Spronglevend. Een steenuil als huisdier. Informatiebulletin over de Waalsprong - editie april 2009

Informatiebulletin over de Waalsprong - editie april 2009

Spronglevend 3

Eerste avondvierdaagse in de Waalsprong

Dit jaar krijgt de Waalsprong een eigen avondvierdaagse. Een werkgroep van enthousiaste vrijwilligers is samen met welzijnsorganisatie Tandem al maanden aan de slag om alles goed te regelen. Spronglevend sprak met Bart-Jan, Ilja en Wim.

12 Waalsprongbewoners kiezen cultureel programma

Best uniek: bewoners van een wijk die zèlf het cultureel aanbod mogen bepalen. “Een geweldige kans op om zo’n manier met je cultuurbudget te experimenteren. We kunnen hier als gemeente zeker van leren.”

15

Welke vragen heeft de Waalsprong over opgroeien en opvoeden?

Wethouder Lenie Scholten komt naar de Waalsprong om met kinderen, jongeren, ouders, vrijwilligers, leraren, opvoeders en hulpverleners te praten over wat hen bezighoudt. Ga met haar in gesprek!

6 Graffiti in Lent: ‘Ik spuit niet illegaal!’ 8 Extreme makeover voor ’t Speelweitje in Lent 9 Vrouwe Udasingel in de hoofdrol 10 Schatten uit de afvalberg 13 De Waalsprong op het witte doek 14 Het jaar van de infra 16 Portret: Henk ‘de timmerman’

Een steenuil als huisdier Waar gehakt wordt, vallen spaanders: door de bouwactiviteiten in de Waalsprong moeten op den duur twaalf steenuilparen verhuizen. Deskundigen zoeken daarom in de ruime omgeving van de Waalsprong naar nieuwe broedlocaties voor de vogel. Voor bewoners van het buitengebied kan dat een aantrekkelijke optie zijn: “Het is geweldig om vijf van die uilen op een rijtje te zien zitten.” Lees verder op pagina 4 >>

[KORT] Momentopnamen in een veranderende Waalsprong Sinds 1 januari 2009 trekt fotograaf Paul Breuker er elke maand op uit om bijzondere plekken, momenten en mensen in de Waalsprong vast te leggen op de gevoelige plaat. Een stadsdeel dat zo sterk in ontwikkeling is als de Waalsprong vráágt om de opbouw van een beeldarchief. En niet alleen om foto’s te vergaren voor de ‘oude doos’, maar ook om nu te genieten van - en soms misschien met enige weemoed te kijken naar - dit bijzondere proces. Iedereen kan de veranderende Waalsprong meebeleven in het Wooninformatiecentrum, waar een permanente expositie is ingericht. Hiervoor zijn de foto’s op professionele wijze uitvergroot. U kunt de foto’s ook bekijken in de nieuwe fotogalerij op www.waalsprong.nl. Spronglevend kiest steeds één portret uit de serie Waalsprongbewoners. Kijkt u daarvoor snel op de achterpagina!

2

Colofon Spronglevend is een bulletin voor inwoners van Lent en Oosterhout-Nijmegen. © ‘Spronglevend’ is een uitgave van de gemeente Nijmegen en GEM Waalsprong Beheer en verschijnt circa vier maal per jaar. Aan de inhoud van dit bulletin kunnen geen rechten ontleend worden. Laat het ons weten Heeft u een suggestie voor de volgende uitgave van Spronglevend? Vindt u dat we een bepaald onderwerp (meer) moeten belichten? Laat het ons weten via [email protected]. Tekst: Rob Goossens, Bregje Cobussen, Tekstschrijvers.nl, gemeente Nijmegen en GEM Waalsprong.

Belangrijke telefoonnummers:

DAR 024 - 371 60 54 UPC 0900 - 15 80 NOVIO 024 - 371 62 17 Bel- en herstellijn 024 - 329 23 29 E-mail: [email protected] NUON 0900 - 08 08 Waterschap Rivierenland calamiteitenlijn 24/7 0344 - 649090 Hans Bongers, wijkbeheerder 024 - 329 30 87 E-mail: [email protected] Jan Bannink, wijkmanager 024 - 329 96 84 E-mail: [email protected]

Eerste avondvierdaagse in de Waalsprong Vorig jaar liepen veel kinderen nog mee met de Avondvierdaagse in Bemmel, maar dit jaar krijgt de Waalsprong voor het eerste een eigen editie. Een werkgroep van enthousiaste vrijwilligers is samen met welzijnsorganisatie Tandem al maanden aan de slag om alles goed te regelen. Spronglevend sprak met drie van hen: Bart-Jan, Ilja en Wim.

Wooninformatiecentrum Waalsprong: 024 - 360 43 24 Voor informatie over huren en kopen in de Waalsprong en over de laatste ontwikkelingen in het algemeen. Griftdijk Noord 4a, 6663 AG te Lent. openingstijden: di t/m do 14.00 - 17.00 uur, vr 10.00 - 17.00 uur, za 11.00 - 16.00 uur E-mail: [email protected] Websites

www.waalsprong.nl www.nijmegen.nl

kilometer en vier van tien. Dat is vooral de verdienste van Wim.”

Wim: “Ik heb eerst de routes op de kaart uitgezet, daarna heb ik ze na-

gelopen en gefietst. Om de afstand te verifiëren, maar ook om de risico’s van de verkeerssituatie ter plekke te kunnen inschatten.” Ilja: “Als oud-legerofficier deed hij dat met militaire precisie.”

Wim: “Ik heb gisteren nog de route van dag 2 een beetje gewijzigd. Asfalt verruild voor een rustiger landweggetje.” Ilja: “Ha, ha. Dat bedoel ik.”

