01_EVMI_cover 11-11-10 07:26 Pagina 1
www.evmi.nl
n r. 9 - 2 3 n o v e m b e r 2 0 1 0
E i s m a Vo e d i n g s m i d d e l e n i n d u s t r i e
Gezondheidsclaims weight management
Sial: innovaties maken producten gezonder Ideeën opdoen bij Food Inspiration Day
www.nutri-akt.nl
Account Manager Benelux With focus on customer solutions for specialty food ingredients
Benelux
Tate & Lyle (www.tateandlyle.com) is a global and leading provider of distinctive, high quality ingredients and solutions to the food, beverage and other industries. From over 45 production facilities and a network of research centres throughout the Americas, Europe and South East Asia, Tate & Lyle offers products and services to millions of customers around the world. The organisation is divided into 2 global business units, Bulk Ingredients and Specialty Food Ingredients, who are supported by globalised services. The specialty food ingredients business can be categorised into sweeteners, texturants and wellness ingredients and are applied in a broad range of food markets. For the EMEA Sales organisation, based in Lille (France), we are currently searching for an ambitious Account Manager Benelux. This position is home based, with regular travelling in the Benelux and occasionally to Lille. Consultant: Hans Hillbrands, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-51025152
Inkoper Verpakkingen Verpakkingskundig inkoper die zaken organiseert
Papendrecht
Van Sillevoldt Rijst B.V. (www.vsr-rice.com) behoort met circa 120 medewerkers en een jaarlijkse omzet van ongeveer € 110 miljoen tot Europa’s grootste rijstverwerkers en maakt deel uit van de Marbour Group, één van de toonaangevende spelers in de Europese rijstindustrie. De kracht van Van Sillevoldt Rijst zit in het kwalitatief sterke, brede assortiment met rijstsoorten, rijstebloem en uiteenlopende soorten verpakkingen, jaarlijks circa 120.000 ton. Deze producten worden in Europa onder private label vermarkt aan bekende retailers. Om de ambitie van Van Sillevoldt Rijst op het gebied van verpakkingen kracht bij te zetten, zoeken wij een pragmatische Inkoper Verpakkingen, die verantwoordelijk is voor het coördineren en zelfstandig uitvoeren van verpakkingsprojecten, van concept voorstel tot realisatie en presentatie van de finale verpakking. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telefoon 0317-468686 of 06-53137885
Product Developer Die kiest voor werken in ondernemende omgeving aan nieuwe successen!
Lelystad
Intersnack is een sterke Europese aanbieder van zoute snacks, chips, noten en aanverwante producten zoals pindakaas. In heel Europa bevinden zich productievestigingen. Intersnack Nederland levert een uitgebreid assortiment consumentenproducten, dat zowel onder eigen merken, Jack Klijn, Millies en Chio, als onder private label op de markt wordt gebracht. Daarnaast levert Intersnack Nederland halffabrikaten voor de voedingsmiddelenindustrie. Met een sterke nadruk op kwaliteit en met introducties van innovatieve concepten levert zij aan de meest veeleisende Europese supermarktketens en foodmultinationals. Om in Lelystad het productontwikkelingsteam te versterken, zoeken wij een ondernemende Product Developer. Deze wordt verantwoordelijk voor het managen en uitvoeren van diverse productontwikkelingsprojecten met de nadruk op direct extrudates producten. Consultant: Jakob Jan Verbraak, telefoon 0317-468686 of 06-51820349
Projectleiders (Engineering) Voor het managen van technische projecten binnen de kaasproductie
Schoonrewoerd of Dalfsen
De Bel Group in Nederland (www.belgroup.nl) maakt deel uit van Fromageries Bel, een multinationale merkenbouwer en producent van merkkazen, met merken als Mini Babybel, La Vache qui rit, Leerdammer, Boursin en Kiri. Het hoofdkantoor van de Bel Group is gevestigd in Parijs. Bel Leerdammer B.V. produceert, ontwikkelt en verpakt merkkazen en kaasproducten van hoogwaardige kwaliteit onder het Leerdammer merk. Bel Leerdammer heeft in Schoonrewoerd een innovatiecentrum, alsmede productielocaties in Schoonrewoerd, Dalfsen en Wageningen. Vanwege nieuwe technische investeringen en groei van Bel Leerdammer zijn wij op zoek naar 2 gedreven Projectleiders (Engineering) die verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van technische haalbaarheidsstudies en het realiseren van investeringsprojecten voor de productielocaties in Schoonrewoerd of Dalfsen. Consultant: Bert den Uijl, telefoon 0317-468686 of 06-53959057
Technical Service Manager Dairy Realising new product applications for the dairy business
CISMEA region
DSM creates innovative products and services in Life Sciences and Materials Sciences that contribute to the quality of life. DSM’s products and services are used globally in a wide range of markets and applications, supporting a healthier, more sustainable and more enjoyable way of life. DSM has annual sales of almost € 8.8 billion and employs some 23,000 people worldwide. The company is headquartered in the Netherlands with locations on five continents. The Business Group DSM Food Specialties develops, produces and sells food ingredients mainly for the Dairy, Savoury, Beverage and Nutritional markets. In order to further grow the Dairy business in the CISMEA markets (CIS, Middle East and Africa), we are searching for an ambitious Technical Service Manager Dairy, who works from a regional DSM office, from the Headquarters in Delft or from a home base. Consultant: Hans Hillbrands,telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-51025152 Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar:
[email protected]
Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl e
[email protected] t 0317-468686
03_Inhoud 11-11-10 07:29 Pagina 3
www.evmi.nl
n r. 9 2 3 n o v e m b e r 2 0 1 0
E i s m a Vo e d i n g s m i d d e l e n i n d u s t r i e
Inhoud
Gezondheidsclaims weight management
Sial: innovaties maken producten gezonder
nr. 9 november 2010
Ideeën opdoen bij Food Inspiration Day
www.nutri-akt.nl
Bij de voorpagina:
Veel van de innovaties op de Sial hadden te maken met het gezonder maken van producten. Aandacht voor onder meer ActiStérol, Lactosalt en Ricewich. Pagina 8.
Mixed
4
Gezondheidsclaims Kort nieuws uit de sector
Sial
8
20
Aanvragen weight management afgewezen
NVVL Innovaties maken producten gezonder
23
Jaarlijkse Heidag
Breekmachine
24 IPA
12
140.000 eieren per uur
Snack in magnetron Nederlandse machinebedrijven zijn in trek
27
Nieuwe paneerlaag blijft krokant
Sportvoeding
Hygiënisch ontwerp
14
28
Kansen voor de industrie
Soja
16
Testmethode microbiële reinigbaarheid
Markt Enkco wil ook in drinks en desserts
31
Food Inspiration Day
Service
18
34
Nieuwe ideeën opdoen
Productnieuws
Cartoon, agenda en colofon
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
3
04-05-06-07_Mixed 11-11-10 07:31 Pagina 4
Kort nieuws Wessanen verkoopt dit jaar Panos Wessanen verwacht nog dit jaar het Amerikaanse Panos te verkopen. Gesprekken met een mogelijke koper zijn al in een vergevorderd stadium. Dat zei financieel directeur Frans Eelkman Rooda bij de publicatie van de cijfers over het derde kwartaal. Bifidobacterie vermindert infectie Dagelijkse supplementen van Chr. Hansens probiotische stam BB-12 verminderen mogelijk infecties van de luchtwegen in de vroege kindertijd aanzienlijk. Dat blijkt uit Fins onderzoek naar de bifidobacterie. Grondstofprijs maakt brood duurder CSM gaat fors gestegen grondstofprijzen doorberekenen aan zijn afnemers. De consumentenprijs voor brood wordt hierdoor volgend jaar 2 tot 10 procent duurder. Volgens CSM-topman Gerard Hoetmer zijn de prijzen van de belangrijkste grondstoffen die CSM gebruikt met 20 à 30 procent gestegen. Neerlands Glorie faalt Neerlands Glorie is er niet in geslaagd, via aankopen een portfolio van Nederlandse foodmerken op te bouwen. Het opkoopfonds heeft alleen het merk Hak nog over. Volgens directeur Carel van Bemmelen blijkt het lastiger dan verwacht om merken te verwerven. Krabbenautomaat China heeft een eigen variant op het Nederlandse kroketje uit de muur. In Nanjing kunnen bezoekers van een winkelcentrum levende krabben uit een automaat halen.
Ambachtelijk product bevat meer ongezond vet DEN HAAG - Ambachtelijke bakkerijproducten bevatten in het algemeen meer vet en ook meer transvetten en verzadigde vetzuren dan industriële producten. Dat komt omdat er bij ambachtelijke bedrijven meer gebruik wordt gemaakt van roomboter. Dat blijkt uit onderzoek van de VWA. De VWA constateert nauwelijks verschillen in vetgehalte en vetzuursamenstelling van producten van A-merken, C-merken en huismerken. Wanneer naast roomboter ook plantaardig vet wordt gebruikt, verbetert doorgaans de vetzuursamenstelling, maar in sommige gevallen neemt het gehalte aan transvetzuren juist toe. De VWA trof ambachtelijke stroopwafels aan met een tien keer zo hoog transvetgehalte en industriële saucijzenbroodjes met drie keer zo veel transvet. De VWA verzamelde in
de periode september tot december 2009 200 bakkerijproducten in tien categorieën. De VWA constateert binnen de categorieën grote verschillen in de onverzadigde vetzuren, transvetten en verzadigd vet, zowel bij de industrie als de ambachtelijke sector. Die grote verschillen wijzen erop dat er nog aanzienlijke verlaging van de gehaltes aan
transvet en verzadigd vet verwezenlijkt kan worden, stelt de VWA. De VWA adviseert bedrijven de vetzuursamenstelling te verbeteren door het totale vetgehalte van producten te verlagen. Als roomboter wordt vervangen door andere vetten dienen bedrijven gebruik te maken van een vet dat laag is in transvet en in verzadigd vet.
Kapitaalsinjectie Refresco Frisdrankfabrikant Refresco heeft kredietfaciliteiten binnengehaald ter waarde van 140 miljoen euro. De financiële injectie is bedoeld voor acquisities.
Dode bij bedrijfsongeval Vion Retail
Listeria-doden door selderij De Amerikaanse autoriteiten hebben een verwerkingsbedrijf van groente in Texas gesloten. Vier mensen zouden zijn overleden na besmetting met Listeria na het eten van selderij. Het bedrijf moet de productie vanaf januari terugroepen.
GROENLO – Lekkend stikstof in een vriesapparaat is waarschijnlijk de oorzaak van het bedrijfsongeval bij Vion Retail op 26 oktober, waarbij een medewerkster bedwelmd is geraakt en vervolgens is gestikt. Het ongeval vond plaats in een koelruimte van de biologische slagersgroothandel De Groene Weg, waar consumentenproducten worden gemaakt. Het slachtoffer, een 60-jarige vrouw uit Lichtenvoorde, was bezig met het aanvullen van voorraden voor werkzaamheden zoals werkhandschoenen. Naast het dodelijke slachtoffer, waren er vijf gewonden. Zij moesten met ademhalingsmoeilijkheden en onderkoelingsverschijnselen worden opgenomen in het ziekenhuis. In het pand waren zo’n vijftien mensen werkzaam toen het ongeval plaatsvond. De medewerkers werden elders ondergebracht. Stikstof wordt over het algemeen laat opgemerkt omdat het een reukloos gas is. Bij een lek kan het zuurstofpercentage in een ruimte plotseling en ongemerkt dalen. Waarschijnlijk is dat hier ook gebeurd. De Arbeidsinspectie en technische recherche stellen een onderzoek in. Ook Vion zelf laat een extern onderzoek uitvoeren om duidelijkheid te krijgen over de precieze oorzaak.
Puratos opent productie-unit desems Ingrediëntenleverancier Puratos heeft in het Belgische Andenne een nieuwe productie-eenheid voor natuurlijke brooddesems geopend. Puratos investeerde hiervoor 21 miljoen euro.
4
Mixed
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
04-05-06-07_Mixed 11-11-10 07:31 Pagina 5
Column Vleeswarenfabriek Henri van de Bilt afgebrand WEURT – De vleeswarenfabriek van Henri van de Bilt in het Gelderse Weurt is 29 oktober door een felle brand verwoest. Volgens directeur Frans Egberts is de brand ontstaan in een koolfilter in een afzuiginstallatie, daar waar spek werd gerookt. Hij wil binnen een jaar weer operationeel zijn in de regio Nijmegen. Experts gaan bekijken of het kantoor bij de locatie nog geschikt is om in te werken. Totdat de productie elders op gang komt, brengt het bedrijf zijn personeel onder bij bedrijven in de regio. “Niemand wordt ontslagen en iedereen behoudt zijn loon, dat garandeer ik”, verklaarde Egberts in dagblad De Gelderlander. De brand ging gepaard met felle rookontwikkeling. Enkele van de vijftig medewerkers die aanwezig waren, hadden te kampen met ademhalingsmoeilijkheden. Drie bedrijven in de omgeving moesten worden ontruimd. Vanwege de rookontwikkeling dienden omwonenden ramen en deuren gesloten te houden. Na een aantal dagen bleek dat er bij de brand dioxines waren vrijgekomen. De directie stelde al snel dat een deel van de productie wordt overgeheveld naar de fabriek in het Duitse Emmerich. Ook werd gekeken of geproduceerd kan worden in het voormalige Vion-pand in Beuningen.
AH doet proef met allergenenchecker HUIZEN - Albert Heijn is in Huizen een proef met een allergenenscanner voor klanten gestart. In dit vervolg op een eerdere proef uit 2008 wordt nu ook informatie over A-merken gebruikt. Bij de proef in dit filiaal kunnen klanten bij de servicebalie eenmalig aangeven waarvoor zij allergisch zijn. De informatie wordt opgeslagen op de bonuskaart en vervolgens op een zelfscanner gezet. Bij het scannen van de barcodes van producten, meldt de scanner op een display of het product allergenen bevat. De test in Huizen duurt negen maanden. Bij succes wordt de allergiescanner uitgerold over meer filialen in het land. Albert Heijn ziet een groot omzetpotentieel omdat zo’n 25 procent van alle Nederlandse gezinnen te maken heeft met een allergie. De retailer verwacht met meer en betere informatie over allergenen aantrekkelijker te worden voor consumenten met allergieën. Nu doen deze mensen namelijk nog vaak boodschappen bij natuurwinkels. De eerdere test vond plaats in de AH XL in Zaandam. Toen ging het alleen om producten van het eigen merk. In Huizen gaat het ook om A-merken. Voor het verkrijgen van de allergeneninformatie van de A-merken moet deze op een centrale plaats digitaal worden vastgelegd, bijvoorbeeld in de standaard GS1 food & beverage extensie. Bovendien vereist de nieuwe proef de medewerking van de A-merkfabrikanten. Volgens AH is daar al behoorlijk wat belangstelling voor.
