Se opzaterdag. No snor no glory Retro op de bovenlip >> P 28. Heer in het verweer

31/05/2008 www.depers.nl

  Se

Per Se: Voodoo en feesten in New Orleans • Overleven in Brasília • De magie van de zandkorrel

No snor

Retro op


 

 
 


 
  

 






opzaterda g

no glory

de bove

nlip >> P

28

‘Sidekick wil ik wel worden’ Koos Postema Interview P8

  
 
   


  


Heer in het verweer

Advocaat Theo Hiddema verdedigt een hoofdverdachte in het deze week begonnen megaproces tegen een bende vrouwenhandelaren. In het spoor van een venijnige strafpleiter. ‘Ik geniet ervan. Het is drama – liefde, wraak, hebzucht en bloeddorst.’

Lees verder op pagina 10 MARK HORN

PerSelectie • Veel mensen hebben nog materialen uit de 2de Wereldoorlog in bezit; zoals foto’s, films, affiches, brieven, dagboeken of uniformen. • Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wil dit graag in kaart brengen. • Vooral uit de gebieden; Suriname, Nederlandse Antillen en Aruba. • Het gaat om een inventarisatie, u hoeft niets over te dragen. In dit kader wordt er op zondag 1 juni 2008 een informatiebijeenkomst gehouden van 15:00 - 18:00 uur bij de Vereniging Ons Suriname, Zeeburgerdijk 19A, 1093 SK Amsterdam. Voor informatie kunt u contact opnemen met onderzoeker Jules Rijssen Tel: 0031(0)36-5464630 | Mob: 0031(0)6-41765745 | Email : [email protected]

Controller NL-Jobs. Maasdijk, pag. 7 Medewerker Planning & Control SNB - Mercuri Urval Noord-Brabant, pag. 18 Productiemanager Maro - Mercuri Urval Roosendaal, pag. 18

vandaag in De Pers op Zaterdag

PhD Position University of Amsterdam Academic Transfer Amsterdam, pag. 24

Wetenschappelijk Programmeur NWO Astron - JIVE - Academic Transfer. Dwingelo, pag. 24

Associate Project Manager University Medical Centre Nijmegen MIC - Academic Transfer. Nijmegen, pag. 24

Contractmanager Technische Universiteit Eindhoven - Academic Transfer. Eindhoven, pag. 24

Bekijk alle vacatures op pagina 16

2

Respons



 



Het Zwitserleven Gevoel op je werkplek! Bij een béétje financiële dienstverlener zit je al snel goed; qua salaris en arbeidsvoorwaarden. Maar hoe zit het met de rest? Hoeveel lol, voldoening en ruimte om te groeien krijg je daar standaard bij? Hoeveel respect van je collega’s? Precies!

Nog steeds lekker scherp op je werk?

Elke dag met plezier naar je werk gaan, dat wil toch iedereen? Het Zwitserleven Gevoel op je werkplek! Klinkt mooi? Kom langs, dan vertellen we je er persoonlijk graag meer over.

Open avond op 18 juni! Je kunt dan kennis maken met directie, managers en medewerkers. Je kunt vragen stellen, een kijkje in de keuken nemen en direct solliciteren! Wij hebben bij onze divisie Customer Services leuke banen (én leuke collega’s) in de administratieve en commerciële binnendienst. Heb je een afgeronde MBO opleiding (administratief) met werkervaring of een HBO opleiding, kom dan langs. Als je al ervaring hebt in de levensverzekeringof pensioenbranche is dat natuurlijk helemaal goed! Wil je meer weten of je gelijk aanmelden kijk dan op onze site: www.werkenbijzwitserleven.nl. Als je nog meer informatie nodig hebt of je telefonisch wilt aanmelden kun je ook even bellen met Samir Harchaoui (020 347 85 46) of Robert Jan Hesselink (06 515 015 00).

Calco IT zoekt met spoed 150 ervaren ICT’ers, of talenten die dit vakgebied willen instromen Ontdek waarom het zo leuk is om deel uit te maken van de Calco-organisatie! Wat heeft Calco u te bieden? Het vak En Calco neemt het automatiseringsvak heel serieus. Onze klanten en de eindgebruikers rekenen op betrouwbare systemen. Dat vraagt om vakmanschap en passie. Vakmanschap omdat het zo eenvoudig lijkt om goede informatiesystemen te bouwen doch in de praktijk echt niet eenvoudig is. En passie om dat vakmanschap aan te leren. In de afgelopen 50 jaar is heel wat ‘afgeautomatiseerd’ en veel bereikt. Echter, onthullen we een geheim als we zeggen dat heel veel projecten zijn mislukt en systemen niet in productie zijn genomen? Calco automatiseert op basis van projecten en detachering. In beide trajecten ondersteunen we onze professionals met raad en daad. En met succes, met als gevolg tevreden opdrachtgevers en tevreden medewerkers. Medewerkers die ieder jaar beter worden en groeien in kennis, kunde en vaardigheden. Medewerkers waar we trots op zijn. Uw collega’s? Detachering Calco is gespecialiseerd in detachering. De medewerkers van Calco zijn werkzaam bij onze klanten, dit zijn grote ondernemingen binnen de financiële wereld, de (semi-)overheid en handel en industrie. Onze medewerkers voeren bij deze klanten aansprekende opdrachten uit. Medewerkers van Calco functioneren als: s3OFTWARE%NGINEERBIJEENGROTERISI coverzekeraar. Ze staan gebruikers over de gehele wereld te woord. De voertaal is natuurlijk Engels. De cultuurverschillen zijn groot. En de oplossingen die bedacht moeten worden divers. s2ELEASE-ANAGERBIJEENVANDEGROOT ste banken van Nederland. Hierbij is hij verantwoordelijk voor de internetsite van deze bank. Onze Calco-collega communiceert met alle gebruikers inzake wensen. Plant welke wensen in de volgende release worden doorgevoerd. Neemt kostencalculaties door en onderhandelt over de uitvoering met het bouwteam. Hij zorgt er uitein-

delijk met een acceptatietest voor dat de nieuwe release veilig in gebruik genomen kan worden. s4ESTMEDEWERKER IN EEN TESTTEAM heeft eigen systeemdelen waarover uitspraken moeten worden gedaan. Hoe betrouwbaar werkt de ontwikkelde software. Welke risico’s lopen de gebruikers in hun operatie met deze software. Natuurlijk leert Calco u de fijne kneepjes van het vak. Maar de verantwoording blijft. s&UNCTIONEEL/NTWERPERBIJEENVERZE KERAARONTWERPENVANVERSCHILLENDE schadeverzekeringen. Denk hierbij aan opstalverzekering, motorrijtuigenverzekeringverzekering en aansprakelijkheidsverzekering. Als Ontwerper heb je veelvuldig contact met de gebruikers en doe je veel materiekennis op. Dat is wat ons vak zo boei- Sinds 1 januari ons nieuwe kantoor, direct tegenover het station! ENDMAAKT.AAST)#4 KENNISEN ERVA ring doet u ontzettend veel materie- diverse uitdagende projecten uit. Als u bewijzen. Met behulp van een MDP, een BIJ#ALCO)4KOMTWERKEN KUNTUOOK management development programma, kennis op. stomen we zo onze mensen klaar om aan aan deze projecten meewerken. dergelijke functies te beginnen. Denkt u En zo zijn er nog heel veel leuke opte beschikken over commerciële talendrachten. Hele moeilijke en uitdagen- Carrière de, maar soms ook makkelijke op- Calco biedt haar medewerkers een TEN3OLLICITEERENSAMENBRENGENWE DRACHTENOMMEETEBEGINNEN4EVEEL meer dan gemiddelde carrière. Door die talenten tot ontplooiing. Maar ook onze wijze van detachering en uitvoe- ander management. Denk aan Accountopdrachten om op te noemen. ring van projecten kent Calco geen zo- MANAGERS 2ESOURCEMANAGERS 0ROJECT genaamde piramideopbouw. Een op- managers, Productmanagers, Docenten Interessante projecten Naast detachering is Calco gespeciali- bouw die zich kenmerkt met maar en- voor onze Master Class, etc. Maar carrièseerd in het op een resultaatverant- kele goed betaalde functies in de top re is ook groei in salaris. En dat gebeurt WOORDELIJKEWIJZEUITVOERENVAN)#4 en veel, we willen niet zeggen hopelo- dan dus ook. Is er bij veel werkgevers disprojecten. Calco voert deze projecten ze, maar wel minder betaalde functies cussie of de algemene verhoging nu UITOPHAARKANTOORIN!MERSFOORT4IJ onderin. Calco heeft er bijvoorbeeld 2,3% of 2,6% zou moeten zijn? Bij Calco dens het uitvoeren van deze projecten ook geen enkel belang bij om haar me- zijn verhogingen van 10% eerder norm maken we gebruik van onze eigen Cal- dewerkers langzaam te laten groeien dan uitzondering! co calculatiemethode, die recht doet omdat de functies onderin ook vervult aan maximale sturing door onze op- dienen te worden. Bij Calco is het eer- Leaseauto drachtgevers en maximale beheersing der omgekeerd. Wij hebben behoefte U heeft het voor het uitzoeken en ievan kosten door Calco. Denk aan vaste aan hoog geclassificeerde medewer- dere vier jaar komt er weer een nieuprijs per functiepunt voor nieuwe in- kers en hoe sneller u carrière maakt, we. Maar rijdt u liever met uw eigen formatiesystemen en een door ons zelf HOELIEVER4EVAAKMOETENWENEEZEG auto, dan kan dat. U krijgt dan van Calco ontwikkelde aanpak voor onderhoud gen tegen opdrachten voor projectlei- een kilometervergoeding. & beheerprojecten. Het leuke hieraan ding of testmanagement. Klinkt het voor u is de prettige sfeer waarin dit al- INGEWIKKELD3OLLICITEERENWELEGGEN Een opdracht om de hoek? LEMAALPLAATSVINDT6OORVEEL)#4ERSIS het u uit. Daar komt nog eens bij dat Wie weet. Iedere opdracht heeft zijn een zogenaamde “fixed-price” syno- het management binnen Calco uit ei- eigen locatie en iedere medewerker niem voor stress, overwerk en een gen gelederen komt. Calco trekt be- zijn eigen woonplaats. Om reistijd voor mopperende klant. Onze aanpak leidt wust geen management van buiten onze medewerkers en reiskosten voor tot een uitermate plezierige samenwer- aan. We zoeken onder onze eigen men- Calco zoveel mogelijk te beperken, treking en geeft onze projectteams veel sen constant naar talent dat zich bijvoor- den we bij reistijden langer dan een VOLDOENING:OALSUZIETVOERT#ALCO)4 beeld ook op commercieel gebied wil UURINOVERLEG3OMMIGEMEDEWERKERS

vinden een paar hotelovernachtingen een hoog analytisch vermogen onze per week juist prettig. Andere niet en enige eis. Dus uw vooropleiding of dan wachten we gewoon op een wel huidige beroep doen er niet toe. passende opdracht. Of we spreken met Leeftijd ook niet, hoewel de meeste de klant af dat we de opdracht maxiMaster Classers tussen de 18 en 35 maal een bepaalde tijd doen en daarna jaar oud zijn. wisselen met een Calco-collega die dichterbij woont. Belangrijk is wat voor Calco heeft haar kantoor in Amersu acceptabel is. foort. Uw woonplaats is minder belangrijk omdat Calco beschikt over opLeiding geven drachten in geheel Nederland. Het zal u verbazen hoeveel medewerkers in projecten nu al rapporteren aan een externe medewerker. Iemand SoftwareDevelopment: 3YSTEEM die zogenaamd ad interim is ingeontwikkelaars/Ontwerpers/Projecthuurd. Waarom zit daar een externe LEIDERS3PECIALISATIESDIEWIJZOE kracht? Waarom zit u daar zelf niet? KENZIJNOM*!6!*%% !30.%4 Omdat hij of zij zoveel meer heeft geCoolPlex, Oracle, C++, Delphi, etc. ZIENVANDEWERELD!LSU)#4 SYSTEMEN Quality Assurance:4ESTERS 4EST wilt laten werken voor organisaties, COÚRDINATOREN 4ESTMANAGERS moet u wel weten dat er meerdere opQuality & Consulting: (Business-) lossingsrichtingen zijn. Hoe u daar Consultants, Project-/Programachter komt? Door ook eens bij andere mamanagers. organisaties te kijken, maar wel met de Infrastructure Management:3YS zekerheid van de Calco-collega’s achTEEM .ETWERKBEHEERDERS 4ECH ter u. Calco biedt u die kansen. nisch specialisten, Infrastructuur consultants. Uitstekende beloning Werken bij Calco betekent een Als je met spoed honderdvijftig mensen goede salariëring, prima secunzoekt, moet je wel goed betalen. Dat daire arbeidsvoorwaarden, mobilidoen we ook, met uitgebreide emoluteit op maat, uitstekende loopbaanmenten. Als geld voor u belangrijk is, mogelijkheden, korte communidan vragen wij u de proef op de som te catielijnen, no-nonsensecultuur, nemen. Maar Calco biedt meer. Uw grote betrokkenheid, maandelijkgroei binnen Calco maakt u snel meer se bijeenkomsten met alle collewaard en dat betalen we u dan ook. ga’s en intensieve persoonlijke begeleiding. Management dat er Wie zoekt Calco? voor u is en niet andersom zoals we dat zo dikwijls zien. Heeft u net Calco zoekt ervaren en onervaren mensen. s%RVARENMENSENKENNENHETVAKEN zoveel ambitie als wij? Dan zien we uw reactie graag via www.calco-it.nl samen met u onderzoeken welke logische volgende stappen gemaakt kunnen worden. s/NERVARENMENSENLEIDT#ALCOVIA haar Master Classformule snel op. Binnen twee maanden bent u inzetbaar. Uw salaris maakt direct een flinke stap en krijgt u de beschikking Computerweg 1, Postbus 1181 over een leaseauto. De volgende 24 3800 BD Amersfoort maanden volgen wij u intensief en T 033 - 448 14 01 · F 033 - 448 11 46 combineert u praktijk met diverse E [email protected] · www.calco-it.nl aanvullende cursussen waardoor u op de 24e maand een volleerd vakman Acquisitie naar aanleiding van deze of vakvrouw bent. Om voor de Masadvertentie stellen wij niet op prijs. ter Class in aanmerking te komen, is



   

Actueel 3

België Verdachte ontkent moord op stiefzusjes Nathalie en Stacy

‘Wie dit deed is een monster’ M Rechtszaak Proces tegen Abdallah Ait Oud is gestart M Aanklacht Hij wordt

beschuldigd van ontvoering, opsluiting, verkrachting en moord

Jaap van Deurzen LUIK

Abdallah Ait Oud (40) is kaal en klein van stuk. Elke keer als hij geketend aan zijn bewakers de rechtszaal binnenkomt, wordt het even stil. Verspreid over de pompeuze zaal zitten de ouders van de twee vermoorde meisjes Nathalie Mahy en Stacy Lemmens. Voor het eerst sinds de moord op hun kinderen staan ze oog in oog met de man die in sommige media al het ‘monster van Luik‘ wordt genoemd. Hij is twee keer eerder veroordeeld voor misbruik van minderjarige kinderen. Als blikken konden doden. De vader van Stacy, Thierry Lemmens, lijkt elk moment over de balustrade te kunnen springen om Ait Oud aan te vallen. Haar moeder, een oudprostituee, huilt als de aanklacht wordt voorgelezen en verlaat de zaal als de details haar te gortig worden. Didier Mahy, de vader van Nathalie, zit tijdens de verhoren vaak voorovergebogen naar de grond te staren. Volgens de ouders is Abdallah Ait Oud de verkrachter en moordenaar van hun kinderen. ‘Ik heb nog nooit zoveel leugens gehoord’, zegt Didier Mahy na het verhoor van Ait Oud.

Braderie Het drama voltrekt zich in de nacht van vrijdag 9 juni op zaterdag 10 juni 2006. De lieflijk ogende meisjes, die uit verscheurde gezinnen komen, zijn stiefzusjes. In de troosteloze volkswijk Saint Léonard wordt een braderie gehouden. De straat is afgesloten voor verkeer. Terwijl de ouders zich vol laten lopen in buurtcafé Aux Armuriers spelen de kin-

Nadat Abdallah Ait Oud zich bij de politie heeft gemeld, komt hij niet meer vrij.

deren buiten op een springkasteel. Als de ouders rond half drie ‘s nachts naar huis gaan zijn de meisjes zoek. Opnieuw worden de Belgen ruw opgeschrikt door de verdwijning van twee kleine kinderen. Het schandaal rond Marc Dutroux zit nog vers in het geheugen. In tegenstelling tot de besluiteloosheid en chaotische organisatie tijdens de zaak-Dutroux pakt de Belgische politie de verdwijning van de meisjes grondig aan. Zo gaat de politie al snel op zoek naar Abdallah Ait Oud, die plotseling in geen velden of wegen meer is te bekennen. Ait Oud heeft een verhouding met het barmeisje Christelle Bertho van Aux Armuriers. Hij is die avond ook

in het café. Na vier dagen meldt hij zich vrijwillig. Zijn armen en bovenlichaam zitten vol schrammetjes. Hij heeft zijn hoofd kaalgeschoren. Ait Oud heeft geen alibi en zegt de schrammen te hebben opgelopen tijdens een klimpartij om in het huis van zijn vriendin te komen. Op dat moment zijn de lichamen nog niet gevonden, van moord is geen sprake. Toch komt Ait Oud niet meer vrij. De zoektocht naar de meisjes houdt de Belgen weken in de ban. Op 28 juni 2006 worden de lichamen van Stacy (7) en Nathalie (10) gevonden in een afwateringskanaal naast de spoorbaan. Beiden zijn gewurgd en mishandeld. Nathalie blijkt

REUTERS

te zijn verkracht. ‘We hadden de spoorwegberm al twee keer onderzocht, maar we hebben toen niks gevonden’, zegt Alain Remue, hoofd van het onderzoeksteam. Bijna drie weken liggen de lijkjes in het water. DNA-sporen zijn weggespoeld.

Sporen van gras Toch lijkt het overige forensische bewijs tegen Abdallah Ait Oud sterk. Op zijn kleding worden namelijk wel sporen van grassen ontdekt die aanwezig zijn op de plek waar de lichamen zijn gevonden. Ook worden er vezels van de kinderkleren op de kledij van Ait Oud gevonden. Maar de verdachte blijft ontkennen. ‘Wie

dit deed, is echt een monster’, zegt hij in de rechtszaal. Volgens zijn advocaat Olivier Martins is zijn cliënt al in de media veroordeeld. Hij doet een beroep op de jury om zich niet te laten leiden door emoties. Aanstaande dinsdag brengt de rechter een bezoek aan de plek waar Nathalie en Stacy zijn gevonden. Aan het hek rond het spoorwegtrace hangen nog tientallen verweekte teddyberen en een brief met de tekst: ‘Kleine engel, je bent op een verschrikkelijke manier gedood. Laten we hopen dat degene die dit op zijn geweten heeft zal sterven. Dit doe je kinderen niet aan.’ P

Smeergeld Israëlische premier ongeloofwaardig COLOFON De Pers op Zaterdag is een uitgave van Mountain Media BV ... Uitgever Gert Jan Laurman Hoofdredacteur Alain van der Horst Art Director Liesbeth Melkert Redactie Tisha Eetgerink, Anna van der Gaag, Myrthe Hilkens, Jerry Huinder, Mans Kuipers, Derk Reneman, Marius Roos, Britt Stubbe, Robert Vuijsje, Pamela Wilhelmus, Judith Zilversmit Distributie Dick van Geemen Commercieel directeur Hans Blom a.i. Finance Ruud Swart Internet Rik Nizet Ontwerp Cases i Associats Druk Heider Druck GmbH Oprichters Cornelis van den Berg en Jan-Jaap Heij ... De Pers op Zaterdag is de weekendeditie van Dagblad De Pers, een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 290 keer per jaar verschijnt. De Pers op Zaterdag is verkrijgbaar in winkels, in de horeca en op vele andere locaties. Ontvangt u De Pers op Zaterdag thuis en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 (lokaal tarief) of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 0900INTERLANDEN (0900-4683752, lokaal tarief) of www.bezorgingdepers.nl. Ontvangt u De Pers op Zaterdag in uw winkel en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 020-3460530 (bereikbaar van 8.00 tot 11.00 uur) of stuur een e-mail naar [email protected] Reageren? Dat kan via [email protected]

REDEN 1157

    
Leer schrijven met de snelheid van het licht. Als schrijftolk ben je dé schakel tussen slechthorende en horende mensen. Meer weten? Kom naar de open avond op 5 juni van 16.00 tot 20.00 uur of kijk op www.hu.nl.

REDEN GENOEG

Olmert de omstredene Het had zo’n mooie maand voor de Israëlische premier Ehud Olmert moeten zijn. Met het 60jarig bestaan van Israël zou hij voor camera’s stralen met alweer een prominent staatshoofd aan zijn zijde.

Jetteke van Wijk JERUZALEM

Maar dat was allemaal voordat de Israëlische politie Olmert wilde verhoren in verband met alweer een nieuwe smeergeldaffaire. De jongste verdenkingen tegen de premier draaien om de Amerikaanse zakenman/miljonair Morris Talansky, die naar eigen zeggen Olmert de afgelopen vijftien jaar vele dikke enveloppen vol dollarbiljetten in de handen drukte. Uit de naar schatting 150.000 (volgens Talansky) tot 500.000 (volgens de politie) dollar zouden verkiezingscampagnes zijn gefinancierd, maar wellicht ook privé-genoegens van de man die in die tijd ondermeer burgemeester van Jeruzalem en minister van Handel was.

Dure suites Voor de Israëlische rechtbank stelde Talansky dat hij regelmatig met zijn creditcard betaalde voor Olmerts dure suites in Amerikaanse hotels, zijn onkosten en voor het opwaarderen van eerste klas vliegtickets. Ook zou hij hem 25.000 dollar hebben geleend voor een vakantie in

HOLLANDSE HOOGTE

Italië. Het geld zou hij nooit hebben teruggekregen. Volgens de weldoener was dit alles puur liefdadigheid, maar de politie onderzoekt wat hij mogelijkerwijs terugkreeg voor zijn geld. Zakelijke voordeeltjes bijvoorbeeld, of de verkeersdrempels die werden aangebracht in de straat in Jeruzalem waar de zoon van de miljonair woont. De zakenman zou Olmert wellicht hebben vermeld hoe de voorbijrazende auto’s de levens van zijn kleinkinderen in gevaar brachten. Het is niet voor het eerst dat een Israëlische premier ervan wordt verdacht wetten met enige souplesse te

hebben betracht. Voorgangers Ehud Barak en Benjamin Netanyahu kregen beiden een tik op de vingers van de procureur-generaal. Ariël Sharon had een hele serie corruptieonderzoeken aan zijn pantalon bungelen. Terwijl politieonderzoeken zo hun eigen dynamiek hebben en het bewijsmateriaal in veel smeergeldzaken te dun is voor rechtsvervolging, kunnen ministers-presidenten veelal rekenen op een publiek tribunaal in de media, op straat en in het parlement. De populaire Sharon, die in de laatste jaren van zijn carrière het imago van een schalkse opa en schapenboer had gekweekt, zat daarbij gebeiteld: zijn vermeende vergrijpen hadden voor het gros van de bevolking gevoelsmatig een hoog Pietje Bell-gehalte. De weinig geliefde Olmert daarentegen, staat te boek als een ijdele hedonist met voorliefde voor dikke sigaren, chique pennen en dure horloges. Dat hij zich door miljonairs laat fêteren terwijl de rest van Israël de broekriem aanhaalt, wordt niet gewaardeerd. Zo worden de messen geslepen. Binnen Olmerts Kadima-partij cirkelen de aasgieren al boven de premier. De Arbeiderspartij, de grootste coalitiepartner, wil dat de eerste minister aftreedt, de oppositie broedt op vervroegde verkiezingen. Belangrijker: 70 procent van de Israëli’s zegt Olmerts versie van het verhaal niet te geloven. Daarvan is 51 procent Kadimastemmer.P

4

Actueel



   

Bijzaken Afkicken Je bent een notoire drugs- en alcoholliefhebber en je zit in een afkickkliniek. Wat doe je daar dan? Herstellen van verschillende operaties aan je voet. Tenminste, dat beweert Steven Tyler. Dat hij de schijn tegen heeft, begrijpt de zanger van Aerosmith zelf ook wel, en daarom liet hij een heus persbericht de deur uit gaan. ‘De voetreparatiepijn was intenser dan ik had verwacht. Daarom heb ik nu even een veilige omgeving nodig waarin ik mijn telefoon uit kan zetten en weer op kracht kan komen.’ RTR

Bandenvandalen Donderdagnacht was het wéér raak in Amsterdam. Honderd autobanden zijn lek gestoken . Het is de derde keer deze week dat bandenvandalen actief zijn in de hoofdstad. De dader is nog niet gepakt, maar volgens de politie gaat het om een 25-jarig persoon van 1.80 meter, met een normaal postuur en een groene jas. ‘Deze slechte grap lijkt een trend te worden’, aldus een woordvoerder van de Amsterdamse politie.

Kinderporno Keiharde campagne op internet

Meisje bijt cyberlokker Een reclamefilmpje, een campagne tegen cyberlokkers, is door de Kijkwijzer te eng, te gewelddadig en ongeschikt voor onder de 16 jaar bevonden. De doelgroep, jeugd vanaf een jaar of tien, zien de campagne op YouTube en TMF.

Pamela Wilhelmus AMSTERDAM

‘De eerste keer was zo leuk.’ Aarzelend klinkt de stem van een jong

meisje als voice-over bij het filmpje. Met een dreigende melodie op de achtergrond zie je een jonge ontluikende puber met kort rokje en schattige roze All-Stars over een verlaten parkeerplaats wandelen, gevolgd door een vadsige oudere man. Als hij haar hand vastpakt, en liefkozend met zijn dikke duim over haar kleine vingertjes met roze nagellak aait, lopen de rillingen je over de rug. ‘Nu dreigt hij alles op internet te zetten’, roept de voice-over, gevolgd door

een wilde beweging, een schreeuw van de man, het draaiende hoofd van het meisje in slow motion en een afgebeten vinger die uit haar bebloede mond richting de camera wordt geslingerd. Het is zover. Voor de allereerste keer werd een reclamefilmpje zo heftig bevonden dat keuring door de Kijkwijzer nodig werd geacht. Het gaat om een campagne tegen kinderlokkers op internet, oftewel cyberlokkers. ‘Reclames en campagnes vallen

in principe niet onder onze verantwoordelijkheid, die keuren we nooit’, laat Wim Bekkers van de Kijkwijzer weten. ‘Het is in zo’n geval aan de zenders zelf om te bepalen of ze iets langs ons willen sturen.’

Drie icoontjes MTV, een van de zenders die de cyberlokkercampagne uitzendt, besloot de film langs de Kijkwijzer te sturen. En jawel, het leverde het filmpje drie icoontjes op; de spin van eng-

Vast Rapper Kempi, bij justitie beter bekend als Jerrel Lloyd S., bekijkt de wereld weer van achter tralies. De Nederlandse gangstarapper zit sinds 25 maart vast op verdenking van bedreiging met een wapen van de tweede categorie – daaronder vallen bijvoorbeeld pepperspray en stroomstootwapens. Kempi hangt in het ergste geval een gevangenisstraf van negen maanden boven het hoofd. De Eindhovenaar beleeft met dit voorarrest geen primeur. In 2006 tekende hij vanuit de gevangenis een platencontract bij hiphoplabel Top Notch.

Op Pad

Botte obers en lompe caissières

Marcel van Engelen Bezigheidstherapie Groot nieuws in voetballand. Op het FIFA-congres in Sydney werd de 6+5-regel, die clubs verplicht om minimaal zes spelers uit het eigen land op te stellen, met overgrote meerderheid aangenomen. Tot groot genoegen van initiator en FIFA-voorzitter Sepp Blatter. Helaas is er nog één klein probleem. Het mag niet. Het is in strijd met de wet. En het gaat dus simpelweg niet gebeuren. Euro-commissaris Vladmir Spidla liet in aanloop naar het congres al weten dat de regel in strijd is met het vrije verkeer van werknemers binnen Europa.

Toen ik onlangs in Rotterdam moest zijn, werd ik getroffen door de hartelijkheid van de mensen die ik er ontmoette. Of het nu de receptionist van het havenbedrijf was, de man die me de weg wees op straat of de serveerster op het terras van Hotel New York, ze waren buitengewoon aangenaam in de omgang. Mijn referentiepunt is Amsterdam, waar ik ook geregeld prettig word geholpen, maar waar ik vaak moet denken aan een Amerikaanse vriendin die me eens heeft gewezen op het totale gebrek aan dienstbaarheid dat ze ervaarde in de stad.

