Sparen & Beleggen gaan goed samen Patrick Zwolle & Paulo Varela Nunes BlackRock
April 2015
RSM-0734
Wat gaan we u vertellen
1 2 3
Sparen alleen is waarschijnlijk niet voldoende om uw doelen te behalen
Beleg gespreid en verstandig
BlackRock kan u helpen met oplossingen
RSM-0734
2
Kort voorstellen
Opgericht in 1988 als risicomanager
Onafhankelijk vermogensbeheer Wereldwijde expertise Lokale dienstverlening
RSM-0734
3
Agenda
1 2 3 4
Waarom beleggen naast sparen
Hoe te beleggen
Waar in beleggen
Conclusie
RSM-0734
4
Wat doen Nederlanders met hun geld?
51 %
Ich möchte Geld sparen Sparen
28 %
Hypotheek afbetalen
Vermogensbehoud
24 %
Vermogensgroei
24 %
Oudedagsvoorziening
18 %
Bron: BlackRock Investor Pulse Survey. Enquête gehouden onder 1000 Nederlander tussen augustus en september 2014. 5 RSM-0734
Zeker dat doel gehaald gaat worden
Maar klopt dat wel? Bron: BlackRock Investor Pulse Survey. Enquête gehouden onder 1000 Nederlander tussen augustus en september 2014. 6 RSM-0734
De keerzijde van de zekerheid van sparen Inflatie en spaarrendement
koopkrachtverlies
toename koopkracht
Het spaarrendement daalt al sinds 1973 Als de inflatie hoger is dan het spaarrendement wordt uw geld minder waard Bron: ING bank, Het spaarrendement is het uitgekeerde spaarbedrag op de uitstaande spaartegoeden RSM-0734
7
Waarvoor houdt u kas/spaargeld aan? Kasgeld Kasgeld zonder doel
Overschot
OVERTOLLIG KASGELD
lange termijn horizon kan belegd worden
Buffer voor beursontwikkelingen DEFENSIEF
RESERVE WENS DAGELIJKS
Spaarrekening
Kasgeld met doel
Ad-hoc/eenmalige aankopen
korte termijn horizon kan niet belegd worden
Dagelijkse uitgaven
Groot deel van particulieren houdt kas/spaargeld aan zonder een doel te hebben vastgesteld voor volledige 100% RSM-0734
8
Het liefst zou men veranderen, maar… Bijna twee keer zoveel op de spaarrekening als men nodig acht Spaargeld: 78% Aandelen: 12% Obligaties: 3% Vastgoed: 2% Alternatives: 2% Overig: 3%
Ruim drie kwart gaat meer of blijft net zoveel sparen
45
Gaat meer sparen
31
Gelijkhouden
%
%
Bron: BlackRock Investor Pulse Survey. Enquête gehouden onder 1000 Nederlander tussen augustus en september 2014. RSM-0734
9
Gebrek aan kennis & durf zijn bepalend Aanpak
Kennis
% voelt zich comfortabel om
37
zelf beslissingen te nemen mbt beleggen
risico te nemen met zijn/haar geld
Maar
Maar
17
53
% Is niet bereid om enig
% zegt genoeg kennis te hebben over beleggen
10
% ziet zichzelf als een actieve belegger
Bron: BlackRock Investor Pulse Survey. Enquête gehouden onder 1000 Nederlander tussen augustus en september 2014. RSM-0734
10
Gespreid beleggen RENDEMENT VAN VERSCHILLENDE BELEGGINGSCATEGORIEËN IN 10 JAAR
Bron: BlackRock; Thomson Reuters Datastream. Gegevens per 31 december 2014. Uitsluitend bedoeld ter informatie. Het is niet mogelijk direct in een index te beleggen. De getoonde informatie is niet bedoeld om het rendement van een specifieke belegging weer te geven. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor toekomstig rendement.