Er moeten meer vrouwen in de top van het bedrijfsleven en op beslissende plaatsen in overheid en politiek. Die roep wordt steeds luider en leidt nu zelfs tot discussie in het Europarlement en een voorstel om een ‘vrouwenquotum’ in te voeren. Dit quotum verplicht bedrijven en overheden meer vrouwen aan te stellen op posities die er toe doen. Onze vrouw in Brussel, Neelie Kroes, is warm voorstander van zo’n quotum. Lange tijd dacht ze dat vrouwen er ook op eigen kracht
Uniek zouden komen, maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Een scheve man/vrouwverhouding hoeft geen bezwaar te zijn, menen ervaringsdeskundigen. Toch kunnen vrouwen een gunstige invloed hebben op de keuzes, omdat ze dingen vanuit een ander perspectief zien. Na een bezoek aan de Sial vorige maand heb ik me afgevraagd hoeveel vrouwen er in de innovatieve teams van voedingsmiddelenbedrijven zitten. Het antwoord moet ik schuldig blijven. Ik weet het niet. Maar ik durf wel te beweren, dat een vrouw niet had benadrukt dat een drankje speciaal ontwikkeld was voor vrouwen die geen bier lusten. Als spaarzame bierdrinker, een witbiertje in de zomer of een Belgisch biertje in de kroeg, voel ik me door die opmerking - waarschijnlijk onbedoeld - in een hoek gezet. Ras, geloof, geslacht, enzovoort mogen geen reden zijn om onderscheid te maken, zo is in onze grondwet vastgelegd. Een van de weinige beroepsgroepen die zich niet aan deze bepaling hoeft te houden, zijn marketeers. Hun taak is de doelgroep te karakteriseren en in kaart te brengen op welke kenmerken kan worden gediscrimineerd. En daarin zijn ze succesvol, zo bleek op Sial. Producten speciaal voor vrouwen, kinderen, bepaalde geloofsgroepen, gezondheid, hartpatiënten, diabetici, enzovoort. Voor veel producten kan zo’n onderscheid gerechtvaardigd zijn. En misschien is het heel slim om mensen juist aan te spreken op hun vrouwzijn, als het gaat om de introductie van een nieuw drankje. Voor mij voelde het in dit geval niet als een VIP-behandeling. Door de presentatie heeft het drankje voor mij de aantrekkingskracht verloren, zonder dat ik het ooit heb geprobeerd. Maar misschien heb ik andere karakteristieken dan degenen waarvoor dit drankje bedoeld is. Ieder mens is immers uniek. Jacqueline Wijbenga, hoofdredacteur
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
5
04-05-06-07_Mixed 11-11-10 07:31 Pagina 6
Column Een opvallend persbericht over het opheffen van handelsbarrières troffen we aan op de website van Detailhandel Nederland. Grote Amerkfabrikanten verdelen de Europese markt, waardoor het voor Nederlandse winkeliers praktisch onmogelijk wordt merkartikelen in te kopen waar die in de Europese Unie het voordeligst zijn te krijgen. Dat scheelt de retailers op jaarbasis minimaal 375 miljoen euro op de inkoopkosten, berekende Detailhandel Nederland. Interessant dachten we. Want hoe zouden die praktijken
Snelle bootjes werken? Staan er bij Lobith aan de oever van de Rijn troepen van A-merkfabrikanten opgesteld met snelle bootjes om eventuele transporten die de rivier komen afzakken te onderscheppen? Benieuwd naar de onderbouwing van die 375 miljoen, dus snel het rapport bekeken. Voetnoot 18 schept helderheid. Het bedrag is tot stand gekomen op basis van de schatting van een panel van inkopers van supermarkten, dat de inkoop van grote fabrikanten gemiddeld tien procent goedkoper wordt bij vrije parallelinkoop. De omzet van de grote fabrikanten van merkartikelen bij Nederlandse supermarkten bedraagt vijf miljard euro en de inkoopwaarde is gemiddeld driekwart van de omzetwaarde en dan kom je op 375 miljoen euro. Maar waar dat percentage op gebaseerd is, is volstrekt onduidelijk. Wat te denken van de opmerking uit het rapport dat levensmiddelen en non-alcoholische dranken in Nederland het één na goedkoopst zijn van alle West-Europese landen. In België liggen de prijzen gemiddeld 28 procent hoger en in Duitsland 20 procent. Hoe valt dat te rijmen met de conclusies van het rapport? Kort daarna kregen we een persbericht van de FNLI over hetzelfde rapport. De brancheorganisatie van fabrikanten van Amerk én private label verbaast zich over dezelfde voetnoot. De FNLI stelt verder dat retailers vrij zijn ver over de grenzen in te kopen, maar dat inkopen op de lokale markt in de meeste gevallen de meest efficiënte en meest duurzame optie is. De belemmeringen die er zijn, liggen veelal bij de lidstaten zelf, meent de FNLI. Typisch geval van een storm in een glas water dus, dat verdelen van de Europese markt door A-merkfabrikanten. Misschien eigenlijk wel jammer voor u, want de reportage over die snelle bootjes, treft u in dit nummer dus niet aan. Norbert van der Werff, redacteur 6
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november maart 20102010
FrieslandCampina zoekt technici in België AMERSFOORT - FrieslandCampina heeft 15 miljoen euro geïnvesteerd in het Belgische Lummen. Hierdoor ontstonden 75 extra banen. Het zuivelconcern zoekt nog zo’n 25 nieuwe medewerkers. Het gaat daarbij met name om operators en medewerkers in technische functies, meldt Express.be. De investeringen in Lummen hangen samen met de productie van room in spuitbussen in deze locatie. Een aantal productielijnen werd daarvoor vanuit de Nederlandse vestiging in Oud Gastel, die werd gesloten, verhuisd naar België. Met de nieuwe lijnen verdubbelde de capaciteit voor room in spuitbus in Lummen. De nieuwe medewerkers zijn mede nodig omdat eveneens gestart is met een weekendploeg. Behalve in de productie wordt ook geïnvesteerd in de divisie onderzoek en ontwikkeling van de Belgische locatie.
Vaker te veel residu op agf AMSTERDAM - De wettelijke norm voor residuen op groenten en fruit werd vorig jaar vaker overschreden dan in 2008. Dat concluderen Milieudefensie, Natuur en Milieu en Foodwatch in de jaarlijkse Gifmeter. De Gifmeter is gebaseerd op metingen van de VWA. In 2009 bevatte zeven procent van de onderzochte groenten en fruit zo veel residuen van bestrijdingsmiddelen dat de wettelijke normen werden overschreden. In 2008 was dat nog vijf procent. Bij negen op de tien overtredin-
gen ging het om producten van buiten Europa, stellen de organisaties. De VWA stelde deze zomer dat agf van buiten de EU sinds januari dit jaar strenger gecontroleerd wordt. Dat zou in het eerste halfjaar succes hebben gehad. Milieudefensie, stichting Natuur en Milieu en Foodwatch stellen bovendien dat de VWA onvoldoende optreedt tegen wetsovertredingen. “De autoriteit komt pas in actie als twee keer zo veel gif wordt aangetroffen als wettelijk is toegestaan. Van
de dertien keer dat de VWA dit constateerde, heeft de dienst vijf keer niet opgetreden”, schrijven ze in een persbericht. Hoewel het aantal overtredingen toenam, daalde het aandeel groenten en fruit met residuen van bestrijdingsmiddelen. Het gaat hierbij om resten die binnen de wettelijke normen blijven. Vorig jaar bevatte 62 procent van de onderzochte producten residuen. In 2008 was dat 64 procent.
Balvers neemt Bakx over WIJCHEN - Balvers Holding (Baho Wijchen) heeft snackfabrikant Bakx Foods overgenomen van Aalsmeer Foods. Door de overname ontstaat een groep van vleeswarenproducenten met een totale omzet van 100 miljoen euro en 600 medewerkers. Backx Foods uit Veldhoven is fabrikant van vleessnacks en vleesproducten voor de retail en de out-ofhomemarkt. Ook produceert het bedrijf maaltijdcomponenten voor de industrie. In 2009 nam Baho Food Henri van de Bilt uit Weurt over. Dit bedrijf is kortgeleden door brand verwoest, maar werkt weer aan een herbouw.
04-05-06-07_Mixed 11-11-10 07:31 Pagina 7
Column
Wijnadvies mag niet van Reclame Code Commissie AMSTERDAM - Ilja Gort mag consumenten op zijn wijnetiketten niet langer aanraden om twee à drie glazen wijn per dag te drinken. Dat oordeelt de Reclame Code Commissie. De commissie deed de uitspraak na een aangifte van het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid (Stap). Op het etiket van wijnboer Gort staat: ‘Is wijn drinken gezond? De meeste publicaties bevestigen dit. Niet teveel natuurlijk; twee à drie glazen per dag wordt aangeraden. Maar probeer ook wat meer te bewegen.’
De Reclame Code Commissie oordeelde dat sprake is van een reclame-uiting op het etiket, en daar zijn regels aan verbonden. Zo mag bijvoorbeeld geen gezondheidsclaim worden gegeven bij dranken met een alcoholpercentage van meer dan 1,2 procent. De commissie vond de aanklacht ‘misleiding’ echter te ver gaan. De advocaat van Gort vindt dat de wijnboer op zijn etiketten niet aan reclame doet. Volgens hem geeft Gort alleen zijn eigen mening. De wijnboer gaat in hoger beroep.
40 Procent kinderen vindt zichzelf te dik BAARN – Bijna vier op de tien kinderen in Nederland vindt zichzelf te dik. Dat blijkt uit onderzoek van Intomart GfK onder kinderen van acht tot en met twaalf jaar. Het onderzoek was bedoeld om erachter te komen hoe kinderen zelf denken over gezondheid, voeding en overgewicht. Vooral meisjes zijn ontevreden over hun gewicht. In totaal werden duizend kinderen ondervraagd, meldt het onderzoeksbureau. In Nederland is één op de zes kinderen te dik. Van de kinderen met overgewicht vinden acht van de tien zichzelf te dik. Overigens noemt van de kinderen met een normaal gewicht 29 procent zichzelf te dik. Kinderen weten goed welke tussendoortjes gezond en welke ongezond zijn. Vrijwel alle kinderen noemen bijvoorbeeld cakejes en ijsjes ongezond en wortels en appels gezond. Van alle ondervraagde kinderen is tweederde bekend met het feit dat croissants ongezond zijn. Onder kinderen met overgewicht is driekwart daarvan op de hoogte. Meisjes vinden het vaker belangrijk om gezond te eten dan jongens. Als favoriete gerechten noemen de kinderen ‘de vier p’s’: patat, pasta, pizza en pannenkoeken. Pasta is het populairst, op de voet gevolgd door patat. Bij jongere kinderen is patat favoriet, oudere kinderen kiezen vaker voor pasta. Pizza is vooral bij jongens populair. Bij obese kinderen scoren de vier p’s eveneens hoog, al kiezen deze kinderen uitdrukkelijker voor aardappelen en kip als favoriete gerechten.
De Nederlandse voedingssector is voor ‘duurzaam’. Dat zegt het FoodService Instituut Nederland in een rapport waarvoor dertig CEO’s zijn geraadpleegd. Het is de geïnterviewden niet ontgaan dat duurzaamheid net zo’n issue is geworden als overgewicht en ze hebben ‘duurzaamheid’ daarom hoger op hun bedrijfsagenda gezet. Da’s mooi. En nog mooier is dat de sector sinds Wereldvoedseldag van 16 oktober al een voorbeeld heeft van hoe je zo’n probleem moet aanpakken. Toen
Duurzaamheid voor dummies kwam tv-persoonlijkheid Arie Boomsma in praatprogramma’s vertellen hoe schandalig het is dat elke Nederlander jaarlijks vijftig kilo eetbaar voedsel in de kliko kiepert. Kijk, dat werkt! Via de massamedia de Grote Almachtige Consument oproepen om de voedseleconomie duurzamer te maken. Op diezelfde manier hebben we de veiligheid op straat verhoogd, ervoor gezorgd dat niemand nog met een slok op achter het stuur kruipt, het roken uitgeroeid, het vloeken afgeschaft en nog veel, veel meer. Zoals Batman continu de hemel afspeurt naar het Batsignaal, zo zijn consumenten voortdurend op zoek naar nieuwe manieren om hun gedrag te veranderen en de wereld beter te maken. Vroeger, toen bedrijven nog geen weet hadden van de Grote Almachtige Consument, zouden ze met de rekenmachine in de hand op zoek zijn gegaan naar een duurzamer manier van productie. Ze zouden hebben ontdekt dat de grootste mogelijkheden voor een duurzamer product zitten in zuiniger productieprocessen. Maar nu, in het tijdperk van de Grote Almachtige Consument, is dat gereken en gedoe met ketels niet meer nodig. Dat komt ook goed uit, want uit de Nederlandse opleidingsinstituten komen toch geen ingenieurs meer – alleen nog maar economen, juristen, communicatiewetenschappers en psychologen. Zeg maar: mensen die bedreven zijn in het oproepen van de Grote Almachtige Consument. Trek een blik communicatiewetenschappers open, geef ze het geld dat je anders toch maar aan technologie besteedt – en shazam! Consumentenman springt in zijn Consumptiemobiel om de wereld te verduurzamen. En als dat niet gebeurt, ach. Dan gaan we toch naar Lourdes? Arie Boomsma wil vast wel met ons mee. Willem Koert, freelance journalist Eisma Eisma Voedingsmiddelenindustrie Voedingsmiddelenindustrie | november | maart 2010 2010
7
08-09-10-11_Sial 11-11-10 08:38 Pagina 8
Tr e n d s
e n
o n t w i k k e l i n g e n
Sial
in teken van gezond en natuurlijk Tekst en foto’s: Jacqueline Wijbenga
De grootste voedingsmiddelenbeurs ter wereld, de Sial in Parijs, maakte vooral duidelijk dat de crisis op zijn retour lijkt. Bedrijven houden zich weer meer bezig met innovatie en dat heeft zijn weerslag op het aantal aanmeldingen voor de Sial d’Or. Vooral de combinatie ‘gezondheid en natuurlijk’ lijkt een belangrijke drijfveer voor ontwikkelingen.
Ricewich winnaar van innovatieprijs Honey Drop uit Canada won de Sial d’Or voor beste innovatie.
8
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
De overall winnaar van de Sial d’Or, de prijs voor de beste productinnovatie, was de Honey Drop, een honingpastille, ontwikkeld door Island Abbey Foods uit Canada. “Van eerste idee tot uiteindelijk de ontwikkeling van de Honey Drop was een proces van tien jaar”, vertelt John Rowe, eigenaar en bedenker. “Tijdens een trektocht door de bergen sneuvelde de pot honing die ik had meegenomen. Daardoor zat alles onder de plakkerige honing. Op dat moment ontstond het idee dat er iets gedaan moest worden om het product te ontdoen van die nare eigenschap.” Tien jaar van ontwikkelen en testen mondde in Parijs uit in ultieme erkenning: de overall Sial d’Or. “Ik ben er stil van. Ik weet niet wat ik moet zeggen, dit overvalt me volkomen”, aldus een dankbare Rowe. Gezondheidsbevordering Per land en per productcategorie worden voorafgaand aan de beurs nominaties en winnaars bekendgemaakt. Tijdens de beurs
08-09-10-11_Sial 11-11-10 08:38 Pagina 9
Kinderen Kinderen zijn voor productinnovaties een belangrijke doelgroep, zo bleek op de Sial. Verschillende bedrijven steken met hun productontwikkelingen in op de combinatie: kind en gezondheid. Daarbij wordt er veelal vanuit gegaan dat kinderen (te) weinig van een bepaald voedingsmiddel krijgen, met name fruit, groente of vis. Del Monte ontwikkelde een prachtig bewerkte ananasstick. De ananas is als een wokkel gesneden en op een prikker geplaatst. De ananas wordt bewaard in de diepvries. Elke dag kan een stick worden meegegeven aan kinderen in hun overblijftrommel. Tijdens de lunch is de stick ontdooid en heeft het kind een gezonde aanvulling op de lunch, die er ook nog eens leuk uitziet. Ook het Spaanse bedrijf Calvo Distribución Alimentaria, gespecialiseerd in vis, probeert de kind-consument op een optische wijze te verleiden tot het eten van een product waarvoor ze vaak geen belangstelling tonen. “Vis is gezond, ook voor kinderen, maar als ze kunnen kiezen, gaan ze toch voor de hamburger of het worstje. Op dat gegeven hebben we ingespeeld met onze hamburgers en worstjes van tonijn.” Door de gelijkenis met producten die kinderen wél graag eten, hoopt het bedrijf kinderen te laten wennen aan het eten van vis. Verse vis uit Senegal.
worden alle winnaars beloond met een trofee. Onder de producten die in aanmerking kwamen voor een prijs, was er een aantal dat specifiek inspeelde op de bevordering van gezondheid. “Veel innovaties zijn gericht op gezondheid”, stelt de jury vast. Een voorbeeld daarvan was Isio ActiStérol , het winnende product in de categorie hartige producten dat ook de landenprijs voor Frankrijk won. “Isio ActiStérol is een saladedressing in portieverpakking. Daarmee wordt voorkomen dat mensen er te veel van gebruiken. Bovendien bevat de dressing plantensterolen waardoor het bijdraagt aan het verlagen van het cholesterolgehalte”, aldus een vertegenwoordigster van het bedrijf Lesieur. Uit Turkije kwam een fruitnectar die bijdraagt aan het verlagen van het cholesterolgehalte. Het Hongaarse bedrijf Mirelite Mirsa introduceerde ‘wild garlic’, een product dat is gemaakt van de bladen van wilde knoflook. Traditioneel wordt dit in Hongarije gebruikt als knoflookvervanger.
Volgens de producent heeft Mirsa Quick frozen bear garlic gezondheidsbevorderende aspecten. “Het draagt met name bij aan het verlagen van de bloeddruk.” Beursvloer Ook op de beursvloer waren gezondheidsbevorderende producten goed vertegenwoordigd. Via speciale, voorgeselecteerde routes kon de beursbezoeker die daarin was geïnteresseerd gericht over de beurs. “Veel innovaties zijn tegenwoordig gericht op gezondheid en steeds vaker in combinatie met natuurlijke producten”, constateerde voedingskundige Nathalie Hutter Lardeau, die de beurstour ‘gezondheid en voeding’ verzorgde. Het gezondheidspaviljoen was gesitueerd in de hal waarin zich vooral zuivelbedrijven bevonden. “Niet zonder reden. Heel veel productinnovaties die te maken hebben met gezondheid, zitten in zuivel of daarvan afgeleide producten”, aldus Hutter Lardeau. Een mooi voorbeeld daarvan is Lactosalt, een zout dat zich laat gebruiken als keuken-
De 1000-dagen kaas van de Vandersterre Groep is extra lang gerijpt.
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
9
08-09-10-11_Sial 11-11-10 08:38 Pagina 10
voor gebruik in kant-en-klaarmaaltijden en fast food. Als het aanslaat, sluit ik niet uit dat dit product ook op de markt komt in consumententoepassingen.” Ook concurrent Le Président presenteerde in Parijs Camembert met gereduceerd zoutgehalte. De verpakking meldt 25 procent minder zout. “Maar de smaak is er niet minder om”, verzekert een vertegenwoordiger van Groupe Lactalis, producent van deze Franse kaas.
