STARTERSCURSUS PC -INTERNET

1

STARTERSCURSUS PC -INTERNET

2

1. Eerst bekijken en dan gaan we van start … Desktop of laptop ?

beeldscherm

luidspreker

Computer=

toetsenbord

muis

verwerkingseenheid Laptop

touchpad

3

HARDware

werkt

samen

met

de machine;wat je kunt aanraken

SOFTware

het programma; dit zie je niet

2. opstarten en afsluiten a. opstarten: Klik op de startknop om de pc op te starten (vergeet niet om bij een desktop-pc ook het scherm

aan te leggen)

Wat gebeurt nu ?  de harde schijf gaat geluid maken  lampjes gaan aan en uit  je ziet wisselende teksten en beelden op je scherm = het opstartprogramma van jouw merk computer wordt uitgevoerd  het windowsbesturingssysteem wordt opgestart ( XP, vista, windows 7 of 8)  en dan zie je het welkomstscherm:

of

of

4

b. afsluiten:

klik eerst op de startknop en daarna op uitschakelen

en daarna nog eens op

uitschakelen

 Pas wanneer de pc uitstaat, zet je het scherm uit. Controleer of alle lampjes op de systeemeenheid gedoofd zijn!

 Wanneer er na u nog iemand gebruik zal maken van het systeem kies je Afmelden. Het aanmeldingsvenster verschijnt.

5

3. de muis de muis kan je op verschillende manieren gebruiken.  De muisaanwijzer kan vele vormen aannemen: een dun verticaal lijntje, een schuine pijl, een zandloper, een dubbele pijl, een handje enz…  De meeste muizen hebben een scrollwieltje : met dit wieltje kan je naar boven of naar beneden gaan in je scherm scrollwieltje

Op het scherm zie je een pijltje Dit is de muiswijzer. Als je beweegt met de muis, beweegt de muiswijzer mee

Als je op je linkermuisknop klikt geef je een opdrracht

Linkermuisknop 1 x klikken

Oefen even : klik even op

Met dubbelklikken kan je een bestand of programma openen

Linkermuisknop 2 x klikken of dubbelklikken

Oefen even : klik even op

6

Klik je op je rechtermuisknop dat gaat er een menu open Oefen scherm

Rechtermuisknop 1 x klikken

even : klik met de rechtermuisknop ergens op het

Klik je en sleep je dan kan je ofwel iets verplaatsen ofwel iets selecteren

Linkermuisknop blijven indrukken en verslepen

7

4.

het toetsenbord Lettertoetsen en spatiebalk

spatiebalk Cijfertoetsen of

+ nummer

Speciale toetsen

terugtoets

volgende regel

wissen

vooruit/achteruit op/neer

8

Shift

spatiebalk

 Met de shifttoets kun je een hoofdletter typen of het tweede (bovenste) teken op een toets.  Door de CapsLock 1 keer in te drukken tik je alle letters in hoofdletters. Door nogmaals op de CapsLock te drukken keer je terug naar kleine letters  Met de alt gr-toets kun je het derde teken op een toets verkrijgen vb @ # }…

 De alt-toets wordt gebruikt in toetsencombinaties vb ctrl-alt-del.  Met de returntoets of entertoets begin je een nieuwe regel in een tekst. De returntoets gebruik je ook om een opdracht aan de computer te bevestigen.  De backspace verwijdert het teken links van de cursor.  De escapetoets wordt gebruikt om een menu of een dialoogvenster te sluiten.  De F1-toets wordt vaak gebruikt als helpfunctie  De Num Lock moet aanstaan (lampje brandt) om cijfers te kunnen typen

9

Vreemde tekens: zie de tabel. SCII is een afkorting van American Standard Code for Information Interchange en is een standaard om een aantal letters en leestekens te representeren en aan ieder elemenet in die reeks een binair geheel getal te koppelen, waarmee dat leesteken of die letter wordt aangeduid.

Alt 1 Alt 2 Alt 3 Alt 4 Alt 5 Alt 6 Alt 7 Alt 8 Alt 9 Alt 10 Alt 11 Alt 12 Alt 13 Alt 14 Alt 15 Alt 16 Alt 17 Alt 18 Alt 19 Alt 20 Alt 21 Alt 22 Alt 23 Alt 24 Alt 25 Alt 26

☺ ☻ ♥ ♦ ♣ ♠ • ◘ ○ ◙ ♂ ♀ ♪ ♫ ☼ ► ◄ ↕ ‼ ¶ § ▬ ↨ ↑ ↓ →

Alt31

▼

Alt 61 Alt 62

Alt33 Alt34 Alt35 Alt36 Alt37 Alt38 Alt39 Alt40 Alt41 Alt42 Alt43 Alt44 Alt45 Alt46 Alt47 Alt48 Alt49 Alt50 Alt51 Alt52 Alt53 Alt54 Alt55 Alt56

! " # $ % & ' ( ) * + , . / 0 1 2 3 4 5 6 7 8

Alt 63 Alt 64 Alt 65 Alt 66 Alt 67 Alt 68 Alt 69 Alt 70 Alt 71 Alt 72 Alt 73 Alt 74 Alt 75 Alt 76 Alt 77 Alt 78 Alt 79 Alt 80 Alt 81 Alt 82 Alt 83 Alt 84 Alt 85 Alt 86

Alt 91

> ? @ A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V

Alt 92 Alt 93 Alt 94 Alt 95 Alt 96 Alt 97 Alt 98 Alt 99 Alt 100 Alt 101 Alt 102 Alt 103 Alt 104 Alt 105 Alt 106 Alt 107 Alt 108 Alt 109 Alt 110 Alt 111 Alt 112 Alt 113 Alt 114 Alt 115 Alt 116

[ \ ] ^ _ ` a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t

Alt 121 Alt 122 Alt 123 Alt 124 Alt 125 Alt 126 Alt 127 Alt 128 Alt 129 Alt 130 Alt 131 Alt 132 Alt 133 Alt 134 Alt 135 Alt 136 Alt 137 Alt 138 Alt 139 Alt 140 Alt 141 Alt 142 Alt 143 Alt 144 Alt 145 Alt 146

y z { | } ~ ⌂ Ç ü é â ä à å ç ê ë è ï î ì Ä Å É æ Æ

10

Alt 27 Alt 28 Alt 29 Alt 30

Alt 151 Alt 152 Alt 153 Alt 154 Alt 155 Alt 156 Alt 157 Alt 158 Alt 159 Alt 160 Alt 161 Alt 162 Alt 163 Alt 164 Alt 165 Alt 166 Alt 167 Alt 168 Alt 169 Alt 170 Alt 171 Alt 172 Alt 173 Alt 174 Alt 175

← ∟ ↔ ▲

Alt57

ù ÿ Ö Ü ø £ Ø × ƒ á í ó ú ñ Ñ ª º ¿ ® ¬ ½ ¼ ¡ « »

Alt 181

Alt58 Alt59 Alt60


9 : ; <

Alt 87

Á Â À © ╣ ║ ╗ ╝ ¢ ¥ ┐ └ ┴ ┬ ├ ─ ┼ ã Ã ╚ ╔ ╩ ╦ ╠ ═

Alt 211

Alt 88 Alt 89 Alt 90


W X Y Z

Alt 117

Ë È ı Í Î Ï ┘ ┌ █ ▄ ¦ Ì ▀ Ó ß Ô Ò õ Õ µ þ Þ Ú Û Ù

Alt 241

Alt 118 Alt 119 Alt 120

Alt 242 Alt 243 Alt 244 Alt 245 Alt 246 Alt 247 Alt 248 Alt 250 Alt 251 Alt 252 Alt 253 Alt 254

u v w x ± ‗ ¾ ¶ § ÷ ¸ ° · ¹ ³ ² ■

Alt 147 Alt 148 Alt 149 Alt 150

Alt 0151 Alt 0153 Alt 0154 Alt 0155 Alt 0156 Alt 0158 Alt 0159 Alt 0161

Alt 0128 Alt 0132 Alt 0133 Alt 0134 Alt 0135 Alt 0137 Alt 0138 Alt0140 Alt 0142 Alt 0145

€ „ … † ‡ ‰ Š Œ Ž ‘

Alt 0163 Alt 0164 Alt 0165 Alt 0166 Alt 0167 Alt 0172

ô ö ò û

— ™ š › œ ž Ÿ ¡ £ ¤ ¥ ¦ § ¬

Alt 0173 Alt 0175 Alt 0190 Alt 0205

¯ ¾ Í

11

Alt 176 Alt 177 Alt 178 Alt 179 Alt 180

░ ▒ ▓ │ ┤


╬ ¤ ð Ð Ê

Alt 236 Alt 237 Alt 238 Alt 239

ý Ý ¯ ´

Alt 240

We gaan even oefenen Kik op Start – Programma’s – bureau accessoires- kladblok Tik de volgende tekens en tekst over (zoals hier op je blad). /// ### %%%€€€ ààà ___ ) ) ) {1,2,3,5,8,…} België België België Zuid-Holland *.doc *.doc *.doc 6 + 7 = 13 € 148,50

Het was er 27 ° C

le garçon 29 < 58 ?(45#

[a,b]

27% van het BNP §7 windows [email protected]

C:\opgaven\


’ “ ” • –


Ó á õ ÷ ü

12

Speciale letters kunnen gemaakt worden door de 2 toetsen na elkaar in te toetsen. Ook kunt u de Alt-toets ingedrukt houden terwijl u de onderstaande code op het numerieke toetsenbord typt. Na het loslaten van de Alt-toets verschijnt het teken. Accent

Eerst

Eerst

Eerst

Eerst

Eerst

Eerst

Eerst

Eerst

Eerst

Eerst

A

E

I

O

U

À 0192

È 0200

Ì 0204

Ò 0210

Ù 0217

à 0224

è 0232

ì 0236

ò 0242

ù 0249

Á 0193

É 0201

Í 0205

Ó 0211

Ú 0218

Ý 0221

á 0225

é 0233

í 0237

ó 0243

ú 0250

ý 0253

Â 0194

Ê 0202

Î 0206

Ô 0212

Û 0219

â 0226

ê 0234

î 0238

ô 0244

û 0251

en dan de hoofdletter

Ã 0195

Ñ 0209

--

Õ 0213

--

en dan de letter

ã 0227

ñ 0241

--

õ 0245

--


Ä 0196

Ë 0203

Ï 0207

Ö 0214

Ü 0220

Ÿ 0159

en dan de letter

ä 0228

ë 0235

ï 0239

ö 0246

ü 0252

ÿ 0255


en dan de letter


en dan de letter


en dan de letter

Alle speciale tekens: De ALT toets indrukken samen met het cijfer

Y

13

5.

windows en de vensters verkennen Eenmaal opgestart kom je op het bureaublad

bureaublad

pictogrammen

Programmaatjes, die op achtergrond draaien ____taakbalk_____ ____________

We werken in “windows” = vensters ! Als we met iets starten, wordt het altijd geopend in een “venster” in een “window” PRULLENBAK De prullenbak is een map waarin je die die je niet nodig hebt wegggooit. Je kunt dingen uit de prullenbak nog terugzetten. Is prullenbak geleegd, dan ben je het kwijt

Klik even op de prullenbak.

14

titelbalk menubalk werkbalk

schuifbalk

maximaliseren afsluiten

minimaliseren

Het besturingssysteem waarmee we werken noemt Windows. A Window is het Engels woord voor een venster. Wanneer je een toepassing start wordt deze altijd weergegeven in een venster. Dubbelklik op het pictogram prullenbak. De prullenbak wordt in een venster weergegeven. Elk venster heeft een titelbalk, een menubalk, een werkbalk, enkele knopjes en heel vaak ook een schuifbalk.

15

titelbalk menubalk werkbalk knoppen schuifbalk

Op de titelbalk staat links de naam van de toepassing.

Rechts op de titelbalk vind je drie knopjes. Met deze knop wordt de toepassing geminimaliseerd. Op de taakbalk vind je een knop terug met de naam van de toepassing.

