©
SONGWRITER ALLAN ESHUIJS: VAN CHIPZ TOT GERARD JOLING, VAN HARDROCK TOT DANCE
EEN UITGAVE VAN BUM A/S TEM RA • JUL I-AUGUS TUS- SE PT EM BER 2010
BS AFSCHEIDSINTERVIEW
“DE POLITIEK HEEFT DE MUZIEKAUTEUR IN DE KOU LATEN STAAN”
CEES VERVOORD PETER ADRIAANSZ “Ik werk niet meer met noten, maar met klank” ALGEMENE LEDENVERGADERING DRUK BEZOCHT “Het is duidelijk dat je hier je stem kunt laten horen” VIJF JAAR FINGERPRINTING Accurate monitor van tracks bij rtv en dance-events SPOTIFY “Access is de toekomst”
BS INHOUD
L voor €90,Naar BUMA N emra-leden Bu m a/St Al le en vo or evers) /auteurs/uitg en st ni (compo ig ld ge ding is De ze aa nb ie us st gu au t/m 18 vo or Zie pa gina 4 ie at rm fo in r m ee
FOTO FRED VAN DIEM
HÉT SEMINAR EN SHOWCASE FESTIVAL VOOR HET NEDERLANDSTALIGE LIED
AFSCHEID CEES VERVOORD
ALGEMENE LEDEN VERGADERING Op de jaarlijkse Algemene Leden Vergadering lichtte Cees Vervoord de jaarcijfers voor het laatst toe en hield Hein van der Ree zijn maiden speech. BS woonde de seminars in
LIED
BOSCH 09/10 SEPTEMBER ’S-HERTOGENHET TEKEN
IN TIJDENS BUMA NL STAAT DE STAD VOLLEDIG LIGE LIED. DSTA RLAN NEDE HET VAN TE VAN HET ALLERBES EEN DIALECTNT, TALE TSTE GROO HET VAN S CASE SHOW MET SEMINARFESTIVAL EN OVERDAG EEN UITGEBREID IEDEREEN DIE VOOR MUST EEN NL BUMA IS A, RAMM PROG EKBR ANCHE. WERK ZAAM IS IN DE NEDERLANDSTALIGE MUZI ER, COMPONIST BEN JE ARTIEST, PUBLISHER, PRODUCER, BOEK .BUMA.NL. WWW VIA NU DAN R TREE REGIS , OF LABELEIGENAAR
Cees Vervoord heeft op 1 mei zijn
de middaguren bij en vroeg deelnemers naar hun opinie.
16
taak als directievoorzitter van Buma/Stemra overgedragen aan
PETER ADRIAANSZ
Hein van der Ree. Vervoord is ruim 15 jaar in functie geweest. Een overzicht van het tijdperk-Vervoord den. Over muziek, politiek en digitalisering.
8
Redactie en redactiemanagement Erk Willemsen en Mark van Schaick (Keijser 18 Mediaproducties bv), Erik de Boer (Boardroom), Rudolf Riegen, Erik Verzijl (Buma/Stemra), Boudewijn Hagemans en Patrick Heeregrave (Buma Cultuur)
genomineerd voor de titel
Vormgeving Sanne van den Berg, Nils Jonkers (LandGraphics bv)
Toonzetter, eind augustus uit
Druk Grafisch Bedrijf Tuijtel
te reiken tijdens het festival Toonzetters.
12
Een van de succesvolste songschrijvers van dit moment. Hij schreef songs voor Gerard Joling, Chipz, Bert Heerink,
13
VIJF JAAR MUZIEKTRACKING Het systeem van fingerprinting wordt nu vijf jaar gebruikt. Dj’s gaan er nu ook mee op stap.
21
EN VERDER: 4 BS Update • 6 Gesignaleerd • 7 BS Agenda 11 Move online • 15 John Deeh • 20 BS De Markt: Spotify 22 BS Summary • 24 My First Tune: Armin van Buuren
Aan deze editie werkten verder mee Fred van Diem, Jacob Haagsma, Ernst-Jan Jonkman en Scott Rollins Advertentieacquisitie Keijser 18 Mediaproducties bv Ronald Willemsen, tel. 020 675 5308 fax 020 531 2019,
[email protected]
ALLAN ESHUIJS
Cascada en vele anderen.
Hoofdredactie Antoinette de Ridder, Stéphanie Aukes (Buma/Stemra)
Coverfotografie Fred van Diem
Componist Peter Adriaansz is
bij Buma/Stemra in tien trefwoor-
Redactieadres Vereniging Buma/Stichting Stemra Afdeling Communicatie & PR Postbus 3080 2130 KB Hoofddorp Tel. 023 799 7999 Fax 023 799 7777
[email protected]
Eindredactie Tineke van Brederode
FOTO FRED VAN DIEM
VOOR HET NEDERLANDSTALIGE HÉT SEMIN AR EN SHOWCASE FESTI VAL
juli-aug-sep 2010
BS© is een uitgave van auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra. Het magazine verschijnt vier keer per jaar en wordt gezonden aan circa achttienduizend componisten, tekstdichters en muziekuitgevers in Nederland en daarbuiten die hun auteursrechten hebben toevertrouwd aan Buma/Stemra. Daarnaast wordt BS gelezen door ruim duizend gebruikers van muziek en door functionarissen bij overheid en media.
FOTO'S FRED VAN DIEM
SPECIALE RA BUMA /STEMG: A ANBIEDIN
BS COLOFON
Publicatie van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding en na toestemming van de uitgever. © 2010 Buma/Stemra www.bumastemra.nl Lezers van BS worden van harte uitgenodigd te reageren op de onderwerpen in het magazine of items in te sturen voor de rubriek BS Agenda. U kunt dit doen door een mailtje te sturen naar:
[email protected]
4 - BS - juli-augustus-september 2010
BS - juli-augustus-september 2010 - 5
BS UPDATE
AUTEURSRECHT IS FANTASTISCH
BUMA ON TOUR
2010
Buma/Stemra organiseert voor de eerste keer Buma on Tour, een serie van zes informatiebijeenkomsten voor leden. Direct na afloop van de bijeenkomsten kun je gratis de Popronde bijwonen. Dit is hét reizende muziekfestival van Nederland. Heb je een vraag aan Buma/Stemra? Kom naar de informatiebijeenkomst bij jou in de buurt en geniet aansluitend van spetterende optredens. Je bent welkom vanaf vier uur ’s middags. 30 oktober: Popronde Haarlem, Patronaat 12 november: Afsluitende editie 2010 Popronde Eindhoven, Dynamo www.popronde.nl, www.bumastemra.nl
BUMA NL: HET NIEUWE EVENEMENT VOOR NEDERLANDSTALIGE MUZIEK De stand van Dutchsound op Popkomm
Wie wordt de winnaar van de Willem Wilminkprijs voor het beste kinderlied van 2010? Dat gaat op 14 november bekend gemaakt worden in Enschede. De inschrijvingstermijn is inmiddels gesloten. Meer dan tweehonderd kinderliedjes maken kans. De komende maanden gaat een professionele jury in beraad om de liedjes te selecteren die verder gaan naar de finaleronde. De tekst- en liedjesschrijvers strijden niet alleen om een stukje eeuwige roem, maar ook om de hoofdprijs van € 5.000,en een beeldje. Meer informatie: www.wilminkfestival.nl *** Online muziekplatform Cloudspeakers heeft een overeenkomst gesloten met Buma/Stemra. De overeenkomst heeft betrekking op de afdracht van vergoedingen voor het ter beschikking stellen van muziek via embedded audio en video op de website. Cloudspeakers is na YouTube een van de eerste online partijen die hiervoor een regeling heeft getroffen met Buma/ Stemra. www.cloudspeakers.com
Een seminar- en showcasefestival voor het Nederlandstalige lied! Den Bosch zal op 9 en 10 september in het teken staat van het beste wat het Nederlandstalige lied te bieden heeft. Dit nieuwe evenement heeft de naam Buma NL meegekregen. Buma NL bestaat uit seminars en showcases en een dialectfestival, allemaal in het teken van het beste van de Nederlandstalige muziek. De opzet is enerzijds om professionals uit de industrie op de hoogte te brengen van wat er speelt, en om de sector te mobiliseren, te faciliteren en te versterken om uiteindelijk de erkenning voor de Nederlandstalige muziek te vergroten. Anderzijds is het doel om het publiek een interessant programma te bieden van het beste uit de Nederlandstalige muziek. Het is het streven van Buma NL dat iedereen die een rol speelt in de Nederlandstalige muziek het evenement bezoekt naartoe komt om zich op de hoogte te stellen van wat er speelt en om zijn of
FOTO CHRISTIAAN WESTGEEST
10 september: Opening Popronde Nijmegen, Merleyn 8 oktober: Popronde Utrecht, Ekko 14 oktober: Popronde Groningen, Platformtheater 16 oktober: Popronde Den Haag, Paard
Susanna von Canon nam tijdens de Jazzdag in Amersfoort de Jazz Industry Achievement Award in ontvangst, voor haar jarenlange bijdrage aan de ontwikkeling van de Nederlandse jazz, met in het bijzonder haar inspanningen voor groepen en musici als de Instant Composers Pool en Eric Vloeimans, en haar bijdrage aan jazzevenementen als de Dutch Jazz Meeting en Klap Op De Vuurpijl. Von Canon kreeg de prijs, bestaande uit een geldbedrag van € 1.500,- en
het Blue Note-juweel gemaakt door juweelkunstenaar Gert Hovius, uitgereikt door Cees Schrama. De vierde Jazzdag, het grootste netwerkevenement voor de Nederlandse jazz, die op 7 mei in Amersfoort plaatsvond, trok ruim duizend deelnemers, waaronder delegaties uit onder meer China, India, Servië, Taiwan en Thailand. De Jazzdag is een initiatief van Buma Cultuur en Stichting JazzNL.
