Slim Schenken en nalaten
U wilt geld schenken aan bijvoorbeeld uw kind, kleinkind, een willekeurig persoon of een goed doel. Op die manier kunt u hen financieel ondersteunen. Afhankelijk van aan wie u schenkt kan (een deel van) het bedrag belastingvrij worden geschonken. Naast schenken zijn er nog andere vormen van vermogensoverdracht. Het financieel ondersteunen door te schenken is een reden om vermogen over te dragen. Een andere reden is dat u door het overdragen van vermogen uw erfenis verlaagt. Een lagere erfenis betekent dat uw erfgenamen mogelijk minder erfbelasting hoeven te betalen. Als u echter meer schenkt dan de eventueel van toepassing zijnde vrijstelling moet er ook schenkbelasting betaald worden. Het voordeel van schenken ten opzichte van erven kan berekend worden. Hierbij moet u rekening houden met het gebruikmaken van de vrijstellingen, het mogelijke verschil in het tarief bij schenken en erven en het gemiste rendement over de te betalen schenkbelasting. De schenkbelasting wordt namelijk direct bij schenking betaald en de erfbelasting pas bij overlijden. Verder kunt u via schenkingen uw maatschappelijke rol tot uitdrukking laten komen. Als u gaat schenken is het van belang dat u (op langere termijn) uw eigen uitgaven voor consumptie en eventuele zorg kunt blijven betalen uit uw inkomen en resterende vermogen. Mocht u beschikken over vermogen in de bv en in privé, dan is het van belang om te kijken naar het doel van dit vermogen en het verwachte nettorendement. Zo kan een afweging worden gemaakt tussen het financieren van de schenking uit middelen van de bv dan wel uit middelen in privé.
1
Wat voor u interessant is, is afhankelijk van uw persoonlijke en financiële situatie. Een advies over vermogensoverdracht is daarom maatwerk. U kunt hiervoor contact opnemen met uw notaris en/of belastingadviseur. In dit document behandelen wij de volgende onderwerpen: 1. Tarieven en vrijstellingen schenk- en erfbelasting 2. Aangifte schenkbelasting 3. Vermogen overdragen aan uw kind 4. Vermogen overdragen aan uw kleinkind 5. Vermogen overdragen aan een goed doel
2
1. Tarieven en vrijstellingen schenk- en erfbelasting Aan de hand van gegevens over uw huidige en toekomstige vermogen kan worden berekend wat er bij overlijden aan erfbelasting verschuldigd is. Voor de strategie tot vermogensoverdracht is van belang tegen welk tarief de laatste geërfde euro’s worden belast. De tarieven van de schenk- en erfbelasting voor 2015 Deel van de belaste verkrijging
Tariefgroep 1 (partners en kinderen)1
Tariefgroep 2 (overige verkrijgers)1
€ 0 - € 121.296
10%
30%
€ 121.296 - hoger
20%
40%
De volgende vrijstellingen gelden in 2015: Schenkbelasting
€
Kinderen
5.277
Kinderen 18 – 40 jaar (eenmalig)2
25.322
Kinderen 18 – 40 jaar (eenmalig) bij besteding voor aankoop/ onderhoud eigen woning, aflossing eigenwoningschuld of restschuld die is ontstaan door de vervreemding van een eigen woning in de periode van 29 oktober 2012 tot en met 31 december 2017 of voor een studie3
52.752
Overige verkrijgers (o.a. kleinkinderen)
2.111
Erfbelasting
€
Partners4
633.014
Kinderen en kleinkinderen
20.047
Zieke of gehandicapte kinderen, door overleden ouder onderhouden
60.138
Ouders
47.477
Overige verkrijgers
2.111
1. 2. 3.
4.
