SINT-PAULUSKRANTJE 24e jaargang nr. 11 maart 2015 EUCHARISTIEVIERINGEN SINT-PAULUSKERK zondag 10u30 Hoogmis WIJKKAPEL Londenstraat 44 zaterdag 18u00 zondag 10u00 weekdagen 18u00 PAROCHIESECRETARIAAT Sint-Paulusstraat 22 – 2000 Antwerpen 03/231.33.21 maandag, dinsdag en donderdag van 10u00 tot 12u00 PASTOOR Paul SCHEELEN dagelijks bereikbaar tussen 09.45 en 10u30 op tel. 03/233.81.24 (St.Joris) dinsdag en donderdag van 10u45 tot 12u45 St-Paulusstraat 22 Antwerpen
[email protected] KERKFABRIEK ST.-PAULUS voorzitter Walter Vrinssen tel. 03/231.31.48 of 0477/500190
[email protected] ONTHAAL - pastoraal gesprek, doop, huwelijk, uitvaart: Pastoor Paul Scheelen 03/233.81.24 - public relations, kerkgebouw en crypte: Walter Vrinssen 0477/500190 - concerten en evenementen: Leo Van achter 0473/978336
[email protected] - toerisme en rondleiding Sint-Paulusvrienden: Robert Vanherp 0495/570292 Walter Geluyckens 0494/448253
EUCHARISTIEVIERINGEN MAART 2015 Zo 01/03 10.30U Orgelmis voorgegaan door Z.E.H. Michel Van Bostraeten Zo Zo Zo Zo
08/03 15/03 22/03 29/03
10.30U 10.30U 10.30U 10.30U
Orgelmis voorgegaan door Pastoor Paul Scheelen Orgelmis voorgegaan door Z.E.H. Louis Soetewey Orgelmis voorgegaan door Z.E.H Michel Van Bostraeten Palmzondag – Koormis voorgegaan door pastoor P.Scheelen
ZONDAG 29 MAART – PALMZONDAG. Om 10.30U eucharistieviering voorgegaan door pastoor Paul Scheelen. Palmwijding indien mogelijk op de Calvarieberg. De dienst wordt muzikaal begeleid door de “Schola Gregoriana Cantabo”
GEDOOPT: 22.02.2015 Elise Van Noten
GEHUWD; 28.02.2015 Alexander Goemans met Maxime Verhoeven
OVERLEDEN: Frans Van Mol, echtgenoot van Pia Van Dijcke(overleden 01/02 – uitvaartdienst 06/02 Simonne Dehuy, echtgenote Georges Godfroid (overleden 01/02 – uitvaartdienst 06/02
WAT WIJ VERGETEN ZIJN… Bijna wekelijks horen we hoe tientallen Christenen, Kopten, Oudchristelijke gemeenschappen in het Oosten belaagd worden, verdreven of vermoord worden. Van hun bestaan wisten we nauwelijks iets. De meesten van ons dachten dat het ging om achtergebleven kolonialen. De geschiedenis van het Christendom is voor velen van ons een Europese aangelegenheid met zijn romaanse en gotische uitdrukkingskracht. Startend bij een Karel de Grote, een Thomas van Aquino, een Franciscus of Dominicus. Maar dat in het huidige Turkmenistan in de 6e eeuw al een Metropoliet van de Nestorianen verantwoordelijk was voor talrijke bisdommen, hoorde niet tot onze kerkgeschiedenis. De verdwenen stad Merv was het intellectuele centrum waar de Griekse en Oud-Syrische geschriften vertaald werden naar Centraal en Oost-Aziatische talen. Lang voor de Europese universiteiten ontstonden, was deze stad een intellectueel en spiritueel centrum met uitstraling tot China en India. Marco Polo zal later verbaasd staan van de Christelijke gemeenschappen die hij daar ontmoet. Pas in de dertiende eeuw zal Europa het intellectuele niveau bereiken dat in christelijke bolwerken van de Irakese steden, Tikrit (Saddam Hoessein), Basra, Mosoel, Kirkoek reeds leefde aan legendarische academische centra in de achtste eeuw. De wereld die wij nu islamitisch noemen, was grotendeels christelijk. Nog in de elfde eeuw leefden een derde van al de Christenen in Azië. De enorme druk van opkomende godsdiensten duwde hen in de rol van een getolereerde minderheid, wat zware intellectuele eisen stelde om te overleven. Dank zij hun vertalingen in het Arabisch ontdekte het Westen vele jaren later de vergeten teksten van Aristoteles. In de vijfde eeuw had het Christendom vijf grote patriarchaten. Slechts één in Europa, namelijk Rome. De andere vier in Afrika en Azië. In de achtste eeuw was Rome een buitenpost geworden van Constantinopel en de pausen kwamen allemaal uit Syrië of Griekenland. Oosterse en Afrikaanse missionarissen zoals Theodorus van Tarsus uit Cilicië en abt Adrianus trokken naar Engeland. Syrië werd de bakermat van de Christelijke muziek, het Gregoriaans.
