EERST
Oranje is even geen modekleur
Tussen de PVV en Beatrix is het mis. Tussen volk en monarchie ook steeds meer.
4 28 Donderdag Oktober 2010
UIT & THUIS
Skiën zoals u het niet eerder deed
N|jeobr 2ywujwjw 6rjeywoeb ow 3bldrbh 3j Hj y| Ĭ7 wy
judj b
ÁńÁ ò ĉÁÁ ğť ĉń Nbrjijhj|jwr
EN VERDER
Vrouwengames spelen met clichés
WWW.DEPERS.NL
ÁńÁ ò ĉÁÁ ğť ĉń Nbrjijhj|jwr
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Myanmar
EERST
De ‘lady’ kan beter binnen blijven
Effe rust in de mailbox Met het platleggen van de Russische website spamit.com is de e-mailspam plotseling met twintig procent teruggelopen. Voor wie de Viagra-advertenties mist: de rust is, net als na eerdere acties tegen spammers, van korte duur, verwachten deskundigen.
De Birmese oppositieleider Aung San Suu Kyi loopt groot gevaar dat ze wordt vermoord als half november haar huisarrest afloopt.
Lees meer op pagina 3 Arnold Karskens YANGON
...
Haar advocaat Nyan Win zegt dat er onder kaderleden van haar Nationale Liga voor Democratie (NLD) grote angst bestaat dat de beroemdste oppositieleider ter wereld gedood zal worden. ‘Als ze vrijkomt is de veiligheid van ‘de Lady’ moeilijker te waarborgen.’ Ook politiek analist Han Tha Myint van de NLD maakt zich zorgen. ‘Er zijn mensen mensen die haar liever dood zien. Ze is een democratisch icoon, de antidemocratische krachten haten haar enorm.’ In 2003 overleefde Aung San Suu Kyi (65) ternauwernood een aanslag in Depayin, midden Birma. Tijdens een tour werd haar auto gestopt en aangevallen door tegenstanders gewapend met knuppels, waarbij zij aan haar nek gewond raakte. Toen de auto dreigde te ontkomen werd er op geschoten. Ze werd niet geraakt. Vrijwel direct daarop kreeg ze huisarrest, de zoveelste maal sinds haar partij Nationale Liga voor Democratie in 1990 een grote verkiezingsoverwinning behaalde, die door de regerende militaire junta niet werd erkend.
De deur uit
GROEI
Scoren met mes en vork
Lost Boys-CEO Milder over succes in zaken. Pagina 10.
Zelfs topvoetballers lijden inmiddels aan dé plaag van het moderne leven: vetzucht.
Momenteel is ieder contact met de leider van de NLD in haar zwaar bewaakte villa verboden. De toegangswegen zijn afgezet. Dat verandert als op 13 november haar huisarrest voorbij is. Volgens advocaat Nyan Win kunnen kwaadwillenden haar villa dan makkelijk bereiken, en zij gaat dan zelf ook contact met de buitenwereld zoeken. ’Als Aung San Suu Kyi vrijkomt, zal ze het hele land doorreizen om mensen te ontmoeten voor een nationale verzoening.’ Volgens Nyan Win, die haar als een van de weinigen persoonlijk spreekt, praat ze nooit over de risico’s. ‘Ze is niet bang om meetings te houden en mensen te bezoeken.’ Het uitschakelen van Aung San Suu Kyi, die in 1991 de Nobelprijs voor de Vrede ontving, zou de genadeslag kunnen betekenen voor haar partij, die de komende verkiezingen op 7 november boycot. Lees meer op pagina 8
‘Fout na fout maken, en dan doorgaan.’
MSM
Lees meer op pagina 22
Zingen tegen de nazi’s
12 R.I.P.
LimeWire is verboden Het populaire downloadprogramma LimeWire is gisteren door een Amerikaanse rechtbank verboden. Dertien bedrijven uit de muziekindustrie klaagden LimeWire vijf maanden geleden aan wegens auteursrechtschendingen. Eerder werden Napster en Kazaa succesvol aangeklaagd. GETTY IMAGES
2
Eerst
LANGE POTEN
Regeringsverklaring Een kleine eerste buts voor de minister-president
Ongedurige knuffelpremier
...
PETER
MIDDENDORP
I
n het parlement legde Wilders ‘takiyya’ uit, het leerstuk dat moslims soms toestaat tegen niet-moslims te liegen. Toen iemand hem voorwierp dat hij daarmee zei dat moslims onbetrouwbaar zijn, antwoordde hij: ‘Nee hoor. Ik leg alleen uit wat takiyya betekent.’ Nu een tweede paspoort van een staatssecretaris niet Turks is, maar Zweeds, dient hij niet opnieuw een motie van wantrouwen in. Op vragen hierover zei hij: ‘Logisch, het vorige kabinet wilde ik zo snel mogelijk weghebben.’ Tegen mensen die aannamen dat Wilders het eens was met de Duitse anti-moslimuitspraken die hij aanhaalde, zei hij: ‘Dat heb ik niet gezegd. Ik citeerde. Dat is wat anders.’ Andere politici zouden op dit gedrag nogal zijn afgerekend. Er zou hen inconsequentie zijn verweten, het kruiperig wegdraaien onder eigen uitspraken. Wilders blijft fier overeind, er kleeft hem nooit iets aan, hij komt overal zo makkelijk mee weg dat je hem bijna mysterieuze krachten zou toekennen. Wat helpt is dat hij zich nooit in de verdediging laat drukken. Bij bezwaren, zegt hij: ‘U kunt bezwaren maken tot u een ons weegt, ik ga verder met mijn verhaal.’ Hij weet zich ook door 23 volgelingen gesteund. Alles wat Wilders doet, vinden de PVV’ers fantastisch. Bij een grapje breekt een orgastisch plezier uit: ze klappen dubbel, slaan op tafel; Agema staat op en zwaait haar opgestoken armen feestelijk heen en weer. Bij kritiek op Wilders schreeuwen zij met rode hoofden dat de ander de boel schandelijk zit op te hitsen. Als iemand een grapje ten koste van Wilders maakt, kan hij daar altijd smakelijk om lachen. Hij gunt de ander zijn punt, en dat ziet er beter uit dan de grote ogen in de gekwelde gezichtjes van de oppositie. Wilders staat altijd aan, is altijd opgepompt. Na een slokje water trekt hij een gezicht alsof hij brandewijn door zijn keelgat voelt stromen. Er volgt een langgerekte aaahklank; de eerste verfrissing na een lange dag woestijn. Misschien is alles niet zo mysterieus, maar beschikt hij over veel meer hormonen, energie en wilskracht dan de rest. 1
Zijn glas is half vol. Altijd. Hij praat nú nog vrijuit. En hij kan met een blijmoedige glimlach weigeren en bezuinigen. Dit is premier Rutte. Kustaw Bessems DEN HAAG
...
Even zoeken de handen van Mark Rutte. De zijkant van het katheder? Daarvoor is dit plankje te klein. Naast elkaar dan. Dat is het ook niet. In elkaar gevouwen? Nee. Het duurt even maar dan heeft premier Rutte zijn houding gevonden: één hand in zijn zak en de ander om een koffiekopje gevouwen.
‘Ietwat nucleair’ Tijdens het debat over de regeringsverklaring hebben we hem beter leren kennen. Kernzin van premier Rutte: ‘Er is geen reden om bij de pakken neer te zitten.’ Kernwoord: team. Verwijzend naar zijn liberale voorganger uit 1913 heeft hij het zelfs over ‘Cort van der Linden en zijn team’. In een ingelast overleg over een Europese top is hij ‘blij om hier met mijn
Het is geen poëzie, maar wel een verademing na Jan Peter Balkenende. buitenlandteam te zitten’. Als Kamerleden niet oppassen, zitten ze ook in zijn team. ‘Wij hebben gemeenschappelijk de intentie om het belang van ons mooie land te behartigen.’ Rutte is niet bang voor het Engels. Hij past op voor een slippery slope, het belang van de private sector is hem goed bekend. Rutte praat onbevangen. Bijna altijd los van papier. Maar hoe lang houdt hij dat vol? Politieke concurrenten en media kunnen elk woordje tot rel opblazen. ‘Ietwat nucleair’ noemde Rutte de verdediging van de monetaire unie door de Europese president Herman van Rompuy. Als je premier bent, kan zoiets zomaar groot nieuws worden. ‘Het glas is half vol’, zegt Rutte in het buitenlandoverleg. ‘Het glas is half vol’, zegt Rutte in het debat over de regeringsverklaring van zijn kabinet. Die kan zo op een tegeltje aan de wand van het Toren-
Pensioenwet
Het duurde even voordat Rutte zijn houding had gevonden. HOLLANDSE HOOGTE
tje. Zijn beantwoording van vragen uit de Tweede Kamer begint Rutte met een knuffel voor de oppositie: hij heeft gehoord dat ‘we samen het land sterker willen maken’. Alexander Pechtold van D66: ‘Ik wil uit de ‘we’rol!’
Orkest Rutte kan goed met een vriendelijk gezicht weigeren. Hij zegt vrijwel níets toe. Rutte kan ook blijmoedig doen of er niets aan de hand is, terwijl er wél wat aan de hand is. Oppositiepartijen wijzen hem erop dat hij hun steun vraagt voor plannen van het minderheidskabinet, zonder zelf veel aan te bieden. Dat is ook zo. Maar Rutte kijkt onbegrijpend: hoe kunnen ze zo negatief doen? Een orkest dat in het Kamergebouw speelt of zijn leven ervan afhangt – bezuinigingen dreigen – begroet de verdienstelijk
English Defence League
FRANS PARLEMENT BUIGT NIET DEMONSTRATIE VERPLAATST Het Franse parlement heeft in ruime meerderheid ingestemd met de nieuwe pensioenwet, waarin de pensioenleeftijd wordt verhoogd van 60 naar 62 jaar. Aanhangers van Sarkozy en de wet waakten ervoor hun zege van de daken te roepen. Zij zijn zich er goed van bewust dat de verhoging van de pensioenleeftijd tot 62 in 2018 draagvlak mist. Wekenlang is in Frankrijk fel geprotesteerd tegen de verhoging van de pensioenleeftijd. Niet alleen
werknemers, maar ook studenten en scholieren gingen de straat op. Veel benzinestations kwamen zonder brandstof te zitten door stakingen in twaalf olieraffinaderijen en blokkades van brandstofdepots. Maar ondanks alle protesten hielden Sarkozy en zijn aanhangers voet bij stuk. Fransen moeten langer doorwerken om ook in de toekomst het huishoudboekje van de staat op orde te kunnen houden. De vakbonden geven ook nu hun verzet nog niet op.
De extreemrechtse English Defence League (EDL) moet de pro-Wilders demonstratie zaterdag verplaatsen van het Museumplein naar het Westelijk Havengebied in Amsterdam. Dat heeft burgemeester Eberhard van der Laan van Amsterdam laten weten. Hij zegt ‘harde informatie’ te hebben dat Engelse en Nederlandse hooligans de confrontatie willen opzoeken met de politie of met tegendemonstranten.
Anti-zuinig zingen
5 jaar cel
Tientallen artiesten gaan zich hard maken tegen bezuinigingen op cultuur. Onder anderen Moke, Kyteman, Brigitte Kaandorp en Waylon treden in november op bij een protestconcert.
Die straf wil het Duitse kabinet zetten op gedwongen huwelijken.
pianist Rutte met een welgemeend: ‘Gaaf, klassieke muziek!’ Rutte is eerlijk over wat de VVD niet heeft binnengehaald: ‘Dit is een compromis.’ Het zou een cultuurbreuk zijn als hij dat volhoudt wanneer het over latere akkoorden gaat die tot stand worden gebracht in de loop van de regeerperiode. Het is allemaal geen poëzie, wat Rutte zegt, maar wel een verademing na Jan Peter Balkenende. Ruttes zinnen hebben vaak een begin, een midden en een eind en niet zelden in de juiste volgorde. Rutte praat in beelden. Luisterend naar Rutte zit je zó op een sociale werkplaats in Vlagtwedde. Letterlijk: hij nodigde Emile Roemer van de SP uit om mee te gaan.
De mist in Kwetsbaar punt in het debat: Rutte is ongedurig. ‘Dit kost allemaal tijd’, roept hij ergens halverwege. Lang
krijgt de oppositie geen grip op Rutte als zij hem de opvattingen van gedoogpartner PVV aanwrijven. Maar op een late vraag van CDA-fractievoorzitter Sybrand van Haersma Buma, coalitiepartner, gaat Rutte de mist in. Hij wil per se volhouden dat er geen verschil is tussen zijn opvatting over dubbele nationaliteiten als VVD-leider in 2007 en nu als premier. Rutte wekt de indruk dat hij nog altijd een Turks paspoort voor een bewindspersoon een groter probleem vindt dan een Zweeds paspoort. Als discussies te lang duren wordt Rutte kribbig, halsstarrig, weten mensen die hem hebben meegemaakt. Van Haersma Buma reageert gestoken. Het is een kleine eerste buts voor premier Rutte, snel weer uit te deuken. Heel even zoeken zijn handen weer de randen van het katheder. 1
Argus Youp voert actie tegen klantenservices
Eerst
3
Spam Stilte in de inbox
Waar zijn Cindy en Dave gebleven? De jacht op één spammer zorgt ervoor dat er wereldwijd veel minder spam binnenkomt. Het is alleen van korte duur. Julien Althuisius
vergunning en zijn handel nooit geregistreerd te hebben. Dinsdag doorzocht de politie zijn appartement en kantoor in Moskou. Daarbij werden zeven externe harde schijven, vier flashkaarten en drie laptops in beslag genomen.
AMSTERDAM
...
Van korte duur
Mist u ze al? Die enthousiaste mails van ene Cindy of Dave met als onderwerp ‘Don’t restrain your desires, increase your lovestick’ of ‘Don’t get mad, get valium’. Het is waarschijnlijk weinigen opgevallen, maar de afgelopen weken is het aantal spamberichten met twintig procent fors teruggelopen. De daling heeft te maken met de klopjacht op één mannetje: de Russische spamkoning Igor A. Gusev is sinds enkele weken op de vlucht voor de politie. Vorige maand openden de Russen de jacht op de 31-jarige Gusev, die de grote man is achter spamit. com, een website die spammers betaalde voor het versturen van 50 miljard e-mails per dag. Nu Gusev voortvluchtig is, kan hij zijn activiteiten niet meer voortzetten. Dus worden de spammers niet betaald, dus sturen ze ook geen spam meer. De beruchte website is op een enkele tekst na leeg. ’10.10.10. Le roi est mort! Vive le roi!’ staat er. De Russische autoriteiten beschuldigen Gusev ervan een apotheek te runnen zonder de daarvoor vereiste
De jacht op Gusev is direct terug te zien in het wereldwijde aantal spamberichten. Volgens Kaspersky, een anti-virusbedrijf dat eveneens in Moskou is gevestigd, is het aandeel van medicijn-gerelateerde mails in het totale aantal spamberichten teruggelopen van 65 procent vorige maand, naar 41 procent begin oktober. Dat zijn cijfers uit de Verenigde Staten, maar volgens Kaspersky gaat dezelfde vlieger ook op voor WestEuropa. Volgens hoogleraar Technische Bestuurskunde aan de TU Delft Michel van Eeten is de kleinere hoeveelheid spam van korte duur. Hij verwijst naar de Amerikaanse hostingprovider McColo die twee jaar geleden offline werd gehaald omdat hij onderdak bood aan spamdiensten. Het spamniveau wereldwijd zakte tot de helft. ‘Daar was iedereen opgewonden over. Maar binnen een paar maanden zat het op een hoger niveau dan daarvoor.’ Het zal dus niet lang meer duren voor we weer van Cindy en Dave horen. 1
Zoeken naar slachtoffers van Berg van Vuur Een reddingswerker zoekt naar overlevenden in het puin, veroorzaakt door de uitbarsting van de Indonesische vulkaan Murapi (‘Berg van Vuur’) op Java. Ten minste 28 men-
sen kwamen daarbij dinsdag om het leven. Experts vrezen dat de vulkaan nog weken tot maanden actief blijft en dat de ergste klap nog moet komen. 1 FOTO: AP
VS Grote angst voor inflatie
Bizar: beleggers zijn bereid te betalen om geld uit te lenen Staatsobligaties met een negatieve rente: klinkt vreemd, maar de Amerikaanse overheid weet ze aan beleggers te verkopen. Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Een schijnbaar typisch geval van hetmoet-niet -gekker-worden: beleggers die aan de overheid rente betalen voor een lening die ze aan diezelfde overheid verstrekken. Het Amerikaanse ministerie wist zulke lenin-
gen ter waarde van 10 miljard dollar met een negatieve rente van 0,55 procent deze week succesvol in de markt te zetten. Waarom zijn mensen bereid hiervoor geld te betalen in plaats van te ontvangen? Omdat het gaat om staatsleningen die beschermd zijn tegen inflatie. De waarde van de le-
ning stijgt automatisch mee met de stijging van de consumentenprijzen. Kennelijk gaan de geldverstrekkers ervan uit dat die prijzen flink gaan stijgen. Zo niet, dan hadden de beleggers hun geld beter op een spaarrekening kunnen zetten. Dat negatieve rente bestaat, heeft alles te maken met het aanzetten van
de dollardrukpers. De centrale bank gaat binnenkort opnieuw heel veel geld de economie inpompen om inflatie aan te wakkeren. Een milde stijging van het prijspeil is namelijk gezond voor de economie. Maar de angst bestaat dat de inflatie door al die bijgedrukte dollars straks gierend uit de hand loopt. Dat
zou rampzalige gevolgen hebben, omdat vermogens dan snel hun waarde verliezen. Daar kunnen beleggers zich maar op een paar manieren tegen beschermen. Goud en andere grondstoffen kopen is een optie. Of deze bijzondere staatsobligaties. 1
Z^VAY99T:KA@KTFȀ FY9\KZ I\> @AZKYA I@ d FY9\KZ 9VVPA }V9@ ɸȻF: c}C} Ŭ Z9QZ^TF AɸɸȕʓȀ
Tsunami
GOLFALARM WERKTE NIET Overlevenden van de tsunami die maandag de Mentawai-eilanden bij het Indonesische Sumatra trof, zeggen dat het tsunami-alarm niet werkte. Volgens Indonesische functionarissen zijn enkele belangrijke onderdelen kapot. Dat berichtte de Britse BBC gisteren. Zeker 282 mensen kwamen om en honderden mensen worden nog vermist na de tsunami, die werd veroorzaakt door een zware zeebeving.
