Sociaal bestemmingsplan Gemeente Haaksbergen
Hassinkbrink
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Gemeente Haaksbergen Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink
Titel:
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink
Plaats: Datum:
Haaksbergen 29 mei 2007
Instelling: Gemeente Haaksbergen Ondersteunende instelling: Saxion Hogeschool Enschede
2
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Samenvatting In het kader van het wijkgericht werken heeft het college besloten om per wijk een sociaal bestemmingsplan op te stellen. Het doel van het sociaal bestemmingsplan is het in kaart brengen van wat er momenteel in de wijk speelt en in welke richting de wijk zich moet ontwikkelen in de toekomst. Dit moet een bijdrage leveren aan het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in de wijk. Dit rapport is mede tot stand gekomen door de inbreng van verscheidene personen en organisaties, de wijkraad als belangrijkste gesprekspartner in het bijzonder. De Hassinkbrink is de jongste woonwijk van Haaksbergen. De bevolking kenmerkt zich door een jonge leeftijdsopbouw, een groot percentage kinderen en een hoog gemiddeld opleidings- en inkomensniveau. De wijk bestaat voor het overgrote deel uit koopwoningen en kent verder weinig voorzieningen. Uit de gesprekken met de wijkraad en een aantal andere betrokkenen, zowel binnen als buiten de gemeente, is een beeld van de sterke en zwakke punten en de kansen en bedreigingen van de wijk naar voren gekomen. Tevens heeft het ideeën opgeleverd voor de toekomst. Er is een in het rapport een indeling van drie thema’s aangehouden, namelijk sociaal-economisch, fysiek en veiligheid. Sociaal-economisch De sociale cohesie in de wijk is op een redelijk niveau. De relatie en omgang tussen bewoners is goed. Wel lijkt men wat individualistisch ingesteld. Verder zijn bewoners over het algemeen tevreden over de woonomgeving. Het aanbod en de kwaliteit van de speelvoorzieningen in de wijk is goed. De wijkraad pleit er wel voor om naar de toekomst toe rekening te houden met een voorziening voor jongeren. Verder kent de wijk een zeer laag percentage ouderen waardoor het voorzieningenaanbod niet op die groep is gericht. Ook kent de wijk geen commerciële voorzieningen. De vraag daarnaar onder de bewoners is gering. Een voorziening die niet aanwezig is in de wijk, maar die wel toegevoegde waarde zou kunnen hebben, is een buurtcentrum. Een ruimte waar wijkbewoners van verschillende leeftijden gebruik van kunnen maken. Hierbij kan een relatie gelegd worden met de wens voor een basisschool met een multifunctioneel karakter in de wijk. Fysiek Ten eerste is de omlegging van de N18 van belang voor bewoners van de Hassinkbrink en de toekomstige bewoners van de Wissinkbrink. De wijkraad streeft na de geluidsoverlast en horizonvervuiling tot een minimum te beperken. Bovendien zou de realisatie van de weg er niet voor moeten zorgen dat het buitengebied onbereikbaar wordt voor fietsers en voetgangers. Daarnaast biedt de nieuwe situatie mogelijkheden om het gebied tussen de kern en de N18 recreatief te versterken. Op basis van observatie in de wijk lijkt het beheer en onderhoud van een goed niveau te zijn. Toch geeft een relatief groot percentage in het veiligheidsbeeld 2005 aan hierover ontevreden te zijn. Die ontevredenheid kan mogelijk voor een deel te maken hebben met de klachtenafhandeling. Tot slot benadrukt de wijkraad het belang van de aansluiting van de wijk op een glasvezelkabelnetwerk. Veiligheid Te hard rijden en agressief verkeersgedrag is een bron van ergernis in de wijk. Vooral op de toegangswegen van de wijk is dit een probleem. Daarnaast wordt aandacht gevraagd voor de fietsroutes naar het centrum en veilige oversteekplekken bij de nieuwe school, op de Hengelosestraat en de Goorsestraat. Verder is in de Hassinkbrink de sociale veiligheid goed. De wijkraad ziet dit graag terug in de vorm van een politiekeurmerk voor de wijk.
3
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Ten aanzien van alle ingebrachte thema’s is beschreven wat de relevante ontwikkelingen zijn. Het gaat dan vooral om gemeentelijk beleid als vastgelegd in verscheidene nota’s, maar ook om feitelijke ontwikkelingen, informatie op basis van gesprekken en overige beleidsuitgangspunten. Afgezien van een aantal kleine oneffenheden blijkt dat de ingebrachte aandachtspunten over het algemeen in gemeentelijk beleid is terug te vinden. Afhankelijk van het onderwerp komen de punten terug in verschillende nota’s. De belangrijkste nota’s waarin die uitgangspunten worden verwoord zijn de Woonvisie, het Structuurplan, de (concept) nota van uitgangspunten Wissinkbrink, het gemeentelijk verkeeren vervoersplan en de jeugdnota "Jong en dynamisch". Daarmee is al het relevante beleid op wijkniveau geïntegreerd en biedt het voor de lezers inzicht in de gemeentelijke afwegingen. De inbreng van alle betrokkenen, en de ontwikkelingen als beschreven in het daaropvolgende hoofdstuk, vormen de input voor de wijkvisie. Dit is een globale (abstracte) beschrijving van de gewenste situatie in de wijk over tien jaar. De doelstellingen per deelthema die in de visie zijn beschreven zijn de volgende: Sociaal-economisch 1. Een blijvend leefbare wijk met een goede relatie tussen buurtbewoners en waar sociale problematiek nog steeds een onbekend fenomeen is. 2. Een wijk waarbij sociaal-maatschappelijke voorzieningen meegroeien met de wens en de samenstelling van bewoners. Fysiek 1. Een wijk met een recreatief versterkte rand en een blijvende fietsverbinding met het buitengebied 2. Een wijk met een goed basisniveau van het groen en een snelle klachtenafhandeling 3. Een wijk aangesloten op glasvezelkabelnetwerk waardoor praktische voordelen ontstaan zijn, maar ook op het gebied van zorg en veiligheid Veiligheid 1. Een verkeersveilige maar ook voor de hulpdiensten toegankelijke wijk 2. Een wijk met een blijvende hoge sociale veiligheid In het laatste hoofdstuk is een aantal aanknopingspunten beschreven hoe de in de visie beschreven situatie bereikt kan worden. De op te stellen uitvoeringsplannen moeten dit nader concretiseren.
4
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Inhoudsopgave Samenvatting ........................................................................................................................ 3 Voorwoord............................................................................................................................. 6 1. Inleiding............................................................................................................................. 7 1.1 Aanleiding .................................................................................................................... 7 1.2 Doel van het sociaal bestemmingsplan ........................................................................ 7 1.3 Totstandkoming van het sociaal bestemmingsplan ...................................................... 7 1.4 Leeswijzer.................................................................................................................... 8 2 Profielschets......................................................................................................................10 2.1 Inleiding ......................................................................................................................10 2.2 De bewoners...............................................................................................................10 2.3 Wonen ........................................................................................................................12 2.4 Voorzieningen.............................................................................................................12 3. Analyse van de wijk ..........................................................................................................13 3.1 Inleiding ......................................................................................................................13 3.2 Sociaal-economisch....................................................................................................13 3.2.1 Sociale cohesie en leefbaarheid ...........................................................................13 3.2.2 Sociaal maatschappelijke voorzieningen ..............................................................14 3.3 Fysiek .........................................................................................................................16 3.3.1 Omlegging N18 ....................................................................................................16 3.3.2 Beheer en onderhoud...........................................................................................17 3.3.3 Glasvezelkabelnetwerk.........................................................................................18 3.4 Veiligheid ....................................................................................................................18 3.4.1 Verkeersveiligheid ................................................................................................18 3.4.2 Politiekeurmerk.....................................................................................................20 4. Ontwikkelingen .................................................................................................................21 4.1. Inleiding .....................................................................................................................21 4.2 Sociaal-economisch....................................................................................................21 4.2.1 Sociale cohesie en leefbaarheid ...........................................................................21 4.2.2 Sociaal maatschappelijke voorzieningen ..............................................................21 4.3 Fysiek .........................................................................................................................23 4.3.1 Omlegging N18 ....................................................................................................23 4.3.2 Beheer en onderhoud...........................................................................................23 4.3.3 Glasvezelkabelnetwerk.........................................................................................24 4.4 Veiligheid ....................................................................................................................25 4.4.1. Verkeersveiligheid ...............................................................................................25 4.4.2 Politiekeurmerk.....................................................................................................26 5. Visie .................................................................................................................................27 5.1 Inleiding ......................................................................................................................27 5.2 Sociaal economisch ....................................................................................................27 5.3 Fysiek .........................................................................................................................28 5.4 Veiligheid ....................................................................................................................28 6. Aanknopingspunten voor het uitvoeringsplan ...................................................................30 6.1 Inleiding ......................................................................................................................30 6.2 Sociaal-economisch....................................................................................................30 6.3 Fysiek .........................................................................................................................31 6.4 Veiligheid ....................................................................................................................32 7. Slotwoord .........................................................................................................................34
5
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Voorwoord Voor u ligt het sociaal bestemmingsplan voor de wijk Hassinkbrink. Met dit sociaal bestemmingsplan willen wij als gemeente een verdere verdieping geven aan het wijkgericht werken: in elke wijk is een wijkraad actief die signalen uit de wijk doorgeeft aan de wijkcontactambtenaar of wijkbeheerder en meedenkt met de gemeente over ontwikkelingen in Haaksbergen. Het college vindt het belangrijk te luisteren naar de signalen uit de wijk en deze serieus te nemen. Dit document is dan ook niet tot stand gekomen achter een bureau, maar is opgesteld in nauwe samenwerking met allerlei partijen die in de wijk aanwezig zijn. Instellingen zoals de politie, woningcorporatie, welzijns- en onderwijsinstellingen weten wat er in de wijk leeft en waar mogelijkheden liggen om de leefbaarheid in de wijk te verbeteren. Twee andere, zeer belangrijke partners in het proces tot de totstandkoming van dit sociaal bestemmingsplan zijn de wijkraad en de inwoners. Zij weten als geen ander wat er in de wijk speelt. Wij zijn dan ook erg blij met de inzet die zij getoond hebben. Diverse keren is er door hen gewezen op sterke punten, problemen én oplossingen in de wijk de Hassinkbrink. Dit is zeer belangrijke informatie geweest voor het opstellen van dit sociaal bestemmingsplan. Dit sociaal bestemmingsplan bestaat uit diverse onderdelen. Zo wordt er een beschrijving gegeven van de huidige situatie in de wijk en er wordt aangegeven wat de sterke en zwakke punten van de wijk Hassinkbrink zijn. Ook worden (beleids)ontwikkelingen beschreven die invloed kunnen hebben op de ontwikkeling van de wijk. Het sociaal bestemmingsplan wordt afgesloten met de uiteindelijke visie en concrete aanknopingspunten om de leefbaarheid te vergroten. Want daar draait het allemaal om; hoe kunnen wij in deze wijk zo goed mogelijk samen leven. Nu dit sociaal bestemmingsplan klaar is, gaan we hiermee aan de slag. Dit zult u de komende jaren in de wijk terug zien. Marijke van Beek Wethouder Wijkgericht werken
6
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
1. Inleiding 1.1 Aanleiding In de gemeente Haaksbergen wordt sinds enkele jaren wijkgericht gewerkt. "De doelstelling van wijkgericht werken is door middel van een integrale aanpak te komen tot een leefbare en veilige woonomgeving voor en in samenspraak met de bewoners".1 Dit houdt in dat de interne organisatie er op gericht is om adequaat en effectief in te spelen op vragen, verzoeken en problemen in de wijken. Deze werkwijze is vastgelegd in ‘’het intern protocol wijkgericht werken’’ van de gemeente Haaksbergen. De gemeente bestaat uit zeven wijken en twee kerkdorpen. Het college heeft als speerpunt in het collegeprogramma 2006-2010 opgenomen dat er per wijk een sociaal bestemmingsplan wordt opgesteld. Het college heeft de ambitie om met dit plan de leefbaarheid in de wijken te verbeteren. "Onder een sociaal bestemmingsplan wordt een notitie verstaan waarin staat hoe verschillende partijen de wijk zien, wat de sterke en zwakke punten zijn van de wijk en in welke richting de wijk zich wil ontwikkelen de komende 10 jaar.″2 Hoewel dit rapport gaat over de Hassinkbrink is er ook veel aandacht voor de nieuw te bouwen Wissinkbrink. Beide wijken hebben namelijk overeenkomsten en gedeelde belangen.