In de tiende eeuw waren in Klein- Azië 32 metropolieten en 373 bisschoppen. De oudsyrische christenen brachten duizend jaar lang geleerden en denkers voort in de academische centra van Nisibis en Gondesjapoer. Zij gaven gestalte aan de opkomende Islamitische wetenschap en filosofie.
v
Toen Benedictus zijn eerste klooster nog niet had opgericht, er nog geen aartsbisschop was in Canterbury, koning Arthur nog niet was geboren, had de Nestoriaanse kerk al Metropolieten met vele bisschoppen in Samarkand, Boechara en Patna. Rond het jaar 600 vestigden de eerste christenen zich in China, tezamen met de komst van het Boeddhisme in Tibet. Archeologen ontdekten gedenkstenen waarop de christelijke boodschap in Boeddhistische en taoïstische termen werd naverteld. Boeddhistische missionarissen vroegen christenen de in het Sanskriet opgestelde soetra’s in het Chinees te vertalen. Er ontstond een oecumenische samenwerking om de zeven werken met Boeddhistische wijsheden te vertalen in het Chinees. Deze bewuste vertalingen liggen aan de wieg van de Japanse Boeddhistische bewegingen en het Zen. In 1915 organiseerde Turkije een waarachtige genocide die miljoenen Armeniërs op de vlucht joeg.
In Turkije, Irak en de Palestijnse gebieden is het christendom quasi verdwenen. In Libanon (in 1850 nog 60 procent, nu gehalveerd). De Arabische lente die begon in 2011 heeft een zware tol geëist aan de getolereerde Christen gemeenschappen, de laatste overlevenden van de kerken uit de tijd der apostelen. Terwijl Koptische christenen (acht miljoen) in Egypte samenwerkten met Moslims tijdens de revolutie, worden vele kerken nu in brand gestoken, mensen gemolesteerd en verdreven.