Bart-Jan: “We wijken een beetje af van het gebruikelijke stramien

doordat we twee verschillende vertrekpunten hebben. De eerste twee dagen bij De Klif, de laatste twee bij De Ster. Want de Waalsprong heeft

nog niet één centraal punt met voldoende pleinruimte en een verkeers-

Politie 0900 - 88 44 Team Waalsprong: Griftdijk Noord 4a te Lent (WIC) Postbus 9109, 6500 HL te Nijmegen Spreekuur woensdag 14.00 - 16:00 uur Milieupolitie: Aloys Kleve 024 - 329 97 25 Spreekuur dagelijks 08.00 - 09.00 uur en 16.00 - 16.30 uur. Gemeentelijk informatiecentrum Open Huis: 024 - 329 90 00 Mariënburg 75 te Nijmegen. E-mail: [email protected] openingstijden: ma, wo, vr 9.00 - 17.00 uur di 9.00 - 12.30 uur, do 9.00 - 20.00 uur

Ilja: “Maar we hebben ook veel tijd gestoken in de routes, vier van vijf

luwe situatie.”

Wim: “Het voordeel is dat je met de routes daardoor een groter gebied kunt beslaan. Je krijgt meer variatie.”

Bart-Jan: “Ja, de kinderen krijgen echt heel veel van de Waalsprong te

zien, én veel van de natuur eromheen.”

Ilja: “Het enige wat we eigenlijk nog nodig hebben zijn voldoende vrijwilligers. Om drankjes in te schenken voor de vermoeide Bart-Jan, Ilja en Wim

Bart-Jan: “Met je kinderen wil je de avondvierdaagse in je eigen omgeving wandelen. Dat hoort erbij. De kinderen zien dijken, uiter-

waarden, een paardenwei en andere dingen die ze nog niet kennen, maar die wél tot hun leefgebied horen.”

Ilja: “Bovendien is Nijmegen natuurlijk enorm ‘wandelminded’. Het is

leuk om daar als wijk bij aan te sluiten. En de Waalsprong heeft voldoende massa om een zelfstandige avondvierdaagse te kunnen draaien. Er

zitten nu al iets van 1200 kinderen op de basisscholen. We verwachten dat zeker de helft daarvan meedoet, met zo’n zelfde aantal ouders.”

Bart-Jan: “Zowel Tandem als de wandelbond KNBLO hebben ons

enorm geholpen met de organisatie. Hoe regel je de inschrijvingen? Wat communiceer je? Hoe pak je de zaken aan op het vertrekpunt? De eerste keer moet je dat goed neerzetten. Dan kunnen we het in het vervolg zelf.”

wandelaars bijvoorbeeld. En om het verkeer te regelen.

Bart-Jan: “Ja, zonder genoeg steun van mensen uit de wijk wordt het moeilijk. Dus doe allemaal mee: heerlijk ’s avonds in het lentezonnetje buiten bezig zijn. Er zijn ergere dingen.”

Avondvierdaagse Waalsprong • Dinsdag t/m vrijdag: 16, 17, 18 en 19 juni • Twee afstanden: 5 of 10 kilometer

• Vertrekpunt dag 1 en 2: De Klif. Dag 3 en 4: De Ster • Start 10 km 18.00 uur, 5 km 18.15 uur

• Voor basisschoolkinderen en verder alle belangstellenden • Inschrijven bij voorkeur via school op de inschrijfdagen • Meedoen als vrijwilliger:

[email protected] www.avondvierdaagse-nijmegennoord.nl

3

>> vervolg van voorpagina

Muizen en kevers

bomenrijen tussen de weilanden die ook tot het bedrijf behoren. En

Vast koppel

vogel zich in de loop van de tijd goed heeft weten aan te passen aan

ontwerp dat vooral kerkuilen moet aantrekken. “Je weet niet of ze

De vooruitzichten voor de steenuil zijn redelijk gunstig omdat de de veranderende leefomgeving. Een paar decennia geleden broed-

De familie Daamen heeft een melkveehoudersbedrijf in de Ooijpol-

de zo’n 60 procent nog in holle fruitbomen. Nu broedt ongeveer

der. Maar behalve melkkoeien hebben ze ook al een paar jaar een

60 procent in gebouwen, maar het percentage dat in nestkasten

vast koppel steenuilen op hun bedrijf. Die bewonen een nestkast, pal

broedt, stijgt ook gestaag. Het wordt echter lastiger wanneer ook

onder de nok van de grote open schuur.

de voedselvoorziening in gevaar komt. Daarom plaatst de stichting

“Voorzichtig”, maant Lisa Daamen ons wanneer we de schuur in wil-

STONE niet alleen nestkasten, maar zoekt ook actief naar locaties

len gaan. Ze laat ons eerst om het hoekje gluren. Van daaruit kunnen

voor kleinschalige begroeiing waar muizen, kevers en andere uilen-

we een van de uilen zien zitten. “Als je nu verder loopt dan kruipt ze

lekkernijen zich thuis voelen.

in de kast.” Wanneer we een paar stappen gezet hebben, blijkt Lisa’s

Voor de twaalf broedparen in de Waalsprong die mogelijk door de

voorspelling exact te kloppen, na twee tellen is de uil verdwenen.

oprukkende bebouwing moeten wijken, wordt ruim gecompen-

“Dat was de schuwe van de twee. De andere is een stuk vrijer naar

seerd: er zijn inmiddels 17 kasten op nieuwe locaties opgehangen en

mensen toe. Die zit ons af en toe vanaf een hek gewoon aan te kij-

er worden nog meer locaties gezocht. Daarnaast zijn er vier aanplan-

ken.”

tingsprojecten gestart. Het onderzoek naar de steenuilen en de kos-

Het uilenpaar in de schuur heeft inmiddels al twee keer een nest

ten voor de compensatie worden gedragen door de plannenmakers

jongen voortgebracht. Beide keren drie stuks. Prachtig is dat, vindt

4

in de Waalsprong. Natuurlijk is het niet zeker dat de steenuilen die

Lisa. “De uilen vliegen dan de hele dag af en aan om de jongen hun

door de komst van de nieuwe wijken op den duur worden verdreven,

voedsel te brengen. Na verloop van tijd zie je de jongen uit de kast

ook daadwerkelijk hun heil zullen zoeken in de alternatieven van de

komen en op een rijtje voor de nestkast zitten. Soms met pa en ma erbij. Een geweldig gezicht.”