Ski’s uit de kast Het wintersportseizoen in Duitsland is zaterdag alweer begonnen.
ɸĖ QT@
FY9\KZ KT\AYTA\
FY9\KZȀ I\> @AZKYA I@ IUFA ɸĖ QT@ NUY\KTFȀ
m ³Ǒƶʏʓ Ţ
³Ėʓ ʓʓ Ȳt
əK|y yur ru ɹu ɹė kkruǬ
FY9\KZȀ 9VVPA }V9@ ɸȻF: m ³.ƶʏʓ Ţ
³Ėʏ ʏʓ Ȳt
əK|y yur ru ɹu ɹė kkruǬ
ǁʔ Nuyk|¢u nkuk ȴ 8r|r uuȍ
8u |Skr ɹȼD9 a|A| u|u
ǜǁƿ |nz nznuu kzuȍ
R | D əuuk|y °..=Ɲ m|muk|yǬ
Hnǁ ėʔʔ | ȴ ǜʔʔ ȴrȍ
Hnǁ ėȠʏ | ȴ ʏʏʔ ȴrȍ
Hnǁ ɹė r yk| m|u |uuȍ
Hnǁ ɹė r yk| |uu u yȍ
:AZ\AP T^ Y9iAT@ZTAP UV FZQZ9PAƶTP ĖǑƘ^^YZ PAaAYKTFȀ aUUY ɸʏƶʓʓ ^^Y :AZ\AP@? @A aUPFAT@A @9F FY9\KZ VAY NUAYKAY KT I^KZȀ
Eerst
4
VS Amerikaanse president krijgt z’n zin
Obama kan de War on Terror alleen maar winnen in India Eindelijk hebben ze in Washington door dat een fatsoenlijke relatie tussen India en Pakistan de sleutel is tot stabiliteit in de regio.
Kashmir en zijn naar verluidt verantwoordelijk voor de bloedige aanval op Mumbai in 2008. Een officiële en definitieve deling, hoe ingewikkeld ook, zou veel rust brengen.
Mark van Assen
Water
AMSTERDAM
Kashmir is belangrijk voor de watervoorziening van beide landen. Veel smeltwater uit de Himalaya komt uit in de grote rivieren van het subcontinent. Wie het water controleert, heeft het leven van miljoenen mensen in handen. Eerlijk verdelen dus.
...
Tot vervelens toe heeft de president van de Verenigde Staten er bij zijn staf op gehamerd. Wie nadenkt over Pakistan moet nadenken over India. Wie rust wil in de regio moet India en Pakistan om de tafel zien te krijgen. Wie wil weten waarom Pakistan in het geniep de taliban steunt... juist: India. ‘Waarom’, citeert de Amerikaanse journalist Bob Woodward zijn president in zijn nieuwste boek Obama’s Wars, ‘kunnen we niet gewoon met India gaan praten over waarom een stabiel Pakistan zo belangrijk is?’ Woodward volgde Obama en zijn team 18 maanden lang. Hij putte uit talloze interne memo’s, geheime documenten en interviews met betrokkenen, en schetst een beeld van de manier waarop het Witte Huis omgaat met de oorlog in Afghanistan, de geheime strijd in Pakistan en de wereldwijde War on Terror. Volgens Woodward is de president tot de conclusie gekomen dat ‘het tot stand brengen van een soort vrede tussen India en Pakistan [...] de beste manier is om hier uit te komen.’ Natuurlijk heeft hij gelijk. Vrijwel alle politieke en militaire beslissingen van Islamabad hebben te maken met de buren. De moslims van Pakistan hebben een letterlijk existentiële angst voor de hindoes van India.
REUTERS
Veel beslissingen van Islamabad hebben met de buren te maken. Dus: Amerika moet koste wat kost de twee rond de tafel zien te krijgen. Is het niet voor hun, dan toch voor zichzelf. De agenda moet in elk geval de volgende onderwerpen bevatten:
Kashmir Toen India en Pakistan in 1947 uit elkaar gingen, werden ze het niet eens over Kashmir. Beide landen claimen de regio nog steeds, onder meer om nationalistische en emotionele redenen. Ze houden een fors deel bezet en vechten er af en toe een oorlog uit. Pakistan steunt in het geniep de fundamentalisten van Lashkar-e-Taiba, die strijden voor een islamitisch
Oranjes Ceremonieel koningschap
Vriendelijk zwaaien kunnen ze al Wilders wil het staatshoofd uit de regering hebben. De Oranjeverenigingen storten zich op de Sint.
De Bom Toen in 1974 bleek dat India een atoombom had, moest Pakistan er ook een. Inmiddels zijn ze zo ver dat ze elkaar tot op de grond toe kunnen afbranden. De Pakistaanse oud-president Pervez Musharraf zei ooit dat hij best een kleine atoomoorlog wilde riskeren als hij daarmee Kashmir zou kunnen inlijven. Het schijnt dat hij het nog bijna gedaan heeft ook.
Taliban De belangrijkste reden voor Pakistan om de Afghaanse taliban te steunen is India. Het heeft simpelweg een trouwe en stabiele bondgenoot in de regio nodig. Door de taliban stiekem van geld en wapens te voorzien, bindt Islamabad de fundamentalisten aan zich. Tegelijkertijd krijgt het geld en wapens van de VS om diezelfde taliban te bestrijden. Washington heeft nauwelijks keus, omdat Pakistan enorm veel invloed heeft bij de taliban. Ook hier zou een stabiele relatie tussen Pakistan en India dus een slok op een borrel schelen. 1
Mario Miskovic Remco Tomesen Peter Wierenga AMSTERDAM
...
‘Onze leden zullen niet met vlaggetjes en toeters op het Malieveld gaan staan’, zegt vicevoorzitter Koos Smit van de Bond van Oranjeverenigingen. Nee, als de Tweede Kamer besluit om de koningin uit de regering te zetten, zal de bond een protestbrief sturen. Want een puur ceremonieel koningschap, waar Geert Wilders een wetsvoorstel voor gaat indienen, vinden de oranjeminnaars maar niks. ‘Premiers komen en gaan, maar de koningin is een stabiele factor.’ Van de trouwste fans van het koninklijk huis kun je natuurlijk niet anders verwachten, hoewel ze vrij tam reageren. ‘Bij elke formatie laait deze discussie weer op’, reageert de bond. Maar toch lijkt er dit keer meer aan de hand te zijn. Maurice de Hond peilde gisteren dat 46 procent van de kiezers tegen Wilders’ voorstel is, maar dat 48 procent het steunt. En in die steun zit een stijgende lijn, blijkt uit andere onderzoeken. Nederlanders voelen de laatste vijf jaar steeds meer voor een staatshoofd dat vooral lintjes knipt en zijn onderdanen toelacht. Een groot deel van hen vindt volgens bureau Synovate de aankomende troonswisseling van Beatrix naar haar oudste zoon een mooi moment om het roer om te gooien. Botweg afschaffen wil slechts een kleine minderheid, maar de blik van Nederlanders is dus wel aan het veranderen. We zijn kritischer over het koningshuis. Het jetset-gedrag van Willem-Alexander en Máxima zette kwaad bloed. Hun villa in Mozam-
bique viel zelfs bij de Oranjeverenigingen in slechte aarde. Dat er iets aan het verschuiven is, merkt ook historica en royaltykenner Reinildis van Ditzhuyzen. ‘Duur!’ hoort ze van kinderen als ze op bezoek is bij basisscholen. Een van de woorden die hen als eerste te binnen schieten als zij een les over ons koningshuis krijgen. ‘Dat valt me wel op, dat die twaalfjarigen het zo over de kosten hebben.’ Het zijn sentimenten die de kinderen ongetwijfeld thuis aan de keukentafel meekrijgen. Van Ditzhuyzen: ‘Nederlanders zijn altijd erg met geld bezig. Ik neem wel eens een fles-
‘Duur! Dat roepen kinderen als ik ze vraag wat ze van het koningshuis vinden.’ Reinildis van Ditzhuyzen
senschraper mee bij lezingen in het buitenland, dan geloven ze hun ogen niet.’ Juist voor de koninklijke financiën is de laatste jaren ontzettend veel aandacht. De stroom vinnige Kamervragen daarover – denk aan het zeiljacht De Groene Draeck – droogt maar niet op.
Marionet Van Ditzhuyzen waarschuwt dat de Oranjes op den duur zélf de handdoek in de ring zullen gooien, als de rol van staatshoofd wordt gereduceerd tot een lintjesknippende marionet. ‘Willem-Alexander zal het nog wel accepteren, maar misschien zegt Amalia dan: ik doe het niet.’ De kroonprins mag dan volgens velen minder interesse in politiek
Student doodt ouders en zus
26 JAAR CEL NA FAMILIEMOORD Een Belgische student is gisteren tot 26 jaar cel veroordeeld wegens de moord op zijn ouders en zijn zus. Een rechtbank in Brussel acht bewezen dat Léopold Storme zijn familie in juni 2007 met talrijke messteken om het leven bracht. Dat melden Vlaamse media. De moord vond plaats in de Brusselse volkswijk De Marollen, kort nadat Storme in Sluis drugs en mogelijk ook een mes had gekocht. De zaak, die bekendstaat als de Marollenmoord, trekt in België bijna
even veel aandacht als de parachutemoord, waarvan de verdachte vorige week tot dertig jaar cel werd veroordeeld. Net als bij de parachutemoord ontkende de beklaagde schuldig te zijn en waren er geen sluitende bewijzen. Bij Storme bleef zelfs een motief onduidelijk. Hij beweerde zelf dat zijn familieleden door onbekende overvallers zijn neergestoken. Een twaalfkoppige jury had een volledige dag nodig voordat ze tot haar oordeel kwam.
Er zijn landen waar mensen niet mogen zeggen wat ze willen en niet kunnen zijn wie ze zijn. Hivos wil al die mensen zo veel mogelijk een stem geven. Want iedereen moet kunnen zijn en zeggen wat hij of zij wil. Help Hivos. Giro 1969
www.hivos.nl
Tegen de lamp Een 29-jarige man uit Kampen is in Zwolle aangehouden voor twee verkeersongevallen en een poging een vrouw zijn auto in te trekken. De man reed ook een fietsster bewust omver.
Eerst
5
STEL... ...dat T-Mobile verstandig was
D
Veel Nederlanders vinden de komende troonswisseling een mooie gelegenheid om de rol van het staatshoofd wat te beperken. MICHAEL KOOREN/HH
Bijna niet te nemen hindernisbaan
C
oalitiepartners VVD en CDA voelen niets voor het plan van de PVV voor een ceremonieel koningschap. Wil de partij van Wilders, die zich in de formatie niet echt gewenst voelde door Beatrix, het plan er toch door krijgen, dan heeft ze de steun van oppositiepartijen nodig voor een eerste stap op weg naar de Grondwetsherziening. De PVV kan dan wellicht rekenen op de steun van PvdA, SP, PVV, GroenLinks, D66 en de PvdD, die vinden dat de politieke invloed van de Oranjes verminderd moet worden.
KIKA KLEUTERDRAFJE ...
FLOOR
WESTERVELD
A
ls haar vader even niet oplet, klimt het kleine meisje op de vensterbank en verstopt zich achter de gordijnen. Ze waant zich onzichtbaar, niet wetende dat het slangetje dat haar borst met de infuuspaal verbindt en gevaarlijk tussen de potten met viooltjes hangt,
Mocht het zo zijn dat de PVV die partijen meekrijgt, in de Tweede én de Eerste Kamer, dan is dat nog niet genoeg. Voor een grondwetswijziging moeten eerst nog verkiezingen volgen (zodat het volk indirect ook nog een zegje heeft), waarna de nieuwe Tweede Kamer zich op het voorstel mag storten. Als die het met tweederde meerderheid aanneemt, moet de senaat het voorstel ook met tweederde meerderheid accepteren om de Grondwet te veranderen. Een lange route dus, waarop al veel voorstellen gesneuveld zijn. 1
haar vindplaats feilloos verklapt. Een kaal, ondeugend koppie verschijnt vanachter de coulissen. Kiekeboe! Kinderen horen niet ziek te zijn. Snotterige druipneuzen, darmkrampjes, kotsen over de nieuwe bank: allemaal oké. Maar echt ziek, doodziek, zoals de kleine meid van mijn beste vrienden, dat gaat lijnrecht in tegen alle regels van rechtvaardigheid. Een kind hoort met rode wangetjes en een tand door de lip thuis te komen van een potje stand in de mand of buskruit en niet in een klein ziekenhuiskamertje te liggen wachten tot de chemo langzaam door het infuus het kleine lijfje in drupt. Die gore, maar onmisbare troep die lang-
hebben dan zijn moeder, en vooral bekendstaan als gezellige sportfreak, in interviews heeft hij altijd laten doorschemeren dat hij weinig voelt voor een zuiver ceremoniële rol. Hij is niet de enige. Vorst Hans Adam II van Liechtenstein dreigde zelfs in ballingschap te gaan in Oostenrijk als zijn macht ingeperkt zou worden. Hans kreeg zijn zin.
In Zweden hebben ze in de jaren zeventig het staatshoofd wél uit de regering geknikkerd. Het was de tijd van het gelijkheidsdenken, waarin de Scandinaviërs het woord ‘u’ schrapten uit hun vocabulaire. Maar het koningshuis verkeert op dit moment in crisis, mede door de megadure brui-
loft van kroonprinses Victoria. ‘Het ledental van onze Zweedse zusterorganisatie is het afgelopen jaar verdrievoudigd’, vertelt vicevoorzitter Anjo Clement van het Nieuw Republikeins Genootschap handenwrijvend. Hij ruikt kansen in het voorstel van Wilders. ‘Het is een eerste zet op weg naar volledige afschaffing van de monarchie. Wij gaan kijken wat we nu kunnen doen.’ Bij de Oranjeverenigingen in den lande maken ze zich niet druk. Ze houden zich vooral bezig met de feesten rond Koninginnedag. En dan zijn ze hun activiteiten ook nog eens aan het verbreden naar andere oer-Hollandse symbolen. Smit: ‘Sommige van onze verenigingen organiseren nu ook Sinterklaasfeesten.’ 1
zaam met elke druppel haar kankercellen, maar ook haar weerstand en levensenergie verzwakt. Haar strijdlust is gelukkig taaier. En als ik maandagochtend op kantoor kom, wanneer de onenightstands, de dates en de dinertjes in nieuwe restaurants de revue passeren, vertel ik over mijn weekendje kinderkanker. De eerste duikt verschrikt weg achter zijn computerscherm. Een volgende knikt inlevend, maar grijpt zichtbaar opgelucht naar de telefoon wanneer deze rinkelt. Het leven hoort vooral leuk te zijn. Terwijl ik dit schrijf, besef ik hoeveel lezers op donderdagochtend ook niet zo’n behoefte hebben aan het beeld van een
kalende kleuter die in quarantaine in een ziekenhuiskamertje ligt te strijden voor haar leven. Maar voor alle duidelijkheid: mijn vrienden ook niet. De enige die het lukt om het leven vooral leuk te laten zijn is die kleine. Zij is zich nog van geen kanker bewust. Die infuuspaal is haar beste en enige vriendje. Hij hoort bij haar leven, net als de zusters en de misselijkheid en de spuitjes en de grote mensen om haar heen die steeds weer huilen terwijl ze zelf niet eens een spuitje hoeven. En zodra het spuitje voorbij is, verschijnt er dwars door de dikke tranen een ondeugende glimlach en hangt mevrouw binnen de kortste keren aan de reling van haar
‘U’
e hinder die T-Mobile ondervindt van de aanval van Youp van ’t Hek zou wel eens een klassieke casus kunnen worden in marketing- en communicatieliteratuur. Omdat de reactie van T-Mobile fantastisch leert hoe het niet moet en de affaire blootlegt hoe krachtig social media als Twitter zijn geworden. Als T-Mobile verstandig was geweest had het telecombedrijf er alles aan gedaan om terug in de gunst van de klant te komen door het boetekleed aan te trekken, in plaats van een poging om Van ’t Hek te paaien met een telefoontje van de baas. Die werd alleen maar nog bozer. Met een paar hersencellen meer op het hoofdkantoor had T-Mobile niet gezegd ‘beledigd’ te zijn door zijn uitlatingen. Dat is een puur defensieve reactie, waar klanten met dezelfde problemen als de zoon van de cabaretier werkelijk geen enkele boodschap aan hebben. Veel verstandiger was het geweest de gelegenheid aan te grijpen om intensief te gaan communiceren met klanten door aan te schuiven in radio- en tvprogramma’s en daar tekst en uitleg te geven hoe het bedrijf zijn service gaat verbeteren. En dat te combineren met een campagne, waarin T-Mobile beterschap belooft. Op termijn is dat een stuk goedkoper dan de grote schade die het merk nu heeft opgelopen. Wat T-Mobile nog dommer maakt, is dat de fout en de remedie lang en breed bekend zijn. Computerfabrikant Dell had een paar jaar geleden namelijk een vergelijkbaar probleem, toen een Amerikaanse blogger kritische artikelen bleef schrijven (Dell Hell) toen het bedrijf hem weigerde te helpen en niet reageerde op zijn tirades – een pr-ramp van enorme proportie. Sindsdien is er bij Dell veel veranderd. Het bedrijf tuigde een online platform op voor klantcontact. Dell luistert weer. Nu T-Mobile nog. 1
De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
ziekenhuisbed. En misschien heeft die kleine meid ook wel gelijk. Kun je er in deze rotsituatie uiteindelijk alleen maar het beste van maken. Mijn vrienden hebben veel steun aan de blog van komteenkleinmeisjebijdedokter. Geen vreemdgaande Kluun op hippe feesten, maar twee jonge ouders die net als mijn vrienden niets anders willen dan dat hun prinses op een waggelend kleuterdrafje de toekomst tegemoet kan. KiKa heeft er een donateur en ambassadeur bij. 1
Floor Westerveld is auteur van de roman Vrouw met bloem zoekt man met baard.