1.2 Doel van het sociaal bestemmingsplan Dit sociaal bestemmingsplan heeft tot doel de leefbaarheid en veiligheid in de wijk Hassinkbrink te verbeteren. Bewoners weten zelf het beste wat er in hun wijk speelt en worden daarom betrokken bij de totstandkoming ervan. Ook andere organisaties zoals de politie, basisscholen, de welzijnsinstelling en zorginstellingen worden hierbij geraadpleegd. Door samen te werken met de verschillende partijen die betrokken zijn bij de wijk ontstaat een goed beeld van de ontwikkelingen. Deze samenwerking komt ten goede aan de kwaliteit van het wijkgericht werken. Ook bij wijkgericht werken zijn andere partijen nodig om tot een goed resultaat te komen. Het sociaal bestemmingsplan moet breed gedragen worden door de verschillende organisaties en bewoners. Een sociaal bestemmingsplan kan dan ook geformuleerd worden als een gemeentelijke visie op de wijk waarbij gebruik wordt gemaakt van de kennis van de verschillende betrokkenen. Het sociaal bestemmingsplan wordt uitgewerkt in een uitvoeringsplan. In het uitvoeringsplan staat welke activiteiten specifiek voor de wijk Hassinkbrink/Wissinkbrink worden uitgevoerd. De uit te voeren activiteiten zijn gekoppeld aan een realistisch tijdpad. Het uitvoeringsplan wordt op een later tijdstip als afzonderlijk document opgesteld.
1.3 Totstandkoming van het sociaal bestemmingsplan Dit sociaal bestemmingsplan is tot stand gekomen door samen ter werken met bewoners, de wijkraad en andere instellingen die op enige wijze betrokken zijn bij de sociale, economische, fysieke en veiligheidsontwikkelingen in de wijk. Deze partijen hebben vanuit hun ervaringen meegedacht over de problemen, de kansen en de mogelijkheden. Zij hebben tevens nuttige ideeën ingebracht voor de totstandkoming van de toekomstvisie. Het opstellen van het sociaal bestemmingsplan bestond uit een viertal fasen, namelijk: 1 2
Intern protocol wijkgericht werken, Gemeente Haaksbergen Uit: Omschrijving van de afstudeeropdracht
7
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
• • • •
Het opstellen van profielschets van de wijk aan de hand van feitelijke informatie zoals cijfers van de gemeente, de veiligheidsmonitor en de gemeentegids Het betrekken van bewoners en organisaties door middel van interviews Het beschrijven van de verschillende ontwikkelingen die van toepassing zijn op de wijk. De analysefase. Hierbij zijn de gesprekken met de bewoners en organisaties geanalyseerd en verwerkt tot een SWOT- analyse en een wijkvisie.
Schematische weergave van het proces
Uitvoeringsplannen
Visievorming
Meningen en ideeën van bewoners en instellingen. Daarnaast eigen observatie
Budgettaire afweging
Ontwikkelingen
Profielschets Hassinkbrink
Sociaal bestemmingsplan
Terugkoppeling
Bij dit sociaal bestemmingsplan zijn betrokken: - Bewoners - Wijkraad - Seniorenraad - Jongerenwerk - Cultuur en welzijnsinstelling - Zorginstelling - Woningstichting - Ondernemers - Onderwijsinstellingen - Diakonie - Politie - Scholen - Wijkcontact-ambtenaar - Vakinhoudelijke ambtenaren - Gemeentebestuur
1.4 Leeswijzer Dit sociaal bestemmingsplan bestaat uit vijf hoofdstukken. In het tweede hoofdstuk wordt een profielschets van de wijk gegeven. Deze profielschets schetst een beeld van de feitelijke informatie zoals de bevolkingsopbouw, het woningaanbod en de aanwezige voorzieningen. Vervolgens wordt in hoofdstuk drie de wijk geanalyseerd op sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de thema’s sociaaleconomisch, fysiek en veiligheid. Deze indeling zal ook in de daarop volgende hoofdstukken aangehouden worden. De input van betrokkenen speelt in dit hoofdstuk een belangrijke rol. In hoofdstuk vier wordt per onderwerp beschreven welke relevante beleidsontwikkelingen er
8
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
zijn, zowel binnen als buiten de gemeente. Ook andere relevante feitelijke ontwikkelingen worden behandeld. In hoofdstuk vijf wordt de wijkvisie behandeld. Deze wijkvisie is opgesteld aan de hand van de ingebrachte meningen, wensen en ideeën van bewoners en organisaties. Ook het gemeentelijke beleid is betrokken bij de totstandkoming van de visie. Tot slot wordt in hoofdstuk zes per thema een aantal aanknopingspunten gegeven om van de bestaande situatie naar de gewenste situatie (visie) te komen. Het betreft hier nog een globale weergave die in een later stadium, in de vorm van een uitvoeringsplan, geconcretiseerd moet worden. Hoofdstuk zeven bevat ten slotte het slotwoord. Foto’s: Twee aanzichten van de Hassinkbrink
9
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
2 Profielschets 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt een beknopte beschrijving gegeven van de huidige kwaliteit en kwantiteit van woon en leefomgeving in de wijk de Hassinkbrink. Op basis van de kwantitatieve gegevens die door de gemeente zijn aangeleverd, wordt per aspect beschreven hoe de situatie nu in de wijk is. Het gaat hierbij om objectieve aspecten die beeldbepalend zijn voor de wijk. Figuur: Plattegrond Hassinkbrink
2.2 De bewoners Deze paragraaf gaat in op de bevolkingssamenstelling van de Hassinkbrink. De volgende punten komen hierbij aan de orde: • • • •
ontwikkeling in het inwonertal leeftijdsopbouw naar geslacht verhouding allochtonen / autochtonen opleidingsniveau & inkomensniveau
10
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Inwonertal Tabel 1: Ontwikkeling in het inwonertal de Hassinkbrink versus Haaksbergen 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Haaksbergen 23706 23706 23730 23884 24127 24193 24109 Hassinkbrink 958 1128 1171 1520 1917 2046 2102
2004 24122 2296
2005 24267 2441
2006 24345 2615
De jonge leeftijd van de wijk komt duidelijk terug in de ontwikkeling van het inwonertal. De bouw van de wijk was (en is) de afgelopen jaren volop in ontwikkeling. Het aantal inwoners is tussen 1997 en 2006 met 1657 toegenomen. In de komende jaren wordt het laatste deel van de Hassinkbrink bebouwd waardoor het inwoneraantal nog verder zal toenemen. Daarna zal een start worden gemaakt met de bouw van de Wissinkbrink aan de andere kant van de Noordsingel. Daar waar nodig gaat dit sociaal bestemmingsplan ook in op de Wissinkbrink. Leeftijdsopbouw Tabel 2: Leeftijdsopbouw naar geslacht de Hassinkbrink versus Haaksbergen per 1 januari 2006 Hassinkbrink Haaksbergen Leeftijd M V M 0-9 311 300 1567 10-19 163 164 1544 20-29 78 106 1153 30-39 323 330 1713 40-49 259 220 1978 50-59 134 113 1830 60-69 49 37 1378 70-79 13 11 850 80+ 1 3 253 Totaal 1331 1284 12246
V 1490 1438 1020 1667 1868 1734 1428 956 502 12099
Tabel 3: Leeftijdsopbouw in percentage van totaal de Hassinkbrink versus Haaksbergen Leeftijd Percentage van totaal Percentage van totaal Hassinkbrink Haaksbergen 0-9 23% 12,6% 10-19 12,5% 12,2% 20-29 7% 8,9% 30-39 25% 13,9% 40-49 18,3% 15,8% 50-59 9,4% 14,6% 60-69 3,3% 11,5% 70-79 0,9% 7,4% 80-89 0,2% 3,1%
Uit deze gegevens blijkt dat de gemiddelde leeftijd in de wijk laag is in vergelijking tot de rest van Haaksbergen. Het veiligheidsbeeld bevestigt dit beeld. Daaruit blijkt een gemiddelde leeftijd van veertig jaar, tien jaar onder het gemiddelde van de gemeente Haaksbergen. Van alle wijken in Haaksbergen kent de Hassinkbrink dus veruit de jongste bevolking. Dit is niet moeilijk te verklaren. De Hassinkbrink is een nieuwbouwwijk waarvan de bouw ongeveer twaalf jaar geleden is gestart. Er zijn dus veel gezinnen met jonge kinderen. De Hassinkbrink kent verreweg het hoogste percentage van de wijken in Haaksbergen als het gaat om "gehuwden met kinderen", namelijk 69,2% (tabellenboek behorende bij het veiligheidsbeeld 2005). Verhouding allochtonen en autochtonen Op wijkniveau zijn geen gedetailleerde cijfers bekend als het gaat om de verhouding autochtonen allochtonen. Op gemeentelijk niveau is hierover meer bekendheid. Daarom wordt hier volstaan met de algemene opmerking dat de wijk voor het overgrote gedeelte bestaat uit autochtone bevolking. Dit blijkt onder andere uit het veiligheidsbeeld 2005 en gesprekken met betrokkenen.
11
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Inkomensniveau & opleidingsniveau Opvallend is het percentage van de bevolking dat betaalde werkzaamheden verricht. Volgens het veiligheidsbeeld is dit 85,5 %. Dat is ver boven het Haaksbergse gemiddelde van 55,1%. Dit is te verklaren vanuit de leeftijdopbouw in de wijk. Het grootste deel van de inwoners bevindt zich in de "werkende" leeftijdsklasse. Bovendien is het tegenwoordig gebruikelijk dat een gezin uit tweeverdieners bestaat. Het valt op dat de inkomens vaak bovenmodaal zijn. Veel inwoners zitten in een hoge inkomensgroep, ook in vergelijking tot de rest van Haaksbergen. De inwoners van de Hassinkbrink zijn relatief hoog opgeleid. Het grootste deel van de inwoners heeft minimaal een MBO opleiding genoten. De groep HBO opgeleiden is het grootst van alle wijken in Haaksbergen.
2.3 Wonen De wijken in Haaksbergen zijn niet identiek aan elkaar. Dit geldt zeker voor het aantal woningen en het type woningen. In deze paragraaf wordt op de volgende punten ingegaan: -
Totale woningvoorraad Specifiek woningaanbod
Totale woningvoorraad Op 1 januari 2006 bestond de Hassinkbrink uit 856 woningen. Op dat moment 9,1 % van de totale woningvoorraad in de gemeente Haaksbergen. De wijk is echter nog steeds in ontwikkeling dus het aantal woningen zal gestegen zijn. De volgende tabel geeft inzicht in de ontwikkeling van de woningvoorraad in de wijk in vergelijking tot de gemeente als geheel. Tabel 5: ontwikkeling in de woningvoorraad 1997 1998 1999 Haaksbergen 8571 8669 8846
2000 8971
2001 9096
2002 9102
2003 9135
2004 9288
2005 9377
2006 9449
Hassinkbrink
352
399
405
550
679
702
710
767
833
856
% ten opzichte van Haaksbergen
4,1%
4,6%
4,6%
6,1%
7,5%
7,7%
7,8%
8,3%
8,9%
9,1%
Het nieuwbouwkarakter van de wijk komt uit deze cijfers duidelijk naar voren. Tussen 1997 en 2006 is het aantal woningen met 504 woningen toegenomen. De wijk is uitgegroeid tot één van de grootste van Haaksbergen. Specifiek woningaanbod De wijk bestaat voor het overgrote deel uit koopwoningen. Opvallend zijn de grote aantallen relatief dure vrijstaande woningen en twee onder één kap woningen. Er zijn slechts enkele huurwoningen.
2.4 Voorzieningen Afgezien van een aantal speelvoorzieningen kent de Hassinkbrink een laag voorzieningenniveau in de wijk zelf. Commerciële voorzieningen zijn geheel niet aanwezig. Wel is er een tijdelijke basisschool ("Los Hoes", geen volledig aanbod) en een kinderdagverblijf (Daantje) gevestigd.
