Singelland op koers: betrokken onderwijs!
Van Haersmasingel (tevens hoofdvestiging): Van Haersmasingel 37, 9201 KN Drachten Postbus 112, 9200 AC Drachten Tel. (0512) 58 23 45
[email protected]
Beleidsplan Ta l e n t i n o n t w i k k e l i n g www.singelland.nl
Inhoud Inleiding en verantwoording
3
Evaluatie van vorig Beleidsplan
4 4 4
Sterke punten Minder sterke punten
Kansen Ontwikkeling van het aantal leerlingen Ontwikkelingen bij omliggende scholen Financiële ontwikkelingen Focus en keuzes
6 6 6 7 8
Missie en Visie van Singelland
9
Cultuur en aansturing Eigenaarschap en betrokkenheid
Strategische hoofdlijnen Singelland 2010-2014 Inhoud geven aan de identiteit van de school Talent in ontwikkeling Gevarieerd, uitdagend en kwalitatief goed onderwijs Leerlingbegeleiding: op naar passend onderwijs Ruimte voor de professionele medewerker Leerlingen en ouders doen mee Midden in de samenleving
11 11 13 13 13 13 14 14 14 14
1
Betrokken onderwijs
2
Inleiding en verantwoording Het maken van een nieuw Beleidsplan is een flinke klus. Evaluatie van het oude Beleidsplan leerde dat dit plan te omvangrijk was en te weinig was “geland” in de organisatie. Er is nu gekozen voor een geheel andere aanpak. In 2008 is gestart met de evaluatie van het oude Beleidplan door hierover gesprekken te voeren en het afnemen van een enquête bij de medewerkers. Dit heeft geresulteerd in een eerste aanzet van een nieuw Beleidsplan. Deze aanzet keek terug, ging in op de missie en visie van de school en sloot af met een aantal streefbeelden voor de verdere discussie. Deze ‘Aanzet’ is in juni 2008 door het Stichtingsbestuur vastgesteld en goedgekeurd. In het afgelopen schooljaar zijn de streefbeelden uitgebreid besproken in de organisatie. Er zijn gesprekken gevoerd met medewerkers van alle locaties, het management van de locaties en met ouders en leerlingen. Er is ook gesproken met externe organisaties voor een bredere oriëntatie. Gevoed door al deze gesprekken is de directie aan het werk gegaan om daar lijn in aan te brengen en om te komen tot dit nieuwe Beleidsplan. We hopen en verwachten dat de nieuwe strategische hoofdlijnen aansluiten bij wat er speelt bij de medewerkers op de locaties en tegelijkertijd richting en vaart geven voor de ontwikkeling van het onderwijs, waarbij realiteitszin is gekoppeld aan ambitie. Daarnaast streven we naar betrokken onderwijs voor leerlingen, ouders en medewerkers.
