DE OPSTART VAN EEN NETWERK VAN EUROPESE STEDEN RONDOM EEN GRENSOVERSCHRIJDENDE COLLECTIE VAN HEDENDAAGSE KUNST, SAMENGESTELD DANKZIJ CULTUURGENERETOR KUNSTWERKEN
De SPACE (Société publique d'Art contemporain-Europe) is een project dat sinds 2002 in permanente ontwikkeling is, dankzij de Luikse kunstenaar Alain De Clerck. Een eerste kunstwerk werd gerealiseerd in Luik, gevolgd door een tweede in Maastricht in 2013. Het doel van dit project is artiesten te ondersteunen door middel van het creëren van meerwaarde dankzij de samenstelling van een grensoverschrijdende collectie. Dit project is gebaseerd op de samenwerking tussen burgers, overheden, bedrijven en een netwerk van verenigingen, die samen de hedendaagse kunst binnen ieders handbereik brengen.
In Cité Mondi vzw/SPACE En Féronstrée 116 B-4000 Liège +32 (0)4 269 86 32
[email protected] http://www.space-collection.org
Alain De Clerck, SPAC, en Féronstrée, Liège, 2002 (herontworpen door Michaël Nicolaï in 2012). Foto: Michel Tonneau
De SPAC: publieke kunst en een collectie van hedendaagse kunst De SPAC (Sculpture publique d'Aide culturelle) is een beeldhouwwerk die bestaat uit twee delen: een ijzeren buis in boogvorm en een kleurrijke parkeerautomaat, die in 2012 voorzien werd van een nieuw jasje door de kunstenaar Michaël Nicolaï. Het gebruik van dit apparaat wordt afgeleid omdat er gaat niet meer om een parkeerplaats te betalen, maar wel maar om fondsen voor culturele ondersteuning te werven. Het principe is eenvoudig: als een toeschouwer-acteur geld in de automaat stopt, komt niet alleen de Culturele Vlam bovenop de metalen boog te voorschijn maar zo gaat er telkens een bijdrage naar het fonds voor cultuur, dat de aankoop van kunstwerken voor de SPACE Collection mogelijk maakt. De werken uit de collectie zijn momenteel in depot geplaatst of worden tentoongesteld in Luik (in het Museum voor Moderne Kunst en Hedendaagse Kunst van de Stad Luik, in de kantoren van de SPACE of van de vzw SMartBe). Voor meer informatie over de collectie verwijzen wij naar de viertalige website (FR, NL, DE, EN): www.space-collection.org. Sinds het plaatsen van het kunstwerk in 2002 in de wijk Féronstrée in Luik, heeft de vlam van de SPAC continu gebrand en is ze het symbool geworden van de culturele belangstelling van de bewoners. De kunstcollectie breidt zich zo stilaan uit en bevat nu 64 werken. Door de vermenging van diverse stijlen, technieken, media en de vertegenwoordiging van bekende en minder bekende kunstenaars, heeft de SPACE Collection een groeiende uitstraling opgebouwd. De SPACE (Société publique d'Art contemporain-Europe) is een project dat sinds 2002 door de beeldhouwer Alain De Clerck in het kader van de tentoonstelling Bonjour ontwikkeld werd. Het project wordt concreet belichaamd door een kunstwerk in het hart van de stad Luik: Algemene filosofie van het project op RTC van 9'48 tot 15'40.