Deze knop is niet altijd zichtbaar. Wanneer je op deze knop drukt, neemt het venster de volledige schermgrootte in. Daarna krijgt deze knop een andere afbeelding. Deze knop is zichtbaar wanneer het venster de volledige schermgrootte inneemt. Wanneer je op deze knop drukt krijgt het venster terug de vorige grootte. Met deze knop kun je het venster sluiten.

16

In de menubalk vind je verschillende keuzes waarop je kunt klikken. Bij vele toepassingen vind je in de menubalk dezelfde keuzes terug.

Op de werkbalken vind je verschillende knoppen. In plaats van de knoppen te gebruiken kun je ook werken met de keuzes uit de menubalk.

Wanneer de inhoud van een venster niet volledig op het scherm kan, verschijnen er schuifbalken. Je kunt op verschillende manieren gebruik maken van deze schuifbalken. -

Je versleept de schuifbalk.

-

Je klikt op de pijltjes boven- of onderaan de schuifbalk.

-

Je klikt tussen de schuifbalk en de pijltjes.

-

Je gebruikt het scroll-knopje van de muis.

Een venster verplaatsen Je kunt een venster enkel verplaatsen wanneer het venster niet gemaximaliseerd is. Om het venster te verplaatsen plaats je de muisaanwijzer in de titelbalk en sleep je het venster naar de nieuwe plaats.

Het formaat van het venster wijzigen

17

Om de hoogte of de breedte van het venster te wijzigen plaats je de muisaanwijzer op de rand van het venster tot de muisaanwijzer verandert in een dubbele pijl. Versleep de muisaanwijzer tot het venster de gewenste hoogte of breedte krijgt. Het formaat kun je enkel wijzigen als het venster niet gemaximaliseerd is.

Een venster activeren Wanneer er meerdere vensters op het scherm weergegeven worden, kan er maar één venster actief zijn. Het actieve venster herken je aan de blauwe titelbalk. Een niet-actief venster heeft een grijze titelbalk. Om een venster actief te maken klik je met de muis in dit venster.

18

6. een toepassing ( = programma) opstarten Telkens je iets wil doen met je computer , moet je eerst een toepassing openen.

1. klik op de startknop onderaan het bureaublad

2. beweeg met de muis in het startmenu tot “ alle programma’s blauw kleurt : NIET klikken

3. Blijf op de balk staan en merk dat er nog ene menu verschijnt

4. beweeg nu je muis tot op het programma of de programmagroep, die je wil openen 5. klik 1x op de toepassing om ze te openen 6. je merkt op de taakbalk dat het programma geopend is

Enkele voorbeelden van toepassingen Hiermee kan je teksten, brieven, documenten schrijven en bewerken (= tekstverwerker) Is een eenvoudige tekstverwerker en meegeleverd met het besturingssysteem Paint is een eenvoudig tekenprogramma, waar je ook foto’s kan mee bewerken

19

Bij bureau-accessoires vind je ook een rekenmachine Is een rekenprogramma, waarmee je tabellen en grafieken en berekeningen kan maken

Oefening – Werken met vensters Oefening 1 

Klik op Start - Alle programma’s – Bureau-accessoires – Kladblok.



Klik op Start - Alle programma’s – Bureau-accessoires – Rekenmachine.



Klik op Start - Alle programma’s - Bureau-accessoires – Paint.



Tik in Kladblok uw naam in.



Reken uit met de rekenmachine: 21895 : 40,3399.



Schrijf in Paint uw naam.



Sluit de vensters. Wanneer gevraagd wordt of iets bewaard moet worden, antwoord je met nee

20

7. De computer verkennen Met deze computer kunt u overal rondkijken op uw computer.

De letters kunnen verschillen per computer! Gaan we verder kijken:

Als u niet zeker bent van uw zaak komt u alleen aan 2 mappen:

21



Mijn documenten



De usb stick: een mobiele bewaarplaats.



Net als uw kast thuis, houdt u de zaak op orde. Thuis doet u alles opgeruimd en netjes in laatjes, mandjes, schoenendozen enz. Dat doen we op de computer ook. In mappen.

Zo kunnen we mappen maken:

Bestand  nieuw  map Die map kunt een naam geven. Mappen kun je kopiëren (kopiëren plakken) of verplaatsen (knippen plakken).

Ook in een map kunnen mappen gemaakt worden. (vergelijk maar de kast, de planken, verhuisdoos, kleine doosjes) Een map in een map heet een submap.

22

In uw kast liggen spullen, foto’s en noem maar op. In die mappen komen bestanden bijvoorbeeld teksten of afbeeldingen. Ook die kun je kopiëren (kopiëren plakken) of verplaatsen (knippen plakken).

Ook kun je mappen en bestanden wissen. Die gaan dan in de prullenbak. Mocht u zich vergist hebben, ga dan naar de prullenbak. Dan kunt u uw vergissing ongedaan maken en de boel terugzetten.

We gaan de map mijn documenten verkennen:

In die map zit standaard een submap:

We maken in de map mijn documenten een submap gezin.

23

Alle documenten (brieven, foto’s, …) die te maken hebben met het gezin worden daarin geplaatst. Die map gezin verdeel ik onder in de namen van het gezin: Jan en Sil. Alles wat Sil maakt komt in haar map terecht. De map Jan verdelen we nogmaals volgens de hobby’s. Het schema ziet er nu zo uit :

Gezin

Jan

Algemeen

jacht

Sil

voetbal

In de windows verkenner ziet het er zo uit :

Verwijder er alle mappen, die we hebben aangemaakt en doe de oefening zelfstandig op de volgende bladzijde.

24

Oefening – Windows verkenner Maak onderstaande mappen in mijn documenten aan

Gezin Vader werk hobby vergaderingen sport Moeder werk huishouden keuken was en strijk Hobby fitness Dochter school Vrienden Algemeen In verkenner ziet dat er zo uit:

25

8. kennismaking met het internet -

wat hebben we nodig ?

of

of

+ modem =

Modem : met ethernetkabel of draadloos 

Maakt verbinding met het internet via de telefoonlijn of via de televisiekabel



verzendt en ontvangt gegevens

+ internetprovider :

De internetprovider opent de deur naar het internet ! Voor het openen van het internet betaal je via een abonnement en krijg je een gebruikersnaam en een wachtwoord

26

+ een browser

of

internet explorer

google chrome

mozilla firefox

Een browser is een computerprogramma dat je nodig hebt om te “neuzen”, “bladeren” op het internet. De bekendste zijn : internet explorer, mozilla firefox en google chrome

een website bezoeken

om een website te bezoeken, moet je een website-adres ingeven. Dat begint meestal met http://www. ( = wereld wijde web). Vaak hoef je dat niet in te typen.

adresbalk

standaardknoppen

27

Een beveiligde verbinding begint altijd met https://www

let op de

s

Ga naar

of start – alle programma’s  internet explorer

of

start op via 2x klikken op je bureaublad

Je komt op de startpagina ( vaak = google = zoekmachine)

Je kan zelf een adres invullen :

www.nos.nl ( nos nieuws) www.ns.nl ( trein) www.aldi.nl www.lidl.nl

28

www.mappy.nl ( routeplanner) http://www.denieuwenachtegaal.nl/

eigen site: http://home.kpn.nl/frans.gordijn/ Het gebruiken van de standaardknoppen

= terug naar de startpagina =

stoppen met het binnenhalen van die webpagina

= nog

eens binnenhalen zelfde pagina

= ga naar de volgende webpagina = ga naar de vorige webpagina

Om verder te kijken naar een volgende pagina, klik je op een “link” ( = hyperlink) =

Door op een hyperlink te klikken kom je op een andere pagina of op een andere website terecht

Oefensite:

www.steffie.nl

29

Zorg altijd voor een goede firewall goede antivirussoftware

9. 

Aanmelden bij Gmail

Ga naar www.google.nl

 klik op Gmail

 de eerste keer: account aanmaken; daarna gewoon aanmelden

30

 een account aanmaken a. Klik op het rode vlak account aanmaken. b. vul de zaken van het volgende scherm in

31

Vul je voornaam en achternaam in. Gebruik geen hoofdletters en kies een gebruikersnaam zonder spatie voor het @ (apenstaartje). Een punt ertussen mag wel: dus niet donald duck maar donald.duck

Je gebruikersnaam kan al in gebruik zijn, omdat iemand anders zich al met die naam heeft aangemeld. Dan moet je een andere gebruikersnaam verzinnen, die ook handig is om te onthouden.

Kies een wachtwoord: gebruik hiervoor een combinatie van kleine letters en hoofdletters en cijfers. Zorg wel dat je je wachtwoord kunt onthouden. Vul de vakjes in tot aan mobiele telefoon.

32

Telefoon en huidige emailadres hoeft niet. Voor de veiligheid moet je 2 woorden overtikken en akkoord gaan met de voorwaarden. klik op volgende stap. Google wil verifiëren of het wel klopt:

Na het aanmaken van je account, krijg je email van Google op je nieuwe account.

Inloggen/aanmelden 

Ga naar www.google.nl



klik op Gmail

33



aanmelden type je gebruikersnaam bij voorbeeld [email protected]. Type daarna je wachtwoord. Ben je op je eigen computer thuis dan zet je een vinkje bij aangemeld blijven Klik op aanmelden.

34

In postvak in zitten de e-mails die naar jou zijn toegestuurd. De eerste keer zie je een email van het Gmailteam, dat jou welkom heet. In verzonden berichten vind je de e-mails die je verstuurd hebt. In concepten vind je de e-mails, die je hebt opgesteld of aan bezig bent, maar nog niet verstuurd hebt. In de prullenbak zitten alle berichten, die je weggegooid hebt. Leeg de prullenbak regelmatig.

IN spam staan emails vol reclame of zelfs met virussen. In die map kun je in één keer alle spam verwijderen

35

Een email maken en versturen: Klik op

Als je klaar bent, kun je op verzenden drukken. Na het e-mailen altijd je programma afsluiten: 

klik op het pijltje naar beneden



klik op uitloggen

36

10. BASIS Paint.Net is een vrij recent fotobewerkingsprogramma dat ontstond aan de Washington State University als een eindwerk van enkele studenten met Microsoft als mentor. In het begin was het enkel bedoeld als (gratis) vervanger van MS Paint, maar het groeide al snel uit tot een krachtig maar in bediening toch simpel programma voor de bewerking van digitale afbeeldingen Na de installatie hebben we een snelkoppeling naar het programma op ons Bureaublad staan. Bekijken we het programma voor de eerste keer, dan zien we het volgende beeld.

37

Met de nu volgende beelden lopen we de diverse menu-onderwerpen langs.

38

39

Hieronder is een diepgaander cursus paintnet.

40

Paint.NET als volwaardige fotobewerker Wilt u geen duur en ingewikkeld fotobewerkingsprogramma aanschaffen maar heeft het oude trouwe Paint veel te weinig mogelijkheden om u vooruit te helpen? Dan is het gratis Paint.NET een uitstekende oplossing. Het programma begon als een experiment van enkele studenten die bij Microsoft stage liepen. Ze zouden het primitieve Paint de eenentwintigste eeuw proberen binnen te loodsen. Inmiddels is Paint.NET van zijn kinderziektes verlost. Versie 3.5.5 downloadt u gratis van www.getpaint.net. Een Nederlandse vertaling kunt u apart downloaden in het forum van Paint.NET. Het programma werkt soepel, beschikt over geavanceerde mogelijkheden zoals het werken met lagen en effecten, en bevat voldoende gereedschappen om de thuisgebruiker uit de slag te trekken bij het bewerken van zijn vakantie- en familiefoto's. Bovendien ondersteunt Paint.NET een oneindig aantal herstelfuncties en is het bijzonder overzichtelijk waardoor u het snel in de vingers krijgt. Aan de slag De interface van het programma bestaat uit tien belangrijke delen. In de titelbalk (1) leest u de naam van het bestand. Daaronder staan het menu (2) en de knoppenbalk (3). Rechts bovenaan ziet u miniaturen van de afbeeldingen die geopend (4) zijn. Centraal staat natuurlijk het werkvlak (5). De gereedschapsbalk (6) is zwevend, u kunt die dus naar een andere plaats slepen. In de kleurenkiezer (7) selecteert u voorgrond- en achtergrondkleur. U beschikt tevens over een geschiedenis (8) en over een palet voor de lagen (9). In de statusbalk (10) onderaan krijgt u informatie over iedere optie.