Ze doelde niet zozeer op voorbijgangers die per ongeluk tegen je opbotsen om zonder woord of gebaar weer snel door te lopen. Het ging over de meisjes achter de kassa van een kledingwinkel die met elkaar staan te babbelen en liever niet gestoord willen worden als een klant wil afrekenen. En over de cafés, restaurants en terrassen, waar ze je evenmin nodig lijken te hebben, zolang laten ze je wachten. Als het bedienend personeel verschijnt, wil het vooral niet de indruk wekken er voor jou te zijn. Het zijn grote acteurs en beroemde fotomodellen, zo gedragen ze zich. Ze moeten alleen nog ontdekt worden. Dat het om meer gaat dan een persoonlijk ongenoegen, mag blijken uit ‘Welcome to Amsterdam’, een campagne die de gemeente een jaar geleden lanceerde samen met ondernemersverenigingen. Er zijn inmiddels 6.000 horecamedewerkers, winkelbedienden en andere ‘dienstverleners’ getraind. In hele basale dingen, vertelde de projectleider me vorig jaar. ‘Gewoon, vriendelijk zijn.’ Het was ook volgens haar hard nodig. Deze week trad Den Haag naar

buiten met een vergelijkbaar project, ‘Be my guest’, en op het hoofdkantoor van Shell werd Great Expatations vertoond, een film waarin expats vertellen wat ze van Nederland vinden, of eigenlijk van Den Haag, de stad waar ze wonen. Regisseur Cees Kolenbrander, die 32 buitenlanders, vooral Shellmedewerkers, had geïnterviewd was toch wel geschrokken, vertelde hij me vooraf. Niet zozeer van het gegeven dat Nederlanders als bot gelden – zelf noemen we dat liever open en direct – want dat wist hij allang. Wel van het gebrek aan service waar de expats massaal over klaagden. ‘In de VS vliegt het je weleens naar de keel’, zei Dilys-Ann Eya uit Nigeria. ‘Maar Nederland is het andere uiterste.’ Gevraagd naar customer service begint ze in de film spontaan te lachen. Volgens haar is die in Nederland ‘nonexistent’. Het ongemakkelijke is dat je ziet dat de geïnterviewden en de filmmakers hun uiterste best moeten doen om een gebalanceerd verhaal over Nederland te presenteren. En dus horen we over

bloemenvelden die prachtig zijn vanuit de lucht, vertelt iemand dat Koninginnedag gezellig is en prijst een ander het verenigingsleven. Maar het blijft pijnlijk. Een man met een Brits accent vraagt zich af of ze in winkels en restaurants zijn geld wel willen hebben. Niet per se, ontdekte hij. ‘Als je zegt: dan ga ik ergens anders heen, is dat normaliter een aansporing om in onderhandeling te gaan. In Nederland zeggen ze dan: ga maar.’ De bereisde autochtone Shell-medewerkers gaven hun buitenlandse collega’s na afloop van de film volkomen gelijk. ‘We geloven dat hier een gebrek aan gastvrijheid is’, beaamt Shell-directeur Harry van der Meijden. ‘Maar we moeten ook blij zijn met verscheidenheid. Accepteer onze authenticiteit.’ Een Shell-employee uit Hong Kong woont al tien jaar in Nederland en heeft zich weten aan te passen. ‘Als ik een restaurant binnenkom, zeg ik direct tegen de ober dat ik babysitters heb en om negen uur thuis moet zijn. Zo moet je dat doen. Anders zit je er vijf uur later nog.’

Actueel 5



   

heid, de vuist van geweld, en het filmpje werd geschikt bevonden voor personen van 16 jaar en ouder. Wonderlijk, want de doelgroep die met het filmpje bereikt moet worden, is de jeugd vanaf zo’n jaar of tien. Sinds een week wordt de clip uitgezonden op MTV en TMF – mét de kijkwijzer

Klanten zijn heel voorzichtig, better safe than sorry icoontjes – is hij te bekijken op YouTube – zonder icoontjes – en hangt de poster van het meisje met de afgebeten bloederige vinger in haar mond op diverse scholen.

Steeds heftiger Reclamefilmpjes worden steeds heftiger. Met de nieuwe campagne van de Stichting Meldpunt Kinderporno op Internet als levend voorbeeld. Maar dat is ook wel nodig, wil je je boodschap tegenwoordig nog duidelijk maken. Want jongeren zijn niet zo gemakkelijk meer te bereiken.

‘Je hoeft de kinderen van tegenwoordig niks meer uit te leggen’, vertelt Billy Pols, de regisseur van het campagnefilmpje. ‘Ze schrikken niet zo snel meer, want ze hebben alles al op internet gezien: seks, ernstige gewelddadigheden. Hadden we een verhaal gemaakt dat zich op een on-

schuldig speelplaatsje afspeelt, dan herkent de jeugd zich er liever niet in, en dan bereik je ze dus niet. Internationale speelfilms en videoclips zijn de beeldtaal van tegenwoordig. Via internet bereik je de hele wereld. En daar zijn jongeren aan gewend.’ Dat het filmpje werkt, blijkt uit de cijfers. Op YouTube is het de afgelopen dagen al ruim 28.000 keer bekeken. En de reacties van de jonge kijkers liegen er niet om. Een kleine greep uit de fora op internet levert al een aardig beeld op: ‘Tering dat was ranzig. was aan ‘t eten haha’ of ‘dat blijft echt hangen... dát is pas reclame...’ en ‘schrok me dood met die afgebete vinger XD’. Het filmpje is dan ook niet in één moment ontstaan. ‘We hebben het concept tijdens het ontstaan regelmatig gepresenteerd aan de klant. We kwamen niet meteen op dit heftige filmpje uit, dat gaat in stappen,’ zegt Yvette Pasman van het verantwoordelijke reclamebureau, OER. ‘Toen we voor het eerst bij Meldpunt Kinderporno kwamen, werden we overdonderd door de ellendige verhalen. Het is gewoon een heel erge situatie. En daarom moet het ook een heel erg filmpje zijn.’

Hoge eisen Maar niet alleen dat. De volle dertig seconden op tv en de volle vijfenveertig seconden op internet moeten van het scherm afspatten. Want aan het spanningsniveau van reclame-uitingen worden tegen-

woordig ook veel hogere eisen gesteld dan vroeger. ‘Een paar jaar terug was de vuistregel dat je binnen zeven seconden de aandacht te pakken had, tegenwoordig is de quick focus van de jeugd zo ontwikkeld dat dit nog slechts twee seconden is’, zegt Martin Verdult van OER. Het is niet alleen de reclamewereld die inziet dat, wil je jongeren bereiken, je met behoorlijk wat bijzonders moet komen aanzetten. Ook bij de stichtingen en bedrijven die opdracht geven tot campagnes of reclames begint het besef langzaam door te dringen. Regisseur Pols heeft dat sterk ervaren met het maken van het reclamefilmpje voor de cyberlokkercampagne. ‘Klanten zijn over het algemeen heel voorzichtig. Ze denken: better safe

Kinderen van nu hebben alles gezien, ze schrikken niet zo snel meer Cyberlokkers laten niet los blocken dus!

than sorry. Maar op safe spelen bij jongeren staat garant voor mislukking. Ik geloof dat klanten én kijkers toe zijn aan nieuw en verrassend beeld. Dat veilige van de afgelopen jaren is afgelopen.’ p

www.cyberlokkers.nl

www.youtube.com/Cyberlokker www.hazazah.nl/billypols/showreel/ cyberlokker

Van Dale geeft antwoord

Weerbericht Nederland Zaterdag

Zondag

De paraplu kan uit de kast gehaald worden, want in de middag begint het vanuit het zuidoosten met regenen. Dan neemt ook de kans op onweer toe. De wind is zwak tot matig en waait uit het noordwesten. De temperatuur varieert van 24 graden in het noordoosten tot 17 graden aan zee.

Er komen enkele opklaringen voor, af en toe schijnt de zon tussen de wolken door. In het noorden blijft het droog, maar in de rest van het land is er kans op wat regen en onweer. De wind is zwak tot matig en waait uit variabele richting. De temperatuur ligt rond 25 graden.

Flikken Talen spelen regelmatig leentjebuur bij elkaar. Zo heeft onze taal veel woorden uit het Frans overgenomen, en lenen we nog steeds veel termen uit het Engels. De laatste decennia maken ook nogal wat leenwoorden uit het Turks en Arabisch hun opwachting in het Nederlands, zoals boerka en tajine (uit het Arabisch) en döner kebab (uit het Turks). De omgangstaal ontwikkelt zich echter niet alleen door ontlening, maar bijvoorbeeld ook doordat bepaalde woorden en uitdrukkingen in onbruik raken of juist steeds algemener worden. Dat laatste kan het geval zijn als een vakterm in de omgangstaal doordringt. Een voorbeeld daarvan is de oorspronkelijk chemische vakterm hydrateren, die dankzij cosmeticareclames (‘hydraterende

Tijdelijke wijzigingen ov Landelijk (bus/tram) Acties in het openbaar vervoer Mogelijk worden vanaf zondag 1 juni 2008 de acties in het openbaar vervoer voor onbepaalde tijd hervat. Houdt u gedurende de aankomende periode rekening met het uitvallen van bussen en trams in het gehele land. De bussen en trams van HTM, GVB, RET en de bussen van het GVU en Syntus rijden wel.

Landgraaf (bus) Pinkpop Veolialijnen 25 en 26. Halten De Wendelstraat, Honigmannstraat, Snowworld, Einsteinstraat en Mondo Verde richting Heerlen vervallen.

Amsterdam (bus) Spoorwerkzaamheden Reguliersbreestraat/Muntplein; GVB-lijnen 355, 357, 359, 362 en 363. Halte Rembrandtplein vervallen. Den Haag (bus) Wegwerkzaamheden HTMlijnen 20 richting Leyenburg en 26 richting Kijkduin. Halten Monnickendamplein en Castricumplein vervallen.

Treinverkeer Amersfoort-Deventer (trein) 31 mei en 1 juni Deventer-Zutphen (trein) 31 mei en 1 juni Deventer-Enschede (trein) 31 mei en 1 juni Schiphol/Amsterdam C-Hannover Hbf-Berlin Ostbahnhof-Szczecin Glowny (trein) 31 mei en 1 juni Internationaal

Grote Van Dale

crèmes’) inmiddels heel gewoon is. Ook binnen ons taalgebied kunnen verschuivingen in de woordenschat optreden. Zo was goesting (zin, lust) tot voor kort een typisch Vlaams woord, maar inmiddels lees of hoor je het ook vaak in Nederlandse media. Een vergelijkbaar geval is flik, een informeel Vlaams woord voor politieagent. Steeds vaker tref je dit woord in Nederland aan. Ongetwijfeld heeft dat te maken met de Belgische politieserie Flikken, die ook in Nederland is uitgezonden. En natuurlijk met de Nederlandse pendant Flikken Maastricht. Of de populariteit van flikken tijdelijk of definitief is, moet nog blijken, maar het is niet onwaarschijnlijk dat het Nederlands boven de grote rivieren binnenkort naast juut, wout en smeris ook flik kent als informele naam voor een politieagent. p

6

Respons



 



Talent

"
"



##


sport


!










" 

#
 







 Gustav Mahlerplein 2 1082 MA Amsterdam (020) 795 39 53 www.boekeldeneree.nl

Sport 7



 



Ronde van Italië Hoogste berg uit de Giro

In beestenweer naar de top M Passo di Gavia Vandaag rijden de renners een klim naar 2621 meter hoogte

voorbij, om alleen aan te komen in Bormio. ‘Ik wist waar ik voor reed, daarom had ik minder last van de kou. Ik kon er ook redelijk goed tegen, afhankelijk van de vorm van de dag.’ Eenmaal aan de meet, werd Breukink onderworpen aan de plichtplegingen van een winnaar. Interview hier, interview daar. ‘En de televisie-

M Sneeuw In 1988 won

Erik Breukink de etappe over deze col in onvergetelijk beestenweer

Gevaarlijk weer? Hoezo? Er zijn toch geen doden gevallen

Dominique Elshout CASPOGGIO

Erik Breukink ziet het nog zo voor zich. Johan van der Velde die in de aanloop naar de Passo di Gavia zijn mouwtjes uitdoet, zijn jack ook, en het dan op een demarreren zet. Van der Velde wist niet wat hem boven op de top te wachten zou staan. Dat wist toen nog niemand. Het was 5 juni 1988 en het peloton in de Giro reed een etappe die over honderd jaar nog naverteld zal worden. In de verhalen over deze dag zal het weer steeds slechter worden, steeds gevaarlijker de afdaling van de Gavia naar finishplaats Bormio, met de jaren zullen de temperaturen blijven dalen, wie weet is het over een eeuw zelfs zo dat er doden zijn gevallen in die veertiende rit van de Ronde van Italië. Maar één ding zal hetzelfde blijven: Erik Breukink won.

COR VOS

Erik Breukink op weg naar de zege.

Sport

Bakoe Johan Faber Onrust in de hockeywereld! Terwijl iedereen bij Blokker een brulshirt aanschaft, en half Nederland al op een Zwitserse camping bivakkeert, houdt een merkwaardige affaire in het Spaanse vrouwenhockey me nu al een week uit de slaap. Wat is er gebeurd? Twee weken geleden speelden de Spaanse hockeydames een Olympisch kwalificatietoernooi in Bakoe, Azerbeidzjan. De omstandigheden waren, zacht uitgedrukt, niet ideaal. In de nacht voor de finale tegen het gastland werden Spaanse speelsters voortdurend wakker gebeld op hun hotelkamers. Eerder al was een deel van de Spaanse delegatie acuut onwel geworden nadat tijdens een diner de airco plotseling aanging. On-

COR VOS

De helse beklimming van de Gavia, 5 juni 1988.

Afgelopen dinsdag in het NoordItaliaanse bergdorpje Caspoggio, op de tweede rustdag van de Giro van nu, blikte Breukink nog eens terug op de belevenissen van toen. De mooiste zege uit zijn loopbaan was het. Vier Touretappes gewonnen, Nederlands kampioen geweest, derde in de Tour van 1990, maar de mooiste was de Gavia. Breukink kijkt nog eens naar de krantenknipsels van toen. In Bormio vroor het tien graden, campione Giuseppe Saronni kwam huilend van de kou over de streep, renners konden in de afdaling niet meer remmen omdat hun vingers stijf bevroren waren. Breukink kon er het beste tegen, maar wat zegt hij als het gaat over dé dag uit zijn loopbaan? Dat er uit de achterhoede van die etappe ook verhalen te halen zijn. En meteen begint de winnaar van toen te vertellen over zijn kamergenoot van destijds, Teun van Vliet.

danks deze poging tot ‘vergassing’ (El Mundo), wonnen de Spaanse dames de wedstrijd tegen Azerbeidzjan met 2-3. De vreugde was van korte duur. Na afloop bleken twee speelsters positief te hebben getest op het gebruik van xtc. Daardoor dreigt Spanje te worden gediskwalificeerd voor de Spelen. Xtc, jawel. Mijn eerste associatie: wielrenner Jan Ullrich. Ooit, toen hij nog fietste, nam Jan een keer twee pilletjes in een discotheek. Prompt werd hij bij een controle betrapt op deze vorm van ‘doping’, en zes maanden geschorst. Ik vond dat toen onrechtvaardig voor Jan. Van xtc ga je niet harder fietsen. En volgens mij ga je er ook niet beter door hockeyen. Maar de dopingregels zijn onverbiddelijk. En zo draaide de Spaanse triomf in Bakoe uit op een nachtmerrie. Over Nederlandse voetbalploegen hoorde je vroeger nog wel eens bizarre anekdotes als ze een wedstrijd achter het IJzeren Gordijn moesten spelen. Partijdige scheidsrechters, vies eten, douches waar alleen een straaltje rioolwater uitkwam, dat werk. Vervelend, maar toch vrij onschuldig. Tegenwoordig zijn we eraan gewend dat onze jongens overal ter wereld gastvrij worden ontvangen in de mooiste hotels, waar elke speler een eigen kamer heeft. In de kleedkamer liggen gestreken handdoeken klaar, en is het bad altijd op temperatuur. Tot diep in

Van Vliet werd na de rit aangetroffen in een hotelbed met zijn doorweekte koerskleding nog aan. ‘Dat doe je als je het niet meer weet. We hebben hem op moeten pakken en onder een warme douche moeten zetten.’ De Amerikaan Bob Roll kwam aan de finish met een hartslag van – naar eigen zeggen – zestien. Breukink: ‘Die zal elk jaar wel lager worden.’ Peter Winnen raakte in de afdaling in de greep van de angst. Hij zag zichzelf al in zijn eentje doodvriezen op de berg. Johan van der Velde kwam als eerste boven op de Gavia. Zonder mouwstukken, zonder jasje, hij had het niet meer. Van der Velde stapte af, bevangen door de kou. Als lifter reed hij naar beneden in een busje. Zo’n veertig andere renners deden hetzelfde. Het werd hen vergeven, ze mochten de volgende dag gewoon van start.

Roemenië zijn de velden beter dan het gras van de Arena. Maar in de jungle van het internationale hockey gelden andere wetten, zo blijkt. Naar verluidt werd tijdens het kwalificatietoernooi, vlak voor de wedstrijd van Azerbeidzjan tegen Oekraïne, ook een Oekraïense speelster ‘vergiftigd’. Azerbeidzjan won deze wedstrijd met 5-0. Verder zaten de tribunes tijdens het toernooi volgepakt met militairen (blijkbaar is hockey in de Kaukasus niet heel populair), waardoor een dreigende sfeer rond de wedstrijden heerste. En dat was nog niet alles. De ploeg van Azerbeidzjan telde maar liefst acht genaturaliseerde speelsters, zes van Koreaanse en twee van Chinese afkomst om precies te zijn. Volgens Maurits Hendriks, de Nederlandse technisch directeur van de Spaanse hockeybond, waren ze allemaal op dezelfde dag getrouwd met een Azerbeidjaan, en hadden ze meteen een paspoort gekregen. Hendriks: ‘Hoeveel bewijzen voor corruptie heb je nodig?’ De Spanjaarden ontkennen het xtc-gebruik trouwens bij hoog en bij laag, en gezien de toestanden in Azerbeidzjan, ben ik geneigd ze te geloven. Bovendien: een Spaanse hockeyster die in Bakoe xtc slikt, dat beeld vraagt net iets te veel van mijn voorstellingsvermogen.

Breukink stapte niet af. Hij kon de Giro nog winnen. Boven op de top van de Gavia werd hem een jasje aangereikt, maar dat hielp niks. ‘Ik heb pas nog van iemand in de Giro foto’s gekregen waarop je kunt zien dat ik probeer dat jasje aan te trekken. Het lukte niet. En ik kon niet stoppen.’

Grote rivaal De Amerikaan Andrew Hampsten was de grote rivaal van Breukink in het algemeen klassement. Hampsten reed voor hem uit. In de afdaling kreeg Breukink de Amerikaan te pakken. Hij ging hem meteen

cabines van toen waren niet zo luxe als die van nu. Het waren van die tochtsluizen. Ik weet nog dat Francesco Moser het niet meer kon aanzien en me een jas gaf.’ In een van de interviews werd Breukink gevraagd of het niet overdreven zwaar was geweest, zo’n bergrit met zulk gevaarlijk weer? Hij antwoordde opvallend laconiek. ‘Hoezo? Er zijn toch geen doden gevallen?’ Uiteindelijk zou Breukink als tweede eindigen in de Giro van 1988, na Hampsten. Vierentwintig jaar was hij pas. Er werd in die tijd een beetje meewarig gekeken naar Breukink, de zoon van Gazelle-directeur Wim. Was die jongen niet te netjes en te zacht voor het harde wielrennen? Na de rit over de Gavia veranderde de toon van de kritiek. Die Breukink, dat was een harde, een kerel. Zelf zegt Breukink nu: ‘Als je beroepsrenner wordt, ben je al niet zo zwak. En ik was dan ook nog ronderenner, tijdrijder en klimmer, de zwaarste onderdelen van het wielrennen. Maar de Gavia was mijn grote heldendaad.’ p

NL is een sterk groeiend uitzendbureau, werkzaam in het westen van Nederland. In verband met de sterke groei zijn wij op zoek naar een gedreven

Controller De functie '1'%'1"1('"1( '!1("'1)##%1"1"" 1$%#& &#" 11'#1&1"1"1)# "1&'$1"1,"1%%.%1 &1#"'%# % "11)%"'*##% 1)##%11%&"1)"11""/ 1"1! "&'%')1$%#&&"1"1'1(',"(%(1 %"&'1&1'1" )%" )"1!"!"'1"#%!'1)##%11%'1"1'11--"1)"1 ##'"1#1#%"1&$%"1!'11"1"11#("'"' '#'1'1'"$'1 &1#"'%# %1!11 1('1)"1'11 Functie-eisen 01 "1#$ "1#$1'"!"&'1#")(1"1"1#"#!&1#1 ""/ 1%'"1 01"!"&'11%1% )"'1*%%)%" 01(!1%)%"1!'1"1""&1)"11 + 1 01"''1!'11"1 &'"*')" 01 %)%"1!'1'1%$$#%'%"1)"1!"!"'"#%!' 01 %)%"1!'11(',"%"1&1"1$%-1 Wat bieden wij? 1"1"1) ,1("'1"1"1#"1"1%#"1% %"&'1"1*1('&'"1%&)##%*%"
1"1!#  "1)##%1%#1"""11#%"&'1 ##%%#1"%11("'1)" "" 1%'(%1##%'1#$1'%!"1'#'11!# " %"11, 1"1#)"&'"1$%#
1&'((%1"11&# ''1!'1 !#')%"1"11"%1 NL-Jobs Aartsdijkweg 81 B 2676 LE Maasdijk 0174 - 526590 [email protected] ##%1!%1"#%!'1("11#"''1#$"!"1 !'1 %#"1)"1 (*"
1%'(%1

Interview

8



 



Presentator

Koos Postema

‘Op tv is alles wel gedaan’ Hij is 75, hij hoeft niet veel meer. Alleen: ‘Sidekick, dat zou ik wel willen.’ Robert Vuijsje

D

e vraag luidde: wie was de beste in uw vak? ‘Ikzelf natuurlijk’, zegt Koos Postema. Daarna doet hij alsof het een grapje was en vertelt weer een anekdote. ‘De concurrentie was hevig. Wij waren van Achter het Nieuws. Brandpunt was onze concurrent. We werkten nog met filmblikken. Vanuit Libanon stuurden we een blik naar Nederland. Rush news stond er op. Dan haalden zij het adres er af en zetten er op: Tokio. Dat gebeurde. Ik reisde veel. Niet eens verzekerd, daar werd niet over geluld. Vijf dagen naar Israël tot ze van huis belden: er komt toch geen oorlog. Had je voor niets vijf dagen gewacht. Dat strand van Tel Aviv, wat je daar zag, godallemachtig. Wat er rondliep op die boulevards.’

Paul Witteman is sterker alleen. Hij zit bedeesd aan die tafel vol mensen

Bent u miljonair? ‘Ik heb het goed, maar: nee. Tot 1984, ik was 52, was ik in vaste dienst. Ik had het allerhoogste salaris dat mogelijk was voor presentatoren. Honderdduizend gulden bruto, inclusief alle toeslagen. Toen ik freelancer werd, zeiden ze bij de omroep: zou je dat wel doen? De ergste dingen konden met me gebeuren. Joop van den Ende was een man die zeer goed betaalde, als hij je goed vond. Ik heb het begin daarvan meegemaakt.’ Bent u te vroeg geboren? ‘Die jongens na mij – ja, dat zijn andere salarissen.’ Wie is nu de beste? ‘Pauw en Witteman zijn goed. Witteman is sterker alleen. Hij zit bedeesd aan die tafel vol mensen. Die is één op één het sterkste. Als er dan nog een jongen bij zit uit de lichte muziek weet hij het helemaal niet meer. Pauw is meer joyeus, die kan met alles werken. Pauw is er niet tegen, dat zie je aan hem. Die ligt niet stil. Het is een liefhebber. ‘Naar De Wereld Draait Door kijk ik iedere avond, tenzij ik niet thuis ben. Matthijs van Nieuwkerk is een ouderwetse generalist. Romantisch ouwehoeren over een linksbuiten én weten wat je aan Verdonk moet vragen. Hij is charmant om te zien. En een goede verbalist. Hij maakt kunstige zinnen, met bijzinnen en grappige wendingen. Als een ander presenteert, is het programma een stuk minder.’

Waarom wilde u zo graag beroemd worden? ‘Het was een jongensdroom. Ik wilde bij de radio. We luisterden veel naar de radio. Als je thuiskwam, deed je moeder: stil, het hoorspel is bezig. Dan mocht niemand geluid maken. De radioverslaggevers, dat waren helden. In de VARA-gids stonden slechte foto’s van ze, die knipte je bijna uit. Ik deed die mensen na thuis. ‘In de jaren zestig kwam de tv erbij. Dat was een ander type mensen. Rebelser. We hebben een staking gehad, het scherm ging op zwart. Goed, er werkten maar 75 mensen bij de televisie. We kregen 12 procent salaris erbij. Ze kochten allemaal auto’s en koelkasten. Tv is meer kapsones-achtig. Moesten ze ineens cue zeggen. Bij de radio was dat: een teken.’ Wat was uw talent? ‘Ik was generalistisch, van veel dingen wist ik een beetje – al dan niet tijdelijk. En dat ouwehoeren, bij mijn generatie spatte de verbaliteit ervan af. Nu komen er mensen op de televisie met slecht taalgebruik, ze gebruiken meer clichés dan wij mochten. Daar werd bij ons tegen opgetreden, er werd iets van gezegd als je zo slordig praatte. Mart Smeets kan het nog. Bij het wielrennen zingt hij ze over de finish. Het is een moeilijk mens, maar hij kan het wel. Smeets is ook al zestig.’

Wat als ze u vroegen voor een ontbijtprogramma met de Olympische Spelen van Peking? ‘Ik zou het meteen doen. Maar dan wel met Siezen.’

Was er ook een dieptepunt? ‘Tien jaar geleden zou ik opa’s laatste kunstje doen bij Sport7. Het zakte door z’n benen. Ik had een prachtig contract voor drie jaar. Een hoop geld, maar het mislukte.’ Bent u een socialist? ‘Eigenlijk niet, het is voorbij gegaan. Dat SP-achtige socialisme – nee. Het probleem in Nederland is dat je stemt, maar je kiest nooit. In Den Haag kiezen ze wie in de regering komt. Rita Verdonk kan de tweede partij van het land worden, maar dat betekent waarschijnlijk dat ze met 23, tamelijk vervelende, mensen in de Tweede Kamer zit te blèren. Ik stem op een persoon. Laatst zei ik tegen mijn vrouw: Jeroen Dijsselbloem, daar wil ik wel op stemmen. Zegt ze: dat is dus de PvdA. De PvdA. Sharon Dijksma, het is stomvervelend. Dat lult maar en lult maar.’

Op het terras van café De Jonge Haan in Hilversum begroet Koos Postema mensen. En nog meer mensen. Het is tegenover het gebouw waar hij in 1960 begon bij de VARA-radio. Eerder was hij onderwijzer te Rotterdam. ‘Ik zei tegen mijn vrouw: ze zullen daar wel meer verdienen dan hier in Rotterdam. Het was minder. Ik verdiende 625 gulden in de maand. Bij de radio kwam ik in klasse 11, ik had gezegd dat ik hetzelfde wilde blijven verdienen. De man die ik al jaren bewonderde zat in klasse 10.’ Aan de overkant van de straat heeft hij morgen een bijeenkomst van de ‘oudejongensclub’, met omroepmedewerkers van boven de zestig. ‘Heinze Bakker van Studio Sport is net lid geworden. Daar wordt over gestemd. Op de oudejongensclub vragen we aan elkaar: hoe is het met je heup? En je knie? Allemaal op een welbespraakte manier. Die verbaliteit, dat zie je nu niet meer. Gewoon goeie jongens, die erop uittrekken en dingen willen weten – zie ik ook niet meer bij de televisie. Wat Willibrord Frequin deed, voor hij krankzinnig werd. Het is allemaal internet geworden. Soms komen die jongens van achter het internet vandaan. Dan denk ik altijd: was maar op het internet gebleven.’

In de jaren tachtig presenteerde hij met Harmen Siezen een ontbijtprogramma tijdens de Olympische Spelen. ‘Het was een groot succes, daarom is het meteen gestopt. Ze gingen het anders doen.’

Hij hoeft niet lang na te denken. Dit is het belangrijkste dat Koos Postema heeft nagelaten: ‘Wij waren de eersten die het deden. Bij Een groot uur U maakten we uitzendingen over abortus, euthanasie – de milde dood. Het meest sprekende voorbeeld: de pil. We onderzochten vijfhonderd vrouwen, over de enge bijverschijnselen. Sterilisatie. Dat was een besmet woord, het werd direct geassocieerd met de nazi’s, net als euthanasie. Voor al die onderwerpen geldt: wij hebben de wetten niet gemaakt die er voor kwamen, maar toch... We brachten serieuze zaken op een lichtvoetige manier.’

Al die mislukte audities, dat moet je niet uitzenden

Wie zijn slecht? ‘Ik weet het niet goed, daar kijk ik niet naar. Knevel, dat is een soort imitator van Witteman, maar ook weer niet. Hij is in ieder geval minder goed. Tijs van den Brink, niet een leuke man om naar te kijken. ‘En verder? Sophie is leuk, Katja is leuk, maar ik ga niet kijken naar Katja en Sophie. Het zal wel. Bridget Maasland heb ik een talent genoemd. Ze heeft een mooi gezicht, is intelligent, maar al haar programma’s zijn mislukt. Er is niemand die zo’n meisje bij de hand neemt. Ze maakt een programma over honden. Ik vraag me af: hoe zouden ze dat doen bij de BBC? Ik heb niets met honden, maar ik denk dat zij een programma kunnen maken dat ik leuk vind. Dit programma was hap-snap gemaakt. Het is niet leuk, het is niet geestig, er zit geen tongue in cheek bij. Het is Viola Holt met haar hond. En dan zonder grap.’



 



Interview

9

CV KOOS POSTEMA GEBOREN:

17 augustus 1932 te Rotterdam. VADERS- OF MOEDERSKIND:

Automatisch een moederskind, mijn vader heb ik niet gekend. Mijn moeder hertrouwde niet. Er kwamen mannen aan de deur die zeiden: Lena, je moet met mij trouwen, ik ben ook weduwnaar. Maar Jan Postema was haar grote liefde. HAD IN DE OORLOG GEDAAN:

Spelen.

KIJKT EERST BIJ EEN VROUW:

De manier waarop ze loopt.

LAATSTE KEER ZIEK GEMELD:

Geen dag ziek. Ik heb nu wel een gehoorapparaat, het werd sociaal irritant.