12
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
3. Analyse van de wijk 3.1 Inleiding Naar aanleiding van gevoerde gesprekken met de wijkraad, sleutelfiguren en verscheidene instellingen, door een kleinschalige actieve bewonersbenadering en door observatie zijn de sterke en zwakke punten van de wijk in kaart gebracht. Dit hoofdstuk bevat daarmee een inventarisatie van de belangrijkste onderwerpen die in de wijk spelen. Tevens wordt er aandacht geschonken aan de problemen en ideeën (mogelijke probleemoplossingen) die betrokkenen hebben ingebracht, zowel intern als extern. Benadrukt wordt dat het hier vaak gaat om sterke en zwakke punten als door de betrokkenen ervaren. Dit wordt niet altijd door de feitelijke situatie ondersteund. Per onderwerp wordt de situatie beschreven en samengevat in een kort SWOT (sterke punten, zwakke punten, kansen en bedreigingen) schema. Dezelfde onderwerpen zullen in de hoofdstukken hierna terugkomen waardoor een sluitend geheel ontstaat van gesignaleerde sterke en zwakke punten (en problemen en ideeën) en bestaande ontwikkelingen tot de gemeentelijke visie en aanknopingspunten voor de uitvoering. Enkele van de genoemde kansen en bedreigingen zullen in één van de volgende hoofdstukken worden verduidelijkt. Bij het uitwerken is de volgende definitie gehanteerd voor sterkte- en zwakteanalyse: Sterke punten: elementen die de wijk in positieve zin onderscheiden van andere wijken in Haaksbergen Zwakke punten: elementen die verbeterd moeten worden om de wijk op het gemiddelde niveau van Haaksbergen te krijgen. Kansen: ontwikkelingen die bewust ingezet (kunnen) worden of autonoom zijn, en die op langere termijn spelen. Bedreigingen: ontwikkelingen voortvloeiend uit (buiten)gemeentelijk beleid of die autonoom zijn en op langere termijn spelen, maar juist een negatieve invloed op de wijk kunnen hebben
3.2 Sociaal-economisch 3.2.1 Sociale cohesie en leefbaarheid In 2005 is voor het laatst het periodieke leefbaarheid- en veiligheidsonderzoek onder de inwoners van de gemeente Haaksbergen gehouden. Dit betreft een enquête onder een zodanig groot deel van de bevolking (ook per wijk) waardoor de representativiteit voldoende is gewaarborgd. De resultaten zijn zowel voor de gemeente als geheel als op wijkniveau verwerkt. Hierdoor kan onderlinge vergelijking plaatsvinden. Uit het veiligheidsbeeld 2005 blijkt dat inwoners van de Hassinkbrink gemiddeld een 7,4 gaven voor hun woonomgeving. Dat ligt ruim boven het Haaksbergse gemiddelde (7,1). In het veiligheidsbeeld wordt het begrip "sociale kwaliteit" als volgt omkadert. "In buurten waar men prettig met elkaar omgaat, waar de bewoners elkaar goed kennen en waar men zich thuis voelt bij de buurtbewoners is de sociale kwaliteit goed".3 De indicator sociale kwaliteit is gestegen naar 8,07. Dat ligt ver boven het Haaksbergse gemiddelde (7,73). Daarnaast scoort de Hassinkbrink hoog op de schaalscore voor de leefbaarheid, namelijk 9,16. Dit is het hoogst van alle wijken en ruim boven het Haaksbergs gemiddelde (8,26). In dit onderzoek ging het met betrekking tot leefbaarheid in de buurt vooral om of men het op de woonplek getroffen heeft, of men graag wil blijven in de buurt (naar mening van de bewoners) en de waardering van de woonomgeving. Opvallend is wel dat van de ondervraagden slechts 26% aangeeft bereid te zijn deel te nemen aan projecten en slechts 21% zich actief bezig houdt met het verbeteren van de veiligheid. Voor Haaksbergen is dit respectievelijk 35% en 23%. Echter ten aanzien
3
Veiligheidsbeeld 2005, Gemeente Haaksbergen, pagina 55
13
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
van deze punten is de score niet constant. De wijk scoorde namelijk in de jaren 2001 en 2003 heel verschillend. Foto: De Hassinkbrink ziet er verzorgd uit
Het positieve beeld ten aanzien van de sociale cohesie wordt door de wijkraad en bewoners gedeeltelijk bevestigd. Zij vinden het een rustige en nette wijk met weinig problemen op sociaal gebied en zonder veel conflicten tussen buurtbewoners. Dit wordt ook door de politie en de welzijnsinstelling ’t Iemenschoer onderkend. Voor de Hassinkbrink is weinig politie inzet nodig. Echter de indruk is ook dat bewoners individualistisch zijn ingesteld. Buiten feestdagen en bij problemen, lijkt men niet veel met elkaar om te gaan. De hoge waardering van de woonomgeving wordt door de feitelijke situatie ondersteunt. Bij een rondrit door de wijk vallen de goede staat van de woningen en de netjes onderhouden voortuinen op. Dit is mede te verklaren door de jonge leeftijd van de wijk. Bovendien is er, op enkele huurwoningen na, bijna uitsluitend sprake van eigen woningbezit wat een positief effect heeft op het onderhoud. Sterke punten: Goede relatie tussen buurbewoners Tevredenheid over de woonomgeving Zwakke punten: Lage deelnamebereidheid projecten Kansen: Blijvend inspelen op de behoeften in de wijk levert bijdrage aan het behoudt van de sterke sociale cohesie en goede woonomgeving (relatie met hierna te behandelen punten) Bedreigingen: Veranderende samenstelling van de wijk over de lange termijn zorgt voor wijzigende behoeften (relatie met hierna te behandelen punten)
3.2.2 Sociaal maatschappelijke voorzieningen Jeugd en jongeren De Hassinkbrink is een kindvriendelijke wijk. Er zijn speelvoorzieningen gericht op peuters en kleuters en kinderen in de schoolgaande leeftijd. Dit zijn vooral kleinschalige speelplaatsen, met bijvoorbeeld speeltoestellen en een zandbak, en wat grotere buitenvoorzieningen waarbij bijvoorbeeld een trapveld gecombineerd wordt met een klimrek. Gezien de leeftijdsopbouw in de wijk is daaraan op dit moment ook de meeste behoefte. Afgezien van het speelveld aan het Raapad, die gericht is op de jeugd van 12-18 jaar, ontbreken buitenvoorzieningen geschikt voor jongeren in de wijk, evenals een overdekt jeugdcentrum. Op dit moment is het percentage jongeren (15-24 jaar) relatief laag in vergelijking tot andere wijken.
De wijkraad geeft aan dat het van belang is naar de toekomst toe meer aandacht te hebben voor voorzieningen voor jongeren. Het voorzieningenaanbod is nu vooral gericht op kleine kinderen. Echter de verwachting is dat het percentage jongeren in de komende tien jaar sterk zal stijgen. Immers, de kinderen van nu zijn de jongeren van morgen.
De vraag naar voorzieningen voor jongeren (zie kader) in de komende jaren vloeit ten eerste voort uit de wens om de jongeren de mogelijkheid te bieden hun vrije tijd op een goede manier te kunnen benutten. Daarnaast zit er ook een gedachte van overlastpreventie achter. Bij het ontbreken van voorzieningen is de kans op overlast door jongeren die uit verveling 14
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
rondhangen, en daaraan gerelateerde problematiek, groter. Een bekend probleem is bijvoorbeeld dat speelplaatsen voor kinderen bezet worden door hangjongeren. Dit is een risico voor de Hassinkbrink in de toekomst. Ouderen De wijk kent een zeer laag percentage ouderen zoals al Voor de Wissinkbrink bestaat uit de profielschets bleek. In de wijk zijn dan ook geen nog geen duidelijkheid over behoefte er aan voorzieningen aanwezig voor deze doelgroep. Bij welke voorzieningen zal bestaan. Dit voorzieningen voor ouderen moet vooral gedacht is afhankelijk van de worden aan laagdrempelige ontmoetingspunten. toekomstige samenstelling van Isolering en eenzaamheid zijn namelijk problemen die onder deze groep voor kunnen komen. Samenhangend de woonwijk. De seniorenraad met de ontwikkeling van extramuralisering4 wordt ook benadrukt de kans die er is bij nagedacht over mogelijke geschikte locaties voor nieuwbouw: Er kan dan ingezet zorg/welzijn steunpunten in Haaksbergen. Echter gezien worden op een gedifferentieerd (zowel reguliere de leeftijdsopbouw is de verwachting dat draagvlak voor geheel woningen als sociale deze voorzieningen in de Hassinkbrink pas op de zeer lange termijn (20 à 30 jaar) mogelijk zal ontstaan. In woningbouw en woningen voor tegenstelling tot een aantal andere wijken waar senioren en starters). De vergrijzing een duidelijk aandachtspunt is. Dit betekent voorzieningen kunnen daarop niet dat er op wijkniveau niets mogelijk is voor ouderen. worden aangepast. Gemeente Het volgende punt geeft daarover meer duidelijkheid. kan wat dat betreft een sturende rol op zich nemen. Omdat ouderenproblematiek, gezien de leeftijdsopbouw, naar verwachting in de komende tien jaar geen groot probleem zal worden (incidentele gevallen daar gelaten) wordt in de volgende hoofdstukken op het gebied van voorzieningen niet meer specifiek ingegaan op de groep ouderen. Wel kan het buurtcentrum (zie volgende kopje) van belang zijn voor deze groep. Ook een aantal voorzieningen die mogelijk in de Wissinkbrink worden gerealiseerd kunnen voor deze groep van belang zijn. Buurtcentrum Op dit moment is er geen voorziening in de wijk die door bewoners gebruikt kan worden. Er wordt dan niet gedoeld op een voorziening die gericht is op een bepaalde doelgroep, maar door meerdere doelgroepen al dan niet gelijktijdig benut kan worden. Een plek waar activiteiten georganiseerd kunnen worden, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten en die bijvoorbeeld als vergaderruimte gebruikt kan worden. De wijkraad geeft aan dat een dergelijke ruimte van toegevoegde waarde is voor de wijk. Ook omdat de wijk verder nauwelijks ruimtes kent (kantines en scholen) die geschikt zijn voor openbaar en/of multifunctioneel gebruik. Verschillende organisaties laten weten dat laagdrempeligheid van een dergelijke voorziening van belang is voor het welslagen ervan. Terugkoppelend naar het vorige kopje is van belang dat een aantal organisaties aangeeft dat ouderen niet altijd met het ouder worden geconfronteerd willen worden. Dat levert bij sommige ouderen zelfs een belemmering op om van een voorziening gebruik te maken. Gebruik door meerdere doelgroepen hoeft vanuit die achtergrond voor die groep niet onwenselijk te zijn. Commerciële voorzieningen Foto: Sanders ligt dicht bij de Hassinkbrink De Hassinkbrink kent geen commerciële voorzieningen zoals een supermarkt. Op dit moment lijkt daaraan ook weinig behoefte onder de bewoners. De wijk kent een relatief jonge bevolking. Bewoners zijn daardoor over het algemeen mobiel en hebben veelal de beschikking over voldoende vervoersmiddelen. De afstand tot 4
Met extramuralisering wordt bedoeld dat burgers kunnen wonen in de zelf gekozen woning met de zorg en dienstverlening die men nodig heeft. Dit heeft als gevolg (lees: uitgangspunt) dat ouderen en zorgbehoevenden steeds meer en zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen in de woonwijken in plaats in zorginstellingen.
15
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
supermarkten in de Veldmaat, de Zienesch en het centrum is niet erg groot. Het Veiligheidsbeeld 2005 De wijkraad geeft aan dat de die in de ondersteunt dit beeld. 85% van de ondervraagden in de voorzieningen Wissinkbrink moeten komen Hassinkbrink zegt tevreden te zijn over de winkelvoorzieningen. Ook ten aanzien van dit onderwerp ook mede afhangen van de geldt dat de behoefte aan winkelvoorzieningen, althans type bewoners die er komen te vanuit het perspectief van zorg/welzijn (beperkte wonen. De vraag hiernaar zou mobiliteit, winkelvoorziening als sociale in kaart gebracht kunnen ontmoetingsplaats), naar verwachting pas op de zeer worden middels een enquête lange termijn zal ontstaan. Een enkele bewoner geeft (zowel de Hassinkbrink als de Wissinkbrink) aan graag een kleinschalige voorziening, bijvoorbeeld een snackbar in de wijk te zien. Gezien deze situatie zal in het vervolg van het rapport geen verdere aandacht zijn voor commerciële voorzieningen in de Hassinkbrink. In relatie tot de nieuwe Wissinkbrink wordt hier wel aandacht aan besteed. Basisschool Bij de bouw van de Hassinkbrink is in eerste instantie geen basisschool gerealiseerd. Inmiddels is een tijdelijke basisschool aanwezig die echter nog geen volledig aanbod heeft (niet tot en met groep 8). De behoefte aan een volledige basisschool is al gedurende een lange tijd aanwezig in de wijk. De basisschool is ook één van de speerpunten van de wijkraad van de Hassinkbrink. Zij zien op termijn graag een school met een meer multifunctioneel karakter. Een voorziening met meer functies dan uitsluitend een onderwijsfunctie op lestijden. Graag ziet men hier een gymzaal bij komen. De directie van de huidige tijdelijke basisschool gaat hierin mee. Een voorzieningencluster wordt wenselijk geacht. Alles wat met jeugd te maken (bijvoorbeeld jeugdzorg, naschoolse opvang, peuterspeelzaal) zou dan bij elkaar kunnen worden gebracht. Een brede school concept wordt als ideaal ervaren door de directie van de school. Dat houdt in dat op elk gebied, onderwijs of één van de andere functies, vanuit dezelfde pedagogische gedachte wordt gewerkt voor de gehele jeugd (0-18 jaar). Sterke punten: Voorzieningen gericht op de samenstelling van de wijk, ofwel voldoende speelvoorzieningen Bewoners zijn mobiel en de afstand tot winkelvoorzieningen is niet groot Zwakke punten: Ontbreken van een gebouw die door wijkbewoners (van alle leeftijden) gebruikt kan worden Ontbreken van basisschool met volledig aanbod Kansen: Inspelen op wensen bewoners (wijkgebouw) en te verwachten bevolkingsontwikkeling Realiseren school met aanvullende voorzieningen Bedreigingen: Ontbreken van een buitenvoorziening gericht op jongeren
3.3 Fysiek 3.3.1 Omlegging N18 De omlegging van de N18 heeft voor de Hassinkbrink en de te realiseren Wissinkbrink gevolgen. De weg zal naar verwachting ten noorden van de wijk komen te liggen. De weg heeft voor Haaksbergen een belangrijke ontsluitingsfunctie. De realisatie van deze weg is voor de inwoners van Haaksbergen van belang voor een betere en snellere verbinding. Voor de bewoners van de Hassinkbrink/Wissinkbrink heeft de aanleg van deze weg daarnaast mogelijk nog een aanvullend voordeel. De verwachting is dat door de realisatie van de nieuwe N18 minder vrachtverkeer over, de daarvoor minder geschikte, Noordsingel zal gaan. De aanleg kan echter ook gepaard gaan met een aantal negatieve gevolgen voor bewoners.