Gereedschapsbalk In de gereedschapsbalk vindt u 22 gereedschappen waarvan de meeste vertrouwd overkomen. Wanneer u een bepaald gereedschap selecteert, verschijnen bovenaan in de optiebalk de instellingen die u voor dat gereedschap kunt gebruiken. Bij sommige gereedschappen verschijnt in de optiebalk het verwante gereedschap. Klikt u bijvoorbeeld op het ovaal selectiegereedschap, dan kunt u in de optiebalk ook het rechthoekig selectiegereedschap aanduiden. Om over meer werkruimte te beschikken, kunt u de gereedschapsbalk wegklikken. Met F5 staat hij er ogenblikkelijk weer.

41

Bestanden openen Via het menu File opent en creëert u bestanden. De miniaturen van geopende bestanden verschijnen rechtsboven, de sterretjes markeren de afbeeldingen die u hebt gewijzigd, maar die u nog niet hebt bewaard. Wanneer u met de muisaanwijzer over zo'n miniatuur gaat, verschijnt het sluitvak. Hiermee sluit u niet alleen het miniatuur maar ook het geopende bestand. Via New / Open recent kunt u de laatste acht geopende bestanden bereiken. U kunt tevens bestanden rechtstreeks vanaf de camera of scanner openen. Daarvoor gebruikt u de opdracht New / Acquire / From Scanner of Camera.

Foto's optimaliseren

Helderheid Soms lijkt het alsof er een grijze zweem over een foto hangt. Dat is het signaal om de helderheid aan te passen. Dit kan op verschillende manieren. De meest eenvoudige manier is de opdracht Adjustments / Auto-Level. Hierbij zoekt het programma het witpunt en het zwartpunt en zal het op basis van een eigen analyse de helderheid trachten te verbeteren. Verstandiger is echter meestal de opdracht Adjustments / Levels. Gebruik eerst de knop Auto. Dan

42

gebeurt hetzelfde als bij Auto-Level, met het verschil dat u de autocorrectie nog met de schuifjes Input en Output kunt fijnregelen.

Curven Het contrast kunt u het beste verbeteren met curven. U bereikt die via Adjustments / Curves. Zorg dat de instelling Luminosity (helderheid) actief is. U ziet de curve nu als een hellende lijn. Die loopt van linksonder (de lichtste waarden) tot rechtsboven (de donkerste waarden). Klik zoals in deze schermafbeelding op een derde van de bovenste waarde en trek de curve iets naar boven. Doe het tegenovergestelde voor de heldere waarden. Zodoende vormt de curve een zachtglooiende S-vorm. Hiermee hebt u aangegeven dat de schaduwen dieper moeten worden en de lichte waarden helderder.

43

Kleurtoon en verzadiging Een oude indianentruc om uw foto's nog pakkender te maken is het opdrijven van de kleurverzadiging. Ga naar Adjustments / Hue/Saturation. In dit regelvenster ziet u drie regelaars staan: Hue (kleurtoon), Saturation (verzadiging) en Lightness (lichtsterkte). Klik op het middelste schuifje en beweeg dit naar rechts. Alle kleuren worden dieper en levendiger door deze ingreep. Met de schuifjes Hue en Lightness hoeft u in principe niets te doen. Tenzij u het beeld expliciet een kleurzweem wilt geven, dan kunt u met Hue de gepaste tint zoeken.

Uitsnijden en rode oogjes Voor uitsnijden is geen apart gereedschap, maar het kan wel: gewoon met behulp van het rechthoekig selectiegereedschap. Sleep een selectie over de foto en kies Image / Crop to selection. Uw foto wordt bijgesneden. Voor het probleem van rode ogen is er een filter. Zoom in op de ogen met Ctrl++(plus) Selecteer een oog en ga naar Effects / Photo / Red Eye Removal. Versleep de schuifjes Tolerance en Saturation percentage tot de oogpupil de gewenste tint heeft en klik op OK. De instellingen blijven bewaard zodat u ze op dezelfde manier kunt toepassen op het andere oog.

44

Objecten wegklonen Het kloonstempel is gemaakt om objecten te vervangen door een achtergrond. Wij vervangen het bootje door water. Klik daartoe eerst in de gereedschapsbalk op het kloonstempel. Daarna is het belangrijk dat u een behoorlijke penseelbreedte selecteert in de optiebalk. In dit voorbeeld gebruikten we een breedte van 100 pixels. Vervolgens houdt u de Ctrl-toets ingedrukt en u klikt ergens op een brongebied. Hier is dat het water. U laat de Ctrl-toets los en klikt daarna op het object dat u wilt verwijderen. Het object wordt nu vervangen.

Verscherpen Voordat u scherpte gaat toevoegen, moet u eerst de scherpte op de juiste manier beoordelen, hiervoor moet u inzoomen tot 100%. 100% betekent dat één beeldpuntje van uw digitale foto precies overeenkomt met één beeldpuntje van het scherm. In de knoppenbalk zet u het zoompercentage dus op 100%. Daarna gebruikt u Effects / Photo / Sharpen. Dit filter werkt erg rechttoe rechtaan. Verschuif de regelaar Amount tot u helemaal tevreden bent en wacht eventjes tot het beeld opnieuw is berekend. Klik ten slotte op OK.

45

Creatief met selecties

Selectiegereedschappen Paint.NET beschikt over vier selectiegereedschappen: Rectangle Select om rechthoeken te selecteren, Lasso Select om handmatig met de lasso te selecteren, Elipse Select om ovale selecties te maken en Magic Wand (toverstafje) waarmee u op basis van kleurovereenkomst selecteert. Om selecties bij elkaar op te tellen selecteert u eerst een gebied, drukt u de Shift-toets in en selecteert dan een tweede gebied. Het resultaat is de samengestelde selectie van de eerste en tweede selectie. Om selecties van elkaar af te trekken drukt u op de Alt-toets in plaats van op de Shifttoets.

Selectie-effecten Om verzorgde montages te maken zult u vaak de selectierand moeten verzachten. Zoals u Paint.NET downloadt, beschikt het programma echter niet over een doezelaar. U kunt dit gereedschap wel toevoegen als plug-in. Sluit het programma even af. Surf naar Paint.Net. Open daar het mapje Selection en download Feather Selection. Feather is het Engelse woord voor doezelen. Kopieer het bestand SelectionTools.dll en plak het in C:\Program Files/Paint.Net/Effects en start Paint.NET opnieuw. Voortaan beschikt u over drie extra selectie-instellingen via Effects / Selection.

46

Artistieke effecten Het aantal artistieke effecten is beperkt, maar ook hiervoor zijn plug-ins beschikbaar. De effecten die aanwezig zijn, zijn te vinden via Effects / Artistic. Bij Pencil Sketch krijgt u als het ware een potloodtekening waarvan u de detailweergave kunt regelen. Het effect Oil Painting geeft een ruw schilderijeffect. De intensiteit van dit effect is niet alleen afhankelijk van de instellingen, ook de resolutie van de foto is bepalend. Hoe meer pixels de foto bevat, hoe sterker u de instellingen moet maken. Een erg leuk effect is Ink Sketch waarbij het filter de kleuren combineert met inktomlijning.

Snelheid met Motion Blur Paint.NET heeft verschillende vervagingsfilters die u op een creatieve manier kunt toepassen. Om bewegende objecten nog meer snelheid te geven, doet u beroep op het effect Motion Blur. Dupliceer eerst de laag van de afbeelding via Layers / Duplicate Layer. U vindt de snelheidsvervaging bij Effects / Blurs / Motion Blur. Geeft hier eerst de richting van de beweging aan met het wieltje. In het vak Distance bepaalt u de lengte van de vervaging. Hoe groter de lengte, hoe sneller het object zich lijkt voort te bewegen.

47

Zachte gum simuleren De afbeelding bestaat nu dus uit twee lagen. Klik in het palet Layers op de bovenste laag om deze te selecteren. We gaan nu de motorrijder uit deze laag gummen zodat deze opnieuw scherp wordt. Het probleem is dat Paint.NET geen zacht gummetje heeft, waardoor de gumrand heel lelijk wordt. Open daarom het palet Colors, klik op More. Wijzig de alfa-waarde onderaan bij Transparency - Alpha. Zet de waarde op 8. Op die manier creëert u via een omweg toch een zachte gum.

Afbeeldingsgrootte Met Paint.NET kunt u uw afbeeldingen verkleinen. Vergroten gaat natuurlijk ook, maar net als bij alle grafische programma's riskeert u daarmee een behoorlijk verlies aan kwaliteit. Via Image / Resize ziet u hoe groot de oorspronkelijke afbeelding is. Vink beslist het vakje voor Maintain aspect ratio aan, hierdoor zal het programma de hoogte-breedteverhouding behouden. Daarna voert u de nieuwe waarden in voor de hoogte of de breedte. Omdat het programma de verhouding bewaart, zal het automatisch de andere pixelwaarde aanvullen.

48

Handige lagen

Tekst toevoegen Met het tekstgereedschap brengt u tekst rechtstreeks op de geselecteerde laag aan. In de optiebalk kiest u het lettertype, de lettergrootte en de stijl. Kies een kleur in het palet Colors. Terwijl u tekst ingeeft, krijgt u rechtsonder de tekst een kruisje. Als u dit storend vindt, drukt u de Ctrl-toets in om het te laten verdwijnen. Zolang het kruisje actief is, kunt u de kleur, de grootte, de inhoud en de positie van de tekst wijzigen. Wanneer u eenmaal tevreden bent wordt de tekst op de laag eronder geplaatst en kunt er niets meer aan veranderen.

Lagen Net als in Photoshop kunt u in Paint.NET met lagen werken. Er is wel een belangrijk verschil: objecten die u plakt, worden niet automatisch op een nieuwe laag aangebracht, tekst evenmin. Om een afbeelding op een nieuwe laag te plaatsen, klikt u in het palet Layers op de knop Add New Layer. Dat is de knop linksonder met een groen kruisje. Pas hierna plakt u het object. Met de pijltjes onderaan dit pallet kunt u de lagen van volgorde veranderen. Om een laag te verwijderen, klikt u op de knop met het rode kruis. Wenst u een bestaande laag te dupliceren dan gebruikt u de knop Duplicate Layers.

49

Laageigenschappen Helemaal rechtsonder in het palet Layers staat de knop Layer Properties. Daarmee laat u de laageigenschappen van de actieve laag verschijnen. In de laageigenschappen staat of de laag zichtbaar is en onderaan leest u de dekkingsgraad. De waarde 255 komt overeen met volledige dekking, de waarde 0 betekent volledige transparantie. Heel interessant is de Blending Mode (overvloeimodus). Hiermee geeft u aan op welke manier deze laag zich moet mengen met de onderliggende laag. In dit voorbeeld hebben we de bovenste laag in de modus Multiply gezet.

Lagen samenvoegen Wanneer een document dat uit verschillende lagen bestaat, helemaal klaar is, kunt u de lagen samenvoegen met Layers / Merge Layer Down. Er is geen opdracht om een drie of meer lagen tegelijk samen te voegen, in dat geval moet u de opdracht dus meerdere keren na elkaar gebruiken. Paint.NET bewaart zijn bewerkte documenten standaard in het pdn-formaat, dat lagen ondersteunt. Wilt u de afbeelding invoegen in een ander programma zoals MS Word of PowerPoint, dan moet u het plaatje wel eerst met File / Save as wegschrijven in jpg-, png-, tiff-, of bmpformaat.