Bridget Maasland heeft een mooi gezicht, is intelligent, maar al haar programma’s zijn mislukt

Ziet u nog weleens iets nieuws? ‘Misschien klinkt het opa-achtig, maar: alles is wel gedaan. Het enige verschil is dat alles een Engelse titel heeft. Wat ze de formats noemen. Ze hebben al die talentenprogramma’s. Vroeger heette dat programma: Amateurs zetten hun beste beentje voor. Of: De springplank. Daar werd niet afgezeken. Je kwam alleen op tv als je iets kon. Dat beschermende is er niet meer. Al die mislukte audities, dat moet je niet uitzenden. Nu is het: huilende kinderen, hup uitzenden.’ Is het beter of slechter dan vroeger? ‘Het is anders. Wat beter is: ze zijn gedurfder, opener. Wij zeiden nog excellentie tegen een minister. Later zeiden we meneer de minister, dat pikten we uit Frankrijk. Wat is televisie? Het is even CNN kijken om te zien of er oorlog is. En verdomd, het is altijd oorlog. ‘Die netmanagers, drie jonge mannen zijn het, dat was ook een goed idee. Om de publieke netten een gezicht te geven. Op Nederland 1 zijn dan de populaire programma’s, op Nederland 2 is veel emo, weggelopen kinderen en zo, en op Nederland 3 kan het wat gekker, met cabaret en soms rare mensen. Naar Nederland 1 kijken meer mensen dan naar RTL4. Daar zeggen ze: maar wij hebben de boodschappers, de jonge mensen. Toch zit het ze dwars, bij RTL, dat weet ik zeker.’ Hoe is Nederland veranderd sinds u niet meer op de televisie bent? ‘De verkleuring. De invloed van allochtone mensen, er komen er honderdduizenden bij. Ze zeggen: in Turkije hebben ze op de HBS gezeten, die leren hier wel even Nederlands. Zoals staatssecretaris Albayrak. Die is intelligent, en mooi, dat helpt ook. Maar dat zijn niet de mensen die we hier krijgen. Het is van alle tijden. In Rotterdam kregen we Groningers en Friezen, want waar zij vandaan kwamen, daar was geen werk. We maakten grappen over hun accent. Boerenlul, zei je dan. Nu zijn in Katendrecht 12-jarige Antilliaanse jongetjes de baas op straat. Hoe moeten we die klere-apen pakken? Ja, als je ze het ziet doen. Maar dat zie je nooit. Het zal lang duren voor het is opgelost, ik denk tientallen jaren.’ In mei 1940 was het kwart over een in de middag. ‘We zaten boterhammen te eten. Op tien minuten fietsen, bij de Maasbruggen, werd er gevochten. Wij speelden op straat. Niet de hoek om, zei mijn moeder. Mijn vader was overleden in 1936. Voor de deur spelen mocht wel. Het was een vreselijke herrie, het huis begon te schudden. Mijn moeder greep wat papieren en we renden de trap af. De trap bewoog heen en weer. Even de schuilkelder in, maar daar moesten we weg, en toen rennen. Door de weilanden de stad uit. Waar nu de Erasmus-universiteit staat, was nog niets. Dat was weiland. Ik ben nog teruggegaan met mijn moeder. Er was niets over, alleen maar puin. De lantaarnpaal stond er nog, zo wisten we waar ons huis had gestaan. ‘Wat ik het ergste vond: mijn speelgoed was weg. Dat is wat ik me herinner van de oorlog, buiten spelen. In mijn herinnering was het altijd mooi weer. Mijn hele familie is uit Rotterdam weggebombardeerd, ik ben bijna gestorven van de honger, dat zou je traumatisch kunnen noemen. Maar ik had het eigenlijk wel leuk in die tijd. Het bevrijdingsfeest duurde maandenlang. Iedere avond was het dansen, schreeuwen, eten, snoepen. Vanaf april gingen we niet meer naar school. In september begon de school weer, toen was alles voorbij. Dat vond ik pas erg.’

CHRISTIAAN KROP

Wat wilt u nog? ‘Bij De Wereld Draait Door ben ik drie of vier keer te gast geweest. Mijn vrouw gaat dan mee, of mijn kleinkinderen, het is daar gezellig. Ze hebben er een café en een studio aan elkaar vast, daar droomden wij vroeger van. Sidekick zijn in zo’n programma, dat zou ik wel willen. In Amerika noemen ze het second banana. Je moet er niet te jong voor zijn, je moet wel iets te vertellen hebben. Niet iedere dag. Een paar keer per maand.’ p

10

Achtergrond



 



Advocaat van slechte zaken Deze week begon het megaproces tegen een gewelddadige bende mensenhandelaren. Strafpleiter Theo Hiddema verdedigt een van de hoofdverdachten. Een week in het spoor van een flamboyante advocaat.

Gert Hage

D

e massieve groene deur van het Amsterdamse grachtenpand zwaait open. In de deuropening staat Theo Hiddema, ook op deze zaterdagmiddag onberispelijk gekleed in een driedelig beige pak, de grijze haren strak naar achteren gekamd. Het is een paar dagen na de arrestatie van Gregorius Nekschot. ‘God, wat zou ik die linkmiechel van een Hirsch Ballin graag het vuur aan de schenen leggen over deze onfrisse inval’, valt de strafrechtadvocaat (64) haast letterlijk met de deur in huis. ’Ik zou hem verkruimelen. Maar hij komt ermee weg, hoor, let op. Och meneer, het is toch zo klaar als een klontje, het CDA en de PvdA willen de moslim-kiezertjes aan zich binden. Kom binnen.’ De werkkamer is groot en stemmig. Voor de hoge ramen staat een buitenformaat antiek Engels bureau, dat



   

Achtergrond 11

MARK HORN

is bezaaid met boeken, tijdschriften en dossiers. Achter het bureau hangt een schilderij van de Belgische portretschilder Watelet, negentiende eeuws uiteraard, zoals alles in dit patriciërspand geurt naar de glorietijd van dandy’s als Oscar Wilde en Beau Brummel. ‘Maastricht, waar ik ooit bij de oude Moszkowics het vak heb geleerd, is mijn administratieve centrum, in Amsterdam schrijf ik mijn pleidooien. Starend over de gracht probeer ik omstandigheden te bedenken die de vaak barre werkelijkheid een iets andere kleur geven. Ik geniet ervan, het is drama op het scherpst van de snede – liefde, wraak, hebzucht en bloeddorst.’ Hij pakt een uitdraai van het bureau, met daarop de namen van zijn ongeveer tweehonderd cliënten en de plek waar ze gevangen zitten. ‘Daar hebben we de Turkse broers, die worden beschuldigd van mensenhandel. Eind mei begint in Almelo het proces tegen deze heren, die niet bepaald sieraden zijn voor de samenleving. Ze sloegen de vrouwen met honkbalknuppels en hadden een vast contract met een arts voor borstvergrotingen en met een abortuskliniek. Maar ook het Openbaar Ministerie valt het nodige te verwijten. Het onderzoek begon in 2000 en al die tijd hebben ze de heren hun gang laten gaan, tot het bewijs rond was. De zaak wordt nu door Justitie gepresenteerd alsof ze de dames uit de hel hebben verlost, maar in werkelijkheid hebben ze de vrouwen jarenlang laten rotten. En hier hebben we er een paar die zitten voor drugshandel en moord en doodslag, naast mensenhandel mijn core-business. Och, wie we hier hebben, een paar leden van een heuse Roemeense dievenbende. Ze belden aan bij rijke oude mensen met de mededeling dat er een lekkage in de gasleiding was geconstateerd. Voor alle zekerheid zouden ze er verstandig aandoen om alvast hun kostbaarheden op tafel te leggen.’ Onder de gedetineerden veel Turken en Marokkanen. ‘Vergelijk je het met de lijst van pakweg tien jaar geleden, dan zie je dat de tweede generatie allochtonen, vaak goed geïntegreerd, in opmars zijn. Net als de Roemenen en Bulgaren, waarvan ik er ook een paar heb. Nee, daar gaan we nog veel plezier aan beleven. Ze zijn compleet mesjogge om de grenzen voor die lui open te zetten. Wil je nog een glas witte wijn?’

Gerechtshof Arnhem Het is een vroege ochtend op het gerechtshof in Arnhem. Hiddema had de trein van 7.54 uur genomen om tijdig op de zitting aanwezig te zijn. Zijn cliënt, laten we hem Hakan noemen, is in eerste aanleg veroordeeld tot 15 jaar wegens moord met voorbedachte rade, maar heeft, ondanks een eerdere bekentenis, besloten om in hoger beroep te gaan. Hiddema zit schuin achter de tengere en goed gesoigneerde verdachte en luistert aandachtig naar de vragen die de president van het Hof aan zijn Turkse cliënt stelt. Wat was het geval? Een Turkse bende had in opdracht enkele vrachtauto’s gestolen, maar toen het op het afrekenen aankwam, gaf de opdrachtgever niet thuis. De man werd vervolgens ontvoerd naar een boerderij in de Achterhoek, waar hem drie gruwelijke dagen wachtten, waarna hij alsnog werd vermoord. De Koerdische man werd dagenlang opgehangen aan een trap, met een plank onder zijn voeten. ‘Hoe dik was de plank?’, vraagt de president, met de beminnelijke glimlach van iemand die vraagt of het eten heeft gesmaakt. ‘En stonden zijn voeten plat op de plank of moest hij op z’n tenen staan?’

Verdachte Hakan, via de tolk: ‘Eerst stond hij wat platter, later bungelde hij.’ Urenlang gaat het verhoor zo door, met aan de ene kant de president in de rol van vriendelijke, maar vasthoudende grootvader, tegenover een verdachte die in een steeds lastiger vaarwater terecht dreigt te komen. ‘U zei dat u met uw handen het touw vasthield, dat rond de nek van het slachtoffer zat. Heeft u nog andere lichaamsdelen gebruikt’, vraagt de president. ‘Ja’, zegt Hakan, ‘mijn knie’. De president knikt en kondigt een korte pauze aan. Op de binnenplaats van het gerechtshof neemt Theo Hiddema een slokje van zijn koffie en vertelt dat hij al de zoveelste advocaat is van Hakan. ‘Het is nogal een wantrouwend baasje. Nee, het was niet mijn advies om in hoger beroep te gaan, want de zaak is zo helder als glas. Die vent is dood en hij was erbij toen hij werd vermoord. Dat is ruim voldoende om als medepleger te worden veroordeeld. Waarom ik dan toch de zaak heb aangenomen, ook al valt er weinig eer aan te behalen? Liefde voor het vak, mijnheer. Altijd is er wel iets te bedenken waardoor de rechters de zaak anders gaan bekoekeloeren, soms relativerend, soms schuddebuikend. Ik laat veel afhangen van het moment zelf, je hebt immers ook te maken met het verloop van de zaak en de humeuren en de stemmingen van de rechters. Ik zal straks eens kijken hoe ik hier, gelijk een Baron van Münchhausen, weer uitkom.’

Prijsbokser ‘Mevrouw, bent u van de afdeling “reisadvies van deur tot deur”? Kunt u mij vertellen of er vandaag op het traject Amsterdam – Maastricht draadbreuken of wisselstoringen op uw railnet zijn? Nee, worden er dan wellicht werkzaamheden verricht? Ook niet? Mevrouw, dank u, ik ben u zeer erkentelijk.’ Dag in, dag uit doorkruist Hiddema het land, altijd alleen en altijd per trein. ‘Ik heb mezelf ooit eens een prijsbokser genoemd. Dat vonden mijn collegaatjes niet leuk, maar wat is er eigenlijk mis met het respectabele beroep van prijsbokser?’, zegt de raadsman die al sinds jaar en dag wordt gerekend tot de top van de Nederlandse strafpleiters. Hij was een van de hoofdrolspelers in de IRT-affaire, was de vaste advocaat van de Zwarte Weduwe, de echtgenote van NSB-topman Rost van Tonningen, en trad op als raadsman van zowel de familie Fortuyn als van tal van topcriminelen. Zijn dagen beginnen vroeg. Half zeven op, warme douche, kopje thee en dan een wandeling naar het Centraal Station, onderweg beleefd de hoeren groetend aan de hoofdstedelijke Spuistraat. Een krant, de eerste sigaret, een cappuchino en dan, wachtend op de trein, maar hopen dat zich geen calamiteiten voordoen, al was het maar om, zoals hij zegt: ‘die vreselijke luidsprekerstem van Pro-Rail niet te hoeven aanhoren’. Hij declameert: ‘“Pro-Rail zet zich in voor de vernieuwing en het onderhoud van het spoorwegnet.” Nou, dan weet je al hoe laat is. En dan die vervolgzin, die mij soms tot razernij drijft: “En zet bussen in”, met die nadrukkelijk uitgesproken tussen-n. Och, het is uit liefde voor het vak dat ik me dagelijks vrijwillig blootstel aan deze kwellingen. Ik beleef veel vreugde aan het pleiten en daarbij, wat moet ik anders? Ik heb me weleens laten ontvallen dat ik graag minister van Justitie in het kabinet-Wilders zou zijn. Het is me door de goegemeente niet in dank afgenomen, maar ik meen het echt. Meneer, ik sta dagelijks tot mijn enkels in het echte leven.

Ik beleef veel vreugde aan het pleiten, en daarbij: wat moet ik anders?

Ik zie wie de gevangenissen bevolken en in mijn praktijk word ik vrijwel dagelijks geconfronteerd met die cultuur van wegkijken, met de humorloosheid en schijnheiligheid, met de haat tegen levensvreugde. Spuugzat ben ik het, ik haat hypocrisie en schijnfatsoen. Wilders legt die genadeloos bloot. Eigenlijk zou hij eens per maand met applaus moeten worden begroet in de Kamer, als demonstratie tegen al die rotzakken die hem willen doodschieten.’ Het gerucht dat Hiddema sympatie koestert voor de PVV-voorman verspreidde zich snel over de gevangenissen. ‘Daar zorgden mijn collega’s wel voor, in de hoop dat de Ali’s en Mohammeds uit mijn praktijk naar hen zouden overstappen. Maar als ik Ali wat schichtig uit zijn ogen zie kijken tijdens een bezoekje, zeg ik hem: ‘Als ik jou wil verdedigen, dan moet het wel echt de moeite waard zijn’. Nee, van het merendeel van zijn collega’s heeft Hiddema geen hoge pet op. ‘Het zijn net sissende wijven op een jaarmarkt, ze roddelen dat het een aard heeft. Voor een paar van hen koester ik sympathie, onder wie Piet Doedens en de Ankertjes. Ik zal u een mooi verhaal vertellen. Ik kom al jaren bij Hotel Van der Werff op Schiermonnikoog. Langs het veld van de plaatselijke voetbalclub, V.V. de Monnik, hangt een groot reclamebord van de gebroeders Anker. Op een goede dag werd mij gevraagd of ik ook sponsor wilde worden. Goed, zei ik, maar alleen als ik een groot bord krijg naast die van de Ankers. Dat kon. Weet je wat er op dat bord staat? “Hiddema advocatenkantoor – uw Anker in de bajes”. Leuk he?’

Loverboys Een dag na de moordzaak in Arnhem, wacht een loverboy in Den Haag. In de eersteklascoupé van de intercity van 8.11 uur bladert Hiddema de kranten door. ‘Weet je wat het is met die loverboys’, zegt hij opkijkend uit de krant. ‘De prostituees krijgen in ruil voor een belastende verklaring tegenwoordig een uitkering en een verblijfsstatus, nou, dan wil je wel verklaren. We zullen zien hoe het straks loopt, het is een zaak van God zegene de greep.’ Bij binnenkomst in de rechtbank wordt de strafpleiter vriendelijk begroet door de portiers. ‘Goedemorgen, meneer Hiddema, heeft u een goede reis gehad?’ Hiddema diept zijn advocatenpas op uit zijn broekzak en knikt. ‘Kunt u mij zeggen wie de dompteurs zijn vandaag?’ Eenmaal in de sombere, kale rechtszaal blijkt de rechtbank te bestaan uit drie vrouwelijke rechters, een vrouwelijke griffier en een vrouwelijke officier van justitie. Hiddema trekt haast onzichtbaar een wenkbrauw op. Hoeveel pech kun je hebben als loverboy, zie je hem denken. Precies om half tien opent de streng ogende president de zitting. De loverboy, een stevig gebouwde, knappe Turkse jongeman, hoort bedremmeld de tenlastegging aan. Met zachte stem beantwoordt hij de vragen. ‘Wie heeft de kamer in de Doubletstraat geregeld voor Krisztina?’ ‘Ik, want zij spreekt geen Nederlands. Maar zij wilde zelf daar gaan werken om haar familie in Hongarije te kunnen onderhouden.’

LEES VERDER OP PAGINA 13

12

Respons



 



 




 

 2008 Zaterdag 7 juni

 


  
 
 
  

Concert in Park Transwijk Utrecht 15.30 uur - 22.30 uur

Met

STEVIE ANN DE DIJK

  

 


Mundial on Tourgroepen, debatten, stands en meer.





www.klimaatwet.nu/concert

geef om dit kind

gratis plaatsing

 141,21 Dayana LAND Ecuador LEEFTIJD 3 jaar epilepsie en gedeeltelijk verlamd door hersenbeschadiging BIJDRAGE medicijnen en fysiotherapie RESULTAAT ze leert nu lopen en fietsen NAAM

HANDICAP

giro 7 800 800

’s-Hertogenbosch

T 0800 7 800 800 (gratis) www.lilianefond s.nl

Hét speciale fonds voor kinderen met een handicap in ontwikkelingslanden



   

Achtergrond 13

« De

loverboy staat tegenover drie vrouwelijke rechters. Je ziet Hiddema denken: hoeveel pech kun je hebben? VERVOLG VAN PAGINA 11

‘Hoeveel verdiende Krisztina per dag’, wil de president weten. ‘Meestal zo’n 600 euro per dag en een enkele keer 1500. Van dat geld hebben we onze nieuwe woning ingericht’, fluistert de loverboy. En dan: ‘Mevrouw, ik lijd hier erg onder. Ik wil nog graag een kans. Ik wil een gezin stichten met kinderen.’ Na de pauze blijkt de officier niet onder de indruk van de smeekbede van de verdachte en eist vier jaar gevangenisstraf, waarvan één jaar voorwaardelijk. Het woord is aan Hiddema, die inmiddels is opgestaan. Vorsend kijkt hij de president van de rechtbank aan: ‘Mevrouw, dit is geen echte loverboy, dit is een oude knar van 34 jaar, een kwestbare ziel, een loverboy zonder kwade bedoelingen. De dames maakten gebruik van hem.’ Hij raakt op stoom: ‘Is er bewijs? Ik twijfel. We hebben alleen de verklaringen van de meisjes en een paar indrukjes van lieden uit de Doubletstraat, de Doublet-wachters, noem ik ze maar. Die dames zijn tuk op geld, vergeet dat niet, ze zijn gepokt en gemazeld in hun vak. Dat maakt hen enigszins onbetrouwbaar voor de juridische waarheidsvinding. Als ik mezelf zo hoor spreken, neig ik meer en meer naar vrijspraak, dus dat moet ik dan maar vragen.’ Een week later is zijn cliënt vrij man. ‘Het is zo’n kick dat pleiten, het is dansen met argumenten en woorden. Ik geniet op dat soort momenten van mezelf. Of het leuk is om Hiddema te zijn? Ja, het schept vreugde, een beetje genotszucht om de eigen verschijning is nooit weg.’

Weinig aandacht Terug op het kantoor aan de Herengracht. De avond valt, de tweede fles wijn wordt ontkurkt. In de keuken scharrelt zijn echtgenote rond, een vrolijke Maastrichtse. ‘Het is een hartstikke leuke man, speels, intelligent creatief, allemaal waar. Maar om met zo iemand getrouwd te zijn, valt niet mee. Ik krijg veel te weinig aandacht, die man is altijd met z’n werk bezig.’ Hiddema glimlacht en steekt een Kent menthol op. ‘Ik ben geboren op een modelboerderij in Holwerd, het noordelijkste puntje van Nederland, mijn lieve echtgenote komt uit Eijsden, het uiterste zuiden. Dat levert soms een cultuurclash van jewelste op.’ Hij staat op, pakt een tijdschrift uit de kast, en slaat de pagina open waarop hij prijkt naast zijn Aston Martin DB5, bouwjaar 1965, het fraaiste exemplaar uit zijn collectie klassieke sportauto’s. ‘Dit is echt het summum van autoproducerend Europa. Hij staat samen met de andere auto’s in een garage in Maastricht. Eens per

Een beetje genotszucht om de eigen verschijning is nooit weg

maand worden ze door een mannetje uitgelaten. Ik rijd er zelf zelden in, liever zit ik op een klapstoel ernaast om ze te bewonderen.’ De gedachten gaan terug naar zijn optreden twee dagen eerder in een volle Haagse rechtbank. In de beklaagdenbank zaten zes glazenwassers, Haagser dan Haags, ieder met een eigen advocaat. Ze hadden hun straf voor het lichten van de fiscus al achter de rug. Daar konden ze mee leven, maar dat in het vonnis hun deelname aan een criminele organisatie werd verweten, het beruchte artikel 140, dat zit de glazenwassers niet lekker. Vandaar dit hoger beroep. Of zoals een van de verdachte zei: ‘We zijn niet altijd even eerlijk geweest, maar we zijn geen Hells Angels of Holleeders.’ Het ene na het andere doorwrochte juridische betoog over artikel 140 rolt door de rechtszaal. Hiddema is als laatste aan de beurt. ‘Ik heb het allemaal met grote interesse aangehoord, maar mijnheer de president, ik moet u toevertrouwen dat ik me erg onzeker voel op het punt van de criminele organisatie. Uit de betogen van mijn geachte confrères maak ik op dat je het moet zien als een soort virus dat aanzet tot criminele actviteiten. Daarvan is bij de glazenwassers geen sprake. Maar wat wel? Daarover zit ik nu al dagenlang te piekeren. Staat u mij toe een kleine particuliere anekdote te vertellen?’ De president van de rechtbank veert op: ‘Natuurlijk meneer Hiddema, gaat uw gang.’ ‘Ik woon aan een Amsterdamse gracht. Soms maak ik een ommetje, mijn hoofd vol met onrustige gedachten over artikel 140, en dan passeer ik een ander huis aan de gracht, een groot, sinister pand waar dag en nacht de lichten branden. Het is het huis van de Partij voor de Amsterdammers. Weet u waarom die partij zo heet? Omdat zij vindt dat iedere Amsterdammer op hen moet stemmen en dat gebeurt ook, al tientallen jaren.’ Hiddema stopt zijn betoog en kijkt rond of zijn woorden het gewenste effect sorteren. Als hij ziet dat de zaal lacht, herneemt hij het woord. ‘In mijn stad hebben we te maken met rare akkefietjes; corruptie, vreemde benoemingen, moskeeën die zo maar 2 miljoen laten verdwijnen, en al die akkefietjes hebben met dat huis van de Partij voor de Amsterdammers te maken. Want het lidmaatschap van de partij is een absolute voorwaarde voor het plegen van deze feiten. Och, mijnheer de president, altijd als ik dat huis passeer, hoor ik de banenmachines stampen en bonken en de subsidiestromen klateren.’ Opnieuw klinkt luid gelach in de rechtszaal. Hiddema vertrekt geen spier. ‘U vraagt zich natuurlijk af wat dit te maken heeft met deze zaak. Welnu, zijn deze glazenwassers ooit bijeen geweest in een dergelijk huis om samen af te spreken de fiscus te tillen? Ik dacht het niet.

Hoe kan de officier hen dan lidmaatschap van een criminele organisatie in de schoenen schuiven als dit oogmerk ontbreekt? En dat terwijl ik voor dat huis aan de gracht, waar een criminele organisatie zetelt die stelselmatig geld steelt uit de staatskas, nog nooit een politiebusje voor de deur heb zien staan?’ Theatraal pakt hij na afloop van zijn betoog zijn papieren bijeen en schrijdt met een tevreden glimlach de zaal uit. De voorstelling is geslaagd. Morgen wacht weer een nieuwe zaal, met een nieuw publiek. Een paar weken later komt het bericht dat de club glazenwassers niet kan worden beschouwd als een criminele organisatie. p

VROUWENHANDELPROCES In Almelo is woensdag de grote rechtszaak over vrouwenhandel begonnen. Een extreem gewelddadige Turkse bende van ongeveer 45 mensen dwong volgens justitie tientallen vrouwen tot prostitutie in Amsterdam, Utrecht en Alkmaar. De bendeleiders in deze zogenoemde Sneep-zaak tatoeëerden hun initialen op een aantal van de jonge prostituees. Ook werden de slachtoffers volgens het OM gedwongen tot borstvergrotingen en abortussen. De vrouwen, afkomstig uit Nederland, Duitsland en een aantal Oost-Europese landen, moesten zeven dagen per week werken en duizend euro per dag afstaan. Daarbij kwamen dan nog de kosten van bodyguards – die moesten verhinderen dat de vrouwen ontsnapten. In Almelo staan nu de Turks-Duitse broers Hasan en Saban B. met vier medeverdachten terecht. Hasan wordt bijgestaan advocaat Theo Hiddema, Saban door Gerard Spong. Justitie besluit in het najaar over de vervolging van de overige verdachten. Van de tientallen vrouwen die door de bende zijn uitgebuit, durfden slechts vijftien aangifte te doen of een verklaring af te leggen. De andere vrouwen zijn te bang voor de eventuele gevolgen die een aanklacht tegen hun vroegere pooiers later voor hen kan hebben. De behandeling van de zaak zal meerdere dagen in beslag nemen. De uitspraak wordt op 11 juli verwacht. [BRON: NOVUM]

14

Economie



 



Kleren maken de baan In Italië weten ze het allang, in Nederland begint het besef langzaam door te dringen: met de juiste outfit maak je makkelijker carrière. Kleed je netjes aan en de weg naar de top is geplaveid.

Pamela Wilhelmus

I

n een paarse spijkerbroek en capuchontrui verscheen uitzendkracht Paula de Wit altijd op het verzekeringskantoor waar ze werkte. Tot ze een keer ’s middags naar een begrafenis moest, en daarom ’s ochtends al in haar mantelpakje op kantoor kwam. ‘Deuren werden voor me opengehouden, iedereen knikte me vriendelijk toe. Het verschil in hoe ik werd benaderd, was schokkend.’ Journaliste in opleiding Linda Coutzee moest op een bankkantoor zijn voor een interview. Ze ging in spijkerbroek. In de lift vroeg een werknemer van het kantoor haar of ze misschien de pizza die hij als lunch had besteld kwam bezorgen. Sery Wouters werkt bij een consultancybureau. ‘Hiervoor werkte ik bij de FNV Horecabond. Daar mocht ik altijd dragen wat ik wilde. Ik moest een geheel nieuwe garderobe aanschaffen toen ik hier begon. Met een paar sjaaltjes kwam ik er niet. Het heeft me drie maanden gekost voor ik mijn kledingkast een beetje op orde had.’ Toch heeft ze er niet onverstandig aan gedaan. Wil je een beetje carrière maken, dan is je outfit van onmisbaar belang op de weg naar boven. Dat kledingkeuze een psychologisch effect heeft, dat wisten we al wel. Op internet buitelen de sites met kledingadviezen voor op kantoor over elkaar heen en de glossy’s raken niet uitgepraat over hoe je indruk kunt maken op de baas. Maar vervolgens in de praktijk ook iets doen met al die kennis, ho maar. Sterker nog, al decennialang neemt het bedrag dat Nederlanders uitgeven

Topmannen met C&Apakken en te korte sokken worden niet serieus genomen

aan kleding af. Alleen jongeren tot 25 jaar willen nog wel in de buidel tasten voor een leuke outfit. Dat wil zeggen, 17 procent van hen beschouwt zichzelf als big spender op het gebied van kledinguitgaven, blijkt uit onderzoek van Trendbox. Maar ook onder hen is het aantal personen dat experimenteren met kleding leuk vindt bijna gehalveerd. De iets oudere Nederlanders, de mensen met een loopbaan, hebben in ons land al helemaal geen geld over voor de kleren die ze dragen. Dat is wonderlijk. Want het effect dat je met kleding kunt bereiken, is niet gering. Presentatietrainer Robert Willemsen heeft veel onderzoek gedaan naar het effect van kleding. De tests die hij heeft gedaan zijn bijna onuitputtelijk. ‘Ik heb mensen laten liften met een pak aan en met een spijkerbroek aan. De personen in pak werden négen keer zo vaak meegenomen. Ik heb mensen door het rode stoplicht laten wandelen in nette kleding en in een studentenoutfit. De studenten kregen vaak een standje omdat ze door rood liepen. De personen met nette kleding niet. Sterker, hun voorbeeld van door rood lopen werd regelmatig door omstanders gevolgd. Uit onderzoek naar de effectiviteit van salesteams bleek dat wanneer de werknemers netter gekleed waren, de omzet met 5 procent toenam. Dat is nogal wat. Mensen herkennen ook altijd wel wat ik zeg, maar echt iets structureels veranderen, dat komt nog niet veel voor. Soms denk ik weleens dat ik een roepende in de woestijn ben.’

Onzinnig beroep Maar er is hoop. Nederlanders worden zich langzamerhand steeds bewuster van het feit dat ze niet alleen maar hun baas, maar vooral ook zichzelf een dienst bewijzen

door er netjes verzorgd uit te zien. Wil je carrière maken, dan kleed je je daar ook naar. Het aantal organisaties dat kleding- en stijladviezen geeft groeit. Dress4success is er zo een. Aan het roer staat stijladviseuse Riet de Vlieger. ‘Vijf jaar geleden vond iedereen nog dat ik een onzinnig beroep had. Tegenwoordig krijg ik steeds vaker juist positieve reacties. Dat kleding de laatste tijd belangrijker wordt gevonden, valt mij wel erg op. De Nederlandse mentaliteit is heel sterk dat een spijkerbroek toch moet kunnen op de werkvloer. Managers tobben daarmee, ze vinden het vaak lastig om bespreekbaar te maken dat spijkerbroeken niet worden getolereerd. Terwijl de werknemers zich er eigenlijk juist zelf van bewust moeten zijn dat ze zich kunnen onderscheiden met de juiste kantoorkleding. Met alle positieve gevolgen voor je carrière van dien.’ Dat meer Nederlanders tegenwoordig oog hebben voor hun presentatie heeft verschillende redenen. Om te beginnen begeeft het zakenleven zich door de globalisering in toenemende mate op internationaal vlak. Nederlanders zien steeds vaker hoe het óók kan wanneer ze met buitenlandse zakenrelaties om de tafel zitten, en goed voorbeeld doet goed volgen. En dat is maar goed ook, want anders kan het behoorlijk mis gaan, zo ondervonden de topmannen van ING toen ze in 1995 de Londense Barings Bank hadden overgenomen. Hoe enthousiast ze ook in Londen arriveerden, echt serieus werden ze niet genomen met hun C&A-pakken, te korte sokken en foute schoenen. En van de snor van bestuurslid Cees Maas kregen de correcte Britten helemaal de kriebels. Hoe het er nu voorstaat met ING Barings? De bank is opgegaan in ING Europe en de geïnvesteerde miljarden zijn als sneeuw voor de zon verdwenen.



