XXS VERSIE losse verkoop > 0 00 euro
mensen, muziek en film
6 pagina’s
9
Special
e in Interess editie? uw eigen
hierl n a d k i l K gave van hifi.n een uit
3 e jaargang _nummer
2011
Meridian & Range Rover Evoque samenwerking “English Style”
Heeft u ook interesse in een Hifidelity Special, mail dan naar
[email protected]
> re portage
meridian& Range Rover Evoque English style
1
wie Meridian
en Range Rover Wat Carfi in de nieuwe Evoque Waar Land Rover in Best
Carfi zorgt in de autowereld al de nodige jaren voor toegevoegde waarde. Van Volkswagen tot Bugatti en Volvo tot Aston Martin, allemaal vertrouwen ze op een ‘grote naam’ uit de HiFi wereld wanneer het écht goed moet worden. Bij de nieuwste samenwerking spitst de liefhebber letterlijk en figuurlijk de oren. In de compleet nieuwe Range Rover Evoque tekent niemand minder dan Meridian voor de luisterpret. English style!
2
> r ep o r t a g e
tekst Rob van Ginneken fotografie Land Rover en Inge Veerkamp
De liefhebbers kennen Meridian als een audiospecialist die de volledige controle behoudt. Als het éven kan bijna letterlijk tot aan de oren van de luisteraar. Niet voor niets voeren ze actieve speakers hoog in hun vaandel. Dat maakt het immers mogelijk om hun filosofie van `zo lang mogelijk digitaal` tot in het extreme door te voeren. In hun high-end installaties wordt elke speaker in de luidsprekerkast afzonderlijk aangestuurd. In de behuizing zorgen DAC`s en geluidsprocessoren nog voor optimale beheersing van elk afzonderlijk kanaal. En subtiele aanpassingen die inspelen op de eigenschappen van de luisterruimte. Bovendien besteedt Meridian veel aandacht aan de zogenaamde psycho akoestiek. Het maakt immers veel uit wat er rondom je gebeurt en hoe hard de muziek is die we beluisteren. Dat verandert de invloed van de luisterruimte en heeft ook gevolgen `tussen de oren`. Om het geluidsbeeld bij een vrij zacht spelende installatie weer in evenwicht te brengen zal de Meridian processor het laag merkbaar meer ‘present’ maken. Slippers en walnotenhout Het is boeiend om te zien hoe die kennis naar de auto wordt vertaald. Mogen we even voorstellen: de Range Rover Evoque. Ietwat oneerbiedig zou je het de nieuwe baby Range Rover kunnen noemen. Het is een redelijk handzame auto – niet veel langer dan een Golf – maar hij heeft voor een Range Rover beslist een opmerkelijke uitstraling. Sportief zelfs. En laten we eerlijk zijn: normaal gesproken krijg je bij dit roemruchte automerk eerder spontaan visioenen van pijp rokende heren die met slippers aan de voeten in een grote clubfauteuil zitten. English style. Al dan niet met een forse hond aan hun voeten en een jachtgeweer tegen de muur geparkeerd. Een tafereel waar de audiofiel dan wellicht ook nog een stel grote walnotenhouten Canterbury speakers bij in de hoeken ziet staan. Gekoppeld aan een buizenversterker en – vanzelfsprekend – een draaitafel. Houd die gedachte even vast, want we schakelen nu over naar de wereld van de Evoque en Meridian. De nieuwe Range Rover is duidelijk van een ándere wereld. Dynamiek en design spatten je bij de eerste kennismaking bijna tegemoet. Uiteraard schrikt ook deze nazaat van de oer Land Rover niet terug van een adembenemend steile klim in onverhard terrein. Of het doorwaden van pakweg een halve meter water. Maar tegelijkertijd mag je hem inschalen