Hoge cijfers voor dummies
Aan de schandpaal
Gangsterrap
Het karakter van studenten is bepalend voor hun resultaten. Minder intelligente studenten kunnen hoge cijfers halen als ze nauwgezet en eerlijk zijn.
In een Italiaans dorpje zijn acht familienamen op een website gepubliceerd omdat de gezinnen de rekening van de schoolkantine niet hadden betaald.
Rapper Mo$heb krijgt, als het aan het Openbaar Ministerie ligt, een werkstraf omdat hij PVV-leider Geert Wilders zou hebben bedreigd in een rap.
^
Ā
zz = ª = X ^ z | ===
^¨
Zyv ~ z wzvv y z z x~zxz Zv}¦v v svrv v uv Va°tz}rr } vvu}x9 =vrv } }vvx vv v}v r }tzvtv s}~ vv v vv }tzvtv svv}x9 V s}~ T[ v Va°tz}rr v v v}¦vÆ rr vvr}x rr w auvvvrsvv rr xvs}9 ?} }v9 ^ vv ur uv xvuv rvY Õ9 ^ rrx }r 9o v}¦v ru rr9 9 ?r rt}vv rr s}~ uv T[°rrrrr9 Ê9 ]v v rru ru rr9 Gvvw x xvv Va°tz}rr{ ^ rrx vv v}~v rr rr }r °tz}rr9 w vv r}vv Va°tz}rr s}~ uv T[°rrrrr9 ?rrr x svrruv rv9 Zyz ~z |zv ¢v yz Ze´x~vv= Hv vv =s=
Dé juridische carrièrebeurs in het najaar voor student, starter en professional!
vrijdag12 november Amsterdam RAI Wil jij carrière maken? Bezoek dan de beursvloer met een groot aantal topwerkgevers, laat je cv checken en volg diverse interessante workshops waaronder: - Carrièretips van mr Oscar Hammerstein - Kies je advocatenkantoor - Mijn eerste pleidooi - Leren speechen als Obama! - Hoe word ik een HiPo? Gastvrouw: Nikkie Plessen Opening door: mr Oscar Hammerstein Optredens van Jaap, winnaar X-factor 2010 en Peter Beense
Voor meer informatie en gratis entree ga je naar
www.juridischecarrieredag.nl
De Juridische Carrièredag is onderdeel van De Nederlandse Carrièredagen waar onder andere de onderstaande organisaties, bekend op 26 oktober 2010, aanwezig zijn met stand en/of spreker. Kijk voor een update op www.carrieredagen.nl.
De Juridische Carrièredag is een onderdeel van
Eerst
Zelfcensuur Geen namen genoemd
Wikileaks lekt niet over Nederlanders Tussen de bijna 400.000 geheime Amerikaanse rapporten over de oorlog in Irak vind je met moeite iets over het Nederlandse optreden. Arnold Karskens AMSTERDAM
...
Het is vooral de zelfcensuur van klokkenluidersite Wikileaks zelf die nieuwe inzichten over het Nederlandse optreden in de Irak-oorlog onmogelijk maakt. Plaatsnamen en nationaliteiten uit de gelekte Amerikaanse rapporten heeft initiatiefnemer Julian Assange weggelaten, na eerdere verwijten militaire geheimen te verklappen. Wie de naam ‘al Muthanna’ intikt, de zuidelijke Iraakse provincie waar Nederlandse militairen tussen augustus 2003 en maart 2005 waren gelegerd krijgt ‘geen resultaat’. Zoektermen als ‘Dutch’ of ‘As Samawah’ (de provinciehoofdstad) geven evenmin uitslag. Alleen op datum valt tussen de 391.382 ‘geheime’ rapporten informatie op te duiken. Wat je dan leest is nauwelijks de moeite waard. De hinderlaag waarin de Nederlandse marechaussee wachtmeester Jeroen Severs omkwam in de nacht van 14 op 15 augustus 2004 in de stad Ar Rumaythah wordt samengevat in enkele zinnen vol afkortingen en weglatingen. ‘2345D, AN ___ BG ___ CAME UNDER HEAVY SAF ATTK WHILST MOVING THROUGH AR ___. INITIAL BDA WAS 1X ___ KIA/ 2X ___ WIA...’ KIA staat voor Killed in Action, WIA, Wounded in Action, QRF voor Quick Reaction Force en SAF voor Small Arms Fire. En daarmee moeten we het doen in wat Wikileaks zelf omschrijft als ‘het grootste lek van geheime militaire rapporten in de geschiedenis.’
De echte achtergronden van Severs’ dood: miscommunicatie en het niet naleven van procedures, lees je er niet in terug. Schietincidenten waarbij Nederlandse militairen zelf de trekker overhaalden, leveren evenmin nieuws op. De dood van Ali Abdul-Addim (vermoedelijk 15) en Mustafa Newaf (27) op 19 augustus 2004 net buiten As Samawah, staat foutief geïnterpreteerd als zelfverdediging: ‘AN ___ WAS ATTK BY SAF BY UNKNOWN AIF IN A LOCAL VEHICLE...’ In de
Nibud Rekenen helpt tegen schulden
Geldles voor zesjarigen Omgaan met geld moet een onderdeel van de rekenles op school worden, vindt het Nibud. Sabine Lit UTRECHT
...
Gerjoke Wilmink, directeur van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) in Utrecht, luidt de noodklok. ‘Jongeren geven meer geld uit dan ze hebben. Maar liefst een op de drie werkende jongeren komt geld tekort en jongeren die op zichzelf gaan wonen, komen vaak in de schulden.’ Wilmink: ‘Vanaf een jaar of zes kunnen kinderen al kennismaken met de waarde van geld: geld tellen, weten wat je voor een klein bedrag kunt kopen en betalen met geld. Kinderen moeten weten dat je geld maar één keer kunt uitgeven. Geleidelijk aan moeten ze leren vooruitkijken: zakgeld reserveren voor cadeautjes en sparen voor iets moois. Pubers kunnen door vaste bedragen voor kleed-
geld en belgeld leren omgaan met vaste lasten.’ Het Nibud legt de verantwoordelijkheid voor het leren omgaan met geld niet alleen bij de ouders, maar ook bij het onderwijs. De directeur: ‘Samen met anderen hebben we lesmateriaal ontwikkeld voor het basisonderwijs, het vmbo en het mbo. Scholen willen of kunnen er helaas niet altijd tijd voor maken. Daarom is het nodig dat er aandacht wordt besteed aan het leren omgaan met geld in de rekenles of in het kader van burgerschap en gezond gedrag.’
Sommen uit de folder In de rekenles komen sommen met geld aan de orde, maar Wilmink pleit ervoor veel meer te rekenen met dagelijkse financiële probleempjes. Niet alleen sommen uit het boek, maar ook rekenen met reclamefolders. ‘Waarvoor willen kinderen of jongeren echt graag sparen? Laat ze zelf uitzoeken wat dat kost, ook bij verschillende winkels, en uitrekenen hoe lang ze daarvoor moeten sparen
Gerjoke Wilmink. RAPHAEL DRENT
van hun eigen zakgeld. Stel leerlingen een budget ter beschikking voor een schoolfeest of schoolreisje en laat ze zelf keuzes maken. Dan leren ze ook de financiële consequenties van keuzes overzien. Er wordt veel te veel van uitgegaan dat kinderen en jongeren hun algemene rekenvaardigheid zelf wel toepassen in de praktijk, maar dat blijkt niet zo te zijn.’ 1 www.destentor.nl/rekendictee, www. bartjensrekendictee.nl, www.nibud.nl
‘AN ___ WAS ATTK BY SAF BY UNKNOWN AIF IN A LOCAL VEHICLE...’ Fragment uit gelekt rapport op Wikileaks
auto van het tweetal zijn echter nooit wapens of kruitsporen gevonden. De Wikileaks-rapporten zijn ook niet compleet. Tijdens hun 20 maanden lange verblijf schoten de Nederlanders met zekerheid zes burgers dood. Maar het schietincident waarbij Azhar Sabah Jaloud (29) op 21 april 2004 omkwam, wordt niet vermeld. Gevraagd naar commentaar, betreurt het ministerie van Defensie in Den Haag als er informatie naar buiten komt die gevaar kan opleveren voor Nederlandse militairen. Maar de nieuwe Wikileaks-rapporten over Irak hebben minder impact dan die over Afghanistan in juli, stelt een woordvoerder. Daarin werden wel veel namen genoemd, ditmaal niet. ’Het is inderdaad nu veel stiller.’ 1
Europese top
STRAF EU-ZONDAARS ONZEKER De 27 EU-leiders, onder wie voor het eerst premier Mark Rutte, komen vandaag in Brussel bijeen voor een tweedaagse top. Veruit het belangrijkste punt op de agenda vormt een plan om de sancties aan te scherpen voor eurolanden die de EU-begrotingsregels aan hun laars lappen. De EU-ministers van Financiën bereikten daarover vorige week al een akkoord. De EU-leiders hoeven dat dus alleen maar te bekrachtigen. Maar de discussie is ingewikkelder dan ze lijkt. Duitsland wil een
7
aantal zaken regelen, waarvoor een wijziging van het EU-verdrag noodzakelijk is. Bondskanselier Angela Merkel wil dat het noodfonds van 440 miljard euro, dat eerder dit jaar in het leven is geroepen om de Europese eenheidsmunt stabiel te houden, een permanent karakter krijgt. Het huidige noodfonds heeft maar een looptijd van drie jaar. Of Merkel haar zin krijgt, is onzeker, omdat onder meer Nederland bang is dat door de tijdrovende verdragswijziging de introductie van hogere boetes vertraging oploopt.
Dat boek komt er wel Cabaretier Youp van ’t Hek had tot gistermiddag tegen de tweeduizend reacties ontvangen naar aanleiding van zijn actie tegen de slechte service van telecom- en andere bedrijven.
QR =? M9N =G? C??N 9AV;E?G= ZGK=? N?M?N Y9N =? QNE9N=GC? :?XC?K* Onze oud-directeur Theo de Groen was geen makkelijke. Zeker niet voor zijn boekhouders. Die vonden de beugel maar duur. En de goedkopere kroonkurkfles een beter alternatief. Daar had Theo dus geen boodschap aan. Grolsch hoort in een beugel. Punt. Dat was toen zo. En dat blijft zo.
8
Perspectief
Birma Nep-verkiezingen
Ook háár vrijheid maakt Birma niet vrij Het land met de duizenden pagodes maakt zich op voor verkiezingen en de vrijlating van ’s werelds bekendste oppositieleider Aung San Suu Kyi. Arnold Karskens
...
D
e vermoeid ogende man met dikke brillenglazen tegenover me is advocaat Nyan Win. Een gesprek is vragen om moeilijkheden, weten we beiden. Al vijftig jaar smoren de Birmese militaire autoriteiten iedere tegenspraak en pottenkijkers zijn in dit gesloten Aziatische land ongewenst. Zeker nu op 7 november verkiezingen worden gehouden, de eerste in twintig jaar. Een week later gevolgd door de mogelijke vrijlating van zijn cliënte, oppositieleider Aung San Suu Kyi. Hij zucht diep. Het zijn zware tijden. Het hete, vochtige Yangon, de voormalige hoofdstad, is de laatste weken een politieke hogedrukpan waar stoom aan alle kanten uitvliegt. Voorzorgsmaatregelen voor een interview zijn standaard procedures. Mijn hulpje loopt dertig meter voor me uit en stopt, zoals afgesproken, voor een smal trapgat waar ik snel inspring. Advocaat Nyan Win zit klaar en het gesprek begint gemoedelijk. ‘Ik sprak haar vorige week dinsdag nog. Ze is in goede mentale en fysieke gezondheid.’ ‘s Werelds bekendste oppositieleider heeft een contactverbod met de media maar haar advocaat weet wat ze denkt. ’De Lady zegt dat de verkiezingen niet vrij en eerlijk zullen verlopen en daarom heeft ze besloten om onze partij niet in te schrijven.’ De meerderheid van de bevolking steunt Aung San Suu Kyi in deze beslissing, weet hij. Ze zal geen nieuwe stembusgang eisen. ‘We vragen dialoog, dat moet uitmonden in een nationale verzoening tussen de bevolking, de autoriteiten en de gewapende strijders van de etnische volkeren.’ Dan verstoort een sms’je het gesprek. Het hulpje op de uitkijk in de straat waarschuwt: ‘Your ‘friends’ are waiting outside. Don’t go back to your hotel directly’. Een kantoorklerk werpt vanaf het balkon een blik op straat.
‘Inderdaad, er staan spionnen’, zegt hij, ‘Die kan ik misschien ontlopen door snel in een taxi te springen’, suggereer ik. Het ongeordende Birmese verkeer maakt toch iedere achtervolging onmogelijk. Hij schudt zijn hoofd. ‘Eén is met een motor.’ Advocaat Nyan Win vertrekt als eerste en de mannen van de special branch zitten hem direct op de hielen. Ik wacht een half uur tot de hulp op straat seint. ‘It is clear. Get out.’ Maar op straat spurten direct twee mannen me na. Op de hoek hou ik een taxi aan. Net voor de achtervolgers mijn schouder willen vastpakken sla ik het portier dicht en geef een naam van een hotel op waar ik niet verblijf. Pas na driemaal taxi wisselen, een paar blokken tegen het verkeer inlopen en in een restaurant wachten tot het donker, lijkt de kust veilig om terug te gaan naar mijn eigen hotel.
Twee gedachten Zoals voor westerlingen Aziaten er allemaal hetzelfde uitzien, geldt dat ook omgekeerd. Getooid met een andere pet, overhemd en broek staat de volgende dag Thein Tin Aung (43), secretaris-generaal van de Union Democratic Party, op het programma. Hij vertegenwoordigt een van de 37 partijen die wel meedoen met de verkiezingen, waar afgevaardigden worden gekozen voor het parlement, de senaat en regionale raden. De handelaar van beroep wacht me op in zijn partijgele T-shirt. Hij hinkt op twee gedachten, wordt me snel duidelijk als we van wal steken: ‘We willen dat de komende verkiezingen eerlijk en vrij verlopen maar door de huidige atmosfeer is daar weinig kans op.’ ‘Maar waarom doen jullie dan mee?’, vraag ik. ‘Strategie’, luidt het antwoord. ‘Niks hielp tot nu toe. De verkiezingen van 1990 hielpen Aung San Suu Kyi niet aan de macht en de resoluties van de Verenigde Naties en de boycotmaatregelen van de Europese Unie ontberen succes. Deelname is niet zaligmakend maar iets moet gebeuren.’ Veel kans geeft hij zich niet. De tegenstand is financieel en qua machtspositie verpletterend. De Union Solidarity and Development Party
(USDP) wordt geleid door voormalig eerste minister Thein Sein en telt ruim 1.100 kandidaten. De tweede kanshebber, de UNP, heeft oud-dictator Ne Win aan de top en heeft 900 kandidaten. Van alle zetels wordt 25 procent bezet door militairen die zijn aangewezen door de junta onder leiding van generaal Than Shwe.