Teunis Wagenaar, algemeen direkteur OSG Singelland Drachten, oktober 2009
3
Betrokken onderwijs Evaluatie van vorig Beleidsplan Evaluatie van het vorige Beleidsplan leert dat het niet meevalt om tot een algehele conclusie te komen. Wel is er een aantal zaken die in het oog springen. Ten aanzien van het product: • er is de afgelopen 5 jaar veel beleid ontwikkeld en het Beleidsplan is bij deze ontwikkeling van de jaarplannen leidend geweest. De laatste twee jaar zijn er veel nieuwe zaken uitgevoerd; • er wordt meer evenwicht ervaren tussen ‘centraal – decentraal’, ook al zijn de voordelen van een brede scholengemeenschap minder herkenbaar; • docenten hebben een positief zelfbeeld over hun onderwijskundig functioneren; in het algemeen kan dit kloppen, maar de inspectie deelt dit niet bij inspelen op verschillen en gevarieerde didactiek. De sterke punten die herkenbaar zijn: Nieuwe gebouwen, inventaris, financiën, personeelsbeleid, scholing en ontwikkeling, positieve mening over Singelland en het naar buiten treden van Singelland. Singelland is gegroeid en heeft een groter aandeel van de markt. Ook de inhoud en de organisatie van de zorg is positief en tenslotte er is een herkenbaar middenkader van teamleiders ontstaan. De minder sterke punten die herkenbaar zijn: De interne communicatie, kwaliteitsbeleid (hoewel hier wel veel vooruitgang is geboekt), besluitvormingsprocedures, onderwijsbeleid (koers en inhoud), de verdere uitwerking van de teams en de meerwaarde van een brede scholengemeenschap. De afgelopen vier jaar is er systematisch aan de uitvoering van het beleidsplan gewerkt. De uitvoering is planmatig ter hand genomen door middel van jaarplannen. Ook al is het beleidsplan niet echt ‘geland’ bij medewerkers, uit de enquête blijkt heel duidelijk dat de uitvoering op veel punten wel herkenbaar is
4
en ook op een flink aantal punten wordt gewaardeerd. Bij een betere inbedding van het beleidsplan was bij een aantal punten de implementatie wellicht minder moeizaam verlopen. Kortom: de inhoud van het beleidsplan was in orde, de uitvoering is planmatig uitgevoerd, er zijn veel resultaten bereikt. De inbedding in de organisatie had beter gekund.
5
Betrokken onderwijs Kansen Ontwikkeling van het aantal leerlingen Het aantal leerlingen is een belangrijke voorwaarde voor continuïteit. Groei hoeft daarbij niet een voorop gesteld doel te zijn, al heeft een daling van het aantal leerlingen zeker financiële gevolgen. In de afgelopen zeven jaar is Singelland met ruim 500 leerlingen gegroeid. Belangrijker is de ontwikkeling van het marktaandeel. Hieruit blijkt dat bij een aantal aanleverende gemeenten, weliswaar met schommelingen, het marktaandeel de afgelopen jaren is gegroeid. Tegelijk valt op dat de verzuiling in onze regio nog een belangrijke rol speelt. Ook al groeit het marktaandeel leerlingen uit het bijzonder onderwijs, de absolute aantallen blijven laag.
KANS
Ouders en leerlingen vinden kwaliteit, reputatie van de school en sfeer op school, afstand naar school en de keuzes van vrienden/vriendinnen belangrijker dan de identiteit van de school. Opvallend is verder dat de leerlingen een belangrijke stem hebben bij de keuze van de school. Dit beeld zal ook goed kunnen kloppen voor de rest van onze regio. Dit betekent dat de nu nog vaak ‘automatische’ keuze voor openbaar en bijzonder onderwijs naar verwachting ook in onze regio gaat afnemen. Voor de komende vier jaar is er voldoende potentieel aan leerlingen. Singelland zal het, zeker ook op iets langere termijn, moeten hebben van de kwaliteit en de herkenbaarheid van de school. Het invullen van de identiteit (waar staan we voor en hoe geven we invulling aan onze pedagogische taak) is daarbij belangrijk. We richten ons de komende jaren bij de werving op zowel het openbaar als bijzonder onderwijs en meer op leerlingen dan ouders. Iedere locatie heeft een eigen scenario voor de ontwikkeling van het aantal leerlingen. Ontwikkelingen bij omliggende scholen In de regio van Singelland is er geen sprake van een heftige concurrentiestrijd en is het aantal concurrerende scholen klein. Bovendien wordt er met diezelfde scholen vaak op diverse terreinen samengewerkt. De grootste concurrent en tegelijkertijd de school waar het meest mee wordt samengewerkt is de CSG Liudger. De afgelopen jaren is Singelland gegroeid en
6
is het aantal leerlingen van Liudger gedaald. Singelland heeft de nieuwbouw gereed; Liudger zal naar verwachting in 2012/2013 de nieuwbouw afgerond hebben. Deze nieuwbouw zal effect hebben op de concurrentiepositie. Singelland zal zich daarop moeten voorbereiden door de goede naam van de school, de kwaliteit van het onderwijs en vernieuwingen in het onderwijs, te verbeteren en vorm te geven.