De SPACE, naamloze vennootschap van Europese hedendaagse kunst In aansluiting op verdere ontwikkeling van haar activiteiten, wil de SPACE haar aanwezigheid in België versterken en de actieradius in Europa verder uitbouwen, om te beginnen in de Euregio en haar directe omgeving. Zo zal de creativiteit van België goed zichtbaar worden en zullen territoriale beperkingen verdwijnen. Het project SPACE heeft als doel verschillende mobiele beeldhouwwerken te plaatsen in diverse Europese steden. Deze kunstwerken – als culturele boodschappers – komen op plaatsen te staan met veel voorbijgangers. De bewoners activeren telkens de culturele automaat volgens hetzelfde principe en nemen zo actief deel aan de opbouw de van SPACE Collection. Zo ontstaat een netwerk van communicatie rondom de hedendaagse beeldende kunst en wordt de samenwerking tussen partners bevorderd. Dit samenwerkingsproject richt zich tot een gespecialiseerd publiek (wethouders van cultuur, musea, culturele verenigingen, kunstenaars…), maar wil ook tot de verbeelding van een veel breder publiek spreken. Het grote publiek is in eerste instantie wellicht niet echt geïnteresseerd in hedendaagse kunst, maar wordt er op directe of indirecte manier toch bij betrokken dankzij de participatieve dimensie van het project SPACE. Door de uitbreiding van de zichtbare kernpunten en de verruiming van haar netwerk, verzekert de SPACE de duurzaamheid van haar methode en opent ze de poorten naar Europa door het creëren van een grensoverschrijdende publieke kunstcollectie. Het doel (om hedendaagse kunst toegankelijk te maken voor iedereen) wordt hierdoor nagestreefd en voortgezet.
De SPACE in Maastricht In het najaar 2011 wordt de SPACE Collection voor het eerst in Maastricht gepresenteerd bij Brandweer: een deel van de collectie wordt tentoongesteld in de oude brandweerkazerne en een verrijdbaar prototype ter promotie van de cultuur van het kunstwerk, de SPACE Show, wordt provisorisch voor het gebouw geïnstalleerd. Het doel van deze onderneming is de ontwikkeling van Euregionale contacten, die vervolgens samen een Euregionale hedendaagse kunstcollectie op kunnen bouwen.
Alain De Clerck, The SPACE Show, Maastricht, 2011, in samenwerking met Showflamme en artiest Toska. Prototype cultuurgenerator. Foto: Michel Tonneau.
Een andere concrete kans wordt geboden met het uitroepen van een prijsvraag van wie het beste idee heeft om de kosten van de eeuwige vlam van het Mickelers-beeld op de Markt in Maastricht in toom te houden. De SPACE komt in actie met een tweeledige oplossing. Er wordt een cultuurgenerator bij het bronzen standbeeld geplaatst, die de vlam alleen laat werken als voorbijgangers er een euro in werpen, waardoor tevens een culturele meerwaarde wordt gegenereerd. Op 2 december 2011 werd dit project van SPACE uit 125 kandidaten verkozen tot beste idee.Na controle van diverse budgettaire en technische studies beslist de wethouder van cultuur van Maastricht een jaar later, het SPACE-project op de Markt in Maastricht in 2013 te ondersteunen. Er wordt gekozen voor een installatie die, met een druk op de knop van de (draadloze) cultuurgenerator, de vlam aanwakkert. De energievoorziening wordt geregeld via zonnepanelen. De officiële opening van de nieuwe cultuurgenerator teelt vindt plaats 5 september 2013. Voor hun gebruik van hightech systeem ontvingen Solar-Tech en SPACE collectie de prestigieuze “Caius de l’audace” prijs (pris voir culturele sponsoring) voor hun medewerking aan het culturele Euroflamme project tussen Maastricht en Liège.
Voorbereiding van de opening van 2013/09/05 op de Markt in Maastricht met Orkest Vivo In overeenstemming met de toekomstige internationale stichting die beheert de SPACE Collection, de maastrichtenaare werken uit de collectie zal worden gehost door een instelling gespecialiseerd in het behoud van hedendaagse kunst (bijvoorbeeld een storting met de werken van de provincie of van de Bonnefantenmuseum is mogelijk).