RSM-0734
10 jaars staatsobligatie Rendement op 10 jaars staatsobligaties Sinds 1980
Afgelopen 12 maanden
Bron: Thomson Reuters Datastream, BlackRock 10/04/2015 12
RSM-0734
Beleggen in aandelen kan zeer volatiel zijn
€69.621
€ 61.772
€ 26,270
Bronnen: BlackRock, Thomson Reuters Datastream, Gegevens van 31 december 1987 t/m 31 december 2014. Aandelen zijn vertegenwoordigd door de MSCI Europe Index (totaalrendement), obligaties door de Citigroup World Government Bond Europe Index (totaalrendement), spaarrekening door de Duitse 3-maandelijkse interbank-leenrente. Het is niet mogelijk rechtstreeks in een index te beleggen. Deze informatie is uitsluitend bedoeld ter illustratie en is niet bedoeld om het rendement van een bepaalde belegging weer te geven. Alle rendementen in euro’s, gebaseerd op de maandelijkse slotkoersen van de respectievelijke indices. 13
RSM-0734
Emotie is een slechte raadgever De emotiecyclus van beleggers Koersen – dure markt Neerwaarts risico is hoog
Koersen – goedkope markt Opwaarts potentieel is hoog 14
RSM-0734
De markt juist timen is onmogelijk Goede dagen missen kan een groot verschil maken Voorbeeldbelegging van €100.000 in de MSCI Europe Index, Index over de afgelopen 20 jaar (1993-2012)
Bron: BlackRock, Thomson Reuters Datastream (2013), MSCI Europe Index (dividenden herbelegd). De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Er is geen rekening gehouden met service fee. Deze service fee moet in mindering worden gebracht op het rendement. 15
RSM-0734
Lange termijn is bepalend
€69.621
€ 61.772
€ 26,270
Bronnen: BlackRock, Thomson Reuters Datastream, Gegevens van 31 december 1987 t/m 31 december 2014. Aandelen zijn vertegenwoordigd door de MSCI Europe Index (totaalrendement), obligaties door de Citigroup World Government Bond Europe Index (totaalrendement), spaarrekening door de Duitse 3-maandelijkse interbank-leenrente. Het is niet mogelijk rechtstreeks in een index te beleggen. Deze informatie is uitsluitend bedoeld ter illustratie en is niet bedoeld om het rendement van een bepaalde belegging weer te geven. Alle rendementen in euro’s, gebaseerd op de maandelijkse slotkoersen van de respectievelijke indices. 16
RSM-0734
Kasgeld aan het werk zetten Portefeuille BlackRock Survey
Voorbeeldportefeuille
KAS 78%
KAS 15%
OBLIGATIES, AANDELEN & OVERIG 22%
OBLIGATIES, AANDELEN 85%
RSM-0734
17
Indicatieve impact op voorbeeldportefeuille Drie soorten beleggers
Type A: Conservatief
Type B: Gebalanceerd
Type C: Groei
Doel: vermogensbehoud
Doel: gematigde groei en Inkomen
Doel: Dynamische groei
Mogelijke asset allocatie:
Mogelijke asset allocatie:
Mogelijke asset allocatie:
15% Kas
15% Kas
15% Kas
64% Wereldwijd obligaties met een breed mandaat
42,5% Wereldwijd obligaties met een breed mandaat
21% Wereldwijd multi asset
42,5% Wereldwijd multi asset
42,5% Wereldwijd multi asset 42,5% Europese dividend aandelen
RSM-0734
18
Indicatieve impact op voorbeeldportefeuille Conservatief A
Gebalanceerd
Groei C
B
Inkomen (dividend/rente)
1,78%
1,84%
1,93%
Totaal 3 jrs cum. rendement
30,6%
30,8%
34,7%
5,8%
5,9%
7,1%
Risico
Rendementen en risico getallen zijn ter indicatie en hypothetisch
Bron: BlackRock. Enkel ter illustratie. Dividendrendement is het gewogen gemiddelde van de jaarlijkse historische dividendrendement van de hypothetische asset allocatie op de vorige slide 18. Rendement op kasgeld is bepaald op nul. Risicoberekening is gebaseerd op interne BlackRock modellen en zijn gegroepeerd conform BlackRock criteria. Bron: Bloomberg, Rendement is gebaseerd op geaccumuleerd historisch totaalrendement op basis van de intrinsieke waarde, herbelegd dividend en na kosten over de periode tussen 01/02/2012 en 31/01/2015. Als basis voor het rendement zijn de rendementen van de A share class gebruikt van BGF Fixed Income Global Opportunities Fund EUR HDG, BGF Global Multi Asset Income fund EUR HDG en BGF European Income Fund EUR. Uitsluitend bedoeld ter informatie. De getoonde informatie is niet bedoeld om het rendement van een specifieke belegging weer te geven. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor toekomstig rendement. RSM-0734
19
Welk instrument gebruiken?
RSM-0734
20
Actief beleggen Doel: beter doen dan de benchmark door het kiezen van de winnaars en het vermijden van de verliezers in onze ogen. Fondsmanager combineert ‘topdown’ visie met ‘bottom up stock picking’ en stelt binnen een risicokader een portefeuille samen waar deze visie het beste in naar voren komt. Top down’ down visie: ‘Top visie :
• • • •
Macro economie Sentiment Markt waarderingen etc
: Bottom-up stockpicking: • Fundamentele analyse van het bedrijf • Fundamentele analyse concurrenten/sector • Nieuwe technologieën • etc
RSM-0734
21
Beleggingsproces
RSM-0734
Actief beleggen Wat dede voordelen van actief beleggen? Wat zijn van actief beleggen? Watzijn zijn devoordelen voordelen van actief beleggen?