16
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Zicht en geluid De aanleg van de nieuwe weg zal enige geluidsoverlast met zich meebrengen. Ook kan het gevolgen hebben voor visuele aantrekkelijkheid van het gebied. De wijkraad streeft het belang na de geluidsoverlast en eventuele horizonvervuiling tot een minimum te beperken. Bereikbaarheid buitengebied Een tweede belangrijk gevolg van de omlegging van de N18 heeft te maken met de bereikbaarheid van het buitengebied voor fietsers en voetgangers. De omlegging van de N18 zal een barrière vormen voor fietsers door het buitengebied in de richting St. Isidorushoeve en Beckum gaan. Het is voor bewoners van de Hassinkbrink wenselijk dat het buitengebied voor fietsers bereikbaar blijft. Functie tussengebied De aanleg van de nieuwe weg, in combinatie met uitbreiding van de kern met de Wissinkbrink, roept vraagtekens over de invulling van het gebied tussen de kern en de nieuwe N18. Voor bewoners van de huidige Hassinkbrink wordt, door de uitbreidende woningbouw, de afstand om in het buitengebied te komen steeds groter. De verder gaande uitbreiding aan deze kant van Haaksbergen heeft als gevolg dat de afstand tot recreatieve voorzieningen (Scholtenhagen, natuurgebieden) steeds groter wordt. Sterke punten: Nieuwe weg zorgt voor betere en snellere verbinding Afname vrachtverkeer Noordsingel Zwakke punten: Geluidsoverlast nieuwe weg Kansen: Invulling gebied tussen de kern en de nieuwe N18 Bedreigingen: Doorkruising fietsverbindingen naar het buitengebied
Voor het gebied aan de rand van de bebouwde zijn al een aantal ideeën geopperd: Waterretentie op de hoek Wissinkbrinkweg/Hassinkbrinkweg. Realisatie groengebied/park, aanvullende ideeën: Behoud oude boerderij en cultuurhistorisch landschap eromheen benutten. Boerderij met functie. Denk aan een zorgboerderij of een kinderboerderij. Voorwaarde is wel dat deze zelfstandig een sluitende exploitatie kan krijgen. Een erf dat Twentse authenticiteit uitstraalt gecombineerd met fiets- en wandelpaden.
3.3.2 Beheer en onderhoud Uit het veiligheidsbeeld 2005 blijkt dat 41% van de ondervraagden in de Hassinkbrink heeft aangegeven ontevreden of zeer ontevreden te zijn over het beheer en onderhoud van het openbaar groen. Dat is een hoog percentage in vergelijking tot Haaksbergen (31%). Dat is een opvallende uitslag. Bij observatie in de wijk komt namelijk het beeld van een net onderhouden wijk naar voren. Zowel ten aanzien van eigen onderhoud als de openbare plantsoenen. In oude verslagen van de gemeente met de wijkraad, bewoners en van bewonersavonden komt wel een aantal onderhoudszaken terug. Hieruit is moeilijk een beeld te vormen. Bewonersklachten gaan namelijk in zijn algemeenheid vaak over beheertechnische zaken. Bij andere wijken is dit niet anders. Bovendien zijn het op zichzelf staande gevallen die waarschijnlijk voor een groot deel opgepakt zijn, en niet maatgevend zijn voor de kwaliteit van het openbaar groen in zijn algemeenheid. Ook uit gesprekken met de wijkraad kwam niet naar voren dat de kwaliteit van het onderhoud van openbaar groen als onvoldoende werd ervaren. Wel werd er aandacht gevraagd voor het schoonhouden van de vijvers in de wijk. Maar ook dit is niet maatgevend voor de kwaliteit van het onderhoud van de openbare ruimte in zijn algemeenheid. Het is ook mogelijk dat die ontevredenheid te maken heeft met de klachtenafhandeling. Een aantal keren is naar voren gekomen dat men hierover niet tevreden is. Zowel éénmaal in een reactie op de bewonersoproep als in de genoemde verslagen.
17
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Sterke punten: De wijk oogt net onderhouden Zwakke punten: Uit enquête (veiligheidsbeeld) blijkt hoog percentage (41%) ontevredenheid over het onderhoud van het openbaar groen Kansen: Beter inspelen op klachten uit de wijk Bedreigingen: Vasthouden aan traditionele eenzijdige werkwijze
3.3.3 Glasvezelkabelnetwerk Één van de speerpunten van de wijkraad is de gewenste aansluiting van de wijk op een glasvezelkabelnetwerk. Gebouwen die aangesloten zijn op een glasvezelkabelnetwerk hebben om te beginnen het voordeel van een zeer snelle verbinding (denk bijvoorbeeld aan Internet). Een glasvezelkabelnetwerk biedt echter ook voordelen en mogelijkheden op sociaal-, economisch- en veiligheidsgebied. Economische voordelen zijn er bijvoorbeeld voor bedrijven. Op sociaal gebied biedt het bijvoorbeeld kansen voor de zorg. Hierbij kan een relatie gelegd worden met de extramuralisering. Een glasvezelkabelnetwerk kan namelijk zorg op afstand beter mogelijk maken. Wanneer ouderen en mensen die zorgbehoevend zijn in steeds meer gevallen zelfstandig zullen wonen is een daarop toegeruste techniek wenselijk. Met de huidige koperkabels zijn de mogelijkheden hiertoe zeer beperkt. Tot slot biedt het kansen voor de bewaking van woningen tegen dieven of vandalen. De wijkraad vat haar visie over dit onderwerp op de website als volgt samen. "Vooral veel mogelijkheden: meer voor minder geld. Voorbereid op de toekomst".5 De gemeente houdt zich bezig met de ontwikkelingen rondom glasvezelkabel. Er wordt naar gestreefd het dorp, inclusief de kleine kernen, zo snel mogelijk op een glasvezelkabelnetwerk aan te sluiten. Een nadeel is wel dat de aanleg ervan gepaard gaat met ingrijpende maatregelen. Er zijn namelijk veel graafwerkzaamheden noodzakelijk. Sterke punten: Haaksbergen loopt voorop met de ontwikkelingen op het gebied van glasvezelkabel Zwakke punten: Op dit moment geen aansluiting op glasvezelkabelnetwerk Kansen: De wijk aansluiten op glasvezelkabelnetwerk biedt voordelen op praktisch-, sociaal-, economisch- en veiligheidsgebied Bedreigingen Aanleg netwerk gaat gepaard met ingrijpende maatregelen (trottoirs moeten los)
3.4 Veiligheid 3.4.1 Verkeersveiligheid Te hard rijden en agressief verkeersgedrag Net als in de rest van Haaksbergen staat in de Hassinkbrink "te hard rijden" op nummer één in de top vijf van problemen in het veiligheidsbeeld 2005. Ook agressief verkeersgedrag staat nog in deze top vijf. Verkeer is dan ook één van de speerpunten van de wijkraad van de Hassinkbrink. De Hassinkbrink is een 30km zone. De ervaring is dat hier door veel automobilisten geen gehoor aan wordt gegeven. Er wordt te hard gereden en in sommige gevallen ook agressief verkeersgedrag vertoond. Vooral op de toegangswegen de Gentiaan, de Anemoon en de Raaweg is het een probleem. De wijkraad heeft echter ook klachten ontvangen over de Oleander. "Bewoners maken zich zorgen over snelheidsovertreders die 5
Bron: www.hassinkbrink.nl, Link: http://www.hassinkbrink.nl/index.php?topic=BREEDBAND
18
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
richting het kinderdagverblijf en de nieuwe school Los Hoes rijden".6 Overigens nodigen niet alle delen van de wijk nodigen uit tot hard rijden. Sommige straten zijn zo ingericht dat het moeilijk wordt om hard te rijden. Wegen, routes en verkeerssituaties Een onderwerp dat onder bewoners van de Hassinkbrink leeft is de verkeersveiligheid voor schoolgaande kinderen. De wijkraad pleit voor een goede oversteekplek op de Noordsingel richting de nieuwe school in de Wissinkbrink, bijvoorbeeld in de vorm van een brug of een tunnel.
De wijkraad geeft aan dat er voor het laatste deel van de Hassinkbrink en de nieuwe Wissinkbrink kansen liggen om nieuwe verkeersonveilige situaties te voorkomen. Te denken valt dan aan oversteekplekken op de Goorsestraat en de Hengelosestraat. Het laatst deel van de Hassinkbrink kent nog veel bouwstraten waar nog kansen liggen om maatregelen te nemen.
Verder geeft de wijkraad te kennen graag een structurele oplossing te zien voor de, richting het centrum, belangrijke oversteekplek op de Hengelosestraat bij het Raapad. Deze oversteekplek voor fietsers is naar hun mening onveilig. De fietsroutes naar het centrum zijn in zijn algemeenheid van belang voor de Hassinkbrink. Bewoners zijn veelal aangewezen op voorzieningen in het centrum en de jeugd die naar de middelbare school moet maakt ook gebruik van die route. Behalve veiligere oversteekplekken op de Hengelosestraat en de Goorsestraat zijn goede fietsvoorzieningen hier onderdeel van. De route naar het centrum over de Goorsestraat kan bijvoorbeeld fietsvriendelijker worden. De fietssuggestiestroken aan beide kanten van de weg lopen nu tot de Aert van Nesstraat. Vervolgens stoppen deze. Dit terwijl de weg naar verwachting drukker zal worden door de geplande woningbouw (uitbreiding met de Wissinkbrink en de geplande inbreidinglocaties nabij het centrum). Tot slot worden er op de website van de wijkraad nog een tweetal gevaarlijke verkeerssituaties in de wijk genoemd: "Twee andere verkeersgevaarlijke locaties zijn de Kamerbrug, waarop haaks een fiets- en wandelpad loopt, en de onoverzichtelijke splitsing/bocht in de Violier/Gentiaan en Tormentil".7 Voor zowel verkeerssnelheid als bepaalde onveilige verkeerssituaties zijn meerdere denkbare maatregelen mogelijk die bij kunnen dragen aan een verbetering van de situatie. Te denken valt aan controles, fysieke maatregelen en voorlichting. Alle maatregelen hebben echter ook negatieve keerzijden. In de volgende hoofdstukken wordt hier dieper op ingegaan. Sterke punten: Sommige delen van de wijk nodigen niet uit tot hard rijden (inrichting, zijwegen) Zwakke punten: Te hard rijden en agressief verkeersgedrag (met name op de toegangswegen) Gevaarlijke oversteekplekken Goorsestraat en Hengelosestraat Route naar centrum is niet fietsvriendelijk Kansen: Verscheidene maatregelen zijn mogelijk (fysiek, handhaving door politie, sociale controle en voorlichting) tegen te hoge snelheid Verbeteren oversteekplekken Verbeteren fietsroutes Voorkomen verkeersonveilige situaties Wissinkbrink Bedreigingen Alle mogelijke maatregelen hebben negatieve keerzijden Ontstaan nieuwe gevaarlijke oversteekplekken Wissinkbrink
6
7
Bron: www.hassinkbrink.nl, Link: http://www.hassinkbrink.nl/article.php?story=20070423025206935 Bron: www.hassinkbrink.nl, Link: http://www.hassinkbrink.nl/article.php?story=20070423025206935
19
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
3.4.2 Politiekeurmerk De Hassinkbrink is een veilige wijk. In het Veiligheidsbeeld 2005 valt op dat de wijk goed scoort als het gaat om veiligheidsaspecten. Delicten komen in vergelijking tot andere wijken zeer weinig voor en ook op verscheidene aspecten van subjectieve veiligheid (veiligheidsbeleving) scoort de wijk goed. De wijkraad geeft aan graag te willen dat de Hassinkbrink een veiligheidskeurmerk krijgt. Op dit moment heeft de wijk dit niet. Voor het bestaande deel van de Hassinkbrink gaat het dan om het zogenaamde Politiekeurmerk Veilig Wonen Bestaande Bouw. Dit keurmerk stelt veiligheidseisen aan bestaande woningen, wooncomplexen en de woonomgeving. Het voordeel van een wijk met een politiekeurmerk is tweeledig. Ten eerste is de sociale veiligheid in de wijk goed. Ten tweede biedt het voordelen ten aanzien van de inboedelverzekering. Verzekeraars geven vaak een korting als een woning het certificaat Veilige Woning heeft. Op de website van het ministerie van VROM staat onder andere de volgende informatie over het Politiekeurmerk Bestaande Bouw:
"Er bestaan drie certificaten met, per certificaat, basiseisen en diverse aanvullende eisen: •
Certificaat Veilige Woning voor alle soorten woningen. Het gaat om het hang- en sluitwerk aan ramen en deuren; de verlichting (buitenlamp) ervan; de opklimbaarheid en rookmelders;
•
Certificaat Veilig Complex voor een flat of appartementengebouw. Zo'n wooncomplex krijgt dit certificaat als ten minste 60% van de woningen voldoet aan de eisen van het Certificaat Veilige Woning. Het complex moet verder onder meer voldoen aan eisen omtrent de entreepartij, toegang en verlichting; (toegangs)deuren gemeenschappelijke ruimten; liften; bergingen, schuren of garages, deuren en ramen; collectieve fietsenstalling; achterpaden. Het beheerplan voor het complex moet ook aan bepaalde eisen voldoen;
•
Certificaat Veilige Omgeving, meestal voor een buurt of wijk. De omgeving moet voldoen aan eisen omtrent openbare verlichting; parkeren in de open lucht; achterpaden. Een beheerplan voor de woonomgeving maakt tevens onderdeel uit van het eisenpakket.