50

Zwart-wit en sepia Paint.NET heeft een functie om de afbeelding snel om te zetten naar zwart-wit. Dat is de opdracht Adjustments / Black and White. De foto blijft wel in RGB-modus, wat wil zeggen dat u nog steeds kleuren kunt manipuleren en toevoegen. Als u gaat kijken naar Adjustments / Hue/Saturation dan ziet u dat het programma de verzadiging van rood, groen en blauw volledig heeft onderdrukt. U kunt de zwart-witafbeelding rechtstreeks omzetten naar sepia met Adjustments / Sepia.

Zwart-wit en kleur Nu u weet hoe u moet omgaan met lagen en hoe u zwart-witafbeeldingen moet maken, is het niet moeilijk om zwartwit en kleur te combineren. Vertrek van een opname in kleur en dupliceer de achtergrondlaag. Vervolgens zet u de bovenste laag om in zwart-wit. Daarna gebruikt u het gummetje om het object in de bovenste (zwart-wit) laag weg te gummen. Op die manier komt het gekleurde object uit de laag daaronder tevoorschijn. Daarna voegt u de lagen samen. Klaar!

51

De leukste gratis uitbreidingen

3D-vormen Er zijn bijzonder veel uitbreidingen voor Paint.NET te vinden. Shape3D is een spectaculaire functie die de foto omzet tot een bol, cilinder of kubus. Surf naar Paint. Dan komt u op een Japanse website terecht waar ook wij geen jota van begrijpen. Zoek het vak waar dan toch 'Shape3D Plugin version 1.2.6.0' staat. Klik op de onderste zip-knop om de download te starten. Deze plug-in installeert u zoals we op pagina 40 in stap 2 hebben uitgelegd. Wanneer een afbeelding geopend is, kunt u dit effect voortaan bereiken via Effects / Render / Shape3D.

Waterreflectie Ook het filter om waterreflectie te creëren is gratis. U haalt het op Paint.Net. Daar opent u de map Distort en onderaan vindt u het filter Water Reflection. In Paint.NET vindt u het geïnstalleerde filter bij Effects / Distort / Water Reflection. Lijken de instellingen ingewikkeld? Werk gewoon van boven naar onder. Eerst bepaalt u de hoogte van de horizontlijn, daarna de vervaging, de wind en de vervorming. Dit is een uitstekende vondst voor plaatjes aan het meer of aan een rivier, waar aanvankelijk geen weerkaatsing te zien was.

52

Psd-bestanden openen Met een plug-in CodePlex is het zelfs mogelijk om Photoshop-documenten te openen die in het psd-formaat zijn weggeschreven. Zet het bestand bij het installeren niet in de map Effects, maar in de map FileTypes. Daarna kunt u vlot psd-documenten openen die uit meerdere lagen bestaan. Er zijn wel beperkingen: afzonderlijke tekstlagen worden niet herkend omdat Paint.NET die zelf ook niet gebruikt.

Ed Harvey Effects v.3.5 Wie veel met Paint.NET werkt moet absoluut eens naar Forum.Getpaint gaan. Het gaat niet om één effect maar om een prachtige collectie fotografische effecten. In de schermafdruk tonen we het effect Vignette dat in de groep Effects / Photo staat. Met het pakket krijgt u ook een set halftoonrasters waarmee u een foto 'gestipt' kunt maken. Ook heel mooi zijn de resultaten van Effects / Photo / Cross Processing waarmee u de typische belichting en groengele gloed krijgt zoals we die bij de modefotografie van de jaren 80 konden bewonderen.

53

Alle plug-ins We zouden een volledig nummer kunnen vullen met alle plug-ins die Paint.NET te bieden heeft. Ze zijn allemaal gratis en iedere plug-in geeft het programma meer mogelijkheden. Op die manier zorgt u dat uw versie volledig is afgestemd op uw persoonlijke behoefte. In Paint.NET zit trouwens een functie in het Help-menu (Plugins) die u rechtstreeks naar het walhalla van de plug-ins leidt: het plug-in forum. U krijgt informatie over iedere nieuwe vondst en u leest de reacties van de kenners. Hiermee kunt u maanden zoet zijn.

History Ten slotte: iedere bewerking die u uitvoert, wordt vastgelegd in het palet History. Hierdoor kunt u steeds teruggaan naar een vorige stap. Omdat zo'n lijst handelingen erg lang kan worden, staan er onderaan dit palet vier knoppen: om terug te gaan naar de allereerste handeling, om de laatste handeling te herstellen, om de laatste herstelde handeling opnieuw te herhalen en om snel naar de allerlaatste handeling te schakelen.

54

11. Kennismaken met Word (2007) We beginnen met uitleg van de knoppen en menu’s die u ziet als u Word 2007 start. Daarna leert u hoe u een nieuw document aanmaakt en hoe u tekst typt en opmaakt. Afsluitend leert u een document opslaan en weer openen voor verdere bewerking. U start Word 2007 als volgt:  

Klik op de Windows-knop > Alle programma’s > Microsoft Office > Microsoft Office Word 2007. Word opent nu. U ziet een leeg document.

Het Word-scherm Rechtsboven in het scherm zie je drie verschillende knoppen waarmee je het wordscherm kunt bewerken:

: Minimaliseren Dit zorgt ervoor dat het hele Word-scherm verkleind wordt en onderin de taakbalk wordt weergeven. Het ziet er dan als volgt uit:

55

: Verkleinen

Dit zorgt ervoor dat het Word scherm kleiner wordt weergegeven. Je kunt daarna met de muis het hele Wordschermpje over je beeldscherm verplaatsen of zelfs nog kleiner of groter maken. Dan ziet je beeldscherm er ongeveer zo uit: : Maximaliseren

Dit zorgt ervoor dat het Word-scherm weer je volledige beeldscherm beslaat.

: Sluiten

Dit zorgt ervoor dat je Word-scherm wordt afgesloten. Wanneer je je document nog niet bewaard had ,vraagt Word automatisch om je Word-document een naam te geven.

Stap 2: Het lint Hier‘vel staat nu dus Wie Word 2007 start, ziet een leeg wit papier’ metje WORD document, daarboven allerlei knoppen en menu’s. wanneer De knoppen je daarop en klikt met de muis staan niet in menu- en werkbalken gerangschikt, zoals bijweer in de wordt het document Word-versies. In plaats daarvan zijn oorspronkelijke ze gerangschikt grootte in een weergegeven verschillende tabbladen heeft, zoals Start, Invoegen en indeling. Op elk tabblad vindt u verschillende groepen met knoppen. Bovendien is het lint contextgevoelig: het kan zich aanpassen aan de taak die u op dat moment uitvoert.

menu’s vorige ‘lint’, dat Pagina-

Met de knoppen op het lint activeert u de functies die u voor het tekstverwerken en de opmaak van de teksten nodig hebt. Bij veel knoppen (bijvoorbeeld onder Plakken) ziet u een klein blauw pijltje staan. Klikt u hierop, dan komen er meer opties in dezelfde categorie tevoorschijn.

56

57

Stap 3: Een nieuw document maken Een nieuw document is een leeg wit vel waarop u een tekst typen en opmaken. Een nieuw document maken, doet u één van de volgende methoden:   

kunt volgens

Klik op de Office-knop linksboven in Word en klik op Nieuw. Gebruik de sneltoets Ctrl+N. Klik op het pictogram Nieuw uit de werkbalk Snelle toegang (links boven het lint). Standaard staat dit pictogram niet in de werkbalk Snelle toegang. U voegt dit pictogram toe aan de werkbalk Snelle toegang door te klikken op het pijltje rechts naast de werkbalk Snelle toegang en Nieuw aan te klikken.

58

Het resultaat is steeds hetzelfde: Word opent een blanco pagina.

Het toetsenbord Een toetsenbord heeft naast de standaardletters nog een hoop andere toetsen die je nodig hebt om te kunnen typen in Word. Je toetsenbord moet er ongeveer zo uitzien:

Je noemt dit een qwerty-toetsenbord. Kijk maar naar de eerste 6 letters op het toetsenbord. Hieronder zie je een opsomming van de verschillende speciale toetsen die je nodig hebt. Je hoeft dit niet uit je hoofd te leren. In de opdrachten na dit hoofdstuk oefenen we ermee. Lees het wel goed door.

Shift

Wanneer je deze toets indrukt samen met een andere toets krijg je een hoofdletter of een teken dat bovenin op de toets staat. Zo geeft SHIFT-A een A, en SHIFT-1 een !

Caps Lock

Wanneer je deze toets een keer indrukt worden alle letters als hoofdletters getypt. Meestal gaat ook ergens op het toetsenbord een lampje aan zodat je altijd kan zien of Caps Lock aanstaat. Om Caps Lock uit te zetten druk je nog een keer op deze toets.

Alt

Deze toets moet je net als de Shift-toets samen met een andere toets indrukken. Je kunt dan verschillende functies van Word aanzetten.

Ctrl

(Control) Hiervoor geldt hetzelfde als de Alt-toets. In combinatie met andere toetsen zet het bepaalde functies van Word aan.

59

Pg Up

(Page Up) Dit betekent Pagina Omhoog. Wanneer je hierop drukt ga je een pagina omhoog.

Pg Dn

(Page Down) Dit betekent Pagina Omlaag. Wanneer je hierop drukt ga je een pagina omlaag.

Home

Dit betekent Begin. Wanneer je hierop drukt ga je naar het begin van de regel.

End

Dit betekent Einde. Wanneer je hierop drukt ga je naar het einde van de regel.

Num Lock

Dit is net zo ‘n toets als Caps Lock. Met Num Lock kun je ervoor zorgen dat aan de rechterkant van je toetsenbord de nummers gelden. Staat Num Lock uit dan gebruik je aan de rechterkant de pijltjestoetsen. Meestal zit er ook voor deze knop een lampje op het toetsenbord.

Pijltjestoetsen

Hiermee kun je door je tekst gaan zonder te typen.

Insert

Dit betekent invoegen. Je kunt met deze toets invoegen of overschrijven aanzetten. Als Overschrijven aanstaat. schrijf je over de oude tekst heen. Staat Overschrijven niet aan dan kun je tussen de tekst door typen. Helaas zit er geen lampje voor deze knop op het toetsenbord. Je kunt wel zien of overschrijven aanstaat onderin het venster van Word: OVR (overschrijven) uit:

OVR (overschrijven) aan:

Del

(Delete) Dit betekent weghalen. Wanneer je dit indrukt haalt hij de letter weg achter de cursor (de plek waar je bent)

Back Space

Dit betekent eigenlijk ook weghalen. Wanneer je dit indrukt haalt hij de letter weg voor de cursor (de plek waar je bent)

Enter

Ga naar de volgende regel

Dingen die fout kunnen gaan.  Toetsen die je gelijktijdig in moet drukken zoals de SHIFT + ?? of ALT + ?? of CONTROL + ?? hoef je niet exact gelijktijdig in te drukken. Toets eerst SHIFT, ALT of CONTROL in en dan de andere toets. Laat ze vervolgens tegelijk los. Bijvoorbeeld om een hoofdletter A maken. 1. Druk op SHIFT en hou hem vast 2. Druk op A 3. Laat vervolgens beide toetsen los.

60

 Ik kan ineens niet meer typen. En het Menu is geactiveerd.

Je hebt per ongeluk op ALT gedrukt. Druk nog een keer op ALT en je kunt weer typen.  Ik krijg ineens een raar scherm voor me. Je hebt waarschijnlijk ergens iets raars getypt. Zoek in het scherm de knop Annuleren en druk die in.  Ik wil een woord op de volgende regel hebben en geef heel veel spaties maar het lukt niet. Zet NOOIT een heleboel spaties om een woord op de volgende regel te zetten. 9 van de 10 keer print Word het dan fout uit. Gebruik in plaats van de spaties een Enter.