KANS
Er is een aantal ontwikkelingen bij andere scholen die de positie van Singelland negatief kunnen beïnvloeden. Uitgaande van onze eigen kracht is het vooral belangrijk ons te richten op de kwaliteit van het onderwijs en de onderwijsvernieuwing.
KANS
In de regio Burgum is dit jaar aan de Tjalling Koopmansstichting toestemming gegeven voor een nieuwe school voor Havo/Vwo. Er is bezwaar aangetekend tegen de goedkeuring van deze nieuwe school. Wordt dit bezwaar afgewezen dan zal de Stichting naar verwachting in schooljaar 2012-2012 kunnen starten. Zoals het nu lijkt start de nieuwe Havo-top van Liudger en Singelland in 2010-2011. Bij het inhoud geven aan de onderwijsvisie van deze nieuwe top zal ook rekening worden gehouden met de concurrentie van de nieuwe school.
Singelland richt zich, naast een goed functiebouwwerk, ook op het boeien en binden van medewerkers, zodat de school voortdurend een aantrekkelijke en boeiende werkomgeving biedt. De school is daar de afgelopen jaren al mee gestart (bv. de TIO-opleiding) en zal dit sterk voortzetten. Ook zal Singelland zich ontwikkelen, in samenwerking met de Pompeblêd scholen, tot een opleidingsschool zodat er meer betrokkenheid bij en invloed is op de kwaliteit van startende docenten. Financiële ontwikkelingen De afgelopen jaren is door Singelland veel geïnvesteerd in gebouwen en inventarissen. Er waren gelukkig ook voldoende reserves om te kunnen investeren. De afgelopen twee jaar, en ook nog volgend jaar, is de reservepositie verder versterkt zodat de financiële positie in voldoende evenwicht is. Verder wordt verwezen naar de nieuwe Meerjarenbegroting 2010-2013.
7
Betrokken onderwijs Buiten de school is het guur financieel weer aan het worden. De eerste bezuinigingen zijn al aangekondigd en vanaf 2011 zullen meer bezuinigingen gaan volgen is de verwachting. Voor dit nieuwe Beleidsplan is toch € 100.000,uitgetrokken. Hierbij is nog geen sprake van een harde onderbouwing. Naarmate de locaties de plannen verder uitwerken, zullen de uitgaven in de jaarbegrotingen worden opgenomen. De komende jaren zullen op financieel gebied zorgelijk zijn. Singelland zal dan ook de komende jaren een terughoudend financieel beleid moeten voeren, waarbij bezuinigingen niet zijn te voorkomen.
KANS
Door strategische keuzes op hoofdlijnen consequent en consciëntieus in te vullen en vol te houden zal de focus in de organisatie verbeteren.
KANS
Focus en keuzes Singelland is een organisatie met voldoende plannen en timmert op veel terreinen aan de weg. Al die activiteiten kunnen er ook in resulteren dat er bij de uitvoering het tempo traag is of dat de resultaten onvoldoende zichtbaar zijn en niet voldoende opleveren. Dit Beleidsplan, en de nieuwe besturingsfilosofie betrekken de medewerkers beter en meer bij de ontwikkelingen, de keuzes worden duidelijker en kan er meer focus worden gegeven. Het blijft belangrijk de keuzes die worden gemaakt herkenbaar in te vullen en consequent uit te voeren, ook als het even minder goed gaat.
De grootste kansen liggen in de stabiliteit en kwaliteit van de organisatie. Dit geldt voor de medewerkers op de locatie, het werkklimaat, de collegialiteit, de kwaliteit van het onderwijs en het ziekteverzuim. Ook bij het bestuur en management is er voldoende stabiliteit om verder te bouwen. Tegelijkertijd is er volop ontwikkeling. De randvoorwaarden zijn in het algemeen goed geregeld (personeel, gebouwen, financiën), er is ontwikkeling naar een meer professionele cultuur, er zijn scholing- en ontwikkelingsmogelijkheden, het kwaliteitsbeleid heeft z’n plek gekregen en de ouders en leerlingen in het algemeen positief zijn over de school. Vanuit deze situatie is er volop kans meer vaart en inhoud te geven aan de onderwijsontwikkelingen, zodat de kwaliteit van het onderwijs verbetert.