 



En dan zijn er nog de economische ontwikkelingen. In tijden van economische voorspoed liggen de banen voor het oprapen en heb je je klanten voor het uitkiezen. Dus hoef je er ook niet mooi uit te zien om ze te verleiden. Met de onzekerheid die de Amerikaanse kredietcrisis momenteel in onze gelederen teweegbrengt, zijn werknemers meer geneigd een tandje bij te zetten voor het behoud, of het verkrijgen van een baan, onder meer door zich representatiever te kleden. Dat dit fenomeen gaande is, blijkt niet alleen uit de toegenomen aandacht voor stijladviesbureaus. Ook de casual friday, die in de jaren negentig van de vorige eeuw met veel poeha werd ingevoerd, is op z’n retour. Steeds minder bedrijven tolereren vrijetijdskleding die ene dag van de week. Mensen hebben er kennelijk minder behoefte aan op vrijdag in hun spijkerbroek op kantoor te verschijnen. Ze willen liever het imago dat ze vier dagen lang met veel pijn en moeite opbouwen niet verstoren. Riet de Vlieger is er gelukkig mee. ‘Onthutsend, dat

start krijgt, maar hij is nog nauwelijks begonnen of er wordt al over hem gepraat”, was het verhaal. Hij zou het niet lang uithouden bij dat bedrijf als er niet snel iets veranderde aan zijn kledingkeuze. En inderdaad, dit was iemand die dacht, een pak is een pak en schoenen zijn schoenen. In dat bedrijf was dat absoluut not done. Hij moest het verschil leren zien, kwaliteit herkennen. Gebeurde dat niet, dan zou hij snel buiten het team, en misschien zelfs buiten zijn baan staan.’ Een pak is als een sporttenue, vindt de Vlieger. Je kleedt je om te voldoen aan de teamexpressie. ‘Met name mannen zijn met die teamexpressie bezig. Als ze naar hun werk gaan, trekken ze hun powersuit aan. Vrouwen hebben het lastiger. Die kleden zich vanuit zelfexpressie. Ze snappen vaak niet hoe je het handig kunt doen op kantoor. Ze lopen nu eenmaal ook wat korter mee in de wereld van de werkenden. Het is een mannenwereld met spelregels gemaakt door mannen. Ik bedoel niet dat alle vrouwen een mannenpak aan

Kantoorkleding is een verkleedkostuum, niet meer en niet minder

Economie 15

Kleding maakt alles uit op de werkvloer. Maar dat betekent dus niet dat je blindelings in elke setting het met een maatpak tot directeur schopt. Robert Willemsen heeft er een handig trucje voor. ‘Je moet gewoon elke keer een stapje verder gaan dan wat gebruikelijk is. Loopt iedereen in spijkerbroek, dan trek je een hip colbertje aan boven je jeans. Loopt iedereen in confectiepakken, dan kun je aan een maatpak denken. Je moet niet zes stappen hoger gaan staan, dan doe je aan broedermoord. In Nederland is kuddegedrag eerder regel dan uitzondering. Mensen willen zich conformeren. Maar je kunt er enorm je voordeel mee doen wanneer je bewust je imago managet. De mensen die snappen hoe dat moet, die het aanvoelen, die hebben een enorme voorsprong op de Nederlandse arbeidsmarkt. Er valt veel winst te behalen, juist omdat nog maar weinig mensen ermee bezig zijn. In het Nederlandse bedrijfsleven wordt meer aandacht besteed aan de lay-out van folders dan aan de lay-out van jezelf.’ Het effect van verzorgde kleding is groot. Maar de effecten van verkeerde kleding kunnen nog veel, veel verder gaan dan een keer een scheve blik. Een promotie mislopen, je ideeën er keer op keer niet doorkrijgen of zelfs überhaupt nooit aan een baan komen. ‘Een dame kon maar geen werk vinden’, vertelt De Vlieger over zo’n geval. ‘Meestal werd ze wel uitgenodigd op haar brieven. Met haar capaciteiten was niks mis. Maar na het eerste gesprek was het steevast over. Toen ik haar in haar sollicitatieoutfit zag, eh… nou ja, snapte ik het wel. Ze zag er gewoon niet goed uit. Met nieuwe kleding had ze binnen een maand een baan. Maar deze dame had het ook niet gemakkelijk. Ze had een nogal grote maat. Voor heren is het nog wel mogelijk om te slagen, ook al heb je een maat die erg afwijkt van de standaard. Maar juist omdat kantoorkleding voor vrouwen minder lang bestaat, is het niet gemakkelijk om geschikte kleding te vinden, zeker niet als je maten afwijkend zijn. Ik zie de maatpakkenindustrie voor vrouwenkleding langzaam maar zeker op gang komen. Dat vind ik een zeer goede ontwikkeling. Dat bestond een poosje geleden helemaal nog niet, maatkleding voor vrouwen. Het is een gat in de markt, deze industrie. Ik wil het graag propageren. Als deze ontwikkeling zich doorzet, is het voor vrouwen steeds gemakkelijker om ook hun mannetje te staan in de zakelijke wereld. Wie weet zijn we dan ook in een mum van tijd van het glazen plafond af.’ Het belang van de juiste kantoorkleding moet niet worden onderschat. Dus wie een beetje slim is, rent nu nog naar de winkel om zich te onderscheiden met een mooie outfit. p

YKE SCHOTTEN

was het, de casual friday. Mensen wisten helemaal niet meer wat ze aan moesten. In plaats van het pak dat je de hele week droeg, moest je op vrijdag ineens een spijkerbroek aan, of was dat dan weer niet de bedoeling? En korte broeken? Werknemers raakten er helemaal van in de war. Nee, ik ben blij te zien dat de kleedstijl op vrijdag weer terug gaat naar wat gepast is. Geen kleding die te jong of te hip is, geen decolletés of spijkerbroeken.’

Polo’s Ook Robert Willemsen is fel tegenstander van casual friday. ‘Ik was enige jaren terug op een lezing bij Ernst&Young. Op een vrijdag. Daar zaten ze allemaal in hun polo’s en spijkerbroeken. Als je de hele week als baas autoriteit uitstraalt met je pakken, en ineens vrijdag in je vrijetijdskleding verschijnt, raken je werknemers alleen maar in de war. Dan boet je in aan autoriteit.’ Kantoorkleding is een verkleedkostuum, niet meer en niet minder. Met dat kostuum straal je een karakter uit dat je wilt zijn, net als een acteur. En hoe consequenter je dat doet, hoe overtuigender je je karakter brengt. Wil je dus baas worden, dan zorg je er eerst voor dat je er als baas uitziet. Dan ben je al op de helft. Met kleding valt je halve carrière te plannen. Niks cursussen volgen, op de toppen van je kunnen presteren of dagelijks overwerken. Hoe je eruitziet, daar begint het mee en daar gaat het mee door. De Vlieger ziet in haar praktijk vaak juist de andere kant. Mensen kunnen zichzelf lelijk in de problemen brengen door hun kleedstijl. ‘Een IT’er die bij een nieuw bedrijf aan de slag ging, werd naar mij toegestuurd door zijn baas. “Ik wil zo graag dat die jongen een eerlijke

moeten trekken. Maar je moet je kleding aanpassen aan de spelregels van het bedrijf waar je werkt.’ Dan moet je je wel aan die spelregels willen conformeren, verduidelijkt De Vlieger. En anders misschien de conclusie trekken dat je bij een bedrijf moet gaan werken waar ze andere spelregels hebben voor de kleding op kantoor, regels waar je je wel moeiteloos aan kunt aanpassen. De Vlieger: ‘Een vrouw die net was afgestudeerd als bedrijfsjurist en aan het solliciteren was, vroeg me geschrokken of ze dan straks ook zo’n klein mantelpakjesjasje aan moest. Daar zag ze zichzelf absoluut niet in. Ze werd al misselijk bij de gedachte. Het eindresultaat was dat ze bij een ander type bedrijf ging solliciteren dan waar ze aanvankelijk keek. Waar ze kleding kon dragen die ook bij haar paste. Het is erg belangrijk dat je werkt in een cultuur waar je je thuis voelt. Dan zul je automatisch je ook prettig voelen bij de kledingcodes van dat bedrijf.’

Steeds minder bedrijven tolereren casual friday

Formeel korset Je aanpassen aan kledingcodes is essentieel wil je een beetje carrière maken. Wanneer je je niet kunt aanpassen aan de kledingcodes, zit je simpelweg niet op je plek en moet je als een haas verkassen naar een ander bedrijf, meent De Vlieger. ‘Iemand die sociaal bijvoorbeeld wat minder handig is, zal zich prettiger voelen in een formele omgeving. Daar is alles bepaald, hoef je minder flexibel te zijn. Creatieven moeten juist zeker niet in zo’n omgeving werken. Die kunnen niks met een strak formeel korset. Het is een heel proces om er achter te komen wat bij je past. Maar het is wel belangrijk. Als je niet op de goede plek zit, kan dat zelfs leiden tot overspannenheid of een burn-out.’

Topbanen met balans

Respons

16



 



VACATUREOVERZICHT Bekijk deze en meer vacatures op www.depers.nl/carriere BEDRIJF

FUNCTIE

KORTE OMSCHRIJVING

PLAATS

LOCATIE

QA Officer

Teamgerichte, kwaliteitsbewuste persoon met ruime ervaring binnen de (bio-)farmaceutische industrie.

Lelystad

pag. 24

Productiemanager

Je bent verantwoordel k voor de coördinatie van alle werkzaamheden in de werkplaats.

Roosendaal

pag. 18

Controller Entity Controller Medewerker Planning & Control

Als controller ben je verantwoordelijk voor de beheersing van de financiële en administratieve processen in het uitzendbureau. Als Controller ben je verantwoordelijk voor de financiële en fiscale gang van zaken voor een cluster SPV’s. Je zorgt samen met de Controller voor het opleveren van de begroting, managementinformatie, ext. kwartaalrapp. en de jaarrekening.

Maasdijk Amsterdam Noord-Brabant

pag. 7 Online pag. 18

Contractmanager

Beheert en bewaakt voor de gehele TU/e een aantal belangrijke contracten met leveranciers op inhoud en kwaliteit.

Eindhoven

pag. 24

Docent Nederlands voor buitenlanders

verzorgt cursussen Nederlands voor buitenlanders op alle niveaus, zowel in dag- als avonduren

Delft

pag. 24

Project Engineer

U bent verantwoordelijk binnen een projectteam voor de realisatie van projecten bij diverse opdrachtgevers (o.a. Shell).

Amsterdam

pag. 18

Wetenschappelijk Programmeur

Het takenpakket omvat de implementatie van bestaande correlatie algoritmes voor het Grid en het optimaliseren daarvan.

Dwingelo

pag. 24

Beleidsmedewerker

Ondersteunt u het dagelijks bestuur van de NVvH in de beleidsvoorbereidende en uitvoerende taken.

Amsterdam

pag. 24

Sales Engineer

U boort nieuwe markten aan en ontwikkelt relaties met laboratoria, universiteiten en de high tech industrie.

Nijmegen

pag. 18

PhD Position Post Doc Position Tenure track position Junior Researcher PhD Position Assistent Professor Associate Project Manager Promovendus Pediatrische Psychologie Analist

Aims to elucidate the physiological and pharmacological function(s) of the transport proteins belonging to the MRP family. Het project “Giving in the Golden Age’ onderzoekt de grote liefdadigheid van de Nederlandse Republiek. Geomicrobiologist/Microbial Ecologist. To provide a new dimension to microbial ecological and palaeoecological work. Educational Research and Development, participates in a research project on students’ dropout and retention. The dynamics of ambivalence: An investigation into the consequences of evaluative conflict in attitudes and decision-making. Focusing particularly on statistical methods for modern high throughput biology Interest in scientific project management and administration of an internationally active research dep. (Cell Biology/ Microscopy). Onderzoekt opvoedingsondersteuningsprogramma voor ouders van peuters en kleuters met emotionele en/of gedragsproblemen Will perform the research described in sub-project A-1002C (Anabolic properties of amino acids) under supervision of a Post Doc

Amsterdam Amsterdam Den Burg, Texel Maastricht Amsterdam Leiden Nijmegen Utrecht Maastricht

pag. 24 pag. 24 pag. 24 pag. 24 pag. 24 pag. 24 pag. 24 pag. 24 pag. 24

Bio Tech Wageningen Universiteit en Researchcentrum - Academic Transfer

Directie/Management Maro - Mercuri Urval

Financieel/Economisch NL-Jobs MSREF - Vijzelaar SNB - Mercuri Urval

Inkoop/Logistiek Technische Universiteit Eindhoven - Academic Transfer

Onderwijs Technische Universiteit Delft - Academic Transfer

Overig Lamers / Air Liquide S.A. - Mercuri Urval

Software NWO Astron - JIVE - Academic Transfer

Staf/Beleid/Bestuur AMC Medical Research - Academic Transfer

Verkoop Lamers / Air Liquide S.A. - Mercuri Urval

Wetenschap/Onderzoek The Netherlands Cancer Institute/NKI - Academic Transfer Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) - Academic Transfer NIOZ Royal Netherlands Institute for Sea Research - Academic Transfer Universiteit Maastricht - Academic Transfer University of Amsterdam - Academic Transfer Leiden University Medical Centre - Academic Transfer University Medical Centre Nijmegen MIC - Academic Transfer UMC Utrecht - Academic Transfer TI Food and Nutrition - Academic Transfer

Kijk voor meer vacatures op www.depers.nl/ carriere



 



Economie 17

Levenswerk Jong en hard op weg

Het juiste beroep

Werklust Ton (62) GEPENSIONEERD POLITIEMAN

Roel Carati (39) speurt het bedrijfsleven af naar toptalent dat bereid is om een andere baan te accepteren. Maar gevonden worden betekent niet automatisch een nieuwe baan. eerste klanten en kandidaten kwamen uit het eigen netwerk. Maar al snel bleek dit niet genoeg en werden de dagen gevuld met brieven sturen naar bedrijven. ‘Nu gaat dat via internet, maar in die tijd was het droog brood eten om postzegels te kopen.’ In de avonden ging het werk gewoon door. Jaarboeken van universiteiten en vakorganisaties werden afgebeld op zoek naar geschikte kandidaten, want zonder geschikte kandidaat geen succesvol afgeronde opdracht. Moeite met de senioriteit die bij de branche hoorde, had Carati niet. De ondernemer ontkent het stereotype beeld van headhunters niet. ‘Die lopen in een krijtstreep pak, roken een sigaar, drinken een borrel en roepen “ik heb nog wel ergens een mannetje”.’ Carati en zijn partner pakten de zaken anders aan. Zij zorgden voor een kwalitatieve aanpak met een scherpe analyse. ‘Je moet duidelijk zijn naar je klanten en naar de kandidaten. Bij ons wisten ze van tevoren wat de procedure zou zijn en wat we wel en niet deden.’ Duidelijkheid dus, wat overigens niet betekende dat ze gelijk op CEO niveau bij Ahold zaten te praten. ‘Daar heb je wel grijze haren voor nodig. Je krijgt de klanten die je verdient.’

Internethype

Roel Carati: ‘Je krijgt de klanten die je verdient.’

Jerry Huinder

K

waliteit, kwaliteit en nog eens kwaliteit. Roel Carati van het executive search bureau Björk weet dat het een geijkt marketingverhaal is, maar toch wil hij het vertellen. ‘Het is een hol begrip, maar wel verschrikkelijk belangrijk. We zijn zo succesvol als de laatste opdracht die we hebben gedaan, dus zonder kwaliteit zijn we helemaal nergens.’ En het bureau van Carati is ergens. Het kantoor huist op de bovenste verdieping van een chic kantoorpand aan de Prinsengracht in Amsterdam. Met uitzicht op een groot deel van de hoofdstad.

Vorige huurder? Een gerenommeerd advocatenkantoor. Ruim 11 jaar geleden bedachten Carati en zijn levenspartner Miguel Swaen wat ze wilden met hun werkende leven. Swaen had een klassieke carrière in een IT-onderneming doorlopen, maar kwam uit een ondernemersfamilie en wilde per se eigen baas zijn. Omdat hij een groot netwerk had in de zakenwereld en omdat Carati organisatiesociologie gestudeerd had, kwamen ze tot het idee om een executive search bureau te starten. Tot op dit moment zonder enige vorm van spijt. ‘Het mooiste is het om samen met je partner een bedrijf te beginnen als je overlappende interesses hebt, maar elkaar zakelijk complementeert. Dat was bij ons het geval.’ Het begon allemaal simpel met een kantoor in Badhoevedorp. De

MARTIJN DE VRIES

We laten ons nooit verrassen door een vlotte babbel van een kandidaat

Het beetje geluk dat elke ondernemer nodig heeft, kregen Carati en zijn partner al een jaar na de oprichting van hun bureau. De markt explodeerde door de internethype. Iedereen had mensen nodig en Björk vervulde deze behoefte. Het bedrijf verhuisde van Badhoevedorp naar de Prinsengracht. ‘Dat was wel het punt waarop we dachten: we geloven in onszelf. Nu moeten we er echt voor gaan.’ Ze investeerden in een nieuwe bedrijfsbrochure en website en selecteerden consultants voor het eigen team. Daar hoorde natuurlijk ook een mooi kantoor bij op een mooie plek. ‘Als je kwaliteit wilt leveren, moet je dat ook uitstralen.’ Inmiddels zijn ze van de achterkant naar de voorkant van het pand verhuisd. En van de eerste naar de bovenste verdieping. Ook is Björk inmiddels onderdeel van een internationaal netwerk. Via collega’s uit andere landen krijgen ze klanten toegespeeld als die een kandidaat zoeken uit of in Nederland. De toekomstplannen liggen voor Carati vooral in het uitbreiden naar nieuwe markten, nationaal en internationaal. ‘Maar eigenlijk vind ik elke nieuwe functie waar we iemand voor mogen zoeken nog hartstikke leuk. Blijkbaar heb ik het juiste beroep gekozen. Ik krijg steeds meer inzicht in de BV Nederland.’ p Opgericht: 1997 Aantal medewerkers: 8 consultants en 1 stagiair Omzet: Tussen 1 en 2 miljoen euro Website: www.bjork-group.com

CAROLYN RIDSDALE ILLUSTRATION

Geen berouw ...

Heidi Zandbergen De laatste jaren voor mijn vroegpensioen werkte ik op kantoor. Daar werkte een vrouw, Willeke, die ik van vroeger bleek te kennen omdat ik als politieagent als eerste ter plaatse was geweest toen haar man zelfmoord had gepleegd. Haar man was tot zijn daad gekomen omdat hij dacht dat zijn vrouw een verhouding had. Extra dramatisch was dat het zoontje zijn vader dood had gevonden. Na die suïcide zijn Willeke en die andere man – die haar nieuwe vriend werd – verhuisd omdat ze zich niet meer in hun dorp konden vertonen vanwege de roddels. Vijf jaar later kwam Willeke als administratief medewerker in dienst op het politiebureau dat mijn domicilie was. Omdat iedereen in haar omgeving haar destijds veroordeelde, had ze nog nooit haar hart kunnen uitstorten over de dood van haar man. Bij mij kon dat wél, en zo werden we vertrouwelijk met elkaar. Toen we op een zwoele zomeravond samen dienst hadden, ging ik achter haar staan en liet mijn hand in haar blouse glijden. Daar reageerde ze positief op en zo is onze stormachtige verhouding begonnen. We hadden seks op de buitenplaats van het politiebureau of we gingen na ons werk naar het bos. En we sms’ten elkaar onophoudelijk, ik verstuurde zo’n 900 berichtjes per maand. Mijn vriendin – met wie ik al jaren samen was – merkte dat natuurlijk, maar dat deed me weinig. Sinds zij een paar jaar daarvoor een levensbedreigende ziekte had gehad, was mijn liefde voor haar bekoeld. Ik vond dat ik recht had op mijn eigen leven. Kort daarna bleek dat Willekes dochter werd misbruikt door haar vriend. Ze wilde geen aangifte doen omdat ze bang was voor nieuwe praatjes. In plaats daarvan besloten Willeke en ik om beiden van onze partners te scheiden en samen verder te gaan. We lieten onze huizen taxeren en Willeke kwam bij mij thuis kijken wat ze aan het huis wilde veranderen als ze bij me in zou trekken. Ze wilde ook niet dat ik nog langer het bed met mijn vriendin deelde, daarom ben ik toen apart gaan slapen. Op het werk wist iedereen van onze verhouding, maar ze konden ons niets maken, want ik ging toch bijna met pensioen. Op mijn afscheidsfeest hebben Willeke en ik voortdurend ge-sms’t terwijl mijn vriendin naast me zat. De politiecollega’s hebben Willeke later de les gelezen over haar indiscretie en de manier waarop we mijn vriendin te kijk hadden gezet. Dat kon ons weinig schelen want wij zaten met een belangrijker probleem: wie van ons zou als eerste zijn schepen achter zich durven te verbranden? Ik durfde dat risico niet te nemen, want ik ben materialistisch en heb een mooi huis met dito tuin. Stel dat Willeke me toch niet zou volgen, dan had ik mijn oude schoenen weggegooid voordat ik nieuwe had. Willeke vond toen dat ik te weinig voor haar over had en besloot bij haar vriend te blijven. Ze heeft het van de ene op de andere dag telefonisch uitgemaakt en sindsdien heb ik niets meer van haar vernomen, dat is nu een half jaar geleden. De eerste maanden was ik kapot van verdriet maar nu probeer ik mijn oude leven weer op te pakken. Daar heb ik wel een probleem, want iedereen vindt mij een schoft dat ik mijn vriendin – die als lief en zorgzaam te boek staat – zoveel pijn heb gedaan. De enige manier om dat weer goed te krijgen, zou zijn als ik oprecht berouw toonde. Voelde ik dat maar, dan zou ik mijn vriendin meteen ten huwelijk vragen om een nieuwe start te maken. Maar ik voel helemaal geen spijt, ik voel niets. Behalve liefdesverdriet om Willeke.

Sinds mijn vriendin ziek was geweest, was mijn liefde voor haar bekoeld

De namen en zijn om privacyredenen gefingeerd

DE RUBRIEK LEVENSWERK PORTRETTEERT STARTENDE ONDERNEMERS EN JONG TALENT IN HET NEDERLANDSE BEDRIJFSLEVEN. MEEDOEN? MAIL NAAR [email protected]

SMACHTEN OP JE BUREAUSTOEL, STIEKEME DATES IN DE LUNCHPAUZE: IEDEREEN DOET HET, HET LIEFST IN STILTE. In de rubriek ‘Werklust’ staan portretten van mensen die het laatste taboe op kantoor overschrijden. MEEDOEN? MAIL NAAR [email protected]

Matrijzenmakerij Maro te Roosendaal is al meer dan 40 jaar een begrip op het gebied van matrijzen voor de rubber- en kunststofindustrie. Vanaf 1994 maken zij deel uit van Helvoet Pharma met vestigingen in België, Italië, de Verenigde Staten, Duitsland en Nederland. Op basis van engineering-to-order worden voornamelijk meervoudige en hoogwaardige rubbermatrijzen gemaakt; dé specialiteiten van Maro. Met 15 trotse medewerkers en een state-of-the-art machinepark is Maro de internationale en regionale industrie continu van dienst. Mercuri Urval zoekt namens Matrijzenmakerij Maro een (m/v)

N.V. Slibverwerking Noord-Brabant SNB) verwerkt communaal zuiveringsslib voor een groot aantal waterschappen in Nederland. De slibverbrandingsinstallatie van SNB op industrieterrein Moerdijk verwerkt jaarlijks circa 400.000 ton slibkoek in vier parallelle verbrandingslijnen. Betrokkenheid, betrouwbaarheid, innovatie en veiligheid vormen de uitgangspunten van SNB. De slibverbrandingsinstallatie van SNB is de grootste en één van de milieuvriendelijkste van Europa. Vanuit deze positie wil SNB een voorbeeld zijn voor andere bedrijven, de samenleving en de overheid. SNB is op zoek naar een fulltime (m/v)

Productiemanager

Medewerker Planning & Control

kwaliteitgerichte peoplemanager met oog voor productieplanning De functie Je bent verantwoordelijk voor de coördinatie van alle werkzaamheden in de werkplaats. Je stuurt een team van elf betrokken vakspecialisten aan en bewaakt de kwaliteit en leverbetrouwbaarheid van alle productieorders. Er ligt een duidelijke rol voor de productiemanager op het gebied van het verhogen van de kwaliteitsscore, het verkorten van de doorlooptijden en het verbeteren van de productiviteit. Je realiseert omzetverhoging door de optimalisatie van technische processen. Je rapporteert aan de algemeen directeur. Jouw profiel Je hebt een afgeronde hts-opleiding, bijvoorbeeld werktuigbouwkunde. Met enkele jaren werkervaring in een soortgelijke functie ben je een kartrekker voor Maro op het gebied van productieplanning. Door je leidinggevende ervaring weet je waar je sterke punten liggen. Bij voorkeur ligt je technische achtergrond in de fijnmechanica, metaal en wellicht heb je kennis van matrijzenbouw. Een goede beheersing van de Nederlandse taal. Je woont in de omgeving van Roosendaal of bent bereid hier naar toe te verhuizen. Maro biedt Een verantwoordelijke en zelfstandige functie in een relatief klein bedrijf, dat zich kenmerkt door betrokkenheid en vakmanschap. Collegialiteit en aandacht voor het individu staan hoog in het vaandel. Maro is een permanent lerende organisatie, er is dan ook veel ruimte voor ontplooiing. Uiteraard wordt een passend salaris en arbeidsvoorwaardenpakket geboden. Wil jij het verschil maken bij Maro? Reageer dan via onze website www.mercuriurval.com. Onder ref.nr. 84234 of onder de zoekterm ‘Maro’ vind je de vacature. Bel voor meer informatie met Doutzen Groothof, Mercuri Urval, (033) 453 89 18. Zie ook www.marobv.nl.

die proactief de Controller en de afdeling Administratie ondersteunt De functie Je zorgt samen met de Controller voor het opleveren van de begroting, managementinformatie, externe kwartaalrapportages en de jaarrekening. Je voert financiële analyses uit en controleert de verschillende administraties die SNB voert. Je verzorgt zelfstandig administratieve taken met betrekking tot de salarisadministratie, de afvalwateradministratie, KAM en het betalingsverkeer. Tevens ondersteun je de afdeling Administratie bij het uitvoeren van haar werkzaamheden. SNB vraagt Een relevante opleiding op meao/mba niveau. Je hebt enkele jaren werkervaring in een vergelijkbare functie. Praktische ervaring op het gebied van salarisadministratie is een pre. Je bent in staat om zelfstandig te werken. Je bent kritisch, communicatief sterk en weet je te bewegen op alle niveaus van de organisatie. SNB biedt Een interessante en verantwoordelijke functie binnen een klein, hecht team. Binnen een informele organisatie, waar de lijnen kort zijn, wordt eigen initiatief gewaardeerd en toegejuicht. Prettige samenwerking met gedreven en betrokken mensen, gebaseerd op no-nonsense communicatie en onderling respect. Ben je geïnteresseerd? Solliciteer via www.mercuriurval.com. De vacature staat vermeld onder ref.nr. 84091. Of zoek met de zoekterm ‘Slibverwerking’. Voor meer informatie bel Rik Willemsen, recruiter Mercuri Urval, tel. (033) 453 89 12.

Lamers High Tech Systems, onderdeel van het internationale gassen concern Air Liquide S.A., is specialist in het ontwerpen, vervaardigen en installeren van technisch hoogwaardige leidingsystemen voor het vervoer en regeling van gassen en chemicaliën. Bij Lamers High Tech Systems werken 130 medewerkers aan toonaangevende projecten voor opdrachtgevers als ASML, ASME, NXP en Aixtron en de high tech industrie in de breedste zin. Lamers High Tech Systems groeit en is op zoek naar een

Sales Engineer pionier met focus op marktontwikkeling in Nederland en omringende landen In deze functie bouwt u het marktaandeel van Lamers High Tech Systems uit. U boort nieuwe markten aan en ontwikkelt relaties met laboratoria, universiteiten en de high tech industrie. U volgt marktontwikkelingen, denkt mee over nieuwe producttoepassingen en speelt hier adequaat op in. Hierbij werkt u nauw samen met uw collega Project Managers en de directie.

U vergroot de naamsbekendheid door het bezoeken van beurzen en netwerkbijeenkomsten en het organiseren van PR activiteiten. U rapporteert aan de Managing Director.

Lamers High Tech Systems vraagt een hbo werk- en denkniveau en een opleiding in een technische of commerciële richting. Verkoopervaring in bij voorkeur de installatiebranche, OEM of maakindustrie. Technische kennis of affiniteit. Uitstekende beheersing van de Nederlandse en Engelse taal. Bereid vaak aanwezig te zijn op het kantoor in Nijmegen.

Project Engineer troubleshooter die medeverantwoordelijkheid draagt van ontwerp tot en met oplevering In deze functie bent u binnen een projectteam verantwoordelijk voor de realisatie van projecten bij diverse opdrachtgevers. Uw eerste project is een geavanceerde opdracht bij Shell in Amsterdam. U werkt hierbij nauw samen met de huidige Assistent Project Manager en zorgt voor een optimale en tijdige uitvoering van de bouw van installaties. Een goede afstemming

met de Project Manager en andere afdelingen, de klant en de leveranciers hebben uw voortdurende aandacht. Daarnaast stuurt u de monteurs op de bouwplaats aan, beheerst de risico’s en controleert de werkzaamheden. U rapporteert aan de Project Manager.

Lamers High Tech Systems vraagt een hbo werk- en denkniveau, bij voorkeur richting Werktuigbouwkunde. Een probleemoplossende instelling en ervaring en/of interesse met het bouwen en opleveren van installaties in de installatiebranche, OEM of maakindustrie. Bereid te werken in Amsterdam en omgeving.