• Mogelijk beter doen dan de index
• Gebruik van expertise & middelen fondsmanager • Beleggen op basis van een visie • Portfoliomanager kan ingrijpen bij beursdalingen
Wat dede nadelen van actief beleggen? Wat zijn nadelen van actief Watzijn zijn de nadelen van actiefbeleggen? beleggen?
• Hogere beheerskosten • Mogelijk slechter doen dan de index
RSM-0734
23
Indexbeleggen 110
108
106
104
102
100
98
96
94
AEX Index (Net Total Return)
Bron: BlackRock – www.ishares.nl, Net Total Return over 12 maanden, per 24 november 2014
RSM-0734
24
Indexbeleggen 110
108
106
104
102
100
98
96
94
iShares AEX UCITS ETF
Bron: BlackRock – www.ishares.nl, Net Total Return over 12 maanden, per 24 november 2014
RSM-0734
25
Indexbeleggen 110
108
106
104
102
100
98
96
94
iShares AEX UCITS ETF
AEX Index (Net Total Return)
Bron: BlackRock – www.ishares.nl, Net Total Return over 12 maanden, per 24 november 2014
RSM-0734
26
Indexbeleggen Wat zijn de voordelen van indexbeleggen?
Spreiding van de index Transparantie Consistente samenhang met de markt Lage kosten Wat zijn de nadelen van indexbeleggen?
Nooit beter dan de index Koopt winnaars en verliezers
RSM-0734
27
Bouwstenen, Core - Satellite
CORE SATELLITE
SATELLITE
SATELLITE
Bron: BlackRock – ter illustratie
RSM-0734
28
Conclusie
1 2 3
Sparen alleen is waarschijnlijk niet voldoende om uw doelen te behalen
Beleg gespreid en verstandig
BlackRock kan u helpen met oplossingen
RSM-0734
29
Wat kunt u zelf doen: wees ALERT
30
RSM-0734
Disclaimer Informatie inzake toezichtswetgeving Uitgegeven door BlackRock Investment Management (UK) Limited, in het Verenigd Koninkrijk geautoriseerd en gereguleerd door de Financial Conduct Authority, geregistreerd onder nummer 2020394 en gevestigd op het adres: 12 Throgmorton Avenue, Londen EC2N 2DL. Telefoon: +44 (0)20 7743 3000. Voor uw bescherming worden telefoongesprekken doorgaans opgenomen. BlackRock is een handelsnaam van BlackRock Investment Management (UK) Limited. BlackRock zal deze documenten niet beschikbaar stellen aan beleggers in jurisdicties waar het niet toegestaan is de hierin genoemde fondsen te verkopen, behalve waar lokale wetgeving anders bepaalt.
Voor beleggers in Nederland De iShares met domicilie in Duitsland zijn instellingen voor collectieve belegging in effecten, zoals gedefinieerd in de Duitse wetgeving. Deze fondsen worden beheerd door BlackRock Asset Management Deutschland AG, die onder toezicht staat van de Duitse toezichthouder (Bundesanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht). iShares plc, iShares II plc, iShares III plc, iShares IV plc, iShares V plc, iShares VI plc en iShares VII plc zijn open-end beleggingsmaatschappijen met variabel kapitaal naar Iers recht, waarvan de fondsen afzonderlijk aansprakelijk zijn, die zijn goedgekeurd door de Ierse toezichthouder (Central Bank of Ireland) (de 'iShares fondsen’). BlackRock Global Funds ("BGF") is een open-end fonds voor collectieve belegging in effecten dat is opgericht naar het recht van Luxemburg. De in deze presentatie genoemde BGF fondsen zijn subfondsen van BGF. (de iShares fondsen en BGF, inclusief subfondsen, hierna aan te duiden als de "fondsen"). De fondsen zijn aangemeld bij de Autoriteit Financiële Markten als EER-icbe's met een inkomend paspoort in de zin van artikel 2:72 Wet op het financieel toezicht, en hebben derhalve toestemming deelnemingen aan te bieden aan het Nederlandse publiek. De fondsen zijn derhalve icbe's als bedoeld in artikel 2:72 van de Wet op het financieel toezicht. Bijgevolg zijn de fondsen, met betrekking tot die notificatie, onderworpen aan de Wet op het financieel toezicht, de voorschriften die ingevolge daarvan worden bepaald en het toezicht terzake door de Autoriteit Financiële Markten. Exemplaren van alle documenten (d.w.z. het prospectus, het/de supplement(en), de laatste en voorgaande jaarverslagen en halfjaarlijkse verslagen van de fondsen en de voorwaarden van de fondsen) zijn in Nederland gratis verkrijgbaar ten kantore van de Nederlandse vertegenwoordiger, BlackRock Investment Management (UK) Limited – Dutch Branch, Rembrandt Toren, 17e verdieping, Amstelplein 1, 1096 HA Amsterdam, Nederland of telefonisch via de informatielijn van de Nederlandse vertegenwoordiger op +31(0)800 0233 466. Iedere beslissing om te beleggen dient uitsluitend gebaseerd te zijn op de informatie in het bij deze belegging behorende prospectus, de Essentiële Beleggersinformatie ('EBI') en het meest recente halfjaarverslag en de niet door een accountant goedgekeurde halfjaarrekening en/of het jaarverslag en de door de accountant goedgekeurde jaarrekening. Beleggers dienen kennis te nemen van de specifieke risico’s van dit fonds, zoals deze in de EBI en in het door het fonds uitgegeven prospectus gespecificeerd zijn. In Nederland uitgegeven door het kantoor van BlackRock Investment Management (UK) Limited in Amsterdam, gevestigd aan het adres: Amstelplein 1, 1096 HA Amsterdam, Tel: 020 - 549 5200.