NACHTKARAVAAN WINT ANNIE M.G. SCHMIDTPRIJS 2010 V.l.n.r. Arthur Japin, Sara Kroos en Martijn Breebaart
haar netwerk te onderhouden en uit te bouwen. Tevens beoogt Buma Cultuur middels het showcaseprogramma een springplank te bieden voor vele componisten en artiesten naar het grote publiek. “Wij werken graag samen met ‘de industrie’ aan een eerste Noorderslag voor het Nederlandstalige lied, om de sector uit te breiden en te versterken”, aldus Buma Cultuur directeur Frank Helmink. Buma NL wordt geproduceerd door Brand New Live, in opdracht van Buma Cultuur en in samenwerking met Stichting Regionale Omroep Overleg en Samenwerking. Korting voor Buma-Stemra/leden Omdat Buma NL een gezamenlijk initiatief is van Buma Cultuur en Buma/Stemra kunnen Buma/Stemra-leden (componisten/auteurs/uitgevers) met korting inschrijven t/m 18 augustus. Je betaalt niet € 150,- maar het speciale tarief van € 90,-. Daarmee krijg je toegang tot alle onderdelen van Buma NL, hét seminar en showcase festival voor het Nederlandstalige lied. Aanmelden kan via https://webshop.bumacultuur. net/event/detail/bumaNL2010/bs.xhtml of door te mailen naar
[email protected] Buma NL Den Bosch, 9 en 10 september 2010 www.buma.nl
Op 3 mei ben ik bij Buma/Stemra gestart en ik heb sinds die dag veel mensen leren kennen. Ik trof een club gedreven mensen aan, waaronder meteen al drie jubilarissen (Marja HuismanVerbrugge, Ingrid Willigenburg en Johan Buijs) die gezamenlijk bijna honderd jaar kennis en ervaring Buma/Stemra binnen de organisatie vertegenwoordigen. En kennis is cruciaal om de belangen van onze leden optimaal te kunnen behartigen. Het fundament van organisaties zoals Buma/Stemra wordt gevormd door de leden. Kwaliteit en toegevoegde waarde die Buma/Stemra kan leveren is van essentieel belang voor de toekomst van onze organisatie. Op 27 mei heb ik het grote downloaddebat mee mogen maken in De Balie in Amsterdam. Ik was verbijsterd door de houding van met name Groen Links, waarbij Mariko Peters zei dat alles tussen consument en maker moet worden afgeschaft. Als voormalig muziekproducent bij Epitaph weet ik dat de muziekindustrie een belangrijke investeerder is in talent. Wat mij ook opviel was dat de serviceproviders in de luwte bleven tijdens het debat en dat niemand van de aanwezigen zich afvroeg waarom het gerechtvaardigd zou zijn dat hun businessmodel voor een groot deel gefinancierd wordt door de creativiteit van componisten en tekstschrijvers. Toch blijf ik positief. Het auteursrecht is fantastisch. Het heeft een bloeiende muziekindustrie tot stand gebracht. Internet en creativiteit kunnen niet zonder elkaar. Er komt een moment, niet ver weg, dat een verdienmodel zal worden gerealiseerd. Daar heb ik alle vertrouwen in en ik zal mij hier volledig voor inzetten. Hein van der Ree
[email protected]
FOTO FRANK VAN ZIJST
Popkomm is een grote muziekconferentie op het voormalige vliegveld Tempelhof in Berlijn. Buma Cultuur richt een stand in op de beurs, die door Nederlandse professionals gebruikt kan worden om zaken te doen. De stand heeft een open karakter en is voor iedere Nederlander toegankelijk. Hij wordt ingericht met zitjes, zodat het mogelijk is er met relaties (af) te spreken. Tevens kan gebruik worden gemaakt van de Buma Cultuur-balie waar boodschappen achtergelaten en doorgegeven kunnen worden, en is er bescheiden catering aanwezig. Popkomm vindt dit jaar plaats van 8 t/m 10 september. De registratie voor de Dutchsound.nl landenstand op Popkomm 2010 is geopend. Meer informatie: www.bumacultuur.nl ***
PS
De Annie M.G. Schmidtprijs 2009 is toegekend aan Sara Kroos, tekstschrijver Arthur Japin en componist Martijn Breebaart voor hun lied Nachtkaravaan. De prijs werd uitgereikt door de voorzitter van het Annie M.G. Schmidt Huis, Tineke Netelenbos. De Annie M.G. Schmidtprijs, een initiatief van Buma Cultuur en het Amsterdams Kleinkunst Festival, is ingesteld om het beste lied te bekronen dat in het voorgaande jaar is uitgevoerd in een Nederlands theater. De prijs, € 3.500,- en het bronzen borstbeeld van Annie M.G. Schmidt gemaakt door Frank Rose, is beschikbaar gesteld door Buma Cultuur. De jury bestond dit jaar uit Cor Bakker, Lars Boom, Paul van Vliet, Rinske Wels en Jacques Klöters (voorzitter). De jury was unaniem in haar keuze voor Nachtkaravaan en sprak over “een prachtige combinatie van tijdloze poëzie en eigentijdse muziek”. Zij kwalificeerden het lied als “een vrolijke ode aan de onafhankelijkheid”.
Buma/Stemra-jubilarissen in het eerste halfjaar van 2010: Per 1 februari: Jacques Sibum, 30 jaar; per 1 april: Pieter Haringsma, 10 jaar; per 1 mei: Johan Buijs, 30 jaar, Marja Huisman-Verbrugge, 30 jaar, Ingrid Willigenburg, 30 jaar; per 1 juni: Jessica Barends, 30 jaar, John Bol, 30 jaar, Ellen Booter, 10 jaar, Felix Op ’t Einde, 30 jaar; per 15 juni: Hans Stekelenburg, 20 jaar; per 1 juli: Conny Laan-de Groot, 10 jaar
Ton van Draanen en Tom Blomberg – Popmuziek van Dag tot Dag, Jaren 70 (boek - QV Uitgeverij) Simone Signoret noemde haar autobiografie ooit Nostalgie Is Ook Niet M Meer W Watt H Hett G Geweestt Is en onder die paraplu verschijnen er wel meer – te veel? – boeken en dvd’s die terugblikken op ‘die goeie ouwe tijd’. Wat mij betreft is Popmuziek van Dag tot Dag, jaren 70 een gunstige uitzondering – dit boek zal voor menig veertigplusser een feest van herkenning zijn. Het is bij uitstek een kijk-enbladerboek, samengesteld door Tom (De Dikke) Blomberg en Ton van Draanen, waarbij chronologisch door de jaren zeventig wordt gewandeld. Per dag worden leuke feiten afgewisseld met concerten die op die dag hebben plaatsgevonden. Daarnaast staat het boek werkelijk overvol met (onbekende) foto’s en (vergeten) fotohoesjes van singles. Opvallend is hoeveel verschillende soorten muziek er in dat decennium van de seventies werden gemaakt – glamrock, sympho, disco, punk, et cetera – die gebroederlijk naast elkaar konden bestaan op de radio en in de Nationale Hitparade. Kom daar nu nog maar eens om… WWW.QVUITGEVERIJ.NL
GESIGNALEERD
L’Abattoir (MCN/V2) Het is niet altijd zo dat als je getalenteerde muzikanten bij elkaar zet, je ook een overtuigend resultaat te horen krijgt. In dit gezamenlijke MCN/In A Cabin With-project is dat nadrukkelijk wél het geval. Maurits Westerik (GEM), Joppe Molenaar (Voicst, Bettie Serveert), Daan Schinkel (zZz), Sticks (Opgezwolle, Fakkelbrigade), Sjam Sjamsoedin (Nobody Beats The Drum, Boemklatsch), Sticks (Fakkelbrigade) en Thomas Azier wisten elkaar in het Marokkaanse Casablanca tot grote hoogten op te zwepen, getuige tracks als George Jetson en Full Throttle. Hippop, poppy refreintjes, stuwende ritmes, en dat alles met een opmerkelijke frisheid – niet voor niets heet het slotnummer Fris? Alhoewel de artiesten uit diverse muzikale richtingen komen, blijken ze de universele taal van de muziek goed te verstaan. Ego’s waren weggezet in het voormalige slachthuis en dat leidde in dit geval hoorbaar tot meer dan de som der delen. Een uitstekend resultaat van een experiment dat ook voor vegetariërs goed te verhapstukken is!
Arthur Adam – Awake (Jammm) Singer-songwriter Arthur Adam (Arthur ten Cate) bracht al eerder twee cd’s uit die goede recensies ontvingen maar hem niet de publieke i td bli k aandacht geven die hij verdient. Hopelijk is dat niet het geval met zijn nieuwe cd Awake. Samen met Jaimy Quite en Bart van Kuijk, en gloedvol geproduceerd door Guido Aalbers, zet Adam een poppy bandgeluid neer, waaruit blijkt dat hij zijn verleden bij het Amsterdam Songwriters Guild achter zich heeft gelaten. Het is radiovriendelijke popmuziek, in de goede zin des woords. Qua stemgebruik is Adams grote invloed Jeff Buckley nooit ver weg, maar dat is geen bezwaar aangezien de tracks voldoende eigenheid en kwaliteit bieden. Recentelijk onder de hoede genomen door Jammm Management, zorgt deze professionalisering hopelijk voor de stap richting meer airplay en succes. Voor de twijfelaars zal het fraai gezongen sluitstuk First Impressions genoeg zijn om te besluiten de plaat te kopen en Arthur Adam een keer live te gaan zien.
WWW.INACABINWITH.COM
WWW.MYSPACE.COM/ARTHURADAMMUSIC
Stefan Schill – Don’t Say a Word (Provogue) Het zou een groot misverstand zijn de jonge zangergitarist Stefan Schill zomaar onder de vlag ‘blues’ te scharen. N Natuurlijk t lijk groeide id hij op te midden van zijn vaders collectie van vooral veel bluesplaten. Maar Schills smaak is breder (Prince, John Mayer) en dat vertaalt zich ook in dit prima debuutalbum. Getuige de titel Don’t Say a Word is Schill voorstander van het motto dat een gitaarsolo soms meer zegt dan duizend woorden. Zijn talent wordt ook al in het buitenland onderkend, met liveoptredens in Duitsland. De cd vormt een prima introductie en je voelt Stefan shoppen door het rijke muzikale aanbod: soms een beetje soul, soms wat meer gruis, maar altijd weer zijn puike gitaarspel als rode draad. Dit is een debuut waaruit je kunt concluderen dat Schill nog een grote toekomst voor zich heeft En petje af voor de prima productie van singer-songwriter Dennis Kolen. WWW.MYSPACE.COM/ARTHURADAMMUSIC
BS AGENDA
• North Sea Jazz Drie dagen lang jazz en aanverwante stijlen van wereldklasse, met uit Nederland o.a. Rein de Graaff, Eric Vloeimans’ Fugimundi, Caro Emerald, Wende, Tim Langedijk Trio, The Ploctones, Ben van Gelder Quartet, Trijntje Oosterhuis, Waylon, Giovanca, Knalpot, Sven Hammond Soul, Joost Zoeteman Gipsy Quartet, en Cuby + Blizzards. www.northseajazz.com juli: 9 t/m 11, Ahoy, Rotterdam • Grachtenfestival Jaarlijks terugkerend festival dat de opening vormt van het klassieke-muziekseizoen, met uitvoeringen op bijzondere locaties in Amsterdam die zich onderscheiden door bijzondere of monumentale architectuur en cultuurhistorische waarde. Gerenommeerde solisten en ensembles stellen, geïnspireerd door een elk jaar wisselend thema, speciale concertprogramma’s samen. Er worden bovendien voorpremières gebracht van programma’s die later in het seizoen op podia elders in het land worden uitgevoerd. www.grachtenfestival.nl augustus: 14 t/m 22, Amsterdam • Pinkpop Classic Sterke vierde editie van deze classic-rockversie van Pinkpop
kent drie doelstellingen: het bereik van de sector groter, de erkenning breder en het genre sterker maken. De programmering wordt binnenkort bekend gemaakt. september: 9 & 10, Den Bosch
Popje (Amsterdam), De Basis (Friesland), The Pikeys (Utrecht), Velvet Monk (Overijssel), Overgrown (Noord-Brabant), We Swim You Jump (Groningen), Soulburn (Drenthe), Bandito (Gelderland) en Bluem. www.popnlaward.nl augustus: 28, Melkweg, Amsterdam
Waylon
FESTIVALS & EVENEMENTEN
BS - juli-augustus-september 2010 - 7 BS Agenda beslaat de periode juli tot en met september en attendeert u op concerten, festivals, evenementen, beurzen, workshops en lezingen die ondersteund worden door Buma/Stemra - ‘powered by Buma Cultuur’ - en andere interessante gebeurtenissen.
met o.a. de Janse Bagge Bend, Peter Koelewijn en zijn Rockets, Iggy & The Stooges, Gary Moore en Fun Lovin’ Criminals. www.pinkpopclassic.nl augustus: 14, Megaland, Landgraaf • SENA Performers POPnl Award 2010 Dertien bands, afgevaardigd door de leden van POPnl, spelen in de Melkweg in Amsterdam voor een jury van programmeurs, die op basis van de optredens een of meerdere bands boeken. De band die het meest geboekt wordt, wint, en gaat naar huis met een tour in het vooruitzicht én een extra prijzenpakket. De deelnemers zijn: Starcatcher (Zuid-Holland), Heist (Noord-Holland), Vine Yard (Flevoland), Early Adopters (Limburg), Klopje
• Toonzetters 2010 Derde editie van dit toonaangevende evenement voor en van de componist en uitvoerende in de hedendaags gecomponeerde muziek. Tijdens Toonzetters klinken de beste nieuwe Nederlandse gecomponeerde werken uit het voorafgaande jaar, en wordt de Buma Toonzetters Prijs uitgereikt, waaraan een geldbedrag van € 10.000 is verbonden. De prijs wordt door een vakjury van internationale festivalprogrammeurs toegekend aan de componist van de beste nieuwe Nederlandse compositie uit het voorgaande jaar. De volgende composities zijn gekozen uit een groot aantal werken dat in 2009 in première ging: Spaces of Blank – Michel van der Aa, Verdichtingen – Peter Adriaansz, Nr. 44 (Diary Pieces) – Richard Ayres, Koranfragment – Wilbert Bulsink, La Vida Breve (The Brief Life) – Ezequiel Menalled, JungGa – SeungAh Oh, White Eagle – Martijn Giovanca
FOTO BEN VAN DUIN
BS UPDATE
In deze rubriek signaleert Buma/Stemra’s Erik Verzijl cd’s van uiteenlopend pluimage. Deze rubriek is een momentopname van de diversiteit aan activiteiten die Buma/Stemra-deelnemers ondernemen.