Lamers High Tech Systems biedt u de mogelijkheid uw kennis en ervaring verder te ontwikkelen. Werken bij de specialist in technisch hoogwaardige leidingsystemen waar wordt gewerkt met de modernste technieken. Een collegiale en informele werksfeer. Als Project Engineer de mogelijkheid op termijn, na aantoonbare successen in de uitvoering van projecten, door te groeien naar de functie van Assistent Project Manager van de op te zetten vestiging in Amsterdam. Interesse? Solliciteer direct via www.mercuriurval.com. De vacature staat vermeld onder ref.nr. 84002 (Sales Engineer) of ref.nr. 84006 (Project Engineer). Neem voor meer informatie contact op met Natascha Visser, tel. (033) 453 89 15. Zie ook www.lamershightechsystems.com

ZATERDAG 31 MEI 2008

Per Se

opzaterdag

No snor no glory Retro op de bovenlip >> P 28 MARC DEURLOO

Brasília Wonen in een betonnen cockpit

Zandkastelen De magie van de vierkante korrel

Pagina 20

Pagina 33

20

Zijn



 



BRASÍLIA

Betonnen cockpit De utopische hoofdstad van Brazilië, Brasília, werd in vijf jaar tijd uit de grond gestampt. Oscar Niemeyer was de eigenzinnige architect die met zijn futuristische gebouwen een buitenaards stempel op de stad drukte. ‘Hier wonen vooral militairen en pennenlikkers.’ Alex Hijmans

W

ie voor het eerst in het immense busstation van Brasília uit de bus stapt, waant zich op een andere planeet. Een planeet van gewapend beton – het lievelingsbouwmateriaal van architect Oscar Niemeyer – en van sectoren. Planoloog Lucío Costa had een onverbeterlijke hokjesgeest en bepaalde dat alles in zijn eigen ‘sector’ moest: winkels bij winkels, kantoren bij kantoren, hotels bij hotels en woonhuizen bij woonhuizen. Eigenlijk wonen de 2,3 miljoen inwoners van Brasília in een versteend toekomstbeeld uit de jaren vijftig. Dat ondervinden ze elke dag aan den lijve, als ze een van de zes stroken brede verkeersaders die het centrum doorsnijden over proberen te steken of van de kantoorsector waar ze werken naar een winkelsector moeten zien te komen om daar te lunchen. Toch zijn de Brasilienses erin geslaagd te leven met hun keurslijf van beton. Niets menselijks is de Braziliaanse hoofdstad vreemd. Op de muren van de toiletten in het busstation zie je dezelfde soort kreten als waar dan ook. Net als in alle andere grote Braziliaanse steden schieten felle straatkinderen tussen de rook brakende bussen door, op zoek naar eten, geld, of gewoon omdat het spannend is. Op het plein bovenop het busstation – de enige fatsoenlijke voetgangerszone van de stad – schreeuwen marktkooplui om het hardst om nep-Nikes en gekopieerde dvd’s aan de man te brengen. ‘Bij gebrek aan beter is dit het kloppend hart van Brasília’, zegt studente Juliana Velasco (22) lachend. Juliana stapt hier elke dag uit de metro om naar de theateracademie te gaan. Net als de meeste inwoners van de Braziliaanse hoofdstad woont ze eigenlijk niet in Brasília zelf maar in een van de vele satellietsteden, Taguatinga. Al snel bleek het revolutionaire stadsplan van Lucio Costa – Brasília heeft de vorm van een vliegtuig – te klein. Helaas was het rigide ontwerp van Costa niet op

het ontstaan van de satellietsteden – laat staan forensenverkeer – berekend. Pas sinds 2001 kunnen Juliana en de andere inwoners van Taguatinga met de metro naar studie of werk. ‘Brasília is geen makkelijke stad om in te wonen’, zegt Juliana. ‘Maar dat komt voornamelijk door het klimaat. Het is hier zó droog dat heel veel mensen ademhalingsmoeilijkheden hebben. De bedoeling was dat het kunstmeer dat om de stad heen ligt de lucht vochtiger zou maken, maar het is niet voldoende.’ Toch denkt Juliana niet dat ze Brasília ooit blijvend de rug toe zal keren. ‘Brasília is met ongelofelijk veel pijn en moeite gebouwd. Veel arbeiders zijn tijdens de bouw van de stad omgekomen. Maar Brasília is ook een stad vol hoop en idealen. Er is hier een heel erg sterke, bijna transcendentale energie die je nergens anders in Brazilië vindt. Iedereen die naar Brasília komt voelt dat meteen’, zegt Juliana.

Wens wordt werkelijkheid Ook Juscelino Kubitschek, die opdracht gaf tot de bouw van Brasília, moet die energie gevoeld hebben. Toen hij in 1956, vlak na zijn verkiezing tot president van Brazilië, zijn grootse plannen voor een nieuwe federale hoofdstad uit de doeken deed, was Brasília nog een lege plek op de kaart. Toch kwam het idee om diep in de binnenlanden van het immense Brazilië een nieuwe hoofdstad te bouwen niet zomaar uit de lucht vallen. Al in 1761, toen het land nog een Portugese kolonie was, gingen er stemmen op om in het midden van het land een nieuwe hoofdstad te stichten. Een profetie van de Italiaanse heilige en onderwijskundige Don Bosco hielp ook een handje mee. In 1891, niet lang nadat deze voorspelde dat in het midden van Brazilië het centrum van een nieuwe beschaving zou verrijzen, werd het voornemen om de hoofdstad naar de centrale hoogvlakte te verplaatsen in de Braziliaanse grondwet opgenomen. Juscelino Kubitschek, zoon van een Braziliaanse handelsreiziger en een Tsjechische moeder, besloot dat het tijd was de eeuwenoude droom werkelijkheid te laten worden. In 1956 begon de bouw. Vijf jaar later stond

Alles heeft zijn eigen ‘sector’: winkels bij winkels, kantoren bij kantoren

Brasília er. Maar de torenhoge buitenlandse schuld die Brazilië met het miljardenproject opliep zou het land nog tientallen jaren als een molensteen om de nek hangen. Twee andere Brazilianen hebben een onmiskenbaar stempel op Brasília gedrukt. Planoloog Lucio Costa baarde opzien met zijn stadsplan in de vorm van een vliegtuig: een centrale as met twee vleugels. Verder verdeelde hij de stad in strikt gescheiden sectoren, elk met een eigen functie. Architect Oscar Niemeyer, die dit jaar honderd werd, ontwierp tientallen belangrijke gebouwen, waaronder de regeringsgebouwen en de kathedraal. Anno 2008 kan Costa’s stadsplan door de wurggreep van de sectoren op de natuurlijke ontwikkeling van de stad en het gebrek aan voorzieningen voor voetgangers en openbaar vervoer als achterhaald beschouwd worden, maar Niemeyers strakke, simpele vormen hebben van Brasília een bedevaartsoord voor architectuurliefhebbers gemaakt.

Tijdloze eigenzinnigheid De jonge Oscar Niemeyer brengt zijn dagen liever aan het strand van zijn geboortestad Rio door dan in de schoolbanken. Pas op zijn eenentwintigste maakt hij de middelbare school af. Vijf jaar later studeert hij af als architect en gaat werken op het bureau van Lucio Costa. Al snel groeit Niemeyer uit tot de meest gevierde architect van Brazilië. Ook buiten de landsgrenzen wordt Niemeyers eigenzinnigheid bewonderd. Een van zijn grootste bewonderaars is Juscelino Kubitschek, die na zijn verkiezing tot president onmiddellijk contact met hem zoekt om de architect het belangrijkste project van zijn loopbaan voor te leggen: Brasília. Je zou Niemeyers werk ‘creatief met beton’ kunnen noemen. Beton uit de jaren vijftig is vandaag de dag vaak op zijn best mooi van lelijkheid. Niemeyers ontwerpen zien er echter nog steeds zo futuristisch uit als op de dag dat ze opgeleverd werden. Wit, strak, maar toch speels stralen ze rust en tijdloosheid uit. Helemaal voorin de ‘cockpit’ van het vliegtuigvormige stadsplan staat het Nationale Congres, waar de regering Studenten Juliana Velasco en Thiago Ramade op de trap voor de theateracademie.

HOLLANDSE HOOGTE



 



Zijn 21

Het Nationaal Museum; door de verbluffende simpliciteit een van de mooiste Niemeyers ooit.

zetelt: twee hoge witte kantoortorens met aan weerskanten twee enorme witte schotels, een met de bolle kant naar boven en de andere met de bolle kant naar beneden. Voor veel Brazilianen is het gebouw echter een wrang symbool voor hun economische situatie. In de volksmond heet het gebouw ‘twee lege borden en een sandwich met niks ertussen’. De nabijgelegen kathedraal is symbolisch voor zowel Niemeyer als Brasília zelf. In het echt is de kegelvormige kerk (uiteraard van spierwit beton) kleiner dan hij op foto’s lijkt, maar niet minder imposant. De kathedraal en de regeringsgebouwen waren gebruiksklaar toen de Braziliaanse regering in 1960 officieel van Rio de Janeiro naar Brasília verhuisde. Maar de dagen van de democratie waren geteld.

Ballingschap In 1964 zet het leger Kubitscheks opvolger João Goulart af, in de overtuiging dat Brazilië hard op weg is een communistisch land te worden. De nieuwe bewindhebbers zijn geen fans van Niemeyers werk. ‘Communistische architectuur hoort in Moskou thuis’, aldus een van de generaals. Niemeyer was sinds 1945 lid van de Braziliaanse Communistische Partij en bevriend met Fidel Castro, die ooit zei: ‘Oscar Niemeyer en ik zijn de laatste grote communisten van deze planeet.’ Niemeyers communisme komt hem duur te staan. Al in het eerste jaar van de dictatuur worden zijn ontwerpen geweigerd en verdwijnen enkele opdrachtgevers op mysterieuze wijze. In 1965 wijkt Niemeyer net als veel andere Braziliaanse intellectuelen uit naar Europa. Zonder werk zit hij in ieder geval niet. In zijn kantoor aan de Champs-Élysées werkt Niemeyer aan opdrachten uit met name Algerije, Italië en Frankrijk. Pas in 1980, als de generaals in het door hemzelf ontworpen Nationaal Congres voorzichtig de touwtjes laten vieren, durft Niemeyer het aan naar zijn geboorteland terug te keren. Ook al is hij bij terugkeer al ver in de zeventig, Niemeyer blijft aan het werk. In 2006, als de architect 98 is, wordt in Brasília het Nationaal Museum opgeleverd: een enorme halve bol van spierwit beton waaruit een speelse loopbrug tevoorschijn komt om later opnieuw in het

gebouw te verdwijnen. Met zijn verbluffende simpliciteit is het waarschijnlijk een van de mooiste Niemeyers ooit. Niet ver van het Nationaal Museum staat het Boulevardcomplex, een typische jarenvijftig-blokkendoos die in Rotterdam niet zou misstaan. Op de trap voor de theateracademie, die ook in het complex gevestigd is, ziet Juliana Velasco medestudent Thiago Ramade (21), die met nog wat andere studenten met een gitaar aan het jammen is. Het plezier van de studenten steekt fel af tegen al het strakke beton om hen heen. ‘In de satellietsteden is het inderdaad gezelliger’, zegt Thiago, die net als Juliana in Taguatinga woont. ‘Daar is het, hoe zal ik het zeggen, normaler. Er zijn barretjes, buurtwinkeltjes, en de mensen zijn er een stuk levendiger.’ ‘De meeste mensen die binnen het stadsplan van Brasília zelf wonen, zijn militairen en pennenlikkers’, vult Juliana aan. ‘Koude lui.’ Toch piekert Thiago er, net als Juliana, niet over om naar elders te verkassen. ‘Het enige wat we hier niet hebben, is de zee. Maar in ruil daarvoor hebben we een rijker cultureel leven dan er in de meeste andere Braziliaanse steden te vinden is. In ieder geval een betere mix. Je kunt hier samba en forró vinden maar ook trance. Brasília is een mengpot van alle verschillende Braziliaanse identiteiten en heeft een grote internationale gemeenschap. Dat zorgt voor leven in de brouwerij’, zegt Thiago. Hij heeft gelijk. Op het eerste gezicht is Brazilië nergens zo on-Braziliaans als in Brasília, dat met zijn strakke moderniteit meer aan Rotterdam of Reykjavík doet denken dan aan het zwoele Rio of het kleurige Salvador, steden die zich eerder hoofdstad van Brazilië mochten noemen. Maar tegelijkertijd heeft Brasília zich ontwikkeld tot een stad die Braziliaanser is dan welke plek dan ook in het land. Misschien komt de droom van Kubitschek, Costa en Niemeyer nog het beste tot zijn recht in de woonvleugels van Brasília. De flats zelf lijken als twee druppels water op de jaren vijftig-flats in de gemiddelde Vogelaarwijk, maar in de brede, loofrijke straten hangt onmiskenbaar een andere sfeer. Een niet onprettige sfeer van gepland geluk. p

Brasília is met veel pijn en moeite gebouwd

VIJF BLUNDERS Hoe briljant een project in de planningsfase ook lijkt, achteraf beschouwd kan er altijd wel iets beter. Ook de stadsplanners van Brasília hebben de toekomst weleens verkeerd ingeschat. De vijf grootste blunders op een rijtje. 1. Locatie, locatie Volgens de Brasilienses zelf is de locatie van de stad wellicht de grootste vergissing geweest. Het klimaat op de centrale hoogvlakte van Brazilië is zó droog dat een buitengewoon hoog percentage van de bewoners last van ademhalingsmoeilijkheden heeft. Zelfs het kunstmeer, dat mede hierom werd aangelegd, heeft de situatie niet of nauwelijks kunnen verbeteren. 2. Levensgevaarlijk voor voetgangers Brasília werd gepland in de jaren vijftig, een tijdperk dat geheel in het teken van de auto stond. Het centrum van de stad werd dus voorzien van moderne avenues van zes tot twaalf rijstroken breed, ware verkeersdraken waarop voetgangers dagelijks hun leven riskeren bij gebrek aan veilige oversteekplaatsen. 3. De metro komt zo Omdat de stadsplanners van Brasília ervan uitgingen dat iedereen met eigen auto of per bus naar het werk zou reizen, werd er geen metro of tram ingepland. Pas in 2001 werd een metro tussen de satellietsteden en de zuidvleugel van Brasília opgeleverd. De rest van de stad – waaronder de regeringsgebouwen, de noordvleugel en het vliegveld – moet het nog steeds zonder snel openbaar vervoer doen. 4. Hokjesgeest Winkels bij winkels, hotels bij hotels, uitgaansleven bij uit-gaansleven, kantoren bij kantoren, huizen bij huizen, flats bij flats. Door de hokjesgeest van planoloog Lucio Costa heeft alles zijn eigen plekje in zijn eigen afgebakende sector. Maar de afstanden van sector tot sector zijn groot en vooral het feit dat winkels niet op een natuurlijke wijze verspreid zijn geeft grote delen van de stad een levenloos karakter.

De plattegrond van Brasília heeft de vorm van een vliegtuig.

5. De zee, de zee Een Braziliaan zonder strand is als een vis zonder water. Pech dus voor de inwoners van Brasília, die het met een kunstmeer moeten doen. En reden nummer één dat veel Brazilianen er niet over peinzen naar de hoofdstad te verhuizen.

Je kunt Niemeyers werk ‘creatief met beton’ noemen

HH







22

Weg



 



Lastminute Girona De meeste Nederlanders komen aan op de luchthaven van Girona en sjezen meteen door naar Barça. Dom! Dit universiteitsstadje is maar wat fraai en levendig.

Catalunya is alles

Famke en Floor van Praag

V

oor nog geen 100 euro vlieg je vanuit Eindhoven of Rotterdam heen en weer naar Girona. Of Barcelona, zoals Ryan Air de stad noemt omdat de meeste mensen Girona slechts zien als luchthaven voor de 100 kilometer verderop liggende metropool Barcelona. En dat terwijl Girona - een universiteitsstad - ook best wat te bieden heeft. Aangekomen in de stad valt ons oog op twee lange blonde Nederlanders van achterin de dertig die zich hardop afvragen hoe het komt dat er over zo’n mooie stad geen reisgids te krijgen was bij de hoofdstedelijke Selexyz. Precies onze gedachte na een wandeling door dit eeuwenoude stadje. Nee, Girona is geen mega-ontdekking, maar het heeft wel wat. De rivier de Onyar met pal daaraan de middeleeuwse huisjes, de Joodse wijk uit 890, de cipressen die torenhoog zijn en een schaduw werpen op het eeuwenoude Arabische badhuis en de kathedraal. Maar ook de behoorlijke

stylish winkels en soms zelfs vooruitstrevende shops met graphic designshirts of streetwear. Gloria, eigenaresse van ‘sexy streetwear’ zaak Cubic, weet ons te vertellen dat Girona een superrijk stadje is, ‘de duurste stad van Spanje’. ‘De huizen zijn hier niet te betalen’, vervolgt ze haar betoog. ‘En in een restaurant betaal je voor drie gangen zo 25 euro.’ Nu zijn dit soort bedragen voor Amsterdammers als wij niet wereldschokkend, maar voor Spaanse begrippen dus wel. Toch zien we geen dure auto’s, Gucci-winkels (wel outlets!) of poenerige mensen. Het zijn vooral veel studenten en een handvol toeristen, die ons voor de voeten lopen.

Kraanvogel Op zondag is de stad uitgestorven. Geen winkel is open, dus je bent aangewezen op de schoonheid van de stad. Bij park Devesa lopen 7-jarige knaapjes met hoog opgetrokken sokken achter een bal aan richting voetbalwedstrijd. Hardlopers sjezen voorbij, net als fietsers, terwijl een visser hoopt op stilte en een boze blik werpt op kwetterende vogels. Onder een brug bij de rivier de Ter krijgt een groep meisjes in zwarte pakken les in een

Japanse vechtsport, ze doen een kraanvogel na. Als we iets doorwandelen, komen we in de oude binnenstad. Tussen de Romaanse bouwsels zitten drie beginnerhippies in een kring. Meer stereotiep kun je ze niet bedenken: eentje pingelt wat op een gitaar, een ander tracht te jongleren met drie ballen en de derde vlecht madeliefjes aan elkaar tot armband of ketting. Er is een wandelroute over een oude stadsmuur met indrukwekkende uitzichten en niet ver van het

‘s Zomers zijn er te gekke feesten in de openlucht in het park einde van de route, in de buurt van de Plaça Catalunya, ploffen we neer bij La Penyora, een restaurantje dat Gloria ons heeft aangeraden. Hier geen Thea Toerist zoals aan bijvoorbeeld Plaça de la Independència, maar oorspronkelijke Catalanen aan de tafeltjes en Aziaten in de bediening die noch Engels, noch Spaans spreken. Het is een van de weinige plekken waar we echt lekker hebben gegeten. Als we tegen

een Catalaanse receptioniste in het hotel zeggen dat de Catalaanse keuken niet onze favoriet is, sneert ze terug. ‘What do you like, Dutch cuisine?’. Carlos (34), barman in quasi designhotel Ciutat de Girona, heeft daar wel een verklaring voor. ‘Catalanen zijn enorme nationalisten. Catalunya is everything. Je moet ook Catalaans spreken, Spaans is niet genoeg.’ Carlos is in Zwitserland opgegroeid met een Zwitserse moeder en een Spaanse vader. Drie jaar geleden kwam hij voor de liefde naar Girona, maar de stad zelf kan hem niet echt bekoren. ‘Het is een prachtig stadje om in te wandelen, maar er is geen underground scene. Als je uitgaat en independent music wilt horen, kun je nergens heen; in alle clubs draaien ze commerciële muziek. De studenten gooien er twee bier in en vinden het geweldig. ‘s Zomers zijn er wel te gekke feesten in de openlucht in het park.’ Carlos beaamt dat Girona de duurste stad van Spanje is en door de komst van Ryan Air alleen maar duurder is geworden. Een eenkamer-appartement in het centrum kost je al gauw 700 euro per maand. Wederom: Amsterdamse prijzen. Maar wel in een aangenaam klimaat. p

WHAT TO DO Doen: Wandelen langs de oude muur, de kathedraal, het badhuis, het klooster. Op zondag naar het park Devesa Traditioneel eten bij La Penyora, Carrer Nou del Theatre 3 ’s Avonds rondhangen bij Plaça de la Independència. Blijf weg van tourist trap Lizarran met magnetrontapas.

Eten en slapen Goedkoop eten bij Blanc, een strak, sfeervol zaakje waar je doordeweeks voor 10 euro een menu krijgt, www.blanc-restaurant.com Naast Blanc slapen voor rond de € 100,- in ‘designhotel’ Ciutat de Girona (www.hotelciutatdegirona. com)

Waar is... Annemieke

H

et is behoorlijk koud vandaag, het waait knetterhard en het regent. De lente is begonnen, overal komen plukjes gras tevoorschijn en hier en daar zie je zelfs een bloemetje. Het leven gaat hier z’n gangetje nu. Elke dag de koeien melken en op donderdag en zaterdag ontmoet ik andere buitenlandse jongeren. Afgelopen zaterdag ben ik met hen naar Reykjavik geweest. Blijkt dat je bijna overal 22 jaar moet zijn om binnen te komen. Gewoon in doodnormale cafeetjes! Maar goed, uiteindelijk is het ons gelukt en we hebben een gezellige

avond gehad! Toen we terugreden was het trouwens al licht, echt grappig. De nachten zijn nu heel kort hier, om 1 uur ‘s nachts begint het in het noorden al te schemeren! Twee weken geleden is een dode walvis aangespoeld vlakbij de boerderij. Het was een hele toer om bij hem te komen, want geen enkel strand is zoals we die kennen in Nederland. Overal zijn rotsblokken, kuilen en van dat rare zwarte zand. Blijkbaar waren een paar mensen ons voor geweest, want er was een stuk uit de walvis gesneden. Ik hoop dat het hun gesmaakt heeft! IJslanders zijn wat dat betreft toch wat meer ‘back to nature’ dan Nederlan-

ders. Laatst hebben we stieren laten slachten in het slachthuis, maar we kregen hun harten, nieren en levers terug. Helka, de dochter van Krístján heeft in onze keuken van alle organen het goede vlees geselecteerd. Het was een echt bloedbad!

Krístján heeft trouwens nog steeds niet afgeleerd om met veel eten aan te komen zetten, ook al laat ik het staan. Zo apart! Als ik eet wat zij willen dat ik eet, ben ik over 5 weken 10 kilo zwaarder. Als ik niet eet wat zij willen dat ik eet zijn ze lich-

annemiekeboeve.waarbenjij.nu NAAM: Annemieke (21) LAND/PLAATS: IJsland, Selfoss DOEL: werken in het buitenland PERIODE: 4 maanden

telijk beledigd en teleurgesteld! De andere jongeren hebben precies hetzelfde probleem. Vijf meisjes zijn sinds ze in IJsland zijn 10 kilo of meer aangekomen. Nooit gedacht dat ik hier voor een probleem als dit zou komen te staan! Maar goed, vroeg of laat wennen Aöalheiöur en Krístján hopelijk aan mijn eetgewoontes. Ik probeer me zo goed mogelijk aan de IJslandse gewoontes aan te passen, maar er zijn grenzen. Ach, het zijn ontzettend lieve mensen, ze bedoelen het niet verkeerd gelukkig, dat weet ik. Oke, dit was het wel weer. Bless bless! p



 



Zijn 23

Kosten Koper Diemen In Amsterdam zijn de huizen onbetaalbaar en is het onveilig voor kinderen. Wie op zoek is naar een betaalbaar huis in een kindvriendelijke buurt, doet er goed aan eens in Diemen te kijken.

SIMONE BEST

Net als in de jaren dertig Pamela Wilhelmus

A

ls je in tram 9 stapt op het Centraal Station in Amsterdam en je blijft welgeteld drieëntwintig minuten zitten, kom je bij het huis dat in deze Kosten Koper centraal staat. Maar toch bespreken we geen huis in Amsterdam. In Amsterdam-Oost, waar de wijk Watergraafsmeer ophoudt, begint Diemen, een apart dorp, maar dichter tegen Amsterdam aan dan de Bijlmer. De huizen zijn er wel een stuk goedkoper dan in het ‘echte’ Amsterdam, al zit je met twintig minuten fietsen in hartje centrum van de hoofdstad. Het barst in Diemen van de flatgebouwen die in de jaren vijftig uit

de grond zijn gestampt. De oude bebouwing werd in de Tweede Wereldoorlog gesloopt omdat de Duitsers er schootsveld nodig hadden. De woningen die zijn blijven staan, en de paar woningen die nog zijn gebouwd na de oorlog, zijn in Diemen vaak onderverdeeld in een woning op de begane grond, met daarboven twee twee verdiepingen tellende maisonnettes. Zo ook op de Jan Bertsstraat. De maisonnette op nummer 7 staat te koop. De tram stopt aan het einde van de straat. Ciao, staat er vrolijk op de gevel van het Italiaanse restaurant op de hoek. En hoewel de Jan Bertsstraat in een overduidelijke kindvriendelijke woonwijk ligt, zitten er naast het restaurant ook een kapper en een garage. Als je de straat in wandelt, wordt je getroffen door een buitenlands aandoende sfeer. Dat heeft alles te maken met de witte muren van een

lang woonblok, waar ook maisonnette nummer 7 bij hoort. Dit blok is gebouwd net na de Tweede Wereldoorlog, in de jaren vijftig. Maar bij het ontwerp wilde men de jaren-

De witte muren geven de huizen de rustieke uitstraling van een boerderij dertigsfeer behouden. Dus in plaats van lelijke galerijflats werd gekozen voor sfeervolle woningen met jarendertiguitstraling. De witte muren zijn ruw gemetseld zodat ze haast de rustieke uitstraling van een boerderij hebben.

Buitenruimte De voordeur van nummer 7 zit in het garageblok dat aan het woon-

blok is gebouwd. Wanneer je door de voordeur stapt, sta je gelijk onderaan een trap, maar aan je linkerhand zit al wel een ingebouwde deur die naar een van de garages voert. De garage is nog in eigendom van een andere woning, maar wellicht zijn er in de toekomst overnamemogelijkheden. Op de eerste verdieping zit de ruime woonkamer en suite. Een minpuntje van dit huis is de buitenruimte, die is namelijk beperkt tot een balkon aan de achterzijde van de woonkamer, met uitzicht op de riante tuin van de benedenburen, een tandartspraktijk. Maar ook hier bestaan weer mogelijkheden, want op het dak van de garages zou in overleg met de eigenaar eventueel een ruim dakterras gebouwd kunnen worden, zodat je vanaf de hal op de eerste verdieping naar buiten kunt. De tweede verdieping heeft drie slaapkamers, waarvan de master bed-

De afhaalhap: Een warrige krokante lunch Bagels & Beans Tsja. Wie deze naam hoort, kan niet anders concluderen dan dat deze franchiseketen die broodjes verzorgd voor de Hollanders die eens wat anders willen dan een boterham met pindakaas, gestoeld is op Amerikaans model. Mooi niet dus. Nee, het idee van Bagels & Beans komt uit ZuidFrankrijk. Al is de keten zich er wel van bewust dat bagels toch voornamelijk worden gegeten in Amerika, getuige de website. Om een lang verhaal kort te maken: wij van de redactie zijn

de boterhammen met pindakaas ook zat, en gaan voor een lunch met bagels. In het kleine filiaal van de bagels & beans waar wij heen gaan is het druk, en moet je lang wachten op je bestelling. Daar hadden we al op gerekend dus we nemen een kopje koffie tijdens het wachten. Even kijkt het meisje achter de counter wanhopig. Dus we willen en iets om mee te nemen, en iets om ter plekke te nuttigen. Dat wordt lastig. Maar als we behulpzaam zeggen dat we het best op een apart bonnetje willen, is het leed geleden, en even later zitten we met een heerlijke koffie verkeerd te wachten op onze broodjes. Het duurt inderdaad

lang, en bovendien zijn er wat dingetjes vergeten merken we als we in het tasje kijken, maar als we dat aangeven, worden die er zo bijgemaakt. De bagels zijn heerlijk, daar zijn we het over eens. Vooral ook heel dik belegd. De gerookte kip met avocado en pijnboompitjes combineert prima met een witte bagel met sesamzaadjes, evenals de bagel met parmaham en rucola, die ook al heel dik is belegd. Lekker krokant zijn ze ook, maar door de dikke plakken tomaat op de bagel mozzarella tomaat pesto, wordt deze bagel als je hem niet snel opeet gauw zompig. Als toetje proeven we de chocolademuffin, en dat is een muffin zoals een muffin bedoeld

room een riante inloopkast heeft. Met de vliering die onder de punt van het dak zit, is er genoeg verstopte opbergruimte in de bovenwoning. Onder de rook van Amsterdam, aan het einde van lijn negen, kun je prima betaalbaar wonen. Diemen is er het levende voorbeeld van. p Jan Bertsstraat 7, Diemen Vraagprijs € 249.500 Oppervlak 115 m2



  

Pamela Wilhelmus is. Eigenlijk is het gewoon een superlekkere lunch. Dus als je de wachttijd voor lief neemt, de warrige uitleg over afstamming uit Zuid-Frankrijk dan wel Amerika overkomelijk vindt, best een bedrag over hebt voor een lekkere lunch en goed oplet dat je je bestelling wel echt helemaal compleet krijgt als je hem op gaat halen, dan is dit een goeie lunchplek. p

Bagels & Beans Franchiseketen in diverse grote steden in Nederland www.bagelsbeans.nl Oordeel: 7-

24

Respons



 



(&'$%



Werken in de wetenschap

%!)&*)&$
!*

-+,)*!+
-'')
.+&* (($!"#
()*'&$
&

'&+*+&
$*
1%&$!"#
-+,)*!+
-&

,&!-)*!+!+&
%!* 
1!#& ,!1&
&
'&)1'#*!&*+$$!&&
&
,!+)'!
+'+
&
&! *!+
-'')
%)
&

.)#-)*
%+
'&)1'#*
&
)*)
$!&&
%!)&*)
+
+'+
'$
+
#,&&&
$+&
/$$)&
-&
.+&* (()*
'')
%'&!$
-)
&
&'
-&
.+&* (($!"#
,&+!*
!"
$#)
+
)&&
&
'&)
*+,&!&
+
!&
!"
+
%#&
-&

",!*+
%+ 


"%&"!

"%&
"
"%&"!%

!'$
$
#"%&"!