Dure cocktails De partijleider tegenover me heeft drie kandidaten. ‘De deelnemerslijst moesten we binnen enkele dagen inleveren en per kandidaat dienden we 500 dollar te betalen.’ De hele verkiezingsstrijd is unfair. Vandaag gaat hij canvassen. ‘We moeten dat ver van tevoren aankondigen, ook wat we gaan zeggen. De partijen gesteund door de junta doen wat ze willen, de andere partijen moeten alle wetten volgen.’ Bij het afscheid kijken we uit voorzorg even over het balkon. De kust is veilig. Mijn hulp, een 29-jarige man met wild haar en een voorliefde voor dure cocktails, wil graag vrienden voorstellen. In een coffeeshop ontmoet ik in een afgesloten ruimte leden van de studentenvereniging United Front of Burmese activists for Democracy. Drie jaar geleden bij het bloedig uiteenslaan van de Saffraan Revolutie – zo genoemd vanwege de deelname van veel monniken in oranjegele habijten – radicaliseerden ze tegen het regime. Ze drukken me een verklaring in handen over de ‘so called elections’. ‘In Dawbon township vragen USDP-leden gezinnen naar hun Household List Certificate en laten die ondertekenen. Ze vertelden dat ze niet meer hoefden te stemmen.’ Hoe voelt die onderdrukking in de praktijk? De oudste student (30): ‘In mijn omgeving werd drie weken geleden een man met een mes gestoken door een lid van USDP maar niemand ondernam iets.’ Een meisje dat Engels studeert, klaagt over het gebrek aan bewegingsvrijheid. ‘Hier in Birma bestaat een wet die zegt dat je niet in een ander huis mag slapen zonder dat de autoriteiten dat weten. Anders kun je zeven dagen vast komen te zitten.’ De jongeren zien Aung San Suu Kyi, die ze liefkozend ‘mum’ noemen,
‘Your‘friends’arewaiting outside.Don’tgobacktoyour hoteldirectly.’
Stemmen
Winnaar
Zetels
Aan de verkiezingen in Birma nemen 37 partijen deel. Maar de laatste grootste winnaar met ruim 80 procent, de NLD, weigert deelname.
De winnaar worden toch de militairen. Die krijgen sowieso 25 procent van alle beschikbare zetels.
Te verdelen zijn: 440 zetels voor het parlement, 224 zetels voor de senaat en 900 zetels voor veertien regionale raden.
Perspectief
9
Met de klok mee: protest in Manila tegen de oneerlijke Birmese verkiezingsstrijd. Riksja’s in delta. Partijleider Thein Tin Aung van oppositiepartij UNP. Advocaat Nyan Win, met een foto van zijn client Aung San Suu Kyi. GROTE FOTO: REUTERS
Ongekroonde koningin he Lady’ wordt Aung San Suu Kyi genoemd. De Birmese oppositieleider, rank, elegant, is de ongekroonde koningin van het ruim 50 miljoen zielen tellende land. Aung San Suu Kyi is de dochter van vader des vaderlands Aung San die in 1947 werd omgebracht maar wel de aanstoot gaf tot de onafhankelijkheid van Groot-Brittannië in 1948. Zijn jongste dochter trad na de volksopstand van 1988 in zijn voetsporen toen de militairen door repressie en economisch wanbeleid inmiddels het land met de duizenden pagodes de onderontwikkeling in hadden geschopt. Ze richtte de Nationale Liga voor Democratie NLD en won in 1990 met zo’n 80 procent van de stemmen de verkiezingen. Maar de militaire junta accepteerde
‘T
als hun leider en weten zeker dat ze als Boeddha inzicht en verlichting zal brengen aan dit onderdrukte volk. De vraag is hoe representatief deze enthousiastelingen zijn. Een 59-jarig lid van de NLD-partij in Mandaly klinkt bezorgd over de toekomst van de ongewapende oppositie. De repressie van de kliek militairen die Birma als hun economisch wingewest bestieren, heeft effect. Leider Aung San Suu Kyi is inmiddels 65 jaar en de eerste
de nederlaag niet. Duizenden NLDleden werden opgesloten en zijzelf kreeg huisarrest, inmiddels al vijftien jaar. Bij de komende verkiezingen van 7 november doet haar partij als de laatste winnaar niet mee. Het probleem dat eruit voortvloeit is dat ze de eerste vijf jaar geen politieke macht zal hebben. Dat wil ze ondervangen door het starten van burgergroepen, civil society, in het straatarme land. Haar advocaat Nyan Win: ‘Ze heeft ideeën over de verbetering van het onderwijs. Het opleidingsniveau is erg laag.’ Buitenlandse steun is daarbij erg belangrijk. ‘We hopen op morele steun voor onze beweging van de Verenigde Staten, Aziatische landen en de Europese Unie.’ 1
vijf jaar politiek vleugellam. Veel partijbonzen zijn ooit gearresteerd en inmiddels bejaard. Er zitten nog 600 leden vast. Opstanden als in 1988 en 2007 brachten de democratie niet terug. Het is moeilijk een nieuwe generatie van kaderleden te vinden. ‘Als mensen geïnteresseerd zijn dan komen de autoriteiten bij hun familie langs en zeggen: als uw zoon of dochter bij de NLD zit krijgt u problemen.’ Maar politieke apathie onder jonge-
ren vormt het grootste obstakel voor de inmiddels vijftig jaar lange strijd om democratie. ‘Jongeren interesseren zich steeds minder voor politiek. Ze willen werk, een goede opleiding. Ze gaan liever naar het buitenland, Maleisië, Singapore en Thailand om verder te studeren.’ Buiten de stad Twante in de delta waar cycloon Nagis in 2008 verwoestend huishield en tienduizenden omkwamen, klinken evenmin opbeu-
rende verhalen. Een gemotoriseerde kano brengt me naar een beheerder van een visboerderij. In zijn geblokte hemd en longyi, de Birmese sarong, vertelt hij dat hij de kweekvisjes aan de straatstenen niet kwijtraakt. ‘Dit jaar verdien ik minder dan vorig jaar.’ Met zes kinderen en de kosten van de reparatie aan zijn huis heeft hij één zorg, inkomen verdienen. Politiek bedrijven is een luxe. ‘Zo’n vijfhonderd families hier in de omgeving le-
ven zoals ik. We verdienen 2.000 kyats (2 euro, red.) per dag. Gaat hij stemmen? Aarzelend: ‘Niemand gaat stemmen. De verkiezingen veranderen niks voor de arme mensen.’ Terug in de stad vragen twee immigratieofficieren naar mijn paspoort. Het regime heeft overal zijn oren en ogen en de touwtjes stevig in handen. Met een glimlach: ‘Er is geen probleem, we willen alleen weten wie u bent.’ 1
Namen
Feiten
Volkeren
Myanmar heette tot 1989 gewoon Birma en Yangon heette gewoon Rangoon. Naypyidaw is sinds 2005 de hoofdstad.
Myanmar is zestien maal groter dan Nederland en telt ruim 50 miljoen inwoners. Sinds vorige week hebben ze ook een nieuwe vlag.
Birma kent tientallen volkeren. De Bamar maken tweederde van de bevolking uit, de rest zijn etnische minderheden als de Shan, Karen, Mon en Kachin.
10
Groei
Wie
Wat
Cv
Opmerkelijk
Succesondernemers Marc van der Chijs, Marlies Dekkers, Harald Swinkels, Walter Peteri, Bob Ultee en Igor Milder.
Te gast op de STAR Management Week van de Rotterdam School of Management (Erasmus Universiteit Rotterdam, in kort: EUR).
Bob Ultee en Harald Swinkels moesten even slikken toen ze de EUR betraden. De vorige keer moesten ze nog gewoon tentamen doen.
De Rotterdam School of Management is opgenomen in ‘the Future Leadership Program’ van The Wall Street Journal.
STAR Management Week Studenten krijgen lesje ‘hoe word ik ondernemer?’
Het is oorlog, vanaf het prille begin Maak fouten, werk hard en maak nog meer fouten. Dát is pas succesvol ondernemen. vrouw werkt ook voor Tudou. We praten altijd over het bedrijf. Als je werk als werk ziet, moet je maar een gewone baan nemen. Weinig vrije tijd en slapeloze nachten horen er nu eenmaal bij.’ Zo werkt Swinkels zo’n 90 uur per week, behalve als ‘het niet zo druk is’. Dan werkt hij 80 uur.
Eveline Domevscek ROTTERDAM
...
Hoe krijg je op maandagochtend om tien uur ’s ochtends honderd studenten in een collegezaal, die er ook nog eens wakker uitzien, soms zelfs een pak hebben aangetrokken én driftig aan het meepennen zijn? Simpel. Laat zes succesvolle ondernemers uit de doeken doen hoe zij zo succesvol zijn geworden, en studenten komen hun bed wél uit. Dagblad De Pers pende even mee. Fouten zijn onvermijdelijk ‘Hoe word je ondernemer?’ Igor Milder, CEO van online marketingbureau Lost Boys International, vat het zichtbaar geamuseerd samen. ‘Door fout na fout na fout na fout na fout te maken, maar tóch door te blijven gaan.’ Een tweede hypotheek op je huis nemen om je zaak te financieren bijvoorbeeld. Fout nummer één. Milder: ‘Toen was die ‘grote vrijheid’ die ik zo graag wilde ver te zoeken.’ Of je bedrijf verkopen om maar snel geld te kunnen innen. Ook niet slim, zegt Milder. Maar zoals alle aanwezige ondernemers beamen: op je bek gaan hoort erbij. En ook al gaat het goed, er komt altijd weer ergens een dal. Harald Swinkels, die zijn bedrijf CareerFever failliet zag gaan en vervolgens de Nederlandse Energie Maatschappij oprichtte, is nu in de race om concurrent Oxxio over te nemen. ‘Als dat lukt is dat een enorme piek. Maar ik wacht rustig op de volgende dalen. Die hebben we gehad en die zullen weer komen. Dat is de zekerheid van een ondernemer.’ De enige vrouwelijke ondernemer – het Rotterdamse lingerie-icoon Marlies Dekkers – geeft toe elke dag wel eens in de fout te gaan. ‘Als ik een blauwe plek had overgehouden aan elke fout, dan zag ik er nu uit alsof ik een ernstig auto-ongeluk had gehad.’ Ondernemen = vechten De ondernemers zijn het roerend eens: ondernemen is synoniem aan vechten. Of zoals Dekkers het ver-
MACHTSSTRIJD OMTERBIUM ...
MARK
LEENARDS
N
u de grondstofprijzen weer langzaam richting de niveaus van begin 2008 kruipen, krijgen beleggers steeds meer interesse in aanverwante sectoren. De afgelopen week waren vooral zeldzame aardmetalen in het nieuws. Zullen deze de populariteit
MERIJN BEELDVERTELLER
woordt: ‘Het is een oorlog. Het helpt als je je dit vanaf het begin inprent.’ Ook Marc van der Chijs, eigenaar van de Chinese YouTube Tudou.com, spreekt de zaal streng toe: ‘Als je niet bereid bent extreem hard te strijden, elke dag weer, dan haal je het niet.’ Van der Chijs geeft toe altijd te willen winnen, niet alleen in de zakelijke
wereld. ‘Zelfs in de auto wil ik de snelste zijn. In China was dat onbegonnen werk, dus heb ik uit frustratie maar een chauffeur genomen.’ Veel ondernemers hebben het volgens Van der Chijs dan ook niet gered omdat ze te snel opgaven. ‘Dat kan altijd nog. Een vaste baan zoeken ook.’ Walter Peteri, mede-oprichter van het
bedrijf achter de heetwaterkraan Quooker, zegt dat consumenten in ieder geval drie tot vijf jaar nodig hebben om te wennen aan een nieuw product dus ‘geef jezelf in ieder geval die tijd’. En om goed te kunnen vechten moet je hard willen werken. Eigenlijk al-tijd werken. Van der Chijs: ‘Mijn
van goud kunnen overstijgen? Een Chinese staatskrant meldde dat het land de export van zeldzame aardmetalen volgend jaar met 30 procent wil beperken. Dit zijn grondstoffen die worden gebruikt in hoogwaardige technologische producten, zoals windturbines, hybride auto’s en smartphones. Wereldwijd zijn er nog enorme voorraden, maar vanwege overheidssubsidies worden metalen als terbium en europium voornamelijk in China gewonnen.
vanwege milieuvoorschriften en de Chinese concurrentie. Nu China de export dreigt stil te leggen, schieten de prijzen omhoog. Officieel luidt de verklaring van de Chinese autoriteiten dat het land vreest voor een lokaal tekort, maar de VS en Europa beschouwen de exportbeperking als een nieuw wapen in de handels- c.q. valutastrijd. Daarbij mag het niet uitgesloten worden dat de prijzen nog verder stijgen en allerlei producten duurder worden. Dat zal gevolgen hebben voor allerlei sectoren. Kopen consumenten in Azië nog steeds smartphones als deze een paar honderd euro duurder worden? Overigens hebben Europa en de VS
ook genoeg economische wapens in de strijd met China en kunnen ze het land daarmee weerhouden van drastische maatregelen. Een forse importheffing op Chinese elektronica zou zo’n wapen kunnen zijn.
Competitie Amerikaanse en Canadese bedrijven zijn al jaren geleden gestopt met de productie van zeldzame aardmetalen
Dure aandelen Wereldwijd is er slechts een tiental beursgenoteerde bedrijven dat zich bezighoudt met het delven van aardmetalen. De twee grootste bedrijven op de beurzen, het Australische Lynas en het Chinese Inner Mongolia Baotou Steel, zagen de koers van hun aandeel verdubbelen sinds juli. De aandelen zijn echter niet bepaald koopjes op meer dan vijftig keer de verwachte
Je hoeft niet HET idee te hebben Hoe origineel je ook denkt te zijn, er is altijd wel iemand in de wereld die het ook al heeft bedacht. Daar gaat het ook niet om, zegt Bob Ultee, eigenaar van zeep- en verzorgingsketen Sabon. ‘Als een gewoon mens een product in een ander land ziet dat hij nog niet kent, merkt hij dit alleen op. Een ondernemer doet er wat mee.’ Ultee liep een aantal jaar geleden in New York een winkel van Sabon binnen en stelde bij zijn tweede bezoek voor dat hij de licentie voor de Benelux en Duitsland kreeg. En ook al is het idee niet al te origineel, als je visie maar scherp is. Dekkers: ‘Je moet er zelf in geloven en bereid zijn je visie altijd te delen. Daarom ben ik geen voorstander van polderen, daar komt nooit het beste idee van.’ Maar je idee even uittesten kan geen kwaad. En laat Nederland daar nou uitermate geschikt voor zijn. Ultee wil deze ongeschreven regel wel met zijn publiek delen: werkt een product in Nederland, dan werkt het ook in de rest van Europa. Ook Ikea en McDonald’s hebben hun producten eerst hier getest. Ultee: ‘De reden? Goede vraag. Waarschijnlijk omdat onze markt goed te overzien is. Maar vooral omdat wij uitermate kritisch zijn en over alles zeuren.’ De ondernemers krijgen het zichtbaar warm van hun eigen verhalen. De studenten zien wat pips, een beetje afgeschrikt. Buiten de paar die al ondernemen, steekt niemand zijn hand op als de dagvoorzitter vraagt wie voor het ondernemerschap wil gaan. Echt niemand? Jawel. Nyenrode-student Geet Khosla (21) wrijft in zijn handen. ’Mijn trainer thuis in India zei altijd al tegen me: zonder pijn kun je niets bereiken. Kom maar op met die pijn.’ 1
winst. De meeste bedrijven zijn zelfs verliesgevend en voor mij dus niet interessant. De kleinere bedrijven zijn nauwelijks verhandelbaar en daarmee ook niet echt interessant voor de serieuze belegger. Inspelen op dit thema is dus lastig, maar wel mogelijk. Nu grondstoffen worden betrokken in de internationale handelsverhoudingen kunnen ook andere landen besluiten om de export van bepaalde basismaterialen te beperken. Ik ben benieuwd wat dit doet met bijvoorbeeld de goud- en staalprijzen. 1
Mark Leenards is fondsmanager van het SBS Global Equity Fund.
Putvergoeding
Tulip uitgebloeid
Bellen met Hyves
Ondernemers die nu al tijden tegen de in aanbouw zijnde Noord-Zuidlijn aankijken, krijgen een vergoeding voor de overlast.
Het Nederlandse computermerk Tulip is failliet. Tulip leverde met name onderdelen voor Duitse computers.