8
Missie en Visie van Singelland Missie: Talent in ontwikkeling! Singelland zet zich in voor een optimale ontwikkeling van de aanwezige talenten binnen de organisatie, zowel die van leerlingen als van medewerkers. Singelland staat voor kwalitatief goed onderwijs, waarin de individuele leerling zich optimaal kan ontwikkelen. We hechten daarbij een groot belang aan kennis, maar ook het aanleren van vaardigheden en het vormen van attitudes spelen daarbij een grote rol. We doen dit vanuit de overtuiging dat ieder mens er toe doet en dat de openbare identiteit van de school actief bijdraagt aan een respectvolle omgang, afgewogen meningsvorming en aan het nemen van eigen verantwoordelijkheid in en voor de samenleving. Singelland is maatschappelijk betrokken en verantwoordelijk en neemt actief deel aan de samenleving, zodat er daadwerkelijk verbinding wordt gemaakt tussen samenleving en onderwijs. Onze waarden • Respectvolle omgang • Een veilige werk- en leeromgeving • Open communicatie, heldere besluitvorming en transparantie • Betrokkenheid en gericht op samenwerking • Nakomen van afspraken • Algemeen toegankelijk; tegengaan van discriminatie • Het vragen èn bieden van kwaliteit Visie • Singelland geeft een actieve invulling aan de openbare identiteit van de school door inhoud te geven aan democratisch burgerschap. • Singelland zet zich in voor het benutten en ontwikkelen van veelsoortige talenten in de school. • Singelland wil gevarieerd, uitdagend en kwalitatief goed onderwijs bieden, waarin de individuele leerling tot zijn recht komt en geprikkeld wordt om het maximale te leveren.
9
Betrokken onderwijs • De leerlingenbegeleiding is afgestemd op het bereiken van optimale prestaties en op het welbevinden en de behoeftes van de leerlingen. • Singelland staat voor een lerende, professionele cultuur, waarin de medewerkers verantwoordelijkheid nemen voor de kwaliteit van het eigen functioneren. • Singelland biedt als brede school een meerwaarde voor leerlingen, ouders en medewerkers door een breed aanbod van onderwijsmogelijkheden en leerwegen, die goed op elkaar aansluiten. • Singelland is een goed georganiseerde school met korte en heldere lijnen en een goede interne en externe communicatiestructuur. • Singelland is op alle niveaus in de organisatie betrokken bij en verantwoordt zich aan de maatschappij, is bereid tot samenwerken en is een geïnteresseerde en krachtige gesprekspartner voor organisaties in de samenleving.