Stap 4: Tekst typen en invoegen Zodra u een leeg document voor u hebt, kunt u beginnen typen. De door u ingevoerde tekst verschijnt op het beeldscherm. In tegenstelling tot bij een typemachine op de computer aan het einde van een regel niet op de toets te drukken. Word gaat aan het einde van de regel automatisch verder op een nieuwe regel.

met hoeft u Enternamelijk

Een spatie tussen woorden maakt u door op de brede spatiebalk te drukken, onder aan uw toetsenbord. Als u alinea’s maakt en op een nieuwe regel wilt beginnen, drukt u wel op de Enter-toets. De cursor (het knipperende blokje of verticale streepje in uw tekst dat aangeeft waar u bent) zal dan naar de volgende regel springen. Een hoofdletter maakt u door de Shift-toets ingedrukt te houden en dan een letter in te typen. Naar een andere plek in de tekst Als u naar een andere plek in de tekst wilt gaan, wijst u daar met de muisaanwijzer (het pijltje of streepje dat u kunt verplaatsen door met de muis te bewegen) naar en klikt u op de linkermuisknop. De cursor zal op de gekozen plaats verschijnen. U kunt ook de pijltjestoetsen op uw toetsenbord gebruiken.

Stap 5: Tekst selecteren en verwijderen Om grote stukken tekst in één keer te bewerken of verwijderen, kunt u het woord of de zinnen selecteren muis. Dat kan op meerdere manieren:  

Eén woord selecteren: Dubbelklik op het woord. Eén alinea selecteren: Klik drie keer binnen de alinea.

met de

61

 

Meer woorden of regels: Sleep met de muis over het deel dat u wilt selecteren terwijl u de linkermuisknop ingedrukt houdt. U kunt ook de Shift-toets ingedrukt houden en de pijltjestoetsen gebruiken. Het hele document selecteren: Klik het tabblad Start rechts op Selecteren > Alles selecteren. U kunt ook de sneltoets Ctrl+A gebruiken.

De geselecteerde tekst zal een lichtblauwe achtergrond krijgen. Om een woord te verwijderen plaatst u de cursor aan het einde van dat woord en drukt u op de toets Backspace. De cursor zal een positie naar links verschuiven en de letter die daar stond ‘opeten’. De toets Delete verwijdert juist tekens rechts van de cursor. Grote delen tekst verwijdert u in één keer door het eerst te selecteren (zie hierboven bij de paragraaf ‘Tekst selecteren’) en vervolgens op de Delete-toets te drukken. Deselecteren (de selectie opheffen) doet u door op een willekeurige plek te klikken.

Stap 6: Tekst opmaken U kunt tekst op allerlei manieren opmaken. Geef letters een markeer ze, vul de tekst uit (verspreiden over de hele regel) of lettertype of de grootte. De meest gebruikte methoden om maken vindt u bij elkaar op het tabblad Start, dat standaard

kleurtje, wijzig het tekst op te geopend staat.

De tekst die u wilt opmaken, selecteert u eerst. Daarna kiest u de opmaakfunctie die u wilt toepassen. U ziet direct het resultaat. Hieronder leest u over enkele veelgebruikte opmaakfuncties. Stap 7: Letteropmaak De tweede groep op het tabblad Start heet Lettertype. Hier vindt u de en Lettergrootte .  

opties Lettertype

Lettertype: Klik op het pijltje en selecteer het lettertype van uw smaak. U ziet voorbeelden van de beschikbare lettertypes. Lettergrootte: Klik op het pijltje en selecteer de lettergrootte.

In dezelfde groep Lettertype vindt u knoppen voor vet, cursief en onderstreept.

Vet maken Klik op de knop met het pictogram B om de tekst vet (dikgedrukt) te maken. Als u tekst geselecteerd had wordt deze nu vetgedrukt. Wanneer u geen tekst geselecteerd had, maar na een klik op de knop begint te typen, dan wordt de tekst die u intypt automatisch vetgedrukt. Door nog een keer op de knop te klikken zet u de functie uit en typt u weer normale tekst. U kunt ook een sneltoets gebruiken om tekst vet te maken: Ctrl+B. Voor de sneltoets geldt ook: eerst de tekst selecteren en dan vet maken, óf eerst de sneltoets indrukken, dan de vetgedrukte tekst typen, en vervolgens weer de sneltoets indrukken om normale tekst te typen.

62

Cursief maken Klik op de knop met het pictogram I om de tekst cursief (schuin gedrukt) te maken. Voor cursief geldt verder hetzelfde verhaal als voor vetgedrukt. De sneltoets is Ctrl+I. U kunt ook functies combineren door bijvoorbeeld zowel op de knoppen voor Vet als Cursief te klikken. Onderstrepen Klik op de knop met het pictogram U in de werkbalk om de tekst te onderstrepen. De werking is verder hetzelfde als bij vet en bij cursief. Ook deze functie kunt u combineren met de eerdere twee. Tekst markeren Om tekst echt in het oog te laten springen, kunt u het markeren. Dat kunt u vergelijken met het aanstrepen van tekst met een felgekleurde stift. Klik in de groep Lettertype op het pijltje naast de knop voor 'Tekstmarkeringskleur'om een kleur te kiezen. Vervolgens markeert u met de muis de tekst in de gekozen kleur. Letters een kleurtje geven Ook de letters zelf kunt u een kleur geven. Daarvoor klikt u op het pijltje naast de knop met het pictogram Tekstkleur, ook te vinden in de groep Lettertype. U ziet een venster waarin u kunt kiezen uit één van de standaardkleuren. Met Meer kleuren kunt u zelf een kleur kiezen uit een kleurencirkel.

Stap 8: Tekst uitlijnen Uitlijnen betekent dat de tekst naar een bepaalde kantlijn wordt ‘gedrukt’, of juist precies in het midden van een pagina wordt weergegeven. De knoppen voor uitlijnen vindt u op het tabblad Start in de groep Alinea in de derde groep,.

   

Knop met pictogram voor Links uitlijnen: De tekst staat aan de linkerkant van de pagina. Knop met pictogram voor Centreren: De tekst staat in het midden van de pagina. Knop met pictogram voor Rechts uitlijnen: De tekst staat aan de rechterkant van de pagina. Knop met het pictogram voor Uitvullen: De tekst wordt over de gehele breedte van de pagina verspreid. Sommige mensen vinden dat er mooi uitzien. Uitgevulde tekst kan lastig leesbaar zijn omdat de ruimte tussen de woorden verschilt.

Stap 9: De overige opties voor tekstopmaak De volgende knoppen in de groep Alinea zijn de knoppen voor onder meer Opsommingstekens, Nummering, Inspringing verkleinen, Inspringing vergroten, Regelafstand en Randen. 

Knop met pictogram voor Opsommingstekens: maakt ongenummerde lijsten van geselecteerde tekstgedeelte. Elke nieuwe alinea krijgt een bolletje of ander opsommingsteken.

63

    

Knop met pictogram voor Nummering: maakt genummerde lijsten van geselecteerde tekstgedeelte. Elke nieuwe alinea krijgt een nummer. Knop met pictogram voor Inspringing vergroten: vergroot de inspringing aan het begin van een geselecteerde tekstgedeelte. Knop met pictogram voor Inspringing verkleinen: verkleint de inspringing aan het begin van een geselecteerde tekstgedeelte. Knop met pictogram voor Regelafstand wijzigen: keuze hoeveel ruimte er moet zitten tussen de regels van het geselecteerde tekstgedeelte. Knop met het pictogram voor Rand maken: keuze aan welke kant(en) van een geselecteerd tekstgedeelte u randen wilt aanbrengen.

Het mooier maken van je document (opmaak anders uitgelegd) Zoals je al weet kun je in Word meer doen dan alleen tekstjes invoeren. Nu gaan we eens enkele mogelijkheden bekijken van wat je allemaal kunt doen.

Lettertypen Bovenin kun je het lettertype veranderen. Je doet dit door een stuk tekst te selecteren en vervolgens met de muis de gewenste veranderingen aan te geven. Of je geeft eerst de gewenste veranderingen aan en wat je vervolgens typt is dan veranderd.

Dit laten we buiten beschouwing Hier staat het lettertype Hier staat de grootte van het lettertype Hier kun je de tekst vet maken Hier kun je de tekst cursief maken Hier kun je de tekst onderstrepen Hier kun je kiezen hoe de tekst wordt uitgelijnd (links, in het midden, aan de rechterkant, of verspreid) De Lettertypen In Word kun je verschillende lettertypen gebruiken. Standaard werk je in Times New Roman met als grootte 10 of 12. Maar er zijn veel meer soorten zoals: Arial, Book Antiqua, Elephant, Rockwell, Script MT Bold en nog veel meer.

64

De Lettergrootte De grootte kun je ook veranderen van 1 t/m 1638 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 36, 48, Vet, Cursief en Onderstrepen dit is Vet dit is Cursief dit is Onderstreept

Uitlijnen Deze tekst is aan de linkerkant uitgelijnd (dit is de standaardmethode). Deze tekst is in het midden uitgelijnd. Deze tekst is aan de rechterkant uitgelijnd.

Deze tekst is verspreid uitgelijnd. Dit zie je vooral veel in kranten. De letters worden zover uit elkaar gezet dat de tekst aan de linker- en de rechterkant even ver uit elkaar staat Nog meer mogelijkheden Wanneer je een stuk tekst hebt geselecteerd kun je in het menu kiezen voor opmaak. Kies vervolgens voor Lettertype. Nu kun je nog veel meer veranderen. zoals: 

De kleur van de tekst



Schaduw, Contour, Reliëf, Verzonken



Zelfs animaties.

Lijnen Om teksten kun je heel makkelijk lijnen zetten. Selecteer een tekst en klik op

:

Deze tekst had ik geselecteerd

Je kunt ook op alleen het

symbool klikken

Dan kun je ook kiezen uit alleen boven, onder, links, rechts tussendoor of allemaal:

65

Opsommingen In Word kun je makkelijk opsommingen maken. Dit doe je met behulp van de knoppen: Wanneer je bijvoorbeeld met de muis op begint na een enter):

klikt komt voor iedere nieuwe regel een  (Let op! een nieuwe regel



Zo zijn deze 2 regels voorzien van zo’n rondje



Zo zijn deze 2 regels voorzien van zo’n rondje

Wanneer je weer op het knopje duwt wordt de volgende regel weer zonder rondje gemaakt. Wanneer je op

klikt wordt voor iedere regel een nummer gezet:

1. Zo zijn deze 2 regels voorzien van zo’n nummer 2. Zo zijn deze 2 regels voorzien van zo’n nummer Waarschuwing: Af en toe denkt Word dat je nummers wil maken. Begin je bijvoorbeeld een nieuwe regel met een nummer met een punt, bijvoorbeeld 6. Dan zal als je <enter> toets automatisch een 7 komen. Je zult ook zien dat Word automatisch Los dit op door op

heeft aangezet.

te klikken met de muis en zo opsommingen weer uit te zetten.

Wordart Wordart betekent eigenlijk woordkunst. Je kunt dingen maken als: Je doet dit door het lint te kiezen voor Invoegen. en dan voor Wordart... Kies dan uit een van de vele mogelijkheden die er zijn.

Vervolgens type je je tekst en klaar is kees.

66

Stap 10: Een document opslaan Als u klaar bent met het werken aan een document, moet u het opslaan. U bewaart het dan op uw computer of bijvoorbeeld usb-stick. Later kunt u het opgeslagen document heropenen en er verder aan werken. Ook documenten die u van anderen krijgt, bijvoorbeeld via de e-mail, kunt u op uw eigen computer bewaren. Belangrijk hierbij is dat verschillende documenten verschillende namen krijgen. Word overschrijft namelijk bestanden die dezelfde naam hebben, waardoor alleen de nieuwste versie bewaard blijft. Elk nieuw document waar u aan werkt, slaat u dus op onder een andere naam. Als bewaarplek kunt u bijvoorbeeld de map Documenten op uw computer gebruiken. Een document opslaan kunt op de volgende drie manieren doen:   

Klik op de Office-knop linksboven in Word en klik op Opslaan. Klik op de knop met pictogram voor Opslaan op de werkbalk Snelle toegang. Gebruik de sneltoets Ctrl+S.

