SIKB – FUGRO RISICO BEHEERSING BOUWPUTTEN
Peter Nelemans 5 - 04 - 2012
www.fugro.com
Presentatie Platformbijeenkomst SIKB: Waarom risico beheersing bij bouwputten?
• Kort overzicht Fugro organisatie • Bouwputten • GeoRisico’s • Monitoring • 3 Stellingen www.fugro.com
Fugro Investigating Planet Earth
Fugro verzamelt, verwerkt en interpreteert gegevens over het aardoppervlak en de (zee)bodem en geeft op basis hiervan adviezen ten behoeve van klanten in diverse sectoren www.fugro.com
Geschiedenis
Fugro is een Nederlands bedrijf, opgericht in 1962 en beursgenoteerd sinds 1992. Het bedrijf is organisch en door overnames gegroeid en heeft momenteel circa 13,500 werknemers in meer dan 50 landen. www.fugro.com
Markt en Organisatie >13.500 medewerkers in 275 kantoren in 50 landen
www.fugro.com
Resources
13,500 Employees
50 Vessels
50 Aircraft
215 Land-based Rigs 16 Offshore Rigs
75
CPT Trucks CPT Towers
135 ROVs
24 Laboratories
25 Jack-up Platforms
5 AUVs
275 Offices
Fugro’s people, vessels, equipment and facilities expand and develop to meet the demands of new challenges in new regions and provide continuous high quality service that exceeds the expectations of our customers. www.fugro.com
Geotechniek + Geodesie = uw Geo-specialist
Fusie per 1 juli 2011: Fugro GeoServices B.V. Combinatie technologie en kennis Juiste aanpak voor elk project Van initiatief naar uitvoering of beheer en onderhoud www.fugro.com
Organisatie Fugro GeoServices DIRECTIE DIRECTIE TECHN. ONTWIKKELING TECHN. ONTWIKKELING HRM HRM
FINANCIEN FINANCIEN
MARKETING & PR MARKETING & PR
QHSE QHSE
GEOONDERZOEK
GEOINFORMATIE
Terreinonderzoek
Kaart vervaardiging
Laboratorium en kwaliteitsborging
GEO-ADVIES Geotechniek Ontwikkeling infra
Monitoring Hydrologie Geo-ICT diensten Waterbouw
BUSINESS DEVELOPMENT BOUW en INDUSTRIE INFRASTRUCTUUR WATER en ENERGIE INTERNATIONAAL
Controlemetingen Zuid-Nederland Ondergrondse infra West-Nederland Noord-West Nederland Noord-Nederland Oost-Nederland
www.fugro.com
Integraal Datamanagement
DATA VERZAMELING
MONITORING
ANALYSES
ADVIES
www.fugro.com
BOUWPUTTEN
www.fugro.com
Bouwputten
www.fugro.com 11
Bouwputten zijn vaak (negatief) in het nieuws
De bouwput van de nieuwe schouwburg in Middelburg nadat de put door de brandweer vol water is gepompt om te voorkomen dat omliggende huizen verzakten. www.fugro.com 12
De NZ-lijn: hoe het mis kan gaan?
Het gaat om zogenoemde kk-gg-risico's: kleine kans, grote gevolgen.
www.fugro.com 13
Gelukkig gaat het ook heel vaak goed
www.fugro.com 14
Ook in een bebouwde omgeving
www.fugro.com 15
OMGEVINGSFACTOREN STEDELIJKE OMGEVING Vrijwel altijd belendingen: •
Gebouwen
•
Wegen
•
Kabels-/leidingen
Beperkingen t.a.v: •
Verlaging g.w.s.
•
Vervorming
•
Trillingen
www.fugro.com 16
GEOTECHNISCHE INVLOEDSFACTOREN OMGEVING Bemaling • Verlaging grondwaterstand • Verlaging stijghoogte Inbrengen en trekken damwanden • trillingen • vervormingen Ontgraven bouwput • vervormingen Inbrengen palen • trillingen
www.fugro.com 17
BOUWPUTVARIANTEN
Open bouwput met bemaling Spanningsbemaling Natuurlijk aanwezige waterremmende laag benutten Onderwaterbeton Kunstmatig aangebrachte waterremmende laag
WAT ZIJN DE GEORISICO’ GEORISICO’S BIJ DEZE VARIANTEN?