Netwerksite Hyves gaat samenwerken met T-Mobile om zich zo ook op de mobiele telefoniemarkt te richten. Laat Youp het maar niet horen.
entertainment
11
Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering
Q&A
Studio K Amsterdam, 15:15 Phoeten met Feuten
‘Corpsleden zijn niet onuitstaanbaar’ Maandag begint de BNN-dramaserie Feuten, over de ontgroeningstijd bij het corps. ‘Ik zou het er fucking naar m’n zin gehad hebben.’
Châteaukoning Ilja Gort brengt Slurp! 2 uit, een bourgondisch riekende paperback over levensgenieten voor gevorderden op de heuvels rond Bordeaux.
Persis Bekkering
...
‘Kin op de borst en zoemen, stelletje kutfeuten!’ schalde het door de bioscoopzaal in Studio K. Überknorrig MSM hufte goudgele pretcilinders met de reële rupsen van de nieuwe BNN-dramaserie Feuten, die maandag begint. Hoewel de glazen waren bedrukt met KNOR en FEUTEN en MSM amicaal werd gekust, zit er niemand van de makers en acteurs zelf bij de toko, zo blijkt na een rondgang.
AMSTERDAM
...
Genieten voor gevorderden? ‘Het boek gaat niet over ganzenlever eten in een jacuzzi. Dat is voor tokkies. Het gaat over het betere genieten, om je heen kijken en erbij stilstaan. Het is net als met wijn: als je het met enorme slokken opzuipt proef je er weinig van, je moet het slurpen om de smaak tot zijn recht te laten komen. In het leven moet je ook met kleine slokjes genieten.’
Vrijbuiters Bijna was de van bier en blote borsten doordrenkte whodunnit-serie er dan ook niet geweest. Toen de corporale studentenverenigingen in de smiezen kregen dat de brutale omroep aan het drama werkte, brak de paniek uit. ‘We kregen een anonieme e-mail van een geheimzinnig corpslid’, vertelt regisseur Lourens Blok. ‘Deze stuurde ons een groepsbrief door van het bestuur aan alle leden, waarin met klem werd verzocht geen enkele medewerking aan de geplande serie te verlenen.’ Het was hierdoor niet makkelijk om studenten te vinden die wilden figureren. ‘Maar we willen de club helemaal niet bekritiseren,
De corpora wilden niet meewerken aan de serie Feuten. BNN
anders hadden we wel een documentaire en geen dramaserie gemaakt. Het is realistische fictie.’ Onder de schrijvers is kritiek ook ver te zoeken. ‘We zijn het corps tijdens het schrijven nóg mooier gaan vinden dan we het al vonden’, biecht een van de twee scenarioschrijvers, Michael Leendertse, op. De andere helft van het duo, Willem Bosch,
knikt: ‘Het zijn geen onuitstaanbare lui, maar vrijbuiters. We zitten nu al aan het bier, om drie uur ’s middags. Je kunt dit moeilijk níet mooi vinden.’ Maar waarom spellen jullie de titel dan niet als ‘phoeten’ of ‘foeten’? ‘Henk en Ingrid moeten er ook naar kunnen kijken’, aldus Bosch. ‘Anders zeggen ze ‘poeten’.’ Tim Murck speelt Olivier de Ruyter,
lid van de groencommissie. Hij voelt ‘zowel fascinatie als walging’ voor de mores hooghoudende ballenclub. ‘‘Wie speelt mij?’ vragen vrienden me. Hoe ijdel ben je, denk ik dan. Denk je nou echt dat dit over jou gaat? De serie ER is ook fictie.’ Toch had hij er graag bij willen zitten, op de kroeg. ‘Ik zou het er fucking naar m’n zin gehad hebben.’ 1
iPod Leco van Zadelhoff
ABBA-hitjes, want eens een nicht, altijd een nicht MSM vraagt willekeurige BN’ers: ‘Psst, wat luister je?’ We scrollen door hun playlist.
Persis Bekkering
...
Wat zou er door de oordopjes van makeoverkoning Leco van Zadelhoff galmen? Zo duidelijk en gezaghebbend als hij is waar het gaat om stijladvies, zo vaag is hij over zijn muziekvoorkeur. ‘Ik heb voor elke gelegenheid wel wat’, concludeert de golvend geföhnde aankleedgoeroe. ‘Een vaste stroom of stijl heb ik niet.’ Wat voor stijlen passeren dan zoal de mp3-revue? ‘Soul, of funk als ik ervoor in de stemming ben, Nederlandsta-
Toneel
lig. Naast mijn iPod zet ik ook vaak de radio aan. Dat varieert van 100% NL tot Classic FM.’ Lieve Leco, help MSM nou even, met zo weinig details krijgen we nooit ons stukje vol. ‘Ik heb altijd wel een nummer van ABBA in de lijst staan. Eens een nicht, altijd een nicht, hè? Super Trouper staat bijvoorbeeld vaak op. Een mooi stuk van Vivaldi ontbreekt ook niet.’ Welke compositie uit het rijke oeuvre van de Rode Priester dan favoriet is, daar mogen we niet naar informeren. ‘Dat weet ik niet uit mijn hoofd, wat stel je moeilijke vragen! Ik ben niet van de details
en al helemaal niet nu.’ Goed, goed, sorry. ‘Wel ben ik een enorme muziekliefhebber.’ Wanneer MSM listig scrollt op zoek naar vreemde of gênante hitjes, naar de wansmaak van de stylist, vinden we niets opzienbarends. ‘Nee, het is bij mij heel mainstream. Extremiteiten zul je niet vinden. Wat dat aangaat ben ik heel eenvoudig.’ Of toch wel? Daar doemt K3 op in het beeldscherm. Hoe zal de grootste buitenkantkenner van ons land zich hieruit redden? ‘Ik heb een dochter van vierenhalf, zij vindt dat geweldig.’ Hmpf. 1
IJsland
KLACHTEN BLUE LAGOONDOOP VOOR BOEK WORDEN ECHT Vera Mann, de prijzenwinnende Vlaamse musical- en toneelactrice, speelt in Duet for One een aan multiple sclerose lijdende violiste in een rolstoel, maar is nu zelf ook door rugklachten getroffen. Zo heeft haar producent, Hans Cornelissen, laten weten. Pamela Teves neemt tijdelijk haar rol over. Wilbert Gieske, eertijds Robert in Goede Tijden, Slechte Tijden, speelt in het stuk haar psychiater.
...
Levensgenieten zonder jacuzzi
Scheldwoordenkoning Ronald Giphart presenteert zijn nieuwe roman IJsland in, u raadt het al, IJsland. De huisvaderende schrijver houdt zijn boek 6 november ten doop bij de naar een alcoholisch drankje klinkende Blue Lagoon, een warme bron tussen Reykjavik en het vliegveld van de IJslandse hoofdstad. De Blue Lagoon komt voor in zijn nieuwste schrijfsel, liet Uitgeverij Podium woensdag weten. In de roman wordt het komische duo Ludo en Egon van den Berg door
diens impresario meegenomen naar het ijskoude vrijheid van meningsuiting-paradijs, om daar de basis te leggen voor een nieuwe show. Ze willen er gletsjers bezoeken, met sneeuwscooters rondracen en het nachtleven van Reykjavik leren kennen. In het land moet de passie worden hersteld, vooral met tekstschrijver Giph die het lachen zelf is vergaan. Het is voor het eerst in vijf jaar dat Gipphie weer met een roman komt. Van zijn eerdere boeken zijn meer dan een miljoen exemplaren verkocht.
Dus gaat je nieuwste boek bijvoorbeeld over nestkastjes ophangen. Spannend? ‘Ach, het boek vertelt hoe een malle wijnboer in Frankrijk zijn dagen slijt. Het geeft aan hoe je in de war kunt raken van dingen die niet belangrijk zijn, zoals een nestkastje. Het is ’n soort dagboek.’ Op slurp.nu kunnen lezers een weekendje op je château winnen. Waar gaan ze van schrikken? ‘Hoeveel erbij komt kijken om een goed wijntje te maken, ik denk dat veel mensen dat niet beseffen.’ Je predikt tegen protserige wijnpoeha, maar dit is inmiddels je zevende boek over de drank. Is wijn dan toch ingewikkeld? ‘Zeker, ik snap er zelf ook nog steeds weinig van. Het is een natuurproduct, dat maakt het leuker dan toiletpapier. De natuur is onvoorspelbaar en daardoor kom je met wijn steeds voor verrassingen te staan.’ ‘Een goede wijn is nog geen bier.’ Nooit eens trek? ‘Nou... na zo’n wijnproeverij heb ik altijd een ontzettende droge mond. Dus dan vind ik een fris biertje ook heerlijk!’ 1
Tweet van de dag
Vervolgfilms
‘Koop even allemaal mijn boek. Veel leuker dan al die KUDTFILMS van mij over joden en homo’s.’
TWEEDE EN DERDE AVATAR
Eddy Terstall heeft al 530 tweets sinds zaterdag. Draait hij door?
Regisseur James Cameron heeft aangekondigd twee vervolgdelen te gaan maken op het miljoenensucces van de special-effectstopper Avatar. De dollartekens ziende filmmaker start begin volgend jaar met het maken van de scenario’s. De release van de eerste, voorlopig titelloze, sequel is gepland voor december 2014. Voor de derde film wordt een release in december 2015 overwogen.
Thriller wordt thriller?
Geld nodig?
Mail de tiplijn van MSM!
Productiebedrijf GK Films probeert momenteel de filmrechten van het in de jaren tachtig verschenen Thriller van Michael Jackson in handen te krijgen.
De 42-jarige Céline Dion, dit weekend bevallen van een tweeling, verkoopt de eerste foto’s van haar kroost aan het hoogst biedende tijdschrift.
Heeft u een interessant nieuwtje, wilt u ons iets influisteren of is er een topfeestje? Schroom niet en mail ons!
[email protected].
12
MsM
De hoofdrolspeler in de musical Soldaat van Oranje, Matteo van der Grijn, blijkt stiekem iets meer van de mozzarella dan van de jong belegen. En hij vond de film maar zozo. Musical ‘Soldaat van Oranje’
Meer Italiaan dan Nederlander Maarten Bloem AMSTERDAM
...
Acteur Matteo van der Grijn heeft een uurtje tot een touringcar hem van het Museumplein te Amsterdam oppikt met als eindbestemming Vliegbasis Valkenburg bij Leiden. De komende maanden kruipt hij daar, in een tot theater vertimmerde hangar, in de rol van corpsbal en verzetsheld Erik Hazelhoff Roelfzema in de musical Soldaat van Oranje. Om de heldendaden van Hazelhoff goed voor het voetlicht te brengen was er wat research nodig. Uit eigen dappere daden putten werd een beetje lastig. Matteo mijdt liever elke vorm van narigheid en redde nooit een kat uit een boom. ‘Van geweld word ik misselijk. Van mijn 10e tot mijn 20e woonde ik in Italië, daar werkte ik soms als badmeester. Stiekem hoop je dan dat er ‘iets’ gebeurt. Maar verder dan een zee-egel uit de voet van een meisje pellen ben ik niet gekomen.’ Gelukkig is er nog het bronmateriaal voor de musical, het boek Soldaat van Oranje van Hazelhoff, dat kon worden doorgespit ter inspiratie. ‘Een heel feitelijk relaas, over hem als persoon kom je niet veel te weten.’ Wat Matteo er wel uitviste, is dat een stel Leidse studenten in het verzet komt omdat ze niet achterover willen leunen. ‘Dat gaat heel spontaan, maar verloopt moeizaam. Ze vinden het voornamelijk spannend en zien zichzelf eigenlijk niet als helden.’
Gedateerd En dan is er nog de film Soldaat van Oranje uit 1977. Matteo schoof hem onlangs weer eens in de dvd-speler. ‘Acteren ze nou slecht, wat is er aan de hand?’ riep mijn vriendin toen ze het zag. Het was allemaal wat gedateerd, vooral het taalgebruik, het spel is wel goed. Volgens sommigen is het de beste Nederlandse film. ‘‘Tja’, denk ik dan.’ Toch zal de 29-jarige ster in wording het, in het collectieve geheugen van Nederlanders, op moeten nemen tegen Rutger Hauer, die in de film Hazelhoff speelde. Over eventuele vergelijkingen haalt Matteo echter de schouders op. ‘M’n vader zat met hem in de klas op de toneelschool, dát is een grappig detail. Maar wij zijn echt twee totaal verschillende Hazelhoffs. De film is anders dan het boek, de musical is weer anders dan de film.’ Matteo komt uit een familie met Römer-achtige trekjes. Vader Wim van der Grijn speelt toneel, net als moeders, zijn oma en wijlen opa (Ton Lensink, bekend van onder meer Ti-ta-tovenaar). Matteo maakt sporadisch uitstapjes naar tv, film en reclame (in De Gelukkige Huisvrouw wordt hij door een psychotische Carice van Houten van de sokken gereden op een golfbaan) maar het acteerhart klopt het snelst van toneelrollen, niet als de telefoon gaat met een castingverzoek voor een musical. ‘Ik had niet direct iets van, dit
moet ik doen. Ik zou met mijn eigen theatergezelschap een productie maken. En ik wist niet om wat voor rol het ging enzovoorts. Toen heb ik gezegd ‘ik kan niet’. Na zes maanden belden ze weer, of ik echt niet op auditie wilde komen. Aan het eind van de dag had ik de rol.’
Absurd wereldje Het had overigens weinig gescheeld of we hadden nooit van het bestaan van deze Italo-Hollander geweten. Matteo wilde namelijk kok worden. Van dat beroep droomde hij terwijl hij opgroeide in het Noord-Italiaans gehucht waar zijn moeder een agriturismo runt. ‘Ik voel mij dan ook meer Italiaan dan Nederlander’, bekent de Soldaat van Oranje (in het bezit van één paspoort, het Nederlandse). ‘Ik woonde daar immers in mijn vormende jaren. Toen ik op mijn 23e toch in Nederland naar de toneelschool ging, werd ik er meteen op gewezen dat ik te direct was en te veel wilde discussiëren, dat is in Italië doodnormaal’, aldus de acteur die wel zegt te juichen voor Oranje als ze moeten voetballen tegen de Azzurri. Matteo blinkt uit in Nederlandse nuchterheid als het op ambities aankomt. ‘Ik wil mooie rollen spelen, maar niet ten koste van alles. Ik heb net een dochter gekregen, dat relativeert ook. Ik doe bij alles wat ik doe altijd mijn best, maar ik hoef niet koste wat het kost een BN’er te zijn.’ De route van Rutger Hauer, die na het succes van Soldaat van Oranje door Hollywood werd gebeld, ligt minder voor de hand. ‘Ik ben daar ooit geweest, het was een absurd en grappig wereldje. Heb mijzelf daar ook niet ontzettend lopen pluggen, ik ben lekker bezig zoals het nu gaat.’ Zaterdag is het D-Day voor Matteo, dan gaat de musical in première. Beatrix van Oranje, die nog bij de Soldaat van Oranje aan het handje liep, komt ook. Een hele eer natuurlijk, en spannend. Maar nog spannender is het dat Matteo’s ouders komen kijken. Dan komt de angsthaas in hem naar boven. ‘Mijn vader en moeder zijn ongelooflijk kritisch, weten heel veel van toneel; voor hen doe je het uiteindelijk. Zij kijken natuurlijk dwars door mij heen.’ 1
De echte soldaat Erik Hazelhoff Roelfzema was rechtenstudent toen WO II uitbrak en zat in het verzet. Vanuit Engeland, waar hij naar toe vluchtte, zette hij dat werk voort en vloog hij bij de RAF. Na de oorlog verhuisde hij naar de VS. Daar schreef hij het boek Soldaat van Oranje over zijn belevenissen. 1
ANP
Ahoy, Zucchero
Baksteentje gappen
Affaire langs de lijn
De Italiaanse nachtegaal Zucchero staat in mei in Ahoy. Vanaf morgen kunt u in slaapzaak voor het kaartjeskantoor liggen.
Niet alleen resten van de Berlijnse muur zijn begerenswaardig: Beatles-fans roven rode baksteentjes van het vervallen huis van drummer Ringo Starr.
Volgens anonieme fluisteraars heeft Toine van Peperstraten zijn vrouw verlaten voor de Studio Sport-regisseuse, zo meldt weekblad Privé.
Urban Living
13
Mykea Customize je kast
Een nieuw jasje voor brave Billy Ikea is betaalbaar, maar standaard. Dus bedachten een paar Amsterdamse vrienden Mykea. Met vinylstickers geef je de Zweedse meubels een persoonlijk tintje. Floor van Dijck AMSTERDAM
...