FOTO YUMANDU ROOS
6 - BS - juli-augustus-september 2010
Michel van der Aa
Padding, Kringen – Bart Spaan, Preludio all’Infinito – Diderik Wagenaar en Viaggio Interiore (Awakenings of Alice) – Aliona Yurtsevich. De jury wordt gevormd door Lucas Vis (dirigent, juryvoorzitter), Mark Delaere (Transit, Leuven, België), David Pay (Music On Main, Vancouver, Canada), Rainer Pöllmann (Ultraschall, Berlijn, Duitsland) en Massimo Simonini (Angelica Festival, Bologna, Italië) www.toonzetters.nl augustus: 28 & 29, Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam EXPO & SEMINAR & BEURS & CONGRES
• Popkomm 2010 Buma Cultuur vertegenwoordigt de Nederlandse muziek en de Nederlandse muziekindustrie op de muziekbeurs Popkomm in Berlijn. Buma Cultuur richt de Dutchsound. nl-stand in, die door Nederlandse professionals gebruikt kan worden om zaken te doen of gasten te ontvangen. Ook ondersteunt Buma Cultuur showcases van Nederlandse bands en artiesten. www.popkomm.de september: 8 t/m 10, Berlijn, Duitsland • Buma NL Buma Cultuur organiseert voor het eerst een festival voor het Nederlandstalige lied. Het evenement krijgt het model van Noorderslag en
Buma on Tour 2010 Een serie van zes informatiebijeenkomsten voor leden van Buma/Stemra, met direct na afloop een aflevering van de Popronde. Je bent welkom vanaf vier uur ’s middags. www.popronde.nl www.bumastemra.nl september: 10, Nijmegen, Merleyn oktober: 8, Utrecht, Ekko; 14, Groningen, Platformtheater; 16, Den Haag, Paard; 30, Haarlem, Patronaat november: 12, Eindhoven, Dynamo Amsterdam Dance Event 2010 De vijftiende editie van het Amsterdam Dance Event (ADE), Europa’s belangrijkste muziekconferentie voor elektronische muziek en het grootste clubfestival ter wereld. Het evenement telt jaarlijks meer dan 700 artiesten en dj’s in 40 clubs in Amsterdam, met in totaal ruim 90.000 bezoekers en 2.100 muziekprofessionals uit 50 landen. Als officieel onderdeel van het ADE richt ADE Next haar pijlen op de ontwikkeling van talent in de elektronische muziek. Tijdens ADE Next vinden er workshops, masterclasses, presentaties en demo-luistersessies plaats met toonaangevende artiesten en experts uit de internationale muziekindustrie. Met hulp van de aanwezige muziekexperts geeft ADE Next talentvolle artiesten en auteurs extra bagage mee voor de ontwikkeling van hun verdere ambities. www.amsterdam-danceevent.nl oktober: 20 t/m 23, Felix Meritus (o.a.) Amsterdam oktober: 23, ADE Next 2010, Felix Meritus, Amsterdam
BS - juli-augustus-september 2010 - 9
8 - BS - juli-augustus-september 2010
1 JANUARI 1995 “Ik kwam van Wegener, een uitgever van dag- en weekbladen, dus ik had wel te maken gehad met het auteursrecht. Maar dat was zijdelings. Buma exploiteert het muziekauteursrecht, en dat was wel heel iets anders dan Wegener. Een tweede groot verschil was dat ik overstapte van een beursgenoteerde onderneming naar een vereniging en een stichtingsstructuur, respectievelijk Buma en Stemra. Ik had niet langer te maken met een raad van commissarissen, maar met besturen die zijn samengesteld uit de verschillen beroepsgroepen die aangesloten zijn bij Buma en Stemra.” Muziekauteurs zijn creatieven “En nog een verschil: uitgevers zijn ondernemers die ook het belang van auteurs dienen door hun muziek te verkopen. Muziekauteurs zijn creatieven. “Voorts was Buma/Stemra een monopolist, ook een nieuw fenomeen voor mij. Ik kreeg daarom ook te maken met het toezicht van een regeringscommissaris, want wij waren de enige instantie in Nederland met een wettelijke vergunning om het muziekauteursrecht te exploiteren. “En wat ik heel belangrijk vond: ik kreeg bij mijn aantreden te maken met een organisatie die toen al internationaal bekend stond om haar innovatief vermogen en haar technologische slagkracht.”
MISSIE
FOTO FRED VAN DIEM
Overzicht van een tijdperk in 10 trefwoorden
CEES VERVOORD “De politiek heeft de muziekauteur in de kou laten staan” Cees Vervoord heeft op 1 mei zijn taak als directievoorzitter van Buma/Stemra overgedragen aan Hein van der Ree. Sinds 1 januari 1995 heeft hij deze functie bekleed. Hoewel, hij trad aan als president-directeur, “maar die functieaanduiding heb ik al gauw veranderd. Een president-directeur heb je bij grote bedrijven als Philips.” Een overzicht van het tijdperk-Vervoord bij Buma/Stemra in tien trefwoorden. – door Erik de Boer
“Ik kreeg geen opdracht mee. Het feit dat Buma en Stemra een ondernemer in huis hadden gehaald, gaf mij het kader waarin ik ben gaan werken. Ik zag het als mijn missie om de technologische voorsprong van de organisatie te behouden en uit te bouwen, het bedrijf om te vormen tot een marktgerichte operatie, en de elementen kosten en efficiency een belangrijke rol in het geheel te geven. Ik heb al snel het principe geïntroduceerd dat elke verdiende gulden ook uitgekeerd moest gaan worden aan de rechthebbenden, één gulden in, één gulden uit.” Omzet groeide naar 170 miljoen euro “Maar Buma enerzijds en Stemra anderzijds waren ook twee gescheiden clubs. Ze hadden ieder een eigen directeur, met daarboven een president-directeur. Uit oogpunt van kosten en efficiency ben ik gaan werken aan de integratie van beide organisaties. Er werden nieuwe, gemeenschappelijke afdelingen gevormd: front office, back office, IT, financiële administratie, juridische zaken. In feite hebben we de zaak gekanteld van twee geheel gescheiden organisaties naar een vereniging en een stichting met gemeenschappelijke afdelingen. Door de functies bij elkaar te voegen kreeg je een veel betere balans in de pieken en dalen van de werkzaamheden, en kwamen de kosten in een betere verhouding tot de omzet te staan. “Dat werd nog eens sterk verbeterd met de introductie van ons nieuwe IT-systeem en vervolgens de outsourcing van de meeste back-officeactiviteiten aan Accenture. Het eindresultaat? Terwijl de omzet bij Buma groeide van 85 miljoen gulden naar 140 miljoen euro, ging het aantal medewerkers terug van 330 fulltimers naar 170 nu.”
MUZIEK “Muziek is voor mij primair emotie. Ik luister heel graag naar pop, dance en klassiek. Maar ook in het Nederlandstalig repertoire zijn er onvoorstelbaar veel liedjes die ik prachtig vind. Muziek is altijd belangrijk voor me geweest. Op mijn zeventiende werd ik manager van de band Formule 5, de voortzetting van Keessie en de Rockets. Dat was in mijn Eindhovense jaren. Ook ben ik daar jongerensociëteit Batman à Gogo gestart. Gewoon, eens per week een dansavond in een of ander bovenzaaltje. Ik weet nog dat ik geen cent had. Ik heb toen Frans Otten gebeld, de baas van Philips, en hem gevraagd of hij iets voor de jeugd in de stad wilde doen. Dat wilde hij wel. Zo heeft Philips de discoverlichting geregeld en een startbudgetje. Twee jaar later verhuisde ik de sociëteit naar een grotere locatie en ook toen kwam Philips over de brug met de complete verlichting en geld.” Mijn laatste concert? “Bij Kluwer heb ik het initiatief genomen om een Benelux-editie te starten van Billboard. Dat was eind jaren zeventig. Daarbij kreeg ik te maken met het fenomeen hitlijsten. Buma stelde toen de Nationale Hitparade samen, uitgezonden door de Tros. Dat werd mijn eerste kennismaking met ‘Amstelveen’. Mijn laatste concert? Dat was drie weken geleden, Frank Boeijen in het theater van Lochem.”
AUTEURSRECHT “Tja, wat kan ik daar nog over zeggen. Dat is zo ongelooflijk belangrijk. Je moet je voorstellen dat een muziekauteur heel veel tijd bezig is met het creëren van liedjes waarvan hij mag hopen dat er ooit eentje een hit wordt. En toch gaat hij maar door, ook al scoort hij geen hits. Nu denken veel mensen dat liedjesschrijvers schatrijk zijn. Dat is niet zo. Er zijn er maar een paar die er in ons land goed van kunnen leven, maar het gemiddelde inkomen van een muziekauteur hier is bedroevend laag. Kijk je echter naar het economische belang van muziek, dan is dat heel groot. Daarom moet er een heldere auteurswet zijn die ook zorgvuldig wordt gehandhaafd.”
DIGITALISERING “Muziek is verworden tot een nulletje en een eentje. Ik weet nog hoe enthousiast we waren met de komst van de cd. Dat was zo’n ingewikkeld productieproces, dat zouden muziekpiraten nooit voor elkaar krijgen. We rekenden op het einde van de muziekpiraterij. Maar de digitalisering bleek een Trojaans paard. Ook ik heb nooit kunnen vermoeden dat de overgang van analoog naar digitaal tot zo’n revolutie zou leiden. Dat je daardoor muziek eerst nog via telefoonlijn en kabel naar je toe kunt halen en later draadloos via internet. En dat de technologie zodanig is voortgeraasd dat het downloaden van muziek en films geen obstakel meer is. Dat is de nieuwe piraterij.” De nieuwe piraterij “De digitalisering heeft ook tot andere verhoudingen in de sector geleid. De artiest heeft de platenmaatschappij niet altijd meer nodig om een studio te huren of de muziek te distribueren. Met een computer en wat software neemt hij muziek op in topkwaliteit, en via het internet ligt de wereld binnen handbereik. Zie Esmée Denters. De creatieve community zoekt tegenwoordig
10 - BS - juli-augustus-september 2010
BS MARKETING die internationaal willen werken, weten niet meer bij welk loket ze zich moeten melden voor een licentie. Nu hebben mensen als Bono en Paul McCartney hun omzet wel veiliggesteld, maar je ziet dat het kleine repertoire van lokale muziekmarkten als de Nederlandse en van kleine uitgevers gemarginaliseerd wordt. Dat levert veel schade op voor de Europese culturele diversiteit die we allemaal zo hoog in het vaandel hebben.”