Meer en meer nemen in Syrië activisten de leiding zodat Alawieten (met Christelijk en gnostisch wereldbeeld), Druzen en Christenen in toe nemende mate vervolgd worden of vermoord. Nochtans was Syrië voor Christenen in het Midden-Oosten de wijkplaats bij uitstek voor Christen vluchtelingen. Misschien is het goed om onze kerkgeschiedenis eens anders, minder westers te ontdekken. Dan begrijpen we beter de vraag van vele vluchtelingen aan de deur van de pastorie. Het kruisje dat ze dragen is veel meer dan een sieraad. Wie hen beluistert hoort een schrijnend verhaal, zo onwezenlijk, uitgestoten zijn omdat je met gans je leven in Jezus gelooft. Pastoor Paul Scheelen Bronnen: Caritas Catholica Karen Armstrong, ‘Muhammad’, San Francisco, 1992 Philip Jenkins, ‘Het vergeten Christendom’ Nieuw Amsterdam Uitgevers 2012 Wikimedia: ‘Christendom in het Midden-Oosten’
ONZE LIEVE VROUW LICHTMIS 22 FEBRUARI 2015 Op zondag 22 februari vierde onze Sint-Paulusgemeenschap “lichtmis”. Een minder gebruikelijke datum, maar uitgesteld is niet vergeten! Uitnodigingen waren verstuurd aan ouders van kindjes, die de laatste 5 jaar werden gedoopt in onze kerk. Dus jonge ouders, broertjes en zusjes, grootouders, peter en meter kortom iedereen was welkom om dit feest van licht samen met de kinderen mee te vieren. Bewuste zondagmorgen waren de goden ons gunstig gestemd, het weder viel al mee en nu nog een talrijke opkomst…. Een beetje aan de late kant, maar toen vulde de kerk zich met jonge ouders, kleine mannekes en aanverwanten. Ze waren te bescheiden, zodat de voorste rijen met stoelen open bleef. Maar pastoor Scheelen achter het altaar zei: “Komaan kinderen kom hier vooraan zitten, zo kun je veel beter alles horen en zien”. Zogezegd, zo gedaan! De H. Mis kon beginnen. Kinderen in huis brengt leven in huis. Ze konden al eens opstaan en rondlopen, een praatje slaan.. Maar toen de priester iedereen uitnodigde om met een gezegend kaarsje rond het altaar te komen, was het mooi om zien hoe plechtig de kleinen het kaarsje omhoog hielden en met de volwassenen
rond het altaar stonden. Onze pastoor zwierde traditie getrouw weer rijkelijk met kwispel en zegenend water. Nadat iedereen terug op zijn stoel zat, mochten de groteren de priester helpen bij de offerande aan het altaar. Twee kleuters waren zeer geïnteresseerd in de centen van de gelovigen, die in de schalen van de omhaling op de trappen van het altaar neergezet waren. Maar gelukkig bleef het bij met blinkende oogjes naar de munten kijken. Bij de uitreiking van de communie waren er teleurgestelde gezichtjes. Ze wilden ook zo’n broodje, een kruisje kregen ze toch wel. De H. Mis verliep naar het einde toe iets of wat luidruchtiger. Waar kinderen bij zijn is de ambiance altijd vrolijker. Zeker ook door de flinke opkomst. Pastoor Scheelen nodigde na de zegen iedereen uit in de crypte. Bij een koffie of fruitsap met een stukje cake was het gezellig daar beneden. Het was eens te meer weer een dag dat onze parochie bruiste van leven. Frieda (Foto’s Paul Pasmans)
RELIGIEUZE NUMISMATIEK 20. In 2013 werd de 450 ste verjaring herdacht van het afsluiten van het Concilie van Trente dat plaatsvond van 1545 tot 1563. Dit concilie werd gehouden in Trente, een stad in het noorden van Italie, om calvinistische en lutherse waarnemers in staat te stellen aanwezig te zijn. Het concilie was immers een reactie op de opkomst van het protestantisme in die tijd. De protestanten waren niet zo gelukkig met het concilie. Zij kennen het vooral door de 126 vervloekingen van hun leer die toen als een dwaling werd gekenmerkt. Ook besloot deze vergadering dat de bisschop terug als een herder voor zijn schapen moest zorgen. Als reactie op het concilie werden al vlug door onbekende medailleurs spotpenningen op de markt gebracht, het waren gegoten exemplaren in brons of zilver . Op deze penning staat de paus afgebeeld. Als men de afbeelding omdraait verandert hij in een duivel, op de keerzijde staat een kardinaal die bij omdraaien in een nar verandert. Van deze penningen die rond het midden van de 16de eeuw werden gemaakt heb ik geen exemplaar maar wel van de reactie van de katholieken op de aanval door het protestantisme. Ik toon jullie twee exemplaren : een gemaakt in zilver en een in verguld brons. Op de ene zijde zien we een afbeelding van de paus met zijn tiara getooid, wanneer we de afbeelding omdraait verandert hij in een koning met kroon op het hoofd. Hier wil men vooral duidelijk maken dat de Paus boven de wereldse macht staat.