Een nieuwe Camembert van Le Président met 25 procent minder zout.
zout, maar dat is gemaakt van een melkeiwit, gecombineerd met verschillende mineralen. Lactosalt wordt geproduceerd door Armor Protéines, een onderdeel van de Franse zuivelgroep Bongrain. Lactosalt komt voort uit het fractioneren van melk. “Wij zijn expert in het fractioneren van melk en maken daarbij gebruik van verschillende technieken”, legde marketingmanager Xavier Moine uit. “De mineralen uit melk worden door ons gedroogd. Wat overblijft is Genieten Niet alles wat kinderen en volwassenen eten, hoeft gezond te zijn. Eten moet vooral ook genieten zijn. Voor veel consumenten staat een chocoladeproduct gelijk aan genieten. Bij kinderen vertaalt zich dat vaak in hagelslag of pasta. Lekker, en als het niet teveel wordt gegeten en wordt afgewisseld met gezonde producten op de boterham, verantwoord. In het kader van de aandacht voor Trends en Ontwikkelingen in voeding bracht Brinkers op de Sial twee nieuwe pastalijnen onder de aandacht. Eén productlijn is vooral gericht op de volwassen consument: een volledig biologische en Fairtrade-pastalijn. “Deze pasta is inmiddels al verkrijgbaar op de Duitse markt en doet het daar erg goed”, aldus een vertegenwoordigster van Brinkers. Ook in Nederland is er vraag naar. Bij Brinkers verwachten ze dat het product onder andere in wereldwinkels verkrijgbaar zal zijn, vanwege het Max Havelaar keurmerk. Een tweede lijn nieuwe producten werd gelanceerd onder de naam ‘Rainbow Circus’, waarbij ook Fluffy, een soort mascotte op de verpakkingen, een rol speelt. “Fluffy is eigenlijk een goed internationaal woord voor de productinnovatie die hier is toegepast. We hebben de pasta ‘belucht’ waardoor de consistentie is veranderd. Het is luchtiger geworden, meer als een soort mousse dus. Testpanels in Engeland hebben uitgewezen dat kinderen de voorkeur geven aan deze nieuwe pasta.” Tijdens de Sial was er ook opvallend veel belangstelling uit Frankrijk. “Dat biedt zeker perspectief voor deze twee nieuwe lijnen.”
De Fairtrade chocoladepasta van Brinkers.
een product dat smaakt als gewoon zout en dat zich ook als zodanig gedraagt bij de verwerking.” Voordeel van Lactosalt is dat het in voedingsmiddelen als ingrediënt kan worden opgenomen en dus niet apart als additief hoeft te worden vermeld. “Bovendien heeft het een conserverend effect.” De Bongrain Group gebruikt Lactosalt onder andere om het zoutgehalte in de eigen kaas, bijvoorbeeld Camembert, te verlagen zonder dat het ten koste gaat van de smaak. “Veel fabrikanten verlagen alleen het zoutgehalte, maar vaak gaat dat ten koste van de smaak. Door Lactosalt te gebruiken, kan het zoutgehalte worden gereduceerd, maar blijkt de karakteristieke smaak behouden.” Tot nu toe is het product alleen beschikbaar voor industriële verwerking. “Er is veel vraag naar vanuit zuivelverwerking, maar ook
Groene kaas Ook Nederland pakte in Parijs uit met zuivelnoviteiten. Verschillende Nederlandse kaasproducenten en -leveranciers introduceerden nieuwe smaken. Een voorbeeld daarvan is de Vandersterre Groep, die een geitenkaas met kruiden presenteerde en een extra lang gerijpte kaas: de 1000-dagen kaas. Daarnaast heeft het bedrijf ook kaas met afwijkende kleur in het assortiment: groen en rood, respectievelijk pesto-kaas en kaas met zongedroogde tomaten. Hoewel de kleur wat afwijkt van wat van kaas verwacht wordt, overtuigt de smaak consumenten van dit product, stelde exportdirecteur Ies Verloop. Bij Cheese Partners lag eveneens een groene kaas op de balie. De smaakbeleving is echter volledig afwijkend van de pestokaas. “In deze kaas hebben we het Japanse wasabi verwerkt, dat verklaart de groene kleur”, vertelde Epke Bouma. Daarnaast bevat de kaas onder andere mierikswortel, een ingrediënt dat een groep Marokkaanse belangstellenden op het verkeerde been zette. “Deze kaas proeft naar mosterd”, constateerde een van de testers. De groene kaas, een van de producten die in aanmerking kwam voor een Innovatie & trend-
Cheese Partners presenteerde op Sial een groene kaas, die zijn kleur dankt aan het Japanse wasabi.
10
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
08-09-10-11_Sial 11-11-10 08:38 Pagina 11
Grootste internationale voedingsmiddelenbeurs Zowel standhouders als bezoekers kwamen van heide en verre naar Parijs om zich te laten informeren over de nieuwste trends in voeding. Op de eerste beursdag van de Sial bleek dat de aangekondigde treinstakingen in België en de stakingen in Frankrijk vanwege de pensioenvoorstellen duidelijk hun weerslag hadden op het aantal bezoekers. “Het is gezellig, maar absoluut niet druk”, aldus een van de Nederlandse standhouders. De standhouders waren desondanks goedgestemd en optimistisch over de beurs. De beursorganisatie was eveneens positief. “We zien dat de economie weer aantrekt. Er wordt weer nagedacht over nieuwe producten. We constateren dat in de achterliggende periode een groot aantal nieuwe producten het licht heeft gezien. “
Ricewich Een alternatief voor de sandwich voor onderweg is de Ricewich van het Nederlandse bedrijf Sushi Ran uit Leimuiden. Tijdens de Sial werd dit product beloond met de Innovatie & trends-award. De afgelopen twee jaar heeft de Japanse eigenaar zich gebogen over een nieuw product, een alternatief voor de boterham met kaas of de tomaat-ei sandwich die menig reiziger onderweg oppikt. Basis voor de ricewich, die zowel koud als warm kan worden gegeten, is een combinatie van drie soorten rijst. Het combineren van die rijstsoorten tot een soort boterham die niet uit elkaar valt, was de grootste uitdaging. Daarin is veel ontwikkelingstijd gaan zitten. “In augustus hebben we het product geïntroduceerd in de AH to go winkels”, vertelt Mariette Lutgerink van het bedrijf. “Het is echt een tussendoortje dat mensen meenemen als ze onderweg zijn. Vandaar dat dit verkoopkanaal is gekozen.” Het bedrijf begon ooit met het introduceren van sushi voor de catering. Inmiddels zijn ook supermarktketens als Delhaize en Albert Heijn vaste klant. “Hoewel sushi het lekkerst is als het vers is, zijn wij erin geslaagd een product in de schappen te leggen dat een hoge kwaliteit en smaakbeleving heeft en dat mensen gewoon thuis kunnen eten.” Ricewich werd goed ontvangen. De omzet in de eerste weken oversteeg alle verwachtingen. Voor Sushi Ran is dit aanleiding om het product ook via andere verkoopkanalen in de markt te zetten. “We denken daarbij vooral aan tankstations. Ook daar neemt de vraag naar een gezonde snack toe. Onze ricewich zou goed in dat assortiment passen.”
Zowel voor Nederland als voor België scoorden de bierbrouwers het hoogst in de categorie alcoholische producten. Heineken won de landenprijs met appelcider Jillz. “Daarmee mikken we vooral op vrouwen, die niet zo graag een biertje drinken en ook niet altijd zin hebben in wijn. Jillz is dan een prima alternatief”, aldus de vertegenwoordigers van de Nederlandse bierbrouwer. De Belgische bierbrouwer Alken-Maes werd beloond voor de innovatieve biertap. Het bedrijf ontwikkelde een thuistap waarvoor geen extra toebehoren nodig is. De tap is all-in en tapt ongeveer twintig biertjes, die wel binnen ongeveer een uur moeten zijn geschonken. Overall winnaar in de categorie alcoholhoudende dranken werd Martini Soda, een
combinatie van Martini en Soda, ontwikkeld door het Italiaanse bedrijf Martini & Rosso (Gruppo Bacardi Martini). Ook hier werd duidelijk op vrouwen gemikt. Volgens het prijswinnende bedrijf is het niet eenvoudig om op dit moment een goede marktintroductie te doen in het segment alcoholhoudende dranken. “Het is echt een verdringingsmarkt. Iets nieuws is geen aanvulling op, maar gaat vaak ten koste van een ander product. Bovendien zijn het juist deze producten die in economisch mindere tijden in trek zijn”, constateerde de fabrikant. “Des te trotser zijn we op het feit dat we erin geslaagd zijn deze nieuwe drank wel onder de aandacht van de consument te krijgen en daarvoor worden we nu ook nog beloond met een prijs.”
award, trok veel belangstelling. “Zelfs cameraploegen hebben hier opnamen gemaakt.” De Wasabi-kaas wordt geproduceerd naar wens van de klant, dus mocht de internationale belangstelling daartoe aanleiding geven, dan zal de productie in Nederland worden opgevoerd.
Een alc
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
11
12_IPA 11-11-10 07:34 Pagina 12
Trends en ontwikkelingen
Nederlandse techniek wereldwijd
in trek Tekst en foto: Jacqueline Wijbenga
Op de internationale vakbeurs voor foodprocessing en verpakken IPA was de apparatuur van Nederlandse machineleveranciers en -produ-
Gecombineerde beurzen De IPA vond gelijktijdig met Sial en In Food in Parijs plaats. De formule om alle op voedingsmiddelengerelateerde beurzen gelijktijdig organiseren, bleek zowel bezoekers als exposanten aan te spreken. Ook in 2012 worden de Sial, IPA en In Food gelijktijdig gehouden, van 21 tot en met 25 oktober 2012.
centen erg in trek, zo bleek tijdens een rondgang.
Foodprocessingbeurs IPA “Vloeistof doseren met een heel fijne nevel in een menger zorgt voor een optimale verdeling”, aldus Bastiaan Soeteman van Lindor.
Snijden, schillen, wassen Het Nederlandse Sormac presenteerde een machine voor groentebehandeling. De machine wast en schilt de groente en verzamelt het product in bakken voor verdere verwerking. Op de stand werd het principe gedemonstreerd met wortelen, maar ook voor andere groenten en aardappelen levert Sormac machines. Groba uit Ittervoort is gespecialiseerd in apparatuur voor kaasverwerking. “Blokken, punten, kleine blokjes of geraspt, onze apparatuur kan het allemaal”, aldus directeur Robin de Groot. De machines worden gebruikt in de VS, Europa, maar ook in Nieuw-Zeeland. “Zelf op Tasmanië staan onze kaassnijmachines.”
12
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
schillende noviteiten, waaronder een honderd liter menger. “Een in eigen huis ontwikkeld concept”, zegt Soeteman trots. “De eerste klant kocht op basis van een tekening, nog voordat er een prototype was.” Bijzonder aan deze menger is dat de in- en uitlaat aan dezelfde zijde zitten. “Daardoor blijft de andere kant vrij voor andere toepassingen, bijvoorbeeld om vloeistoffen, mineralen of vitaminen tijdens het mengen toe te voegen.”
dustrie is de peddelmenger. De Nederlandse fabrikant Dinnissen presenteerde de Pegasus Mixer. Deze kenmerkt zich door snelle en efficiënte menging. Naast het adviseren over het mengproces, wil Dinnissen ook meedenken met klanten zodat het complete verwerkingsproces kan worden geoptimaliseerd in dienst van productontwikkeling. “De proeffabriek in Sevenum biedt daarvoor volop ruimte”, aldus Dinnissen-directeur Henri Michiels.
Toegankelijk De grotere mengers in het Lindor-assortiment zijn vernieuwd. Met de ‘Quick seal release’ worden mengers eenvoudiger toegankelijk, bijvoorbeeld voor reiniging. “Nieuwe machines worden ermee uitgerust, maar ook uitbreidingen op bestaande machines zijn mogelijk.” Belangrijkste is dat de gebruiker overal goed bij kan. Bovendien kan op deze Quick seal release-opbouw apparatuur worden aangesloten om additieven toe te voegen. Voor een optimale verdeling van vloeistoffen door het mengsel is vaak een heel fijne druppel gewenst. Die is mogelijk met de vloeistofdoseerder die samen met een Amerikaans bedrijf op de markt wordt gebracht. Op de stand toonde Soeteman hoe met het veranderen van de druk, een druppel verandert in fijne regen en vervolgens in zo’n fijne nevel dat hij amper voor het oog waarneembaar is. “Die fijne nevel zorgt er tijdens de menging voor dat je veel product verspreidt over de hele menger, waardoor het goed verdeelt.” Deze vloeistofdoseerder is monteerbaar in combinatie met de Quick seal release-opbouw; op de honderd liter menger bijvoorbeeld op de vrije zijkant.
Producthandling LAN Handling Systems toonde in eigen huis ontwikkelde handling-systemen voor levensmiddelen samen met het Franse bedrijf Steriflow. “Zij produceren sterilisatieapparatuur voor levensmiddelen, zoals autoclaven. Wij leveren de apparatuur daaromheen die zorgt dat de levensmiddelen in en uit de machine gaan en worden verpakt”, licht Maurice van den Boogaard van LAN Handling Systems toe. Op de stand werd een nieuwe autoclaaf gepresenteerd waarin het product tijdens het verblijf wordt bewogen. “Dit hebben we gezamenlijk ontwikkeld.” Voordeel van de beweging van het product tijdens de sterilisatiestap (150 keer per minuut) is dat vooral vloeibare producten niet ‘uitzakken’, maar homogeen blijven. “Daarnaast boeken we zo tijdwinst in de sterilisatiestap. Door de beweging wordt de warmte beter door het product verdeeld en de optimale sterilisatietemperatuur eerder bereikt. Dit verkort de verblijfsduur in de autoclaaf bij sommige producten van een uur naar slechts tien minuten”, aldus Van den Boogaard. Die kortere verblijftijd resulteert bovendien in een verbeterde kwaliteit. “De eerste ervaringen zijn veelbelovend. Babyvoeding en soep bijvoorbeeld worden goed gesteriliseerd, maar blijken veel smakelijker.”
Peddel Een ander type menger dat veelvuldig wordt toegepast in de levensmiddelenin-
‘Gentle touch’. Daarmee profileerde het Nederlandse Lindor zich. De machinefabrikant produceert horizontale trommelmengers voor producten die extra voorzichtig moeten worden behandeld. De Nederlandse machinefabrikant bedient daarmee een specifiek segment. Lindor-mengers vinden hun weg in de levensmiddelen-, chemische, farmaceutische en mengvoederindustrie. “Onze mengers worden toegepast voor babyvoeding, maar ook voor thee of kruiden”, vertelt algemeen directeur Bastiaan Soeteman. Op de IPA presenteerde Lindor ver-
Snel en goedkoop veel klanten bereiken? Adverteer dan op:
www.evmi.nl 1
2 3
Wist u dat .. - de site www.evmi.nl maandelijks zo’n 50 duizend keer wordt bezocht? - de bezoekers iedere maand rond de 120.000 page views genereren? - u al vanaf € 55,- per duizend vertoningen op www.evmi.nl kunt adverteren?
Reserveer meteen de positie (1, 2 of 3) van uw keuze bij Miguel van Kol:
[email protected] | +31 (0)6-42759518
Samen kunnen we zorgen voor een heerlijk diner en een smaakvolle wijn. Van het land tot op het bord en in het glas. Parker heeft het meest complete producten- en dienstenpakket in de aandrijftechniek. Onze producten vinden hun weg in de wereld van voedingsmiddelen met een toegepast productenprogramma voor onder andere melkrobots, slachterijen, kaasmakerijen en vlees- en visverwerkers. Overal waar beweging nodig is, is Parker sterk vertegenwoordigd. Met hoogwaardige producten, complete systemen en logistieke oplossingen is Parker uw partner voor nu en de toekomst!
www.parker.com/nl
14-15_Sportvoeding 11-11-10 07:34 Pagina 14
Marketing
&
sales
‘Producten voor atleten worden mainstream’
Het seminar van Food Valley, Oost NV en Health Valley op sportcentrum Papendal trok veel belangstelling.
Sportvoeding biedt industrie kansen Tekst en foto's: Norbert van der Werff
Ontwikkelingsmaatschappijen en kennisinstellingen in het oosten van Nederland werken aan een netwerk voor innovaties op het gebied van sportvoeding. Betere voeding voor sporters kan helpen de grote topsportambitie van Nederland te realiseren. Maar innovatieve sportvoeding biedt niet alleen de sporter voordeel, er liggen ook kansen voor voedingsmiddelenfabrikanten, zo bleek eind oktober tijdens een seminar van Food Valley, Oost NV en Health Valley op sportcentrum Papendal.