Facilitair bedrijf voor muzikanten, kleine labels en managers
MOVE ONLINE
MUZIEKGEBRUIKER
FOTO FRED VAN DIEM
Cees Vervoord: "Ik geloof niet in het voortdurend procederen tegen overtreders van het downloadverbod."
het internet op om haar werken bekend en verkocht te krijgen. Dat is een prachtige ontwikkeling, een tussenstation is niet meer nodig. Dat biedt legio kansen voor de muziekauteur, want hij is zijn eigen pr-machine en is daarvoor niet meer afhankelijk van de promotieafdeling van een platenlabel. De rol van de platenmaatschappij, maar ook die van de uitgever, blijft echter ook in de toekomst belangrijk.”
POLITIEK “Van de politiek heeft de muziekauteur door de jaren heen weinig tot geen steun gehad. En ligt er eindelijk na vele jaren een bruikbare nota, het rapport van Arda Gerkens, dan blijkt dit SP-kamerlid niet eens een plaats op de kieslijst te hebben gekregen. Zij is nu dus uit de Kamer verdwenen. Wat gebeurt er nu met het rapport-Gerkens? Zo ligt er een wetsvoorstel over het toezicht op onder andere Buma/Stemra. Dat is op het bord geschoven van de nieuwe regering. Voordat hier weer besluiten over worden genomen is het 2011, vrees ik. Aan alle onzekerheid komt maar geen einde. “Neem de discussie over de thuiskopieregeling. De Kamer wil ervan af, de minister heeft daarom tot een bevriezing van deze regeling besloten. Het tarief gaat dus niet omhoog en er komen geen nieuwe muziekdragers onder te vallen. De regeling omvat dus nog steeds alleen de blanco cassette en de blanco cd, terwijl iedereen rondloopt met usb-sticks en mp3-spelers. De wet spreekt heel nadrukkelijk van producten die de mogelijkheid in zich hebben om muziek vast te leggen, maar daar heeft de minister lak aan. Ik vind dat in Den Haag in hoofdzaak wordt gekeken naar de belangen van de consument, lees de kiezer. De rechthebbenden komen nauwelijks aan bod en lopen door deze gang van zaken zeer grote schade op.” De culturele diversiteit bewaken “De Europese Commissie heeft veroorzaakt dat de auteursrechtenorganisaties in Europa het wereldrepertoire voor online exploitatie niet langer kunnen vertegenwoordigen. Daarmee is de versnippering van het repertoire een feit geworden. Muziekgebruikers
BS - juli-augustus-september 2010 - 11
“Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland hebben zeer recent nog uitgesproken dat voor het gebruik van beschermde muziek betaald moet worden door de leden. Waar de muziekgebruiker een probleem mee heeft is dat Buma monopolist is. En het lastige is: ik kan van een schoen, een auto uitleggen hoe de kostprijs is opgebouwd, van een liedje kan ik dat niet.”
“Wij proberen de relatie artiest-fan te optimaliseren”
Transparant jaarverslag
Move Online is de laatste jaren uitgegroeid tot een
“En toch moeten we blijven proberen transparant te zijn, vooral over de tarieven en de juistheid ervan. Dat doen we bijvoorbeeld door ze te vergelijken met die in de landen om ons heen. Dan zie je dat de tarieven van Buma meer dan redelijk zijn. We moeten daarover in contact blijven met de muziekgebruiker. Ons jaarverslag is daarom transparanter dan ooit. En het is mijn overtuiging dat Buma/Stemra de komende tijd op communicatief gebied nog veel meer inspanningen moet gaan doen.”
interessant facilitair bedrijf voor muzikanten, kleine labels en managers. Via een simpel abonnement van een paar tientjes per maand kunnen zij gebruikmaken van de software die Move heeft ontwikkeld voor marketing, verkoop en administratie. Onlangs lanceerde Move Online versie 3.0.
MUZIEKINDUSTRIE “Ik geloof niet in het voortdurend procederen tegen overtreders van het downloadverbod. Dat draagt niet bij aan de popularisering van muziek, en voor het begrip dat je voor het gebruik van muziek moet betalen. Enkel procederen heeft een averechtse uitwerking, dat moet slechts één van de middelen zijn om het auteursrecht te beschermen. Daarnaast gaat het erom dat iedereen die met de rechten van doen heeft – de componist/ tekstdichter, de uitvoerende, de uitgever, de platenmaatschappij – businessmodellen ontwikkelt waardoor ze betaald worden voor hun inspanningen. Je ziet dat er steeds meer muziek geconsumeerd wordt, maar dat de opbrengsten teruglopen. Dat is niet uit te leggen. “De sector moet de hand overigens ook in eigen boezem steken. We hebben het effect van de technologische ontwikkelingen verkeerd ingeschat. En we hebben de rol van de consument en zijn invloed op de politiek onderschat.”
In de nieuwe versie van de Move-applicatie zijn binnen een nieuwe indeling heel veel meer mogelijkheden ingebouwd om sociale netwerken als Facebook en Twitter in te zetten voor marketing en verkoop. Wat Move sinds 2004 voor ogen heeft, is in de diverse versies van de software steeds verder uit ontwikkeld. Belangrijke facetten van de applicatie zijn de mogelijkheid je muziek als downloads direct aan de consument aan te bieden, via je eigen website, maar ook naar de diverse downloadplatforms als iTunes door te zetten. Ook de koppeling van speellijsten aan de voor Buma in te vullen livelijsten is interessant – hiermee stel je zeker dat je je auteursrechtgelden kan claimen als je ergens gespeeld hebt.
MEI 2010 “Op 3 mei is mijn opvolger Hein van der Ree begonnen. Hij wordt geconfronteerd met een groot aantal bestaande en nieuwe uitdagingen. Collectiviteit is meer dan ooit van belang, de muziekauteurs moeten gezamenlijk een vuist vormen als ze niet weggedrukt willen worden. Buma/Stemra moet zoveel mogelijk repertoire kunnen blijven voeren. Dat kan alleen als leden en aangeslotenen tevreden blijven met de service die ze krijgen.” Ikzelf? “Ikzelf? Ik heb veertig jaar hard gewerkt en er springen hier bij tijd en wijle vijf fantastische kleinkinderen rond...”
bereid is voor muziek te betalen. Als je je muziek zelf verkoopt, weet je bovendien aan wie je verkoopt, ken je je klanten. Als artiest ben je toch ondernemer. En het eerste wat een ondernemer moet doen is zijn klanten kennen en met hen communiceren. Vooral voor de jongere generatie artiesten is dat inmiddels een geaccepteerd gegeven.” Kritische vriend Buma/Stemra is partner van Move. Mosselman: “We hebben een boeiende relatie, die in het begin wat stroef verliep maar steeds beter loopt. We doen natuurlijk via onze administratieve tools heel veel in samenwerking met Buma, maar we worden ook wel eens overvallen met nieuwe regels, die
Ken je klanten Hans Mosselman is samen met zijn broer Frank oprichter en eigenaar van Move bv, een dienstverlenend bedrijf voor de muziekindustrie: “Artiesten krijgen door Move steeds meer mogelijkheden om hun businessprocessen zelf aan te sturen. We bedienen momenteel zo’n honderd bands en labels. Wat wij proberen te doen, is de relatie tussen artiest en fan optimaliseren. Als je dat goed doet, blijkt dat er toch een grote groep fans is die betrokkenheid bij de artiest heeft en
Hans Mosselman, samen met zijn broer Frank oprichter en eigenaar van Move bv: “Er blijkt een grote groep fans te zijn die betrokkenheid bij de artiest heeft en bereid is voor muziek te betalen.”
verregaande consequenties voor ons en onze klanten hebben, maar die dan van de ene op de andere dag doorgevoerd worden, zonder vooroverleg. Daar hebben we moeite mee. Dat wat Buma doet is zo belangrijk voor onze klanten. Het auteursrecht staat onder druk en iedereen heeft belang bij een goed functionerend auteursrecht en soepele communicatie met Buma/Stemra. Maar we zijn natuurlijk toch kritisch vanuit ons eigen belang. We zijn een kritische vriend!” Overleg en advies De applicatie die Move heeft ontwikkeld is voor veel artiesten en bands een uitstekend middel voor hun promotie, sales en administratie, maar er blijven altijd vraagstukken over die nader overleg of advies behoeven. Ook daarin voorziet Move. Het bedrijf geeft adviezen, en heeft een uitgebreid netwerk van contacten in de muziekindustrie, zoals promotors, studio’s, oefenruimtes, vormgevers, cd-perserijen en distributeurs. Mosselman: “En we zijn intensief bezig ons internationale netwerk op te bouwen, enerzijds om ons bedrijf te laten groeien, anderzijds om artiesten ook internationaal te kunnen ondersteunen.” Voor meer informatie: www.move.nl
12 - BS - juli-augustus-september 2010
BS - juli-augustus-september 2010 - 13
Toonzetter
“Ik werk niet meer met noten, maar met klank” Hij is een van de genomineerden voor de Buma Toonzetters Prijs 2010. De composities van Peter Adriaansz hebben in de pers omschrijvingen meegekregen van ‘wreed’ en ‘uitermate saai’, tot ‘poëtisch’, ‘ingenieus’ en ‘indrukwekkend’. Met zijn nieuwe compositie Verdichtingen, afgelopen oktober voor het eerst uitgevoerd tijdens de Nederlandse Muziekdagen, heeft hij de Toonzetter-nominatie verkregen. – Erk Willemsen tonale reflectie noem: het pulseren van heel veel, vaak zeer kleine intervallen. Al die pulseringen dienen op een organische manier tot stand te komen, als een vorm van actie en reactie. Om dat te bereiken is ook een compleet andere notatiemethode vereist.” Een-op-eenrelatie tussen woord, klank en inhoud “Verdichtingen is een samenwerkingsproject tussen dichteres Astrid Lampe en mij. Ze schreef een voortreffelijke tekst, die door haarzelf wordt uitgesproken, op een soortgelijke manier als de musici hun klanken produceren. In die zin werd de dichteres dus in feite zelf ook muzikant. Het hele werk is uiteindelijk in zeer nauwe samenwerking geschreven en ambieerde een zo perfect mogelijke een-op-eenrelatie tussen woord, klank en inhoud. “Sinds Verdichtingen heb ik twee nieuwe werken afgeleverd, Three Vertical Swells, geschreven in opdracht van het Haags Conservatorium voor hun Hammond Orgel Festival, en een werk getiteld Parallels, voor het Ives Ensemble. Het volgende werk is
“De logistieke complexiteiten van mijn werken zijn gekmakend, zeker het elektro-akoestische deel ervan” “De première was uitermate hectisch. Het is een wonder dat we het gehaald hebben. We kregen namelijk weinig tijd met het orkest, iets waar ik niet aan gewend ben. De logistieke complexiteiten van mijn werken zijn ook gekmakend, zeker het elektro-akoestische deel ervan. Maar uiteindelijk stond er wel wat. De Radio Kamer Filharmonie is een uitstekend orkest, vol topmusici. Dus daar kun je in de praktijk altijd op vertrouwen. Maar het was voor hen natuurlijk wel een compleet andere ervaring om zo te werken. “In al mijn werken vanaf 2005 is alles erop gericht om een luisterhouding bij musici te scheppen, in plaats van een reproductiehouding. Mijn werken maken derhalve ook geen gebruik van separate partijen of van dirigenten, maar worden uitgevoerd uit partituren en met behulp van laptopmonitors. De eigen verantwoordelijkheid van de uitvoerders ligt dus hoog. In de muziek zijn keuze-elementen aanwezig en klankvorming staat voorop. In al mijn recente werken maak ik gebruik van iets wat ik micro-
voor de merkwaardige bezetting van het Raschèr Saxophone Quartet in combinatie met het New London Chamber Choir van 24 zangers. Over het algemeen kar ik gewoon continu door, met een gemiddelde productie van één nieuw werk elke drie à vier maanden.” Evolutionair werken “Er heeft zich sinds 2005 een duidelijke kentering voorgedaan in mijn werk; sindsdien is mijn ontwikkeling een volstrekt evolutionaire geworden: elk werk borduurt, zoals in de praktijk van vele visuele kunstenaars, voort op het vorige en voegt daar weer elementen en nieuwe technieken aan toe. Alles is echter gerelateerd aan het onderzoeken van ‘micro-acoustica’ en het werken met geluid. In essentie is het zo dat ik nu niet langer met noten werk, maar met klank. Ook probeer ik hierin een volledig autonome wereld te scheppen, die alleen naar zichzelf
Complete hel “Ik werk bijna volledig achter de computer. Doorgaans kladder ik eerst wat ideeën op papier, meestal schema’s, onderzoeksonderwerpen, wat ik zoal ambieer met het werk. Daarna ga ik onderzoeken. Dat doe ik met behulp van een programma dat voor mij in Super Collider ontworpen is. Dat onderzoek behelst voornamelijk het ontwerpen van een zogenaamde sinus patch: de ruggengraat van het werk, waar de uitvoerders tegenaan spelen. Dit is doorgaans nog wel leuk. “Na een maand of twee experimenteren breekt echter de complete hel aan wanneer ik alle berekeningen moet doorvoeren en vertalen. Tot op dit punt heb ik alleen gewerkt met een schetsboek, waarin zorgvuldig uitgewerkte vormen in allerlei kleuren staan, en handenvol png’s die ik van de computer heb gehaald. Het ontwerpen van de partituur, waarvoor ik Finale gebruik, is echter een complete opgave op zich, ondanks het feit dat mijn partituren doorgaans niet meer dan tien pagina’s in beslag nemen.