De PKVW-keurmerkcommissie van de politieregio kan het PKVW-keurmerk Bestaande Bouw verlenen als 60% van de woningen een certificaat Veilige Woning heeft en de wijk beschikt over de Certificaten Veilig Complex en Omgeving. De eisen voor de diverse certificaten staan in het Handboek Politiekeurmerk Veilig Wonen® voor de bestaande bouw".8 De woningeigenaar kan het Certificaat Veilige Woning aanvragen, de eigenaar van een woningcomplex kan het Certificaat Veilig Complex aanvragen en de gemeente kan het Certificaat Veilige Omgeving aanvragen. Sterke punten: De sociale veiligheid in de wijk is goed Zwakke punten: De wijk heeft geen veiligheidskeurmerk Kansen: Het aanvragen van het "Politiekeurmerk Veilig Wonen Bestaande Bouw" heeft voordelen: goede sociale veiligheid en korting op verzekering Bedreigingen: Om een politiekeurmerk te krijgen moeten mogelijk kostbare maatregelen getroffen worden
8
Bron: www.vrom.nl, Link: http://www.vrom.nl/pagina.html?id=10735
20
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
4. Ontwikkelingen 4.1. Inleiding In het vorige hoofdstuk zijn de sterke en zwakke punten van de wijk per deelgebied (sociaaleconomisch, fysiek, veiligheid) in kaart gebracht. Dit hoofdstuk gaat in op gemeentelijke beleidsontwikkelingen, en waar van toepassing ook niet-gemeentelijke beleidsontwikkelingen, op die deelgebieden. Hiervoor is een aantal relevante nota’s bestudeerd en daarnaast hebben gesprekken met professionals, zowel intern als extern, hieraan bijgedragen. Verder wordt er waar nodig ook aandacht geschonken aan demografische ontwikkelingen en feitelijke ontwikkelingen.
4.2 Sociaal-economisch 4.2.1 Sociale cohesie en leefbaarheid Nota: Wet Maatschappelijke ondersteuning, stand van zaken (gemeentelijk stuk) De gemeente heeft een taak als het gaat om de bevordering van de sociale samenhang en leefbaarheid in woonwijken. Dat blijkt wel uit de gemeentelijke WMO nota. Deze bepaalt onder andere dat de WMO gericht is op het voeren van een algemeen beleid gericht op de bevordering van de leefbaarheid van de woonomgeving. Vooral speerpunt 1 is hierbij van belang, getiteld: "Het bevorderen van de sociale samenhang in en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten". 4.2.2 Sociaal maatschappelijke voorzieningen Jeugd en jongeren De nota "Haaksbergen speelt veilig" kent een aantal relevante normen. Voor peuters en kleuters geldt een streefafstand van 100 tot 200 meter tot een speelvoorziening. Voor schoolkinderen is dit 400 tot 500 meter en voor jongeren 1000 meter. Als het gaat om speelvoorzieningen voor jongeren wordt de constatering gedaan dat er in de wijk zowel ruimte moet zijn voor sport als informele ontmoetingen. Voorbeelden zijn de voorzieningen in de Zienesch en aan de rand van het Wolferink (hoek Westsingel, Goorsestraat) waarbij veldjes worden gecombineerd met zit en/of hangplekken. Voor de Hassinbrink als nieuwe wijk geldt dat de verdeling van de speelvoorzieningen al op de in de nota omschreven wijze zijn gerealiseerd. Het lokale jeugdbeleid is vastgelegd in de nota "Jong en Dynamisch". Daarin wordt een onderscheid gemaakt tussen een drietal leeftijdsgroepen (tot 12 jaar, 12-18 jaar en 18-25 jaar). Er wordt een sluitende aanpak voorgesteld voor de verschillende leeftijdsgroepen. Concrete aandachtspunten uit die nota zijn onder andere het aanbieden van dagarrangementen voor jeugd tussen de 12-18 jaar, maatwerkbeleid voor de jeugd van 1825 jaar, herinvoeren van straathoekwerk, meer inzetten op structureel overleg en samenwerking tussen de verschillende bij jeugdoverlast betrokken partners, het instellen van een algemeen meldpunt overlast, jongerenwerk gericht op participatie van jongeren (o.a eigen verantwoordelijkheid/initiatief van de jongere in jeugdhonk Nortwic), het continueren van jongvolwassenenwerk waaronder de invulling van de overdekte hangplek (Zienesch), opstellen van een nieuwe notitie speelvoorzieningen waarbij speciale aandacht wordt gevraagd voor plekken geschikt voor jongeren en het vergroten van de participatie van de jeugd bij het jongerenbeleid. Voor de precieze inhoud van deze aandachtspunten wordt verwezen naar deze nota.
21
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
Jongerencentra Foto: Jongerencentrum 18+ (Zienesch) Er zijn een tweetal jongerencentra in Haaksbergen. In de Veldkampstraat is een jongerencentrum 18gevestigd. Bij de peuterzaal in de Zienesch, niet ver van de wijk, staat een 18+ centrum die op dit moment vooral een wijkfunctie vervuld. Deze laatste is nog niet langdurig in gebruik. De bekendheid van deze voorzieningen is onder de Haaksbergse jeugd niet erg groot. Dat blijkt uit gesprekken met scholieren en de jongerenwerker. Daarnaast wordt er eenzijdig door bepaalde groepen gebruik van gemaakt. Tot slot biedt ook ’t Iemenschoer activiteiten voor jongeren aan. Buurtcentrum In de nota "Jong en Dynamisch" wordt voorgesteld het gebruik van schoolgebouwen niet te beperken tot het geven van onderwijs maar multifunctioneel gebruik te bevorderen. Ook in het (niet-gemeentelijke) rapport "kiezen, delen, maken" (schoolontwerp voor de basisschool in de Hassinkbrink) is aandacht voor de school in relatie met de sociale omgeving en de plek in de wijk. Samenwerking met onder andere de wijkraad en welzijns- culturele instellingen wordt benadrukt. De school wordt ook gezien als een ontmoetingsplek voor de mensen in de wijk. Daarnaast staat in het gemeentelijk "Integraal Huisvestingplan" een relevant beleidsmatig uitgangspunt. Daarin wordt namelijk benoemd dat bij nieuwbouw van een school in alle gevallen wordt bezien of een multifunctionele oplossing in de vorm van een multifunctionele accommodatie/voorzieningencluster de voorkeur heeft boven een solitaire oplossing (school met uitsluitend onderwijsfunctie). Vanuit deze achtergronden kan er met betrekking tot een mogelijk buurtcentrum bijvoorbeeld een relatie gelegd worden met de (nieuwe) school. Basisschool In augustus 2009 moet er een basisschool gerealiseerd zijn. Om deze prioriteit te halen worden er in eerste instantie nog geen aanvullende voorzieningen gerealiseerd waardoor van een brede school concept nog geen sprake is. Echter het ligt wel in de bedoeling van de gemeente om de school in de jaren erna te laten uitgroeien tot een voorzieningencluster. In een aantal relevante nota’s is hier ook aandacht voor zoals al bij de behandeling van het buurtcentrum (zie vorig kopje) duidelijk werd. Ruimtelijk wordt hiermee rekening gehouden. Een gymzaal zal onderdeel uitmaken van deze nieuwe school. Wissinkbrink In de voorlopige nota van uitgangspunten van de Wissinkbrink staat een aantal relevante uitgangspunten voor de geplande woningbouw. Hierbij wordt gedoeld op de geplande woningdifferentiatie. Het aantal te realiseren woningen wordt daarbij onderverdeeld in een aantal typen, die weer onderverdeeld zijn in een aantal prijsklassen. Deze differentiatie is gebaseerd op uitgangspunten van de Haaksbergse woonvisie 2003+, waarin de kwantitatieve (aantallen) en kwalitatieve (woningtypen) woningbehoefte staat verwoord, gecorrigeerd met de inmiddels gerealiseerde en in aanbouw zijnde woningen en woningtypen. Zeer van belang hierbij is dat de nota van uitgangspunten nog een conceptversie betreft. Er wordt in aangegeven dat er nog ontwikkelingen gaande zijn die de woningdifferentiatie kunnen beïnvloeden. In de nota wordt verder aandacht geschonken aan de mogelijkheid voor een voorzieningencentrum. Definitieve uitspraken over het type voorzieningen worden nog niet gedaan. Wel wordt een breed scala aan voorbeelden van voorzieningen die een functie kunnen vervullen op het gebied van zorg, welzijn en/of onderwijs genoemd. Op dit moment zijn er ook bij de nieuwe Wissinkbrink nog geen (grootschalige) winkelvoorzieningen gepland. Het structuurplan Haaksbergen 2015 benoemt wel de behoefte aan kleinschalige commerciële functies aan die kant van Haaksbergen, zoals een cafetaria of een warme bakker. De gemeente wil echter wel voorkomen dat interne
22
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
concurrentie ontstaat die een bedreiging zou kunnen vormen voor de bestaande winkels. Deze opvatting komt ook terug in de detailhandelsvisie. Daarin wordt de constatering gedaan dat de kracht van het centrum van Haaksbergen mede voortvloeit uit de aanwezigheid van de winkels voor dagelijkse boodschappen aldaar. Wel is er in het structuurplan een zoeklocatie aangegeven voor voorzieningen ter hoogte van Hassinkbrink/Wissinkbrink.
4.3 Fysiek 4.3.1 Omlegging N18 Structuurplan Haaksbergen 2015 Het structuurplan Haaksbergen 2015 heeft tot doel op de langere termijn richting te geven aan de ruimtelijke ontwikkeling van het stedelijk gebied van de gemeente Haaksbergen. In deze nota worden een aantal voor dit onderwerp (in relatie met de Hassinkbrink/Wissinkbrink) relevante uitgangspunten genoemd. Dit zijn de volgende (citaten):
De nieuw aan te leggen N18 zal veranderingen te weeg brengen in het landschap aan de noordzijde van Haaksbergen. De weg moet zorgvuldig ingepast worden aan de rand van de bebouwde kom. De voorkeur gaat uit naar een zo weinig mogelijk zichtbare weg en het zoveel mogelijk respecteren van het oorspronkelijke landschap. De gemeente ambieert geen zichtlocaties langs de N18, maar wil dat het groene karakter van Haaksbergen langs de weg tot uitdrukking komt. Bij de aanleg van de nieuwe N18 moet worden voorkomen dat fietsroutes vanuit de kern naar het landelijke gebied worden afgesneden. Nieuwe uitbreiding van woongebieden zorgt voor een nieuwe behoefte aan groen en ruimte voor recreatie. In de buurt van Hassinkbrink/Wissinkbrink dient daarom gezocht te worden naar nieuwe groene ruimtes waar mensen kunnen verblijven en recreëren. In de uitwerking van deze doelstelling dient gezocht te worden naar het combineren van structuurgroen, recreatief groen en waterberging-recreatief water. Ook kan een verbinding worden gelegd met het groen dat zal ontstaan bij de landschappelijke inpassing van de omgelegde N18. Hierdoor kan aan een groter gebied een groen/recreatieve functie worden gegeven waar verschillende doelgroepen gebruik van kunnen maken.