Compensatie

Frans Jacobs en Lisa Daamen

Lange tijd is het bergafwaarts gegaan met de steenuilenpopulatie in

het landschap in de Betuwe vaak nog kleinschalig, met door hagen

paren gegaan”, vertelt Frans Jacobs van STONE, een vrijwilligersor-

vert veel muizen en insecten op die voor deze uilen de belangrijkste

Nederland. In twintig jaar tijd zijn we van 12.000 naar 6.000 broedganisatie die zich inzet voor het behoud van de steenuil. “Maar de laatste vijf jaar heeft dat aantal zich gelukkig gestabiliseerd.”

Twaalf uilenparen bevinden zich in het gebied dat op de nominatie

staat om bebouwd te worden. Dat bleek uit een inventarisatie van planten- en diersoorten in het Waalspronggebied door Alterra, een

onderdeel van Wageningen Universiteit (WUR). Opdrachtgever gebiedsontwikkelaar GEM Waalsprong wilde weten of zich beschermde soorten in het gebied bevinden, waarvoor een oplossing gezocht

moet worden. Zoals te verwachten viel, verscheen de steenuil ook op

de lijst. Jacobs: “In de omgeving van Nijmegen komen relatief veel steenuilen voor. Dat is te danken aan het Betuwse landschap. Steen-

uilen maken hun nest graag in holtes van oude schuurtjes, stallen en holle bomen als oude hoogstamappel en knotwilgen. Bovendien is

omgeven weitjes, boomgaarden, elzensingels en knotwilgen. Dat lebron van voedsel vormen.”

In samenwerking met STONE zijn vervolgens plannen gemaakt voor compensatie. Jacobs coördineert het zoeken naar locaties voor nestkasten en het onderhoud ervan. Het verhaal van Lisa is volgens hem

heel herkenbaar. “Zo’n 95 procent van de mensen met een broedpaar op het erf is er tevreden over”, vertelt Jacobs. “Uilen blijken namelijk mensen te herkennen en gedragen zich daar ook naar. Dat geeft

toch een beetje het gevoel alsof je een huisdier hebt.” Dat is voor veel mensen verrassend, weet hij. “Want uilen lijken op het eerste gezicht

vaak wat afstandelijke dieren.” Mensen die minder tevreden zijn over

steenuilen hebben de uilen op zolder wonen of onder de pannen van de woning. “Dan kun je last hebben van stank door rottende mui-

zen, uitwerpselen of het gekrijs van de jonge vogels en hun ouders.”

stichting STONE. Jacobs: “In de praktijk blijkt ongeveer 40 procent

van de geplaatste kasten door steenuilen gebruikt te worden als broedplek.” Maar aan Lisa zal het in elk geval niet liggen. Ze heeft

een tweede en een derde nestkast voor steenuilen geplaatst, in de

in de schuur heeft ze nog een extra nestkast opgehangen, met een gebruikt gaan worden”, zegt Lisa. “Maar ik hoop het wel.”

Een steenuilkast in je tuin Voordelen: • Je helpt de steenuil. • Het geeft een huisdiergevoel, zeker als ze jongen hebben. • Steenuilen vangen muizen en grote insecten. • Je krijgt de informatiefolder: ‘’Steenuil onder de pannen’’ (STONE). •De kast wordt jaarlijks schoongemaakt en de jongen geringd. Nadelen: • geur • uitwerpselen • geluid Plaats de kast dus niet te dicht bij je huis! Heb je een woonhuis of bedrijf in het buitengebied en heb je belangstellling voor een steenuilkast? Neem dan contact op met de stichting STONE via www.steenuil.nl.

5

Graffiti in Lent: ‘Ik spuit niet illegaal!’ Er hangen verfdampen over het plein voor De Ster in Lent. Vier avonden lang leren Lentse jongeren er graffiti spuiten in een workshop georganiseerd door Ongehoord, een project van Tandem Welzijn, Stichting Pan en New Arts. “Ik ga na deze workshop niet illegaal op straat spuiten, hoor. Maar mijn ouders hebben wel beloofd dat ik een piece op de schuur mag zetten!”

wil nog niet zo.” Coen (12): “Jammer dat volgende week alweer de laatste avond is. Ik zou dit nog wel eens willen doen, maar die spuitbussen zijn zo duur. En dan spuit ik weer op doek natuurlijk, niet ergens illegaal op een muur.”

nen plaatsen. Graffiti spuiten is heel populair. Er hangt een geheim-

werkt resoluut van tafel. “Ik heb ervaring met dit soort projecten. In

is precies de zorg die geuit wordt door sommige buurtbewoners.

goed begeleid worden en leren wat wel en niet kan. Ik denk dat juist

zinnig, illegaal sfeertje omheen dat de jongeren gaaf vinden.” En dat

Maar op de vraag of één van de jongeren van plan is om na deze cur-

sus met een spuitbus de straat op te gaan, komt alleen hoongelach. Schilders: “Met dit soort workshops voorkom je dergelijk vandalisme

juist. Deze jongelui komen straks allemaal thuis met een mooi doek,

het tegendeel waar is: dat jongeren minder snel de straat op gaan om

rotzooi te trappen als wij ze de mogelijkheid geven zich uit te leven in een cursus als deze.”