Hebt u al eerder in dit document gewerkt, dan wordt het document bewaard, waarbij de vorige versie van het document wordt overschreven. Betreft het een nieuw document, dan verschijnt nu het dialoogvenster Opslaan als.  

Typ in het vak 'Bestandsnaam' een toepasselijke naam. Klik op Opslaan. Het document wordt nu bewaard op u uitgekozen locatie.

de door

Hebt u al eerder in het document gewerkt, maar wilt u de vorige versie van het document bewaren, sla de nieuwe versie dan op onder een nieuwe naam. Dat doet u als volgt:   

Klik op de Office-knop > Opslaan als. U kunt dan een nieuwe naam voor het document opgeven, zodat uw eerdere versie niet overschreven wordt. Klik op Opslaan.

Stap 11: Een bestaand document openen Documenten die u hebt opgeslagen, kunt u op een later tijdstip om ze te lezen, af te drukken of te bewerken. Dat doet u als volgt:    

openen

Klik op de Office-knop linksboven in Word en klik op Openen. Zoek de locatie waar het bestand staat opgeslagen (bijvoorbeeld Documenten). Selecteer het bestand dat u wilt openen. Klik op de knop Openen.

Andere methoden om een bestaand document te openen zijn: 



Klik op de knop Openen op de werkbalk Snelle toegang. Standaard staat deze knop niet op de werkbalk. U voegt deze knop toe door te klikken op het pijltje rechts naast de werkbalk Snelle toegang en te klikken op Openen. Gebruik de sneltoets Ctrl+O.

67

Een plaatje invoegen Soms wilt u een plaatje van internet kopiëren, bijvoorbeeld om in een Word-document te gebruiken. U kunt op twee manieren een plaatje kopiëren. Een plaatje kan direct van het internet in een Word-document of e-mail geplakt worden, maar een plaatje kan ook eerst naar uw harde schijf gekopieerd worden en vervolgens van uw harde schijf in het document ingevoegd worden. We bespreken beide mogelijkheden. Stap 1: Plaatjes zoeken op internet Bent u op zoek naar een bepaald plaatje om te gebruiken in uw e-mail of Word-document? Probeer dan eens de website Google Afbeeldingen, een speciale zoekmachine van Google om plaatjes te zoeken. Open Internet Explorer 9 (klik op Starten > Internet Explorer).       

Typ in de adresbalk: google.nl en druk op Enter. Klik linksboven op Afbeeldingen. Typ in het zoekveld uw trefwoord en klik op Afbeeldingen zoeken. Er verschijnt een pagina met afbeeldingen die aan uw zoekopdracht voldoen. U kunt de plaatjes op grootte selecteren door links onder 'Elk formaat' een grootte te kiezen. U bladert door de pagina’s door onder aan het scherm op Volgende te klikken. Door op een plaatje te klikken kunt u de originele - vaak grotere - afbeelding bekijken.

Stap 2: Een afbeelding kopiëren Een plaatje dat u op internet vindt, kunt u eenvoudig een Word-document:    

overzetten naar

Open Internet Explorer 9 (klik op Starten > Internet Explorer). Ga naar de website waarvan u een afbeelding wilt kopiëren. Klik met de rechtermuisknop op de afbeelding die u wilt kopiëren. Klik op Kopiëren.

Opmerking: Soms is een afbeelding op internet beveiligd tegen kopiëren. Wanneer u er met de rechtermuisknop op klikt, verschijnt er een melding in beeld dat u het plaatje niet kunt kopiëren.

Stap 3: Plakken in Word 2007 

Klik op het tabblad Start als deze nog niet geopend klik vervolgens op Plakken. Of gebruik de

staat en

68

sneltoetscombinatie Ctrl+V. De afbeelding staat nu in uw Word document. Let op: Soms is een afbeelding op internet een hyperlink. Wilt u de hyperlink verwijderen uit het plaatje, klik dan met de rechtermuisknop op het plaatje en kies voor Hyperlink verwijderen. Het plaatje is nu niet meer aanklikbaar. Stap 4: Een afbeelding downloaden (1) Als u op bovenstaande manier een afbeelding van het internet kopieert, dan wordt deze enkel in het document bewaard. U kunt afbeeldingen ook op uw harde schijf bewaren zodat deze later weer beschikbaar zijn om in bijvoorbeeld een ander Word-document of een e-mail bericht te plaatsen.    

Open Internet Explorer 9 (klik op Starten > Internet Explorer). Ga naar de website waarvan u een afbeelding wilt downloaden. Klik met de rechtermuisknop op de afbeelding die u wilt downloaden. Klik op Afbeelding opslaan als.

Stap 5: Een afbeelding downloaden (2)  

 

Het venster 'Afbeelding opslaan' verschijnt. Er wordt voorgesteld uw afbeelding op te slaan in de map '(Mijn) Afbeeldingen'. U kunt een andere map kiezen door in het linkerdeel van het venster naar een andere map te bladeren. Wij kiezen echter gewoon voor de map ' (Mijn) Afbeeldingen'. Ook kunt u de afbeelding een andere naam geven, door deze te typen in het veld 'Bestandsnaam'. Klik op Opslaan. Het plaatje wordt nu naar uw computer gedownload.

Stap 6: Afbeelding invoegen in Word 2007 Zet de cursor in het Word-document op de plaats waar u de afbeelding invoegen.   

Zorg dat het tabblad Invoegen geopend staat. Klik op de knop Afbeelding. Het venster 'Afbeelding invoegen' wordt geopend. Blader in het linkerdeel van het venster naar de map waar u de afbeelding

wilt

69

hebt opgeslagen. In deze workshop is dat de map 'Afbeeldingen'. Selecteer de afbeelding die u wilt invoegen en klik op Invoegen. De afbeelding wordt nu ingevoegd op de plaats waar u de cursor geplaatst

Opdrachten Maak de volgende opdracht (Opdracht 1). 

Ga achter de computer zitten en start Word op.



Type het volgende letterlijk in: Dit is mijn eerste word opdracht op pluspunt.



Word is nu fout gespeld. Het moet met een hoofdletter. Verander dit door naar de W te gaan en met Backspace of Delete de w weg te halen. Typ vervolgens op de goede plek een W



Ga naar het einde van de regel (gebruik hiervoor End)



Ga naar de volgende regel (Enter)



Type: Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!?



Sla de opdracht op. Gebruik voor de naam je eigen naam + Word opdracht (Bijvoorbeeld: Angelina van de Amelanden Word opdracht)

70

Met dit document zullen we in de volgende opdrachten verder werken.

Accenten op letters zetten Letters als ë, é, è, ê zitten niet standaard op het toetsenbord. Je kunt op twee manieren deze tekens typen.

1) De meest gebruikte, maar wel de lastigste is: 

Ga naar het menu Invoegen.



Ga naar Symbool: en kies het Lettertype (standaardtekst)



Kies de letter.



Klik vervolgens met de muis op Invoegen.

Spelling controleren Een van de handigste knoppen in Word is de spellingcontrole: Wanneer je met de muis op

klikt zal Word je hele tekst doorzoeken op spelfouten en grammaticafouten.

Standaard zet Word trouwens al rode golfjes onder fout gespelde woorden, en groene golfjes onder grammaticale fouten.

71

Wanneer de spelling wordt gecontroleerd kun je het goede woord kiezen, en vervolgens klikken op wijzigen. Of je kunt kiezen voor negeren, om het foute woord te laten staan:

Ongedaan maken Nog een handige knop in Word is de ongedaan maken knop:

.

Wanneer je met de muis hierop klikt maakt hij de wijzigingen ongedaan. Doet Word dus iets wat je eigenlijk niet wou klik dan eenvoudig op

.

72

Opdrachten Maak de volgende opdracht (opdracht 2). 

Ga achter de computer zitten en start Word op.



Open je document dat je hebt gemaakt bij de eerste opdracht.



Selecteer de laatste regel en kopieer deze er nog 10 keer onderaan: Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!? Makkelijker dan dit kan bijna niet !?!?



Laat vervolgens Word de spelling controleren en laat Word alle grammatica- en spelfouten controleren.



Selecteer de eerste regel en verwijder hem.



Type letterlijk de volgende tekst in Één net meisje, een echte frêle ging naar de reünie.



Sla het document op.

73

Afbeeldingen (zie boven) Wanneer je plaatjes wilt invoeren in de tekst ga je eigenlijk hetzelfde te werk als bij het maken van een Wordart. Je doet dit door het menu te kiezen voor Invoegen. Kies vervolgens voor je eigen plaatje of foto

Illustraties Zo kun je ook kiezen vooreen kant en klare Illustratie. Je krijgt dan een venster te zien waaruit je een plaatje kunt kiezen:

Kies hier je plaatje en druk dan op Invoegen. Je kunt het plaatje nu met de muis oppakken en neerzetten waar je wilt.

74

10. Kennismaken met Excel Start excel op 

Wat je ziet :

Het Lint Bovenaan het Lint hebben we standaard 7 tabbladen: Start - Invoegen - Pagina-indeling - Formules - Gegevens - Controleren - Beeld. Klikken op een tabblad geeft ons, afhankelijk van het gekozen tabblad, verschillende groepen in het lint. Elke groep heeft zijn eigen opdrachtknoppen, die verder worden toegelicht in de volgende lessen.

Sommige van deze opdrachtknopen hebben een naar beneden wijzend pijltje naast zich. Wanneer we hierop klikken, opent een drop-downmenu met meer opties:

Onder elke groep heb je een groepsnaam, naast sommige van deze groepsnamen heb je een naar rechtsonder wijzend pijltje. Wanneer je hierop klikt, opent een dialoogvenster dat sterk gelijkt op het dialoogvenster uit eerdere versies van Excel.

75

Met het programma Excel kunt u allerlei zaken bijhouden: de kosten van een vakantie, uw huishoudbudget of de meterstand. Het is van oorsprong een rekenprogramma voor bedrijven, maar voor mensen thuis is er ook veel uit te halen. Lees meer over starten met Excel.

Algemeen Excel is een rekenprogramma uit de stal van Microsoft. Het is onderdeel van het pakket Office, waar Word ook in zit. Excel is bedoeld om ‘op ruitjespapier’ allerlei gegevens met getallen bij te houden. Denk aan uw administratie, uw huishoudboekje of een begroting voor een vakantie. 'Onbekend maakt onbemind' is een uitspraak die van toepassing is op Excel. Veel mensen kennen het niet en daarom maken ze er geen gebruik van. Toch, als u de eerste horde eenmaal hebt genomen, kunt u er veel plezier van hebben. Dit artikel is van toepassing op Excel 2010 en 2007. Dat zijn de twee meest recente versies van Excel. De instructies en afbeeldingen slaan op versie 2010. Als het in 2007 anders gaat dan in 2010, dan staat dat erbij.

Excel starten Klik op Starten > Alle programma’s > Microsoft Office > Excel 2010 (of Excel 2007). Excel zal openen. U ziet een leeg wit ruitjesvel. Excel werkt aan de hand van cellen, die in een groot werkblad staan. Elke cel heeft een naam, die bestaat uit een letter en een cijfer. De rijen hebben allemaal een ander cijfer en de kolommen hebben allemaal een andere letter. Cel A1 is de eerste cel linksboven, daarnaast vindt u B1 en gaat zo maar door. In een standaardwerkblad staan duizenden kolommen en rijen, dus u hebt alle ruimte om uw gegevens op te nemen. Elk ‘vel’ met cellen heet een ‘blad’, en alle bladen bij elkaar worden een 'werkmap' genoemd. U kunt de bladen verschillende namen geven om ze van elkaar te onderscheiden. Ook kunt u bladen toevoegen als u er niet genoeg hebt.