www.fugro.com 18
BOUWPUTVARIANTEN Open bemaling Veelal groot waterbezwaar i.v.m. beïnvloeding omgeving niet overal toepasbaar vereist beoordeling beïnvloeding omgeving Zandgrond is gevoelig voor trillingen / verdichting
www.fugro.com 19
BOUWPUTVARIANTEN Spanningsbemaling i.v.m. voorkomen opbarsten groot waterbezwaar en daardoor lang niet overal toegestaan vereist studie beïnvloeding omgeving Risico’s worden met name bepaald door de verlaging van de stijghoogte (zettingen) en de directe omgeving, zoals effecten inen uittrillen damwanden, uitbuiging, e.d.
www.fugro.com 20
BOUWPUTVARIANTEN Natuurlijk aanwezige waterremmende laag gering waterbezwaar beperkte grondwaterstand omgeving toepasbaarheid afhankelijk van opbarstveiligheid en mate van waterremming Risico’s worden met name bepaald door de directe omgeving, zoals effecten in- en uittrillen damwanden, uitbuiging, e.d.
www.fugro.com 21
BOUWPUTVARIANTEN Onderwaterbeton zeer gering waterbezwaar melding / vergunning bemaling vereist ? geen beïnvloeding stijghoogte omgeving Risico’s worden met name bepaald door de directe omgeving, zoals effecten in- en uittrillen damwanden, uitbuiging, e.d.
www.fugro.com 22
BOUWPUTVARIANTEN Kunstmatig aangebrachte waterremmende laag gering waterbezwaar, mits de laag goed is aangebracht (risico bij palen) beperkte beïnvloeding stijghoogte omgeving diepteligging laag wordt bepaald door opbarstveiligheid (en piping) Risico’s worden met name bepaald door de directe omgeving, zoals effecten in- en uittrillen damwanden, uitbuiging, e.d.
www.fugro.com 23
GEORISICO’S OMGEVING
www.fugro.com
GEOTECHNISCHE INVLOEDSFACTOREN OMGEVING Bemaling • Verlaging grondwaterstand • Verlaging stijghoogte Inbrengen en trekken damwanden • trillingen • vervormingen Ontgraven bouwput • vervormingen Inbrengen palen • trillingen
Effecten op omgeving worden grotendeels bepaald door uitvoering www.fugro.com 25
GeoRisico’s bij Bouwputten Schade rond bouwputten (ref. Deltares) :
15% door heien 17% door vervormingen 37% door in- uitrillen damwand 16% door stempels 15% door restzettingen Bemalingen worden niet genoemd?
www.fugro.com 26
Schade Oorzaak? Combinatie van oorzaken – Voorbereiding onvoldoende oog voor risico’s – Onvoldoende budget bouwput – Scherpe inschrijving, gunning goedkoopste – Aannemer met weinig ervaring – Ondeskundige opdrachtgever – Onbekendheid kwetsbaarheid omgeving – Schade …..
www.fugro.com
Georisico’s bij Bouwputten Combinatie van oorzaken – Voorbereiding onvoldoende oog voor risico’s – Onvoldoende budget bouwput – Scherpe inschrijving, gunning goedkoopste – Aannemer met weinig ervaring – Ondeskundige opdrachtgever – Onbekendheid kwetsbaarheid omgeving – Schade …..
Onvoorzien ?
www.fugro.com
GeoRisico’s bij Bouwputten Risico Management ‘Risico is het effect van onzekerheid op het behalen van een doelstelling’ (ISO 31000). – Invulling is divers – Vroegtijdig ook Geo-Risico beoordeling
Risico = Kans x Gevolg (vereenvoudiging)
www.fugro.com
GeoRisico’s bij Bouwputten Bepalende factoren voor een goede bouwput
Kennis veroorzakers schade / uitvoering – Trillingen – Vervormingen – Grondwaterstandsverlagingen Kwetsbaarheid – Woningen – Omgeving Deskundigheid bouwputontwerp – Stabiliteit bouwputbodem – Bemaling – Damwand – Verankering / stempeling Risico’s de baas – Goede voorbereiding – Tijdens de uitvoering (monitoring) www.fugro.com
GeoRisico’s bij Bouwputten
Conclusie: Kwaliteit van de in de omgeving aanwezige panden (casco’s en de funderingen) is essentieel om de risico’s in te schatten. Eerste stappen: • Locatie bezoek / visuele inspectie • Archiefonderzoek (wijze van funderen) • Eventueel scheefstandmetingen (lintvoegmetingen)
www.fugro.com 31
GeoRisico’s bij Bouwputten Visuele inspectie omgeving bouwput / archiefonderzoek: Visueel scheefstand zichtbaar Archiefonderzoek reeds funderingsherstel uitgevoerd
www.fugro.com 32
GeoRisico’s bij Bouwputten
www.fugro.com 33
GeoRisico’s bij Bouwputten Stelling: Een ervaren adviseur met kennis van bouwputten, bemalingen en bestaande funderingen kan al vrij snel een inschatting maken van de risico’s. Breng die eerst eens in beeld als praatplaatje om met betrokkenen de situatie te bespreken. Nog geen uitgebreide berekeningen gaan uitvoeren.
www.fugro.com 34
GeoRisicoRadar
= Omtrek bouwput.