Wesley (12) houdt het voorlopig in ieder geval bij graffiti spuiten

op spaanplaat en straks misschien op de schuur van zijn ouders. “Ik ga thuis zeker verder met spuiten. Nu heb ik alleen nog een zwarte

spuitbus, maar ik ga meer kleuren kopen. Vrienden van me hebben de workshop ook al gevolgd in Oosterhout. Ze vonden het zo gaaf dat

De cursus beslaat vier avonden, want zo gemakkelijk is het niet, dat

ze me voor mijn verjaardag een grote, houten plaat hebben gegeven.

graffiti spuiten. Dat weet Dounia (16) intussen ook. “Ik zag altijd graf-

Daar ga ik na de cursus op verder spuiten. En ik mag van mijn ouders

fiti vanuit de trein, op gebouwen langs het spoor. Ik wilde wel eens

een piece zetten op de schuur. We moeten nog even overleggen wat

weten hoe je dat doet, zo’n piece spuiten. Dat is moeilijk, joh! Van-

voor iets het wordt, maar dat wordt vast en zeker mijn masterpiece.”

uit de trein zag het er veel gemakkelijker uit.” Dat het moeilijk is, beamen workshopdocenten Dennis Mandair en Mark Schilders. “De

6

andere wijken is gebleken dat jongeren tijdens zo’n workshop heel

eerste twee avonden hebben we de jongeren geleerd hoe ze moe-

Expositie

met mallen, die ze zelf hebben gemaakt. Met die mallen gaan ze de

vraagd. “De jongeren zijn heel enthousiast over het graffiti spui-

Intussen wordt workshopleider Dennis voortdurend om raad ge-

ten spuiten. Dat is lastiger dan je denkt. Daarom laten we ze werken

ten en trots op wat ze maken. De doeken worden geëxposeerd in

laatste twee avonden aan de slag op een schildersdoek. We hebben

De Ster als ze af zijn. Dat wil zeggen, als de jongeren dan nog willen.

ze uitgedaagd een persoonlijk kunstwerk te maken en dat is goed

In Oosterhout, waar we dezelfde cursus hebben gegeven, waren

gelukt.”

de jongeren zo trots op wat ze gemaakt hadden dat ze het direct mee naar huis wilden nemen. Laten we hopen dat we deze

Girlpower

groep wel zover krijgen dat ze aan de wijk willen laten zien wat ze

Daphne (12) spuit roze verf op een mal waaruit ze een meisjesfiguur

gemaakt hebben. We hebben geprobeerd om het fenomeen

heeft geknipt. “Ik teken veel thuis en het leek me leuk eens op een

graffiti wat breder te trekken in deze cursus en daar zijn schitte-

andere manier kunst te maken. Daarom wilde ik leren graffiti spui-

rende doeken uit

ten. Mijn doek gaat over girlpower. Ik zie er niet zo meisjesachtig uit,

voort

maar dat wil niet zeggen dat ik geen girlpower in me heb!” Schilders:

Het zou prachtig

“De meeste jongeren kwamen op de eerste cursusavond binnen met

zijn als we dat op

een standaardbeeld van graffiti. Ze wilden letters spuiten of een pie-

een mooie manier

ce maken zoals je die op gebouwen ziet. Na een paar cursusavonden

kunnen laten zien,

gaan ze op hun doeken nu allemaal een andere kant op. Ze maken hele mooie composities. Dat is mooi aan werken met kinderen: ze

Daphne heeft girlpower

een mooie B op zijn doek te spuiten. “Ik had wel eens graffiti op tv

Vandalisme voorkomen

zoveel moeilijker dan het er op tv uitziet! Rechte lijnen maken, dat

sus hebben we altijd meer aanmeldingen dan dat we jongeren kun-

maken uiteindelijk toch wat ze zelf gaaf vinden.” Bjorn (12) probeert

gezien en het leek me stoer om het zelf eens te doen. Maar het is

gekomen.

Er doen tien jongeren mee aan de workshop. Schilders: “Bij deze cur-

waarvoor ze applaus krijgen van hun ouders. Dat is heel iets anders dan in het geniep ergens op straat graffiti spuiten.” Ook wijkmana-

ger Jan Bannink reageert geruststellend op deze geluiden uit de wijk. Hij veegt de angst dat deze graffitiworkshop vandalisme in de hand

zodat de angst van de

voor

omwonenden vandalisme

definitief

wordt

weggenomen.”

Graffiti workshop voor Lentse jongeren

7

Extreme makeover voor ’t Speelweitje in Lent

Wethouder Hans van Hooft (sr) temidden van Lentse jeugd

8

’t Speelweitje, zo heet de vernieuwde speelplek in de Lentse Begoniastraat die op zaterdag 21 maart officieel werd heropend. In nauw overleg met de buurt kreeg het ietwat verlopen veldje een extreme makeover en daarmee is het helemaal klaar voor de toekomst. ‘Ik hoop dat deze plek nooit een andere bestemming krijgt.’

Zelden komt het voor dat de lente begint met zo’n stralende dag.

getrokken zodat een aaneengesloten parcours is ontstaan. ‘Ideaal

weten. Dat kwam voor Lent bijzonder goed uit, met de opening

aandacht gekregen doordat struiken uitgedund en doorzichtig ge-

‘De mooiste dag van het jaar tot nu toe’, liet het KNMI ’s ochtends van het nieuwe speelveld op het programma. Wethouder Hans van

Hooft mocht de officiële naam van het veldje onthullen. Die naam, ’t Speelweitje, is een klein eerbetoon aan het oude veld dat al sinds mensenheugenis zo genoemd wordt.