Op de keerzijde zien we een bisschop met mijter op het hoofd die bij omdraaien verandert in een priester.
Hier verwijst men naar de gezag van de bisschop boven de priesters. Hij moet vooral voor zijn schapen zorgen via de geestelijken die dichter bij het volk staan.
Het goudkleurig exemplaar heeft ook nog een Latijnse tekst rondom de afbeeldingen, maar aangezien het om een gegoten exemplaar gaat is deze tekst te onduidelijk om te verklaren. Zo werd er een numismatische strijd geleverd rond 1550. Spotafbeeldingen en reacties hierop zijn van alle tijden. Jean Marie Wielemans.
Trouwen en na een zevental jaren: onvrij of ontgoocheld ?!? Onvrij: Kan ik nog doen wat ik wil? Mag ik nog zeggen wat ik wil ? Mijn vrienden/innen nu niet meer belangrijk? Ben ik die ook kwijt?ls dat zo ? Of ben ik eerder 'ontgoocheld'? Is dat nu getrouwd zijn ? Is dat nu die witte ridder, die prachtvrouw waaraan ik alles kwijt kon? Gelukkig zijn er nog onze kinderen want dat zijn onze schatten, maar hoelang nog? Dat heet angst! Wat is er nu in feite gebeurd? Wat heb ik nu gedaan of niet gedaan terwijl wij toch zo stralend begonnen waren? lieve lezer(es), Stel u eens voor! Hoe komt het dat, wat ik ervaar als ontgoocheling, ik nu onvrijheid ben gaan noemen? Want verder gaat alles toch niet zo slecht? U die mij leest, hebt u dan nooit gehoord dat er in elke liefdesrelatie momenten voorkomen van enorm enthousiasme ( romance !)maar evenzeer in 't geniep kleine prikjes die verschrikkelijk op onze zenuwen kunnen werken? Maar die wij spontaan naar de prullenmand verwijzen, tot op het moment dat de situatie onhoudbaar wordt. Het gaat dus niet over ons onvrij- voelen maar wel degelijk over onze ontgoochelingen. Maar die ontgoocheling erkennen, is dat niet gevaarlijk? Dat het bij anderen zou gebeuren, tot daar toe, maar toch niet bij ons! Want ontgoochelde mensen kunnen niet gelukkig zijn! Dit kan dus niet blijven duren! En wat een geluk dat gij dit nu leest. Want het is waar, gij die mij leest, gij moet weten dat er een veilige weg bestaat om uit die ontgoocheling te geraken. Samen een nieuwe weg van communiceren vinden. Weg uit die situatie van angstig toekijken en waarbij we zouden kunnen denken dat misschien scheiden onvermijdelijk wordt.
Trouwens er zijn al zoveel huwelijken die op de klippen lopen terwijl wij dachten dat dit niets voor ons was en ons nooit zou gebeuren. Ons antwoord en ons voorstel kan je krijgen in één woord: communiceren is de enige manier om van onze relatie terug een echt liefdesavontuur te maken:
www.samennaarmeer.be Hugo Dierick, Rosier 26 2000 A.