Mykea is een webshop die het mogelijk maakt om de belangrijkste meubels van Ikea je eigen persoonlijkheid mee te geven. In de webshop vind je allerlei bijzondere en vrolijke designs voor op die saaie witte Billy-kast. Het idee kwam toen Gert van de Cappelle en zijn collega’s in de Ikea stonden om kantoormeubilair te kopen. De Ikea-meubels zagen er in hun uiteindelijke omgeving kaal en naakt uit. ‘We dachten toen: ‘hier moeten we wat mee’ en zijn toen zelf gaan onderzoeken wat customizen precies is. Je ziet dat mensen hun iPhone opleuken met allerlei covers, en er zo een eigen persoonlijkheid aan geven.’ Hij vervolgt: ‘Ikea heeft leuke ontwerpen voor een goede prijs, maar nogal uniform. Met Mykea kun je je eigen expressie kwijt op die meubels.’ Dat gebeurt door middel van vinylstickers. De stickers van Mykea zijn precies op maat gemaakt voor de
meest voorkomende Ikea-meubels. Op de site staan verschillende ontwerpen, die je kunt bestellen om jouw Billy, Expedit of Malm-bed een eigen smaakje te geven. Maar heb je een minder standaard Ikea-meubel, dan valt dat ook te regelen. Mykea produceert geheel ‘on demand’. Er is geen voorraad, pas als een bestelling binnenkomt wordt de sticker geproduceerd. In Amsterdam. Dat zorgt voor lage productie- en transportkosten. Voor 45 euro heb je al een bed in eigen stijl. Mykea werkt samen met jonge ontwerpers en ontwerpbureaus, maar nodigt designers ook uit om zelf iets aan te leveren. Als het ontwerp wordt verkocht, deelt de ontwerper mee in de winst.
Kale Ikea-kasten krijgen een heel andere aanblik...
Grap Van de geel-blauwe Zweedse moloch hebben ze nog niets gehoord. ‘Ik heb al wel een interview gelezen, waarin een woordvoerster van Ikea zei dat ze het een heel leuk idee vonden. We zijn ook geen concurrenten natuurlijk, en ook niet bedreigend.’ Het is eigenlijk een uit de hand gelopen grap, vertelt Van de Cappelle. Toch professionaliseert het bedrijfje snel. ‘Het is een leuk avontuur. We zijn nu zes weken live en verkopen al elke dag en we krijgen veel mailtjes van
consumenten en designers. Er zijn ook al bestellingen uit het buitenland.’ En dus komen er meer opties. ‘Vanaf half november is er een kindersectie op de site. Met bekende cartoonfiguren voor op bedden en kasten. Dat wordt helemaal geweldig.’ Ook kun je vanaf begin november via de site je eigen ontwerp of foto laten printen. ‘Die komt dan niet in de shop, maar is alleen voor jou.’ Ideaal voor echte individualisten voor wie gepimpt nog niet persoonlijk en uniek genoeg is. 1
...met stickers van Mykea.
Design shoppen Vakmanschap
Maak kennis met de ontwerpers en hun wereld achter het ding Van schoenen tot vazen en van lepels tot hoedendozen: op designbeurs Meesterlijk in Eindhoven staat vakmanschap centraal. Floor van Dijck AMSTERDAM
...
In het kader van de Dutch Designweek in Eindhoven deze week veel aandacht voor Nederlands ontwerp. Om ontwerp ten volste te beleven moet je dan ook afreizen naar de Lichtstad, die bruist van de tentoonstellingen, symposia en activiteiten, zoals verderop te lezen is in Rondje Randstad van deze krant. Maar je
kunt er ook concreet Dutch Design kopen op de beurs ‘Meesterlijk, design en ambacht.’ Sieraden, gebruiksvoorwerpen van glas en kristal, objecten van hout, metaal en keramiek en draagbare objecten als schoenen, hoeden, tassen en andere accessoires; de eerste etage van het voormalige SDP-gebouw op Strijp S puilt uit van de bijzondere spullen. Wat daar overheerst, is het besef dat ambachtswerk nog steeds enorm actueel is. ‘Je merkt dat als mensen zien hoeveel tijd en liefde in het maakproces van zo’n product gaat zitten, de prijs geen doorslaggevende factor meer is. De beleving van het werk verandert. Er komt een andere belangstelling,
mensen krijgen oog voor het vakmanschap.’ Aan het woord is Nicole Uniquole, mede-organisator van Meesterlijk en lid van het platform Ambachtseconomie. ‘In Nederland zijn 900.000 ambachtslieden werkzaam. Van goud- en zilversmeden tot schoenmakers en van glasblazers tot wevers. We organiseren deze beurs om het imago van deze ontwerpdiscipline op te krikken, maar als je hier rondloopt dan kun je je bijna niet voorstellen dat dat nodig is.’ Ongeveer honderd ontwerpers presenteren zichzelf en hun werk op Meesterlijk. Onder meer de robuuste handgemaakte vazen van Esther Stasse, de schoenen van Jan Jansen, de
uitgesproken hoeden van Herma de Jong, maar ook veel jonge en onbekende ontwerpers zijn er te zien. Alle producten op de beurs zijn zelfge-
‘Ik zie een hang naar authenticiteit. Mensen willen iets unieks.’ Nicole Uniquole
maakt of ontworpen door de mensen in de stand en op de beurs te koop. Sommige ontwerpers werken ter plekke, anderen tonen filmpjes van
het productieproces. ‘Zaterdag hadden we twee Spakenburgse dames, in klederdracht, die werken in opdracht van een moderne tassenontwerpster. Zo’n mooi gezicht.’ Volgens Uniquole is de Nederlandse ambacht- en vormgeefsector springlevend, ook bij de consument. ‘Ik zie heel duidelijk een hang naar authenticiteit. Weg van de massaproductie. Mensen willen iets unieks. Je koopt hier rechtstreeks bij de maker, en maakt zo kennis met de wereld achter het product. De liefde voor het werk en het materiaal.’ 1 De beurs Meesterlijk duurt nog tot en met zondag. www.meesterlijk.nu
Voor wie draag jij het armbandje? Bestel het unieke armbandje voor € 3,99 op kwfkankerbestrijding.nl of koop het bij DIDI, ICI Paris XL of DA Drogist.
Online gebarentaal
Amerikanen verkopen meer
Leefbaar Wenen
De gemeente Hoogezand-Sappemeer krijgt een online doventolk. De tolk vertaalt op afstand het gesprek tussen een ambtenaar en een slechthorende.
In de VS trekt de woningmarkt sneller aan dan verwacht. In september nam het aantal bestaande huizen dat van eigenaar wisselde met tien procent toe.
Wenen is voor het tweede jaar op rij benoemd tot Meest Leefbare Stad Ter Wereld. De Oostenrijkse hoofdstad bestaat voor bijna de helft uit groen.
KUNSTUITVERKOOP 17::1 (-; -71 1 !71- 01 7 -. 0 ;' 6-04174110 2 , /;9
1;1 %/-- *1130 8' 6-04174110 ,22 , /;9
1: 70 ;1 41: !4711: ,2 2 ,5 /;9
-:7 $ 1-:7 -0/-1 :764-671' 6-04174110 /;9
17::1 1 6- 01 1 :1 !71- /6-- !:7113 018 !4711: 5 /;9
/1.1 "1-41 #1 1 - 1 1;1401 %1/6718 74711: ,2 5 /;9
1: & ;71 :- (71 764-671' -04174110 ,2 2 /;9
17::1 - "1/617- 764-671' 6-04174110 2 , /;9
KORTINGEN TOT 60% "7/- "-7 764-671 ,2 2
/;9
0 " :1 -1 *1130 8' 6-04174110 ,22 2 /;9
7 --7::- "1 7 764-671 ,2, /;9
-:7 (1 - %77 / :
,2 , , /;9
Zat. 30 & Zon. 31 OKT. 10 - 18u
1.1 7 -/61 74711: , /;9
71;- 7 14 !:7113 018 74711: , , /;9
1;1 % :71 !:7113 !74711: 5 /;9
0 6 /8 1 /: 018 !74711: , , /;9
)-6: -:7 1130 8 2 2 /;9
K o n i n g i n n e w e g 8 3 , A’ d a m | 0 2 0 6 7 2 0 9 8 9 BIJ ARTHOUSE KRIJGT U TEGEN INLEVERING VAN DEZE UITNODIGING 10% EXTRA KORTING
Urban Living
15
Dekbedovertrekken zijn er in duizend soorten. Wat op je bed ligt, zegt vrij veel over wie je bent. Kan belangrijk zijn, vooral als je bezoek over de vloer krijgt. Vier bijzondere stijlen om stylish onder te snurken. Fashion Victim
Floor van Dijck AMSTERDAM
...
Stoer & funky
Bedtextiel Stijlvol snurken
Veel modemerken maken de laatste jaren de stap om ook woonaccessoires te gaan verkopen. In het lage segment (zoals H&M en Zara), in het top end-circuit (Gucci, Fendi), maar ook daartussen. Het Italiaanse Diesel komt deze herfst in samenwerking met meubelmerk Moroso met een robuuste meubellijn met als thema ‘rock’. Daarbij zit ook een lijn huistextiel, met een serie leuke dekbedovertrekken. Er is er een met een dromerige bomenprint, eentje met een witte chesterfieldlook en een in Delfts blauw. Muzikanten en dj’s kunnen ervoor kiezen te slapen onder knopjes van mengpanelen en oude taperecorders en met hun hoofd op draaitafelkussens. Dat roept associaties op met jongetjes die vroeger onder een slecht getekende Ferrari sliepen, maar wees niet bang. Diesel zou Diesel niet zijn als de uitvoering niet in orde was. Voor muzikale dromers.
Dromen onder couture of kartonnen doos
Lief & strak
Boven: Diesel, met je hoofd op draaitafels. Linksonder: design van Mart Visser. Rechts: White Laundry van Snurk.
Geluidsoverlast
Uitspraak Raad van State
Via de webshop www.heelwit.nl, koop je, je raadt het al: witte spullen. Heelwit heeft veel heel mooi bedtextiel. Spierwit, maar niet saai en klinisch dankzij applicaties, stiksels, andere weeftechnieken , borduursels en bloemen. Ontwerper Mirjam Boon is de webshop zelf begonnen, omdat ze vond dat er te veel uniformiteit was op het gebied van slaapspullen. Nu kun je dromen onder witte lelies en rozen of onder een romantisch hagelwit dekje met parelprint. Lief en romantisch, maar tegelijkertijd strak. Heel handig kan ook: een dekbedovertrek met vakjes waarin je je afstandbediening of mobiel kwijt kunt. Alles van vijfsterrenhotelkatoen en een stuk origineler dan een standaard wit overtrek uit een warenhuis.
Nog een couturier die de stap heeft gemaakt van kleding naar interieurtextiel, is Mart Visser. De Hollandse topontwerper maakte een collectie voor echte fashion victims. Zo maak je van je slaapkamer een soort catwalk waarover je jezelf ’s nachts voorbij ziet schrijden in een van Marts couture creaties. Een Mart Visser voor op je bed is een stuk beter te betalen dan zijn jurken: een dekbed uit de Home Couture Collectie begint bij 80 euro. Verkrijgbaar via www.martvisserdekbedovertrekken.nl, waar bij elk dekbed ook een bijpassende jurk te zien is. Om van te dromen.
Origineel & verantwoord Van couture naar karton nu. Niet nieuw, maar immer actueel én blijvend bijzonder, is het dekbed ‘Le Clochard’ van Snurk. Hiermee slaap je op straat en onder een kartonnen doos, maar dan wel met het comfort van je eigen luxe bed. Een gimmick, plus mooi van kwaliteit en maatschappelijk verantwoord. Uit solidariteit met jongeren die echt op straat leven, gaat een deel van de opbrengst van dit bedtextiel naar dakloze jongeren. Ook heeft Snurk de serie White Laundry; alsof je je string en sokken op bed hebt laten slingeren, en Retro, met de look van een kriebelige oude wollen deken en een vers gesteven laken, zoals bij oma. Alles in zacht comfortabel katoen. De Nederlandse ontwerpers van Snurk zijn druk met een nieuwe collectie met daarin Twirre, een dekbedovertrek met de print van een levensgroot wollen breiwerk, en Madtrass: een overtrek in matraslook. Deze worden vanaf half november verwacht. Wat vertraagd, vanwege problemen met transport. De overtrekken worden namelijk geproduceerd in Pakistan, omdat die fabriek de enige was die kon garanderen geen gebruik te maken van kinderarbeid. Zo snurk je helemaal origineel én verantwoord. 1
Wageningen
BANNE TOREN DE VESTE MAG NIET UIT BESTEL ‘PAAL’ KOMT ER KOMT ER NIET DAN NU TOCH De bouw van een 37 meter hoge woontoren in Amsterdam-Noord gaat voorlopig niet door. De Raad van State oordeelde dat de zogenoemde Banne Toren niet kan worden gebouwd op basis van het huidige bestemmingsplan: bewoners lopen het risico op geluidsoverlast van een nabijgelegen weg. Dat blijkt uit een uitspraak in de zaak, aangespannen door het BovenIJ Ziekenhuis in de hoofdstad.
De toenmalige minister voor Wonen, Wijken en Integratie, Van der Laan, heeft het verzoek van Woningstichting De Veste uit Ommen om het bestel van woningcorporaties te mogen verlaten, terecht afgewezen. Die uitspraak deed de Raad van State gisteren. De Veste wilde uit het bestel stappen, onder meer omdat het door de woningcorporatieregels bepaalde fiscale voordelen zou mislopen. Volgens de minister mogen woningcorporaties niet vrijwillig het bestel verlaten.
De Veste voerde aan dat het door de woningcorporatieregels in zijn eigendomsrecht wordt beperkt. Naar het oordeel van de Raad van State is die beperking gerechtvaardigd met het oog op het zwaarder wegende algemene belang van een goede volkshuisvesting. Een corporatie kan door de minister bij wijze van sanctie uit het bestel worden gezet, bijvoorbeeld wanneer een corporatie schade toebrengt aan het belang van de volkshuisvesting. Dat was hier niet aan de orde.
Wageningen kan eindelijk het monument Vrijheidsvuur oprichten. Dat blijkt uit een uitspraak van de bestuursrechter. Tegenstanders hadden een rechtszaak aangespannen tegen het metershoge uitschuifbare koperen monument met eeuwig brandende gasvlam. Het werk lijkt volgens klagers op een kruisraket, of zelfs een penis. In de volksmond wordt hij al de Paal van Bernhard genoemd.
HH
Het gas bij de buren...
Achter de duinen
Graag of niet!
...is mogelijk groener. Sinds deze week kunnen Nederlandse huishoudens kiezen voor ‘groen’ gas van energieleverancier Greenchoice.
Den Haag laat volgende week 1,1 miljoen kubieke meter zand op het Scheveningse strand spuiten. De klus is onderdeel van de kustversterking.
Maar weinig Rotterdamse ondernemers hebben gebruikgemaakt van de subsidiemogelijkheid om in hun zaak veiligheidsmaatregelen te treffen.
16
Uit & thuis RONDJE RANDSTAD
AGENDA
Designcollectief ‘Lol hebben in lol maken’
VRIJDAG T/M ZONDAG
MUZIEK Mettaphor Vr, Jazzcafé de Spieghel, Groningen Het enige concert in Nederland van deze funkband uit Australië! Emergenza Vr, Winston Kingdom, Amsterdam Emergenza is een pay to play-festival voor opkomende bands. In 150 steden in Amerika, Europa, Australië en Azië houdt Emergenza wedstrijden. Hanggai Vr, Tivoli De Helling, Utrecht Hanggai is een band uit Peking die een mix maakt van Chinese punkrock met een boventoon van traditionele muziek uit Mongolië.
FESTIVALS A Revolution in b-minor Vr, De Doelen, Rotterdam. Festival met (inter-)nationaal songwriters-talent. In een intieme setting kleden artiesten hun nummers uit en gaan ze terug naar de basis van hun songs. Tribal Art Fair Vr, De Duif, Amsterdam. De achtste editie van deze kunstbeurs.Met kunstvoorwerpen en objecten van niet-westerse volken. Vaak met religieuze of rituele elementen. Wicked Words Festival Vr, Zaal 100, Amsterdam. Festival van eigentijdse muziek en poëzie met een poltiek-bewuste inslag. Met als speciale gast Attila The Stockbrocker.
NIGHTLIFE From Dusk Till Dawn Za, Gashouder Westergasfabriek, Amsterdam. Halloweenparty met muziek van Joost van Bellen en When Harry Met Sally en entertainment van The Funeral Crashers, Deadcorpsedancers en Scullcrew. Hallooween # 2 Za, Bink36/PIP, Den Haag. Rare drankjes en belachelijke optredens met even belachelijke genres als trance, 80s en 90s. Thriller Halloween Party 2010 Vr, Thalia Lounge, Rotterdam. Een eclectische muziekmix met Irwan , Sir Edward , Sky Exide , Bjorn , Double R , Nick Le Mato , Ritchell Giel en Z-Qo.
PLACETOGO REDACTIE NL 030
Iedereen ziet er beter uit in Orloff
...
Wat Verbouwing café Orloff Waar Donkere Gaard 8, Utrecht. Wanneer ma t/m vrij 8.00 tot 1.00, za v.a. 9.00, zo v.a. 11.00.
www.orloff.nl
Verwarring in het olijke design-circus
Designcollectief La Bolleur neemt het leven niet zo serieus. Over de kunst van feesten, eten en lachen. Vanja van der Leeden EINDHOVEN
...