RSM-0733
31
Disclaimer In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. De waarde van uw belegging kan fluctueren en is niet gegarandeerd. De kans is aanwezig dat u uw oorspronkelijke inleg niet terug krijgt.Veranderingen in de wisselkoersen van valuta's kunnen ertoe leiden dat de waarde van beleggingen stijgt of daalt. Deze schommelingen kunnen bijzonder sterk zijn bij een fonds dat blootstaat aan een hogere volatiliteit en de waarde van een belegging kan plotseling en zeer sterk dalen. De fiscale regelgev ing waaraan beleggingen onderworpen zijn en de hoogte van de belasting kunnen in de loop der tijd wijzigen.Alle in dit document vermelde researchgegevens zijn verstrekt door BlackRock en kunnen door BlackRock inmiddels voor eigen doeleinden gebruikt zijn. De resultaten van dergelijke research worden slechts incidenteel verstrekt. De hier geuite visies vormen geen beleggingsadvies en kunnen aan verandering onderhevig zijn. Ze weerspiegelen niet altijd de gezichtspunten van een bepaalde onderneming binnen de BlackRock groep of van een onderdeel daarvan en de juistheid ervan kan niet worden gegarandeerd.Dit document is uitsluitend bestemd ter informatie; het vormt geen aanbod of uitnodiging om te beleggen in een van de fondsen van BlackRock en is niet opgesteld in v erband met een dergelijk aanbod. Risico's Het beleggen in aandelen in de fondsen is niet per se geschikt voor alle beleggers. BlackRock geeft geen garantie op de resultaten van de deelnemingen of fondsen. De koersen van beleggingen (die op beperkte markten kunnen worden verhandeld) kunnen stijgen of dalen en de kans bestaat dat de belegger het ingelegde vermogen niet terugkrijgt. Uw inkomen is niet vast maar kan aan schommelingen onderhevig zijn. In het verleden behaalde resultaten zijn geen indicator voor toekomstige resultaten. De waarde van de beleggingen die blootgesteld zijn aan vreemde valuta kan worden beïnvloed door valutaschommelingen. Wij herinneren u eraan dat uw financiële situatie en fiscale vrijstellingen kunnen veranderen. BlackRock doet geen uitspraken over de vraag of deze belegging geschikt is voor u en of deze aansluit bij uw persoonlijke behoeften en risicotolerantie. Deze informatie is niet bedoeld als voorspelling, onderzoek of beleggingsadvies en vormt ook geen aanbeveling, aanbieding of uitnodiging om effecten te kopen of verkopen, of om enige beleggingsstrategie te volgen. BlackRock heeft niet overwogen of een belegging past bij uw eigen behoeften en risicotolerantie. Beleggers dienen kennis te nemen van de fondsspecifieke risico’s zoals beschreven in het prospectus en in de EBI. We raden u ten sterkste aan professioneel beleggingsadvies in te winnen voordat u belegt.
iShares® en BlackRock® zijn geregistreerde handelsmerken van BlackRock Inc. of haar dochterondernemingen in de Verenigde Staten en elders.
© 2015 BlackRock Advisors (UK) Limited. Geregistreerde vennootschap No. 00796793. Alle rechten voorbehouden. Telefoongesprekken kunnen gemonitord of opgenomen worden.
© 2015 BlackRock, Inc. Alle rechten voorbehouden. BLACKROCK, BLACKROCK SOLUTIONS, iSHARES, BUILD ON BLACKROCK (BOUW MET BLACKROCK), SO WHAT DO I DO WITH MY MONEY (MAAR WAT KAN IK HET BESTE DOEN MET MIJN GELD?) en het gestileerde i logo zijn geregistreerde en ongeregistreerde handelsnamen (trademarks) van BlackRock, Inc. en haar dochterondernemingen in de Verenigde Staten en daarbuiten. Alle andere handelsnamen (trademarks) zijn van de respectievelijke eigenaren.
RSM-0733
32
RSM-0734
33 33