Concept nota van uitgangspunten Wissinkbrink en aanvullende gesprekken In deze nota wordt ingegaan op geluidshinder door verkeer. Vanuit wettelijke uitgangspunten zijn metingen verricht op de bestaande wegen. Hieruit blijkt dat de gemeente met de bouw van de Wissinkbrink rekening zal houden met enige geluidswerende maatregelen voor de Noordsingel en de Goorsestraat. Op de nieuw aan te leggen N18 wordt echter nog niet ingegaan. Echter uit een gesprek met een verkeersdeskundige blijkt dat de kans aanwezig is dat bij de aanleg van de N18 in verband met geluidsoverlast behoorlijke maatregelen getroffen zullen moeten worden, zeker waar de weg niet ver van de bebouwde kom komt te liggen. Dit kan overigens ook weer gevolgen hebben voor het aanzicht, als bij een eerder punt beschouwt. 4.3.2 Beheer en onderhoud Gesprek wijkbeheerder Klachten over onderhoud lopen in principe buiten de wijkraad om. Alleen als klachten niet opgepakt blijken te worden kan het zijn dat de wijkraad er bij wordt betrokken. Het wijkgericht werken is nog niet geheel ingebed in de organisatie. Intern was men gewend altijd zelf beslissingen te nemen. Nu wordt dat minder. Er zijn drie wijkbeheerders die, samen met een wijkcontactambtenaar, gekoppeld zijn aan een twee- of drietal wijken. Hun dagelijkse
23
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
taakverdeling is echter niet gebiedsgebonden maar functioneel. Om verwarring te voorkomen is er voor gekozen per wijk slechts één wijkbeheerder per wijk aan te wijzen. Dit heeft wel als gevolg dat klachtenafhandeling omslachtig kan verlopen. Klachten komen namelijk binnen bij de wijkbeheerder die echter niet verantwoordelijk hoeft te zijn voor de uitvoering omdat dat niet bij zijn takenpakket hoort. Directe communicatie met de vakinhoudelijke beheerder zou bij kunnen dragen aan een snellere klachtenafhandeling. Kwaliteitscatalogus openbaar groen Er bestaan verschillende onderhoudsnormen voor het beheer van de openbare ruimte. Welke onderhoudsnorm gekozen wordt is een politieke keuze waarbij kosten en kwaliteit afgewogen worden. De normen variëren van zeer hoog tot zeer laag. Voor de wijken is een keuze gemaakt voor het basisniveau. Dit is een middenniveau in de kwaliteitsladder. 4.3.3 Glasvezelkabelnetwerk Binnen de gemeente worden de voordelen van een glasvezelkabelnetwerk, zoals in het vorige hoofdstuk beschreven, onderkent. Met glasvezelkabel kunnen veel meer en veel sneller gegevens worden getransporteerd. Het uitgangspunt van de gemeente is echter dat zij niet zelf wil investeren in de aanleg ervan. Wel wil de gemeente de ontwikkeling initiëren en ondersteunen, onder andere door haar naam eraan te verbinden. Dit is voor marktpartijen interessant. Daarnaast streeft de gemeente naar een open netwerk. Dat houdt in dat iedereen (marktpartijen) er gebruik van moet kunnen maken voor dezelfde prijs. De gemeente is in overleg geweest met een aantal marktpartijen. Met één van deze organisaties zijn de gesprekken in een ver gevorderd stadium beland. Deze partij wil de aanleg van het netwerk in samenwerking met de woningcorporatie uitvoeren. Er is echter een discussie gaande of de woningcorporatie hierin mag participeren. Het ministerie van VROM moet hierover uitspraak doen. Deze uitspraak was al verwacht maar heeft nog niet plaatsgevonden. Het is nog onduidelijk wanneer deze komt. Wanneer de uitspraak goed uitvalt, kan op korte termijn begonnen worden met de aanleg van het netwerk. Een grove schatting is dat Haaksbergen dan binnen twee jaar geheel op een glasvezelkabelnetwerk is aangesloten. Wanneer de uitspraak niet goed uitvalt, heeft dit als gevolg dat de gemeente en andere partijen op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden. De gemeente heeft, naast de voordelen van het netwerk voor bewoners en organisaties, nog een belang om mee te praten met de ontwikkelingen en ondersteuning te verlenen. Er kan dan namelijk ingezet worden op het zoveel mogelijk beperken van de overlast voor burgers, die gepaard gaat met de aanleg. Foto: Aanleg glasvezelkabels in beeld
24
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
4.4 Veiligheid 4.4.1. Verkeersveiligheid Te hard rijden en agressief verkeersgedrag Er is een aantal relevante ontwikkelingen gaande. De wijkraad heeft uit eigen initiatief, met ondersteuning van de gemeente, een 30km-sticker actie opgezet. Dit betreft een sticker die lijkt op een 30 km-verkeersbord. Deze stickers zijn op vuilcontainers geplaatst die regelmatig langs de weg worden gezet. Op deze wijze worden automobilisten op hun verantwoordelijkheid gewezen. Daarnaast zal binnen afzienbare tijd op alle zes toegangswegen van de Hassinkbrink "30 km" geschilderd worden. De hoop is dat deze maatregelen zullen bijdragen aan een verbetering van het verkeersgedrag van automobilisten. Foto: De Gentiaan, hoge snelheid is hier een bron van ergernis
De irritatie rondom verkeerssnelheid en agressief verkeersgedrag in de wijk leeft niet alleen in de Hassinkbrink. Het is een landelijk probleem. Uit metingen van de politie blijkt dat de overtreders voor het grootste deel wijkbewoners zijn. De wijkraad onderkent deze situatie, die ook logisch is te verklaren. De wegen worden vooral door wijkbewoners gebruikt. Het betreffen namelijk geen doorgaande wegen. Bovendien zijn het de wijkbewoners die de wijk goed kennen en daardoor sneller geneigd zijn hun rijgedrag daar op aan te passen, waar mensen die onbekend zijn in de wijk eerder een voorzichtige rijstijl zullen hanteren. In verband met de toegankelijkheid voor hulpdiensten is het niet wenselijk veel ingrijpende fysieke maatregelen te treffen op toegang- en ontsluitingswegen van de wijk. In het gemeentelijk verkeer- en vervoersplan (GVVP) staan dan ook geen infrastructurele maatregelen gepland op de wegen in de Hassinkbrink. Bovendien blijkt vaak dat een deel van de bewoners ingrijpende infrastructurele maatregelen onwenselijk vind. Verder controleert de politie binnen de uren die ervoor staan op snelheid. De ervaring heeft echter geleerd dat het niet rendabel is om op grote schaal te controleren. De metingen wijzen vaak uit dat er niet op grote schaal grove snelheidsovertredingen worden gepleegd. De overlast en ergernis vloeien vooral voort uit enkele agressieve verkeersdeelnemers. De kosten die gemaakt moeten worden voor controles zijn groot door het aantal in te zetten manuren. Meer controles hier zouden ten koste gaan van controles op andere plaatsen, of andere noodzakelijke politie-inzet. De prioriteitstelling ligt daarom vaker op plaatsen die aantoonbaar (blijkend uit metingen) onveiliger zijn. Vaak gaat het dan om grote wegen. Wegen, routes en verkeerssituaties De gemeente streeft naar een ongelijkvloerse verbinding met de Wissinkbrink richting de nieuwe school in de vorm van een brug of een tunnel, tenzij dit te veel geld blijkt te kosten. Uit onderzoek zal moeten blijken voor welke vorm wordt gekozen. In het gemeentelijk verkeers- en vervoersplan (GVVP) zijn concrete maatregelen opgenomen. De volgende kruisingen zijn opgenomen om een kruispuntmaatregel te ondergaan: Goorsestraat-Pinksterbloem, Goorsestraat-Gentiaan en HengelosestraatRaaweg. Deze maatregelen zullen gericht zijn op fietsers. Hoe die maatregelen er precies uit gaan zien is nog niet bekend. De wijkraad zal daarbij worden betrokken. De oversteekplek bij het Raapad met de Hengelosestraat staat niet opgenomen in het GVVP. De kruispuntmaatregelen staan wel iets verder in het tijdschema. Dit heeft te maken met de
25
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
gehanteerde prioriteitstelling. De prioriteitstelling is gebaseerd op een score, die weer gebaseerd is op een optelsom van de objectieve veiligheid en subjectieve veiligheid (veiligheidsbeleving) van een (aan te passen) verkeerssituatie. De objectieve veiligheid, ofwel de meetbare veiligheidssituatie op basis van geregistreerde ongevallen en geleden letselschade, heeft hierbij begrijpelijk voorrang in de vorm van een hogere score. Daarnaast is er onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire fietsroutes. Ook dit is meegewogen in de score. Op basis hiervan is bepaald dat de kruispuntmaatregel Hengelosestraat-Raaweg in de periode 2009-2010 gepland staat. Voor de andere kruispuntmaatregelen is nog geen tijdstip bekend. Daarnaast staat in het GVVP dat op de Goorsestraat fietsvoorzieningen zullen worden aangebracht. Dit betreft het doortrekken van de fietssuggestiestroken vanaf de hoogte Aert van Nesstraat tot aan de Stationstraat. Deze maatregel staat voor 2008 in de planning. Tot slot wordt in het structuurplan Haaksbergen 2015 een meer algemeen, maar wel belangrijk, uitgangspunt genoemd. Daarin staat dat, doordat er geen winkelvoorzieningen zijn in de wijk (en niet in de planning staan), er extra aandacht geschonken moet worden aan goede fietsroutes. Voor de te realiseren Wissinkbrink geldt dat de Noordsingel geen barrière mag vormen. 4.4.2 Politiekeurmerk In de Woonvisie van de gemeente Haaksbergen wordt het uitgangspunt genoemd dat Haaksbergen bij alle nieuwbouw het keurmerk Veilig Wonen, die richtlijnen bevat op het gebied van sociale veiligheid, inbraakpreventie en brandveiligheid van woningen, gaat toepassen. In het concept "nota van uitgangspunten voor de Wissinkbrink" is dit overgenomen. Daarin staat dat de toekomstige woonwijk moet voldoen aan de criteria Politiekeurmerk Veilig Wonen handboek Nieuwbouw 2005. Zowel door de politie als binnen de gemeente wordt aangeven dat bij de inrichting en totstandkoming van de Hassinkbrink aandacht is geweest voor de sociale veiligheid, zeker wat betreft de individuele bouwwerken, maar ook ten aanzien van de woonomgeving. De aandacht is daarna echter minder geworden. Er is niet gecontroleerd of de woonomgeving van de wijk (als geheel) voldoet aan de eisen van het politiekeurmerk. De politie houdt zich momenteel bezig met een inventarisatieronde waarbij aspecten van de wijk die niet voldoen aan de richtlijnen in kaart worden gebracht. De verwachting is dat deze inventarisatie rond juni 2007 afgerond zal zijn. De gemeente en de wijkraad wachten de uitslagen af. Daarna zullen, afhankelijk van de uitslag, een aantal verbeterpunten uitgevoerd moeten worden. De laatste stap betreft het inschakelen van een certificeringinstantie die controleert of de wijk aan de eisen voldoet en een keurmerk kan afgeven. Hoe lang het proces duurt tot de wijk een politiekeurmerk heeft is niet precies duidelijk. Omdat bij de bouw van de wijk al wel rekening is gehouden met veiligheidsaspecten is de verwachting dat er geen grote investeringen gedaan hoeven te worden. Mocht de inventarisatieronde hier wel aanleiding toe geven dan zullen nadere afwegingen gemaakt moeten worden.
26
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
5. Visie 5.1 Inleiding Dit hoofdstuk beschrijft de gemeentelijke visie op de toekomst van de reeds genoemde deelaspecten in de wijk. De basis van deze visie is de inbreng van de verschillende partijen en de confrontatie hiervan met de gemeentelijke beleidsontwikkelingen. Aan de hand daarvan wordt per deelgebied (sociaal-economisch, fysiek en veiligheid) een aantal doelstellingen geformuleerd. Deze doelstellingen hebben een duidelijke relatie met de in de voorgaande hoofdstukken behandelde thema’s. In de beschrijving wordt uitgegaan van de situatie in de wijk over tien jaar. Dit houdt in dat de tekst de vorm heeft van de "tegenwoordige tijd over tien jaar". Dit betekent niet dat alle in de visie opgenomen ontwikkelingen pas over tien jaar merkbaar zijn. Afhankelijk van de aard van de problematiek, en dus het te voeren beleid, kunnen problemen op de korte of lange termijn worden opgepakt. In het volgende hoofdstuk wordt daar dieper op ingegaan. Hoewel ernaar wordt gestreefd om een realistisch toekomstbeeld weer te geven, zal er zo nu en dan ook een ideaalbeeld geschetst worden Gehanteerde definitie "visie" Een visie is een verzameling van kaderstellende uitspraken over de toekomstige ontwikkeling of mogelijke ontwikkelingen op verschillende beleidsvelden.