Deze week even niet het Randstedelijke rondje rond de kerk. Lichtstad Eindhoven staat voor de tiende keer in het teken van ‘Dutch Design’, inmiddels een exportproduct van het kaliber Made In Italy. De Dutch Design Week (DDW) is uitgegroeid tot een soort VVV-evenement. Al op het station staan schoolmeisjes met routemapjes klaar om je richting bekende locaties als de Design Academy en het Strijp (het voormalige Philipsgebouw) te wijzen. Op meer dan 60 plekken worden zo’n 300 projecten vertoond. Van cactus-elixirinstallaties tot een afvaardiging van de TU Delft met productontwerp dat je ook écht ergens voor kunt gebruiken.
Bordeelkrakers In deze creatieve jungle bevindt zich designcollectief La Bolleur. Zeven oud-academiegedienden waarvan de eerste drie vijf jaar terug een bordeel kraakten; La Bolleur. Met hun illustere feesten bouwden ze aan een notoire reputatie. Ze luisteren de publieke ruimte op met ballonbeesten en protestmarsen tegen niks. Officieel niet verbonden aan DDW ( ‘dat is inmiddels zo’n circus’, aldus La Bolleur) verzorgt het collectief tijdens de designweek een avondprogramma. Dat begon met het ‘officiële openingsfeest’ – niet officieel, maar gewoon zo gedoopt – en eindigt komende zaterdag met een Birthday Bash in skatepark Area 51.
Tussen kunst en feest La Bolleur zit tussen kunst, ontwerp en feestcommissie in. ‘Ons doel is lol hebben en verwarring creëren.’ Frank
Winnubst is een van de acht. Hij leidt ons rond in de expositieruimte in de Smalle Haven, waar vijf jaar werk hangt. Lol en verwarring leverden vorig jaar een design award op voor integrated brand marketing. ‘De Magnums stonden nog op de bar’, vertelt Winnubst over de begintijd van La Bolleur. Het gekraakte hoerenhuis bood een dankbaar podium voor de Eindhovense band Stuurbaard Bakkebaard die meteen
Inmiddels is een ‘hondje opzetten’ een begrip in Eindhoven. een week lang bordeel boekte. Het vroegere zakelijke publiek uit de lichtstad maakte plaats voor de designwereld. ‘Academiedirectrice Anne Mieke Eggenkamp eindigde speechend met een glas champagne op de bar’, memoreert Winnubst. Het bordeel is niet meer. Nu is er ‘het boerderijtje’, een van de oudste monumentjes van de stad. Het stinkt er naar verschaald bier, maar Winnubst verzekert: ‘Hier gaat straks de hele designwereld weer uit zijn dak.’
Milaan begrijpt het niet Op de Salone del Mobile in Milaan krijgen ze lucht van de Brabantse vibe. La Bolleur introduceert er in 2008 de ‘koekoeksklok’: een verrijdbaar huisje waaruit zich een opblaasbare verrassing ontvouwt. De Italianen snappen er weinig van. ‘Niemand begrijpt het, maar de vibe is gewoon goed’, schouderophaalt Winnubst. ’s Avonds loopt het Bolleurfeestje bij een buitenbad compleet uit de hand.
S
tudenten die er ooit hun eerste Utrechtse biertje dronken, nemen inmiddels hun kroost mee naar Orloff. Het café is al twee decennia lang een begrip in de Domstad. Afgelopen april werd er radicaal verbouwd. Dit leverde twee keer zo veel ruimte op. Het einde van het altijd knusse Orloff ? ‘Het is groter, maar nog steeds een kroeg en geen danscafé’, zegt barman Tom. ‘Wel is het veel drukker sinds de verbouwing, vooral op vrijdag en zaterdag.’ Ook op deze gure zondagavond loopt het langzaam vol met twintigers, dertigers en veertigers. ‘Soms zitten hier zelfs BN’e rs’, aldus Tom. Dankzij een vermelding in de Lonely
Planet komen hier ook veel internationale studenten. Bij binnenkomst doet Orloff ruimer aan dan voorheen, maar zeker
La Bolleur staat garant voor vrolijkheid en feest. FOTO’S: MARJOLIJNE PERQUIN
Het is de voedingsbodem voor een vervolgopdracht: met een mini-golf installatie staat La Bolleur in april weer op de Salone.
Ballonnen De projecten zijn uiteenlopend dankzij de vele disciplines die het collectief huisvest. Met veel culinaire inbreng door de aanwezigheid van twee koks. Meest recent zijn de balloon animals. De gemeente Eindhoven vroeg iets te doen voor het centrum van de stad. De jongens kwamen
niet minder knus. Aan de linkerkant van de bar is de kroeg uitgebreid met een kleurige, warme zithoek. Mensen aan tafeltjes roezemoezen, terwijl er op een laag volume rustgevende muziek klinkt. Het karakter van een bruine kroeg is behouden, maar de uitstraling is stijlvoller. Lena, internationale student aan de UU, vindt bovendien dat iedereen er een stuk beter uitziet in Café Orloff. ‘Ik hou van het gedempte licht. Het is wat donker, maar wel gezellig.’ Vriendin Nicole heeft wel een kleine kanttekening: ‘The toilet smells funny!’ Na een drankje of zes is de lange wenteltrap richting dit toilet een kleine uitdaging, maar de trap past goed
met langwerpige ballonnen, die met behulp van een motortje worden opgeblazen tot immense beesten van onhandelbare afmeting. Milieuvriendelijk? Nee. Nuttig? Ook niet. Maar ze roepen wel herkenning en sympathie op. Een ‘hondje opzetten’ is inmiddels een begrip in Eindhoven. Een grote in elkaar geknoopte ballon siert op dit moment nog de hal van het stadhuis. Het zou leuk zijn als La Bolleur de Randstad eens kwam opvrolijken. Winnubst: ‘Den Haag maakt kans,
bij het authentieke interieur. Thijs en Moos zijn nog net geen stamgasten in de kroeg. ‘’s Ochtends lees je hier de krant, ’s middags ga je lunchen en ’s avonds kun je uitgebreid borrelen. De sfeer is persoonlijk en de drank van goede kwaliteit. Altijd leuk dus!’ Conclusie? Orloff is nog steeds Orloff, maar in een ruimer jasje. 1
* Deze rubriek is een samenwerking tussen NL Unlimited en De Pers. Zie voor meer clubrecensies de NL-magazines.
Paardrijden in de Bijenkorf
Eten met een gesust geweten
Outfitje gamen
Het luxe Franse modehuis Hermès dat van oorsprong een zadelmakerij is, opent vandaag een tweede Amsterdamse winkel in de Bijenkorf.
Na de restaurantweek is er nu ook een fair trade restaurantweek. Tot en met 31 oktober eerlijke ananas, bananen en avocado’s op het menu.
Nintendo gaat een samenwerking aan met modemerk Bershka. De najaarscollectie zie je terug in het spel Style Boutique en is via internet te downloaden.
Uit & thuis RONDJE RANDSTAD
17
Bubbels Ecochic wordt de nieuwe trend
Groene champagne uit kartonnetje ECO SPOT VANJA VAN DER LEEDEN
AMSTERDAM
...
‘Zo groen mogelijk’, willen Bram Agoston en Bart Krieger zijn. Twee champagne-importeurs die naar eigen zeggen een nichemarkt hebben ontdekt: ecoproducten in het luxe segment. Met hun bedrijf Organic Champagne importeren ze niet alleen biologische, maar ook biologisch-dynamische champagne. Waar het nog aan ontbrak was een duurzame verpakking voor de biobubbels.
Ecobag Voor het eerst op de Nederlandse markt introduceert het tweetal de Organic Champagnebag. Een tas vervaardigd uit 100 procent gerecycled karton, als je ‘m hergebruikt wordt-ie nóg duurzamer. Voor het eerst op de Nederlandse markt? Je vraagt je af waar die tas dan vandaan komt. China? ‘Het is eigenlijk zwaar geheim’, zegt Bart Krieger. Europa dan? ‘Mjaa’, weifelt hij. Agoston & Krieger wil de tas als enige in Nederland importeren en ook aan slijters verkopen. Daarom doet Krieger liever niet uit de doeken waar de tas
vandaan komt. Hoe deze vervaardigd wordt en door wie blijft dus in het midden.
Beter biologisch? De ecobag past in ieder geval goed bij de bedrijfsfilosofie van Organic Champagne en in de trend van ecochic. Over de toegevoegde waarde van biologisch voedsel zijn de meningen verdeeld. Zo wees een onderzoek van het ministerie van Landbouw in 2007 uit dat biologisch voedsel niet gezonder zou zijn. Uit
Het ontbrak nog aan een duurzame verpakking voor de biobubbels. het onderzoek, dat plaatsvond onder kippen, bleek overigens wel dat het immuunsysteem van de kippen die biologisch voer aten, verbeterde. Krieger denkt in ieder geval dat biologische producten beter zijn voor de mens. Hij noemt wat menselijke ongemakken, die zomaar met ons gemanipuleerde en bespoten voedsel te maken zouden kunnen hebben. ‘Psychoses, eczeem, allergieën, ze komen ergens vandaan.’ Agoston & Krieger is niet het enige bedrijf dat biologische champagne importeert, wel het enige dat champagne van Franck Pascal verkoopt.
Bram en Bart op de sjieke én groene tour. WILLEM DE ROON
Het huis van Pascal maakt biologisch-dynamische champagne. Bij biologisch-dynamische productie wordt niet alleen zonder bestrijdingsmiddelen en op milieuvriendelijke wijze gewerkt, maar wordt er ook iets teruggegeven aan de aarde.
Kosmische drank Bodemvruchtbaarheid en versterking van de natuurlijke groei staan centraal. Naast nog wat kosmoskenmerken zoals hemellichamen, die we hier
voor het gemak even buiten beschouwing laten. Pascal begon aan de biologisch-dynamische champagneproductie na zijn militaire dienst. Tot zijn schrik constateerde hij dat de gifstoffen van biochemische wapens waarmee mensen worden omgelegd, ook in de wijnbouw worden toegepast. Pascal is vast blij met de nieuwe ecobag. Deze past beter bij zijn kosmische drank dan biochemische wapens. 1
Culturele Zondag No Label
In afwachting van de gemaskerde rapper want daar komt member Steie vandaan.’ De vreemde eend in de bijt mag zich dan een beetje afzetten tegen het designcircus in de rest van de stad, intussen biedt La Bolleur met hun hang-out juist dat waar de designwereld momenteel behoefte aan lijkt te hebben: ‘Social Design.’ Volgens de trendboekjes van de VVV-meisjes bij station Eindhoven de trend die de toekomst gaat kleuren. 1 Meer info op www.labolleur.com.
KOUDE LUNCH DIRK KOPPES
Assemblagelijn voor manegechic
...
Wat Brasserie De Joffers Waar Willemsparkweg 163, Amsterdam Open 7 dagen per week, za tot 20.00, zo tot 19.00 www.brasseriedejoffers.nl
Komend weekend staat Utrecht in het teken van Culturele Zondag No Label. Utrechtse topper Kyteman geeft een gratis voorproefje van zijn nieuwe project. Jeffrey Buys AMSTERDAM
...
Toen trompettist Kyteman twee jaar geleden debuteerde op het Utrechtse No Label festival, hielden weinig mensen rekening met de enorme successen die zouden volgen. Shows van zijn hiphoporkest verkochten in rap tempo uit en critici waren enthousiast.
E
en instituut in Amsterdams rijkeluisrayon Oud-Zuid, zo mag je brasserie De Joffers wel noemen. Eigenaren Hans van der Zalm en Marja Koppen runnen de zaak pas sinds 1993, maar niemand kan zich meer een tijdperk zonder De Joffers herinneren. Deze verzamelplek voor Bekend en Onbekend gefortuneerd Nederland zit zeven dagen per weken stampvol. Voormalig bondscoach Marco van Basten komt af en toe langs op het terras, en deze middag zit Patricia Paay op de voorste rij haar weelderige haarbos te schudden. De Niet Bekende Nederlanders kenmerken zich qua kleding door de manegelook. De lichtgebronsde ama-
Ook het festival zelf bleek een voltreffer. Tijdens deze derde editie staan er nog grotere namen op de podia, is er nog meer interactie met bezoekers en openen meer musea hun deuren.
Avonduren pas in 2011in première gaat. Leg je slaapzak maar alvast voor de deur van theater De Kikker, de voorstelling is namelijk gratis.
Kytopia
De vreemdste artiest uit de internationale hiphopscene sluit het festival af.
Het avontuur met Kytemans hiphoporkest eindigde net zo snel als het begonnen was: hij trok de stekker eruit. Tijd voor nieuwe projecten. Onder de naam Kytopia is De Avonduren, een verzameling sprookjes, mythen, fabels en sagen, gerapt en gezongen door MC Kapabel en een aantal leden van het voormalige hiphoporkest, daar één van. Een primeur dus voor No Label, aangezien De
vurig op hopen. DOOM wil nog wel eens te laat komen, of erger, een dubbelganger sturen.
Masker
De minst conventionele man uit de internationale hiphopwereld sluit zondagavond het Culturele Zondag No Label festival af in Utrecht. Tenminste, dat is waar fans en organisatie
zones kiezen consequent voor beige grondtonen met leren laarzen en strakke jasjes, hun herfstvakantiekroost pakt uit met roodwitblauwe Tommy- en Ralph-polo’s. De lunchkaart van De Joffers biedt garnalencroquetten van Holtkamp en vooral salades met veel zalm en rivierkreeftstaartjes. Daarnaast luxe varianten van de hamburger. Hollandse pot voor de moeilijke eter. Het taartje met rivierkreeft behelst een torentje met rucola, gerookte zalm, kreeftstaartjes, een gebakken kwarteleitje en wasabidressing. Een stevige portie, waarbij de chef niet kinderachtig doet met de rivierkreeftjes. Echt koken kun je het niet noemen, de
Dat laatste is niet zo moeilijk. Het gezicht van de New Yorker, die voorheen bekend stond onder de artiestennaam MF DOOM, gaat namelijk steevast schuil achter een metalen masker. De letters M en F staan dan ook niet voor ‘MotherFucker’, maar voor ‘Metal Face’. En zo komt het dat zijn trouwe schare volgelingen elk bezoek aan Nederland met een mix van angst, beven en opwinding tegemoetziet. Zondag gaan we meemaken wat het wordt, in Tivoli. 1
meeste gerechten op de kaart kenmerken zich door assemblagekoken: prop wat rauwe ingrediënten bij elkaar en noem het een salade. Met zulke ultrasimpele receptuur kun je eigenlijk niet stuk. Als de hamburgers en frieten maar goed gebakken zijn, dan gaat 75 procent van de bezoekers tevreden naar huis. Fitnessverslaafden kunnen dit terras beter overslaan, de volvette calorieëntorentjes richten meer schade aan dan ze culinair opleveren. Maar om de Blaricumse buurvrouw tegen te komen, blijft De Joffers onmisbaar. 1
Interviews
Museumnacht
Doe mee
Op No Label’s zondag zijn er interviews met onder anderen de politiek geëngageerde nederhopper Salah Edin en schrijfster Sladjana Labovic.
Acht musea doen op zaterdagavond en -nacht mee aan de Museum Club Night. Een soort museumnacht, maar dan met clubprogrammering.
Geld verdienen met je eigen mening? Geef jouw visie op No Label en win concertkaartjes. Gebruik de tags #cznl (Twitter) of #cznl2010 (YouTube).
[LU [L U KPL VW QL aP[ LU TL[ TLUZL Z[LYKHTZL 9VKL KV HU NH Z \R >PS QPQ PL[Z SL Y IPQ OL[ (T U 2PQR VW K KHU ]YPQ^PSSPNL ^HJO[LU& >VY UHTLSPQR UPL[ HSSLLU IPQ YHTWL LY U aPQ L > Z 2Y\P S Z[LYKHT VM IL YVKLRY\PZUSHT
Mix
20.00
THE KARDASHIANS NET5 Reality rond celebbimbo’s zonder noemenswaardige talenten.
Nederland 1 17:21 17:23 17:25 17:59 18:00 18:15 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:30 22:15 23:00 23:55
DE GROTE BIJBELQUIZ 2010, NED2 Wie weet het meest van de bestseller van de afgelopen twee millennia?
Nederland 2
De muziek van Dimitri Sjostakovitsj Tonky Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo De vakantiedokter NOS Journaal Naaste familie Het mooiste meisje van de klas Politie te paard Pauw & Witteman NOS Journaal
17:00 17:05 17:35 18:20 18:55 19:25 19:55 20:25 22:00 22:55
The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s Half past dead Hooligans
17:05 17:10 18:05 19:00 19:35 20:30 22:30 23:20
RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 22:30
20.25
22.15
POLITIE TE PAARD NED1 Wie het geleuter rond paarden negeert, stuit op aardig actiebeeld van de politie.