Bestaande situatie met nieuwbouw contouren In foto 2-1 zijn de contouren van de bouwput aangegeven op een luchtfoto. .
www.fugro.com
GeoRisicoRadar
contour trillingen > cat. 2 Conclusie: damplanken nabij belendingen drukken .
Contour met risico op trillingsschade www.fugro.com
GeoRisicoRadar Risico op schade tijdens bouwfase 1
Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade groot Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade matig Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade gering
www.fugro.com
GeoRisicoRadar Risico op schade tijdens bouwfase 2
Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade groot Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade matig Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade gering
www.fugro.com
GeoRisicoRadar Risico op schade tijdens bouwfase 3
Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade groot Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade matig Binnen deze omtrek zijn de risico’s op schade gering
www.fugro.com
GeoRisico’s bij Bouwputten
Overleg moet uitsluitsel geven in: • Opzet uitvoering bouwput • Nader onderzoek omgeving? • Overleg met eigenaren omliggende panden?
Na overeenstemming op hoofdlijnen Uitwerken van het definitieve bouwputontwerp www.fugro.com
GeoRisico’s bij Bouwputten KK – GG Kleine Kans – Grote Gevolgen Grote gevolgen door: • Directe en indirecte schade • Stilstand • Aanpassingen ontwerp hogere kosten • Verstoorde relatie met de omgeving en binnen het bouwteam • Bemoeienis door verzekeraars, andere adviseurs • Claims • Imago Goede voorbereiding Monitoring tijdens uitvoering www.fugro.com 41
MONITORING
www.fugro.com
GeoRisico’s Bouwputten - Monitoren
Door middel van monitoren wordt het bouw- en bemalingsproces in de tijd gevolgd, zodat tijdig ingrijpen bij afwijkingen van het verwachtingspatroon mogelijk is. Met het monitoren wordt de invloed van de bouw- en bemalingwerkzaamheden op en in de omgeving gemeten en geregistreerd, kan het bouw- en bemalingsproces worden geoptimaliseerd (observational method) Eventuele ongegronde schadeclaims van derden worden afgeslagen.
www.fugro.com 43
Monitoring Monitoringsplan vooraf: – Benoem je meetcriteria; – Wat doen bij welke afwijking; – Beoordeel de meetdata en bepaal de oorzaak en handel daarna; – Wie wordt geïnformeerd; – Wie onderneemt een actie. Het middel moet niet erger zijn dan de kwaal
www.fugro.com
Monitoring
Deformaties www.fugro.com
Monitoring deformaties bij complexe bouwputten Total Station / Tachymeter
Control en monitoring punten
Internet applicatie
Gecomputeriseerde monitoring-container UMTS / Internet
veldcomputer
Processing, opslag, presentatie en alarms www.fugro.com
Monitoring
Trillingsmetingen www.fugro.com
Monitoring Trillingsmetingen Vibra unit
Overschrijding
Dagelijkse
E-mail
Outlook
e-mail
Fugro server
Auto forward e-mail
Vibra convert
Outlook
Auto Raportage e-mail
Overschrijdingen worden automatisch gemaild (of per sms) naar betrokkenen.
www.fugro.com
Monitoring
Verlaging grondwaterstand www.fugro.com
Monitoring
Debiet metingen www.fugro.com
Monitoring •
Inclinometer / Hellingmeter (handmatig)
•
IPI (in place inclinometer)
•
EL beam (electrolevel beams)
•
SAAF (MEMS technologie)
www.fugro.com
GeoRisico’s bij Bouwputten Samenvatting ideale opzet bouwputontwerp 1: Deskundigheid bouwputadviseur en hydroloog 2: Ervaring met uitvoeringsaspecten 3: Onderzoek kwaliteit / beperkingen van de omgeving 4. Voorlopig bouwput ontwerp / inschatting georisico’s 5: Overleg met betrokkenen 6: Definitief bouwput- en bemalingsontwerp 7. Eventueel Trillingsrisicoanalyses 8: Aanbesteding / start uitvoering 9: Monitoren uitvoering.
www.fugro.com
Vragen?? (
[email protected])
www.fugro.com