Voor kleinkinderen en verdere afstammelingen bedraagt de belasting het in deze kolom genoemde tarief vermeerderd met 80% daarvan (derhalve 18% en 36%). Mocht uw kind ouder zijn dan veertig jaar, maar zijn of haar partner nog niet, dan kan deze vrijstelling ook worden benut. Als voor 1 januari 2010 de eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling al benut is, dan kan eenmalig gebruikgemaakt worden van een extra vrijstelling van € 27.432 (2015), als de schenking gebruikt wordt voor de aankoop of het onderhoud van een eigen woning, dan wel voor de aflossing van de eigenwoningschuld of restschuld die is ontstaan door de vervreemding van een eigen woning in de periode van 29 oktober 2012 tot en met 31 december 2017. Deze vrijstelling is lager wanneer uw partner een nabestaandenpensioen en/of een lijfrente-uitkering ontvangt naar aanleiding van uw overlijden.
3
2. Aangifte schenkbelasting Degene die de schenking krijgt, betaalt de schenkbelasting en moet aangifte doen voor de schenkbelasting. Dit is niet het geval als de hoogte van de schenking binnen de jaarlijkse schenkingsvrijstelling valt. Als er gebruikgemaakt wordt van de verhoogde vrijstellingen, moet wel een aangifte schenkbelasting worden gedaan. De aangifte moet binnen twee maanden na het jaar van de schenking worden gedaan. Vindt de schenking plaats in 2015, dan moet vóór 1 maart 2016 de aangifte worden ingediend. Er is een mogelijkheid dat de schenker de schenkbelasting betaalt. Dit is echter een groter bedrag dan wanneer de ontvanger de schenkbelasting betaalt. De door de schenker betaalde schenkbelasting wordt namelijk ook als schenking gezien.
3. Vermogen overdragen aan uw kind Er zijn vele mogelijkheden om vermogen over te dragen. Hieronder worden een aantal mogelijkheden toegelicht: a. U schenkt een contant bedrag b. U schenkt een bedrag op papier c. U leent een bedrag en scheldt de lening periodiek kwijt d. U leent een bedrag voor aankoop woning kind
a. U schenkt een contant bedrag Met het schenken van een contant bedrag wordt bedoeld dat u het geld overmaakt naar de rekening van uw kind. Uw kind heeft dan direct de beschikking over het geld. Inkomstenbelasting Het netto geschonken bedrag behoort tot het vermogen van uw kind in box 3. Dit betekent dat uw kind belasting moet betalen als het totale vermogen (min eventuele schulden) hoger is dan € 21.330. Voor fiscale partners geldt het dubbele (€ 42.660). Dit is onder andere het geval als uw kind gehuwd is. Is uw kind jonger dan 18 jaar, dan moet u als ouder het bedrag optellen bij uw vermogen in box 3.
b. U schenkt onder schuldigerkenning Wilt u niet dat uw kind direct de beschikking krijgt over het geschonken geld, maar wel voorkomen dat uw kind onnodig veel erfbelasting betaalt? Dan kunt u een bedrag schuldig erkennen. Dit wordt ook wel ‘schenken op papier’ genoemd. U schenkt het bedrag, maar blijft dit schuldig aan uw kind. Uw kind krijgt een vordering op u en u heeft dus een schuld aan uw kind. Vaak wordt bepaald dat uw kind dit bedrag pas na uw overlijden kan opeisen.
4
Over de schuld aan uw kind moet u ieder jaar daadwerkelijk 6% rente betalen. Doet u dit niet, dan is uw kind alsnog erfbelasting verschuldigd over het schuldig erkende bedrag. Bij een schenking op papier, kunt u deze het beste laten vastleggen in een notariële akte. Voor de uitwerking van een schenking op papier kunt u dus het beste contact opnemen met de notaris. Voor schenkingen op papier die zijn gedaan vóór 1 januari 2010 geldt een overgangsregeling dat er een zakelijke rente mag worden betaald die lager is dan 6%. Deze regeling geldt als er vóór deze datum een zakelijke rente is overeengekomen die lager is dan 6% én die rente ieder jaar daadwerkelijk is betaald. Inkomstenbelasting De schenking op papier is voor uw kind een vordering in box 3. U heeft zelf in box 3 een schuld die de omvang van de verschuldigde vermogensrendementsheffing vermindert. In beginsel verloopt de belastingheffing op familieniveau dus neutraal.