14
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
Nederland heeft grote ambities op sportgebied. Sportkoepel NOC*NSF presenteerde in het voorjaar van 2009 het Olympisch Plan 2028. Daarin staan ‘acht ambities’ vermeld, waaronder de topsportambitie dat Nederland in 2016 structureel een top-10 positie moet bezetten op de wereldranglijsten van de diverse sporten. Daarnaast moet in 2016 minimaal 75 procent van de Nederlandse bevolking regelmatig aan sport doen. De aangesloten sportbonden, de provincies, de vier grote steden, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), vakcentrale FNV en het bedrijfsleven in de vorm van VNONCW en MKB Nederland schaarden zich direct achter de plannen en ook het vorige kabinet deed dat. Kennisinstellingen en ontwikkelingsmaatschappijen doen nu ook
14-15_Sportvoeding 11-11-10 07:34 Pagina 15
Workshop Het seminar was mede bedoeld om de sector kennis te laten maken met het initiatief. Volgende stap is een workshop met de partners om het netwerk handen en voeten te geven. Die bijeenkomst moet nog dit jaar plaatsvinden. Daarna kan een oprichtingsvergadering worden uitgeschreven. Er moet ook een coördinator aangesteld worden, die de taken van initiatiefnemer Schaafsma overneemt. Doel van het netwerk is om het topsportklimaat in Nederland te verbeteren. De doelstellingen tot 2012 zijn verder de opstelling en uitvoering van een activiteitenplan op het gebied van onderwijs en onderzoek. Het netwerk zoekt voor de projecten nadrukkelijk de samenwerking met het bedrijfsleven. Voor de financiering worden contacten onderhouden met Food & Nutrition Delta. Een deel van het benodigde geld moet van de bedrijven komen die deelnemen aan projecten die uit het netwerk voortvloeien. Schaafsma meent dat de economische recessie geen slecht moment is voor zo’n initiatief. “Er zijn juist nu kansen voor economische ontwikkeling en innovaties. De markt voor sportvoeding is gigantisch. De Verenigde Staten en Australië zijn op dit moment de toonaangevende landen, Nederland zou daaroverheen moeten komen.” Uitdagingen Diverse sprekers gingen in op stoffen die kansen bieden. Schaafsma vertelde onder meer over vitamine D, waar in Nederland veel bewoners van verzorgings- en verpleeghuizen, zelfstandig wonende ouderen en mensen met een donkere huidskleur een tekort aan hebben. Een tekort aan vitamine
Gertjan Schaafsma meent dat de recessie juist een goed moment is om een netwerk voor sportvoeding op te richten.
D, dat wordt aangemaakt onder invloed van zonlicht, leidt niet alleen tot slechte botten, maar blijkt ook nadelig te zijn voor de spierfunctie en de werking van het immuunsysteem. Dat is voor sporters van groot belang, omdat die gemakkelijk een infectie oplopen. Ook is er volgens Schaafsma behoefte aan convenience foods die een milde bewerking hebben ondergaan en die lang goed blijven op kamertemperatuur. Die producten zijn van belang omdat jonge mensen, en dus ook topsporters, vaak de vaardigheden ontberen om een lekkere en gezonde maaltijd op tafel te zetten. Schaafsma noemde zes andere stoffen die sporters kansen bieden om hun prestaties te verbeteren: - prebiotica en probiotica en verbetering van de darmfunctie en het immuunsysteem; - S-peptiden (wei-eiwit) om glutathion te versterken en inflammatie te reguleren; - Omega-3-vetzuren om inflammatie te verminderen; - BCAA peptiden (leucine van wei) om eiwitsynthese in de spieren te stimuleren; - Trp-peptiden (uit onder andere wei) om de hersenfunctie te bevorderen via versterking van de serotonine-synthese; - Arginine-rijke peptiden (uit soja) om het herstel na blessures te bevorderen. Puzzelstukjes Ook Kamiel Maasse, langeafstandloper en coördinator wetenschappelijke ondersteuning topsport bij NOC*NSF, ging in op stoffen die de sportieve prestaties van atleten kunnen vergroten. Volgens hem blijft de
basis van presteren in de sport veel trainen, maar worden details steeds belangrijker om de concurrentie voor te blijven en dat geldt ook voor voeding. In zijn functie werkt hij aan dergelijke details en dat sluit aan bij de doelstelling om bij de top-10 van de wereld te gaan behoren. De wetenschappelijke ondersteuning bestaat uit de vertaling naar atleten van kennis die niet specifiek over sporters gaat. Ook schakelt hij experts in om kennis te kunnen toepassen bij topsporters. De derde tak is innovatie. “Dat gebeurt als er puzzelstukjes ontbreken.” Hij lichtte een tipje van de sluier op van dergelijke puzzelstukjes die het succes van Nederland tijdens grote toernooien en de Olympische Spelen moeten vergroten. Het gaat om innovaties op het gebied van vitamine D, om eiwitten en om darmgezondheid. Basisvoeding Floris Wardenaar, sportdiëtist en voorzitter van de Vereniging Sportdiëtetiek Nederland (VSN) en tevens docent aan de HAN, benadrukte dat voor sporters allereerst de basisvoeding goed moet zijn. “Als er gaten zitten in de fundering, klapt het huis in elkaar.” Pas daarna kan worden gekeken naar sportspecifieke voeding en sportsupplementen. Daarbij is de smaak van producten van groot belang. “Je ziet wel dat er producten worden gebruikt van een sponsor. Dat kan een goede drank zijn, maar als de smaak de sporter niet bevalt, drinkt hij zijn bidon niet leeg…” Hij wees erop dat het belang van de coach niet onderschat moet worden om de sporter te kunnen bereiken. “Je hebt de coach nodig om resultaat te kunnen behalen.” Sportvoeding kan volgens Wardenaar een rol spelen bij specifieke vaardigheden. Voor sommige sporten is sprongcapaciteit van belang. Dan kan bijvoorbeeld voor de trainingen creatine worden toegediend. Maar niet alleen verschillende sporten stellen verschillende eisen aan de sportvoeding, dat geldt ook voor de specifieke omstandigheden, zoals warm of koud weer, een vochtig klimaat of grote hoogte.
Hersteldrank Elena Groothuizen van Innova Market Insights constateerde dat sportvoedingsproducten steeds meer door de gewone consument geconsumeerd worden. Fabrikanten spelen daarop in. Meest sprekende voorbeeld daarvan is de sportdrank van Kruidvat. Op basis van de introducties, verzameld in de Innova-database stelde ze vast dat de voornaamste groei plaatsvindt in vijf productcategorieën: ready-to-drink sportdrinks tegen dehydration, compacte poederversies van drinks voor het op peil brengen van de vochtbalans, hersteldrank, fitness shakes en repen voor na het sporten.
een duit in het zakje. Voor Gertjan Schaafsma, lector sportvoeding en leefstijl aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen, was de topsportambitie van Nederland reden om kennisinstellingen en bedrijven enthousiast te maken voor een netwerk voor sportvoeding. Hij kondigde het netwerk aan tijdens het seminar ‘Sport en voeding: een wereld te winnen’ van Food Valley, Oost NV en Health Valley op sportcentrum Papendal. Schaafsma denkt voor het netwerk aan een grote hoeveelheid partners zoals diverse onderdelen van de HAN en Wageningen UR, NOC*NSF, Ziekenhuis Gelderse Vallei, het Nizo, de Provincie Gelderland, Oost NV, het NISB, Food Valley, Health Valley en de Stichting Future Center Wageningen. “Genoemde partners hebben al enthousiast gereageerd”, aldus Schaafsma.
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
15
16-17_Soja 11-11-10 07:35 Pagina 16
M a r k e t i n g
&
s a l e s
Innoveren met biologisch en plantaardig Tekst: Ria Besseling Foto’s: Enkco Food Group
Enkco Food Group is volop in beweging. Vleesproducten worden vernieuwd en in groeimarkt vleesvervangers zijn biologische en honderd procent plantaardige producten geïntroduceerd. Het Vivera-assortiment wordt nu uitgebreid met salades en mogelijk ook verbreed met zuivelvervangers, zoals drinks en desserts op basis van soja.
De r&d-focus van het bedrijf ligt bij vlees op verse, gezondere vleesproducten met een ambachtelijke uitstraling. “Wij zijn van mening dat er met een mooi natuurproduct als vlees zo min mogelijk moet worden ‘geknutseld’”, zegt Harold Rouweler, commercieel manager retail. “Dus geen recepturen met vleesvreemde eiwitten, geen kunstmatige hulpstoffen en minder toegevoegd zout. Hiermee geven we concreet inhoud
aan thema’s als gezondheid en duurzaamheid. Dit voeren wij door in zowel ons complete basisassortiment als in alle nieuwe productintroducties.” Succesvolle introducties van de afgelopen jaren zijn de slaburger, de rundercarré en de cheeseburger. “Wij zijn continu bezig met het ontwikkelen van nieuwe varianten, betere recepturen en modernere verpakkingen. Snel schakelen en flexibel meedenken
Enkco verbreedt assortiment
16
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
in productinnovaties maken volgens ons op termijn het verschil tussen wel en niet succesvolle bedrijven.” Vleesvervangers Behalve vleesproducten zijn ook vleesvervangers onder merk Vivera belangrijk voor Enkco. Rouweler: “Een productgroep die ieder jaar een mooie groei doormaakt en waarbinnen Enkco gestaag marktaandeel wint. Consumenten zien Vivera in diverse categorieën in de supermarkt: vlees, vleeswaren, spreads en salades. We hebben het assortiment onder Vivera-merk onlangs uitgebreid met onder meer filet américain, diverse salades, falafel en tofu.” Het bedrijf heeft de nieuwste productielocatie uitgebreid met een productiehal voor vleesvervangers. “Een flinke investering van enkele miljoenen euro’s, waardoor tevens de productie van vleesproducten meer ruimte krijgt.” Met name twintigers en veertigplussers in de kleinere huishoudens kopen Vivera, blijkt uit onderzoek naar het aankoopgedrag van vleesvervangers, dat Enkco samen met de Universiteit Tilburg heeft uitgevoerd. “Dit zijn consumenten die waarde hechten aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dierenwelzijn en milieu, gevolgd door gezondheid, zijn de belangrijkste motieven om Vivera te kopen”, vertelt Rouweler. Het aanbod Vivera-producten is verdeeld in regulier (met scharrelkippenei-eiwit; onder andere hamburgers en balletjes), biologisch (hardlopers en tofu in portieverpakkingen) en zuiver plantaardig (gehakt, roerbakreepjes en -stukjes). “Consumenten van vleesver-
16-17_Soja 11-11-10 07:35 Pagina 17
Sojadrinks en -desserts Een logische verdere stap voor het merk Vivera is verbreding van het assortiment, met zuivelvervangers op sojabasis. “In de categorie sojadrinks is ons inziens ruimte voor een tweede speler. We onderzoeken momenteel de mogelijkheden in het zuivelschap. We denken daarbij aan gangbare melkvervangers in drinks en desserts”, meldt Rouweler. “Er is plaats in de markt voor nieuwe zuiveldranken. Ze zijn een prima optie voor bijvoorbeeld consumenten met een koemelkallergie. Tegelijkertijd beseffen we dat de totale omzet van de categorie sojadrinks beperkt is. Wanneer wij starten met zuivelvervangers zal dit in nauwe samenwerking met retailers zijn”, verwacht hij. Vivera-zuivelvervangers kunnen volgens hem een eigen positionering in het zuivelschap krijgen. “De markt voor zuivelvervangers kent een lichte volumegroei, al is het een kleine markt. Basisdrinks staan in prijs echter onder druk. Verse desserts groeien met drie tot vier procent in volume en één tot twee procent in omzet, maar de groei wordt dus gedempt door de prijs van literpakken.” In zijn ogen moeten in deze niche, nieuwe producten een zelfstandige toevoeging in het schap zijn. “Vivera kent een trouwe ko-
persgroep. We verwachten dan ook extra kopers naar het schap te trekken. Deze kopers kopen op basis van soja en niet op basis van dierlijke oorsprong”, verwacht hij. Duurzaam ondernemen Bij snel schakelen en flexibel meedenken in productinnovaties hoort ook duurzaam ondernemen, vindt Enkco. “We hebben alle verpakkingen vernieuwd. De schaaltje zijn niet alleen recyclebaar, maar ook gemaakt van gerecycled plastic, dus dubbel duurzaam”, aldus Rouweler. Enkco let bij de inkoop op de herkomst van grondstoffen en duurzaamheid in de keten. “Zodra vlees van keurmerken zoals Milieukeur en Beter Leven breder beschikbaar komt, zullen wij dit in overleg met onze klanten gaan inzetten. Wij verwerken voor de vleesvervangers al jaren uitsluitend duurzame IP-soja (identity preservation), dus niet geteeld in ontboste gebieden en niet genetisch gemodificeerd.” Enkco geeft aan in vleesproducten te blijven innoveren, met name in gezondheid, ‘puurheid’ en duurzaamheid. “Maar op de langere termijn wordt vlees een schaarse en dure eiwitbron, gezien de mondiale bevolkingsgroei en de beperkte beschikbaarheid van grond, water en energie.” Eiwitten van plantaardige herkomst zijn dan het alternatief, vindt hij. “Soja is ten opzichte van vlees de meest duurzame eiwitbron. De opbrengst per hectare is twintig keer zo hoog als voor de productie van vlees, het energieverbruik is slechts ongeveer één procent en het waterverbruik ongeveer tien procent.”
Consumptie verschuift De vraag naar snel en gemakkelijk te bereiden producten zal volgens Rouweler blijven groeien. “Op basis van smaak en structuur én vanuit traditioneel consumptiegedrag blijven vleesproducten voorlopig het meest in trek bij de consument, zeker in de Westerse economieën.” Toch ziet hij in toenemende mate ‘sociaal gewenst’ consumptiegedrag. “Met name jongeren en nieuwe senioren matigen hun vleesconsumptie door kleinere porties vlees en regelmatig vleesvervangers bij de maaltijd te gebruiken. Op langere termijn verwachten we een verdergaande consumptieverschuiving van vlees richting vleesvervangers.” Consumenten letten volgens hem ook in toenemende mate op declaraties, zoals kunstmatige hulpstoffen, zout- en vetgehaltes. “Zij zien het liefst een korte declaratie met enkel natuurlijke grond- en hulpstoffen. Wij hebben de ervaring dat producten die hieraan het meest voldoen, de voorkeur van de consument krijgen.”
vangers zijn op zoek naar nieuwe variaties. Recente introducties met een nieuwe grondstofbasis slaan dan ook aan. Zo hebben we inmiddels rijstburgers, maïsfilet en falafel op basis van kikkererwten.”
Met en zonder vlees Enkco Food Group uit Holten streeft naar een zo compleet mogelijk assortiment maaltijdcomponenten met en zonder vlees. De productie van verse en gebraden vleesproducten onder private label aan retail en food-service in binnen- en buitenland, en van vleesvervangers onder Vivera-merk. De producent – met een jaaromzet van zo’n 76 miljoen euro – ontwikkelde zich in de afgelopen vijftig jaar tot industrieel specialist in vleesproducten en vlees(waren)vervangers. “Onze consumentenbeslisboom bestaat op hoofdlijnen uit Vlees – Vlugklaar en Vlees – Kant-en-klaar en Vleesvervangers”, zegt Harold Rouweler. “Daarbinnen segmenteren we in ‘maaltijdcomponenten’, ‘-ingrediënten’ en ‘snacks’; waarbinnen we weer onderscheid maken in ‘regulier’, ‘gezond’, ‘value-for-money’ en ‘biologisch’. Qua consumptiegedrag verschillen vlees- en vegetarische consumenten niet zoveel, qua levensinstelling en aankoopgedrag uiteraard wel.”
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
17
18-19_Foodinspiration 11-11-10 07:52 Pagina 18
Trends en ontwikkelingen
Voeding als inspiratiebron dere eraan vergeten.” Hij noemde verder Fast fresh. “WakuWaku, een concept in
Food Inspiration Day Opgerold brood op een stokje van Lantmännen (broodafbakmerk Pastridor).
Tekst en foto’s: Tom van der Meer
De crisis is een zegen! We moeten af van een defensieve houding en juist creatief, offensief en waardetoevoegend worden. Inspiratie is, los van elke crisis, onmisbaar voor vernieuwing. Dat was de boodschap op de Food Inspiration Day.