Ik heb het nooit geteld, maar het zou me niet verbazen als een gemiddelde partituurpagina van Verdichtingen bijvoorbeeld uit iets van tienduizend minuscule entries bestaat. Na een gemiddelde van twaalf à dertien versies ben ik dan echter wel klaar, en behoorlijk uitgeput. Daarna begint het, na een korte revalidatie, allemaal weer opnieuw. “Al mijn werken zijn Buma-geregistreerd. Ik moet zeggen dat mijn contact momenteel behoorlijk goed is. Uiteraard loopt er elk jaar wel wat, en soms behóórlijk wat, mis, dus ik controleer mijn distributiespecificaties zo minutieus mogelijk en stuur vervolgens alle correcties op. Niet controleren is zeker geen optie, omdat er bij veel gemiste uitvoeringen ook veel inkomsten zijn gemoeid. Maar hier wordt altijd correct mee omgegaan.” De Buma Toonzetters Prijs wordt uitgereikt tijdens het festival Toonzetters, op 28 en 29 augustus in het Muziekgebouw aan ’t IJ te Amsterdam, zie de Agenda op pagina 7. www.peteradriaansz.com
Ze willen een hit
ALLAN ESHUIJS “Het gaat erom dat je de single levert“ Allan Eshuijs leidt een succesvol bestaan achter de schermen, als liedjesschrijver voor klandizie van zeer uiteenlopende allure: van Chipz tot Gerard Joling, van hardrockzanger Bert Heerink tot het wereldwijd succesvolle danceproject Cascada. “Het gaat om de single, meer dan ooit.” – Jacob Haagsma Ja, natuurlijk ambieerde hij ooit een artiestenbestaan, vooraan in de spotlights. Maar ja, hoe gaat dat. Het is nu eenmaal anders gelopen. Allan Eshuijs studeerde pop en jazz aan het Hilversums Conservatorium en zong in coverbandjes. Van daaruit zette hij de stap naar de grotere podia, als achtergrondzanger bij Trijntje Oosterhuis, Do, Jim, Ruth Jacott, Jeroen van der Boom, oftewel: “bij bijna iedereen”. En dat kwam weer goed van pas bij de
FOTO FRED VAN DIEM
PETER ADRIAANSZ
“Over het algemeen kar ik gewoon continu door, met een gemiddelde productie van één nieuw werk elke drie à vier maanden”
refereert. Vaak zeg ik dan ook dat deze muziek eerder te maken heeft met natuur dan met cultuur: met een muzikale staat die bij wijze van spreken voorafging aan alle ontwikkelingen die uiteindelijk tot ‘traditie’ hebben geleid, met alle gevaren die dat met zich mee kan brengen. Het is het loslaten van alle vormen van culturele referentie. Voor sommigen is het te veel gevraagd om die los te laten en op een andere manier te leren luisteren, zeker in Europa, waar geschiedenis overal aanwezig is en zo veel van onze waardes bepaalt. Voor anderen is het echter juist een verademing om ervan verlost te zijn. Ik kan dan ook niet ontkennen dat de conceptuele basis voor mijn werk buiten Europa ligt.”
BS - juli-augustus-september 2010 - 15
14 - BS - juli-augustus-september 2010
“Grungemetal met folk, eclectische dance met klassiek: verzin de combi maar”
van Zack Dekkaki, de nieuwe internationale a&r-man bij Talpa Music die nadrukkelijk op het buitenland focust, is voor mij een heel belangrijke factor. Ik wil heel graag Champions League spelen. Zij geven mij daarvoor de middelen en de ruimte.”
FOTO FRED VAN DIEM
Het draait allemaal om airplay
wending die zijn carrière nam. Liedjes schrijven had Eshuijs altijd al gedaan, en waarom zou hij die niet eens aan de man brengen? Ja, ze zelf zingen kan natuurlijk ook, zelf een ster worden. Maar, zoals Eshuijs zelf zegt: “Ik weet niet of ik wel ambitieus genoeg was voor een solocarrière. Ik voelde me wel op m’n gemak in dat achtergrondkoortje. Bovendien moet een artiest echt één ding uitstralen, echt duidelijk zijn naar buiten toe. Wil ik dat wel? Ik ben niet het type om honderd keer dezelfde hit te zingen. Ik vind zoveel dingen leuk. Ik zal me niet snel in een kader laten duwen, en als artiest moet dat wel. Dan kun je geen album maken met een dancenummer, een rocknummer, een Nederlandstalig nummer. Ik zeg niet dat ik nooit een soloalbum zal maken, maar voorlopig ligt de focus op songs schrijven en produceren voor anderen. Dat vind ik leuk om te doen. En ik zie mezelf ook niet touren, dat heb ik onderhand wel genoeg gedaan.” Direct contact met de artiesten Liedjes schrijven, dus. En, minstens even belangrijk: liedjes aan de man brengen, zorgen dat ze bij de juiste artiest terecht komen. Daar zijn verschillende manieren voor volgens Eshuijs. “Soms belt of mailt de a&r-manager, de labelbaas of de artiest zelf, dat men liedjes zoekt. Of je nog wat hebt liggen, is doorgaans de eerste vraag. Anders ga je iets maken. Soms doet er een soort van briefing, een who’s looking list de ronde, waar je wel of niet op in kunt gaan. Nu heb ik veel direct contact met artiesten, want je leert steeds meer mensen kennen. Dan weet ik doorgaans voor die briefing komt al wie wat zoekt.” Dat komt dus neer op liedjes op bestelling, praktisch op maat gemaakt. “Je zet het heel erg in een bepaald kader. Je kijkt wat de artiest in kwestie eerder gedaan heeft, waar-ie nu staat. Dat is de inspiratie, daarmee creëer je een beeld van wat er moet volgen. Voor Chipz luister je naar Vengaboys en Aqua, voor Bert Heerink naar verschillende soorten rock. Je wilt ook weer niet iets schrijven dat heel veel lijkt op wat hij of zij al heeft gedaan. En op een heel simpel niveau: wat voor titels heeft-ie eerder gebruikt? Het is stom als je nog eens met dezelfde titel aan komt.” Eén wereldhit op de honderd liedjes “Je verdiept je in de artiest, en welke richting hij op wil. Niet dat hij of zij dat altijd weet, en de a&r-managers hebben er ook niet altijd een idee van. Het enige dat ze wel weten is: we willen een hit.” Maar ja, een hit, hoe vaak gebeurt dat? Eshuijs
kan het je nog sterker vertellen, en menig songwriter zal het bevestigen: de meerderheid van je liedjes breng je niet eens aan de man. “Voor mezelf houd ik het niet zo bij, maar het komt ongeveer hierop neer: van de honderd liedjes die je schrijft, raak je er misschien twintig kwijt. Daarvan worden er vijf dikke singles, en dan zit er misschien één wereldhit bij. Of niet, hè. Moet je er weer honderd schrijven.” Eshuijs vertelt hoe het ging met Ik Leef Mijn Droom, de jubileumsingle die hij met Tjeerd Oosterhuis schreef en produceerde voor Gerard Joling. “We wilden iets maken dat echt over Gerard Joling ging. Dus groots, over the top, iets dat ook overeind blijft als je het in de Arena zingt. Het gaat over de ups en downs in zijn carrière, over hoe hij zijn fans bedankt omdat hij nog steeds zijn droom leeft. Dat wordt dan heel ambachtelijk verpakt, vol hooks die de mensen mee kunnen zingen. Het moet herkenbaar blijven. “Het is net koken, hè. De ene keer bak je ’t wat korter, de volgende keer doe je er wat meer peper en zout in. Je moet geen pasta met rijst willen combineren. Als mensen de ene keer heel lekker lasagne bij jou gegeten hebben, willen ze dat de volgende keer wel weer, maar dan misschien met zalm erin. En als er vraag is naar nog een Evacuate the Dancefloor, dan doen we dat toch, maar net even anders.” Evacuate the Dancefloor is de grote hit die Eshuijs schreef voor Cascada, een danceact die gerund wordt door twee bevriende Duitse producers. Dat is inmiddels een uiterst succesvolle samenwerking, waarbij hij doorgaans schrijft met de ene helft van het duo, Yann Pfeifer. “Ik geloof wel in langdurige samenwerking. Het voordeel is ook dat die liedjes custom made zijn voor Cascada. Die jongens weten wat ze ermee willen en er zitten niet tien a&r-managers tussen.” Co-writes als stok achter de deur Co-writes spelen een belangrijke rol in Eshuijs’ beroepspraktijk. Hij zit geregeld in Londen, Los Angeles of Stockholm, waar hij met verschillende mensen samenwerkt. “Ik heb altijd bewust naar interessante schrijfpartners gezocht, via MySpace en tegenwoordig via Facebook. Schrijven met anderen werkt ook als een stok achter de deur. Je kunt dingen op elkaar uitproberen. Je kunt moeilijk dagen in een liedje blijven hangen als het eens niet wil, want de ander moet ook verder.” En andere songschrijvers brengen ook weer hun eigen netwerk mee, zeker ook wat betreft het buitenland. “Wil je van de Nederlandse markt goed kunnen leven, dan moet je zeker drie nummer-1-hits per jaar hebben. En dat is mij nog niet gelukt. Die markt is niet zo groot: Bløf, Kane en Ilse DeLange schrijven zelf, Marco Borsato is al voorzien. Dan richt je je op het buitenland, want een top-50-hit in Duitsland levert net zoveel op als een top-10-hit in Nederland. Je moet wel. “Ik zou graag nog eens schrijven voor Beyoncé of Kelly Clarkson. Ik had een liedje on hold staan bij Kelly Rowland. Goed, dan heb je nog niks, maar er is in ieder geval naar geluisterd. Ik ben erg te spreken over mijn huidige publisher Talpa Music. Het hele team werkt keihard mee om de songs geplaatst te krijgen. De rol
En je moet ook wel, in het snel veranderende en fragmenterende muzieklandschap. “Eigenlijk is het alleen maar leuker geworden. Er zijn nu heel veel meer nichemarkten dan vroeger. Grungemetal met folk, eclectische dance met klassiek: verzin de combi maar en het is er wel. Maar het versnippert wel heel erg allemaal. En de albumsales zijn natuurlijk gigantisch gedropt. Vroeger kon je nog leven van drie albumtracks, maar dat is niet interessant meer. Je schrijft nu veel nadrukkelijker voor de radio: een intro
van vijftien seconden, en na een minuut, of liever nog veertig seconden, naar het refrein. “Een leuk liedje voor een album, met lange intro’s en solo’s, dat is de insteek niet meer. Het gaat erom dat je de single levert, dat is ook de competitie tussen songwriters onderling. Als je een liedje hebt waarvan jij weet dat het een single is, dan moet je het ook echt als zodanig in de markt zetten en ervoor zorgen dat het geen albumtrack wordt, want daarna neemt niemand het meer op.” De single dus, en daarmee samenhangend: airplay. Daar komt uiteraard de Buma om de hoek kijken. “Ja, dat is het allerbelangrijkste. De mechanische rechten worden steeds minder, het gaat om de uitvoerende rechten. Gedraaid worden, dat is allemaal Buma. Daarom: zorg dat jij de single hebt.” www.gemini-music.nl