De Eurocultureel ticket Sinds juni 2012 wordt, dankzij de samenwerking tussen Creative Drive en de Ateliers d’Art Contemporain, de functie van “cultuurgenerator van het kunstwerk» vergroot dankzij het culturele ticket. Vanaf nu, gelijktijdig met het activeren van de vlam, wordt er een ticket met daarop een gedicht van een Luikse auteur geprint of, op willekeurige momenten (bij ongeveer één op de 20 tickets), kan een tegoedbon worden geprint (voor één of twee personen), geldig bij een van de partners van dit project. Sinds de lancering van SPACE Maastricht, wordt het systeem omgedoopt Euroculture ticket. Voortaan, wanneer geactiveerd vanuit de generatrice Luik of Maastricht, het kan, naast het een gedicht (selecteerd door Levée de Paroles of Dichter in Beeld), wint een of twee vermeldingen voor culturele activiteiten die hij kiest in de ene of de andere stad wil. Een interactief scherm is geïntegreerd klok kunt verbeteren van de communicatie. Reportage op RTC over de lancering van de ticket Euroculture
Lancering van het Eurocultureel ticket op 4 september 2013. Luikse auto is op het podium. Foto: M. Chianese
Bovendien, om de verplaatsing tussen de twee steden te vergemakkelijken op een ecologische manier, maakte SPACE, tijdens de lancering van de operatie, twee 100% elektrische auto's beschikbaar aan de winnaars die besloten de grens over om hun geschenk te genieten. Deze high-tech ecologische vervoermiddelen geven een ongekend inzicht aan het initiatief. SPACE bestudeert een oplossing voor dit systeem te bestendigen. Reportage over elektrische auto's op On n'est pas des pigeons - RTBF (39”) Cultureele partners : Luik : de Grand Curtius, het Théâtre de la Place, de Ardentes Club, l’Aquilone, de Créahm, de bibliotheek La Carotte, de Koninklijke Opera van Luik-Wallonie, het Cultureel Centrum van Chênée, de Ateliers voor Hedendaagse Kunst (de Ateliers d’Art Contemporain), het BAL-Museum van Schone Kunsten van Luik, de Grignoux, het Huis van Jazz (Maison de Jazz de Liège et de la Communauté Française), Emilie Somers, het Filharmonisch Koninklijk Orkest van Luik, de bibliotheek Livre aux Trésors of het Festival de Liège. Maastricht : Bonnefantenmuseum, FashionClash, Lumière, Marres, Museum aan het Vrijthof, Muziekgieterij, Theater aan het Vrijthof, Toneelgroep Maastricht, Pesthuys Podium, Jazz Maastricht, philharmonie zuidnederland, Bureau Europa, Landbouwbelang, Natuurhistorische Museum Maastricht.
De SPACE Collection kunstenaars: Gentiane Angeli, Carlos Aires, Vincen Beeckman, Michel Beine, Nina Berman, AnneSophie Bomal, Nicolas Bomal, Olivier Bovy, Raphaël Carette, Thomas Chable, Jacques Charlier, Nicolas Clément, Alexandre Christiaens, Michael Dans, Alain Declercq, Serge Delaunay, Eric Delayen, Vincent Delbrouck, Isabelle Detournay, Emmanuel Dundic, Michel François, Lara Gasparotto, Pierre Gérard, Jean-Marie Gheerardijn, Stéphane Gilot, Myriam Hornard, Laurent Impeduglia, Babis Kandilaptis, Nicolas Kozakis, Jules Lallement, Sophie Langohr, Bruno Le Boulengé, The Little Artists, Sylvie Macias-Diaz, Karine Marenne, Xavier Mary, Messieurs Delmotte, Cécile Michel, Michaël Nicolaï, Olivier Pé, Pica Pica, Pol Pierart, Phil, P'tit Marc, Frédéric Platéus, Marie Rosen, André Stas, Aurélie William Levaux, Bernard Walhin, Macha Wazelle, Marie Zolamian.
Karine Marenne, Museal Fitness, foto, 2006.