10
Cultuur en aansturing Singelland kiest duidelijk voor een professionele cultuur. Aan een aantal zaken wordt nu al gewerkt en zijn herkenbaar voor medewerkers: • elkaar aanspreken op gedrag en effectieve feedback geven en ontvangen; • veranderingsprocessen: starten met ontwerp en pluriformiteit in veranderingen; • draagvlak creëren bij ter zake kundigen; • denken in oplossingen: opdenken in plaats van afdenken; • gericht op ontwikkeling, waarbij ‘vergaderen’ wordt vervangen door functioneel overleg in verschillende vormen. Het ontwikkelen van die professionele cultuur heeft een grotere kans van slagen als ook het klimaat in school daarop is aangepast. Daarbij wil Singelland uitgaan van de zeven leefregels zoals die zijn geformuleerd. In de kern betekent dit dat leerlingen en medewerkers vriendelijk en respectvol met elkaar omgaan, naar elkaar luisteren, ons houden aan afspraken en dat een ieder zich welkom voelt op onze school. Daarbij zijn alle medewerkers in de school ‘talentontwikkelaars’ en talenten die verder kunnen worden ontwikkeld. Eigenaarschap en betrokkenheid Singelland streeft dus naar een andere, meer professionele cultuur. Twee begrippen staan daarbij centraal: ‘eigenaarschap’ en ‘betrokkenheid’. Singelland wil graag medewerkers betrekken bij de ontwikkelingen van de school. Een goede communicatie, een duidelijke organisatiestructuur met teams en luisteren naar medewerkers zijn daarbij belangrijke voorwaarden. Als de medewerkers zich eigenaar voelen van de ontwikkelingen in hun werk dan zal daar betrokkenheid uit kunnen voortvloeien. Daarvoor is veel inzet nodig van de medewerkers en de schoolleiding. Daarbij is ook de taakverdeling tussen schoolleiding en medewerkers van belang. Samengevat staan de volgende zaken centraal: • veel nadruk op ontwikkelen, coachen en het ontvangen en geven van feedback; • veel mogelijkheden voor talentontwikkeling en het uitdagen en motiveren van medewerkers;
11
Betrokken onderwijs • •
het stellen van duidelijke doelen en de bijbehorende kaders. Tegelijkertijd is er veel ruimte voor de medewerker om dit ‘op maat’ voor de leerling en voor zichzelf in te vullen; verantwoordelijkheden dieper in de organisatie plaatsen en tegelijkertijd de noodzaak erkennen om verantwoording af te leggen.
Het bovenstaande is te vatten in de vier R’s: Richting, Ruimte, Resultaat en Rekenschap De nieuwe besturingsfilosofie van Singelland wordt volgens de theorieën van De Caluwé en Homan grafisch als volgt weergegeven: monovocaal GEEL BLAUW
WIT
gepland
spontaan
ROOD GROEN polyvocaal Singelland wil de aansturing vooral laten plaatsvinden in het kwadrant waar het polyvocale en geplande bij elkaar komen. Deze meerstemmigheid heeft te maken met de participatie van onze medewerkers en ook van leerlingen en ouders. Met deze polyvocale aanpak is er meer kans op draagvlak voor veranderingen en kan de kwaliteiten door een brede betrokkenheid toenemen. Tegelijkertijd zal er sprake zijn van duidelijke kaders en sturen op hoofdlijnen. Alhoewel alle kleuren van De Caluwé een plek vinden binnen de school, wil Singelland zich vooral oriënteren op groen en rood. Dit betekent dat scholing en ontwikkeling, het stimuleren van initiatief en veel aandacht besteden aan en geld en tijd steken in onze medewerkers voorop staan.
12
Strategische hoofdlijnen Singelland 2010-2014 De missie en visie die eerder in dit plan besproken werden gelden voor een langere termijn. De strategische hoofdlijnen van het nieuwe Beleidsplan zijn verdeeld over zeven thema’s en gelden voor de komende vier jaar. Daarna kunnen die wijzigen als ontwikkelingen daarom vragen.
1
Inhoud geven aan de identiteit van de school In 2013 geven de locaties actief invulling aan de identiteit van de school. Hierbij wordt op een herkenbare manier voor leerlingen, ouders en medewerkers inhoud gegeven aan democratisch burgerschap.
2
Talent in ontwikkeling Aan ons motto: ‘Talent in ontwikkeling’ wordt meer inhoud gegeven. De locaties ontwikkelen individuele en flexibele leertrajecten waarbij de talenten van leerlingen tot hun recht komen in een positief pedagogisch klimaat. In 2013 is op een gestructureerde manier inzicht en inhoud gegeven aan de talentontwikkeling van leerlingen, waarbij ze kunnen aangeven wat hun sterke kanten zijn en hoe ze die verder willen ontwikkelen.