Peter Holland John Deeh en
Componeren en opnemen in Spanje
JOHN DEEH “Ik heb een flinke stapel liedjes liggen” De instroom van nieuwe componisten en tekstschrijvers bij Buma is altijd groot. Er is ook een gestage uitstroom: aangeslotenen die niet langer actief zijn. Maar ook heeft Buma veel deelnemers die al vele jaren ingeschreven staan. John Deeh nu precies veertig jaar. We belden hem op. John Deeh blijkt sinds een jaar of twaalf in Spanje te wonen, het land in bij de Costa Brava. Hij heeft daar zijn eigen studio ingericht, waar hij voor zichzelf en voor anderen opneemt. “Toen ik 21 was, heb ik mijn eerste studiowerk gedaan. De eerste grote act die bij ons kwam opnemen was Lucifer, in de tijd dat Henny Huisman in de band zat. In onze studio Sound Service in Zwanenburg zijn de Dolly Dots geboren. Het songschrijven kwam toen nog op de tweede plaats. Met de band Phoenix hebben we wel een hitje gehad, met onze ode aan Jimi Hendrix, maar meer niet. “Ik heb een flinke stapel liedjes liggen. Er komen regelmatig Spaanse en Nederlandse muzikanten naar deze studio om op te nemen. Ze kunnen uit dat reservoir putten, en maken er ook dankbaar gebruik van. Ik zou het leuk vinden als nog veel meer Nederlandse muzikanten die stukken zoeken hierheen zouden komen om samen te werken en op te nemen. Alle faciliteiten zijn hier aanwezig. Twintig minuten van vliegveld Girona, waar je goedkoop naartoe kunt vliegen. “Ik ben een allround liedjesschrijver, maar ben samen met Peter Huijing een album aan het opnemen waarin ik nu toch probeer een heel eigen sound te produceren: half-akoestische, krachtige r&b, met eerder percussiesounds dan drumsounds. We willen het digitaal gaan distribueren, want het is tegenwoordig toch steeds lastiger om een label te vinden dat je werk wil uitbrengen. Maar het is super om in een relaxte sfeer als we die hier hebben dit materiaal op te kunnen nemen.” www.johndeeh.com
BS - juli-augustus-september 2010 - 17
16 - BS - juli-augustus-september 2010
Algemene ledenvergadering
ENDE TIJDEN GOEDE TIJDEN, SPANNEN COMPONISTEN, TEKSTSCHRIJVERS EN MUZIEKUITGEVERS AAN HET WOORD “Het is duidelijk dat je hier je stem kunt laten horen” BS magazine bezocht de vergadering en polste een aantal van de aanwezige leden, muziekuitgevers, en rechthebbende componisten en tekstdichters.
Deelnemer - Componist
Deelnemer - Componist
“Mijn bedrijfje heet Lugt Producties. Ik werk sinds enige tijd zelfstandig. Twee jaar terug debuteerde ik op gospellabel Ecovata met mijn album Still a Chance. Ik merk dat ik sindsdien door schade en schande wijzer ben geworden, haha. Ik had bijvoor-
“Ik ben lid van een collectief genaamd Future Presidents. Ons platenlabel heet Presidential Suite. We hebben een overeenkomst met Universal Music. We richten ons op allerlei vormen van popmuziek: rock, jazzy, urban, dance, maar altijd met een popliedje als basis. We werken onder anderen met Kim Lian, Elize en BYentl. “Ik ben al heel lang lid van Buma/Stemra en breng sinds 2001 muziek uit. Dit is de eerste keer dat ik naar deze bijeenkomst kom. Het is interessant om mee te maken, het is duidelijk dat je je stem kunt laten horen. Ik wil weten hoe er over de toekomst wordt nagedacht door de organisatie, en hoe men denkt om te gaan met de stagnatie in de muziekbusiness. “Ik ga zeker het seminar over fingerprinting volgen. Dat is een goed initiatief, al werkt het volgens mij op de Mac nog niet goed. Ik hoop dat het Dutch Writers Camp een vervolg krijgt.
JONATHAN VAN DER LUGT
Cees Vervoord
FOTO FRED VAN DIEM
Hein van der Ree
MAARTEN TEN HOVE
GEANIMEERD EN INFORMATIEF Een hoge opkomst, geanimeerde discussies en informatieve seminars maakten de Algemene Ledenvergadering op 17 mei tot een geslaagde dag. Bovendien kon scheidend directievoorzitter Cees Vervoord met gepaste trots het Jaarverslag 2009 resenteren. Hij maakte bekend dat de resultaten van zowel Buma als Stemra zijn verbeterd ten opzichte van 2008. Een impressie van een intensieve dag. – door Mark van Schaick en Erk Willemsen
In 2009 zijn de resultaten van zowel Buma als Stemra verbeterd ten opzichte van 2008, meldde Cees Vervoord in de openingsrede van de Algemene Ledenvergadering 2010. Bij Buma is het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening gestegen met 15 miljoen euro, en bij Stemra met 5,7 miljoen. Naast kostenbeheersing is dit het gevolg van een zeer goed beleggingsresultaat. Bij Buma is in 2009 voor distributie aan de rechthebbenden 132,7 miljoen euro beschikbaar, tegenover 132,4 miljoen in 2008, en voor Stemra 42 miljoen euro tegenover 45,3 miljoen in 2008. In totaal komt 97 procent van de
inkomende gelden vrij voor uitkering aan de leden. Internationaal gezien opnieuw een heel hoog percentage. De nieuwe directievoorzitter Hein van der Ree, op 1 mei aangetreden, hield zijn maiden speech en benadrukte dat ondanks dat het spannende tijden zijn voor het auteursrecht, creatieve content gegarandeerd zijn weg zal vinden in het veld van de digitale distributie. Dat zal moeten gebeuren in samenwerking met de rechtenorganisaties op het gebied van films, boeken en games. En met een heel belangrijke rol voor de politiek.
“Ik ben door schade en schande wijzer geworden.”
beeld op meer support gerekend van mijn platenmaatschappij bij allerlei administratieve zaken. En dacht ik dat als ik Buma/ Stemra-lid was, mijn muziek automatisch geregistreerd werd. Nee, dus. Ik moet elk lied zelf aanmelden. Gelukkig zijn mijn vragen telefonisch prima beantwoord. Enfin, ik was het aan mijzelf verplicht om nu naar de jaarvergadering te komen. “De seminars over fingerprinting en social media hebben mijn interesse. Wat BS Magazine betreft, dat lees ik niet. Maar ik ben sowieso geen lezer van tijdschriften. Ik zag wel dat stuk over het Dutch Writers Camp. Dat zal ik in de toekomst zeker volgen.”
“Ik wil weten hoe er over de toekomst wordt nagedacht door de organisatie, en hoe men denkt om te gaan met de stagnatie in de muziekbusiness.”
BS - juli-augustus-september 2010 - 19
18 - BS - juli-augustus-september 2010
Ik zou daar graag aan meedoen. “BS Magazine vind ik een overzichtelijk blad, de onderwerpen die worden behandeld zijn veelzijdig genoeg. Om de zakelijke toon wat te doorbreken zou ik een interview met een artiest over creativiteit in het algemeen wel leuk vinden.”
“Ik kom naar de jaarvergadering omdat de onderwerpen van de seminars aansluiten bij wat ik nu nodig heb aan kennis.”
Deelnemer - Componist
PHILEMON MUKARNO “Ik ben componist hedendaagse muziek, sinds tien jaar professioneel actief. Mijn werken worden uitgevoerd door Asko|Schönberg, het DoelenEnsemble en het Nieuw Ensemble, en ik ben ook op allerlei internationale festivals te horen geweest. Mijn specialisatie is elektronische muziek.
de muziek opgenomen, maar daarna begint het werk pas… “Ik lees ook BS Magazine al een tijdje en kom daar veel wetenswaardigheden in tegen.” Muziekuitgever
SIETSE RADEMAKER
“Ik ben hier vandaag om een aantal concrete vragen te stellen.”
“Ik componeer als er een opdracht is; gemiddeld zo’n vier tot vijf stukken per jaar. Die compositieopdrachten worden altijd door het Fonds Podiumkunsten gesubsidieerd. Dat is het geld waarvan ik leef. Buma is goed voor tien procent van mijn inkomsten, en dat zou ik graag wel wat omhoog brengen. Ik ben hier vandaag om een aantal concrete vragen te stellen. Ik publiceer mijn werken op mijn site om meer uitvoeringen te genereren. Maar daardoor kan ik veel moeilijker controleren door wie en waar mijn composities worden uitgevoerd. Ik zou ook wel wat meer inzicht willen krijgen in hoe de berekening van mijn uitkering nou precies in elkaar steekt. Tijdsduur, instrumentatie en bewerkelijkheid van de compositie spelen daarin een rol. Maar hoe het nou precies werkt…” Deelnemer - Tekstschrijver
ANNELIEN BIJ DE VAATE “Zon en Water is muziek, gedichten, expositie en theater ineen. Ik ben tekstschrijver en heb gedichten geschreven voor Zon en Water, die door Remco Hakkert op muziek zijn gezet. Het is mijn verhaal, gekleurd door de verhalen van anderen. De teksten zijn geschreven vanuit geloofsbeleving. Ik kom uit de gospelmuziek en wil door middel van dit project een brug slaan tussen gelovige mensen binnen en buiten de kerk. “Ik kom naar de jaarvergadering omdat de onderwerpen van de seminars aansluiten bij wat ik nu nodig heb aan kennis. We zijn Zon en Water momenteel aan het voorbereiden en we gaan de voorstelling ook op cd zetten, maar ik ben te weinig op de hoogte van het traject dat je daarin moet volgen. We hadden
“Ik run de publishingafdeling van MassiveMusic en ben daarmee verantwoordelijk voor alle licensing van de muziek die bij Massive wordt gemaakt voor commercials en ander bewegend beeld. We zijn naar de vergadering gekomen om dan direct op de hoogte te zijn van wat er hier op de vergadering besloten wordt, want normaal gesproken duurt het heel lang eer de notulen worden toegezonden. Daar gaan ze nu wat aan doen, begrijp ik. Maar nu weten we meteen dat de wijziging erdoorheen is dat je bij meerdere copyrightorganisaties aangesloten mag zijn. Dat is voor ons heel belangrijk, zowel voor ons bedrijf als voor de componisten met wie we werken. Ook waren we benieuwd of Ad van Dongen tot bestuurslid van Buma gekozen zou worden, want het is belangrijk om iemand vanuit de multimediawereld vertegenwoordigd te hebben. Maar dat is helaas niet gelukt. Omdat wij met onze materie vooruitlopen is het soms moeilijk begrip te krijgen voor je problemen, en lopen bepaalde zaken langzamer. “Ja, BS Magazine zien we wel. MassiveMusic stond daar een tijdje geleden uitgebreid in.”