Maar dat oude veld was aan een grondige renovatie toe, zegt wijk-

beheerder Hans Bongers. ‘De toestellen waren versleten en het trapveld was in een treurige staat. Het was duidelijk dat er wat moest

Vrouwe Udasingel in de hoofdrol Thuiskomen van je werk en een cameraploeg voor je deur aantreffen… Het overkwam Desire uit de Vrouwe Udasingel. De complete crew van Eigen Huis & Tuin stond hem op te wachten om te laten zien welke Valentijnsverrassing vriendin Mariska voor hem in petto had …

Mariska, hoe kom je zo bij Eigen Huis & Tuin terecht?

‘Ik heb gewoon via de site een mailtje gestuurd. Daarin vertelde ik dat mijn vriend Desire een enorme filmliefhebber is en dat ik hem

graag wilde verrassen met een dvd-kast. Vervolgens werd ik gebeld

met de vraag of we met de Vrouwe Udasingel dan niet de ‘straat van de week’ wilden worden. Ik zei dat ik dat een prima plan vond.’ Waren de buren enthousiast?

‘Ik ben iedereen langsgegaan met de vraag of ze mee wilden doen en dat leverde heel veel enthousiaste reacties op. Toen iemand van de

programmaproductie langskwam voor een voorgesprek verwachtte hij vijf mensen aan te treffen, maar er zaten er wel twintig.’

In het programma kreeg een familie een ‘moodboard’ in de slaapka-

mer en alle gezinnen die meededen maakten een toren van terracotta potten met lentebloemen erin (‘lente in Lent’). Maar het belangrijkste project was de dvd-kast voor Desire. Wist hij echt van niks?

‘Nee. Het was een volledige verrassing voor hem. Hij wist van niks,

om te leren fietsen’, meent Bongers. Ook de sociale veiligheid heeft

dat was ook goed van zijn gezicht af te lezen. Het enige wat niet ‘waar’ was in het programma was dat het Valentijnsdag zou zijn. Het

maakt zijn.

programma is weliswaar uitgezonden op Valentijnsdag, maar de op-

Al met al is zo een tamelijk uniek speelveld ontstaan, meent de wijk-

names waren al een paar weken eerder. Dat zullen de meeste men-

beheerder. ‘Vooral vanwege de omvang. Je ziet nu ook al dat mensen

sen ook wel begrijpen….’

van elders in de wijk er met hun kinderen gebruik van maken omdat

Hoe kijk je terug op deze ervaring?

het een heerlijk gevoel van ruimte geeft. Ik hoop dat deze plek nooit een andere bestemming krijgt.’

‘Heel positief. Het is best bijzonder om een dag lang met zo’n came-

raploeg op te trekken. Aardige mensen allemaal, ook de presentatoren. Alleen is het wel vreemd om zelf voor de camera te moeten

gebeuren.’ Omwonenden speelden bij de renovatieplannen een

optreden. Als ik mezelf terugzie heb ook zoiets van: dat ben ik niet.

belangrijke rol. Zij inventariseerden de wensen en bezwaren en

Voor mijn gevoel is het te gemaakt, te geforceerd. Maar het aller-

maakten een ontwerp voor een nieuw veldje. De gemeente keek dat

leukste aan de hele dag was toch de blik in de ogen van Desire toen

vervolgens na op zaken als veiligheid en betaalbaarheid, waarna het

hij de dvd-kast zag. Hij vond het geweldig.’

plan kon worden ingediend. ‘Kennelijk hadden de bewoners uitstekend werk geleverd’, aldus Bongers. ‘Want bij mijn weten is er niet één bezwaar of wijziging ingediend.’

Versterkte zo’n avontuur het ‘straatgevoel’?

keken naar het grasveld en het groen. ‘Het grasveld is deels verhoogd

en zo’n project helpt om elkaar beter te leren kennen in een infor-

‘Zeker weten. De Vrouwe Udasingel is een betrekkelijk nieuwe straat

Het veldje kreeg niet alleen nieuwe speeltoestellen, ook werd er ge-

mele sfeer. Je krijgt het gevoel dat je samen iets hebt meegemaakt.’

met wat we een ‘zonneheuvel’ noemen. Daarmee beperk je het

voetbal op een natuurlijke manier tot het lage deel van het veld, ter-

Bekijk de uitzending via de link in de online 3D-kaart op

wijl je op de heuvel bijvoorbeeld met kleinere kinderen kunt zitten.’ Het fietspad dat al om een groot deel van het veld liep, is nu door-

Bron beeldmateriaal: uitzending Eigen Huis en Tuin, 14 februari 2009

www.waalsprong.nl.

9

en voorwerpen uit de late Middeleeuwen en daarna, van ongeveer 1400 tot 1850. We hebben zelfs de fundamenten gevonden van een

gebouw dat nog op een oude kaart staat. De resterende twee loca-

[KORT] UDAEXPOSED editie 2009 vernieuwd

ties leverden weinig op.”

Dit jaar heeft een aantal ateliers en werkplaatsen als extra ac-

Op twee van de vier plaatsen raak. Is dat gewoon geluk?

artiest. Niet alleen kijken maar ook luisteren en wie weet nog

honderden proefboringen verricht. Aan kleine vondsten in de grond

weekend. Ervaar het in de Vrouwe Udasingel in Lent (Visveld)

heeft bevonden. Met die gegevens hebben we een kaart gemaakt

www.vrouweudasingel.nl

tiviteit hun ruimte beschikbaar gesteld aan een uitvoerende

“Niet helemaal. In de afgelopen jaren zijn er in de hele Waalsprong

meer... Een avontuurlijk, prikkelend, verrassend en verrijkend

kun je dan al vaak zien dat zich mogelijk een nederzetting op die plek

op zaterdag 20 en zondag 21 juni 2009 vanaf 12.00 uur.

met daarop de gebieden die de meeste kans geven op succes.” Wat vind je zelf het meest bijzonder van deze vondsten?