Opslaan en openen Excel start elke keer met een leeg rekenblad. U kunt daarop gegevens invullen of verdergaan met een werkblad dat u eerder hebt aangemaakt. Net als andere Office-programma’s werkt Excel met een Lint, een reeks tabbladen met de functies van het programma. Standaard staat Start geselecteerd. Links daarvan staat een groen vakje, met het woord ‘Bestand’ erin. Daar staan de functies voor het opslaan van bestanden. Als u verder wilt gaan met een eerder opgeslagen werkblad, dan kunt u dat via dit menu openen. Ook het afdrukken van gegevens regelt u in dit menu. Via de knop ‘Afsluiten’ helemaal onderaan, sluit u Excel af. Dat kan ook door te klikken op de rode knop met het witte kruisje erin, rechtsboven in beeld.

76

Office 2007: klik linksboven op de Office-knop om functies als Openen en Opslaan te kunnen gebruiken.

Gegevens invoeren In elke cel kunt u gegevens typen; woorden of getallen. De getallen kunt u gebruiken in berekeningen. De berekeningen doet Excel aan de hand van formules. Die zijn heel gemakkelijk te gebruiken, en u kunt zelf aangeven welke getallen bij de berekening worden gebruikt.

Naam geven Elk blad met cellen heet een werkblad. Als u Excel start, krijgt u drie lege werkbladen om mee te beginnen. Onderaan in beeld ziet u in welk werkblad u zich bevindt. De werkbladen hebben als standaardnaam 'Blad1', 'Blad2' enzovoort. U kunt dat zelf veranderen. Daarvoor dubbelklikt u met de muis op de naam van het tabblad. Dan kunt u een andere naam intypen. Met een druk op de Enter-toets bevestigt u dit. Het werkblad heeft nu een andere naam.

Kolom of rij selecteren In Excel kunt u met de muis navigeren door het werkblad. Selecteer een kolom door te klikken op de letter erboven. U selecteert een rij door te klikken op een getal. Het snijpunt van een kolom met een rij heet een cel. Elke cel heeft een naam, bijvoorbeeld A1. De letter verwijst naar de kolom waarin de cel staat, het getal verwijst naar de rij waar de cel in staat.

Ander formaat De cellen zijn in hoogte en breedte aan te passen, als u ze te klein vindt. Dat doet u met de muis. U kunt ook hele rijen en kolommen hoger of breder maken. Daarvoor selecteert u de rij of kolom. Klik daarvoor op de letter of het cijfer van de kolom. Zet de muisaanwijzer op een zijrand of de boven- of onderrand. Houd de linkermuisknop ingedrukt en beweeg de muis naar links, rechts, boven of onder. De hele rij of kolom wordt dan groter of kleiner. Laat de muisknop los als het formaat naar uw zin is.

Ongedaan maken Als u in Excel iets doet wat niet de bedoeling was, dan kunt u dat ongedaan maken. Helemaal bovenaan in beeld vindt u links een knop met een X erop. Daarnaast het plaatje van een diskette. De ronde pijltjes ernaast zijn om de laatste actie ongedaan te maken (pijltje linksom) of om de laatste actie te herhalen (pijltje rechtsom). Office 2007: Rechts van de Office-knop staan wat kleine knopjes. Het knopje met de blauwe pijl erop zorgt voor Ongedaan maken. Als u erop klikt, dan wordt de laatste handeling ongedaan gemaakt.

Getalnotatie (1) Met Excel kunt u allerlei soorten gegevens bijhouden, zoals percentages, data, telefoonnummers, bedragen. U kunt Excel zo instellen dat deze getallen goed

77

worden genoteerd. U kunt zelf bepalen of u getallen op een bepaalde manier laat weergeven, bijvoorbeeld als geldbedrag met een euroteken ervoor en twee decimalen achter de komma. Excel wordt vaak gebruikt om percentages mee te berekenen. Typ een getal in een cel, bijvoorbeeld ‘0,37’. Druk dan op Enter en selecteer de cel met de muis. Halverwege het lint staat de groep ‘Getal’ met daarboven een aantal pictogrammen. Een daarvan is de knop voor Procentnotatie. Klik erop en het getal wordt nu als percentage weergegeven.

Getalnotatie (2) U kunt ook bedragen invoeren in Excel. Typ een getal in een cel en selecteer de cel met de muis. Boven de groep ‘Getal’ ziet u het pictogram ‘Financiële getalnotatie’. Standaard staat deze notatie ingesteld op ‘euro’. Met het pijltje naast het pictogram kunt u andere valuta selecteren. Als u op het pictogram klikt, dan wordt een euroteken voor het bedrag getoond. Standaard zet Excel twee decimalen achter een bedrag. U kunt dit zelf aanpassen met de pictogrammen ‘Meer decimalen’ en ‘minder decimalen’ (pictogram met een 0 en daaronder 00 en andersom).

Datumnotatie U kunt ook getallen als datum laten weergeven. Dat is handig als u bijvoorbeeld de meterstanden bijhoudt en graag de data van de opnames wilt gebruiken. Of als u een administratie bijhoudt en de data van uitgaven wilt noteren. Als u een datum intypt, zoals 01-10-2012 en op Enter drukt, wordt het getal doorgaans meteen goed weergegeven. Toch kunt u het nog verder aanpassen als u wilt. Selecteer de cel. Selecteer de cel met de datum erin. Halverwege het Tabblad Start, in de groep Getal, staat een vakje met daarin Datum. Klik op het pijltje ernaast en er wordt een menu geopend. U kunt hier kiezen voor ‘Korte datumnotatie’ of ‘Lange datumnotatie’. Als u op een van deze mogelijkheden klikt, wordt het meteen aangepast.

De symbolen (operatoren) voor de meest gebruikte wiskundige formules zijn: 

Optellen +

Een tabel maken Om op een praktische manier te laten zien hoe u gemakkelijk cellen opmaakt en eenvoudige berekeningen uitvoert, maken we een kleine tabel. Zo’n tabel kunt u zelf ook maken voor uiteenlopende onderwerpen, bijvoorbeeld uw maandelijkse vaste lasten. Typ in cel A1 Vaste lasten.

78

Laat eronder een cel leeg en typ in A3, A4 enzovoort Huur, Gas/stroom, Water, Boodschappen. Helemaal daaronder tikt u ‘Totaal’. In de cellen B2, C2 en verder naar rechts typt u de maanden van het jaar. Maak de cellen zo nodig wat breder om de woorden goed te kunnen zien.

Cellen samenvoegen De tabel begint al ergens op te lijken. Het zou mooi zijn als de cel met ‘Vaste lasten’ in de gehele breedte van de tabel zou komen staan. Dat kan! U kunt namelijk cellen samenvoegen.     

Selecteer daarvoor de cellen A1 tot en met M1. In het tabblad ‘Start’ staat de groep ‘Uitlijning’. Klik op Samenvoegen en centreren. De cellen worden één geheel en de tekst komt in het midden te staan. (Als u alleen cellen wilt samenvoegen zonder centreren, klikt u op het driehoekje rechts van deze optie en kiest u voor ‘Cellen samenvoegen’.)

Cellen een kleurtje geven Met verschillende kleuren kunt u de tabel wat overzichtelijker maken.       

Selecteer cel A1. In de groep ‘Cellen’ van het tabblad 'Start' staat de optie ‘Opmaak’. Klik op het pijltje eronder om het opmaakmenu te openen. Klik onderaan op Cellen opmaken. Het venster 'Celeigenschappen' verschijnt. Selecteer dan het tabblad ‘Opvulling’. Kies een opvulkleur, bijvoorbeeld geel. In het vak Voorbeeld ziet u de kleur. Klik op OK. De cel is nu geel.

Zo kunt u cellen een mooie kleur geven. We maken de linkerkant op dezelfde manier groen, net als de maanden. De rij met de toekomstige totaalbedragen maken we oranje. Zo ontstaat er langzaam een mooie tabel.

Meer opmaak In de stap hiervoor opende u het venster ‘Celeigenschappen’ Daar vindt u niet alleen het tabblad ‘Opvulling’ voor gekleurde cellen, maar nog veel meer mogelijkheden. Kijk bijvoorbeeld eens op het tabblad ‘Rand’ om een of meerdere cellen te voorzien van een zichtbare rand. Of kies een andere letter op het blad ‘Lettertype’. De mogelijkheden om cellen naar uw eigen zin vorm te geven zijn erg groot!

Rekenen Nu gaan we rekenen. In de tabel vullen we de bedragen van onze vaste lasten in voor de maand januari, in dit voorbeeld 500, 100, 50, 250. Excel kan deze bedragen voor u optellen. In dit voorbeeld is dat niet zo’n moeilijke berekening maar als u het principe begrijpt, kunt u ook ingewikkelder berekeningen uitvoeren.

79

Een eenvoudige formule Selecteer de cel B7, waarin de uitkomst van de som moet staan. Boven de cellen staat een lege witte balk met links daarvan ‘Fx’. Dat is de formulebalk, waar u formules kunt selecteren voor berekeningen.    

Klik op Fx. Het venster ‘Functie invoegen’ verschijnt. U ziet een deelvenster om de gewenste functie te selecteren. Klik bovenaan op Som. Dat is de formule voor eenvoudige berekeningen. Klik dan op OK.

Er verschijnt een nieuw venster. Daarin staat ‘B3:B6’. Dat betekent niet ‘B3 gedeeld door B6’, maar ‘de som van B3 tot en met B6’. Dat is precies de som die we willen weten! Klik op OK. In de cel B7 staat nu het antwoord op de berekening. U kunt ook andere soorten sommen maken.

Rekenen met Excel .

Formules In Excel wordt gebruikgemaakt van formules. Dit zijn rekensommen die op getallen worden toegepast. Zowel de getallen als de formules kunt u zelf intypen in cellen. In de formulebalk onder het Lint staat de formule uitgeschreven (zie afbeelding) en in de cel waarin u de formule hebt getypt komt de uitkomst van de formule.

Schrijfwijze formule Een formule begint altijd met een =-teken. Vervolgens kunt u de formule typen. Dit kan met cijfers, bijvoorbeeld =15*20. U rekent dan uit hoeveel 15 keer 20 is. Maar u kunt ook cellen met elkaar laten rekenen. U verwijst dan in de formule naar de cellen die u met elkaar wilt laten rekenen. Het rekenen met cellen verdient de voorkeur. Indien een getal in een cel verandert blijft de uitkomst van uw formule namelijk correct. Excel gaat dan rekenen met het nieuwe getal in de cel.

Stap 1: gegevens invoeren In dit voorbeeld doen we de administratie van een kantine. Voor we kunnen beginnen met rekenen moeten er eerst gegevens in Excel ingevoerd worden. In elke cel van het rekenblad kunt u woorden, getallen of formules invoeren. De getallen kunt u gebruiken in berekeningen (formules).   

Klik in cel A1 en typ Inkomsten kantine. Typ vervolgens op dezelfde manier in cel A3 Soort, in B3 Aantal, in C3 Prijs en in D3 Totaal. Op de volgende regel komt in A4 Frisdrank, B4 17 en C4 0,8 (zie voorbeeld).

80

Stap 2: formule invoeren Nu kunt u gaan rekenen met behulp van een formule. Dubbelklik in de cel D4. Typ = en klik in cel B4. Een bewegende rand verschijnt om de cel. Typ nu * (op uw numerieke toetsenbord of boven de 8) en klik in cel C4. Om de formule af te ronden klikt u op het pictogram Invoeren voor de formulebalk

of u drukt op Enter.

Stap 3: rekenvolgorde Op bovenstaande manier kunt u natuurlijk ook optellen, aftrekken en delen. Bij formules in Excel is de rekenvolgorde hetzelfde als in de wiskunde. Alleen vermenigvuldigen gaat niet voor delen. U kunt in de formules ook gebruikmaken van haken om de rekenvolgorde te bepalen, bijvoorbeeld = 5 / (10*4). Wat tussen de haken staat wordt dan al eerste berekend.

Stap 4: valuta-notatie Rekent u met geldbedragen? Geef de betreffende cel dan een valuta-notatie.    

Klik op de cel. Selecteer in het lint het tabblad Start. Klik in de groep 'Getal' op het pijltje achter Standaard. Klik op Valuta.