"!&


!%&

 
) '#%(
%'
%()!)*)
  !' %!*+)0
')
( )%0 /,
7961,*;
-<5+,+
)@
&65>
(04:
;6
,3<*0+(;,
;/,
7/@:0636.0*(3
(5+
7/(94(*636.0*(3
-<5*;065:
6-
;/,
;9(5:769;
796;,05:
),365.05.
;6
;/,
<3;0+9<.
,:0:;(5*,
96;,05

-(403@
/,
*(5+0+(;,
>033
67,9(;,
>0;/05
(
*633()69(;0=,
9,:,(9*/
7961,*;



%)'%)!&%#
%()!)**)
+&&'
&!#
( !%!(
  2!-!&
!&
+ 
'$&
4 ,;
7961,*;
65+,9A6,2;
+,
.96;,
30,- +(+0./,0+
=(5
+,
,+,93(5+:,
,7< )30,2
,9.,5:
;,9
>,9,3+
>,9+
A6=,,3
.,3+
((5
30,-+(+0.,
05:;,3305.,5
.,., =,5
,A(4,53012
65+,9A6,2,5
+,
76:;+6*:
/,;
/,3,
:*(3(
=(5
.0-;,5


 
&,#
) '#%(
%()!)*)
&'

(' '%!)'!'$'!*+

!)'!$
'$'!*+ 6
796=0+,
(
5,>
+04,5:065
;6
6<9
79,+6405(5;3@
3070+)(:,+
40*96)0(3
,*636.0*(3
(5+
7(3(,6,*636.0*(3
>692
;
/(:
),*64,
*3,(9
;/(;
0-
40 *96)0(3
,*636.0:;:
(5+
69.(50*
.,6 */,40:;:
1605
-69*,:
;/,09
:*0,5*,
*(5
4(2,
:0.50B
*(5;
(+=(5*,:



 %!( 
%!+'(!)!)
#) )$&*
-'')
,!+&$&)* ",9A69.;
*<9:<::,5
,+,93(5+:
=669
)<0;,53(5+,9:
67
(33,
50=,(<:
A6>,3
05
+(.
(3:
(=65+<9,5
,,4;
+((9 5((:;
+,,3
((5
6=,93,.
4,;
*633,.(:
,5
+,9+,5
-/(52,3012
=(5
+,
,9=( 905.
=(5
+,
2(5+0+((;
A(3
662
/,;
/,9A0,5
,5
65;>022,3,5
=(5
3,,9 40++,3,5
;6;
+,
;(2,5
),/69,5 
  


&&
%
*)'!)!&% #033
7,9-694
;/,
9,:,(9*/
+,:*90),+
05
:<)7961,*;



 5()630*
7967,9;0,:
6-
(4056
(*0+:
<5+,9
:<7,9
=0:065
6-
;/,
<5069
*0,5;0:;
76:;+6*
7,*0B
*(33@
050;0(3
,?7,90 4,5;:
:;(9;,+
044,+0(;,3@
>033
(04
;6
(++9,::
;/,
796;,05
:@5;/,:0:
:;04<
3(;05.
7967,9;0,:
6-
3,<*05,
(5+
;/,
6;/,9


: 
 

"!&$& !$

$
%$$


"%&"!


*
$

$"$

 %!( 
%!+'(!)!)
!% &+% ,/,,9;
,5
),>((2;
=669
+,
.,/,3,
! ,
,,5
((5;(3
),3(5.9012,
*65;9(* ;,5
4,;
3,=,9(5*0,9:
67
05/6<+
,5
2>(30;,0;
6,3
0:
+(;
+,A,
*65;9(*;,5
67;04((3
2<55,5
>69+,5
),5<;
,
-<5.,,9;
(3:
,,5
796(*;0,=,
,5
6)1,* ;0,=,
'>((2/65+
90*/;05.
+,
3,=,9(5 *0,9

%!+'(!)!)
()'! ) /,
+,7(9;4,5;
6-
+<*(;065(3
, =,3674,5;
(5+
,:,(9*/
7(9;0*07(;,:
05
(
9,:,(9*/
7961,*;
65
:;<+,5;:
+9676<;
(5+
9,;,5;065
/0:
0:
(
<50 =,9:0;@
>0+,
7961,*;
/,
9,:,(9*/,9
*65;90)<;,:
05
;/,
*633,*;065
6-
+(;(
(5+
(5(3@:0:
6-
3(9.,
(46<5;:
6-
+(;(
<:05.

(5+
>90;05.
9,:,(9*/
9,769;: 
  

%!+'(!),
&
$()'$ '!$
(*0 '$'0
 
0&%!*
'
%!-$&


5
05=,:;0.(;065
05;6
;/,
*65:,8<,5 *,:
6-
,=(3<(;0=,
*65C
0*;
05
(;;0;<+,:
(5+
+,*0:0654(205.
#033
,3()69(;,
;/,
;/,69,;0*(3
(5+
79(*;0*(3
+,:0.5
6-
;/,
7961,*;
9<5
(
:,90,:
6-
,?7,90 4,5;(3
:;<+0,:
(5(3@A,
+(;(
(5+
7<)30:/
4(5<:*907;:
05
:*0,5;0-0*
16<95(3:

 

%!%%
%!+'(!)!)
%
(' %)'*$ ,(4.,90*/;,
2>(30;,0;:),><:;,
7,9:665
4,;
9<04,
,9=(905.
)055,5
+,
)06-(94(*,<;0:*/,
05+<:;90,
7,,3;
,,5
),3(5.9012,
963
)01
/,;
65+,9
/6<+,5
,5
*65;963,9,5
=(5
/,;

2>(30;,0;::@:;,,4
=(5
+,
+0=0 :0,
96+<*;,5
((2;
+,,3
<0;
=(5
,,5
*647(*;
,5
5(<>
:(4,5
>,92,5+

;,(4

  


()'&%



*(+,40:*/,
(*/;,9.965+
05
05-69 4(;0*(
5(;<<92<5+,
6-
:;,99,5 2<5+,
6-
,,5
=,9.,3012)((9
,9=(905.:
50=,(<
,550:
=(5


,5
!$
:*907;05.
;(3,5
,93
@;/65
,5
>,)
05;,9-(*,:
A015
,,5
=,9,0:;
,;
605;
5:;0;<;,
-69
"
05
<967,
"
),/,,9;
,,5
.,(=(5*,,9+,
+(;(
796*,::69
*699,3(;69 
 

% )$$

%%%&!&
$"%%"$

$"&
!$

$" "(!'%
  

!"%


 5+,9:;,<5;
/,;
+(.,3012:
),:;<<9
=(5
+,
"=
05
+,
),3,0+:=669),9,0 +,5+,
,5
<0;=6,9,5+,
;(2,5
,
>,92A((4/,+,5
A015
7961,*;4(;0.
,5
)0,+,5
=,,3
9<04;,
=669
,0.,5
050;0( ;0,-
,5
A,3-:;(5+0./,0+
,5
=05+,5
73((;:
05
/,;

,5
=(5
+,
67 +9(*/;,5
05
+,A,
50,<>,
-<5*;0,
0:
/,;
*6D9+05,9,5
=(5
/,;
67A,;;,5
=(5
,,5
>,):0;,



!%
%!+'(!),
!#
%)' !'*++!*+!!& 6
7(9;0*07(;,
(*;0=,3@
05
;/,
)06:;( ;0:;0*(3
9,:,(9*/
(*;0=0;0,:
6-
;/,
+, 7(9;4,5;
-6*<:05.
7(9;0*<3(93@
65
:;(;0:;0*(3
4,;/6+:
-69
46+,95
/0./
;/96<./7<;
)0636.@
.,5640*:
796 ;,40*:
4,;()63640*:
,;*
%6<
>033
+,=,367
(
305,
6-
9,:,(9*/
05
;/0:
B
,3+ 
  

%!+'(!),
!#
%)'
!"$% 69
(5
05+0=0+<(3
>0;/
(
:630+
)(*2 .96<5+
05
)064,+0*(3
:*0,5*,:
(5+
05;,9,:;
05
:*0,5;0B
*
7961,*;
4(5(., 4,5;
(5+
(+4050:;9(;065
6-
(5
05;,9 5(;065(33@
(*;0=,
9,:,(9*/
+,7(9;4,5;
,33
0636.@
0*96:*67@
+4050: ;,905.
7961,*;:
(5+
*65;9(*;:
5;,9 (*;05.
>0;/
-<5+05.
69.(50A(;065:

 


)' ) !+)!* 
*0 '$'! ((;
,,5
79646;0,65+,9A6,2
<0; =6,9,5
5((9
+,
,--,*;0=0;,0;
=(5
,,5
67=6,+05.:65+,9:;,<505.:796.9(4 4(
=669
6<+,9:
=(5
7,<;,9:
,5
23,< ;,9:
4,;
,46;065,3,
,5 6-
.,+9(.:
 796)3,4,5
+0,
=,,3(3
=(5>,.,
=96,..,)669;,
67.,564,5
A015
., >,,:;
67
,,5
5,65(;(3,
05;,5:0=,
*(9,<50;

 

$!'%('
&$

'%($+
-+,)
1!&
,*/;:
65+,9((5
,32,
=(*(;<9,
:;((;
,,5
:5,3*6+,
"<3
+,
*6+,
05
67
+,
:;(9;7(.05(
=(5
+,
=(*(;<9,:0;,
>>>(*(+,40*;9(5:-,953
,5
1,
2901.;
+09,*;
+,
=633,+0.,
=(*(;<9,;,2:;
;,
A0,5


 


  


!"
 &$!%$!

 &$!%$"$


'$



 

AcademicTransfer, your next step in excellence

-'')
1
&
),!%

&)
.+&* (($!"#
-+,)*

')
+ *
&
'-)

'+ )
*!&+!3

-&!*

www.brightlights.nl

De Bright Lights boekenserie is exclusief verkrijgbaar bij Selexyz.

“Bright Lights brengt vergeten pareltjes van de wereldliteratuur opnieuw tot leven.”



 



Profiel

Film 25

door de redactie van filmvalley

Aarde en de menselijke psyche Julio Medem Lafont (1958) pakte als puber al geregeld de camera van zijn vader om ’s nachts samen met zijn zus korte filmpjes te maken. Een bijzondere filmmaker was geboren.

Koen van Otterdijk In zijn debuutfilm Vacas (1991) (vertaald: Koeien) wordt aan de hand van drie generaties het verhaal verteld van een vete tussen twee Baskische boerenfamilies. Met veel magie en aardse symboliek, iets wat Medem in al zijn latere werk zal meenemen, wordt een beeld geschetst van het Baskische platteland tussen 1875 en 1936. De film won talloze internationale prijzen, maar Medem zelf had zijn bedenkingen bij het succes: ‘Ik dacht dat Vacas sommige mensen zou interesseren, maar plotseling stond ik onder druk om nog beter te worden.’ Toen was hij al bezig met de montage van zijn tweede film La Ardilla Roja (de rode eekhoorn). In deze opmerkelijke film speelt hij weer met werkelijkheid en fantasie, met nu machismo als centraal thema: ‘Machismo is voor mij een metafoor van de bezitsdrang van mannen in het algemeen’, aldus Medem. De film werd door de pers minder goed ontvangen dan zijn debuutfilm, met als veel gehoorde kritiek dat er geen samenhang was tussen beide films. Maar daar was Medem op uit, hij wilde juist iets heel anders. Het succes in de filmindustrie loog er echter niet om. Stanley Kubrick was zo onder de indruk van Medems film dat hij zijn vriend Spielberg adviseerde om de Spanjaard in te huren als regisseur van THE MASK OF ZORRO, die geproduceerd werd door DreamWorks. Medem wees het aanbod echter af om zich bezig te kunnen houden met meer persoonlijke projecten.

Eigen beeldtaal In zijn derde speelfilm Tierra (Aarde) maakte Medem wederom gebruik van de relatie tussen mens, natuur en het omringende universum. Aanvankelijk zou Antonio

Banderas de hoofdrol spelen, maar Medem moest te lang wachten op de inmiddels in Amerika groot geworden filmster en hij koos voor Carmelo Gómez, die ook al in Vacas en La Ardilla Roja te zien was. Met deze magisch-realistische dramaproductie toonde Medem opnieuw zijn geheel eigen beeldtaal die voor sommigen nu echter te zweverig werd. De film kon ook op minder lof rekenen dan zijn voorgangers. Maar dat maakte Medem ruimschoots goed met zijn volgende film, het prachtige liefdesdrama Los Amantes Del Circulo Polar. Net als bij zijn drie eerste films bediende Medem zich bij deze bijzondere liefdesgeschiedenis van een visuele bravoure, alhoewel hij nu de focus iets meer verlegde naar verhaal en tekst. In dit moderne sprookje weten stiefbroer en -zus Otto en Ana vanaf het eerste moment dat ze elkaar zien dat ze voor elkaar voorbestemd zijn. Dat thema van lotsbestemming zit bovendien door heel de film verweven. Net als vele metaforen, symbolen en verbeeldingen van cirkels

Te veel en te lang Caóitica Ana Het episch centrum van de film is Ana (de beeldschone Manuela Vellés) die, als we haar leren kennen, op Ibiza met haar vader in een grot woont en haar schilderijen verkoopt op een markt. Totdat ze door Justine (Charlotte Rampling) wordt uitgenodigd om in Madrid haar talenten verder te ontwikkelen in een huis gevuld met andere jonge kunstenaars. Hier ontdekt ze niet alleen haar artistieke talent, maar ook andere verdrongen zaken over zichzelf. Ze maakt een spirituele reis die haar leven voorgoed zal veranderen. Aan debutante Vellés ligt het niet, het is de overdaad aan symboliek, dubbelzinnigheid en artisticiteit die de film zwaar en te pretentieus maken. p (KvO) Te zien vanaf: 5 juni

Medem is een bespiegelende schilder, beeldhouwer en fotograaf of palindromen, beginnend bij de namen van de hoofdrollen. Het begin is het eind, en andersom. De film won vele internationale prijzen en werd door zowel publiek als pers bewierookt. Toch had Medem in eigen land Spanje nog geen echte kaskraker gehad. Totdat hij Lucia Y El Sexo maakte. Zoals de titel al doet vermoeden bevat Medems vijfde speelfilm expliciete seksscènes. Maar uiteraard is dat niet waar het om gaat in dit lyrische liefdesdrama over de jonge serveerster Lucia (Paz Vega) die naar een rustig, verlaten eiland vertrekt wanneer ze hoort dat haar vriend, een schrijver met wie ze al zes jaar samenwoont, verdwenen is. In navolging van Los Amantes Del Circulo Polar borduurt Medem verder op het thema van toeval en voorbestemming en net als in zijn andere films gooit hij de structuur

Dus: Medem neemt te veel hooi op zijn vork en wil te artistiek doen met een topzware film

cijfer: 5,4

A-FILM

Julio Medem.

van zijn verhaal flink door elkaar en maakt er een magisch-realistisch doolhof van. Hierin kun je je volledig verliezen, mits je bereid bent je ervoor open te stellen, wat niet voor iedereen vanzelfsprekend is.

Baskenland Ondanks de bioscoophit die Lucia Y El Sexo werd leidde het niet direct tot een nieuwe fictiefilm. Zijn volgende project was namelijk de documentaire La Pelota Vasca: La piel Contra La piedra (2003), over de slepende kwestie in Baskenland. De film ontving enkele nominaties,

maar ook kritiek. Medem werd ervan beschuldigd ‘pro-Spaanse bezetting’ te zijn, maar gek genoeg óók pro-ETA. De film is slechts in beperkte roulatie buiten Spanje uitgebracht. Hij bleef als speelfilmregisseur lang op non-actief totdat vorig jaar augustus Caótica Ana in Spanje in première ging. Ook nu weer is de hand van de regisseur overduidelijk aanwezig. En zoals altijd lopen ook hier weer meerdere verhaallijnen door elkaar en krijgt de kijker een hoop filmische poëzie over zich uitgestort. Films van Julio Medem zijn nooit of

te nimmer rechtlijnige dan wel sober realistische verhalen over doodgewone mensen in alledaagse situaties. Medem is een bespiegelende schilder, beeldhouwer en fotograaf die zijn persoonlijke interpretatie van de werkelijkheid in bewegende beelden omzet. Hierbij komt een voorkeur voor lyriek, vrouwen, de aarde, kunst en de menselijke psyche duidelijk naar voren. Zijn werk is uitermate persoonlijk en hij bedient zich van een herkenbare beeldtaal die ondertussen door een grote schare fans wordt gewaardeerd. p

Dvd

Bloed, zweet, tranen en een meesterwerk Komende week komt The Godfather-trilogie in een geremasterde versie uit. Tijd voor een terugblik op de moeizame totstandkoming van de eerste film van dit briljante drieluik.

Koen van Otterdijk Bijna geen enkele keuze van Francis Ford Coppola, de toen pas 32-jarige regisseur, viel in goede aarde bij de studiobazen. Ondanks de constant aanwezige dreiging van ontslag beet Coppola zich echter vast in het project en hij maakte er de meest gedenkwaardige misdaadfilm aller tijden van. Het begon al bij het soort film dat Coppola in gedachten had, Paramount wilde aanvankelijk een lowbudget misdaadfilm maken terwijl Coppola een film van episch formaat over een maffiafamilie in de jaren ‘40 en ‘50 voor ogen had. Het kostte Francis uiteindelijk bloed, zweet en tranen om zijn meerderen te overtuigen.De studio was het oneens met bijna elke belangrijke castingkeuze. De toen al ietwat afgeleefde steracteur Marlon Brando had zich kort daarvoor tijdens de opnamen van Mutiny on the Bounty

PARAMOUNT

dusdanig arrogant opgesteld dat hij weinig aanzien genoot bij de studio’s. Coppola kreeg op een bepaald moment zelfs letterlijk te horen: ‘Marlon Brando will NOT be in the movie!’ Toch hield zowel hij als Brando zijn poot stijf en daar zal achteraf niemand om getreurd hebben. Maar ook de keuze voor de toen nog zeer onbekende Al Pacino was een gewaagde. De studiobazen zagen volstrekt niks in de in hun ogen charismaloze Pacino. De onverzet-

telijke regisseur hield voet bij stuk ondanks het risico van ontslag van Pacino én zichzelf. Pas toen ver in het opnameproces de scène op film werd gezet waarin Pacino de corrupte agent McCluskey en maffiabaas Sollozo neerschiet, waren de studiobazen overtuigd van zijn talent. ‘Blijkbaar maakte het indruk dat ik iemand zomaar dood kon schieten’, aldus Pacino.

Klassiek Toen de studio uiteindelijk overtuigd

was van het soort film dat Coppola wilde maken én akkoord was gegaan met de casting, waren de problemen nog niet voorbij. De bazen waren not amused toen ze ruwe, ongemonteerde opnames zagen. Ten eerste waren ze het niet eens met de klassieke filmstijl. En dat was niet alles, want van het donkere camerawerk van cameraman Gordon Willis dachten de studiobazen dat het een vergissing was. En net als alle keuzes bleek ook dit de juiste. Het camerawerk is nog vele malen nagebootst in andere films. Overigens ook van de kant van dierenliefhebbers kwamen boze geluiden, dit naar aanleiding van de beruchte scène waarin een studiobaas een paardenhoofd in zijn bed vindt. Dit hoofd kwam namelijk van een écht paard, maar kwam wel bij een voedselfabriek vandaan. Het effect was er niet minder om. Elke keuze die de volhardende regisseur maakte bleek uiteindelijk de juiste en het ongeëvenaarde succes van de film bewijst dit eens temeer. En (gelukkig) hield het hier niet op, want met The Godfather II maakte Coppola een van de beste sequels ooit. Ook hierin zien we de ‘hand van de meester’ terug. De ItaliaansAmerikaanse family man dwingt niks dan respect af. p

The Godfather The Godfather: The Coppola Collection is te koop vanaf 5 juni

FILMVALLEY #52 NU OVERAL TE KOOP!

WWW.FILMVALLEY.NL

26

Lezen



 



Urban Book Shop New Orleans The Big Easy is een mix van culturen. Zoals De invloeden van buitenaf zorgden voor een bloeiend literair leven. Tot orkaan

Voodoo, vampiers e

REUTERS

Katrina veranderde in 2005 de stad voor zijn inwoners in een postapocalyptische nachtmerrie. Rechts: tijdens het jaarlijkse Mardi Gras is New Orleans de feesthoofdstad van de wereld.

Auke Hulst

‘D

iep in het zuiden’, zong Louis Armstrong, ‘in een dromerig land, ligt de tuin van Eden.’ New Orleans neemt een unieke plaats in onder de Amerikaanse steden. Het is een mix van culturen: de cultuur van de Franse stichters, die van bevrijde slaven en van plantagehouders. Maar ook: de voodoo uit

de naburige Caraïben en het bijgeloof uit de omringende moerassen, waar naar verluidt mens en spookverschijning naast elkaar leven. New Orleans heeft zijn eigen keuken, is de geboorteplaats van de jazz, en is elk jaar tijdens Mardi Gras de feesthoofdstad van de wereld. Het leven is er loom en landerig. Niet voor niets luidt de bijnaam The Big Easy. Die eigenheid heeft decennialang schrijvers van binnen en buiten de stadsgrenzen geïnspireerd. Het resulteerde in een stortvloed eigenzinnige romans, waaronder een handvol absolute klassiekers. ‘Als ik een thuis heb’, zei toneel-

Het leven is er loom en landerig, niet voor niets luidt de bijnaam The Big Easy

schrijver Tennessee Williams, ‘dan is het het French Quarter van New Orleans.’ Daar begon de bohemien pur sang zijn bekendste werk: A Streetcar Named Desire (1947). Het is het verhaal van de culturele botsing tussen Blanche DuBois, een pretentieuze, maar leugenachtige southern belle, en de ruwe arbeider Stanley Kowalski, de man van Blanche’s zus Stella. Blanche is een vrouw van schone schijn. Haar huwelijk liep op de klippen door de homoseksuele affaire en daarop volgende zelfmoord van haar man, ze verloor haar baan als lerares na een scharrel met een 17-jarige stu-

dent. Niemand die het weten mag. In New Orleans zoekt ze toevlucht, zogenaamd op verlof. Het is buiten zwager Stanley gerekend. Diens sadistische pogingen haar te ontmaskeren cumuleren in haar verkrachting en totale instorting. Tegelijk bracht het de auteur op slag de reputatie van ’s lands meest indringende toneelschrijver.

Interview with the Vampire Anne Rice Alfred A. Knopf

Taltos Anne Rice Ballantine

A Confederacy of Dunces John Kennedy Toole Grove Press

A Streetcar Named Desire Tennessee Williams New Directions

Pylon William Faulkner Vintage

The Moviegoer Walker Percy Vintage

A walk on the Wild Side Nelson Algren Spearman

The Tin Roof Blowdown James Lee Burke Simon & Schuster

Cultklassieker Zo snel als het succes voor Williams kwam, zo langzaam ging het met A Confederacy of Dunces. John Kennedy Toole schreef het boek in de jaren zestig, maar kon het maar niet

Een aantal van deze boeken is te verkrijgen via www.bruna.nl



 



deze stad bestaat er geen andere in de Verenigde Staten. Katrina langskwam. ‘De natuur heeft de stad vernietigd.’

Filoscoop

Lezen 27 31 mei - 7 juni

n feestgedruis TWEELINGEN Oud, oud… Schei toch uit, Tweelingen! Wie zich zorgen maakt over zijn leeftijd, heeft blijkbaar geen échte zorgen. Als je straks 90 bent en je ziet een lekker ding op het strand, zul je verzuchten: ‘Och, was ik maar 70…’ KREEFT Je kunt je tijd gebruiken om geld te verdienen, Kreeft. Je kunt ook geld verdienen om je tijd te verschaffen. De sterren staan deze week gunstig voor een welbewuste keuze. Woensdag of donderdag: steun uit onverwachte hoek. LEEUW Niks mis met de ideeën die deze week in je opborrelen en waarmee je je collega’s bestookt. Maar laat je niet uit het veld slaan door negatieve reacties, Leeuw. Vaak spreekt men een mening tegen, terwijl het eigenlijk alleen maar de toon is die ons onsympathiek is. MAAGD Depressief, Maagd? Huur een Hummer en bestel een zak Euroknallers© bij de McDrive©. Als je somber wordt van je principes kun je er zeker van zijn dat ze verkeerd zijn. WEEGSCHAAL Ach ja, wat is de mens nu helemaal? Een monument van zwakheid, een prooi van het moment, een speling van het lot, en verder slijm en gal. Maar, beste Weegschaal, laat dat je vooral niet weerhouden van mateloos genot. Want geloof het of niet: het wordt een geweldige week. SCHORPIOEN Opgepast met dat zakelijke aanbod, Schorpioen! Denk aan het verhaal van de kip en het varken die samen willen ondernemen. Zegt de kip tegen het varken: ‘Laten we een wegrestaurant beginnen. Dan zorg ik voor de eieren… en jij voor het spek.’

HOLLANDSE HOOGTE

gepubliceerd krijgen. Dat lukte pas in 1981, dankzij de inspanningen van zijn moeder, elf jaar nadat Toole zelfmoord had gepleegd. Het boek groeide uit tot een cultklassieker en werd postuum bekroond met de Pulitzer Prijs. De hoofdfiguur van Confederacy is Ignatius J. Reilly, een slons en een lamstraal die op zijn dertigste nog bij zijn moeder woont. Hij prutst aan een belangwekkend boek en verveelt zijn vrienden met verhalen over een traumatisch busritje buiten de stad. Reilly is een soort intellectuele Don Quichot. Hij zet zich af tegen popcultuur en vult zijn dagen met filosofie, onaneren en eten. Tot hij gedwongen wordt een baan te zoeken – een zoektocht die hem in contact brengt met de kleurrijke bewoners van zijn geboortestad. Gelukkig voor Reilly belandde hij niet in de wereld van A Walk On The Wild Side (1956) – dan was hij er acuut in gebleven. In Nelson Algrens cultboek is alles grotesk en heftig. De Texaanse loser Dove Linkhorn raakt verzeild in New Orleans na een mislukte carrière als overvaller. Het eerste dat hij er ziet, is een stapel onthoofde, maar nog levende schildpadden. Aan de zelfkant van The Big Easy krijgt hij te maken met prostituees, gokkers, alcoholisten en een voormalige Sterkste Man zonder benen. Dove krijgt een baantje als seksbeest in liveshows en verdeelt zijn tijd tussen een bordeel en een grimmig drankhol. Tot zijn band met de vriendin van de Sterkste Man hem op een pak slaag komt te staan dat hem letterlijk het zicht ontneemt. Tijd om New Orleans te verlaten. Een literaire wandeling door New Orleans leidt langs de huizen waar Tennessee Williams woonde – 722 Toulouse, 632 St. Peter Street, 1014 Dumaine – en langs het Monteleone Hotel aan Royal Street, waar Williams, Truman Capote, Eudora Welty en Sherwood Anderson ver-

bleven, zodat het tegenwoordig officieel een ‘Literary Landmark’ is. Nobelprijswinnaar William Faulkner woonde in een appartementje aan 624 Pirate’s Alley, waar hij zijn satire Pylon (1935) schreef. Aan 800 Iberville Street vinden we een bronzen sculptuur van Ignatius Reilly, zoals hij beschreven wordt in de opening van A Confederacy of Dunces. En dan is er nog het Garden District, waar Walker Percy, auteur van New Orleans-klassieker The Moviegoer (1961), F. Scott Fitzgerald en George Washington Cable kortere of langere tijd woonden. Onder de Huey Long-brug ligt het voormalige huis van William Burroughs, zoals vereeuwigd in Jack Kerouacs On The Road (1957). En wie benieuwd is naar de poppencollectie van hit-auteur Anne Rice kan terecht in het St. Elizabeths weeshuis.

Demonen Rice is een kind van de stad, en hoewel ze literair minder aanzien geniet dan de eerder genoemde auteurs, verkocht ze beduidend meer boeken: ruim 100 miljoen. Het bekendst is haar horrorreeks over de vampier Lestat. Interview With The Vampire (1976), werd verfilmd met Tom Cruise en Brad Pitt in de hoofdrollen. Ook inspireerde het Stings Moon over Bourbon Street. Een tweede serie, over de door demonen geteisterde familie Mayfair, domineerde op gelijke wijze de bestsellerslijsten. Rice maakte optimaal gebruik van de sinistere kant die de stad van het goede leven zijn kartelrandje verschaft. Ze zette New Orleans als horrorstad op de kaart. En toen kwam Katrina langs. ‘De natuur’, schreef Rice in The New York Times, ‘heeft voor elkaar gekregen wat de Burgeroorlog niet lukte. Wat de arbeidersopstand van de jaren twintig niet lukte. Of het “moderne leven”, met zijn niet aflatende hang naar efficiëntie. Wat zelfs racisme en

De plots dakloos geworden schrijvers namen hun laptops en vertrokken

rassenscheiding niet lukte. De natuur heeft de stad vernietigd.’ De orkaan, die in 2005 de stad veranderde in een postapocalyptische nachtmerrie, maakte korte metten met het bloeiende literaire leven. Plots dakloos geworden schrijvers namen hun laptops en vertrokken. Sindsdien zijn ze maar mondjesmaat teruggekeerd. James Lee Burke bleef en gebruikte zijn ervaringen in de duistere politieroman The Thin Roof Blowdown (2007). Wanneer plunderaars in het ondergelopen New Orleans worden neergeschoten, moet Vietnamveteraan, ex-alcoholist en getroebleerd agent Dave Robicheaux uitzoeken welke van de mogelijke daders schuldig is. Lastig, want velen hebben een motief. De maffiabaas, wiens bloeddiamanten door de plunderaars geroofd zijn, maar ook de vader wiens dochter mogelijk verkracht is door de slachtoffers. Grimmiger dan het moordmysterie is echter Burke’s beschrijving van het aan zijn lot overgelaten New Orleans. De stad is niet één keer vernietigd, maar drie keer, stelt Burke. Door de storm die ‘het gezicht van zuidelijk Louisiana afrukte’, maar ook door verwaarlozing en incompetentie. Het is waar: New Orleans is zichzelf niet meer. Maar de bevolking doet – in tegenstelling tot de falende federale overheid – haar best te hervinden wat in het wassende water verloren is gegaan. Weg met het Grote Lijden. Terug naar The Big Easy. p




 

BOOGSCHUTTER Over een goede kennis pik je een paar schokkende roddels op. Het pleit voor je dat je een hekel hebt aan het verspreiden van geruchten, Boogschutter. Maar wat moet je er anders mee? Tip van Jupiter: zwak de boel een klein beetje af. WATERMAN Een week waarin je worstelt met een kwakkelende gezondheid. Sluit je niet af van de buitenwereld, Waterman. Als je remmen niet meer te repareren zijn, kun je altijd nog besluiten de claxon wat luider te maken. STEENBOK Voortdurend door laten schemeren dat je nog geen Gispen-stoelen hebt en nog geen sloophouten kast van Piet Hein Eek, is óók een vorm van koketterie. Praat dit weekeinde weer eens over de dingen die er werkelijk toedoen, Steenbok (en niet over de dingen die ontbreken in je woonkamer). VISSEN De tijd gaat snel, Vissen, maar vervloek ‘m niet. Hij bestaat alleen maar omdat anders alles tegelijk zou plaatsvinden. En dat is met jouw overvolle agenda een ondraaglijke gedachte. Toch? RAM Voortekenen bestaan niet, Ram. Je gelooft toch

niet dat het lot een boodschapper vooruit stuurt? Heus, daar is het te wijs of te wreed voor. Maandag: een mysterieuze e-mail belooft niet veel goeds.