als directe concurrent van met name Duitse sportieve SUV modellen. Zakenauto’s dus. Interieur als uitdaging Hoe laat je muziek in de kleine en aardig volgestouwde interieurruimte van zo’n auto toch goed klinken? En liefst op alle zitplekken? Het zal duidelijk zijn dat juist Meridian daar zijn eigen ideeën overheeft. Bovendien is de Evoque een minder grote uitdaging dan de McLaren sportwagen die ze eerder al onder handen namen. Laten we eerst maar eens `blanco` beluisteren wat het resultaat is. Zonder allerlei
3
technisch voorinformatie dus. Wel vast belangrijk om te weten: als eerste niveau is er een elf speaker stereosysteem beschikbaar, maar we luisteren in de eerste auto in ons land naar de overtreffende trap: een surround systeem met 17 luidsprekers. We beginnen met wat alledaagse uitdagingen. Een serietje thuis goed bekende cd’s met heel verschillende luisterpret. Bij live opnamen van Venice – gemaakt in een kerkje in Amsterdam – wordt al meteen duidelijk dat er qua geluid heel veel overeind blijft van wat we thuis uit onze Symphonic Line gewend zijn. Stemmen en instrumenten klinken prima, maar bij menukeuze voor klassiek stereo noteren we weinig diepte en `plaatsing` in het geluidsbeeld. Het is natuurlijk ook een tikje eigenwijs om zogezegd bij de Italiaans ijsspecialist een waterijsje te bestellen. Meridian ademt nu eenmaal sound processing. En stereo is in de basisinstelling inderdaad stereo: links en rechts. Zonder enige vorm van bewerking. Pret Meridian meldt ook nadrukkelijk dat hun Trifield regeling bij een stereo bron het beoogde effect moet realiseren. De luisterpret neemt inderdaad flink toe als je Meridian in de gelijknamige instelling op het menuscherm laat doen waar ze goed in zijn: geluid masseren en in topvorm aan je oren afleveren. Overigens zijn er drié keuzemogelijkheden beschikbaar: Meridian, Dolby Pro Logic IIx en het enigszins vergelijkbare concurrerende alternatief DTS Neo:6. Kennelijk is die keuze bedoeld voor filmkijkers. Maar al spelend met het aanraakbeeldscherm en onze stapel cd’s en DVD`s is de slotsom feitelijk simpel: kies de Meridian stand die op auto en systeem is afgestemd. Niettemin is het verschil soms opeens hoogstens subtiel hoorbaar. Expertise van Meridian Specialist Marijn Nederlof van Meridian importeur Viertron kijkt er niet van op, want in het keuzerijtje van het menu hebben er meerdere een Meridian achtergrond. “Misschien is het niet zo bekend, maar al een tijdje ontwikkelt Meridian research and development namens grote spelers in de industrie de logaritmen van de software. Dat begon ooit met compressietechniek voor Dolby overigens. Daarmee kwam de expertise van Meridian zogezegd op de radar.” Het moet overigens gezegd: ook met sound processing hebben we al andere autosystemen beluisterd die `onze` mannen van Venice bij wijze van spreken meer boven de motorkap positioneren. Toch is het luisteren naar gangbare autotermen niet een, maar wel twee stappen verbeterd. Misschien is het zelfs wel de meeste relaxed klinkende installatie die we tot nu toe in een auto hoorden. We geven Meridian een paar nieuwe uitdagingen met Donald Fagans Nightfly – klinkt lekker ontspannen – en vervolgens
4
> r ep o r t a g e
“We beginnen met wat alledaagse uitdagingen. Een serietje thuis goed bekende cd’s met heel verschillende luisterpret.”