"Door naar de vergadering te komen weten we nu meteen dat de wijziging erdoorheen is en dat jebij meerdere copyrightorganisaties aangesloten mag zijn. Dat is voor ons heel belangrijk."
Buma/Stemra houdt spreekuur tijdens de Algemene Ledenvergadering om individuele vragen te kunnen stellen
Willem Wanrooij gaat in op aspecten van nationale en Europese politiek
INFORMATIEVE SEMINARS
In de middaguren van de Algemene Leden Vergadering konden deelnemers vier verschillende seminars over actuele onderwerpen volgen, ter kennismaking of verdieping. .COM
Hoe Interactief Ben Jij? Het seminar Hoe Interactief Ben Jij? over sociale media gaf inzicht in de wereld van Facebook en Twitter, met electrorockartiest Krause en directeur IP Services & Internet bij ID&T Denis Doeland als speciale gasten. De eerste vertelde hoe zij dankzij slimme zelfpromotie middels de sociale media haar fanbase vergrootte en via YouTube zonder kosten een videoclip maakte, wat haar uiteindelijk begin dit jaar een Interactive Award opleverde. Doeland schetste de ontwikkeling van website Dance-tunes.com, die dankzij een recent gesloten overeenkomst met Buma/Stemra meer dan zeshonderdduizend tracks aanbiedt middels een zogenaamd hybride exploitatiemodel, wat gebruikers de keuze geeft tussen ad supported streaming (gratis) en ad free streaming (tegen een klein bedrag), dan wel downloads tegen betaling (losse tracks, of onbeperkt voor een vast bedrag per maand). Zeventig procent van de muziek op Dance-tunes.com is niet bij iTunes te vinden.
FINGERPRINTED!
Muziektracking Nieuwe Stijl Nergens ter wereld wordt zo fijnmazig het muziekgebruik op radio en tv geregistreerd als in Nederland. Vijf jaar geleden werd fingerprinting als muziektrackingsysteem geïmplementeerd door Buma/Stemra, waarmee de foutkans tot een
minimum is beperkt. Zelfs muziek onder gesproken woord wordt door het systeem vrijwel foutloos herkend. Ook bij dance-events wordt fingerprinting inmiddels op grote schaal toegepast. Buma/Stemra’s Jessica Göbel en Yuri Dokter van DJ Monitor hielden er een helder betoog over. Meer over fingerprinting elders in deze BS.
FLEXCO!
Flexibiliteit en Collectief Beheer De ingewikkelde materie van flexibel collectief beheer werd helder uiteengezet door Wim van Limpt. Buma werkt momenteel aan het ombouwen van zijn businessmodel om de mogelijkheden van flexibel beheer optimaal te kunnen faciliteren. Daarbij wordt bepaald niet over één nacht ijs gegaan.
AUTEURSRECHT EN POLITIEK Grenzeloos Auteursrecht
De komst van het internet, nog maar vijftien jaar geleden, is allesbepalend geweest in de verandering in de houding ten opzichte van het auteursrecht. Willem Wanrooij, Buma’s man in Brussel en Den Haag, liet op virtuoze wijze alle aspecten van nationale en Europese politiek de revue passeren. Imagoherstel is leidend. Het idee van de internetlicentie heeft nu al het auteursrecht in een sympathieker daglicht gesteld. De politiek moet nu volgen.
20 - BS - juli-augustus-september 2010
BS - juli-augustus-september 2010 - 21
BS DE MARKT
BS INNOVATIE
VLIEGENDE START MUZIEKSTREAMER SPOTIFY
VIJF JAAR MUZIEKTRACKING NIEUWE STIJL
“ACCESS IS DE TOEKOMST” Spotify heeft sinds de introductie
De paperassen voorbij, de accuratesse gemaximaliseerd. Dat is in een
van zijn revolutionaire systeem van
paar woorden wat Buma/Stemra met ‘muziektracking nieuwe stijl’
muziekstreaming in Nederland
heeft bereikt de laatste vijf jaar.
direct vele duizenden gebruikers. BS sprak met de manager van Spotify Nederland, Tobias Edström.
Met de toename van het aantal landelijke radio- en tv-zenders werd het voor Buma steeds tijdrovender accurate lijsten van op de zenders gebruikte muziek te verzamelen en te verwerken, opdat de rechthebbenden op correcte wijze hun repartitie zouden ontvangen. Buma heeft het initiatief genomen muziektracking te gaan digitaliseren. In de vijf jaar dat het systeem van fingerprinting bij een groot aantal landelijke radio- en tv-zenders door Buma is ingezet, is het systeem zodanig geperfectioneerd dat de foutkans bijna nul is. Zelfs muziek onder gesproken woord wordt naadloos herkend. Buma is daarmee de eerste rechtenorganisatie ter wereld die muziektracking op zo’n grote schaal heeft kunnen digitaliseren. De rechthebbenden ontvangen daardoor op een heel precieze manier de vergoedingen voor de gebruikte muziek van hun hand.
– door Erk Willemsen
Met Spotify kan je onbeperkt naar muziek luisteren via je computer en je mobiele telefoon. Gratis, maar met advertenties en voor beperkte tijd, als je tenminste niets wilt betalen; ongelimiteerd, maar alleen op je computer, als je € 4,99 per maand betaalt; ook op je mobiele telefoon als je € 9,99 per maand betaalt. En in het laatste geval kan je ook je complete verzameling muziekfiles die je op je computer hebt staan via je mobiele telefoon beluisteren. Tracken per muziekfile Het Zweedse Spotify lanceerde haar service in Nederland op 18 mei, nadat er een overeenkomst met Buma/Stemra gesloten was. Manager Spotify Nederland Tobias Edström: “We hebben een vliegende start gemaakt, heel veel aandacht in de media gekregen, en direct een enorme hoeveelheid gebruikers kunnen noteren. We verwachten de meeste omzet uit advertentie-inkomsten, maar kennen Nederland ook als een land van muziekliefhebbers met een hoge graad van internettoegang, zowel via desktops en laptops als via mobiele telefoons, dus we verwachten dat er veel abonnementen afgesloten zullen gaan worden.” Ziet Edström Spotify als een gunstige ontwikkeling voor artiesten en componisten, of is het dodelijke concurrentie voor de cd-verkopen en betaalde downloads via iTunes, Nokia Music Store en andere online services? “Wij geloven in toegang tot muziek, niet in bezit van muziek. Access is de toekomst. Consumenten veranderen hun luistergedrag met de technische mogelijkheden die er nu zijn. Wij sluiten daarbij
Spotify is in Nederland sinds 18 mei in de lucht. Muziek streamen op computer, mobiele telefoon en iPad. Ga naar www.spotify.com/nl en je krijgt 8 miljoen tracks tot je beschikking. Vanaf 0 euro.
aan. En uiteindelijk zal de muzikant daarbij gebaat zijn. Wij tracken per muziekfile hoe vaak die afgespeeld wordt door onze gebruikers, in alle landen waar we vertegenwoordigd zijn, en de componisten en artiesten worden dus navenant uitbetaald door de lokale auteursrechtenorganisaties.” Nederlands repertoire Met meer dan acht miljoen via Spotify te beluisteren tracks presteert Spotify hoog in beschikbaarheid van muziek. Omdat Spotify totdat ze in Nederland kwam alleen nog in Zweden, Finland, Noorwegen, Engeland, Frankrijk en Spanje beschikbaar was, is het Nederlandse repertoire nog ondervertegenwoordigd. Edström: “Er wordt door de Nederlandse vestiging in Amsterdam nu heel hard gewerkt om dat repertoire zo snel en volledig mogelijk beschikbaar te maken.
We zijn er met alle labels over in gesprek.” Ook het internationale repertoire is nog niet volledig beschikbaar. Natuurlijk ontbreken de Beatles, want die hebben hun muziek nog aan geen enkele digitale service beschikbaar gesteld, maar ook Led Zeppelin, bijvoorbeeld. Edström: “We streven er natuurlijk naar om alles wat er is, beschikbaar te stellen, maar met sommige labels en artiesten zijn de gesprekken nog gaande.” Spotify hoopt in de loop van 2010 ook in de VS een vestiging te openen. Als het Nederlandse repertoire dan ook op Spotify beschikbaar is, kan dat ook voor de Nederlandse artiesten extra exposure betekenen: “De overeenkomsten die we sluiten gelden vrijwel altijd voor alle landen waar we vertegenwoordigd zijn. Dus wat je in Spanje kan beluisteren is hetzelfde als wat er in Nederland beschikbaar is, een enkele uitzondering daargelaten.”
Landelijke zenders en dance-events Jessica Göbel van Buma/Stemra zegt: “We hebben tot nu toe alleen de landelijke zenders van dit systeem voorzien, omdat de kosten die we maken om te fingerprinten bij lokale zenders en internetradio niet opwegen tegen de baten die we van die zenders ontvangen. De opbrengsten van
webcasting, bijvoorbeeld, zijn nog zo laag dat ze de kosten van fingerprinting niet goedmaken. Wel zijn we alweer een paar jaar bezig grote dance-events te fingerprinten met behulp van DJ Monitor. Zij hebben ook een product ontwikkeld, de DJ MPRO BAG, dat meegegeven wordt aan dj’s, zodat ook de events in het buitenland waar ze veelvuldig draaien gefingerprint worden. We hebben een pilot draaien met Armin van Buuren, Fedde le Grand en Ferry Corsten.” Armin Only-feest Desgevraagd meldt Armin van Buuren ons: “Al mijn sets worden opgenomen, en daarna wordt nauwkeurig bekeken wat ik eigenlijk draai. Op zich is het een heel goed systeem, dat ervoor zorgt dat het geld dat bij de clubs wordt geïnd bij de juiste mensen terechtkomt.” Het gaat niet om enorme bedragen, benadrukt hij, maar hij rekent voor dat het nog aardig op kan lopen. Er wordt een bedrag per verkocht kaartje ingehouden, “zo’n zeven procent meen ik. Als vijftienduizend mensen een kaartje à veertig euro kopen voor een Armin Only-feest, kun je wel uitrekenen wat er voor de auteurs beschikbaar is. Dat werd altijd verdeeld volgens een bepaalde
FINGERPRINTING EN ‘LERENDE’ SOFTWARE Bij fingerprinting wordt van elk stukje audio een ‘vingerafdruk’ genomen, een zogenaamde soundfile. Deze files krijgt Buma/Stemra aangeleverd door platenmaatschappijen, producenten en omroepen, maar ook door de bij Buma aangesloten componisten, tekstdichters en muziekuitgevers. Daarnaast werken copyright- en muziekspecialisten dit databestand dagelijks bij. Alle soundfiles worden bewaard in een database. Elk muziekwerk dat wordt uitgezonden via kabel, satelliet of ether, gaat vervolgens langs alle vingerafdrukken in de database. Is er een match, dan worden de uitzendgegevens automatisch geregistreerd. Alle muziek die langer dan drie seconden klinkt, wordt gedetecteerd. Het herkenningspercentage (het deel van de gedetecteerde muziek dat het systeem koppelt aan de muziek in de database) verschilt per zender en station. Voordeel is dat het systeem reruns kan draaien. Achteraf kan dus nogmaals worden nagekeken welke muziek gebruikt is. Aan de software die Buma/Stemra gebruikt voor het fingerprinten kan geleerd worden wat muziek is en wat niet. Vanzelfsprekend zijn er altijd discussiegebieden, zoals zang in een stadion. Voordeel is dat de software ook dingen kan worden afgeleerd. Deze ‘lerende’ software is in staat zichzelf te blijven verbeteren.