STIER Hoeven in het zand, Stier! Laat je dit weekeinde vooral niet overreden tot drankzuchtig escapisme – hoe diep je misschien ook in de put zit. Als je het nuchter bekijkt, lost alcohol niets op.

Welke grote en kleine denkers raadpleegden deze week voor u de sterren? Mail uw antwoord aan fi[email protected] en maak kans op een boekenbon van 25 euro.

28

Doen



 



GEZICHTSBEHARING

De snor rockt Nick Cave is cooler dan ooit. Niet vanwege zijn nieuwste album, overal goed ontvangen, maar vanwege zijn snor. De snor is hot. ‘Het zou zelfs Balkenende goed doen.’

Bobbie Caris

Tisha Eetgerink

G

oud is fout. Tattoos zijn fout. Panterprint is fout. Jenever is fout. Nike Air Max zijn fout. En laat fout nou nog nooit zo populair zijn geweest. De mannen van De Jeugd van Tegenwoordig deden hun best hun eigen sneakers, een samenwerking met skatemerk Globe, zo fout mogelijk te maken. Resultaat? Een draak van een schoen in groen, geel en roze. Kerk, dachten ze, oftewel top. Want fout is leuk. Fout is in. De nieuwste aanwinst op fout-gebied is de snor. Dat kleine retrostukje mannelijkheid op de bovenlip. Zó fout dat het goed is. Bij het woord ‘snor’ denk je in eerste instantie aan je leraar wiskunde of aan de buschauffeur die op strenge toon zei dat de stempel verlopen was als jij na anderhalf uur nog op dezelfde strip naar huis probeerde te gaan. Snorren zijn voor politieagenten, voor Duitse voetballers en voor ranzige pornosterren. Allesbehalve hip een snor, ware het niet dat fout in is. Lekker retro. Jong Hollywood

Heath Roberts

is dol op de snor. Acteurs als Orlando Bloom, Ryan Gosling, Jake Gyllenhaal en Ashton Kutcher lopen ermee rond. Oscarwinnaar Javier Bardem laat een flinke joekel staan voor zijn rol van drugsbaron Pablo Escobar. Ook eigenzinnige muzikanten zijn fan. Nick Cave en Brendan Flowers, de zanger van The Killers, hebben een snor, net als de hele club van überhip Parijs electrolabel Ed Banger: Feadz, Sebastian en Justice. De rebelse zussen van CocoRosie tekenen er gewoon zelf een met zwarte stift.

Verlengstukje ‘Bij jonge mannen is de snor altijd al een symbool van rebellie, van schoppen tegen de gevestigde orde’, weet Pasquale Capone. De 74-jarige Italiaan runt herensalon Figaro Pasquale in Amsterdam, waar hij niet knipt en scheert maar ‘de antennes van de ziel verzorgt’. ‘Een snor geeft aanzien. Het is een verlengstukje, gedragen door mannen op zoek naar een eigen ik. Nu doen ze dat door middel van een snor. Die is weer in en wordt gepromoot door de glossy’s.’ Hij vervolgt zijn verhaal terwijl hij een klant, door hem gast genoemd, met een scheerkwast bevrijdt van losse haren. ‘De snor is een beeldhouwwerk dat aandacht verdient.’

Het is niet gek dat de snor aan populariteit wint. Metro is passé, mannen mogen weer man zijn. Niks gewaxte borstkas, niks elke ochtend scheren. Van een baard, ook pas sinds een jaartje terug, kijkt niemand meer vreemd op. Maar scheer die baard af, behoud de snor en je bent een attractie. ‘Ik werd echt openlijk op straat uitgelachen’, vertelt Guido van der Vorst (22) uit Utrecht. ‘Ik ben best ijdel dus het was even wennen dat als ik langs een groepje meiden liep, er gegniffeld werd in plaats van gebloosd.’ Van der Vorst, nu gladgeschoren, liet een paar maanden terug een tijd zijn snor staan om mee te doen aan een geldinzamelactie van Fight Cancer, de jongerentak van KWF Kankerbestrijding. Hij haalde 450 euro op. ‘Het was even wennen. In het begin vond ik dat ik voor lul liep, later werd het leuk. Het was hartstikke fout natuurlijk zo’n snor, maar ik voelde me hip fout. En nadat mijn vrienden en collega’s honderd grappen hadden gemaakt, vonden zij het ook cool.’ Zoenen was wel gek. ‘Mijn vriendin vond het verschrikkelijk. Vooral in de beginfase kriebelde het enorm, maar later toen mijn snor langer en zachter werd, wende het. De reacties van anderen wenden ook. Er was maar één ding waar ik niet aan kon wennen: er bleef altijd chocopasta in hangen.’ Tijdens de



 



Het is wennen, in het begin vond ik dat ik voor lul liep

Doen 29

TRENDSETTERS LATEN ZIEN HOE JE EEN SNOR ROCKT Adriaan Mellegers (32), grafisch ontwerper Omschrijf je snor eens. Type Spitfire-piloot ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Vrij subtiel en getrimd. Ik heb niet zo’n dikke bovenlip dus een volle snor zal het nooit worden. Meer gesoigneerd Frans of Brits. Wanneer dacht je ik laat ‘m staan? Ik vond een snor altijd een beetje fout, zo cliché jaren ’70. Maar ik had hem een keer laten staan en toen zei een vriendin dat het leuk stond. Reacties? Ik speel veel met mijn uiterlijk. Dan doe ik mijn haar heel anders en sinds kort heb ik af en toe een bril. Mensen zijn die variatie wel van me gewend dus ook van een snor kijken ze niet raar op. Heel af en toe krijg ik een flauwe opmerking of gooien vrienden een grap naar mijn hoofd. Wat doet het voor je sex-appeal? Een snor past sowieso wel bij hoe ik me kleed. Uiterlijk is belangrijk en ik let er graag op. Ik heb het idee dat veel vrouwen een snor een minpunt vinden, maar vrouwen die zien dat het in is of die begrijpen dat het met een knipoog is, waarderen het juist wel weer. Beste snor? Die van een vriend van mij, Antoine Peters. Hij heeft echt een grote snor, zo’n pornoding. Of nee, hij is blond, meer de snor van een Viking. Raad je ’t aan, een snor? Iedereen moet doen wat hij leuk vindt. Maar als je het nooit hebt geprobeerd, kun je natuurlijk ook niet zeggen dat het niks is. Mensen moeten zich niet zoveel aantrekken van vooroordelen en van wat anderen denken. Probeer het gewoon een keer uit, zeg ik.

Antoine Peters (27), modeontwerper (foto cover) Omschrijf je snor eens. Precies zoals mijn pa hem had op zijn trouwdag. Een ‘huilsnor’ noem ik het altijd, omdat de puntjes naar beneden lopen als bij een huilend mondje. Wanneer dacht je ik laat ‘m staan? Mijn vriendin managet mijn haar een beetje. Ik droeg flinke baarden, maar een jaartje geleden na een show bleef alleen mijn snor over na een grondige scheerbeurt. Als alles eraf is, oog je weer wat frisser, maar toch houd ik ‘m nog even. Reacties? Ik krijg hele wisselende reacties. Ik kom uit de Achterhoek en daar zijn ze het niet zo gewend. In Nijmegen was de eerste reactie: haal ‘m eraf! Na zo’n reactie laat ik hem dus juist staan. In Amsterdam en in New York, waar ik nu ben, krijg ik alleen maar complimenten. Wat doet het voor je sex-appeal? Mijn vriendin moest wel even wennen. Toch? Karen? O ze is nog niet echt wakker. Het is hier pas 7 uur ’s ochtends. Zoenen vond ze een beetje raar. Het kriebelde denk ik. Nu vindt ze het oké hoor. Kaar, ja? Ja. Beste snor? Ik heb de ober van gisteren een compliment gegeven voor zijn snor. Hij had heel donker, bijna zwart haar en die snor liep over zijn hele gezicht. Alsof je een zwarte kam onder je neus houdt, maar dan van haar. Raad je ’t aan, een snor? Iedereen moet het eens proberen! Maar als het niet staat, haal ‘m er dan snel af. Het moet wel cool blijven. Goed bijhouden dus. Ik neem hem altijd even mee als ik mijn haren was.

Adriaan Mellegers MANON VAN DER ZWAAL

Heath Roberts (33), kapper

finale van de inzamelactie, een scheerparty op het Westergasfabrieksterrein in Amsterdam, gingen alle snorren eraf. ‘Dat deed pijn in mijn hart. Mijn snor was echt een deel van mij geworden.’

Moustache Records Een snor, of het nou een beschaafd streepje is, een Magnum P.I.-borstel of een monster á la Hulk Hogan, is niet voor watjes. Wie een snor ‘rockt’ zoals dat heet, is verzekerd van aandacht. Mensen staren je na, spreken je er direct op aan. Daar moet je tegen kunnen. Nederlandse mannen vinden een eigen borstel nog eng, maar er zijn aanwijzingen dat dat verandert, al is het stapje voor stapje. Het Moustache Dream Team-shirt met plaatjes van elf zwaar besnorde voetballers, is een hit in de aanloop naar het EK. Onder de naam Moustache Records begonnen twee Rotterdammers onlangs een eigen platenlabel met hippe bijbehorende feestjes. En steeds meer voorlopers, trendy types die zich minder aantrekken van wat de rest van de wereld vindt, geven de snor een kans. Met succes van hun omgeving tot gevolg. Waar de snor begint als foute grap, eindigt hij als gekoesterd symbool van keuzevrijheid. p

Als een vrouw mijn snor niet ziet zitten, zie ik haar ook niet zitten

Omschrijf je snor eens. Meer Errol Flynn dan Magnum P.I. Flynn was een bekend acteur in de jaren ’30 en een beroemde playboy. Wanneer dacht je ik laat ‘m staan? Mijn snor groeide veel harder dan mijn baard. Het leek wel alsof mijn lichaam het wilde of zo. En ik kom uit Tasmanië en daar is de snor een nationaal symbool. Errol Flynn kwam trouwens ook uit Tasmanië. Reacties? Het is altijd een gespreksonderwerp. Een snor is nog best zeldzaam bij jongere mannen dus het valt op. Ik zie er ook behoorlijk fout uit met mijn snor en een vintage Ray Ban-zonnebril met spiegelglazen. Wat doet het voor je sex-appeal? Een snor is een machtig verleidingsinstrument. Het is net als pauwen die hun staartveren gebruiken om hun vruchtbaarheid tentoon te spreiden. Ik krijg veel aandacht van vrouwen van 20-25 jaar, die vinden het spannend. Vanochtend zei mijn vriendin nog dat ze het mooi geweest vond. Ze is jaloers op alle aandacht, haha. Ik vrees dus dat deze snor geen lang leven meer beschoren is. Beste snor? Nick Cave. Machtige snor, die ik met mijn lichtere haar niet kan evenaren. Raad je ’t aan, een snor? Ik kan mannen vertellen dat mijn snor een grote aanwinst was op aandachtsgebied. Het is wel belangrijk dat je de juiste snor kiest. Een sporter heeft iets anders nodig dan een zakenman. Je snor moet bij je gezicht passen. Balkenende zou er goed een kunnen hebben. Een vrij korte en getrimde, die niet onder zijn bovenlip komt. Hij zou sterker, machtiger overkomen. Bye bye Harry Potter.

Bobbie Caris (27), fotograaf Omschrijf je snor eens. Ik heb een hele mooie, krullende snor. Hij is bijna breder dan mijn gezicht. Je kunt er niet omheen. Wanneer dacht je ik laat ‘m staan? Ik had een baard en die moest eraf. Dat was een maand of vijf geleden. De snor is gebleven en blijft ook nog wel even. Reacties? Veel reacties, ja. Prima hoor. Zeker in het begin is het nog wel leuk als mensen je aankijken, maar nu is dat soms raar want mijn snor is een onderdeel van mezelf geworden. Ik ben er gewoon aan gewend en anderen niet. Vrienden lachten me ook eerst keihard uit: ‘Wat is dát? Ga dat eens even snel weghalen!’ Dus niet. Mensen vinden me ook vaak te jong voor zo’n snor. Onzin, mensen. Wat doet het voor je sex-appeal? Fantastisch! Eén grote vrouwenmagneet! Hahaha. Eerlijk gezegd vinden de meeste dames dat hij weg moet. Maar als een vrouw mijn snor niet ziet zitten, zie ik haar ook niet zitten. Ik kam hem wel netjes elke ochtend. En ik smeer er iets in waardoor hij de hele dag blijft zitten – ik zeg niet wat, het is niet heel vies ofzo hoor, maar de snorrenclub zou een beroerte krijgen. Beste snor? Ongetwijfeld iemand uit Zuid-Duitsland die hem al laat staan sinds hij de eerste haren op zijn wangen kreeg. Raad je ’t aan, een snor? Ik schrik ervan als ik hoor dat snorren populairder worden. Het moet wel een beetje apart blijven, vind ik. Als heel veel mannen ineens een snor nemen, gaat die van mij eraf. Voorlopig ben ik daar nog niet aan toe. Je scheert toch een stuk mannelijkheid af.

30

Doen



 



Buiten Spelen Touwtrekken met een boot

door de bomen, wild dat ontwaakt. De kans dat je wild tegen het lijf loopt, is rond dit tijdstip namelijk vrij groot. Na drie uur hiken in de natuur staat een heerlijk ontbijt in Restaurant De Koperen Kop op je te wachten. Reserveren: telefonisch via 0900 - 464 3835 of per e-mail: [email protected].

Theater

Podium voor (o

Kanoën door de grachten Stel je het volgende eens voor: een zonnetje, spiegelglad water en een wakeboardboot met te veel paardenkrachten. Terwijl de motor langzaam tot leven komt en de muziek uit de speakers knalt, word jij langzaam maar zeker uit het water getrokken en gil je het binnen no time op je wakeboard uit van plezier. Bij de meeste wakeboardscholen garanderen ze je dat je binnen één les al blijft staan, naast of achter de boot. Voor een uurtje wakeboarden achter de boot ben je zo’n 35 euro kwijt. Op www.wakeboardscholen.startpagina.nl vind je een overzicht van alle wakeboardlocaties in Nederland.

Vroeg uit de veren

Ontdek de beroemde grachten van Utrecht vanaf het water! Peddel via de Oude Gracht naar hartje Utrecht en verbaas je onderweg over hoe groen de Utrechtse binnenstad met al zijn stadsparken eigenlijk wel niet is. Leg aan op een rustig plekje in de zon en geniet van een uitgebreide picknick. Uiteraard is een stop bij een van de vele terrassen, die zich onderaan de werfkelders bevinden, ook verplichte kost. Ben je geen city slicker, peddel dan richting het schitterende natuurgebied Amelisweerd dat op een paar kilometer van de Domstad ligt. Voor € 24,50 p.p. heb je een hele dag een kano, een picknickmand, routekaarten en waterdichte tassen tot je beschikking. www.kanoverhuurutrecht.nl

Altijd al willen weten hoe de natuur ontwaakt? Dan is het de hoogste tijd om in de maand juni je wekker een keer extra vroeg te zetten. Op zondag 1, 8, 15, 22 en 29 juni kun je namelijk met eigen ogen ervaren hoe De Hoge Veluwe ontwaakt! ’s Ochtends vroeg is dit natuurgebied misschien wel op zijn mooist. Nevels over de stille vlakte, de eerste zonnestralen

www.getsalt.com Deze activiteiten zijn samengesteld door de redactie van Salt magazine, het blad voor mensen die op zoek zijn naar een smaakmaker voor een avontuurlijk leven. www.getsalt.com

Boodschappen

Mister Noodle

Hoe fijn is het om een supermarkt te kunnen bezoeken waar je de heerlijkste specerijen uit Thailand, China en Vietnam kunt krijgen!? Alle producten worden dagvers ingekocht en voor de allerlaagste prijs verkocht. Deze zaak is inmiddels een begrip in Eindhoven en omstreken. En dat is niet gek. De prettige supermarkt met zeer klantvriendelijke sfeer biedt alles voor in de Aziatische keuken, tot en met de meest specialistische kruiden. Ga ook eens langs op donderdag, wanneer de versgeroosterde pekingeend te verkrijgen is, een ware attractie!

Witte de Withstraat 94, Rotterdam

Toko Nona Lisa

In hartje Rotterdam vind je deze zaak die puur gespecialiseerd is in Vietnamese specialiteiten. Dubbelop dus. Heb je zin in heerlijke noodle-, rijst-, en wokgerechten waarin verrassende kruiden zijn verwerkt en óók nog voor een lage prijs worden verkocht, ga hier dan zeker eens langs! Het kleine restaurant is intiem en gezellig, waar een zeer gevarieerd publiek komt. Dus met wie je ook op pad bent, bij Mister Noodle zit je altijd goed. En, niet onbelangrijk, door de open keuken kun je precies zien wat de kok voor je aan het maken is.

St. Jacobsstraat 20, Leeuwarden

Sin - Wah Supermarkt Kleine Berg 65, Eindhoven

Linda van Houwelingen Een gek animatiefilmpje van een fantasierijke 18-jarige kunstenares en Tom Pintens van Zita Swoon die Nederlandstalige liedjes speelt. En dat op één avond: WOOF! Elke twee maanden is er zo’n avond vol verrassingen in het Rozentheater.

O

scar Kocken (24), programmeur van het Rozentheater en oprichter van WOOF!: ‘Theater wordt vaak vergeten op festivals. Van films kun je een trailer bekijken, muziek zoek je op MySpace, theater heeft dit niet. Daarom zijn er op WOOF! vijftien minuten durende previews van grote voorstellingen. Het is een praktische manier van kennismaken met theater.’ WOOF! is niet alleen theater; er zijn schrijvers, dichters, bands, films en dj’s. Het ‘radicale, theatrale festival’ vindt plaats in verschillende zalen in het Amsterdamse Rozentheater. Bezoekers kunnen overal in- en uitlopen en van het hele programma iets meekrijgen.

In de spotlights Een van de kenmerken van dit festival is dat onbekend talent met bekende namen gecombineerd wordt. Kocken boekt eerst kleine acts. Deze vindt hij door zelf op pad te gaan in Nederland, maar hij krijgt ook genoeg cd’s opgestuurd van beginnende bandjes. Vervolgens zoekt hij daar bekendere namen bij. Kocken:

‘De spotlight komt op het onbekende talent te staan, om die een stap verder te helpen. Zo zag ik afgelopen jaar op Lowlands acts die eerst op WOOF! hadden gestaan, zoals singer-songwriter Marike Jager. En de winnaar van het wereldkampioenschap fluiten hadden wij drie jaar geleden al. Hij was dit jaar in De Wereld Draait Door.’ De winnaar van het Rozentuinfestival is ook verzekerd van een plek op WOOF! Dit jaar heeft de veelbelovende Ierse Fay Heady Carroll (18) deze talentenjacht gewonnen met haar filmpje The City of Hats. Het gaat over een meisje dat stiekem met de trein naar de stad reist en onderweg van alles meemaakt. Fay: ‘Ik maak animaties op de traditionele 2D-manier; met de hand getekend, collage, soms film en een beetje nieuwe technologie. Het is niet de makkelijkste manier, maar het voelt veel echter. Volgend jaar ga ik animatie studeren aan de HKU. Ik heb al aanbiedingen gekregen om animaties te maken voor bedrijven, tv-kanalen en films. Filmpjes maak ik vooral voor mezelf, om mijn fantasie vorm te geven, maar wanneer anderen er ook van genieten, is dat nog leuker. Geweldig dat The City of Hats op WOOF! vertoond wordt!’ Onbekend talent krijgt hier een kans en bekende namen kunnen het publiek ook eens kennis laten maken met andere kanten van zichzelf. Zo zal Tom Pintens, gitarist van het Belgische Zita Swoon – dat normaliter Engels- en Franstalige nummers speelt – in zijn eentje Nederlandstalige liedjes spelen. En Lucky Fonz III & Roosbeef, die eer-

der op WOOF! stonden als singersongwriters, vormen nu samen het DJ-duo De Rotjes. Kocken: ‘Je weet dat ze goede muziek maken, dus je mag ervan uitgaan dat ze ook goede plaatjes draaien.’

Persoonlijke tosti’s Verrassing is een van de sleutelwoorden van WOOF! Welke spectaculaire dingen kunnen we deze editie verwachten? ‘Het enige wat ik verklap is dat de dames van Met Dressing weer langskomen om een extra smaakje aan het festival te geven. Voorgaande keren hebben ze onder andere persoonlijke tosti’s gemaakt, op basis van een lijst die de bezoeker invulde over zijn karakter. Ook hebben ze weleens de haren van bezoekers op het podium geknipt en daarbij een spontane show weggegeven.’ Het publiek dat op WOOF! afkomt, is niet bepaald eenkennig. Kocken: ‘De bezoekers zijn tussen de 20 en 30 jaar, vaak studerend of werkend in de culturele sector. Het zijn de mensen die wanneer ze een cocktail bestellen nooit dezelfde nemen, maar de lijst bekijken en de meest krankzinnige naam uitkiezen en proberen. Ook al ken je niemand, het is alsof je op je eigen feestje terechtkomt.’ p WOOF! Rozentheater Amsterdam Vrijdag 6 juni - 21:00 tot het bittere eind. Voor meer informatie: www.rozentheater.nl www.youtube.com/user/fayheady

Deze kleine maar zeer gezellige toko trekt een divers publiek. En dat kan ook

DJ Guide

Plezier in de tuin niet anders: voor iedereen is hier alles te krijgen. Deze zaak biedt een verscheidenheid aan exotische producten uit landen als Japan, Thailand, Suriname en India. Maar ook voor mediterrane kruiden, olijven en verse groenten ben je hier aan het goede adres. Geen zin om te koken maar wel zin om overheerlijk te eten? Van donderdagmiddag tot en met zaterdag kun je hier terecht voor kant en klare maaltijden.

Meer informatie bij:

DJ Guide

D

e grootste tuin der verleidingen is zaterdag 26 juli 2008 opengesteld door Art of Dance en Crazyland. Van 12.00 – 00.00 uur waan je je op festival Pleasure Island in een compleet andere wereld op het Houtrak-recreatieterrein in Halfweg. Art of Dance en Crazyland hebben een zesde area aan de programmering toegevoegd. Allereerst is daar natuurlijk de mainstage, waar

louter de grootste namen uit de Nederlandse dancescene acte de présence zullen geven in een sensuele omgeving die het ideale decor biedt om je helemaal te kunnen laten gaan. Naast de mainstage kun je ook de area van Crazyland betreden: Paradise wordt een erotisch schouwspel waar werkelijk alle remmen los zullen gaan. Natuurlijk zijn ook de mannen van Ex PornStar aanwezig: zij hebben voor de gelegenheid de controle over de Jungle Boobs area waar zij op hun kenmerkende Glam Porn wijze de hele dag het feest op zijn kop zullen zetten. Heb je nog niet genoeg ervaren, vlieg dan door naar 7th

Heaven van hostingpartner Ritmo, waar de opzwepende sexy klanken van latinhouse te horen zijn. In de Forbidden Fruit area van Hard Plastic zal het bpm-gehalte het hoogste liggen en zal het er het wildst aan toegaan. Ten slotte de extra area, Underground Temptations hosted by Upstruct. Deze minimal stage zal onder leiding van Alexander Koning staan en laat een nieuwe ongerepte kant van de Garden of Lust zien. Art of Dance en Crazyland maken verder bekend dat de website van Pleasure Island – Garden Of Lust – online is gegaan. Waan je in de driedimensionale wereld van



 



Doen 31

Kids

n)bekend talent

Schatzoeken Op 21 juni organiseert LIGA MilkBreak het LIGAventure Buitenspeel Avontuur op het forteiland Pampus, dichtbij Amsterdam. Het is een schatzoekavontuur voor kinderen vanaf 7 jaar. Ze worden op een leuke manier fysiek en mentaal uitgedaagd. Puzzels oplossen, klimmen, klauteren en natuurlijk schatzoeken staan centraal. Het draait

uit die tijd. Uitgeverij Rubinstein presenteert drie nieuwe Gouden Boekjes. De Gouden Boekjes kosten 5,95 euro per stuk. Thekidsdaily.nl geeft 3 x 3 Gouden Boekjes weg. Kijk snel op de site hoe je hier kans op kunt maken.

Positie-bikini

allemaal om goed samenwerken; zangeres Sita is er om de kinderen aan te moedigen. De drie beste teams ontvangen mooie prijzen en geldbedragen voor hun eigen sportclub of het goede doel. Kijk voor meer info op Thekidsdaily.nl.

Heerlijk, de zomer komt eraan! Iedereen heeft er zin in, maar hoe doe je dat als je zwanger bent? Met de zomercollectie van Queen Mum kun je prima genieten van zon, zee en strand! Queen Mum begrijpt dat het leven niet stopt wanneer je zwanger bent. Als zwangere vrouw wil je er nog steeds verzorgd en trendy uit zien. Ze hebben ook leuke bikini’s in hun collectie. OpThekidsdaily.nl lees je er meer over.

Drie nieuwe Gouden Boekjes Wie kent niet de gekartonneerde boekjes met het gouden rugje? De verhaaltjes zijn voor kleuters en peuters heel herkenbaar. Het eerste Gouden Boekje kwam uit in 1953. Inmiddels worden ze gelezen door de kleinkinderen van de lezers www.thekidsdaily.nl

Lekker live Naked Song Festival 31 mei, MC Frits Philips, Eindhoven

Alweer een Eurovisiesongfestival ripoff? Nee hoor! Het Naked Song Festival is een festival met verschillende singersongwriteracts die optreden in MC Frits Philips in Eindhoven. Ook zijn er twee workshops waarbij de bezoeker kan leren hoe hij of zij zomaar even het

Erik Luyten was? Chelsea Dagger besteeg de hitlijsten nadat het nummer bij 3FM’s Serious Request de deelnemers van het programma door een week zonder eten heen sleepte. Na nog een hit (genaamd Henrietta) van het album Costello Music was het even stil bij de Schotten, maar dit jaar zijn ze terug met de nieuwe cd Here We Stand. Ook de eerste single Mistress Mabel heeft weer de kwaliteit en melodie om een hit van hetzelfde formaat te worden als Chelsea Dagger, en Paradiso mag daarop helemaal losgaan op 4 juni!

Cancer Bats 6 juni, Melkweg, Amsterdam

WILLEM POPELIER

groene bomen, kabbelende beekjes en prachtige mensen. Wil je zelf een tour maken door het prachtige landschap, ga dan snel naar www. pleasureislandfestival.nl. Maak kennis met Pleasure Islands eigen ‘Eva’, Dorien Rose, fotomodel en Playmate of the Year. p

Lees het volledige artikel op www.djguide.nl



 




nieuwe singer-songwritertalent kan worden. Op de vier podia in het muziekcentrum zijn acts te zien als Gabriel Rios, Grote Prijs van Nederlandwinnares Leine en Grote Prijs van Nederland Publieksprijs-winnaars Jodymoon en Stef Kamil Carlens. Voor het neusje van de zalm in singersongwritersland is dit festival een must.

Het in 2004 opgerichte Cancer Bats begint langzaamaan bekendheid te vergaren op Europese bodem. Waar het eerder alleen nog als voorprogramma in Nederland te zien was, staan de Canadezen dit jaar voor het eerst met

The Fratellis 4 juni, Paradiso, Amsterdam

Tadada tadada, tadadadatadada! Wie kent The Fratellis niet sinds het meest aanstekelijke nummer van eind 2006, begin 2007 overal en nergens te horen

een eigen show in drie zalen in Nederland. Naast de show in de Melkweg speelt de band een dag eerder in de Tivoli Utrecht, en 7 juni nog in Waterfront in Rotterdam. De mix van de mannen uit Toronto van hardcore, southern rock en punkrock blijkt goed uit te pakken en vergelijkingen met Black Flag en Down zijn goed te maken. En dat zijn niet de minsten…

is audiovisueel De stad als bron van inspiratie!

Bezoek onze 18 steden, 55 straten en ruim 850 winkels op nlstreets.nl

Uitgelicht

Niet te missen!

Aandacht voor geluid

Leiden |

Den Bosch |

CONCERTO Utrechtsestraat 52-60, Amsterdam

AUDIO VIDEO BOTERMARKT Botermarkt 24

GOOSEN EN SWAGERMAN HIFI

Concerto is een begrip. Een wereldzaak waar muziekliefhebbers nog echt tijd voor uittrekken. Waar je die moeilijk verkrijgbare of zeldzame cd of lp die elders nog niet te krijgen is, wél vindt. De drukbezochte platenwinkel is uitgegroeid tot een hotspot voor muziekliefhebbers. Veel vaste

Wellicht ben je zelf een muziekliefhebber en anders heb je ongetwijfeld veel mensen in je omgeving die zichzelf als zodanig bestempelen. Tegelijkertijd heb je grote kans dat deze mensen de geliefde muziek afspelen op een goedkope muziekinstallatie. En dat is nou nét wat die muziek niet verdient! Het is eigenlijk zo doodzonde om de muziek waarvan je houdt, waarbij je iets voelt, een beetje te verpesten door het niet te geven wat het verdient. Want wil je muziek echt horen zoals het hoort te klinken, dan kom je uit bij prachtige hifi- systemen en ja, die kosten ook wat. Maar heb je dat verschil wel eens gehoord? Heb je wel eens op een bank gezeten in een kamer waar uit écht goede boxen jouw lievelingsmuziek komt? Dan weet je: hier ga ik voor sparen. En met sparen kom je er, want echt niet iedereen heeft meteen geld voor een dure audio-installatie. Het merendeel van de ‘audiofielen’ koopt eens per jaar een nieuw stuk en breidt zijn set beetje bij beetje uit.

Voor Arjen zelf is het duidelijk: “Ik leg mijn geld speciaal hiervoor opzij, ik word echt helemaal gek als ik weer een lekker muziekje aan kan zetten.” Nicole Raden weet wel dat er speciale audiowinkels bestaan, maar zou er niet naar binnen durven. “Het ziet er altijd zo strak uit en als ik naar die prijskaartjes kijk dan haak ik meteen af. Maar ik zou er best wel eens binnen willen kijken en in zo’n luisterkamer gaan zitten, die hebben ze toch? Dan kan ik erachter komen of het echt zo goed klinkt.”