5
ook Erykah Badu. Haar Rimshot intro kan met zijn bassen in een auto verwoestend werken op een interieur. De Evoque heeft er geen last van, want het laag komt strak door zonder dat er interieurpanelen meetrillen. Knap gedaan. De Britse specialisten staan er dan ook om bekend dat ze door hun concept van DA conversie, sound processing en versterking per afzonderlijk kanaal met relatief kleine luidsprekers en beperkt versterkervermogen een heel gecontroleerd geluid weten te produceren. In dit geval 825 Watt Class D power, verdeeld over 15 kanalen. Verstopte subwoofer Bijna komisch wordt het wanneer we samen met Marijn onder dashboard, stoelen en de vloer van de bagageruimte duiken om te bepalen wáár de subwoofer eigenlijk aan het werk is. En het uiteindelijk op een onbeslist houden. Met de technische gegevens in de hand blijkt dat later onder de stoel te gebeuren trouwens. Een prima teken. Alles bij elkaar opgeteld, is het muziekluisteren in de `baby Range` bijzonder aangenaam geregeld en zorgen de Meridian logaritmen er ook voor dat je op alle zitposities heel aardig meeluistert. Bijkomend pluspunt is dat de processortechniek zich onder het rijden voortdurend aan de veranderende omstandigheden aanpast. Bij een Meridian bestaat er volgens Marijn niet zoiets als `te hard`, om de simpele reden dat de elektronica elk afzonderlijk kanaal binnen de uitgestippelde lijntjes van het haalbare houdt. Detonatie Vergelijk het met motorische detonatieregeling, die ervoor zorgt dat een motor net niet pingelt en dus het optimale rendement uit elke cc brandstof haalt. Dat helpt in de Evoque mee om bij het echte surround geluid van een muziek- of film DVD een goed geluidsbeeld te schetsen. Zelf heb je er niet gek veel aan meestal, je moet op de weg letten immers, maar voor de passagiers is het genieten. Saillant detail: het systeem kan om die reden multitasken. Naast de beeldschermen, afstandsbediening en headphones voor op de achterbank kan het infotainment beeldscherm in het dashboard je namelijk vanaf links gezien het navigatiescherm tonen, terwijl de passagier naast je vanaf rechts een film bekijkt. Wat je ziet, hangt af van de kijkhoek. U voelt: veiligheid voorop. Het digitale domein Wie de Meridian installatie bestelt, krijgt in feite een opwaardering van het standaard systeem. Het front end – de tuner en speler - blijft gelijk, maar vanaf daar neemt Meridian de macht over. Op hun geheel eigen wijze. Er wordt er dus geen full range geluidssignaal naar de speakers gestuurd dat in een passief scheidingsfilter in hoog, midden en laag uit elkaar wordt gepeuterd. Meridian pakt het aangeleverde digitale signaal op en houdt dat zo lang mogelijk digitaal. In de digitale geluidsprocessor wordt ook de scheiding van de
verschillende frequentiegebieden geregeld en vervolgens in DACs voor elk kanaal afzonderlijk omgezet en daarna versterkt. Dat alles gebeurt met een dermate hoog rendement dat er normaal gesproken veel zwaarder versterkers en grotere luidpreker units voor nodig zouden zijn. Waardoor het 380 Watt 12-kanaals (twee ervan voor de woofer) `stereo` systeem al behoorlijk wat macht en controle in huis heeft en het door ons beluisterde grote systeem zéker. De 15 kanalen sturen 17 speakers aan. Ze hangen misschien aan een iets langere kabel dan in een actieve Meridian woonkamer luidspreker, maar in essentie is de aanpak identiek. Het digitale domein regeert! Vanzelfsprekend zijn de luidsprekerunits zelf uniek. Botsveiligheid, gewicht en inbouwruimte stellen in een auto nu eenmaal heel andere eisen aan de techniek dan in een luidsprekerbox thuis. Ze worden onder Meridian regie geproduceerd door de gangbare leverancier van Range Rover. Er worden aluminium dome tweeters gebruikt. Alle drivers hebben lichte en toch sterke neodymium magneten. In het Meridian surround systeem heb je in de voordeuren een drieweg systeem – hoog, midden, laag – en in de achterdeur een tweeweg systeem met hoog en midden. Onder de stoel dus de (20 centimeter) woofer en midden voorin en links en rechts achterin een coaxiale combinatie van midden en hoog. Met de tweeter in het hart van de speaker. De Evoque is er vanaf 43 mille. Met het sound system – stereo – komt daar voor een pakket met allerlei andere snufjes in en op de auto vier mille bij. Wil je het geteste highline Meridian audiosysteem kiezen, dan zal je een van de topversies Evoque moeten bestellen (het stereo sound system is dan al aan boord) en 1.790 euro extra voor een upgrade moeten aftikken.
Over hifi.nl A/V platform voor de Benelux In 2010 werd HiFi.nl 4.4 miljoen keer bezocht door in totaal 1.6 miljoen verschillende mensen. www.hifi.nl
© 2011 Xingo / HiFi.nl
6