18
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
Het Evoluon, voorheen de plek van design en innovatie in techniek, was het strijdtoneel voor inspiratie in food- en servicetrends van morgen. Fabrikanten en leveranciers in de voedingsmiddelenindustrie lieten op inspiratieboulevards en in smaakateliers hun visie op de toekomst zien (zie foto’s). En dat bleek voeding in 4D: seeing, feeling, tasting en believing. Al zat smelling ook zeer zeker in het programma. Dé trends voor de komende tijd zijn vooral eerlijk, duurzaam en dichtbij: Natuurlijk en biologisch in een mooi jasje in samenhang met producten uit de directe omgeving. Hans Steenbergen van Food Inspiration Magazine en spreekstalmeester tijdens deze dag, had het onder meer over de merken van moeder aarde: groenten en fruit. “Dat is ondertussen zo gewoon dat we het bijzon-
Hamburg waarbij de initiatiefnemers, die afkomstig zijn van Burger King, gastronomie en de biologische keuken verenigen in een fast food revolution: je bestelt aan de counter en hebt binnen vijf minuten een biologische maaltijd met biofrisdrank: nieuw, biologisch, snel en lekker.” Azië wordt eveneens een trend, simpelweg omdat Azië een grootmacht wordt om rekening mee te houden. “Te denken valt aan feel good restaurants voor positive eating en signature soft drinks: huisgemaakte limonades met aparte smaken.” Steenbergen gaf als voorbeeld de limonade met mint, limoen en gember. Dichter bij huis gaat het om streekproducten. Een trend die overigens ook in Amerika is doorgebroken. In Nederland hebben 21 gemeenten in Zuidoost-Brabant de handen ineen geslagen om 21 streekproducten op te stellen. “Die creativiteit die daarbij loskomt is ongelooflijk.” Foodpairing Angélique Schmeinck en Bernard Lahousse gingen elk op hun eigen manier uit van bestaande voeding maar dan ánders, via onverwachte smaakcombinaties. Voedingswetenschapper en foodpairing-expert Lahousse benaderde daarbij de wetenschappelijke kant en meesterkok Schmeinck pakte uit vanuit ervaring, experimenteren en proeven. Lahousse van Sense for Taste uit Brugge herontdekte de rauwe wortel via foodpairing. Bij foodpairing worden aromaprofielen geanalyseerd door de moleculen uit elkaar te halen. Zo is de wortel qua smaak verbonden aan gekookte kip, sinaasappel , maar ook aan basilicum, zwarte thee en zelfs gin. Door onderdelen te vervangen ontstaan nieuwe smaakcombinaties en an-
18-19_Foodinspiration 11-11-10 07:53 Pagina 19
Heinz had de sou-
Food Inspiration Day
per: de eerste soep-
De Food Inspiration Day (georganiseerd door Food Inspiration Magazine en trendbureau Shoot my Food) werd dit jaar vanwege de grote belangstelling op twee dagen gehouden. In totaal bezochten 900 belangstellenden het Evoluon in Eindhoven. De dagen waren daarmee volledig uitverkocht. De reacties van de aanwezigen varieerden van ‘inspireren kost altijd geld; ík moet juist bezuinigen’, via ‘oude wijn in oude zakken’ tot ‘écht inspirerend’ en ‘veel leuker dan ik vooraf dacht’.
machine voor ambachtelijke Honigsoepen. Het bedrijf liet zien dat de soepen ‘de tijd krijgen om te groeien en te rijpen’.
Food rebels Een collectief van ‘jonge honden’ onder leiding van food designer Annelies Hermsen, vindt de wereld van eten en drinken vooral stijfjes. Zij willen wat meer dynamiek in-
brengen, zoals dat ook in mode en muziek gebeurt. De jongeren noemen zich de Food rebels. Hermsen ging in op BLB Dining, in winkelcentrum de Blob, een tijdelijk restaurant in Eindhoven in guerrilla-achtige sfeer, waar het interieur en het menu nauw met elkaar zijn verweven. Ook vertelde ze over de Venuez Gangway Club waarbij in een smalle gang van de Rotterdamse Cruise Terminal fruitpoeders en caramelpillen werden geserveerd. Arwin Caljouw had een complete picknickmand van karton ontworpen en Marriët Willems kookboek Raapsteeltje over heerlijk eten in Nederland. Shock-o-latier Dominique Persoone uit Brugge vindt chocolade rock-’n-roll. Hij ontwikkelde onder meer een snuifbar waar chocolade gesnoven kan worden en chocolipsticks om, na het stiften van de lippen, vanille-ijs te proeven (zodat samen dame blanche ontstaat). Persoone zit samen met Bernard Lahousse in de denktank van sterrenrestaurant the Fat Duck. Tijdens zijn presentatie liet hij bezoekers ondergaan wat de mogelijkheden van chocolade zijn. Tegelijk met het proeven van verschillende bon-
Sushi-bar met Brabantse streekproducten, zoals Kersenleutjes, geitenlikeur van geitenmelk en
FrieslandCampina zocht het in de smaak en in de
‘streek red bull’ Boerenkracht. Kersenleutje (Peij-
verpakking: Smoothies van sinaasappel-salie en
nenburg-ontbijtkoek uit Geldrop met zwarte ker-
framboos-peper in reageerbuizen en in beugel-
sen uit Mierlo) zoekt nog een fabrikant.
flesjes.
bons werden geuren de zaal ingespoten om de smaken nog intenser te maken. Zo beleefde de zaal een bonbon van moederborst en chocolade met ingekookt oestersap, met gras en met regen. In het verlengde hiervan kwam het belang van geur ook naar voren bij Massaniello Bogaert van parfumhuis Guerlain die verschillende signature fragnances heeft ontwikkeld. Aan de hand van geurmonsters liet hij de zaal raden wat geroken werd. Een van de geuren was het braaksel van de potvis, oftewel grijze amber, dat in veel parfums gebruikt wordt. Een andere geur benaderde de Mojito cocktail, met geuren van rietsuiker, rum en citroen. Groenten uitgangspunt SVH Meesterkok Albert Kooy presenteerde de nieuwe Nederlandse menukaart. Kooy vindt dat er in de horeca te veel aandacht is voor vlees en vis en dat groenten verworden zijn tot garnituur. Bovendien is in zijn ogen het plaatselijke, Nederlandse aspect vaak onderbelicht. “Hierdoor ontstaat een carbon footprint die zeker in de toekomst niet meer te handhaven is. In de nieuwe Nederlandse menukaart zijn groenten van de koude grond als uitgangspunt genomen en zijn vlees en vis de garnituur.” Het gaat om producten met aandacht voor de regio en voor het seizoen. “Niet meer de retailer maar de natuur bepaalt wat gegeten wordt.” Het resultaat is volgens hem een gezondere, betere keuken die ook nog eens goedkoper wordt.
dere texturen. Schmeinck van Taste to Taste ging opnieuw aan de slag met het onderhand uitgeholde gerecht carpaccio. Zij bracht een “ode aan de oorsprong” via foodstripping. “Wij zijn ondertussen gewend aan toevoegen, maar het is juist de kunst om weg te laten.” In het smaakpaviljoen van Zwanenberg Food Group werden carpaccio’s geserveerd die bereid waren met hpp (high pressure processing). Aan de hand van smaakvrienden van carpaccio heeft Schmeinck nieuwe, verrassende smaakcombinaties gemaakt. Zo kon een Italiaanse versie (met gepofte, gekonfijte tomaten met Parmezaan) geproefd worden, een Aziatische versie (met shiitake, laos, citroengras, steranijs en een oester-sojasaus) en een Nederlandse versie (met rode biet, kappertjes, dragon, bladpeterselie en Friese kruidnagelkaas).
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
19
20-21-22_Gezondheidsclaim 11-11-10 07:54 Pagina 20
Marketing
&
sales
hard oordeel
Opnieuw EFSA over aanvragen Tekst en foto’s: Norbert van der Werff
Het NDA-panel van EFSA heeft over 13 procent van de 808 artikel 13.1
gezondheidsclaims een positief oordeel geveld. Slechts 111 claimaanvragen konden de toets der kritiek doorstaan, zo blijkt uit een inventarisatie van EVMI. In dit artikel vooral aandacht voor de gezondheidsclaims over weight management.
De eisen die aan gezondheidsclaims werden gesteld, waren lange tijd erg onduidelijk – volgens sommige mensen zijn ze dat nog steeds. Bij alle congressen en symposia over gezondheidsclaims de afgelopen jaren haalden sprekers daarom hetzelfde voorbeeld van een generieke gezondheidsclaim aan: calcium is goed voor de botten. Bij de EFSAopinies duikt de calciumclaim ook steeds weer op. De claim werd namelijk een jaar geleden bij de eerste batch artikel 13.1claims goedgekeurd en kwam bij de derde in oktober weer voorbij. Maar lang niet alle calciumclaims zijn goedgekeurd. Het NDA-Panel van EFSA concludeerde dat er geen causaal verband is tus-
sen calcium en zoals dat genoemd wordt ‘handhaving van normaal haar en normale nagels’ en ook niet aangaande de verlaging van de LDL- en verhoging van de HDL-cholesterolconcentraties. Verder hebben ook claims over de relatie tussen calcium en het verlichten van premenstruele klachten, het verminderen van vermoeidheid, het bijdragen aan normale psychologische functies en handhaving van een normaal lichaamsgewicht, het niet gehaald. De claim van de rol van calcium met betrekking tot de doordringbaarheid van celmembranen is volgens het panel onvoldoende gedefinieerd en kan dus ook niet worden gevoerd. Wél mag geclaimd worden dat er een relatie is tussen
Beweeglijk sperma Het meervoudig onverzadigde vetzuur DHA is goed voor de gezondheid. De claim dat DHA ‘de mannelijke vruchtbaarheid ondersteunt door het middel te verschaffen voor de beweeglijkheid van de staarten van spermatozoïden’, heeft EFSA echter niet goedgekeurd. EFSA erkent dat die beweeglijkheid een gezondheidsvoordeel is, maar stelt vast dat geen referenties naar wetenschappelijke studies zijn aangeleverd die dat aantonen. De claim is daarom afgewezen. Andere DHA-claims redden het wel. Dat DHA helpt bij de handhaving van de normale concentratie van triglyceriden in het bloed is goedgekeurd door het DNA-panel van EFSA. Daarvoor moet twee gram DHA per dag worden geconsumeerd. Ook de claims over handhaving van normaal zicht en handhaving van de hersenfunctie kregen de goedkeuring van het Panel. De claims over hersenontwikkeling werden echter afgewezen omdat ze over de ontwikkeling van kinderen gaan en dus niet onder artikel 13 vallen, maar onder artikel 14. Ook afgewezen werden de claims dat DHA LDL-cholesterol in het bloed beschermt tegen oxidatieve schade en dat DHA helpt bij het handhaven van een normaal gewicht.
20
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
calcium en de normale regulering van celdeling en celdifferentiatie. Weight management Overgewicht en obesitas vormen voor mensen in Nederland en de andere EU-landen een steeds groter probleem. Toezeggingen over de snelheid en de mate van gewichtsverlies zijn volgens de EU-verordening verboden, maar er zijn genoeg andere claims die voedingsmiddelenfabrikanten graag op hun verpakking willen zetten. De meeste claims over ‘gewichtsafname’, ‘het bereiken of handhaven van een normaal gewicht’ of ‘verzadiging’ konden volgens EFSA echter niet hard worden gemaakt. Voor voedingsvezel waren claims ingediend met betrekking tot onder meer weight management en verzadiging. De stof was echter niet voldoende gekarakteriseerd, meende het Panel, want verschillende soorten voedingsvezels hebben verschillende fysiologische effecten. De claims werden daarom afgekeurd. De satiety-claim van pectine werd eveneens afgekeurd. Er waren namelijk geen referenties naar studies bijgevoegd, zodat het Panel de claim niet kon toetsen. De claims over de vezel konjac mannan (glucomannan) over afname van het lichaamsgewicht kwam er wel door. Volgens het Panel vonden de meeste interventiestudies een statisch significant bewijs voor gewichtsafname. Daarvoor moet dan wel minstens drie gram glucomannan per dag worden ingenomen in
20-21-22_Gezondheidsclaim 11-11-10 07:55 Pagina 21
Afbraak lactose EFSA heeft de generieke claim goedgekeurd dat yoghurtcultures zorgen voor verbeterde afbraak van lactose in het lichaam. Het gaat om de levende yoghurtcultures met de micro-organismen Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus en Streptococcus thermofilus. Deze claim richt zich niet op de gehele bevolking, maar op mensen met lactose-intolerantie. Bij 13 van de 14 humane interventiestudies werd een verbeterde lactosevertering aangetoond. Bij de studie die dat niet deed, verminderden wel de symptomen, zodat het de aannemelijkheid van de claim versterkte. Om de generieke gezondheidsclaim (artikel 13.1) te mogen voeren, moet de yoghurt wel minimaal 108 kve (kolonievormende eenheden) per geserveerde hoeveelheid startercultures hebben, stelt het panel.
Het dessert van Alpro Soya met yoghurtcultures bevat de Lactobacillus bulgaricus en de Streprococcus thermofilus. Deze bacteriestammen helpen mensen met lactose-intolerantie bij het afbreken van lactose.
drie doses van minimaal één gram elk. Dat dient te gebeuren vóór de maaltijd en samen met één of twee glazen water. De werking geldt uiteraard in combinatie met een caloriebeperkt dieet. Eiwit De causale relatie tussen soja-eiwit en gewichtsbeheersing werd echter niet bewezen geacht. Het Panel stelde dat in de enige studie die conclusies over de claim rechtvaardigde, soja-eiwit het niet beter deed dan andere eiwitbronnen. De gezondheidsclaim dat eiwit (in het algemeen) leidt tot verzadiging, en dus een lagere energie-inname, haalde het ook niet omdat het Panel uit de studies niet kon opmaken of de effecten het gevolg waren van de inname van eiwitten. De studies waren namelijk zo ontworpen dat er bij veranderingen in de eiwitinname ook wijzigingen in de inname van koolhydraten of vetten waren. Bovendien, zo stelt het Panel, was er geen informatie beschikbaar over de langere termijn, omdat de testen eenmalig waren. Bij de claim
weight management speelden dezelfde problemen: uit 16 van de 17 studies kon niet worden opgemaakt of de bereikte effecten wel door de eiwitten veroorzaakt werden. Ook op de andere studie was kritiek, onder meer vanwege de korte duur. Voor wei waren er vier gezondheidsclaims op het gebied van verzadiging, lichaamsgewicht en afname van het vetpercentage. Op basis van de studies was de conclusie in alle gevallen afwijzend. Ook de claim dat hydroxypropyl methylcellulose (HPMC) verzadigt en dus leidt tot een lagere energie-inname, werd afgewezen omdat er geen studies met wetenschappelijk bewijs waren aangeleverd. De claim dat tarwezemelen leiden tot handhaving van een normaal gewicht werd om dezelfde reden afgekeurd. Voor onder meer epigallo-catechin-3-gallate (EGCG), dat in groene thee zit, luidde de claim dat het leidt tot toegenomen oxidatie van vetzuren en lichaamsvet en dus tot het bereiken van een normaal gewicht dan wel minder lichaamsvet. De studies konden het NDA-Panel echter niet van die effecten over-
tuigen. Het Panel oordeelde bovendien negatief over de gezondheidsclaim dat bepaalde combinaties van CLA-isomeren bijdragen aan het bereiken van een gezond lichaamsgewicht en aan afname van het vetpercentage. De wetenschappers zagen namelijk geen oorzakelijk verband. Er was ook een claim ingediend over het vetzuur EPA en ‘toename van de eetlust na onbedoeld gewichtsverlies, resulterend in hogere energie-inname’. Omdat geen referenties naar menselijke interventiestudies waren vermeld en de studies bij proefdieren niet
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
21
20-21-22_Gezondheidsclaim 11-11-10 07:55 Pagina 22
voldoende zijn om het effect bij mensen te voorspellen, werd ook deze claim afgewezen.
Positief oordeel Een positief oordeel werd geveld over 46 22
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
De definitie van volkoren verschilt per land. Omdat bij de gezondheidsclaims met betrekking tot verzadiging en weight management niet duidelijk werd gemaakt welke definitie van ‘volkoren’ werd gebruikt, keurde het NDA-panel de claims af. Op de foto een verpakking van Cracottes van Lu. Front-of-pack staat hierop ‘rijk aan vezels’; geen gezondheidsclaim maar een voedingsclaim dus.
claims (108 aanvragen). Ze hebben betrekking op het al genoemde konjac mannan, chloride, pectine, tarwezemelen, lactulose, yoghurtcultures, HPMC , vetten (DHA, EPA/DHA/DPA en plantensterolen), eiwit en mineralen (ijzer, calcium, magnesium en jodium). Vooral echter claims over vitamines (B1, B2, B6, biotine, foliumzuur, B12, C en E) konden de goedkeuring van het NDA-panel dragen. In totaal hebben wetenschappers van EFSA nu 1.745 van de 4.637 generieke gezondheidsclaims beoordeeld. De claims
hoeven echter nog niet van de verpakkingen af, want de Europese Commissie zet volgend jaar ná de evaluatie van de laatste partij generieke gezondheidsclaims op basis van de opinies van EFSA, in één keer alle artikel 13.1-gezondheidsclaims om in wetgeving. Die laatste batch wordt eind juni 2011 verwacht. Alleen gezondheidsclaims die betrekking hebben op zogenoemde ‘botani-cals’ volgen nog later. Alle opinies over gezondheidsclaims zijn te vinden op de website van EFSA: www.efsa.europa.eu.