En dat doet het, hoe beter de boxen hoe ‘levensechter’ het is. Dat betekent dat de box het geluid zal weergeven van bijvoorbeeld een piano op ware grootte. Nestel je dan eens in een bank en kijk of je nog terugwilt naar dat setje wat je thuis hebt staan. Volgens Chris van Hal van hifi studio Wilbert heeft het eigenlijk ook te maken met de componist de credits te geven die hij verdient. “Mensen maken muziek voor jou en het is echt veel waardevoller als je dat precies Toch lijkt geld wel het grootste obstakel hoort op de manier zoals zij dat bedoelt te zijn voor mensen. Zo zegt Tim van hebben.” Daalen op straat in Amsterdam dat hij anders allang een mooie set had aange- Mocht je eraan denken om te investeren schaft. “Ik hou echt van muziek, maar in goed geluid, ga dan wel even bij een heb er het geld niet voor. En sparen, ja, speciaalzaak langs. Voor een mooi mijn geld gaat dan sneller naar iets geluid telt namelijk niet alleen wat je in anders.” Vriend Arjen Buursma heeft je portemonnee hebt, maar ook de wel gespaard en net zijn eerste boxen ruimte waarin je woont, de akoestiek, thuis staan, daarom weet Tim wel wat de grootte en hoe je het hebt ingericht. hij mist. “Als ik bij Arjen ben en we Laat je adviseren en een specialist luisteren muziek en ik kom daarna weer meekijken naar wat je nodig hebt. Dan thuis, dan hoor ik wel echt dat mijn komt die beleving vanzelf. muziek heel wat beroerder klinkt ja.” Tekst: Myrthe van der Wolf

Ondernemer aan het woord… Hifi Studio Wilbert, Chris van Hal (bedrijfsleider) echt goed geluid willen en bereid zijn daar voor te betalen. Muziek moet klinken zoals het echt klinkt, als je een viool hoort moet het net zijn alsof je in het Concertgebouw zit, maar ook een rockband moet de kamer uit kunnen dampen! Met mooie spullen beleef je muziek zoals het bedoeld is. Voor geluid geldt eigenlijk hetzelfde als voor beeld. We hebben hier bijvoorbeeld ook geweldig mooie plasma’s, waarvan ’s werelds beste hier in de zaak hangt. Je ziet meteen dat het beeld verbluffend scherp is. Om te horen hoe geweldig de audio-systemen zijn moet je toch echt even komen luisteren. Wij werken in een team met 5 man, allemaal muziekfreaks met mooie spullen thuis. Gelukkig begrijpen veel van onze producenten dat visuele integratie in huis belangrijk is. Zodat High-End Hifi niet alleen een “mannending” is, maar ook voor liefhebbers van interieur en ontwerp.”

“Deze winkel bestaat inmiddels alweer 35 jaar en heeft zo goed als altijd op deze plek gezeten. Hifi Studio Wilbert is gespecialiseerd in High-End audio. Wat inhoudt dat we altijd opzoek zijn naar de allermooiste muziekbeleving bij onze klanten thuis. Natuurlijk is er de afgelopen 35 jaar veel veranderd, de voortschrijdende techniek is daarvan de voornaamste oorzaak. Muziekinstallaties klinken daardoor steeds realistischer. Veel mensen kopen tegen heel lage prijzen in een supermarktomgeving muziekinstallaties. Hifi Studio Wilbert is een speciaalzaak, waar mensen naartoe komen die de keuze maken voor kwaliteit. Die Tekst en foto: Myrthe van der Wolf

Wil je werken bij NLstreets? Kijk op www.nlstreets.nl/NL/jobs

Dit is een ideale zaak voor mensen die kwaliteit en design belangrijker vinden dan alleen een lage prijs. Audio- en videoapparatuur van de beste kwaliteit, die je niet snel in een normale elektronicazaak zal tegenkomen. Bij deze winkel staan design, functionaliteit en bedieningsgemak van de

producten hoog in het vaandel. Met een lekkere bak koffie kan je in de speciale luisterruimte de apparatuur zelf testen en jezelf laten voorzien van een deskundig advies. Is er een keuze gemaakt, dan worden de producten ook nog gratis bij je thuis aangesloten.

Muziekwinkels

Vughterstraat 84-86 Bij Goosen Hifi vind je alles op het gebied van geluidsweergave, zoals cd-spelers, versterkers en luidsprekers. Maar ook voor

home theatre-systems ben je hier aan het juiste adres. In de winkel kun je op je gemak de geluidssystemen ervaren. De verschillende opstellingen bieden de mogelijkheid om in een rustige omgeving de apparatuur te beoordelen. Zelf luisteren en in het geval van home-theatre ook kijken - is de enige manier om een goede keuze te maken. Door de jarenlange ervaring zijn ze bekend met de prijzen in de markt, waardoor ze altijd een scherpe prijs hanteren.

klanten zeggen dat bij Concerto een authentieke muzieksfeer hangt. Hoe dat voelt? Oordeel zelf! DISCOSTARS Haarlemmerdijk 86, Amsterdam In deze lekkere rommelige winkel vindt je een zeer ruim assortiment cd’s, dvd’s, lp’s, posters en fotokaarten. Veel Zuid-Amerikaans en pop(ulaire) muziek uit de jaren ’30, ’40 en ’50, plus hedendaagse popmu-

CAC AUDIO Nieuwe Rijn 17 Een verademing voor de purist, maar ook een openbaring voor de terloopse muziekliefhebber die op hoog niveau wil genieten van geluid. CAC Audio vertegenwoordigt

Utrecht | HIFI STUDIO WILBERT Korte Jansstraat 11 In deze winkel kun je terecht voor highend audio en video oplossingen, zoals versterkers, cd- en dvd-spelers, luidsprekers en aanverwante toepassingen, bedoeld voor mensen voor wie muziek belangrijk is ziek. Veel vaste klanten en verzamelaars. Goede service, aantrekkelijke collectie: ‘het beste van alles’.

het beste op het gebied van geluidsapparatuur voor de thuisgebruiker. Hoogwaardige, cd-spelers, draaitafels, versterkers, luidsprekers enz. De service en de zeldzame persoonlijke aanpak doet klanten vaak versteld staan. In prachtige luisterkamers worden de stereo-muzieksystemen uitgebreid gedemonstreerd zodat Klanten de kans krijgen om hun eigen muziek te ervaren in alle mogelijke configuraties. Natuurlijk wordt de gekochte apparatuur thuis afgeleverd en correct aangesloten.

Amsterdam | CONCERTO AUDIO Utrechtsestraat 40 Vorm en functie gaan hand in hand bij het uitgebreide aanbod van Concerto Audio. Een uitstekende en natuurlijke uitbreiding van de cd/lp speciaalzaak Concerto, even verderop in de straat. Veel Brits kwali-

teitswerk. Luidsprekers, draaitafels, een handgebouwde hoofdtelefoons, high-tech speakerkabel: elke audiofiel hoort hier thuis. Eindelijk een winkel waar ik echt goed advies krijg,” sprak een klant opgelucht. Je treft direct state-of-the-art geluidstechniek en een vakkundig luisterend oor. Een audiozaak van en voor muziekliefhebbers. Met groots geluid, ook voor een kleiner budget.

BRUNO KLASSIEK CD & DVD SPECIAALZAAK Gierstraat 50, Haarlem In een van de oudste winkelpanden van Haarlem, vindt je de grootste collectie klassieke muziek van de regio. Naast een standaardrepertoire met aantrekkelijke

hun leven. De grootte en kwaliteit van de collectie is uniek, en er zijn vier grote luisterruimtes waarin klanten in alle rust kunnen luisteren. Ze beschikken over de kennis en kunde om de installaties op uiteenlopende locaties, en dus ook bij jou in huis, op z’n best te laten klinken, zodat je optimaal van muziek en geluid kunt genieten.

Alkmaar | YNTER SOUND & VISION Ritsevoort 25 Ynter Sound & Vision is gespecialiseerd in exclusieve audio- en videoapparatuur. Op de begane grond vindt u naast een grote collectie Plasma & LCD televisies, de speciale Bang & Olufsen afdeling. Ynter Sound & Vision behoort tot de grootste dealers van dit Deense merk in Nederland.

Op de tweede etage wordt door de technische dienst naast reparaties en modificaties ook ontwikkelingen verricht voor aanpassingen in de consumenten- en professionele sfeer.

aanbiedingen kan je hier ook terecht voor bijzondere en moeilijk verkrijgbare uitgaven. Door zijn grote veelzijdigheid is Bruno Klassiek een begrip onder kenners en een van de toonaangevende muziekwinkels in Nederland. DE PLAATBOEF Nieuwe Binnenweg 81a, Rotterdam In deze zaak kan je rustig een hele dag rondneuzen en vriendelijk geprijsde cd’s en lp’s kopen, maar ook verkopen! Alle denkbare genres, nieuw en tweedehands en voor elke doelgroep is hier wel iets speciaals te vinden. Behalve veel pop, metal en jazz is er ook altijd veel reggae op voor-

raad. Er zijn steeds ongeveer 8000 lp’s, 13.000 cd’s en zo’n 1000 DVD’s (muziek en speelfilms) op voorraad. het ‘theatermenu’.



 



Beeldig 33

ZANDSCULPTUREN

De magie van de korrel

Kroegscène Gemaakt door Thomas Tostal (Tsjechië) en Jiri Genzer (Tsjechië)

De Inuit Gemaakt door Michel de Kok (Nederland) en Fergus Mulvany (Ierland)

‘De Inuit werden vroeger eskimo’s genoemd. Maar de bewoners van het Noordpoolgebied vinden het woord eskimo (vleeseter) een scheldwoord; ze noemen zichzelf liever Inuit, dat mens betekent. Wij wilden de bezoekers met alle mensen en dieren van de Noordpool kennis laten maken. De kunstenaars hebben er ongeveer anderhalve dag over gedaan om dit te maken. Het is echt een heel proces dat je steeds completer ziet worden.’

Het melkmeisje Gemaakt door Edith van de Wetering (Nederland)

‘Het melkmeisje moet je zien als een stukje van de totale scène. Het sculptuur ernaast, Michiel de Ruyter die de toren van Vlissingen beklimt als tienjarig jongetje, is er ook onderdeel van. Hij was trots op zijn stoere vader en om zijn moed te bewijzen, klom hij in die toren. Ik heb begrepen dat zijn ouders daar helemaal niet blij mee waren. Het melkmeisje geeft goed de sfeer aan van het leven in Vlissingen rond 1618.’

‘Je ziet sexy vrouwen, veel drank, gelach en zang. Een kroegscène uit de tijd van Michiel de Ruyter. Laatst kregen we een e-mail van iemand die zag waar de hand van die vrouw op rustte, dat zien maar weinig mensen. Dat is echt een kunstenaarsgrapje. Zo zie je op dit festival ook her en der een muisje, die dingen verzinnen de kunstenaars er zelf bij. Je kunt hier tien keer rondlopen, dan zie je nog nieuwe dingen.’

IJsbeer Gemaakt door Anique Kuizenga (Nederland)

‘Dit is de eyecatcher van dit festival, het meest recente sculptuur, nu twee weken af. Je ziet dat de ijsbeer nog donker van kleur is omdat het zand nog niet helemaal ingedroogd is. Alle sculpturen worden slechts met water en zand gemaakt. Wij hadden deze kunstenaar gevraagd om een lieve ijsbeer te maken, dat was de basis van het idee. Die kleine ijsbeer heeft ze er zelf bij verzonnen. Wij zijn er erg tevreden mee.’

Zeeslag Gemaakt door Anique Kuizenga (Nederland), Lars Borst (Nederland) en Kuba (Rusland)

‘Dit is een zeeslag uit de jonge jaren van Michiel de Ruyter. De boten en mensen zijn door één persoon gecarfd. Met het maken van de zee eromheen hebben meerdere mensen geholpen. Het is een hele klus om al die golven te maken en de druppels water. Wij als organisatie hadden wel een idee over de gezichtsuitdrukkingen, en gaven de carvers daar foto’s van. Toch worden de kunstenaars wel vrij gelaten in hun werk.’

Het Wereld Natuur Fonds voert campagne voor het beschermen van de Noordpool. Het zandsculpturenfestival in Haarlemmermeer speelt hierop in en heeft – tussen de sculpturen van zeeheld Michiel de Ruyter – eskimo’s, walvissen en ijsberen laten carven door kunstenaars. De 18.000 ton zand die daarbij gebruikt werd, komt uit de Limburgse Maas: ‘Als je het zand onder de microscoop zou leggen, zie je dat het uit vierkante korrels bestaat. Die hechten goed, en dat is voor sculpturen beter dan het ronde strandzand.’ TEKST: VEERLE SNIJDERS FOTO’S: MARTIJN DE VRIES

 




Op tv

34



 



Hanne Reus

ACHTER HET SCHERM

Amerikaanse toestanden bij Kassa ‘We zijn vandaag met wat minder mensen, dus kunnen jullie even twee keer zo snel en hard je handen op elkaar doen?’ Felix Meurders kijkt zijn publiek vragend aan. De Kassa-fans op de tribune vinden het geen probleem. Braaf klappen ze hun handen blauw en voegen daar nog wat snerpend gefluit en gejoel aan toe. De presentator van het consumentenprogramma Kassa creëert een hele show rond de uitzending. ‘Kunnen ze vast aan de camera’s wennen.’ Stonden enkele weken terug de bezoekers in de studio nog te schuifelen op muziek, vandaag mag een meisje dat jarig is de opening van de autocue

voorlezen. Als ze van de verlichte trap de schijnwerpers inloopt, klapt het publiek ook voor haar. Na de uitzending schudt Meurders iedereen de hand, deelt handtekeningen uit en poseert met toeschouwers voor hun digitale cameraatjes. Hij kijkt tevreden. ‘Ons publiek is mij dierbaar.’ De televisierubriek van de VARA stelt al bijna twintig jaar misstanden van bedrijven en instellingen aan de kaak. Meurders was er vanaf het begin bij en ziet de consumentenzaken veranderen. ‘Oplichters zijn van alle tijden. Vroeger zaten ze vaker in Kassa dan tegenwoordig’. Hij memoreert de fake schilderijenverkoop en het

Kassa is elke zaterdag te zien om 19:00 op Nederland 1 bij de VARA.

schoorsteenvegersbedrog. ‘Opvallend is dat de meeste klachten nu gaan over de grote bedrijven.’ Hij denkt aan verzekeraars en aan internet- en telefoonaanbieders. ‘Ze komen afspraken niet na en vragen soms ook nog de hoofdprijs voor een telefoontje naar de helpdesk.’ Al tij-den staat KPN in de klachten- topdrie van Kassa. ‘Hoe is het mogelijk dat zo’n gerenommeerd bedrijf dezelfde fouten maakt als sommige nieuwe aanbieders.’ Het wordt het Kassa-team niet gemakkelijk gemaakt. Bedrijven willen niet aan tafel in de studio of reageren helemaal niet. ‘We moeten er nu meer druk op zetten.’ Dus besteden ze er

meerdere items aan. Zoals de goedkopere Tomtom van Blokker, de Cartrek. ‘Die haperde meteen al. Na twee uitzendingen kwamen ze over de brug.’ Maar ook het juridische apparaat vormt tegenwoordig een bedreiging. Bij een zaak rond het telecombedrijf Pretium werden KPN en twee consumentenorganisaties die de telefonieleverancier veroordeelden voor de rechter gesleept. ‘Uitermate frustrerend’. Kassa zelf bleef buiten schot. Het programma kent het klappen van de zweep. ‘Je moet elk woord wikken en wegen, anders heb je zo een rechtszaak aan je broek. Bijna Amerikaanse toestanden’.p

Zaterdag Nederland 1

17.00 17:57 17:59 18:00 18:20 18:25 18:55 19:30

20.00

20:00 20:30

22.00

22:15 23:00 23:55

Socutera: ANGO, Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie EénVandaag NOS Journaal NOS Sportjournaal EénVandaag Kassa Kinderen geen bezwaar NOS Journaal Eén van de acht Dit was het nieuws NOS Studio Sport De onderhandelaar

RTL7

17.00 17:00 17:30 18:00 19:00 19:30

20.00

20:30

22.00

22:30

RTL Transportwereld Gek op wielen Sport, levensgevaarlijk! Stom, stommer, stomst! De politie op je hielen! Half past dead Oorlog: Tora! Tora! Tora!

Buren Kijk uit! Het journaal Vlaanderen vakantieland Het journaal Het weer Man bijt hond

20:05 20:10 20:45 21:20 21:55

Joker- en lottotrekking Dieren in nesten F.C. de Kampioenen Adoptie Sense & sensibility

22:50 23:11 23:12 23:13 23:15 23:20

Het journaal laat Winstverdeling joker en lotto KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer Poirot: The adventure of Johnnie Waverly

22.00

ARD

17.00 17:00 17:03 19:55

20.00 20:00 20:15

22.00 22:45 23:03 23:05 23:10

17:05 17:30 18:05 18:35 19:05 19:40

20.00

20:20 21:05

22.00

22:00 22:15 22:40

Architecturen Holland Festival LLiNK in Natura Nederland zingt Het Derde Testament Blauw bloed De Gouden Lieddag Rondom 10 NOS Journaal Nova KRO Interactieve Detectivenacht

17.00 17:00 18:00 19:00

20.00 20:00 21:30

22.00 22:45 23:00 23:05 23:25 23:45

17.00 17:00 17:25 18:00 18:10 18:40 19:05 19:15 19:25 19:50

20.00 20:00 20:10 20:40 21:50

22.00 23:20

De Tuinruimers Bouw je droom Lachen om home video’s De grootste bingo ooit Tineke Schouten: Spiksplinternieuw (1) Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Oranje journaal Simon Sez

Kim Possible in het Disney festival Go IV De week van Karrewiet Peperbollen 6tien George van de jungle De week van Karrewiet Lizzie McGuire Disney classic cartoons

Het journaal Vranckx Rebus Wire in the blood

Tagesschau Verstehen Sie Spaß? Tagesthemen Das Wetter im Ersten Das Wort zum Sonntag Der Schakal

17.00 17:00 17:05 17:45 18:00 18:30 19:00 19:20 19:25

20.00 20:15 21:45 21:58

22.00 22:00 23:00

17.00 17:00 17:20 17:45 18:13 18:45 19:00

20.00

20:00 20:30 21:00

22.00

22:00 23:35

George van de jungle Z@ppSport compilatie De familie Knots Wie is de Mol jr.? NOS Jeugdjournaal RootZ

17.00

All Stars Surviving nature: IJsberen en Inuit Maradona The Golden Kid

Law & Order: Special Victims Unit Cold case

22:20 23:10

Criminal intent Criminal intent

Comedy Central

17.00 17:35 18:10 18:20 18:45 19:35

20.00 20:00 20:45 21:10 21:35

22.00 22:30 22:55 23:25 23:45

20:00 21:30

RTL Autowereld Een plek onder de zon RTL Nieuws Eigen huis & tuin RTL Nieuws RTL Weer Ik wed dat ik het kan Kingdom of heaven

Fairly odd parents El Tigre Edgar & Ellen Unfabulous Drake & Josh Reaper Family guy Carpoolers Best of Saturday night live Scrubs Malcolm in the middle The office US Comedy Central News

17.00 17:15 17:35 18:00 19:00

20.00 20:00

22.00 22:10

The suite life of Zack and Cody Hannah Montana Wegmisbruikers! Top Gear Spartacus Gladiator

BBC1

Rosa Roth: Im Namen des Vaters heute-journal Weerbericht

17.00 17:05 18:00 19:00

Dirty jobs: Special effects artist Brainiac Mythbusters: Underwater car

20:00

World’s toughest tribes: Jungle rangers 5th Gear 5th Gear

20.00 21:00 21:30

22.00 22:00 23:00

17:00 17:30 18:30 19:30

20.00 20:00 21:00

22.00

NewsRadio Dames in de dop Holland’s next top model Terugblik De Gouden Kooi Crime Scene Investigation Crime Scene Investigation Domino De Gouden Kooi deze week

17.00 17:30 17:50 18:20 19:00

Keeping up appearances Onbekend The kids are all right I’d do anything

20:00 20:45 21:35 21:45

Doctor Who Casualty The National Lottery draws I’d do anything results

22:15 22:30 22:35

Nieuws en weerbericht The National Lottery update Starsky and Hutch

20.00

22.00

RTL 8

17.00 17:25 17:55 18:35

20.00

20:20

22.00

22:05

House vision Revenge of the nerds Revenge of the Nerds IV: Nerds in love Babe: Pig in the city Sleepers

BBC2

Discovery Channel heute Länderspiegel Menschen - das Magazin hallo deutschland Leute heute heute Weerbericht Unser Charly

17.00

22:00 23:35

22.00

Veronica

20:30

22.00

17:00 17:30 18:00 18:05 19:30 19:55

RTL 5

TBS Pinkpop 2008

Good boy! Friends

21:25

17.00

20.00

17:55 19:35

20.00

RTL 4

Sporza: Tennis - Roland Garros 2008

ZDF Tagesschau Sportschau live: Voetbal Ziehung der Lottozahlen

Nederland 3

Net 5

Canvas

17:30 17:55 18:00 18:10 19:00 19:30 19:35

20.00

17.00

SBS 6

Eén

17.00

Nederland 2

Head on Future weapons: First strike

WK Boksen das aktuelle sportstudio Maradona The Golden Kid, 21:00 uur, Nederland 3

17.00 17:00 17:45 19:00

20.00 20:00 20:30 21:30

22.00 22:30 23:10

Monk Seven men from now on Wild China Dad’s army The supersizers go... Andrew Marr’s history of modern Britain Have I got a bit more news for you The funny side of the news

Op tv 35



 



Judith Zilversmit en Jerry Huinder McLeod’s Daughters Het is een komen en gaan in deze Australische dagelijkse soap. Begon het allemaal rond de problemen van Claire, Tess en wat schapen op een wei, zijn inmiddels Stevie, Kate en heel veel paarden de publiekstrekkers. Komende week begint de serie met de terugkeer van Stevie’s huwelijksreis. Ze is teruggekomen om met Rose, die net eindexamen heeft gedaan, de zomer door te brengen. Rose blijkt echter heel andere plannen te hebben. Ze wil met Kim, een mannelijke vriend, rondreizen buiten Australië. Stevie is het er niet mee eens, maar Kim lijkt betrouwbaar, dus gaat akkoord. Helaas, niets is minder waar. In het echt is Kim een ontzettende eikel. Hij laat Rose aan haar lot over op een wild

feest, waar ze door een groep jongens wordt lastiggevallen. Rose vertrouwt hem niet meer en zegt de reis met hem af. Net als ze besluit in haar eentje rond te trekken, slaat natuurlijk het noodlot toe. Terwijl ze bij de molen aan het werk is, verliest ze haar evenwicht en valt. Als ze bij zinnen komt,

VOORVERTONING voelt ze haar benen niet meer en het is onzeker of ze ooit nog kan lopen. Hoewel de dokters niets kunnen vinden, komt ze voorlopig nog geen stap vooruit. O jee. Ons advies: Kijken. Want het is bijna afgelopen. De Australische zender heeft bevestigd dat het volgende seizoen (8) het einde zal zijn van de McLeod’s. Op tv: elke werkdag, 19.30 uur, Net 5

Drillbit Taylor Wat gebeurt er als je een ongelooflijke kneus bent en op de eerste dag van je middelbare schoolcarrière draagt je beste vriend hetzelfde lelijke T-shirt als jij? Juist, dan ben je ongelooflijk de lul. Voor

de boezemvrienden Wade en Ryan, alias T-dog, is de eerste schoolweek een regelrechte hel. De grootste pestkop van de school heeft het op hen gemunt, terwijl ze zich zoveel hadden voorgesteld van hun nieuwe leven. De jongens besluiten dat het zo niet verder kan en huren een bodyguard in. Althans, dat denken ze. In werkelijkheid is hun helpende hand, Drillbit Taylor, een zwerver die hoopt zo snel mogelijk geld te verdienen aan de jongens, zodat hij kan verkassen naar Canada. Drillbit begint goed en haalt het halve huis van de ouders van Wade leeg, maar gaandeweg bedenkt hij zich. Naar goed gebruik in een Hollywoodkomedie gaat hij de jongens uiteindelijk toch helpen. En het leuke is dat deze film de voorspelbare uitkomst kan hebben.

Ons advies: Driemaal hoera voor het feit dat de zelfmoordpoging van Owen Wilson is mislukt. Hij blijft grappig. Kijken dus. In bioscoop: 19 juni 2008

Zondag Nederland 1

17.00 17:51 18:00 19:05

20.00

20:00 20:25 21:20

22.00

22:20 22:55 23:50

D66 NOS Studio Sport Spoed NOS Journaal De Italiaanse droom De reünie WK 1978 Andere Tijden Sport NOS Studio Voetbal NOS Journaal

Nederland 2

17.00 17:02 17:05 18:10 19:05 19:35

20.00 20:15 21:05 21:45

22.00 22:30 22:40 23:15

RTL7

17.00 17:30 18:00 18:30 19:00 19:30 19:55

20.00 20:00 20:30

22.00 23:10

17:05 18:00 18:10 18:30 19:00 19:50 19:55

20.00 20:20 21:10 21:55

22.00 22:50 23:10 23:15

RTL Autowereld Gek op wielen RTL Transportwereld Stom, stommer, stomst! RTL Nieuws RTL Weer Mr. Bean Open range Jambers magazine

17:05 18:00 18:30 19:00

20.00 20:00 21:00

22.00 22:00 23:00

17.00 17:00 18:00 19:00

20.00 20:30 21:30

22.00 23:10 23:25 23:30

17.00 17:20 17:45 18:13 18:45 18:59 19:00 19:01

20.00

00:05

RTL 4

17.00 18:00 18:10 19:00

Turks voor beginners Turks voor beginners AVRO KunstQuest NOS Jeugdjournaal Nederland 3 Socutera: ANGO, Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie Pinkpop 2008

20.00

Hoogtepunten Studio Sport

23:05 00:05 00:20

20:00 20:30 21:30

22.00

RTL 5 RTL Nieuws Life & cooking Achmea Kennisquiz Help, mijn man is klusser! Voetbalvrouwen Postcode Loterij: Miljoenenjacht Derek Ogilvie: The ghost whisperer RTL Nieuws RTL Weer

17.00 17:00 18:00 19:00 19:30

20.00 20:30

22.00 22:25 23:25

101 sterren weer strak Verbouw mijn familie House vision Huisdokter Behind enemy lines Joling & Gordon over de vloer Huisdokter

NOS Journaal Kruispunt De Partizanen

Net 5 De derde helft De grote verhuizing De 25 meest spraakmakende records aller tijden Wegmisbruikers Peter R. de Vries, misdaadverslaggever Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Reportage: Dodelijke geheimen

17.00 17:25 18:25 19:30

20.00

20:30 21:25

22.00

22:15 23:10

Model in 1 dag Kitchen criminals Grenzeloos verliefd Ghost whisperer Medium Lost Law & order: Special Victims Unit

Veronica

RTL 8

17.00

17.00

17:30 18:05 18:30

20.00 20:30

22.00 22:15

Galactic Football Politieachtervolgingen Jumanji Spartacus The 13th warrior

17:00 17:30 18:00 19:00

20.00

20:00 20:30 21:30

22.00

22:30

DVD today Films & sterren Van etter tot engel De zwaan: Extreme makeover Kinderziekenhuis Missing Missing Knight moves

Canvas Vrolijk Vlaanderen Het journaal De rode loper Gentse waterzooi Het journaal - Sportweekend Het weer 1000 zonnen Tomtesterom Flikken Beste vrienden Het journaal laat Het weer De zevende dag

17.00 17:59 18:00 18:10 18:50 19:15 19:30 19:59

20.00 20:00 20:10 20:55 21:25

22.00 23:05 23:50

Discovery Channel

17.00

Keyzer & De Boer Advocaten Hof van Joosten Reporter

SBS 6

Eén

17.00

Socutera: ANGO, Algemene Nederlandse Gehandicapten Organisatie Pinkpop 2008 Zout zoet Ik mis je Hello Goodbye

Nederland 3

Die Ludolfs How it’s made How it’s made American chopper: Intel Mythbusters: Speed cameras Survivorman: Labrador Ultimate survival: Panama Future weapons: Firepower

KETNET De week van Karrewiet Uit het dagboek van Mega Mindy Kim Possible in het Disney festival Sprookjes De hopeloze heks CANVAS Het journaal Panorama Spraakmakers La stanza del figlio Sporza: Tennis - Roland Garros 2008 Lichtpunt

Comedy Central

20.00 20:00 20:25 20:40 21:05 21:30

22.00 22:00 22:30 23:20 23:50

Scrubs Comedy Central News South Park The office US The IT Crowd After you’ve gone Teachers Carpoolers Family guy


 
   


 





 
!


!


 "




 




"




  



 



 

!
$

#

!

"

!

 




 "












 












"


!

WASCO GROOTHANDELSGROEP B.V. is één van de grootste landelijk opererende handelsondernemingen op het gebied van centrale verwarming (CV) en sanitair. Met circa 400 medewerkers levert Wasco een compleet assortiment kwaliteitsproducten aan erkende installatiebedrijven en serviceorganisaties in Nederland. Vanwege de sterke groei van de organisatie zijn wij voor ons Distributie centrum in Rotterdam op zoek naar:

PERSONEEL

Gedreven flexibele medewerkers met pit, zelfstandigheid en een positieve instelling met branchekennis Wij zoeken o.a.: • Magazijn medewerkers • Teamleiders • Transportplanners • Medewerkers service en logistiek • Medewerkers goederen ontvangst • Verkoopmedewerkers voor onze vestigingen • Vestigingsleiders Wat mag je van Wasco verwachten: Een uitdagende en afwisselende baan in een succesvolle onderneming, die gekenmerkt wordt door hard werken, een open communicatie en een uitstekende sfeer op alle niveaus. • Beloning conform de CAO-Technische groothandel; • 25 vakantiedagen (bij een volledige werkweek); • 12 ATV dagen (bij een volledige werkweek). Ben jij die Topper en wil je reageren? Pak je pen of klim achter je toetsenbord en stuur of mail je reactie naar: per post naar WASCO HOLDING B.V., Postbus 66, 7390 AB TWELLO t.a.v. Afdeling P&O, of per e-mail naar [email protected]