“Dan kies ik toch voor de laat - en postmiddeleeuwse vindplaats. De

Romeinse nederzetting hadden we wel een beetje verwacht, maar Een net gegraven proefsleuf met aan de voorzijde een aantal grondsporen. Deze donkere vlekken zijn opgevulde kuilen die behoren tot een Romeinse nederzetting

10

kunnen denken. We vonden bijvoorbeeld een zeer grote langwerpige kuil, die vol lag met voorwerpen uit de 16e en 17e eeuw. Het lijkt

Schatten uit de afvalberg Bingo! Er is weer wat gevonden. Uit de rijke archeologische bodem van de Waalsprong kwamen de afgelopen tijd weer nieuwe vondsten tevoorschijn. Spronglevend sprak met gemeentelijk archeoloog Eugene Ball.

mogelijk restanten van een boerderij. We hebben ook mantelspel-

Waar hebben jullie dit keer gezocht?

Een andere locatie bleek een verrassende vindplaats van gebouwen

“We zoeken altijd daar waar de grond binnenkort ‘verstoord’ gaat

op de andere locatie kwam veel meer aan het licht dan we hadden

erop dat die kuil als afvaldump is gebruikt. We hebben er ook een

bronzen beeldje en een bronzen kraan gevonden. Dat is voor deze omgeving tamelijk bijzonder, terwijl we natuurlijk wel al heel erg verwend zijn met vondsten uit de Romeinse tijd.”

den en restanten van aardewerk gevonden waaruit blijkt dat het

Er zit hier zóveel in de grond. Ik ga zelf eens graven in mijn achter-

Uit de tijd dat de Romeinen in het huidige Nijmegen-Oost hun le-

“Euhm, je mag officieel niet graven naar archeologische vondsten.

om een Bataafse nederzetting uit de eerste eeuw na Christus gaat. gerkamp hadden en Nijmegen de hoofdplaats van de Bataven was.

tuin. Goed idee?

In Nijmegen is het zelfs verboden om een metaaldetector te gebrui-

ken. Maar mocht je toevallig iets vinden in je tuin dan kun je natuurlijk altijd bij ons terecht om te laten onderzoeken wat het is. Dat

gebeurt met enige regelmaat. Soms blijken op die manier aardige

worden. In dit geval dus in het gebied van de Landschapszone. Daar

voorwerpen boven water te komen.”

hebben we op vier verschillende locaties zogenaamde proefsleuven

getrokken. Putten met een oppervlakte van 25 bij 4 meter en een

diepte van anderhalve meter. Door die voorzichtig uit te schrapen,

Hoe nu verder?

ting is geweest. En natuurlijk zoek je ook naar voorwerpen.”

nu een aanvraag indienen voor een vervolgonderzoek. Ondertussen

“Dit waren proefopgravingen, voor de succesvolle locaties gaan we

kun je aan de kleurverschillen in de grond zien of er een nederzet-

verwerken we natuurlijk alle informatie die de opgravingen opleveren, zodat we een steeds completer beeld krijgen van de archeologi-

Wat hebben jullie gevonden?

“Bij de vindplaats in Waaijenstein kwam een nederzetting uit de Ro-

meinse tijd aan het licht. De verkleuringen zijn greppels, kuilen en

Detail van een afvalkuil, geheel gevuld met aardewerkscherven uit de late middeleeuwen

sche kaart van de Waalsprong. Als je meer wilt weten, dan moet je maar eens kijken op www.nijmegen.nl/archeologie.”

11

Waalsprongbewoners kiezen cultureel programma Kinderpersbureaus, een vervolg op de Kunstsprong én een film waar alle Waalsprongbewoners aan mee mogen werken. Dat zijn een paar culturele hoogtepunten die we het komend jaar in de Waalsprong mogen verwachten. Het bijzondere is dat ze door de Waalsprongbewoners zèlf zijn geselecteerd. Best uniek: bewoners van een wijk die zèlf het cultureel aanbod mo-

wijkraad Lent en de wijkraad Oosterhout de werkgroep Cultureel

Waalsprong kan dat door een bijzondere samenloop van omstandig-

werkgroep elf initiatieven beoordeeld die door culturele instellingen

gen bepalen, met een gemeentelijk budget van bijna een ton. In de heden. In de gemeentelijke begroting staat een bedrag van om en nabij de 80.000 euro, bedoeld voor de exploitatie van voorzieningen in het centrumgebied van de Waalsprong, de Citadel. Maar omdat

de realisatie van de Citadel nog niet gestart is besloot wethouder Hannie Kunst vorig jaar om het geld aan culturele projecten in de

12

Waalsprong te spenderen.

Verschillende projecten die door de gemeente waren geselecteerd, plukten daar de vruchten van. Zoals de Kunstsprong van Lux en

theatervoorstellingen in De Klif. Maar Hannie Kunst zei toen ook al in Spronglevend dat de bewoners van de Waalsprong wat haar betreft zèlf inspraak moesten hebben in de culturele projecten. Zo

gezegd, zo gedaan. Na een oproep meldden zich een aantal cultuur-

minnende bewoners die samen met een vertegenwoordiger van de

De Waalsprong op het witte doek Een film waar alle bewoners van de Waalsprong aan kunnen meewerken als acteur, producer of als broodjessmeerder op de set. Het opvallende idee van een ‘Waalsprongfilm’ is een van de culturele projecten die door het Cultureel Overleg van de Waalsprong is geselecteerd. Spronglevend sprak met initiatiefnemer Doeko Pinxt van Pink Sweater Productions.

Overleg vormen. Voor het cultuurprogramma 2009-2010 heeft deze

Een film door louter amateurs. Gaat dat goed?

en organisaties waren ingediend. De uiteindelijke keuze staat hier-

fessionals ondersteunt het project, denk aan een regisseur, scena-

onder afgedrukt.