108 Goedgekeurde claims EFSA publiceerde de derde batch generieke gezondheidsclaims op dinsdag 19 oktober. De partij bestond uit 75 opinies met de resultaten van in totaal 808 claims. Iedere opinie bespreekt het oordeel over één of meerdere claims. In veel gevallen wordt onder één noemer een advies gegeven over meerdere, vergelijkbare claimaanvragen (question numbers) tegelijk. Op die manier gaf het panel 46 keer een positief advies, waarmee 111 claimaanvragen werden goedgekeurd. Daarnaast werd 29 keer goedkeuring gegeven aan één of meerdere claimaanvragen waarover al eerder een positief advies was gegeven. Die claimaanvragen hebben we daarom niet bij de 111 goedgekeurde claimaanvragen meegerekend. Bij vijftien claims werd de claim bewezen geacht, maar stelden de wetenschappers dat er in de ‘normale’ bevolking in Europa geen sprake is van een tekort aan de werkzame stof. Die claimaanvragen hebben we ook niet meegerekend bij de goedgekeurde claims. Dat betrof claims over zeven stoffen: selenium, zink, mangaan, molybdeen, niacine (vitamine B3), pantotheenzuur (vitamine B5) en chroom. Claimaanvragen werden om dezelfde redenen afgewezen als bij de eerdere partijen in februari 2010 en oktober 2009: geen goede definiëring van de werkzame stof, onduidelijke claims of het ontbreken van een gezondheidsvoordeel. Bovendien ontbraken vaak interventiestudies bij mensen. Ook sloot het wetenschappelijke bewijs niet altijd aan bij de claim. Bij de claim over pruimensap en het handhaven van de normale darmwerking werden bijvoorbeeld drie interventiestudies bij mensen aangeleverd. Daarbij werd echter geen interventie met pruimensap gedaan. De claims over ‘volkoren’, onder meer met betrekking tot verzadiging en weight management, werden afgewezen omdat de werkzame stof niet voldoende gekarakteriseerd was. “In de UK en de VS moeten volkorenproducten minimaal 51 procent van het natte gewicht uitmaken, terwijl in Zweden en Denemarken meer dan vijftig procent van de bestanddelen op basis van de droge stof vereist is. In Duitsland moet volkorenbrood 90 procent volkoren bevatten.”
23_NVVL 11-11-10 07:55 Pagina 13
NETWORK FOR FOOD EXPERTS
Network for Food Experts ‘Heidag’ NVVL-bestuur Op 21 oktober was er weer de jaarlijkse NVVL heidag. Dit jaar stond de dag in het teken van de toekomstige thema’s binnen de voedingssector, de ontwikkeling van de NVVL en het programma voor 2011. Kijkend naar de toekomst zien we dat een aantal bedrijven hun onderzoek naar voedingsapplicaties verhuist naar de lokale markten, veelal buiten Nederland of zelfs buiten Europa. Ondertussen proberen overheden levensmiddeltechnologen aan te trekken en deze studie te stimuleren om het huidige tekort aan technologen op te vullen. De voedingskunde en diëtetiek richt zich voor een groot deel op de binnenlandse markt en hier zien we een steeds groter wordende invloed van de verzekeringsmaatschappijen op de samenstelling van de zorgpakketten. Inhoudelijke onderwerpen zoals ondervoeding bij ouderen, preventie van het metaboolsyndroom, kindervoeding en het aanleren van goed eetgedrag en duurzaamheid zijn slechts een greep uit de onderwerpen die de komende jaren hoog op de agenda zullen staan. Interactief NVVL-Network for Food Experts blijft zich de komende jaren richten op het samenbrengen van de belanghebbenden binnen de voedingssector door middel van het organiseren van inhoudelijke discussieplatforms. Hierbij wil zij haar netwerkfunctie nog meer uitbaten en daarom zullen de programma's zo interactief mogelijk worden samengesteld. De NVVL wil duidelijk laten zien wat de toegevoegde waarde is van een lidmaatschap of een donateurschap. Intussen wordt er volop nagedacht over het programma van 2011. De nieuwjaarsborrel met de donateurs, werkgroepleden en bestuur en twee symposia staan reeds gepland. In komende nieuwsbrieven wordt u uitgebreid ingelicht over de inhoud hiervan. Zodra de rest van het programma concretere vormen aanneemt, wordt u hier uiteraard zo spoedig mogelijk over geïnformeerd. Uiteraard kunt u ook altijd onze website www.nvvl.nl bezoeken voor meer informatie. Hans Wildeboer Voorzitter NVVL 쑸
De NVVL is ruim vijfenvijftig jaar geleden opgezet voor kennisvermeerdering en informatie-uitwisseling binnen de voedings(middelen)industrie. De vereniging organiseert symposia en workshops voor foodexperts en geeft een eigen jaarboek uit. Door middel van jaarprijzen probeert de vereniging studenten te stimuleren die voedingsgerelateerde onderwerpen bestuderen. De vereniging telt zeshonderd leden, van de vakinhoudelijke professionals zoals levensmiddelentechnologen, voedingskundigen, diëtisten tot andere experts in food.
Nieuwe voorzitter NVVLNetwork for Food Experts? In de laatste NVVL-nieuwsbrief plaatsten wij een oproep voor kandidaten voor het voorzitterschap. Als bestuur zijn wij blij dat er enthousiast is gereageerd door een aantal capabele kandidaten. Momenteel zijn er gesprekken gaande met alle kandidaten. Wij vertrouwen erop dat, tegen de tijd dat u deze uitgave ontvangt, de kogel door de kerk is. Uiteraard houden wij u via deze pagina en onze nieuwsbrief op de hoogte van de vorderingen. In de volgende uitgave proberen we u voor te stellen aan de nieuwe voorzitter. 쑸
Rond de Tafelsessie: Voedingsvoorlichting onder druk? Tijdens de Rond de Tafelsessie op 25 november bij de Consumentenbond in Den Haag staat de vraag centraal welke kansen en beperkingen er door de nieuwe claimregelgeving zijn voor het geven van algemene voedingsvoorlichting door voedingsmiddelenbedrijven, voorlichtingbureaus en organisaties als het Voedingscentrum en zorgverzekeraars. Na een inleiding en presentatie van drie praktische casussen wordt een discussie gevoerd die zichtbaar maakt waar de uitdagingen liggen om op een goede manier algemene voedingsvoorlichting te kunnen (blijven) geven. De Rond de Tafelsessie wordt exclusief voor NVVL-leden georganiseerd. Mail naar
[email protected] om u aan te melden. Programma: 14.30-14.45 uur 14.45-14.50 14.50-15.15 15.15-15.30 15.30-15.45 15.45-16.00 16.00-16.30 16.30-17.30 17.30-
Ontvangst Welkom door Alice Mathijssen, Mathijssen Advies en NVVL-werkgroep Voeding Claimsverordening en Voedingsvoorlichting, Jos Bruin, Warenwetadvies.nl Grenzen aan communicatie over zoutverlaging, Simone Pelkmans, Unilever Claimsverordening voorbij het etiket, Louis van Nieuwland, Schuttelaar & Partners Voedingsvoorlichting versus productpromotie, Henk van den Berg, Voedingscentrum Pauze Discussie Borrel 쑸
Eerste ronde NVVL-Jaarprijs van start Om goed (praktisch) onderzoek te stimuleren, reikt de NVVL jaarlijks de NVVL-Jaarprijzen uit aan HBOen WO-studenten levensmiddelentechnologie, voeding of diëtetiek. De beste HBO- en WO-scriptie wordt beloond met een oorkonde en een geldbedrag van 500 euro. De jury heeft dit jaar behoorlijk wat scripties te verwerken. Het grootste deel daarvan is afkomstig uit het Hoger Onderwijs. Begin januari komt de jury weer bijeen voor de eerste bevindingen. Daarna start een tweede ronde. In maart 2011 ontvangen alle inzenders een schrijven. De prijswinnaars krijgen dan ook bericht, zodat zij op het voorjaarcongres van de NVVL hun prijs in ontvangst kunnen nemen. 쑸
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
23
24-25_Eierbreekmachine 11-11-10 07:55 Pagina 24
P r o c e s s i n g
140.000 eieren per uur breken Tekst: Paul Quaedvlieg Foto’s: Armac, Coenraadts, Paul Quaedvlieg
Machinefabrikant Coenraadts heeft een eierbreekmachine die maximaal 140.000 eieren per uur kan breken. Dat zijn omgerekend 2333 eieren per minuut en bijna 39 eieren per seconde. Bij deze machine, de Ovomaster breeklijn, is de mechanische techniek om het ei op te pakken van groot belang. Je moet als machinebouwer
De oudere PLC-gestuurde cyclische machines van Coenraadts gaan tot maximaal 45.000 eieren. De nieuwe Ovomaster kan dus een driedubbele capaciteit aan. “Bij deze snelheid moet het proces nog steeds beheersbaar blijven”, legt Jan Wouterse, verkoopdirecteur van Coenraadts, uit. “De uitdaging zat vooral in de beweging van het ontstapelen van de eieren uit de trays. Een ei is een teer en breekbaar product. Om het ei op te pakken uit een tray moet de vacuümcup snel naar het ei bewegen, dan langzaam het ei oppakken, dan weer snel het ei verplaatsen en tenslotte het ei weer langzaam neerzetten op de lopende band die naar de eierbreekmachine gaat. Waar in de oudere machines curveschijven en pneumatiek werden gebruikt, zijn we bij de Ovomaster overgestapt naar servo-aandrijvingen.”
immers het proces goed in de klauwen hebben. Coenraadts
Techniek rond teer proces
24
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
Coenraadts Egg Processing Equipment uit Zaandam heeft een lange geschiedenis op het gebied van eierbreekmachines. De eerste machine werd geleverd in 1967. De meeste Coenraadts-machines draaien wereldwijd nog steeds, soms in een tweede, derde of vierde leven bij een andere producent. Dat zegt veel over de hoge kwaliteit die het bedrijf nastreeft. Veel oude machines komen ook terug voor een upgrade en nieuwe besturing en gaan weer als nieuw retour naar de klant. Bij Coenraadts werken 24 medewerkers, maar het bedrijf werkt intensief samen met onder meer Armac voor het besturings- en elektrische gedeelte en Metalcom voor de werktuigbouwkundige constructies.
Intensieve samenwerking “Elektronisch is elke beweging te optimaliseren en zijn de bewegingen beter onder controle te houden”, vult Michael Huijgen, projectmanager bij Armac Industrial Automation, aan. “De hoofdbeweging van de machine is het draaien van het kruis, alle andere bewegingen zijn daaraan elektronisch gekoppeld.” Armac wordt sinds 1993 door Coenraadts ingeschakeld voor het ontwerpen van de besturing en de elektronica. Ook de besturingskasten voor de Coenraadts-machines worden bij Armac in Andelst opgebouwd en getest om vervolgens geïnstalleerd en in bedrijf gesteld te worden bij Coenraadts te Zaandam. De mechanische 3D engineering gebeurt bij het bedrijf Metalcom, dat in Zuidoostbeemster is gevestigd. “Het complete werktuigbouwkundige deel ligt in handen van Frans Dobbelaer. De samenwerking bij de ontwikkeling van Coenraadts-machines is altijd erg intensief en alleen als alle partijen dit goed doen, wordt het een succes”, zegt Huijgen.
24-25_Eierbreekmachine 11-11-10 07:56 Pagina 25
Besturing op afstand Om machines wereldwijd op afstand te kunnen monitoren, wijzigingen uit te voeren en eventueel te bedienen heeft Armac een zelfontwikkelde verbinding gemaakt onder de naam IQsafelink. Diagnose en besturing op afstand geeft uitgebreide servicemogelijkheden en kan bovendien geld en tijd besparen.
De Bachmann-besturing werd gekozen vanwege zijn degelijkheid en flexibiliteit.
Besturing en veiligheid Armac koos als onafhankelijk engineeringbureau voor de besturingstechnologie van Bachmann. “De keuze viel op Bachmann vanwege de degelijkheid en de flexibiliteit”, legt Huijgen uit. “De omgeving waarin de eierbreekmachine werkt, is nu niet bepaald schoon en er wordt met agressieve schoonmaakmiddelen gewerkt. Vaak staat een eierbreekmachine in een koele, vochtige ruimte. De besturing kan de temperatuur wel aan (Bachmann-besturingen kunnen van -40 °C tot +70 °C) en biedt in-
dien gewenst nog een extra coating voor mogelijke condensvorming.” De flexibiliteit was nodig om de besturing goed in te richten op de machine. Er zijn immers veel verschillende bewegingen in de machine aanwezig, deels met servotechniek, deels met pneumatiek. “Ook konden we gemakkelijk op deze manier de veiligheid optimaliseren. Gaat er bijvoorbeeld een kap open, dan gaat de machine in een soort bevroren toestand en blijven de eieren aan de vacuümcups hangen.” Infrarood De Bachmann IPC MX213 communiceert via een blauwe Ethernetkabel met de servoregelaars van Stöber en via een witte Ethernetkabel met de IQsafelink module (zie kader ‘Besturing op afstand’). Aan de IPC zijn twee DI232 en twee DO232 I/O modules gekoppeld. Voor de veiligheid hangt er ook nog een Bachmann SLC284 veiligheidsmodule aan. In eerste instantie was er gekozen voor een touchscreen van Bachmann, maar in de praktijk bleek deze niet bestand tegen de vuile handschoenen van operators met eierstruif en eierschalen. Er kwamen veel krassen op. Nu is de machine voorzien van een krasvast infraroodscherm van het type IPC310/IR. “Dat was wel iets duurder”, zegt Wouterse, “maar het moet gewoon goed zijn.”
Daarbij komt dat Coenraadts hoge eisen stelt aan de toeleveranciers, partners en de componenten en materialen die gebruikt worden. Wouterse: “Wij werken met Armac en haar medewerkers alsof het onze eigen besturingsafdeling is. Voor de service en kwaliteit die wij onze klanten willen bieden, is het belangrijk dat onze medewerkers, partners en toeleveranciers optimaal samenwerken. Armac wordt al in een vroeg stadium betrokken om te adviseren over het besturingsconcept. Daarbij moet de keuze voor kwaliteit en betrouwbaarheid altijd voorop staan. Die keuze maken wij omdat 95 procent van onze machines voor de export bestemd zijn. Door op voorhand te kiezen voor kwaliteit komt dit de machinebeschikbaarheid alleen maar ten goede.“
Schematische weergave van de aandrijving van de hefplateaus.
Naast het feit dat de Ovomaster maximaal 140.000 eieren kan breken, heeft deze machine 40 procent minder vloeroppervlak nodig dan vergelijkbare machines.
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
25
Synergie in roestvaststaal Veiliger, sneller en goedkoper reinigen? Hygiëne en reiniging is een belangrijk aandachtsgebied in de voedingsmiddelenindustrie. De Heleon Group biedt een compleet programma aan toekomstgerichte, efficiënte en proceszekere reinigingscomponenten. Plus de bijhorende kennis over toepassingen. De Heleon Group helpt u om de beste oplossing voor uw reinigingstaken te formuleren en heeft daarvoor een breed scala aan producten ter beschikking. Ontdek de kracht van de Heleon Group.
Heleon Group Holstaal BV Vierlinghstraat 10 4251 LC Werkendam Nederland Tel: (+31) 183-679860 www.heleon-group.com Roestvaststalen buizen en fittingen - sanitaire koppelingen - afsluiters - slangen - filters en andere armaturen voor de voedingsmiddelen en farmaceutische industrie
Perslucht en voedselveiligheid Welk risico loopt u?
Weet u zeker of u uw voedsel veilig produceert of verpakt? Vanuit uw persluchtsysteem kunnen schadelijke stoffen uw producten verontreinigen. De eisen in BRC- en de IFS-standaard worden ook hier steeds strenger.
: foto
ob pyl Cam
er act
Maak een afspraak met Geveke voor een vrijblijvend advies bij de risico-analyse van uw persluchtsysteem.
Advies - Verkoop - Service - Onderhoud - Verhuur - Revisie - Occasions
[email protected] - 020 582 2610 www.perslucht.nl 036_adv.bacterie.indd 1
04-11-2010 10:36:29
27_Crispy Paneer 11-11-10 07:57 Pagina 27
Product & ontwikkeling
Nieuwe paneerlaag maakt snack krokanter Tekst: Tom van der Meer Foto: Crisp Sensation
Gepaneerde producten ontwikkelen voor bereiding in de magnetron blijft een lastig verhaal. De snack wordt toch altijd zacht, klef en blijft niet krokant. Zelfs speciale magnetronverpakkingen geven lang
Crisp Sensation
niet altijd het gewenste resultaat. Crisp Sensation claimt nu een oplossing te hebben.