Het 'tasje' met de DJ MPRO BAG van DJ Monitor, waarmee dj's ook op tournee in het buitenland de door hun gedraaide tracks kunnen registreren.
berekening, maar die stond altijd ter discussie.” Hij draait zo’n twaalf, dertien platen per uur, maal negen uur. “Dan kun je optellen wat er per gedraaide plaat uitgekeerd moet worden. Dat komt nu daadwerkelijk bij de auteurs zelf terecht.” Ambitieus herkenningspercentage Yuri Dokter van DJ Monitor: “We hebben een ambitieus herkenningspercentage. De gemiddelde detectie ligt inmiddels boven de tachtig procent, en met Sensations is het al negentig procent. Daarom werken we met allerlei muziekplatforms, zoals Dance Tunes. We hebben een playlist-managementsysteem opgezet, waarin je precies kunt zien welke dj wat waar heeft gedraaid. Alles wordt opgenomen, en we kunnen dus altijd een rerun maken als er twijfel bestaat hoe iets gelopen is. En we hebben dus dat tasje wat we mee kunnen geven aan dj’s. We hebben er allerlei functionaliteiten in ingebouwd. Wij zouden zelfs op afstand alles kunnen beluisteren wat er gebeurt op een dance-event, waar ook ter wereld, als dat tasje daar op de mixer aangesloten is. Tools als Twitter zijn ingebouwd: de dj kan dus live zijn set doortwitteren aan z’n following.” Jessica Göbel, ten slotte, merkt op: “Het is heel belangrijk de soundfiles van je composities te uploaden naar Buma, via de portal. Desnoods meerdere soundfiles van dezelfde compositie. Dat sluit uit dat je werken niet herkend zouden worden.”
22 - BS - juli-augustus-september 2010
BS - juli-augustus-september 2010 - 23
BS SUMMARY COPYRIGHT IS FANTASTIC
Music streaming with Spotify
Annual meeting Buma/Stemra Financial results for Buma/Stemra improved in 2009 compared to 2008 according to Cees Vervoord in the opening address at the 2010 Annual General Meeting. For Buma by 15 million Euro and for Stemra by 5,7 million. This was due to efficient cost management and an excellent return on investments. In terms of distribution, Buma remitted 132,7 million to right holders in 2009 as opposed to 132,4 in 2008 and Stemra 42 million compared to 45,3 in 2009. 97% of revenues received were paid out to members. In international terms this is an extremely high percentage. The new CEO Hein van der Ree, who assumed office on 1 May gave his maiden speech in which he said that
PHOTO FRED VAN DIEM
Since my first day at work at Buma/ Stemra last May 3rd I have met quite a few people. I discovered a dedicated crew, and among the first I met were three individuals celebrating anniversaries (Marja Huisman-Verbrugge, Ingrid Willigenburg and Johan Buijs) who between them bring nearly a century of knowledge and experience to Buma/ Stemra. And knowledge is crucial to promoting the interests of our members to the fullest. The foundation to such societies as Buma/Stemra is laid by its members, the quality and added value which Buma/Stemra can provide is essential to the future of our organisation. On May 27th I attended the great download debate held in Theatre De Balie in Amsterdam. I was flabbergasted by the position taken by the Dutch Green Left party, particularly by what Mariko Peters had to say about doing away with everything that came between the music lover and the maker. As a former music producer for Epitaph Records, I daresay that the music industry plays an important role in investing in new talent. I was also struck by the fact the Internet Service Providers remained on the sidelines during the debate and that no one present saw fit ask themselves out loud how it could be justified that their business models were financed to such a great degree by the creativity of composer and lyricists. And yet I remain positive. Copyright is fantastic. Internet and creativity cannot do without one other. The moment will come, and soon, that a model will be effected that regulates fair compensation on internet for music authors. Of that I am utterly convinced and I will do everything in my power to make sure it comes to pass.
despite the harrowing times for copyright, creative content will find its way in the world of digital distribution. That will have to happen in cooperation with rights organisations for films, books and games. Politicians will also have an important role to play.
Farewell to Cees Vervoord
PHOTO FRED VAN DIEM
Hein van der Ree
[email protected] Those celebrating anniversaries in the first half of 2010 at Buma/Stemra: As of 1 February: Jacques Sibum, 30 years; as of 1 April: Pieter Haringsma, 10 years; as of 1 May: Johan Buijs, 30 years, Marja Huisman-Verbrugge, 30 years, Ingrid Willigenburg, 30 years; as of 1 June: Jessica Barends, 30 years, John Bol, 30 years, Ellen Booter, 10 years, Felix Op ’t Einde, 30 years; as of 15 June: Hans Stekelenburg, 20 years; as of 1 July: Conny Laan-de Groot, 10 years
FOTO SANNE TULP
On May 1, 2010 Cees Vervoord handed over the reins as Buna/Stemra CEO to Hein van der Ree. He had served in this capacity since January 1, 1995. His mission had been to maintain and further build on Buma/ Stemra’s leading technological position, to transform the company into a market oriented operation and make cost management and efficiency the order of the day. New departments were formed that integrated what had previously been virtually two separate organisations: front office, back office, IT, financial administration and legal affairs. Costs were brought into line to form a better ratio to turnover. During his time in office, Buma’s turnover increased from 85 million guilders to 140 million Euro and from a staff of 330 full-timers to170 now. In
his farewell interview in BS: “A lot of people now think that songwriters are filthy rich and that in our country they are able to make a healthy living, but the average income of a songwriter is disappointingly low. But in economic terms, music is quite important. That is why there must be a clear-cut copyright law capable of being carefully enforced. Moreover, it is important that all those involved in the copyright business – the composer/lyricist, the performing artist, the publisher and the record company – all develop business models that allow them to be paid for their share of the effort to exploit the rights. You see that more and more music is being consumed, but that profits are decreasing. For that matter the sector must examine its own conscience, our estimates about how technological changes would affect us have been wrong and we have underestimated the role of the consumer in the political arena...My successor started work last May 3rd. He faces a number of old and new challenges. Collectivism is more important than ever, composer and lyricists must band together to have significant voice and Buma/Stemra must remain able to continue to administer a wide array of repertoire. This can only happen if the members are satisfied with the service they receive.”
Spotify offers you unlimited music listening (streaming) via your computer and mobile telephone, and just made an agreement with Buma/Stemra so they could launch their service in The Netherlands. Does Edström, manager Netherlands, see it as a favourable development for artists and composers, or is it a lethal form of competition for physical CD sales and downloads via iTunes, Nokia Music Store and other online services? According to Spotify’s boss: “We believe in access to music, not in ownership of music. Access is the future. Consumers change their listening habits with the technological developments currently available. We make that link. In the end the musician will only benefit. We track
Toonzetter Peter Adriaansz Press reactions to compositions by Peter Adriaansz run the gamut from ‘cruel’, ‘excruciatingly boring’ to ‘poetic’, ‘ingenious’ and ‘impressive.’ His new piece Verdichtingen, which premièred in October 2009, has been nominated for the 2010 Buma Toonzetters (Tone Setters) Prize. His works do not make use of separate scores or conductors, but are performed from scores with the help of laptop monitors. “I work almost exclusively behind the computer. I usually first scribble down ideas on paper, mostly
Buma NL: new event to promote the dutch language song
per music file just how many times it has been listened to by all our users in all the countries in which we are represented, and so composers and artists are paid by their local collecting societies. This agreement holds in practically all the countries where we do business.”
diagrams, then investigate topics, i.e. the things I want to explore in the piece. I do so with the help of a programme designed for me in Super Collider. That research consists predominately of designing a so-called sinus patch: the backbone to the piece, which the performers use to play against. All my works are registered with Buma. I have to say that my contact there at present is excellent. Naturally, every year little things can go wrong, and sometimes even big ones, so I always check my distribution specifications as thoroughly as possible and then send back the corrections. I never opt not to check them since you can lose quite a lot of income if performances are
A new seminar and showcase festival for the Dutch language song, Buma NL, will take place in Den Bosch on Thursday 9 en Friday 10 September. It is aimed at mobilising, strengthening and facilitating the Dutch music sector, and to enlighten professionals from the music industry on a yearly basis about what’s hot in the Dutch language lyrics scene. Buma Cultuur has asked Brand New Live to organize the festival consisting of seminars, showcases and a ‘dialect’ festival.
not properly registered. But Buma always deals correctly in this matter. www.peteradriaansz.com
Five years of music tracking the new way
In the five years since Buma implemented its fingerprinting system at a large number of radio and TV stations, the system has been perfected to such a degree that is it is virtu-
ally error-free. Buma is the first rights organisation to have implemented digital music tracking on such a large scale. Because of this, rights owners receive a highly accurate account of revenue from music as actually used. For the past couple of years Buma has also been engaged in fingerprinting major dance events with the help of DJ Monitor. They have also developed a product called DJ MPRO BAG which is given to DJs so that events in foreign countries at which they
frequently play can also be fingerprinted. This ensures that the percentage of revenue set aside from club ticket sales for right owners can be remitted to the right people. Moreover, copyright and music specialists update a database on a daily basis. All sound files are kept in a database. Each and every piece of music broadcast via cable, satellite or an air is fingerprinted, and if there is a match, all broadcast label copy is automatically registered.
24 - BS - juni 2008
MY FIRST TUNE Armin van Buuren Deep Inside the Mother door Jacob Haagsma
Armin van Buuren is een van de meest succesvolle dj’s wereldwijd, dat weet bijna iedereen. Minder bekend is dat hij meester in de rechten is. Afgestudeerd op het auteursrecht, met de scriptie: Wat is het nut van de Stemra? “Een retorische vraag, natuurlijk.” Armin van Buuren is als weinig anderen doordrongen van het belang van het auteursrecht. Logisch, dus, dat hij al vroeg zijn werk bij Buma onderbracht. Hij was nog geen achttien toen hij zijn eerste nummer, Deep Inside the Mother, liet vastleggen. “Daar zat een sample in met de woorden ‘deep inside’; ‘the mother’ voegde ik eraan toe, omdat vaak het verband wordt gelegd tussen de hartslag van de moeder in de baarmoeder en de beat van dansmuziek. Het oerritme, zeg maar. Daar had ik het nummer omheen gebouwd. “Ik had net mijn eerste sampler gekocht, een Akai S2800 met 2MB geheugen en een paar effecten aan boord – ja, achteraf is het allemaal heel primitief. Daar zaten wat diskettes bij met geluiden, en één ervan, een soort orgelgeluid, vond ik erg mooi. Dat zit in dat nummer. Als ik het nu terughoor, ben ik er niet heel erg trots op. Maar daar ligt wel de basis van wat ik later gedaan heb, en daar ben ik wel heel blij mee. “Ik was nog geen achttien, dus mijn vader moest het BUMA-contract mede ondertekenen. Volgens mij sta ik nog steeds zo ingeschreven. Het heeft jaren geduurd voor ik begreep wat publishing nou eigenlijk inhield, en dat het voortkomt uit het uitgeven van bladmuziek. Dat was bij mijn muziek natuurlijk niet echt aan de orde, bladmuziek. “Het auteursrecht is het uitsluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst op dat werk. Ik kan me uit mijn studie nog een opmerking van mijn hoogleraar herinneren: ‘Je kunt de welvaart in een land herkennen aan hoe ze met het auteursrecht omgaan.’ Nu staat het auteursrecht weer onder druk. Op zich is het goed dat die discussie wordt gevoerd, maar ook met downloads blijft de vraag: hoe gaan we de auteur belonen voor zijn werk? Als dat niet meer gebeurt, is het niet langer interessant om iets te creëren. Jij krijgt toch ook betaald voor dit stukje, en ik werk daaraan mee omdat ik dan weer meer belangstelling krijg en misschien wat meer platen verkoop. Zo werkt dat.”