De gemeente volgt de ontwikkelingen in de Waalsprong intussen met belangstelling, aldus een woordvoerder. Want een ‘vrij besteedbaar’ cultuurbudget voor een wijk is een ongewone vorm van cul-

“We gooien ze natuurlijk niet (volledig) in het diepe. Een aantal pro-

rioschrijver, een cameraman en een geluidstechnicus. Maar zij staan

wel in dienst van de wijk. Dat wil zeggen dat de ideeën geleverd worden door de bewoners. Die hebben het heft in handen.”

tuurbeleid. “Een structureel cultuurbeleid kun je niet baseren op een

Hoe stel je je dat voor?

nodig. Maar in de Waalsprong kennen we een bijzondere situatie

stormen over de aard van de film en die min of meer de rol van pro-

jaarlijkse volksraadpleging, daar zijn langdurige investeringen voor waarbij het budget vooruit loopt op de structurele voorzieningen. Dan is het natuurlijk een geweldige kans op om zo’n manier met je cultuurbudget te experimenteren. Waar kiezen de mensen voor als

ze het zelf voor het zeggen hebben? We kunnen hier als gemeente zeker van leren.”

“Er komt een kerngroep van vijf tot tien bewoners die samen brainducer spelen. Moet het een luchtige film worden of iets serieus? Een

en dan kunnen we beginnen met de opnames.”

volop ontwikkelt. Andere wijken hebben een geschiedenis waarop

wordt vervolgens uitgewerkt met de hulp van een scenarioschrijver,

Waar gaat het je om? Wil je een mooie film maken, of iets doen

Theater in De Klif

Film is het middel. En een heel goed middel, omdat het heel veel

Lentse Oeverspelen

Een bijdrage voor de organisatie van deze ‘culturele jaarmarkt’, die

op de eerste zondag in september waalsprongbewoners in contact brengt met kunst en cultuur. Waalsprongfilm

Filmproductie door bewoners van de Waalsprong, ondersteund door professionals. Zie ook het nevenstaande artikel.

we filmen natuurlijk in de Waalsprong zelf.” Waarom wil je dit in de Waalsprong doen?

voor de wijk?

rig jaar geprogrammeerd werden.

smeren of door je huis beschikbaar te stellen als filmlocatie. Want

spannend verhaal of een sociaal drama? Alles is mogelijk. Dat idee

De keuze van het Cultureel Overleg Laagdrempelige theatervoorstellingen in De Klif, zoals die ook vo-

Doeko Pinxt

“Omdat het een nieuw stadsdeel is dat zich sociaal en cultureel nog

een sociale structuur is gebaseerd. De Waalsprong schrijft nu haar geschiedenis, onder andere met deze film.”

“Beide. Het doel is een samenwerking te creëren binnen de wijk.

Wat gaat er straks met de film gebeuren?

Kunstsprong

aspecten in zich verenigt. Er zijn veel mensen bij betrokken, je werkt

Klif en De Ster. Maar we hebben ook belangstelling van enkele lo-

Verzorgd door Lux.

er nog de technische en artistieke aspecten. Als je zoiets samen tot

Meerdaags programma in september met film, theater en debat.

op allerlei locaties, de organisatie is behoorlijk complex en dan zijn

Kinderpersbureaus

een goed einde brengt, dan heb je voor de wijk de winst al binnen.”

gedichten en interviews en verwerken deze in een krant.

Wie gaat de hoofdrol spelen?

Beeldende kunst aan de Vrouwe Udasingel met inbreng van de

om de hoofdrollen. In principe moet iedereen die dat wil in de film

Leerlingen van De Oversteek en Het Talent schrijven artikelen, Locatie Lent

“We zullen wel een soort auditie houden, maar dan gaat het puur

bewoners.

kunnen spelen, bijvoorbeeld in een bijrol of als figurant. Maar je kunt ook meewerken aan het project door bijvoorbeeld broodjes te

“Hij wordt in elk geval in de wijk zelf vertoond, bijvoorbeeld in De kale televisiezenders. En als de kwaliteit goed is, wie weet wil Lux de film dan draaien. Zodat de rest van Nijmegen ook kan zien wat Waalsprong in haar mars heeft.”

Meedoen? Ga dan naar www.waalsprongfilm.nl of neem contact op met stichting Pink Sweater Productions via [email protected].

13

2009

Het jaar van de infra Werkzaamheden Prins Mauritssingel: Nijmegen bereikbaar!

rustig op de weg is, de zomerweken na de Vierdaagse. Tijdens de

Informatie-avond

Wethouder Lenie Scholten komt naar de Waalsprong om met kinderen, jongeren, ouders, vrijwilligers, leraren, opvoeders en hulpverleners te praten over wat hen bezighoudt. De gemeente is namelijk samen met andere organisaties bezig met de oprichting van twee ‘Centra voor Jeugd en Gezin’: in Nijmegen-Noord en in Hatert. Hier kan iedereen straks terecht voor advies en hulp bij opgroeien en opvoeden. Voor kleine vraagjes, zoals hoeveel zakgeld normaal is voor een kind van tien. Maar ouders en kinderen kunnen ook hulp krijgen bij grotere problemen, zoals een scheiding, geweld thuis, pesten in de buurt, of je zoon die dreigt te ontsporen. Misschien voel je je alleen omdat je ouders zo vaak weg zijn. Of heb je vragen over vriendschap of seks.

gewerkt worden. Verder moeten de grote asfaltwerkzaamheden vóór

over files, omleidingen en alternatieven op de toegangswegen naar de

Het Centrum voor Jeugd en Gezin wil hulp bieden die de mensen in

cambeelden en de actuele file-informatie over de Prins Mauritssingel.