Het Zwitserse Crisp Sensation Holding SA heeft een nieuwe paneerlaag ontwikkeld, waardoor snacks langer krokant blijven. Ze krijgen een karakteristieke bite die het best kan worden omschreven als ‘licht knapperig’, stelt een woordvoerder van het bedrijf. Ook zijn de snacks na bereiding in de magnetron minder vet dan gefrituurde snacks. Over de samenstelling van de laag en de technologie wil het bedrijf weinig kwijt, vanwege het patent wat erop zit en de aanwezige concurrentie. Er wordt slechts gemeld dat het gaat om een ‘combinatie van crumb, batter, stabilisator en een aangepast productieproces’. “De krokantheid is dus niet meer afhankelijk van een speciale magnetronverpakking maar ligt besloten in het product zelf.” Knapperigheidsproef De producten zijn uitgebreid getest. In de testfabriek van CFS in het Nederlandse Bakel zijn producties gedraaid van kipnuggets en vis- en kaasproducten met de paneerlaag. Ook zijn er op labschaal groenten-, aardappel- en garnalenproducten gemaakt. Smaaktests, uitgevoerd door Wageningen UR Food & Biobased Research, toonden aan dat diepgevroren nuggets met de nieuwe paneerlaag, zonder actieve verpakking, na bereiding in heteluchtoven en magnetron hun authentieke smaak en textuur behielden. Steeds werden de Crisp Sensation-snacks significant krokanter bevonden dan referentieproducten van een Nederlandse marktleider. Een breekproef en een test naar het geluid dat samenhangt
met de knapperigheid toonden bovendien aan dat de magnetronproducten zelfs bij een bewaartijd van meer dan negen maanden hun technologische en smaakeigenschappen behielden. Niet klef De snacks, maar ook kant-en-klaarmaaltijden die met Crisp Sensation zijn gemaakt, behouden hun knapperigheid en worden niet klef als ze gedurende langere tijd voor consumptie (uren) warm worden gehouden in een speciale warmhoudkast. Volgens de woordvoerder van het bedrijf is door het productieproces een vetvermindering van meer dan vijftig procent mogelijk, mede omdat de speciale laag tijdens het productieproces minder vet opneemt. Dat maakt de snack een gezonder alternatief, meldt het bedrijf. Overigens zijn de producten ook regulier te bereiden in oven of frituur. Ook dan blijft de snack krokant en, vanwege de vetresistente laag, aanzienlijk minder vet. Klaar voor markt De nieuwe, wereldwijd gepatenteerde, technologie is nu klaar om de markt op te gaan. Het procédé opent volgens het bedrijf nieuwe mogelijkheden voor fabrikanten van gepaneerde diepvriesproducten en grote cateraars. Het kan daarbij gaan om kipnuggets, vissticks en kaas- en groente-
sticks, maar ook om schnitzels en zelfs zoete varianten. Klanten kunnen de technologie onder licentie van Crisp Sensation gebruiken. Co-branding is eveneens mogelijk. De technologie is volgens de fabrikant makkelijk, zonder al te grote aanpassingen, te gebruiken voor grote batches op de productielijnen. Wel is een stikstofvriezer een vereiste omdat het eindproduct snel en op extreem lage temperaturen moet worden ingevroren. Alle ingrediënten voldoen aan de richtlijnen van EFSA en FDA en bevatten geen kleur-, geur en smaakstoffen en conserveermiddelen. Het product heeft geen clean label, maar de E-nummers die erin zitten, zijn technisch noodzakelijk voor de eigenschappen van de paneerlaag.
Internationaal Crisp Sensation zetelt in het Zwitserse Geneve. Het bedrijf heeft R&D-activiteiten in laboratoria in Manchester en in Rotterdam. Partners zijn verder CFS in Bakel (testcentrum), ECP Crumbs in Helmond (crumb-producent), Jadico in Rotterdam (producent batters en stabilisatoren) en Air Products in Brussel (diepvriestechnologie).
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
27
28-29-30_Hygienisch 11-11-10 08:01 Pagina 28
Hygiënisch ontwerpen Hygiënisch ontwerpen: veel productieprocessen kunnen niet op microbiologische schaal gereinigd worden en geven direct bij aanvang een nabesmetting. De EHEDG (www.ehedg.nl) heeft een testmethode ontwikkeld die aangeeft of apparatuur die visueel schoon lijkt ook daadwerkelijk op microbiologisch niveau gereinigd kan worden. De levensmiddelentechnoloog moet daarom kritisch meekijken met het ontwerp en dit niet alleen overlaten aan de technische dienst.
Testmethoden microbiële reinigbaarheid Vlinderklep met verzuurde melk ver-
Tekst en beeld: Ir W.N.A. Burggraaf, lid van de EHEDG-werkgroep Training & Education en Ing J. Kastelein lid van de EHEDG Subgroup Testing & Certification
vuild.
In de voedingsmiddelenindustrie en de farmaceutische industrie worden de eisen die aan procesapparatuur worden gesteld steeds hoger. In verband met het streven naar korte reinigingstijden en het voorkómen van contaminatie is in-stand reinigbare apparatuur van groot belang. Naast dit hygiënische aspect kan ook het aseptisch aspect een rol spelen. Dit aspect betreft de stoomsteriliseerbaarheid en de lekdichtheid van apparatuur ten opzichte van micro-organismen.
Eenvoudige swab-methodes en sporenstrips kunnen niet in die hoeken of spleten komen waar mogelijk micro-organismen in achter kunnen blijven of overleven. Ze zijn daardoor niet geschikt om een apparaat te valideren voor reiniging of sterilisatie tot op microbieel niveau. Bovendien zeggen deze niets over de microbiële lekdichtheid. 28
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
Hygiënische en aseptische aspecten TNO Kwaliteit van Leven heeft sinds het najaar van 1992 de faciliteiten om apparatuur op deze aspecten te testen (zie foto). TNO is één van de vooraanstaande veldlaboratoria voor het hygiënisch en aseptisch ontwerp en heeft honderden testen uitgevoerd. De testmethoden zijn opgesteld
door de EHEDG (European Hygienic Engineering & Design Group) [1] en liggen ter beoordeling bij de Europese Commissie voor Normalisatie (CEN) om als onderdeel van de Machinerichtlijn te gaan dienen. Aangeboden apparatuur wordt eerst geevalueerd op het ontwerp. De apparatuur wordt vervolgens (na eventuele aanpas-
28-29-30_Hygienisch 11-11-10 08:01 Pagina 29
fiele teststam toegevoegd (Geobacillus stearothermophilus var. calidolactis (NIZO C953). Deze thermofiele stam maakt het mogelijk de component in een niet-steriele omgeving te hanteren. Contaminatie van de omgeving zal bij de hoge groeitemperatuur van deze stam een zeer kleine kans hebben om tot ontwikkeling te komen. Bevuiling vindt plaats door testitem en referentiebuis drie maal onder een druk van vijf bar aan de verzuurde en beënte melk bloot te stellen. Na de bevuiling worden het testitem en de referentiebuis gedroogd door middel van doorblazen met lucht. Hierdoor vindt aanhechting van de achtergebleven melk plaats. Reiniging testitem referentiebuis Reiniging vindt plaats met behulp van een CIP-testopstelling. Allereerst wordt gedurende één minuut gespoeld met koud water. Daarna wordt tien minuten gecirculeerd met een mild reinigingsmiddel bij een temperatuur van circa 63 °C. Vervolgens wordt weer één minuut nagespoeld met koud water (zie figuur 2). Van groot belang bij deze reinigingsmethode zijn: de snelheid van de vloeistoffen in de leidingen (deze moet 1,5 m/s bedragen) en het achterblijven van een bepaalde hoeveelheid restvervuiling in de referentiebuis.
Figuur 1. Evaluatie, validatie en certificatie van procesapparatuur
sing) getest op reinigbaarheid (in stand of met de hand), stoomsteriliseerbaarheid en microbiële lekdichtheid. Tenslotte wordt de apparatuur gecertificeerd. (zie figuur 1). De evaluatie van het ontwerp gebeurt altijd op grond van basisrichtlijn 8 Criteria voor het hygiënisch ontwerp van procesapparatuur. Afhankelijk van de relevantie wordt dit aangevuld met andere richtlijnen. Voor apparatuur die uitsluitend droog gereinigd wordt, geldt alleen een visuele beoordeling. Voor CIP-reinigbare en aseptische apparatuur moet worden getest. Vergelijkbare reinigbaarheidstest De EHEDG-methode is een aanpassing op de methode van Galesloot [2]. Zij laat zien of en waar product en micro-organismen na in-stand reiniging (CIP) achterblijven. Het testitem wordt vergeleken met een referentiepijp met een bepaalde ruwheid. De methode bestaat uit drie fasen: bevuiling van de component, reiniging van het testitem
en de referentiebuis en detectie van het achtergebleven vuil [3]. Bevuiling van de component Het testitem wordt tezamen met de referentiebuis bevuild met een verzuurde melkoplossing. Aan deze melkoplossing wordt vóór het bevuilen sporen van een thermo-
Detectie achtergebleven vuil Na reiniging worden de interne oppervlakken van het testitem en de referentiebuis bedekt met gesmolten SHA (een voedingsmedium of agar). Na koeling worden het testitem en de referentiebuis aseptisch weggezet in een incubator waar gedurende 24 uur bij 58 °C de incubatie plaatsvindt. Na de incubatie wordt de agar van het testitem en de referentiebuis gecontroleerd op verkleuring. Verkleuring van paars naar geel wijst op de aanwezigheid van de Geobacillus stearothermophilus en daarmee op restvervuiling. Vergelijking van de mate
Figuur 2. Testopstelling: reinigbaarheidstest
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
29
28-29-30_Hygienisch 11-11-10 08:01 Pagina 30
Steriliseerbaarheidstest Als de reinigbaarheidstest met succes doorlopen is, kan een component worden getest voor stoomsteriliseerbaarheid [4] en microbiële lekdichtheid. Het testitem wordt vóór het onderzoek grondig met de hand gereinigd en gesteriliseerd. Vervolgens worden de onderdelen van de component vervuild met een spore-suspensie van Bacillus subtilus (Bac 1-12). Daarna worden de onderdelen enkele uren aan de lucht gedroogd en dan samengevoegd. Vervolgens wordt de vervuilde component in een opstelling met verzadigde stoom gesteriliseerd gedurende 30 minuten bij 120 °C. De opstelling moet vooraf geheel gesteriliseerd zijn en de mogelijkheid hebben om steriel medium (TSB) door de component te pompen. Uiteraard moeten de onderdelen van deze opstelling zelf allemaal goed stoomsteriliseerbaar zijn en voor wat betreft micro-organismen lekdicht. Het medium moet in deze opstelling gedurende vijf dagen elke dag twee uur bij kamertemperatuur circuleren. Indien het medium na deze periode nog steeds kiemvrij is, wordt de component als in stand steriliseerbaar geclassificeerd. Deze test moet minimaal drie keer per testitem worden uitgevoerd. Indien een testitem niet stoomsteriliseerbaar blijkt te zijn volgens deze test, kan het best zijn dat deze component bij hogere temperaturen of langere tijden wel steriliseerbaar is. Microbiële lekdichtheid Als een component volgens deze test goed steriliseerbaar is, kan worden verder gegaan met een test voor de microbiële lekdichtheid of impermeabiliteit. De EHEDG-methode voor microbiële lekdichtheid verloopt analoog aan die van de steriliseerbaarheid. Met dit verschil dat de te testen component steriel in de testring wordt gezet, en de component op kritische punten elke dag met een klein en zeer mobiel micro-organisme, Serratia marcescens, wordt ingesmeerd. Als na vijf 30
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
dagen het steriele medium (TSB) nog steeds helder is, is de component microbiel lekdicht. Als in de TSB groei optreedt (roodkleuring), is de Serratia marcecens in de component binnengedrongen. Indien een component met succes de stoomsteriliseerbaarheidstesten en de microbiële lekdichtheidstesten heeft doorlopen, is deze component aseptisch (Aseptische Klasse) (zie figuur 3).
gens welke methode getest is en tot welke klasse apparatuur de component behoort (Hygiëne Klasse I of II, Aseptische Klasse). Dit zogenoemde productcertificaat kan jaarlijks worden afgegeven op grond van een goedgekeurd kwaliteitssysteem (ISO 9001) of op grond van de positieve uitslag van testen op een jaarlijkse steekproef. Zie www.ehedg.nl voor de lijst met gecertificeerde apparaten
Certificatie Nadat met succes één of meerdere testen doorlopen zijn, kan TNO een productcertificaat afgeven, waarin aangegeven staat vol-
Auteurs Ir W.N.A. Burggraaf (Burggraaf & Partners B.V.),
[email protected] Ing J. Kastelein (TNO Kwalliteit van Leven),
[email protected] Referenties 1. EHEDG Feature,"European Hygienic Equipment Design Group (EHEDG)", Trends in Food Science and Technology, vol.3, pg.277 (1992) 2. Galesloot, T.H.E., Radema, L.M., Kooy, E.G. en Hup, G., Journal of Netherlands Milk Dairy, vol.21, pg.214-222 (1967) 3. EHEDG Update, "A method for assessing of in-line steam cleanability of food-processing equipment", Trends in Food Science and Technology, vol.3, pg.325-328 (1992) 4. EHEDG Update, "A method for the assessment of in-line steam sterilizability of food processing equipment", Trends in Food Science and Technology, vol.4, pg.80-82 (1993)
Figuur 3, Testopstelling Microbiële lekdichtheid en Stoomsteriliseerbaarheid
Burggraaf & Partners ( www.burggraaf.cc) adviseert de voedingsmiddelenindustrie en de machinebouw en geeft regelmatig cursussen op dit gebied: uitgebreide Engelstalige cursus (7-10 december 2010) tweedaagse cursus CIP, ook voor open systemen (4 en 11 februari 2011) tweedaagse cursus Hygiënisch Ontwerpen (4 en 11 maart 2011; 10 en 17 juni 2011) eendaagse cursus Droge Processen (8 april 2011)
van verkleuringen in het testitem en de referentiebuis geeft een indicatie van de reinigbaarheid van het testitem. Indien de reinigbaarheidstest na herhaling positief uitvalt, voldoet het item aan Hygiëne Klasse I (in stand reinigbaar). Indien de reinigbaarheidstest negatief uitvalt, kan geadviseerd worden het ontwerp te herzien op diverse punten en anders komt de component slechts nog in aanmerking voor Hygiëne Klasse II (met de hand reinigbaar na ontmanteling).
31-33_Productnieuws 11-11-10 08:02 Pagina 31
Sonneveld scoort ‘Excellent’ voor
AIB audit Leverancier van ingrediënten voor de bakkerijsector Sonneveld heeft van AIB International het predicaat Excellent gekregen. De voedselveiligheids- en hygiënenorm van het American Institute of Baking (AIB) geldt volgens Sonneveld als één van de strengste normen ter wereld en wordt wereldwijd erkend. Sonneveld stelt het eerste Nederlandse bedrijf in de bakkerijbranche met een AIB Excellent certificaat te zijn. In voorgaande jaren behaalde Sonneveld al het standaard AIB certificaat (certificate of achievement). Meer informatie: Sonneveld www.sonneveld.com
16-kops 4-mix multiheadweger
De Zwitserse fabrikant van ontbijtgranen Kentaur (die zowel onder eigen merk als voor retailketens als Migros en Coop produceert) heeft geïnvesteerd in een nieuwe verpakkingslijn. Gekozen werd voor een 16-kops 4-mix multiheadweger uit de R-productreeks van Ishida. Dit omdat de machine een hoge snelheid heeft en lange en korte productieruns (en snelle wisselingen) aankan, en ook zowel mix- als één-ingrediëntproducten. De gewogen hoeveelheden worden na het mixen in een verticale bagmaker gedeponeerd. De PE- of PP-zakken (variërend tussen 150 en 750 gram) gaan vervolgens naar de metaaldetector en een controleweger om uiteindelijk via een pick-and-placestation in kartonnen dozen geplaatst te worden. Een andere primaire vereiste voor de lijn was de mogelijkheid om snel tussen producten te kunnen wisselen, om zowel grote orders als zeer korte productieruns aan te kunnen. De weggave bij een verpakking van 375 gram cornflakes is nu 0,3 gram waar dat voorheen 3,2 gram was. Meer info: Ishida Europe Tel.: (0499) 39 36 75 www.ishidaeurope.nl
Soezie lanceert glutenvrije brood- en gebakmixen Minstens één op de 200 Nederlanders leidt aan de auto-immuunziekte coeliakie of glutenintolerantie. Hierdoor verdragen zij geen gluten, een plantaardig eiwit aanwezig in tarwe, rogge, gerst en haver. Traditioneel brood en gebak zijn dus taboe. Voor coeliakiepatiënten is het niet eenvoudig hiervoor een oplossing te vinden. Daarom lanceert Soezie een nieuw aanbod aan volledig glutenvrije brood- en gebakmixen. Met het nieuwe assortiment glutenvrije brood- en gebakmixen, met de merknaam Dibro, anticipeert Soezie op de strengere EU-normen voor glutenvrije meelproducten die vanaf 2012 van kracht worden. De witte glutenvrije brood- en gebakmix No-Risk Wit (2,5 kilo) wordt voortaan gemaakt op basis van volledig glutenvrije grondstoffen zoals maïs- en tapiocazetmeel. Omdat heel wat mensen met glutenintolerantie ook andere voedingsstoffen niet verdragen, zijn de nieuwe mixen vrij van lactose, melkeiwitten en eiproducten. Naast de witte Dibro-broodmix lanceert Soezie ook een volledig nieuwe bruine mix No-Risk Meergranen (0,5 kilo) op basis van maïsen tapiocazetmeel, teffmeel, zonnebloempitten, lijnzaad en maïsgries met dezelfde toepassingsmogelijkheden als de witte broodmix. De glutenvrije Dibro-producten van Soezie voor wit en bruin brood zijn bovendien zeer geschikt als basis voor rozijnenbrood, koekenbrood, hartige broden, meergranenbroden en voor gebak, pannenkoeken, cake en soezen. De mixen kunnen zowel voor de broodmachine als voor het handmatig maken van brood en gebak gebruikt worden. Tot slot kan de consument voortaan ook de Dibro Coelidiet witte broodmix op basis van maïs- en aardappelzetmeel voor glutenvrij brood in de traditionele oven verkrijgen in een verpakking van 2,5 kilo. Meer info: Dibro www.dibro.be
Zwanenberg breidt broodbeleg in cup uit Vleeswarenproducent Zwanenberg Food Group heeft het assortiment in cup uitgebreid met drie nieuwe filet américain smaakvarianten: Pesto IKB, Peper IKB en Martino. Begin dit jaar introduceerde Zwanenberg al de filet américain naturel. De vleeswaren zijn mild geconserveerd, met behulp van High Pressure Processing (HPP). Naast de nieuwe filet américain smaakvarianten, heeft Zwanenberg ook een Saksische leverworst en Likkepot aan het assortiment toegevoegd. De producten in handige eenpersoonscups zijn voorzien van easy opening en voldoen aan de richtlijnen van ‘Ik Kies Bewust’. Meer info: Zwanenberg Food Group www.zwanenberg.nl
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
31
Durft u uw silo ook zo enthousiast te openen?