c) U leent een bedrag en scheldt de lening periodiek kwijt U kunt vermogen overdragen door een bedrag aan uw kind te lenen, waarna het geleende bedrag door het kind belegd wordt. Lenen aan uw kind kan met name interessant zijn wanneer u een groter bedrag aan uw kind wenst over te dragen dan het vrijgestelde bedrag. Het voordeel is dat het rendement over een groter bedrag al aan uw kind toekomt. Ieder jaar kunt u een deel van de lening kwijtschelden. Er zijn twee soorten leningen: 1. een lening die u niet direct kunt opeisen; hiervoor geldt dat wanneer u de lening aan uw kind verstrekt tegen een lagere rente dan zakelijk is, het verschil tussen de overeengekomen rente en de zakelijke rente een schenking is. 2. een lening die u wel direct kunt opeisen; hiervoor geldt dat wanneer u de lening aan uw kind verstrekt tegen een lagere rente dan 6%, het verschil tussen de overeengekomen rente en 6% een schenking is Inkomstenbelasting De lening aan uw kind is voor u een vordering in box 3 en voor uw kind een schuld in box 3.
d) U leent een bedrag voor aankoop woning kind U kunt uw kind helpen bij de aanschaf van een eigen woning door geld te lenen. Hiervoor geldt hetzelfde als hiervoor omschreven bij onderdeel 3-c van dit document. Indien u een rente overeenkomt met uw kind, kunt u overwegen om (een deel van) de rente aan uw kind terug te schenken. Hierdoor dalen de woonlasten voor uw kind. Afhankelijk van de hoogte van dit bedrag is daarover (gedeeltelijk) schenkbelasting verschuldigd. 5
Inkomstenbelasting De lening aan uw kind is voor u een vordering in box 3 en voor uw kind een schuld in box 1, als de lening contractueel annuïtair of lineair wordt afgelost in een periode van dertig jaar, en informatie over de lening wordt verstrekt aan de belastingdienst.
4. Vermogen overdragen aan uw kleinkind Als trotse opa of oma kunt u ook vermogen overdragen aan uw kleinkind. Dat gebeurt meestal door het doen van een contante schenking. Maar ook andere vormen van vermogensoverdracht naar uw kleinkind zijn mogelijk. Als u aan uw kleinkind de vrijstelling schenkt, dan wordt over dit bedrag erfbelasting bespaard die uw kind moet betalen over uw erfenis. Daarbij hoeft over dit bedrag ook geen erfbelasting betaald te worden als uw kind komt te overlijden.
5. Vermogen overdragen aan een goed doel Wat is er mooier dan het ondersteunen van een goed doel waar uw hart naar uitgaat? Vermogen overdragen aan een goed doel gebeurt meestal door het doen van een gift. Maar bijvoorbeeld het verstrekken van een lening en periodiek kwijtschelden is ook een mogelijkheid. Vrijstellingen en schenkbelasting voor gekwalificeerde goede doelen Als het goede doel is gekwalificeerd door de Belastingdienst is de gift niet belast met schenkbelasting. Dit is ongeacht de hoogte van de gift en geldt alleen als het goede doel de zogenaamde ANBI-status van de Belastingdienst heeft gekregen. ANBI staat voor Algemeen Nut Beogende Instelling. Inkomstenbelasting Geven aan een ANBI kan extra interessant zijn, omdat u onder bepaalde voorwaarden uw gift kunt aftrekken van de inkomstenbelasting. Dit is mogelijk als: • u een periodieke gift doet die minimaal vijf jaar duurt en is vastgelegd in een notariële akte of in een overeenkomst met het goede doel. Dit geldt ongeacht de hoogte van de periodieke gift. • u een éénmalige gift doet. Dan kunt u de gift aftrekken als u meer schenkt dan 1% van uw zogenaamde drempelinkomen (box 1, 2 en 3). Wat u schenkt boven het drempelbedrag kunt u aftrekken. Hiervoor geldt een maximum van 10% van uw drempelinkomen. Schenkt u aan een culturele instelling dan kunt u de aftrekpost verhogen met 25%. Dit betekent dat u 125% van de gift kunt aftrekken van de inkomstenbelasting. De verhoging mag echter niet meer zijn dan € 1.250.
6
