebesluit overgeheveld naar het Stedelijk Kunstinstituut, Rodelijvekensstraat). Hij overleed te Gent op 11 juni 1938. (bron: Gent in weelde herboren, Wereldtentoonstelling 1913, tentoonstellingscataloog, Stadsarchief, Gent, 1988) Het domein waar de Wereldtentoonstelling toen plaats vond, is nu het Miljoenenkwartier, nabij het Sint-Pietersstation te Gent. Het toekennen van de naam “Esplanade Oscar Van de Voorde” sluit bijgevolg uitstekend aan bij de locatie van de Wereldtentoonstelling. De Esplanade verwijst ook naar het voorplein dat Oscar Van de Voorde ontwierp aan de hoofdtoegang van de Wereldtentoonstelling (tegenover het Erehof) langs de Kortrijksesteenweg, waarvan het boogvormig tracé nog steeds herkenbaar is in de Onafhankelijkheidslaan. “Valentin Vaerwyckweg” Valentin Vaerwyck werd geboren te Gent op 3 maart 1882. Reeds tijdens zijn studietijd tot architect toonde hij een grote belangstelling voor het behoud van het historisch patrimonium. Met de restauratie van de Gentse Belforttoren (1911-1913) en de plannen voor het Alijnshospitaal vestigde hij zijn faam als historisch-traditioneel restaurateur. In 1913 was hij nauw betrokken bij de ontwerpen van zowel het “Modern Dorp” als “Oud Vlaenderen” voor de Wereldtentoonstelling Bij de wederopbouw na de Eerste Wereldoorlog volgde de ene opdracht na de andere: Valentin Vaerwyck voerde verschillende restauraties uit, ontwierp herdenkingsmonumenten voor oorlogsslachtoffers en tekende ontwerpen ter vervanging van verwoeste gebouwen (vb. het gemeentehuis van Zomergem en het
Justitiepaleis te Dendermonde). Hij bouwde kerken te Hansbeke, Oombergen, Ronsele, Zomergem, Sint-Amandsberg (Oude Bareel), talrijke kastelen (o.a. Boekhoute, Destelbergen en Kruishoutem). Zijn aandacht ging ook uit naar arbeidershuisvesting. Zo werden te Merelbeke, Oostakker en Sint-Amandsberg tuinwijken naar zijn ontwerp opgericht. Van 1923 tot 1947 was Vaerwyck werkzaam als Provinciaal Architect. In die hoedanigheid ontwierp hij o.a. de Provinciale Hogere Arbeidsschool aan de Coupure. Na zijn pensionering ontwierp hij, samen met Jean Hebbelinck, het Provinciehuis aan de Gouvernementstraat. Als lid van de Stedelijke Commissie voor Monumenten en Stadsgezichten van Gent en van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen bleef hij zijn hele leven ijveren voor het behoud en herstel van het architecturaal erfgoed. Valentin Vaerwyck overleed in zijn geboortestad Gent op 27 november 1959. (bron: Gent in weelde herboren. Wereldtentoonstelling 1913. Stadsarchief, Gent. Tentoonstellingscataloog, 1988) “Timichegtunnel” Timicheg was een Filippijn die overleed te Gent in 1913. Tijdens de Wereldtentoonstelling van 1913 was ook een zogenaamd “Filippijns Dorp” te bezoeken. Het etaleren van exotische volkeren op expo’s was een vaste traditie die tot 1867 terugging. De Gentse expo maakte hierop geen uitzondering en pakte uit met een Senegalees Dorp en een Filippijns Dorp. Beide “attracties” waren privéinitiatieven in handen van impresario’s die er met extra toegangsprijzen een winstgevende zaak van maakten. In dat dorp demonstreerden 60 Filipino’s, meer bepaald Icoroten van de Haino-stam, tal van activiteiten: een zeer primitieve manier van weven, houtgravuur door vuur, beeldhouwwerken, manden maken, plettering van rijst, enz…Zij voerden oorlogsdansen uit en dansen van alle slag en sportoefeningen zoals loopwedstrijden, spieswerpen en klimmen. Op 20 augustus 1913 meldt De Gazette van Gent de dood van Timiteg daags tevoren: “Het Filippijns Dorp is in rouw. Timiteg, één van de inwoners, is naar de Velden van de Grote Jager vertrokken. Hij was pas 28 jaar oud. Hij verkwijnde langzaam in ons weinig gastvrije klimaat, ver van de brandende zon waar de zon alles zo heerlijk maakt. Hij voelde heimwee, werd moedeloos, vatte kou en stierf.(…) Timiteg werd begraven op het gemeentekerkhof van de Brugsepoort.” Het overlijdensregister van de Dienst Bevolking vermeldt: “Timicheg, né à Bontoc (Mountains) îles Philippines, agé de vingt huit ans, voyageur, decédé ‘Parc Citadelle’ exposition hier à neuf heures du matin (…)”. In de Gentse kranten is de naam geschreven als Timiteg, op de overlijdensakte staat evenwel Timicheg. Een geboorteakte is uiteraard niet beschikbaar. Het Stadsarchief richtte een vraag voor uitsluitsel aan de Filippijnse Ambassade in Den Haag, die op haar beurt de hulp vroeg van de National Commission for Culture and the Arts en van het National Historical Institute in de Filippijnen. Ook leidden de opzoekingen naar het National Museum of Natural History van de Smithsonian Institution in Washington D.C. (V.S.A.). Hieruit volgde dan weer een artikel in een Filippijnse krant: “I was pleasantly surprised that the city of Ghent in Belgium (…) is considering naming a street after a Filipino. (...)He is Timicheg from Bontoc (...) I have it on good authority that ‘Timicheg’ is the way his name is pronounced”- The Philippine Daily Inquirer, door cultuurhistorircus Ambeth Ocampo, 25 oktober 2006. Het domein waar de Wereldtentoonstelling toen doorging, is nu het
Miljoenenkwartier, nabij het Sint-Pietersstation te Gent. Het toekennen van de naam “Timichegtunnel” sluit bijgevolg uitstekend aan bij de locatie van de Wereldtentoonstelling. 4 toponiemen “Rinkhoutpad”: dit is een toponiem, jaar 1390 up rijnhout (bron: RA Gent, SintPieters I, f.171, 31 r°), jaar 1427 an rinchaut (bron: RA Gent, Sint-Pieters I, f.172, 13 r°), is een enigmatische naam en komt ook voor in Engeland: Ringwood. “Boentweg”: dit is een toponiem, jaar 1281 in boent (bron: RA Gent, Sint-Pieters I, f.125, 14 r°), jaar 1356 in de boent (bron: RA Gent, Sint-Pieters oorkonde), middelnederlands “buent” of “boent”: een plaats waar riet groeit. “Mierhul”: dit is een veelvoorkomend toponiem, jaar 1730: den mierle of mierle (bron: RA Gent, Sint-Pieters II, f.1363, nr. 137): “mierenheuvel”, vergelijk molshoop, duidt op een kleine verhevenheid; “Bevergracht”: dit is een toponiem, midden van de 14e eeuw: de bevert (bron: RA Gent, Sint-Pieters I, f.419, 14r°), jaar 1393 de bevergracht (bron: RA Gent, SintPieters I, f.219, 10v°): middelnederlands ‘bever’ + gracht.