Scholten graag in gesprek over de vragen en problemen die kinde-

Eind mei starten de werkzaamheden aan de Prins Mauritssingel, de weg tussen de ovatonde (het Keizer Augustusplein) en de Waalbrug. De aanpassingen zijn noodzakelijk om de verkeersknelpunten en lucht-en geluidsproblematiek in NijmegenNoord op te lossen. Belangrijke aanpassingen dus, maar ze zorgen wel voor tijdelijke verkeershinder. Tijdens de werkzaamheden doet de gemeente er alles aan om Nijmegen (-Noord) bereikbaar te houden en sluipverkeer door de woonwijken tegen te gaan. Eind april start een grote informatiecampagne die de weggebruiker moet wijzen op de tijdelijke verkeershinder en de alternatieve vervoersmogelijkheden. Eisen voor de planning en hinderbeperking

daagse is de Keizer Hendrik VI-singel klaar; dit is de nieuwe weg die

den gaat uitvoeren. Van hem wordt verwacht dat hij met een slimme

nen bewoners uit Oosterhout snel en gemakkelijk met de auto óf met

De gemeente stelt hoge eisen aan de aannemer die de werkzaamhe-

14

Welke vragen heeft de Waalsprong over opgroeien en opvoeden?

planning en voldoende hinderbeperkende maatregelen komt. De grootste aanpassingen moeten plaatsvinden in de periode dat het

Vierdaagse moet Nijmegen optimaal bereikbaar zijn en mag er niet de drukke decembermaand in 2009 zijn afgerond.

Tijdens de werkzaamheden moeten er altijd vijf rijbanen beschikbaar

Oosterhout met het Keizer Augustusplein verbindt. Vanaf dan kunde fiets naar het transferium om de Waalsprinter te nemen.

Tijdens de werkzaamheden wordt er duidelijke informatie gegeven

A325/Prins Mauritssingel na A325. Op www.nijmegen.nl komen web-

zijn, drie stadinwaarts en twee staduitwaarts. De aannemer krijgt wel

In mei organiseert de gemeente Nijmegen samen met de aannemer

ten. Sommige werkzaamheden, zoals het aanleggen van een gelijk-

deze avond wordt de definitieve planning van de werkzaamheden

de mogelijkheid om de Prins Mauritssingel vijf weekenden af te slui-

vloerse kruising in Lent, kan hij namelijk onmogelijk uitvoeren zonder de weg af te sluiten.

Extra bereikbaarheidsmaatregelen

Maar Nijmegen doet meer dan eisen stellen aan een aannemer. Het

huidige transferium P+R Waalsprinter is zo’n groot succes dat het te-

genwoordig regelmatig vol staat. Vanaf mei zal het transferium uitgebreid zijn van 220 naar 770 parkeerplaatsen. Er blijft tijdens de werk-

zaamheden een aparte busbaan stadinwaarts beschikbaar zodat de pendelbussen niet achter aansluiten in de file. Bovendien wordt het

aantal bestemmingen vanaf het transferium uitgebreid. Rond de Vier-

een informatieavond voor de bewoners van Nijmegen-Noord. Tijdens

gepresenteerd. De definitieve planning wordt vastgesteld na overleg met vertegenwoordigers van bewoners en ondernemers.

15

de wijk ook echt kunnen gebruiken. Daarom wil wethouder Lenie ren en volwassenen in de wijk hebben. Maar ze wil ook praten met

mensen die géén problemen hebben: hun ervaringen en tips kunnen

Wethouder Lenie Scholten (l)

andere ouders en kinderen helpen! Oproep

Denk mee hoe Nijmegen-Noord gemakkelijker, sneller en beter geholpen kan worden. Het gaat om een gewoon gesprekje met Lenie

[KORT] Voorstellingen studenten in loods

Scholten, bijvoorbeeld in het consultatiebureau of op school. Over

Studenten van de opleiding Artiest Cultureel Ondernemer

het consultatiebureau, op school of bij de buurvrouw. Of je daar te-

stellingen in de Waalsprong. Op 18, 19 en 20 mei ’s avonds

gemeentepagina in De Brug in de gaten voor data en plaatsen waar

Installat-loods aan de Griftdijk/Spoorstraat.

hoe je nu naar antwoorden zoekt, bijvoorbeeld op het internet, bij

(ACO) van het ROC in Nijmegen verzorgen afstudeervoor-

vreden mee bent, of dat het beter kan. Denk alvast na, en houd de

van 20.00 tot 21.00 uur zijn volwassenen welkom in de oude

je wethouder Scholten kunt spreken! En als je nu al ideeën hebt of

Voor meer info: [email protected].

een afspraak wilt maken: mail naar [email protected]

Henk Boerboom: ‘Ik ken de weg in mijn dorp bijna niet meer’.

Henk Boerboom (69) heeft een timmerwinkel aan de Tuin­ straat in Lent, naast de A325. “Met ramen dicht is het goed te doen.” Het dorp verandert in hoog tempo. Dat gaat hem aan het hart. Het is niet te stoppen, snapt hij. Het ergste vindt hij dat het sociale leven achteruit gaat. Henk is lid van de carnavalsvereniging, de harmonie, de biljartclub en niet voetballend lid van DVOL. “Het verenigingsleven vergrijst, ondanks de grote bevolkingsgroei.” Waalsprong

“Laatst moest ik in de Kinksstraat zijn. Nu woon ik bijna zeventig jaar in Lent, maar ik kon die straat niet vinden. Na zeventig jaar raak ik de weg kwijt in mijn eigen dorp!” Tevreden

“Een werkplaats als mijn timmerwinkel zie je bijna nergens meer. Een opvolger is er niet. Maar ach, ik heb het hier nog prima naar mijn zin. Mijn broer en twee zussen wonen vlakbij, het contact met de buurt is goed… Ik ben een tevreden mens.”

Henk ‘de timmerman’ Foto: Paul Breuker