5.2 Sociaal economisch 1. Een blijvend leefbare wijk met een goede relatie tussen buurtbewoners en waar sociale problematiek nog steeds een onbekend fenomeen is. 2. Een wijk waarbij de sociaal-maatschappelijke voorzieningen meegroeien met de wens en de samenstelling van bewoners.
1. Een blijvend leefbare wijk met een goede relatie tussen buurtbewoners en waar sociale problematiek nog steeds een onbekend fenomeen is. Bewoners kennen elkaar en gaan prettig met elkaar om. Gezien het feit dat de wijk op dit punt goed scoort is speciale aandacht voor deze wijk niet nodig geweest. De woonomgeving wordt goed onderhouden door bewoners. Het grote percentage eigen-huis bezitters draagt hieraan bij. Het behoud van de sociale cohesie en de leefbaarheid is echter niet zo simpel geweest als deze voorstelling van zaken doet geloven. Er is namelijk een duidelijke relatie met bijna alle in dit rapport opgenomen punten (zowel sociaal als fysiek en veiligheid), de sociaal-maatschappelijke voorzieningen (punt 2) in het bijzonder. 2. Een wijk waarbij de sociaal-maatschappelijke voorzieningen meegroeien met de wens en de samenstelling van bewoners. De wijk heeft een ruimte voor multifunctioneel gebruik. In dit buurtcentrum kunnen activiteiten georganiseerd worden, kunnen mensen elkaar ontmoeten en het gebruik ervan staat open voor de hele wijk, zowel jong als oud. Daarnaast is er rekening gehouden met het groter geworden percentage jongeren in de wijk in de vorm van een voor deze doelgroep geschikte buitenvoorziening. De overdekte jongerencentra in Haaksbergen hebben een wijkoverstijgende functie waardoor ook de jongeren uit de Hassinkbrink, die daar behoefte aan hebben, hier gebruik van kunnen maken. Voor de jeugd van deze leeftijd is de wat grotere afstand geen probleem. Verder heeft de wijk een basisschool met een compleet aanbod. Nadat bij de eerste bouw van de nieuwe school uitsluitend invulling is gegeven aan de onderwijsfunctie, is de school inmiddels uitgegroeid tot een voorzieningencluster met naast onderwijs nog een aantal belangrijke functies.
27
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
5.3 Fysiek 1. Een wijk met een recreatief versterkte rand en een blijvende fiets- en wandelverbinding met het buitengebied 2. Een wijk met een goed basisniveau van het groen en een snelle klachtenafhandeling 3. Een wijk aangesloten op glasvezelkabelnetwerk waardoor praktische voordelen ontstaan zijn, maar ook op het gebied van zorg en veiligheid
1. Een wijk met een recreatief versterkte rand en een blijvende fietsverbinding met het buitengebied De omlegging van de N18 is niet benaderd als een negatieve zaak voor bewoners en het buitengebied, maar als een ontwikkeling die nieuwe kansen biedt. In het gebied tussen de nieuwe N18 en de kern van de Hassinkbrink/Wissinkbrink is de recreatieve functie versterkt. Bewoners van de Hassinkbrink/Wissinkbrink kunnen daardoor aan de rand van de wijk rustig een rondje maken met de hond. De geluidsoverlast van de nieuwe N18 zijn door geluidswerende maatregelen binnen de wettelijke normen gebleven. Door de weg, en de geluidswerende maatregelen, op een landschappelijke wijze in te passen met veel groen erom heen, is ook de horizonvervuiling tot een minimum beperkt gebleven. De aanleg van de weg heeft er ten slotte niet voor gezorgd dat het buitengebied onbereikbaar is geworden voor fietsers. 2. Een wijk met een goed basisniveau van het groen en een snelle klachtenafhandeling Het openbaar groen in de wijk heeft het basisniveau als omschreven in de kwaliteitscatalogus. De afdeling beheer en onderhoud zorgt ervoor dat dit onderhoudsniveau gehaald wordt. Daarnaast wordt er snel op klachten gereageerd. In de eerste plaats door een reactie te geven, zo mogelijk met een termijn waarbinnen iets opgepakt wordt. Wanneer de klacht gegrond is, en binnen budgetten op te pakken is, laat ook de daadwerkelijke actie niet lang op zich wachten. De gemeentelijke organisatie is hier op ingesteld. 3. Een wijk aangesloten op glasvezelkabelnetwerk waardoor praktische voordelen ontstaan zijn, maar ook op het gebied van zorg en veiligheid De Hassinkbrink is net als de rest van Haaksbergen aangesloten op het glasvezelkabelnetwerk. Verschillende partijen hebben hier een bijdrage aan geleverd. Bewoners genieten hierdoor van de voordelen van het snelle netwerk met meer mogelijkheden. Daarnaast is onder andere zorg op afstand beter mogelijk en kunnen woningen en gebouwen beter beveiligd worden. De wijk is hierdoor voorbereid op de toekomst.
5.4 Veiligheid 1. Een verkeersveilige maar ook voor de hulpdiensten toegankelijke wijk 2. Een wijk met een blijvende hoge sociale veiligheid
1. Een verkeersveilige maar ook voor de hulpdiensten toegankelijke wijk De verkeersveiligheid in de wijk is verbeterd. Verkeersdeelnemers worden op hun verantwoordelijkheden gewezen. Ofwel door mede wijkbewoners ofwel doordat men herinnerd wordt aan de gewenste snelheid. De 30km-sticker actie heeft hier aan bijgedragen. Ook de grote 30km schilderingen op de toegangswegen van de wijk helpen hierbij. De 30 km zone wordt daardoor vaker dan vroeger door wijkbewoners gerespecteerd. De politie controleert, binnen de daarvoor beschikbare uren, regelmatig op snelheid. Door fysieke maatregelen in de wijk te beperken is de wijk blijvend toegankelijk voor hulpdiensten.
28
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
De oversteekplekken en routes naar het centrum zijn voor fietsers veiliger geworden. Kruispuntmaatregelen op de Hengelosestraat (Raaweg), en de Goorsestraat (Gentiaan en Pinksterbloem) hebben hieraan bijgedragen. De Goorsestraat is met het doortrekken van de fietssuggestiestroken fietsvriendelijker geworden. Veel bewoners van de Hassinkbrink maken op weg naar het centrum gebruik van deze weg. 1. Een wijk met een blijvende hoge sociale veiligheid Door blijvende aandacht van de gemeente, politie, bewoners en de wijkraad in samenspraak met andere betrokkenen is de sociale veiligheid van de wijk nog steeds op een hoog niveau. Aspecten van de wijk die niet voldoen aan de richtlijnen van het politiekeurmerk zijn in kaart gebracht en zo mogelijk verbeterd. Het kan hierbij gaan om de woningen (inbraakveiligheid) en de woonomgeving (plantsoenen, verlichting).
29
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
6. Aanknopingspunten voor het uitvoeringsplan 6.1 Inleiding In dit hoofdstuk komen de aanknopingspunten voor het uitvoeringsplan aan de orde. Het is van belang dat er een goede koppeling bestaat tussen het uitvoeringsplan en dit sociaal bestemmingsplan. In dit hoofdstuk wordt op basis van de visie uit het vorige hoofdstuk, gekeken hoe de discrepantie tussen de huidige en de gewenste situatie kan (zoals beschreven in de visie) worden weggenomen. Daarvoor worden eerst de doelstellingen, als geformuleerd in de visie, per deelthema herhaalt. Per thema worden eerst de doelen uit de visie overgenomen.
6.2 Sociaal-economisch 1
Een blijvend leefbare wijk met een goede relatie tussen buurtbewoners en waar sociale problematiek nog steeds een onbekend fenomeen is 2. Een wijk waarbij de sociaal-maatschappelijke voorzieningen meegroeien met de wens en de samenstelling van bewoners
1. Een blijvend leefbare wijk met een goede relatie tussen buurtbewoners en waar sociale problematiek nog steeds een onbekend fenomeen is De gemeente en de daarbij betrokken instellingen voeren taken uit in het kader van speerpunt 1 van de WMO nota. Dit moet een bijdrage leveren aan het behoud van de leefbaarheid en sociale cohesie in de wijken. Zoals eerder vermeld is er ten aanzien van sociale cohesie en leefbaarheid ook een relatie met de volgende punten. Bij deze punten worden meer concrete zaken behandeld. 2. Een wijk waarbij de sociaal-maatschappelijke voorzieningen meegroeien met de wens en de samenstelling van bewoners Jeugd en jongeren: Het aanbod speelvoorzieningen voor kinderen is voldoende en kwalitatief goed. Planningen met betrekking tot onderhoud en vervanging zijn in de gemeente aanwezig. Wel zou er gezocht kunnen worden naar een geschikte locatie voor een buitenvoorziening voor jongeren. Dit hoeft niet op korte termijn gerealiseerd te worden, maar het gaat erom in te spelen op de leeftijdsontwikkelingen in de wijk. Nu is er vooral een grote groep kinderen in de wijk. Dat houdt in dat in de komende jaren het aantal jongeren stijgt. Er zou een relatie gelegd kunnen worden met het te realiseren voorzieningencluster bij de nieuwe school. Op de korte termijn zou in samenwerking met ’t Iemenschoer meer ingezet kunnen worden op de naamsbekendheid van de bestaande jongerencentra. Dit kan bijvoorbeeld door een aantrekkelijke website, het verspreiden van flyers op geschikte locaties en een actieve benadering van jongeren. Gezien het schaalniveau van Haaksbergen zouden deze centra een wijkoverstijgende functie moeten kunnen vervullen. Daarnaast zou er nagedacht kunnen worden over de wijze waarop de centra een meer veelzijdig publiek zouden kunnen trekken. Belangrijk is dat deze centra laagdrempelig zijn. De verantwoordelijkheid (onderhoud, organiseren van activiteiten) kan deels bij de jeugd zelf neergelegd worden. Dit is kostenbesparend en goed voor de betrokkenheid. Bovendien bieden deze centra mogelijkheden voor welzijnswerk voor bepaalde groepen. De ervaring met het jeugdcentrum in de Zienesch is dat overlast afneemt. Buurtcentrum: Een centrale locatie in de wijk zou de meest ideale plek voor een buurtcentrum zijn. De enige gebouwen in de wijk die mogelijk geschikt zouden zijn voor openbaar multifunctioneel gebruik zijn de tijdelijke school "Los Hoes" (of beter: de ruimte waar deze school nu staat, het betreft immers tijdelijke lokalen) of kinderdagverblijf Daantje. Er zou dan overleg gevoerd moeten worden met de betrokkenen. Echter, het is meer voor de hand liggend om een relatie te leggen met de nieuwe school. De beleidsuitgangspunten als
30
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
omschreven in het vorige hoofdstuk openen de mogelijkheid hiertoe. De school wordt in de Wissinkbrink aan de grens met de Hassinbrink gerealiseerd. Er zijn hier meer mogelijkheden om in de plannen en met de bouw al rekening te houden met bepaalde behoeften. Door het te koppelen aan de nieuwe school kunnen kosten worden bespaard. Er hoeft dan alleen rekening gehouden te worden met de inrichting. Één of twee ruimtes zouden dan zo ingericht kunnen worden dat ze geschikt zijn voor naschools gebruik door de wijk. Wanneer mogelijk, in verband met de kosten, zou zelfs rekening gehouden kunnen worden met een ruimte die niet direct aan de school gebonden is zodat er ook tijdens schooltijden gebruik van gemaakt kan worden. Verder kan overwogen worden de mogelijkheid te bieden de te realiseren gymzaal na schooltijd te huren. Dit kan bovendien inkomsten opleveren. De ontwikkeling van een buurtcentrum is een lange termijn ontwikkeling. Voordat plannen concreet worden is het van belang te onderzoeken wat de precieze behoefte is onder de bewoners, om zodoende meer duidelijkheid te verkrijgen over de vorm waarin een buurtcentrum het grootste draagvlak heeft. Basisschool: De realisering van een voorzieningencluster is een lange termijn project. Door veel in overleg te treden met betrokkenen (bewoners, wijkraad, directie school, onderwijsorganisaties, woningstichting en anderen) kan de gemeente komen tot een zo optimaal mogelijk op de wensen afgestemd voorzieningencluster. Wissinkbrink: Het feit dat de Wissinkbrink nog gebouwd moet worden biedt mogelijkheden. Sociale voorzieningen kunnen zo goed mogelijk afgestemd worden op de type bewoners die er zullen komen te wonen. Ook voor de bewoners van de Hassinkbrink is dit van belang omdat ook zij op die voorzieningen aangewezen zullen zijn. De behoefte aan sociale voorzieningen kan dan bijvoorbeeld in kaart worden gebracht op basis van de verwachte bewonersamenstelling van de Wissinkbrink, voortvloeiend uit de woningdifferentiatie in de "nota van uitgangspunten Wissinkbrink", en door overleg met- en/of een enquête onder bewoners van de Hassinkbrink. Dit heeft een relatie met de voorgaande punten.