15 april PAASDAG 10.30U Voorganger: Pastoor Scheelen
PASEN IN SINTPAULUS
Ensemble & Sintpauluscamerate o.l.v. Ivo Venkov
HOE “ONZE” OPHOVIUS WERD GEVONDEN Ongeveer twaalf jaar geleden kreeg het kasteel van Kruibeke (zie foto), vormingshuis van de Broeders van Liefde, een schilderij afkomstig uit het patrimonium van de congregatie. Niemand wist waar het vandaan kwam, wie de schilder was en wie erop was uitgebeeld. Op 27 juli 2003 verscheen in de Gazet van Antwerpen een artikel onder de titel “Die Rubens willen wij terug”, waarin een overzicht gegeven werd van de kunstschatten van de St.Pauluskerk en waar erop gewezen werd dat vele schilderijen tijdens oorlogen gestolen werden, sommigen werden gelukkig later teruggegeven. .. Het dominicanerklooster moet ook een kopie gehad hebben van een portret geschilderd door Rubens, van prior Michael Ophovius (’s Hertogenbosch 1570 – Lier 1637), vriend en biechtvader van de schilder. Het origineel hangt in het Mauritshuis in Den Haag. Het Rubenshuis bezit een goede kopie. (zie foto). Een lid van de communiteit las dat artikel en er ging in hem een lichtje branden.
Het gekregen schilderij stelde duidelijk een dominicaan voor, was duidelijk barok en zou best een kopie van een Rubens kunnen zijn. Hij nam contact met het kerkbestuur van de Sint-Pauluskerk en even later kwam Raymond Sirjacobs naar het kasteel in Kruibeke. Nauwelijks was hij de historische hal binnengekomen en had hij in de richting van het schilderij gekeken of hij riep uit: “Dat is het!” De vraag aan de overheid van de congregatie om het schilderij te verkopen werd afgewezen. Wel wilde men het werk voor enige tijd in bruikleen geven. De nodige documenten werden opgesteld en een deskundige ploeg kwam het gegeerde meesterstuk halen. Na de afgesproken periode werden opnieuw gesprekken gevoerd. Het schilderij, dat eigendom bleef van de congregatie, werd in permanente bruikleen aan de Sint-Pauluskerk gegeven. Het heeft nu een prominente plaats aan de ingang van de schatkamer nabij het priesterkoor. Nu kunnen jaarlijks honderden bezoekers kennismaken met een prachtig werk dat anders slechts door enkele tientallen mensen nauwelijks zou bekeken worden. Laten wij John Keats’ bekende uitdrukking even verlengen: “A thing of beauty is a joy for ever and for everyone”. Maurice Mortelmans FC Leuven Het monument, met het beeld van de geknielde bisschop in Avesnesteen, wordt toegeschreven aan Hans van Mildert (1637). Maria met Kind -Claudius de Cock
PAROCHIALE COÖRDINATIEKALENDER
MAART Zo Za
01 07
10.30U 14.00U
Zo Zo
08 15
10.30U 10.30U
Zo Zo
22 29
10.30U 10.30U
Di
31
20.00U
2° zondag van de vasten – orgelmis Huwelijksviering Ashot Harutyunyan en Marine Astryan 3° zondag van de vasten – orgelmis 4° zondag van de vasten – orgelmis Loopkoers (Urban trail) via tuin van de kerk (GEEN PARKING) 5° zondag van de vasten – orgelmis Palmzondag – Palmwijding en koormis mmv. De Schola Gregoriana Cantabo Passieconcert
APRIL Do Vr Zo Zo Za
02 03 05 12 18
19.00U 15.00U 10.30U 10.30U 14.00U
Zo Zo
19 26
10.30U 10.30U 15.00U
Witte Donderdag – avonddienst Goede Vrijdag – Kruisweg en kruisverering Pasen – Orkestmis Orgelmis Huwelijksviering Jan Van Doeselaar met Annabelle Dujardin Orgelmis Orgelmis Doopviering Maxime Vermost
teksten en afbeeldingen werden opgenomen zoals door de auteurs aan de redactie bezorgd
Verantwoordelijk uitgever: P. Scheelen, St.-Paulusstraat 22, Antwerpen Foto’s: Jean-Marie Wielemans, Paul Scheelen, Paul Pasmans, De Standaard Redactie: J. Phlippo, Leo Van achter, P. Scheelen