Stap 5: functies Excel heeft een aantal veelvoorkomende formules al voor u klaar gezet. Deze voorgeprogrammeerde formules heten Functies. Voor de formulebalk staat het pictogram 'Functie invoegen' (ƒx). Deze knop roept een scherm op met de verschillende functies. In dit artikel bespreken we een aantal van deze functies.

Stap 6: functie Som De functie Som telt de getallen in de geselecteerde cellen bij elkaar op. Om dit te kunnen oefenen hebben we in ons voorbeeld eerst meer gegevens nodig. Vul cel A5 met het woord Bier, cel B5 met 32 en cel C5 met 1,00. Typ in cel D5 een formule (zoals bij stap 2) om het totaal uit te rekenen. Typ in cel A6 Totaal. Nu kunt u met behulp van de functie Som het totaal van berekenen van alle consumpties.       

Klik op cel D6. Klik op de knop Functie invoegen. Klik in het venster op Som > OK. In het volgende venster kunt u aangeven welke cellen moeten optellen. Klik in de eerste, gewenste cel en sleep (met de muis ingedrukt) over de rest van de cellen. Indien alle gewenste cellen zijn geselecteerd laat u de muisknop los. Klik op OK. U ziet in cel D6 nu het bedrag staan en in de formulebalk de bijbehorende formule.

81



Aftrekken –



Vermenigvuldigen *

82



Delen :

83



autosom

84

11.

Onderhoud

Naast een goede virusscanner en een firewall, moet je toch je pc van tijd onderhouden. Daarvoor gebruik je dit gratis programma:

Onderhoud: Ccleaner

Ccleaner is een programma om uw PC op te ruimen. Het ruimt tijdelijke bestanden, cookies en andere rommel op die niet nodig is op uw PC maar wel voor vertraging van uw systeem kan zorgen. Bij het schoonmaken en schoonhouden van uw PC is het belangrijk om regelmatig oude en/of achtergebleven bestanden op te ruimen. Hervoor is het gratis programma CCleaner zeer geschikt. CCleaner is uitermate handig, het analyseert uw computer op allerlei types overtollige bestanden en kan deze dan netjes voor u opruimen, en neemt hierdoor één van de redenen voor een trage PC weg.

INSTALLATIE CCLEANER Het wordt aanbevolen eerst onderstaande stappen door te lezen voordat u daadwerkelijk bezig gaat. Zo weet u al enigszins wat u kunt verwachten tijdens het installeren. Type het internetadres http://www.piriform.com/ccleaner/download/slim om de download te starten. U krijgt de vraag of u het bestand wilt uitvoeren of opslaan, klik op "Uitvoeren" (zie hieronder).

Het downloaden begint nu, in de meeste gevallen ziet u het scherm hieronder maar enkele seconden in beeld.

85

Als het downloaden klaar is, krijgt u van Internet Explorer nog een beveiligingswaarschuwing (zie hieronder). Klik hier op "Uitvoeren". Indien u Windows Vista of Windows 7 gebruikt, krijgt u hier nog de melding dat uw toestemming is vereist om door te gaan. Klik dan op "Doorgaan" of "Ja".

De installatie van CCleaner begint, als eerste moet u de taal kiezen. Standaard staat deze op Engels (zie hieronder), door hierop te klikken krijgt u een keuzelijst waarin u voor "Nederlands" kunt kiezen door er simpelweg op te klikken. In het volgende scherm klikt u op "OK".

Het installatieprogramma van CCleaner heet u welkom. Klik hier op "Volgende" (zie hieronder).

86

De licentieovereenkomst staat nu in beeld, klik hier op "Akkoord" (zie hieronder). U moet de installatielocatie kiezen. Als de standaard opgegeven locatie goed is, klik op dan op "Volgende" (zie hieronder) of selecteer eerst een andere locatie.

87

Vervolgens kun je de installatie-opties wijzigen (zie hieronder).Let op: soms wil men extra software installeren (bijv. toolbar, antivirus)Haal die vinkjes weg!

Als je bij het laatste scherm van de installatie de optie "CCleaner starten" aan laat staan (zie hieronder), dan zal na het klikken op "Voltooien" CCleaner meteen opgestart worden. Doe je dit niet, dan is het via het startmenu of bureaublad alsnog te openen.

88

INSTELLEN CCLEANER Na installatie is het tijd om CCleaner in te stellen. Voordat we verder gaan, allereerst de opmerking: op Windows Vista en Windows 7 systemen krijgt u bij het opstarten van CCleaner eerst de melding van Windows dat uw toestemming is vereist om door te gaan. Klik dan p "Doorgaan" of "Ja"..

89

Een paar punten waar je op moet letten: Voor Internet: Cookies: kleine tekstbestandjes die door websites worden gebruikt om bv. instellingen op te slaan en/of u automatisch te laten inloggen. Als u CCleaner cookies laat verwijderen zorgt dit er dus voor dat je op zulke sites uw instellingen kwijt bent en/of niet meer automatisch wordt ingelogd. Geschiedenis / internetgeschiedenis: lijst van bezochte sites. Deze optie uitzetten als je deze lijst juist wèl wilt bewaren.

90

GEBRUIK CCLEANER Als u handmatig CCleaner wilt draaien, kunt u dat (na het openen van CCleaner vanuit het Start-menu of het bureaublad-icoontje) eenvoudig doen. In het hoofdscherm klikt u linksonder op de knop "Analyseren". CCleaner gaat dan analyseren wat er allemaal opgeruimd kan worden. Let op: hoe meer bestanden en hoe trager de PC, hoe langer deze analyse kan duren. In sommige extreme gevallen bekend bij ComputerZorg duurde de analyse de eerste keer bijna tien minuten. Na de eerste opruiming werd dit in het vervolg trouwens veel minder. Nadat de analyse klaar is, krijg je te zien hoeveel ruimte er ongeveer vrij zal worden gemaakt. Je kunt nu rechtsonder op "Schoonmaken" klikken om CCleaner met opruimen te laten beginnen.

Als de opruiming klaar is (wat zeker de eerste keer enige tijd kan duren), dan zie je een overzicht van wat en hoeveel er is opgeruimd.

91

Ccleaner kan ook je register opschonen.

Eerst scannen naar problemen

klik aan de rechterkant: herstel geselecteerde problemen.

92

Sla je oude register op Bevestig met ja

Bij gereedschap kun je ……

…..pogramma’s verwijderen / deinstalleren

93

...programma’s aan~ of uitzetten bij de opstart van je computer

Systeemherstel uitvoeren

94

..en lege ruimte schoonmaken op je harde schijf PAS OP: je kunt ook je HELE SCHIJF WISSEN!!!

Daarna kun je CCleaner sluiten: je bent klaar met het opruimen van je computer systeem. Ccleaner zal je ook vertellen als er een update is (als je computer met internet verbonden is.) Haal die op en installeer deze.

95

Eusing free registry Cleaner De eerste keer start Eusing free registry cleaner op in het Engels. Je krijgt eerst een scherm voor het invoeren van de registratiecode. klik op het woordje skip

Ga dan naar het woordje Language Kies in plaats van Engels voor Nederlands

Voortaan krijgt u een beginscherm zoals hieronder

96

We maken eerst een backup van het register. Dat gebeurt in mijn documenten. Kies een duidelijke naam:bijvoorbeeld de datum: door in de naam jaar, maand,dag en tijd te nemen, kun je altijd snel de laatste

backup terugvinden.

97

Na de backup laten we het register controleren.

Er zijn een aantal problemen gevonden. Klik op register repareren

98

Na een laatste mededeling kun je het venster sluiten en het programma afsluiten.

controleer 1 x per seizoen of er een update is in het programma. Is dat er installeer die dan. Wat probleempjes oplossen: Het kan gebeuren dat een programma vastloopt. Wat je ook doet het programma reageert niet meer en je kan het ook niet afsluiten. Men zegt dat het programma ‘hangt’.

1. klik op Ctrl + Alt + Del



Het venster Windows beveiliging verschijnt.

 

Klik op Taakbeheer. Naast het programma dat hangt staat Reageert niet. Klik dit programma aan en klik op Activeren. Indien het nog niet lukt klik dan op Taak beëindigen.

99

2. warme start : kan je het probleem daarmee niet oplossen, dan kan je het systeem ‘resetten’ = op de

resetknop van je computer klikken : je herstart dan de pc zonder ze helemaal uit te zetten 3. koude start :Is het probleem nog altijd niet opgelost, hou dan enkele seconden de startknop ingedrukt. De computer schakelt zichzelf uit. Wacht enkele seconden en druk opnieuw op de startknop.

Ingebouwde onderhoudsmodules Windows 7: Systeemherstel Stap 1: Klik op Starten. Stap 2: Klik op Alle programma's. Stap 3: Klik op Bureau-accessoires. Stap 4: Klik op Systeemwerkset. Stap 5: Klik op Systeemherstel. Stap 6: Klik op Volgende. Stap 7: Klik op het Herstelpunt waarnaar u wilt terugkeren. Stap 8: Klik op Volgende. U ziet de gegevens van het herstelpunt dat u hebt geselecteerd. Als u zeker weet dat dit de juiste is, sluit u alle geopende bestanden en programma's en voert u het systeemherstel uit. Stap 9: Klik op Voltooien. Stap 10: Klik op Ja. Als u het herstellen ongedaan wilt maken, kunt u de stappen voor Systeemherstel opnieuw uitvoeren en het herstelpunt kiezen dat zojuist is aangemaakt.

Harde schijf opruimen Tijdens het werken op de computer worden er op de achtergrond allerlei gegevens opgeslagen en veranderd. Op den duur kunnen deze gegevens de harde schijf vervuilen, waardoor de computer trager gaat werken. Als u computer traag is, maak de harde schijf dan schoon. Dit gaat gemakkelijk via een programma. U gebruikt het als volgt:   

Klik op de knop Starten > Alle programma’s. Open de map Bureau-accessoires > Systeemwerkset. Klik op het programma Schijfopruiming.

Het programma start automatisch als u maar een enkele harde schijf hebt. Hebt u er meer, dan ziet u een klein venster met de naam Schijfopruiming. Daarin staat standaard de harde schijf C geselecteerd. Als u een andere schijf wilt opruimen, klik dan op het zwarte driehoekje en selecteer de gewenste schijf. Klik dan op OK.

De computer is nu aan het zoeken naar overbodige bestanden, dit kan enkele minuten in beslag nemen. De bestanden worden aan u getoond in een lijstje. De bestanden die zonder problemen kunnen worden verwijderd, staan al aangevinkt. Klik op OK om ze te verwijderen. Het kan zijn dat u uw keuze moet bevestigen. Dan klikt u op Bestanden verwijderen.

100

Het verwijderen van bestanden kan even duren. Soms lijkt het of het programma is vastgelopen, maar dan moet u even geduld hebben.

Defragmenteren Op de harde schijf worden al uw programma’s en bestanden opgeslagen. Om de programma’s en bestanden op te slaan, zoekt de computer lege plekjes op de harde schijf en verspreidt de gegevens over die plekjes. Bij het verwijderen van bestanden en programma's worden die plekken weer leeggemaakt. Door installatie en verwijdering van bestanden kan de harde schijf te veel losse lege plekken gaan bevatten, waardoor programma’s minder snel openen. Windows 7 voert wekelijks automatisch schijfdefragmentatie uit. Het kan geen kwaad dit zelf een keer extra te doen wanneer u handmatig veel software en bestanden hebt verwijderd.    

Ga naar Start > Alle programma’s. Open de map Bureau-accessoires en dan de map Systeemwerkset. Klik op het programma Schijfdefragmentatie. Klik op Schijf defragmenteren.

Nu u deze paar stappen hebt doorlopen, kan uw computer er weer even tegenaan! Laat de computer defragmenteren; ga er dan niet op werken. Wacht tot hij klaar is.

STARTERSCURSUS PC -INTERNET

Recommend Documents