6.3 Fysiek 1. Een wijk versterkt op recreatief gebied (aan de rand) en een blijvende fietsverbinding met het buitengebied 2. Een wijk met een goed basisniveau van het groen en een snelle klachtenafhandeling 3. Een wijk aangesloten op glasvezelkabelnetwerk waardoor praktische voordelen ontstaan zijn, maar ook op het gebied van zorg en veiligheid
1. Een wijk versterkt op recreatief gebied (aan de rand) en een blijvende fietsverbinding met het buitengebied Het is van belang op korte termijn te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om, in relatie met de realisatie van de nieuwe N18, het buitengebied van de wijk te versterken op recreatief gebied. Deze ontwikkeling is niet uniek voor de Hassinkbrink. Ook voor de wijken ‘t Wolferink en de Veldmaat/de Els geldt dat de nieuwe N18 vragen oproept en mogelijkheden biedt. In de sociale bestemmingsplannen voor deze wijken wordt tevens aandacht geschonken aan deze gewenste ontwikkeling. Bij de wijkraad van de Veldmaat bestaat al langer de roep om versterking van het buitengebied ten aanzien van recreatie en toerisme, mede door de daar al aanwezige voorzieningen. In het rapport van de Veldmaat/de Els wordt de aanbeveling gedaan om de nota "Beleid- en actieplan recreatie en toerisme" te evalueren ten aanzien van de plattelandsgebieden. Dit geldt dus ook voor het buitengebied van de Hassinkbrink/Wissinkbrink. Voor dit gebied gaat het dan vooral om recreatieve ontwikkeling. Verder is het van belang dat de gemeente, en vooral ook andere verantwoordelijke overheden, zich zullen inzetten voor het beperken van de geluidsoverlast, horizonvervuiling en logische fietsverbindingen met het buitengebied. De gemeente heeft deze uitgangspunten 31
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
al vastgelegd in het structuurplan Haaksbergen 2015. Zogauw het traject van de N18 definitief is vastgesteld zullen deze uitgangspunten geconcretiseerd moeten worden. Echter van belang is wel dat de gemeente slechts beperkt invloed hierop heeft. De N18 is een verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat. De gemeente zal dan ook in samenspraak met Rijkswaterstaat moeten trachten de belangen van de inwoners zoveel mogelijk in de plannen terug te laten komen. 2. Een wijk met een goed basisniveau van het groen en een snelle klachtenafhandeling De klachtenafhandeling op het gebied van beheer en onderhoud kan beter. Een duidelijke communicatiestructuur zou hier aan bij kunnen dragen. Daarover moet worden nagedacht. Daarnaast blijft het "inbedden" van het wijkgericht werken in de organisatie een aandachtspunt. In de begintijd was er teveel sprake van drie eilandjes. Drie wijkcontactambtenaren met drie wijkbeheerders hadden elk hun eigen wijken. Daar wordt nu meer structuur ingebracht. Het is aan te bevelen deze ontwikkeling door te zetten. Ook zou directe communicatie met de vakinhoudelijke beheerder kunnen bijdragen aan een snellere klachtenafhandeling. Er zou onderzocht kunnen worden op welke wijze dit ingepast kan worden in het wijkgericht werken. Met een simpel schema zou dit mogelijk al opgelost kunnen worden. Deze ontwikkelingen zouden op korte termijn in gang gezet kunnen worden. In overleg met bewoners/wijkraad kunnen knelpunten op het gebied van onderhoud van openbaar groen in kaart worden gebracht. Klachten die naar voren komen moeten dan ook de aandacht krijgen van de afdeling Beheer en Onderhoud. Communicatie is hierbij belangrijk, ook wanneer zaken niet mogelijk zijn of wanneer de gemeente een andere mening is toegedaan. Toezeggingen moeten nagekomen worden. Dit kan bijvoorbeeld door een termijn te noemen waarbinnen iets wordt afgehandeld. Deze samenwerking is zowel voor de korte als de lange termijn van belang. 3. Een wijk aangesloten op glasvezelkabelnetwerk waardoor praktische voordelen ontstaan zijn, maar ook op het gebied van zorg en veiligheid De gemeente houdt zich bezig met de ontwikkelingen rondom glasvezekabel. Het is echter een wijkoverstijgend onderwerp. Het is daarom niet zinvol, en daarvoor ontbreekt ook de deskundigheid, om hierover in dit sociaal bestemmingsplan aanbevelingen te doen. De uitgangspunten van de gemeente zijn in voorgaande hoofdstukken al verwoord.
6.4 Veiligheid 1. Een verkeersveilige maar ook voor de hulpdiensten toegankelijke wijk 2. Een wijk met een blijvende hoge sociale veiligheid
1. Een verkeersveilige maar ook voor de hulpdiensten toegankelijke wijk In verband met de toegankelijkheid voor hulpdiensten is het wenselijk fysieke maatregelen op de toegangswegen van de wijk te beperken. Het zijn bovendien vooral wijkbewoners die overtredingen begaan. De conclusie die hieruit voortvloeit, is dat de oplossing vooral gezocht moet worden in gedragsverandering. Op de korte termijn zouden door de gemeente (en/of de politie) in samenwerking met de wijkraad geschikte opties geïnventariseerd kunnen worden. De gemeente kan bewonersinitiatieven, zoals de 30 km stickeractie, blijvend ondersteunen. Een ander voorbeeld is het digitale snelheidsbord op de Eibergsestraat. Wel dient te worden vermeld dat het teweeg brengen van gedragsverandering, en het behouden hiervan, een hardnekkig probleem is. Er ligt hier een grote verantwoordelijkheid voor bewoners en automobilisten zelf. Bewoners moeten elkaar ook durven aanspreken op hun gedrag in het verkeer. Verder moeten fysieke maatregelen op de wegen waar het probleem het grootst is (Anemoon, Gentiaan) niet geheel terzijde geschoven worden. Fysieke maatregelen kunnen zeer effectief zijn in het terugdringen van de snelheid. Een nadeel is echter dat de ervaring leert dat fysieke maatregelen vaak door een deel van de bewoners 32
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
juist als onprettig wordt ervaren. Wanneer in overleg met bewoners tot een geschikte fysieke oplossing gekomen kan worden, die geen nieuwe onveilige situaties oplevert (minder zicht) en geen beperking oplevert voor de toegankelijkheid van de wijk voor de hulpdiensten, is dit een mogelijkheid. Deze eisen maken een geschikte oplossing echter wel lastig. Als het gaat om oversteekplekken en fietsvoorzieningen komen de gemeentelijke beleidsuitgangspunten voor het grootste deel overeen met de wensen van de wijkraad. Deze uitgangspunten komen terug in de concrete geplande maatregelen in het GVVP. Het uitvoeren van de maatregelen als opgenomen in het GVVP zullen dan ook toereikend zijn om de fietsvriendelijkheid van de wijk en de routes naar het centrum te verbeteren. Echter, de oversteekplek Raapad-Hengelosestraat staat niet als maatregel opgenomen in het GVVP. Deze plek wordt wel als onveilig ervaren. De gemeente zou in samenspraak met de wijkraad op korte termijn kunnen onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om de verkeerssituatie daar te verbeteren. Het is aan te bevelen de gemeentelijke plannen op het gebied van verkeer te communiceren met de wijkraad. Het blijkt dat de gemeentelijke plannen niet veel afwijken van de wensen van de wijkraad. De wijkraad heeft echter geen zicht op geplande maatregelen en een daarbij behorend tijdspad. Het communiceren van plannen, en de achtergronden hiervan (bijvoorbeeld de methode van prioriteitstelling), kan het gevoel dat de gemeente weinig actie onderneemt wegnemen, en daarnaast begrip voor haar werkwijze creëren. 2. Een wijk met een blijvende hoge sociale veiligheid Een blijvend goede sociale veiligheid van de wijk is afhankelijk van meerdere betrokkenen. De bewoners zelf, gemeente, politie, brandweer en anderen spelen hierbij een rol. Bewoners kunnen een bijdrage leveren aan de veiligheid door hun eigen woonomgeving goed te onderhouden, delicten of verdachtheden te melden. Aangiftebereidheid is dus van belang. Hoewel een hoge aangiftebereidheid een juist een negatief beeld van de veiligheid kan opwekken. Er lijken zich bijvoorbeeld meer delicten voor te doen (die terugkomen in de cijfers), terwijl uitsluitend de aangiftebereidheid is vergroot. Voor de gemeente en de politie is het van belang meldingen serieus te nemen en daarnaast actief te werken aan het verbeteren/behouden van de sociale veiligheid in de wijk. Voor de Hassinkbrink geldt dat deze aandacht zeker aanwezig is. De gemeente streeft naar een politiekeurmerk voor de Hassinkbrink en heeft hiervoor acties in gang gezet. Om de wijk ook in de toekomst veilig te houden is een blijvende aandacht vanuit de gemeente nodig. Dit houdt in dat ingespeeld moet worden op signalen van bewoners en dat de gemeente met de wijkraad, die de wijk goed kent, hierover blijft communiceren.
33
Sociaal bestemmingsplan Hassinkbrink/Wissinkbrink
7. Slotwoord In de inleiding van dit plan is beschreven dat de gemeente door wijkgericht werken vorm geeft aan burgerparticipatie. Burgerparticipatie en interactief werken zijn begrippen om aan te duiden dat burgers betrokken zijn bij het opstellen van beleid. Het betrekken van burgers verdient aandacht. Door burgers te betrekken bij plannen schept men verwachtingen. Aan deze verwachtingen kan niet altijd worden voldaan. Niet omdat de gemeente daar niet toe bereid is maar vaak omdat de verwachtingen te hoog zijn, de gemeente vanuit meerdere invalshoeken een andere (meer complete) kijk heeft op een bepaald probleem of omdat er sprake is van verschillende belangen bij de verschillende betrokkenen. De gemeente Haaksbergen probeert echter wel op allerlei manieren ervoor te zorgen dat de burgers serieus worden genomen en dat er indien mogelijk daadwerkelijk iets gedaan wordt met de wensen die zijn aandragen. De interne beleidskaders zullen daarom wel kritisch bekeken worden naar aanleiding van de inbreng van betrokkenen. In dit sociaal bestemmingsplan is geprobeerd de burgerparticipatie zoveel mogelijk vorm te geven. Door in gesprek te gaan met bewoners, de wijkraad en maatschappelijke organisaties die actief zijn in de wijk(en) is er gezocht naar de wensen die er leven. De verschillende organisaties hebben laten zien dat ze graag mee willen denken over de toekomst van de wijk. Een belangrijke constatering om stil bij te staan heeft te maken met het begrip "Kloof tussen burger en de overheid". Een positief punt dat op basis van dit onderzoek opvalt, is dat er geen twee werelden zijn als het gaat om gemeentelijk beleid en de wensen van de bewoners/de wijkraad en de professionals. Uit alle gesprekken die gevoerd zijn, blijkt dat veel wensen/zorgen binnen de huidige gemeentelijke beleidsnota’s ondergebracht kunnen worden. Dit betekent dat de gemeente weet wat er onder haar inwoners speelt. Wat de indeling van de wijken betreft, hebben verschillende wijkraden aangegeven dat zij hierover niet tevreden zijn. De wijkgrenzen zijn vaak willekeurig bepaald en zijn niet naar leeftijd van de wijk samengesteld of geografisch/historisch logisch bepaald. Voor de Hassinkbrink is dit laatste niet van toepassing. Dit is een logisch afgegrensde wijk. Wel is van belang na te denken over de toekomstige invulling van de Wissinkbrink in het wijkgericht werken. Het is mogelijk, voor zowel de gemeente als de beide wijken, beter als deze als één wijk worden samengebracht. De belangen die in de wijk spelen zullen grotendeels overeenkomen. De Hassinkbrink is bijvoorbeeld aangewezen op voorzieningen die in de Wissinkbrink gerealiseerd worden. Bovendien zal het samenvoegen van beide wijken in één wijkraad mogelijk zorgen voor meer daadkracht. Zo vertegenwoordigen ze een groter aantal mensen en kunnen ze gezamenlijk een op elkaar afgestemd geluid laten horen. De ervaring bij een aantal andere wijken is dat ze te kleinschalig zijn om echt iets te betekenen. Dat zou op deze wijze voorkomen kunnen worden.
34