3
Gevarieerd, uitdagend en kwalitatief goed onderwijs De onderwijsontwikkeling staat de komende jaren centraal. In 2013 is het onderwijs op de locaties kwalitatief verbeterd en heeft de individuele leerling meer mogelijkheden om zijn onderwijs op maat inhoud te geven. Bij deze onderwijsontwikkeling wordt aan een aantal thema’s gewerkt: doorlopende leerlijnen, het stimuleren van proeftuinen voor nieuwe onderwijsontwikkelingen, niveaudifferentiatie en systematisch werken aan onderwijskundig en didactisch vakmanschap. Dit leidt tot de volgende onderwijskundige opbrengsten: • De locaties kunnen een meer dan voldoende onderwijskwaliteit tonen die blijkt uit de inspectieverslagen met name waar het gaat om rendement en doorstroming. Daarnaast geven ouders en leerlingen aan dat zijn meer dan gemiddeld tevreden zijn over het geboden onderwijs. • De locaties hebben aantoonbaar inhoud gegeven aan individualisering en maatwerk door meer differentiatie en een flexibilisering in het onderwijs aan te brengen.
13
Betrokken onderwijs • 80% van de docenten kan aangeven op welke punten het onderwijskundig en didactisch vakmanschap de laatste jaren is toegenomen en welke scholing en/of ontwikkeling hiervoor is gevolgd. De mogelijkheden van ict worden daarbij zo goed mogelijk gebruikt.
14
4
Leerlingbegeleiding: op naar passend onderwijs In 2013 is de interne zorgstructuur op de locaties aangepast, waarbij de docenten en mentoren optimaal zijn toegerust en ondersteund om leerlingen te begeleiden. Docenten en mentoren differentiëren in het onderwijs, zodat leerlingen beter worden begeleid. De hulp en begeleiding zorgen voor een beter leerresultaat en zijn niet alleen gericht op moeilijkheden, maar ook op mogelijkheden van leerlingen. Passend onderwijs is vorm gegeven in een ruim regionaal verband met geringe bureaucratie en overhead. De bovenschoolse structuur ondersteunt de scholen, vooral voor de indicatie en de expertise.
5
Ruimte voor de professionele medewerker Singelland stimuleert de professionele ontwikkeling van medewerkers, geeft ruimte en zorgt voor ondersteuning en goede randvoorwaarden. De interne communicatie krijgt veel aandacht. In 2013 zijn Talent in Opleiding(TIO) en de andere scholings- en ontwikkelingsactiviteiten, uitgegroeid tot een Singellandacademie. Het nieuwe functiebouwwerk is gereed en ondersteunt de ontwikkeling van de medewerker. Minimaal tien procent van de docenten is benoemd in een hogere schaal.
6
Leerlingen en ouders doen mee In 2013 functioneert de medezeggenschapstructuur goed, is er een intensieve (geautomatiseerde) informatievoorziening naar ouders en leerlingen en is er inhoud en vorm gegeven aan de leerlingen- en ouderparticipatie. Deze participatie heeft in ieder geval betrekking op de kwaliteit van het onderwijs, waaraan ouders en leerlingen een actieve bijdrage leveren.
7
Midden in de samenleving In het onderwijs vindt meer uitwisseling plaats tussen school en samenleving, waarbij in 2013 5% van de onderwijsactiviteiten buiten de school plaats vinden
of waarbij externe organisaties actief in de school betrokken zijn. Singelland richt zich op de doorlopende leerlijnen en zoekt daarvoor de samenwerking met het basis- en vervolgonderwijs, zodat de overgang beter verloopt en de afstroom en uitval met de helft verminderd. Uiterlijk In 2013 adviseert een Maatschappelijke Raad, met daarin betrokken organisaties en bedrijven, de school over onderwijs en beleid.
15
Betrokken onderwijs
Indien u geïnteresseerd bent in het volledige beleidsplan, dan kunt u dat kosteloos aanvragen bij Leonora Kolk, telefoon 0512-750359 of
[email protected]
16
Singelland op koers: betrokken onderwijs!
Van Haersmasingel (tevens hoofdvestiging): Van Haersmasingel 37, 9201 KN Drachten Postbus 112, 9200 AC Drachten Tel. (0512) 58 23 45
[email protected]
Beleidsplan Ta l e n t i n o n t w i k k e l i n g www.singelland.nl