Tja, het is een gewetensvraag. Maar geen onbelangrijke. Want hoe mooi en smaakvol uw producten uiteindelijk ook op tafel worden geserveerd, de kwaliteit staat of valt met de gang die ze daarvoor hebben gemaakt. Bijvoorbeeld in en uit de silo. Net als in het restaurant gelden ook in silo’s strenge reinigingsvoorschriften. En net als in de wijnkelder heeft u ‘fijn-
proevers’ nodig om deze te kunnen uitvoeren. Bij Spekschoor Industriële Reiniging treft u alle ingrediënten aan voor een grondige en professionele reiniging van uw silo’s en andere productiefaciliteiten.Voilá: vakkundige mensen, gecertificeerd materiaal, snelle en accurate afhandeling van zaken, een uitstekende service en – als pittige afdronk – een
www.spekschoorbv.nl
uniek silo certificeringsysteem. Waarmee u te allen tijde verzekerd bent van topkwaliteit. Want schoon is één, maar spik en span is Spekschoor. Neem nu zelf de proef op de som. Bel ons voor een vrijblijvende kennismaking of offerte (0413) 351 284. Of open onze website op www.spekschoorbv.nl Dat durft tenslotte iedereen….
31-33_Productnieuws 11-11-10 08:03 Pagina 33
Edelman neemt
Hinfelaar over
Chr. Hansen lanceert innovatieve cultures
PR-bureau Edelman heeft Hinfelaar PR, Life & Health Communications overgenomen. Dit communicatie-adviesbureau is sinds 1998 een bekende speler op het gebied van health en food PR, stelt Edelman. Het bedrijf telt na de overname 55 medewerkers. Marc Hinfelaar, oprichter en directeur Hinfelaar PR, treedt toe tot het management team van Edelman Nederland en zal de gecombineerde consumer-, health- en foodunits aansturen in de vestigingen te Amsterdam en Baarn. Deze vestigingen worden voortgezet onder de bestaande merken Edelman en Hinfelaar PR. Het zevenkoppige team van Hinfelaar PR werkt op dit moment voor onder meer Voorlichtingsbureau Brood en Tivall. Op de foto Marc Hinfelaar (rechts) en Annemieke Kievit, general manager van Edelman Nederland.
Chr. Hansen introduceert een reeks YoFlex en probiotische nu-trish cultures die speciaal zijn ontwikkeld voor drinkyoghurtproductie, een van de snelst groeiende sectoren binnen de zuivelmarkt. De nieuwe producten hebben volgens Chr. Hansen een gladde structuur en een aangenaam mondgevoel. Ook bieden ze potentieel de mogelijkheid om zetmeel of andere verdikkingsmiddelen, die nu aan de meeste drinkyoghurts worden toegevoegd, achterwege te laten. De cultures zijn verkrijgbaar in drie verschillende smaakprofielen Mild, Classic en Twist. Ze ondersteunen zuivelproducenten om aan de verwachtingen van consumenten te voldoen, door productie mogelijk te maken van vetarme producten met een korte ingrediëntenlijst, een lekkere smaak, een gladde structuur en een probiotisch gezondheidseffect door het gebruik van Bifidobacterium BB-12. “Drinkyoghurts zijn een geweldige manier om probiotica aan te bieden aan consumenten, omdat eenvoudig een geschikte dagelijkse dosering kan worden behaald in een gemakkelijk te consumeren product. Consumenten willen het gezondheidsvoordeel van de probiotische BB-12 maar ook een goede smaak en textuur, en dat is precies waar deze nieuwe cultures voor zorgen”, zegt Sarita Bairoliya, Global Marketing Manager Probiotics van Chr. Hansen.
Meer info: Edelman B.V. Tel.: (018) 39 82 00 www.edelman.nl
Meer info: Chr. Hansen Nederland www.chr-hansen.com
Beneo
breidt productgamma uit
Producent van functionele ingrediënten Beneo heeft op de beurs Health Ingredients Europe in Madrid twee nieuwe producten gelanceerd: BeneoPro VWG vitale tarwegluten en Orafti L58 Organic vloeibare fructo-oligosaccharide (FOS). BeneoPro VWG heeft een verbeterde deegsterkte en visco-elasticiteit, een verhoogde waterabsorptie en een langere houdbaarheid, stelt Beneo. Orafti L58 Organic is vervaardigd uit biologische suiker en bezit tal van technologische en nutritionele kwaliteiten. Het kan als prebiotische vezel gebruikt worden om een gezonde spijsvertering te stimuleren of als suikervervangend middel in toepassingen zoals yoghurt, ijs, ontbijtgranen, graanrepen en andere bakkerijproducten. Voor de Europese voedingsproducenten zijn inmiddels productiestalen van L58 Organic beschikbaar. Vanaf begin 2011 kan de Europese markt worden bevoorraad. Beneo maakt deel uit van de Südzucker Group. Het bedrijf biedt bijna 900 mensen werk en heeft productielocaties in België, Chili, Duitsland en Italië. Meer info: Beneo www.beneo.com
O-I benoemt Gerard Pille tot
Sales and Distribution Director Benelux Producent van glasverpakkingen O-I heeft de Nederlander Gerard Pille (49) benoemd tot Sales and Distribution Director voor de Benelux. “Verpakking is essentieel om het imago van een merk of product te ondersteunen. We bieden onze klanten daarom een uitgebreid assortiment aan standaardflessen en potten aan in elk segment van de levensmiddelen- en drankenindustrie: bier, niet-alcoholische dranken, wijn, gedistilleerd en voeding. Klanten die de merkherkenning van een nieuw of bestaand product willen verhogen met een eigen verpakking kunnen daarvoor een beroep doen op de technologische knowhow van ons product development team”, aldus Pille. Econoom en bedrijfskundige Pille is sinds 2004 in dienst bij O-I als Segment Manager Food voor de Benelux en aanspreekpunt voor een aantal multinationale klanten. Voordien werkte hij voor Elopak. O-I beschikt in de Benelux over drie productiefaciliteiten: in Leerdam, Maastricht en Schiedam en heeft meer dan 800 werknemers. Jaarlijks worden in de drie Nederlandse glasfabrieken miljoenen flessen en potten gemaakt. Meer info: O-I www.o-i.com
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
33
34_Agenda 11-11-10 08:04 Pagina 34
In de rubriek Agenda staan evenementen en activiteiten vermeld voor de komende weken. Op www.evmi.nl is de volledige lijst beschikbaar voor zover de activiteiten bekend zijn bij de redactie. Daar vindt u ook uitgebreide informatie over de evenementen.
Agenda 22-25 november 쑺 Verpakkingsbeurs Emballage, Parijs
25 november 쑺 Masterclass Health Food Innovation, Venlo
25-26 november 쑺 Protein Summit, Amsterdam
29-30 november, 24 januari 쑺 Cursus Voedsel en Stedelijke Ontwikkeling, Wageningen
2-3 december 쑺 International Supply Management Congress, Amsterdam Waar wetenschappers zich al niet mee bezig moeten houden. EFSA moest de claim beoordelen dat het meervoudig onverzadigde vet-
3 en 17 december
zuur DHA de beweeglijkheid van spermatozoïden stimuleert. Die claim kwam er niet door. Wij weten wel waarom. Met al die vette
쑺 Cursus Cleaning in Place in food en farma, Utrecht
koppen kan níemand er meer door.
6-10 december 쑺 EU policy for Agriculture, Food and Rural Areas, Wageningen
7-8 december 쑺 Nationaal Foodservice Congres, Rotterdam
9 december
Colofon Eisma Voedingsmiddelenindustrie is het vakblad voor de professional in de levensmiddelenindustrie. Het richt zich op kwaliteitsmanagers, productontwikkelaars, marketingmanagers en algemeen managers bij bedrijven in de voedings- en genotsmiddelenindustrie, de toeleveranciers en de afnemers van deze bedrijven. UITGAVE Eisma Businessmedia bv, Postbus 361, 7000 AJ Doetinchem
쑺 Consequenties van de nieuwe Machinerichtlijn, Nen-cursus, Utrecht
REDACTIE Jacqueline Wijbenga, hoofdredacteur Norbert van der Werff (redactie), tel. (088) 2944829 Tom van der Meer (eindredactie), tel. (088) 2944830
[email protected]
9 december
MEDEWERKERS Ria Besseling, Wouter Burggraaf, Jacques Kastelein, Willem Koert, Paul Quaedvlieg, Tony Tati/Pennestreek
쑺 PUUR ontdekken, Syntens, Groningen
14 december 쑺 Etikettering van levensmiddelen, NVC-workshop, Gouda
30 januari - 2 februari
DIRECTIE Egbert van Hes, algemeen directeur Bouke Hoving, financieel directeur Gerbert Tiecken, uitgeefdirecteur UITGEVER Minne Hovenga MARKETING- EN SALESMANAGER Seb van der Kaaden
쑺 Zoetwarenbeurs ISM, Keulen
MARKETING Ria Hoekstra, tel. (088) 2944862,
[email protected]
1, 10 en 15 februari
ADVERTENTIES Verkoop buitendienst: Miguel van Kol, tel. (06) 42759518
[email protected] Verkoop binnendienst: Patricia Poppe, tel. (088) 2944852
[email protected] Senior accountmanager Eddy Hoornstra, tel. (06) 31768830,
[email protected]
쑺 Cursus verpakkingstoepassingen in food, Utrecht
27 februari- 2 maart 쑺 Beurs Gulfood 2011, Dubai
34
Eisma Voedingsmiddelenindustrie | november 2010
TRAFFIC: ZeeDesign, tel.: (0517) 531672, fax: (0517) 531810,
[email protected]
ABONNEMENTEN E-mail:
[email protected] Tel. (088) 226 66 48 De abonnementsprijs bedraagt € 175,- (excl. 6% BTW) per jaar (bij automatische incasso bespaart u € 2,- administratiekosten) en is bij vooruitbetaling verschuldigd. Voor andere landen op aanvraag. Losse verkoopprijs € 20,- (excl. 6% BTW). Abonnementen kunnen op elk moment van het jaar ingaan en worden genoteerd tot wederopzegging. Opzegging dient schriftelijk te geschieden, een maand voor het einde van de abonnementsperiode; u ontvangt van ons een schriftelijke bevestiging. BANKRELATIE Voor Nederland: Friesland Bank 29.80.05.298 Voor België: Postcheque Brussel 000-0007463-91 VORMGEVING ZeeDesign, Witmarsum DRUK Scholma druk bv, Bedum © 2010, Eisma Businessmedia bv Leeuwarden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid en/of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van dit blad wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring en de te gebruiken informatie te controleren.
www.evmi.nl
Account Manager Benelux With focus on customer solutions for specialty food ingredients
Benelux
Tate & Lyle (www.tateandlyle.com) is a global and leading provider of distinctive, high quality ingredients and solutions to the food, beverage and other industries. From over 45 production facilities and a network of research centres throughout the Americas, Europe and South East Asia, Tate & Lyle offers products and services to millions of customers around the world. The organisation is divided into 2 global business units, Bulk Ingredients and Specialty Food Ingredients, who are supported by globalised services. The specialty food ingredients business can be categorised into sweeteners, texturants and wellness ingredients and are applied in a broad range of food markets. For the EMEA Sales organisation, based in Lille (France), we are currently searching for an ambitious Account Manager Benelux. This position is home based, with regular travelling in the Benelux and occasionally to Lille. Consultant: Hans Hillbrands, telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-51025152
Inkoper Verpakkingen Verpakkingskundig inkoper die zaken organiseert
Papendrecht
Van Sillevoldt Rijst B.V. (www.vsr-rice.com) behoort met circa 120 medewerkers en een jaarlijkse omzet van ongeveer € 110 miljoen tot Europa’s grootste rijstverwerkers en maakt deel uit van de Marbour Group, één van de toonaangevende spelers in de Europese rijstindustrie. De kracht van Van Sillevoldt Rijst zit in het kwalitatief sterke, brede assortiment met rijstsoorten, rijstebloem en uiteenlopende soorten verpakkingen, jaarlijks circa 120.000 ton. Deze producten worden in Europa onder private label vermarkt aan bekende retailers. Om de ambitie van Van Sillevoldt Rijst op het gebied van verpakkingen kracht bij te zetten, zoeken wij een pragmatische Inkoper Verpakkingen, die verantwoordelijk is voor het coördineren en zelfstandig uitvoeren van verpakkingsprojecten, van concept voorstel tot realisatie en presentatie van de finale verpakking. Consultant: Dirk-Jan van Veldhuizen, telefoon 0317-468686 of 06-53137885
Product Developer Die kiest voor werken in ondernemende omgeving aan nieuwe successen!
Lelystad
Intersnack is een sterke Europese aanbieder van zoute snacks, chips, noten en aanverwante producten zoals pindakaas. In heel Europa bevinden zich productievestigingen. Intersnack Nederland levert een uitgebreid assortiment consumentenproducten, dat zowel onder eigen merken, Jack Klijn, Millies en Chio, als onder private label op de markt wordt gebracht. Daarnaast levert Intersnack Nederland halffabrikaten voor de voedingsmiddelenindustrie. Met een sterke nadruk op kwaliteit en met introducties van innovatieve concepten levert zij aan de meest veeleisende Europese supermarktketens en foodmultinationals. Om in Lelystad het productontwikkelingsteam te versterken, zoeken wij een ondernemende Product Developer. Deze wordt verantwoordelijk voor het managen en uitvoeren van diverse productontwikkelingsprojecten met de nadruk op direct extrudates producten. Consultant: Jakob Jan Verbraak, telefoon 0317-468686 of 06-51820349
Projectleiders (Engineering) Voor het managen van technische projecten binnen de kaasproductie
Schoonrewoerd of Dalfsen
De Bel Group in Nederland (www.belgroup.nl) maakt deel uit van Fromageries Bel, een multinationale merkenbouwer en producent van merkkazen, met merken als Mini Babybel, La Vache qui rit, Leerdammer, Boursin en Kiri. Het hoofdkantoor van de Bel Group is gevestigd in Parijs. Bel Leerdammer B.V. produceert, ontwikkelt en verpakt merkkazen en kaasproducten van hoogwaardige kwaliteit onder het Leerdammer merk. Bel Leerdammer heeft in Schoonrewoerd een innovatiecentrum, alsmede productielocaties in Schoonrewoerd, Dalfsen en Wageningen. Vanwege nieuwe technische investeringen en groei van Bel Leerdammer zijn wij op zoek naar 2 gedreven Projectleiders (Engineering) die verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van technische haalbaarheidsstudies en het realiseren van investeringsprojecten voor de productielocaties in Schoonrewoerd of Dalfsen. Consultant: Bert den Uijl, telefoon 0317-468686 of 06-53959057
Technical Service Manager Dairy Realising new product applications for the dairy business
CISMEA region
DSM creates innovative products and services in Life Sciences and Materials Sciences that contribute to the quality of life. DSM’s products and services are used globally in a wide range of markets and applications, supporting a healthier, more sustainable and more enjoyable way of life. DSM has annual sales of almost € 8.8 billion and employs some 23,000 people worldwide. The company is headquartered in the Netherlands with locations on five continents. The Business Group DSM Food Specialties develops, produces and sells food ingredients mainly for the Dairy, Savoury, Beverage and Nutritional markets. In order to further grow the Dairy business in the CISMEA markets (CIS, Middle East and Africa), we are searching for an ambitious Technical Service Manager Dairy, who works from a regional DSM office, from the Headquarters in Delft or from a home base. Consultant: Hans Hillbrands,telephone: +31 (0)317-468686 or +31 (0)6-51025152 Voor meer informatie zie onze website: www.dupp.nl of mail uw reactie naar:
[email protected]
Gen. Foulkesweg 66, 6703 BW Wageningen i www.dupp.nl e
[email protected] t 0317-468686
Met het Gold Standard certificaat steunt u duurzame energieprojecten over de hele wereld, om de CO2-uitstoot van uw bedrijf zo veel mogelijk te compenseren. Deze projecten leveren naast CO2-reductie ook een bijdrage aan het milieu, de samenleving en de lokale economie. Bereken uw CO2-uitstoot op essent.nl/grootzakelijk.
Het Gold Standard certificaat. Essent levert.
08601123 Adv CO2 compensatie 230x300_WT.indd 1
08-10-10 14:32