Het SPACE – team SPACE is een project ontwikkeld door Alain De Clerck (1967), een internationaal actieve en erkende Belgische kunstenaar. Voor hem is het contact met het publiek essentieel. Hij beschouwt de wereld rondom hem als grondstof voor zijn kunst en omschrijft zichzelf als een « stads»-artiest. Sinds jaar en dag creëert hij, op een institutionele wijze en zeer informeel, kunstwerken die de menselijke energie belichamen en oproepen. Zijn Roue du Feu reist al sinds meer dan 10 jaar langs de grote Belgische festivals. In 2004 maakte hij voor de Belgische Regering voor het 50-jarig bestaan te Brussel, de Drapeau européen pour l’élargissement de l’Europe (Europese vlag ter ere van de uitbreiding van Europa). Ditzelfde beeldhouwwerk werd in 2007 in Boekarest (Roemenië) geïnstalleerd, ter gelegenheid van de Europese uitbreiding naar 27 lidstaten. Zeer betrokken bij het gebrek aan evenwicht tussen noord en zuid en met als doel de strijd aan te gaan tegen de armoede, ontwikkelt Alain De Clerck sinds 2009 het interactieve project OMD. Hiermee wil hij het grote publiek sensibiliseren voor de z.g. OMD (Objectifs du Millénaire pour le Développement: Millenniumdoelstellingen voor Ontwikkeling), zoals gedefinieerd door de VN. De Clerck, als essentiële acteur in het Luikse culturele veld, werkt momenteel aan een monument dat een ode brengt aan Garcia Lorca en aan migranten, op de esplanade Saint-Léonard. Het project SPACE is één van de activiteiten van de vzw In Cité Mondi. Na lange tijd te hebben gewerkt met alleen maar vrijwilligers, hebben zij sinds de herfst 2010 twee personeelsleden: de kunstenaar Alain De Clerck zelf (artistiek directeur) en de kunsthistorica Julie Hanique (communicatie en beheer van de collection). Het selectiecomité Luik bestaat uit: Sophie Bodarwé (SMartBe), Anne-Françoise Lesuisse (BIP), Luc Navet (Dienst Cultuur van de Provincie Luik), Yves Randaxhe (conservator van de collectie hedendaagse kunst van de Nationale Bank), Françoise Safin (conservatrice van het Museum voor Moderne Kunst en Hedendaagse Kunst van de Stad Luik), Alain De Clerck, Julie Hanique en Genaro Marcos Navas. Het selectiecomité Maastricht bestaat uit: Adriaan Himmelreich (Province duLimbourg hollandais), Stijn Huijts (Bonnefantenmuseum), Peter Snellens (Vrijthof) et Bart Van Den Boom (Viewmaster). Het bestuurscomité bestaat uit: Marc Moura (SMartBe), Sophie Biesmans (AAC) en Sophie Suttor (Clust'Art).
De sponsors De jaarlijkse opbrengst van de Luikse cultuurgenerator is ongeveer 2000 €. Omdat dit bedrag ontoereikend is om een grote collectie op te bouwen, is het idee ontstaan om samen te werken met privéondernemingen die het budget en de dynamiek van het SPACE-project ondersteunen. Er is een origineel sponsorsysteem ontstaan: de partners kopen Euroflammes en verplichten zich daarbij, telkens als de culturele vlam wordt geactiveerd, minstens één euro te schenken aan het project. Drie sponsors nemen in 2012 al actief deel aan de opbouw van de SPACE Collection:
SMartBe
BUREAU D’ÉTUDES GREISCH S.A. (BEG), GREISCH Ingénierie S.A. (GI)
Als eerst sponsor euroflammes© heeft Greisch in 2005 de Caïus du Public ontvangen voor haar partnerschap met de SPACE (beloning voor bedrijven die zich, op cultureel vlak, op originele wijze hebben ingezet en daardoor een voorbeeldfunctie hebben gekregen).
SF (SANS FRONTIÈRE)
ENEXIS
De samenwerkende partners