Nederland 3
NOS Journaal Nederland helpt Tijd voor MAX Kruispunt Man bijt hond Meldpunt That’s the question De Grote Bijbelquiz 2010 Nieuwsuur Holland Doc: Liefdeswinter
17:20 17:45 17:50 18:05 18:23 18:45 19:00 19:29 19:30 20:25 20:55 21:50 22:00 22:50 23:10 23:40
Fabeltjeskrant Oprah Winfrey show Dr. Phil Kinderziekenhuis Style by jury It could happen to you As the world turns Topchef
17:10 18:05 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 23:20
RTL 8
22.30
FILM: HOOLIGANS RTL7 Harvard-student wordt Londense hooligan met onder aanderen Elijah Wood.
RTL 4
Te land, ter zee en in de lucht Heibel langs de lijn AVRO AvaStars Live Vrijland Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal SpangaS Nederland 3 De Wereld Draait Door Keuringsdienst van Waarde Penoza NOS Journaal op 3 MaDiWoDoVrijdagShow PowNews #TVLAB De Wereld Draait Door
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:30 23:35 23:45 23:50
De grote verhuizing Huizenjacht Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma centrum House House Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie De meest schokkende vliegtuigrampen
17:05 17:35 18:30 19:30 20:00 20:30 22:30 23:25
SBS 6
19
23.10
#TVLAB NED3 Vervolg op TV Lab-week vol nieuwe programma-experimenten.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Bonje met de buren Derek Ogilvie Secret millionaire RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
17:35 18:00 18:30 19:00 20:00 20:30
Friends Will & Grace Airline Bondi rescue The Kardashians Monster-in-law Law & Order: Special Victims Unit Cold case
17:05 17:30 18:00
NET 5
21:35 22:05 22:35 23:35
The king of Queens Everybody loves Raymond The nanny TopChef Take me out Expeditie Robinson 2010: Refreshed Oh oh Cherso Hoe vind ik een vent? Shock doc: My sex robot Take me out
Veronica
18:15 18:40 19:10 19:30 20:00 20:30 22:15
Zack & Cody Zeke & Luther Veronica’s funniest commercials ever! 3rd Rock from the sun According to Jim Still standing Two and a half men The big bang theory Jackass: The movie Jackass number two
LEZERSCOLUMN
Plas Kim Westerweel
...
H
et was zondagochtend en op het eerste oog helemaal geen gek weer, maar toch had ik mezelf maar met moeite de deur uitgekregen voor mijn rondje door het park. Beginnen met hardlopen is niet mijn favoriete bezigheid. Alles gaat moeizaam, je loopt te hijgen als een oude vent en bij iedere stap schudt
OPLOSSINGEN PUZZELS Sudoku (vorige Cryptogram week donderdag) 6 3 7 4 2 9 5 1 8 8 2 5 7 3 1 9 6 4 4 1 9 8 6 5 3 7 2 7 4 3 1 5 2 6 8 9 1 8 2 6 9 4 7 5 3 9 5 6 3 7 8 4 2 1 3 7 1 9 8 6 2 4 5 5 9 4 2 1 7 8 3 6 2 6 8 5 4 3 1 9 7 Zweeds raadsel
en trilt de aarde en klotst je overgewicht over je heupen. Zoiets. Deze keer had ik dan ook hulp gezocht. Van een digitale coach op mijn mobiele telefoon. De digitale coach informeerde mij over de tijd die ik had gelopen, de snelheid waarmee en de hoeveelheid calorieën die ik daarbij aan het verbranden was. (Dit laatste viel overigens zo tegen dat ik die optie al direct na de eerste keer lopen had uitgeschakeld. Wie weet, later nog
eens.) Daarnaast beschikte hij over de mogelijkheid om tijdens het lopen naar muziek te luisteren, iets wat ik voorheen nooit heb gedaan, maar nu wel eens wilde uitproberen. En zo begon ik aan mijn rondje van een kwartier. Hoewel het toch een veelbelovende ochtend was geweest, ging het, nog geen twee minuten onderweg, regenen, een bui die precies zo lang duurde als mijn hele rondje, waarna de zon volop doorbrak, maar goed, toen was ik dus alweer klaar. Op de laatste meters passeerde ik een plas, een grote: zeker vijf meter
lang, het hele fietspad breed en met een diepte van een vuist of twee. Over het voetpad liep ik erlangs. Van de andere kant kwam een man aangefietst met voorop zijn fiets een kinderstoeltje en daarin een meisje. Ik zag hoe hij iets tegen het meisje riep en even aanzette, op zijn pedalen. Toen tilde hij zijn benen op, recht naar voren. Het meisje stak haar handen in de lucht, alsof ze hem daarmee hielp. Samen schaterden ze het uit. Een klein stukje achter hen fietste een man alleen. Die zette niet aan en
hij tilde ook zijn benen niet op. Hij fietste gewoon door. Ik, de plas inmiddels voorbij, keek achterom en zag hoe het water opspatte en zijn broekspijpen nat maakte, en zijn fietstas. 1
* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar
[email protected].
Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl
WONEN 875.000 Lezers van De Pers zien deze advertenties. Wilt u ook uw woning in kleur presenteren vanaf slechts 99,- inclusief BTW. Informeer bij uw makelaar of bel met Ieke van Hees (30) 600 74 67 of René den Uijl (030) 600 74 95 of Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06
Utrecht
Neude 30
In het bruisende hart van de stad Utrecht (op de Neude) liggen deze uitstekend onderhouden monumentale studio’s van circa 35 m² met een groot gemeenschappelijk dakterras. Een unieke kans voor starters of een super belegging voor ouders van studerende kinderen. Wees er snel bij, nog maar enkele appartementen te koop.
Duitsland
Grensgebied Arnhem,Nijmegen, Winterswijk
Wilt u ook ruimer en toch betaalbaar wonen?? Verleg uw grenzen en kijk op www.elsmannmakelaars.nl !! Hier treft u een uitgebreid woningaanbod voor een betaalbare prijs! En dat slecht enkele kilometers over de Duitse grens bij Arnhem, direct aan de A12!
Rainer Elsmann Immobilien Tel.: 0031 - (0)26 4954557
www.neude.nu Tel.: 06-19760653
Rotterdam Oostendamstraat 124
Nederhorst den Berg Machineweg 5 BOG
Deze half vrijstaande drie kamerwoning ligt in de gezellige en kindvriendelijke wijk Bloemhof. De woning heeft twee woonlagen en beschikt over kunststof raamkozijnen met isolerende beglazing, centrale verwarming met combi-ketel. Op de begane grond vloerverwarming De woning is recent aan de buitenzijde geschilderd.
Wonen en werken combineren? Ruime VRIJSTAANDE woning op ruim perceel met GARAGE en met royale BEDRIJF-HAL van ca. 580m² vvo. Landelijke ligging nabij bedrijventerrein “Nieuw Walden”. Ligging is centraal t.o.v. A’dam, Utrecht en H’sum. Woonoppervlakte ca. 180m², inhoud ca. 645m², perceeloppervlakte ca.1560m². 6 kamers, 5 slaapkamers.
Vraagprijs: 125.000,- kk Tel.: 010-7074911
Vraagprijs: 895.000,- kk www.bellemakelaardij.nl Tel.: 035-6560235
Staat uw woning te koop en wilt u extra kijkers trekken? Adverteer dan in Dagblad De Pers. Voor slechts 99,- inclusief BTW brengt u uw woning in kleur onder de aandacht van duizenden potentiële kopers.
U kunt uw advertentie aanleveren via: www.depers.nl/woningverkoop De digitale foto dient minimaal 200 dpi te zijn en mag niet groter zijn dan 2 Mb.
U kunt uw woning in Dagblad De Pers voordelig onder de aandacht brengen bij 875.000* lezers per dag. U kunt uw woning op een groot formaat bij al onze lezers presenteren. Daar moet die koper van uw woning toch tussen zitten! Voor meer informatie kunt u bellen naar: De editie Amsterdam - Ieke van Hees (030) 600 74 67 De editie Midden-Nederland (Utrecht) - René den Uijl (030) 600 74 95 De editie Rotterdam en Den Haag - Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06
Maak gebruik van deze bijzondere aanbieding en breng uw makelaar van deze actie op de hoogte
0*+((#+ !%*&()!%*$!#!&% .7?*:6.>855..7-874.:45.=:20.:8-.?2377<.7;-874.: :88->*745.=: >.:?.5-20.7-.0.=:4:=2-206.<<87.7>*7 :239:88-/:=2<&855.:87-./:=2<20.;6**46.<**70.7*6. :239..7:87-.<*7727.;*70.08.-0.+*5*7,..:-.*/-:874 6.<*:86*<2;,1.27-:=44.7
&&(1 &+!).%# #!)((+ #,12<<.:.7-.1*+52; .::=0.:8.6-86B237/:2;1.2-.7>.: C372702,1<08=-0..5>*745.=::2;;.D8:*5.0.=:
*7,2<:=;1872709.:B24.7*6*7-.527=<.75*70./:2;;..7 /:=2<20.*/-:874
*#%%/&(!% .5.>.:<23-+23+.;<.552706.<-.87-.:;<**7-.+872; ?.:4 -*0.7.>.:<23-+23+.;<.55270>2*87B.?.+?274.52;?.:4-* 0.7&*7*/>2.:-8B.7+.<**5<=0..7>.:B.7-48;<.723627-.: -*7>2.:-8B.7-:**0<=H+23 23>:*0.78>.:=?+.;<.552704=7<=+.55.76.<-.5*7<.7;.: >2,.89<.5./887=66.: H 9.:0.;9:.4 .<2;1.5**;72.<680.5234=?+.;<.55270<.5./872;,18/9.: .6*25-88:<.0.>.7
2.:+23+.;<.524 (((**7<*5@D.;;.71E<.*=$.::.5.=.#*27<625287 FH9.:D.; (((**7<*5@D.;;.78=2;"*A7*5-1*+52; .::= FH9.:D.; (((**7<*5@D.;;.7#,*7*>278*:858 FH
9.:D.; &
"$$"#
&&(1
%,!%&(&
! #$
.B.0:88<;.4:*,1<20.?237=2<!2G687<.?8:-<0.6**4<>*7 -..++2858-:=2/ >.:?.5-20.7-.0.=:6.<127<.7>*7<:=//.5 .7,.-.:18=<7-.;6**4C37.4:=2-20.<87.7.7-=2-.5234. *,,.7<.7>*70.:239</:=2<.027<5*70B**689-:874<.486.7 .7780 3**:<.+.?*:.7
&&(1
&
" &
"# $
!$#
"$$%
2.:+236*,1<2024=,4.:88!*A6.7<#.:>2,.8628>'.0.7.:2.=?;.-2*& ..76*5201.<>.:;,1=5-20-.+.-:*0*/<.;,1:23>.7 " " $ #<==:-.>855.-2027+5845.<<.:;270.>=5-.+8727..7.7>.5897**:'.+?274.58>> )'237.7!8;<+=; $25+=:0
&+-)*##!%%+,!
---'()%#--!%"#
Mix
ZWEEDS RAADSEL: grill
WIN!
lus
peulvrucht
op welke wijze
onhelder
3
Europeaan
dans
4
grootmoeder vreemde munt
7 briefaanhef
grond blaasinstrument
6
kaft oktober (afk.) sportterm (Eng.)
5
2
1
cijfer
atmosfeer overdruk
5
redactie: [email protected] 020-3460550
distributie: [email protected] 088-0131830
Prijspuzzel van vandaag is de sudoku. Bel: 0909-5010703 Zo doet u mee:
6
7
8
© Puzzelland
Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010703 (€ 0,60 per gesprek). Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers
CRYPTOGRAM: 1
oprichter: Cornelis van den Berg A
B
C
uitgever: Ben Rogmans
2
8 A
3
© Puzzelland/ Leen Groeneveld
4
Verticaal: 7 1. Tijd om te eten voor de computer (7); 2. Geestelijke die warmte geeft (5); 5. Toon het meisje een netvlies! (6); 6. Hij blaast zijn partijtje mee in de militaire kapel! (6); 8. Aandeel in beweging (5); 9. Nog een 10 teug en je bent in de olie! (5).
8
5
2
7
3
5 7
6
9
hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
1 3
6
9
4 4
6
11
2 B
1
1 Speel deze puzzels online en win! Ga naar: www.puzzelland.com/depers
marketing: [email protected]
(€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)
Prijspuzzel SUDOKU
Horizontaal: 1. Dit is een loflied uit de elektronica (5); 3. Dat dier gaat zot neer (5); 4. Niet goed gebakken vaartuig (4); 7. Dat dier komt voor in de meeste landstreken (5); 10. Met behulp van riemen verdelgen (9); 11. Keurig bewijs voor een abonnement (8).
sales: [email protected] 0800-7200000
of SMS naar: 3553
8 4
Vandaag:
wedstrijd
3
website: www.depers.nl
of SMS naar: 3553
Quizted is het gezelligste puzzelblad van Nederland met de meeste prijzen. Dit prijspuzzelblad heeft een grote variatie aan puzzels en u maakt elke vier weken kans op een van vele prijzen.
dronkaard persoonlijk vnw.
landtong
2
9,3x t.w.v. 22
Een halfjaarabonnement op Quizted.
atmosfeer absoluut
1
Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
strop
zeurkous
Een uitgave van Mountain Media BV
Het arrangement voor 2 personen bestaat uit: 2 x hotelovernachting met keuze uit een 3- of 4-sterren Fletcher hotel, 2 x uitgebreid ontbijtbuffet, 2 x 4-gangen diner in een 3-sterren hotel óf 1 x 4-gangen diner in een 4-sterren hotel. In bepaalde periodes kan het zijn dat hotels een extra toeslag vragen of dat sommige hotels niet boekbaar zijn.
WIN!
duo
vis
Deze week:
Voor 3 winnaars twee nachten in Fletcher hotel du Commerce (Middelburg) of een van de andere 40 Fletcher hotels in Nederland naar keuze. Bekijk alle hotels op www.fletcher.nl
Bel: 0909-5010703
getuigschrift
21
5
5
8
4
9
5
2
4
9
8 2
1
7
art direction: Koos Jeremiasse
6 5
C
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Haar
Dodenhuisje
Rekendictee
Waarom groeit hoofdhaar maar door? [email protected]
Ambtenaar woont op begraafplaats. www.depers.nl/kerkhof
Word jij het nieuwe rekenwonder? www.depers.nl/kerkhof
Selectie geplande ov-verstoringen: 111
Vianen, Utrecht( bus)
Tot en met vrijdag 29 oktober: Connexxionlijnen 74 en 287. Halten Clarissenhof en Jhr. Hoeufftlaan vervallen.
Noordwijk ZH (bus)
111
111
Vandaag
Morgen
Het is bewolkt. Er staat matige tot vrij krachtige zuidwestenwind. Vanochtend trekt deze op de Wadden aan tot krachtig of hard. Verspreid over de dag trekken lichte buien over, maar geleidelijk wordt het steeds droger. Met 13 of 14 graden is het zacht voor de tijd van het jaar. Vannacht is het droog, met minima rond 7 graden.
Morgen is het zwaar bewolkt, maar grotendeels droog. Er staat een overwegend matige zuiden- tot zuidoostenwind. Het wordt opnieuw zacht: in het zuiden kan het zelfs 15 graden worden. De komende dagen verandert weinig. Met een zuidwestelijke aanvoer blijft het zacht en bewolkt. Zaterdagavond valt er wat regen.
Tot en met vrijdag 29 oktober: Connexxionlijnen 40, 59, 90, 95 en 208. Halten Piet Heinplein, Van de Mortelstraat en Van Panhuysstraat vervallen.
Hendrik Ido Ambacht (bus)
Tot en met 19 november: Arrivalijnen 88, 92 en 141. Halten Appelgaarde, Gezondheidscentrum, Bongerd en Brandweerkazerne vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
22
Sport
Overgewicht Steeds meer dikke voetballers
Met een krat bier en drie zakken chips Met kiloknallers zoals Mido en Maceo Rigters heeft de eredivisie soms veel weg van een horecacompetitie. Hoe is dit mogelijk?
Fokko Ebbens AMSTERDAM
...
Omdat zijn vetpercentage aan de hoge kant was, zette manager Martin Jol aanvaller Mido ooit uit de selectie van Tottenham Hotspur. Enkele dagen later riep hij de spits uit Egypte opnieuw bij zich. Dit keer om hem te vertellen dat hij weer bij de groep zat, omdat een aantal spelers kampte met blessures. Jol had slechts één boodschap voor zijn spits. Goed eten. Een paar dagen later stond Mido opnieuw op de weegschaal. En tot grote verbazing én onvrede van Jol was zijn pupil zelfs aangekomen. Reactie van Mido? ‘Maar trainer, je zei toch dat ik goed moest eten?’ Dit seizoen keerde Mido onder Jol terug bij Ajax. Opnieuw is hij veel te zwaar. Maar hij is zeker niet de enige. Met onder meer Jeroen Verhoeven, Maceo Rigters en in het verleden Andy van der Meyde, Jhon van Beukering, Ricky Hoogendorp en Miralem Sulejmani kent de eredivisie een waslijst aan voetballers die te veel kilo’s met zich mee torsen. Om nog maar te zwijgen over het buitenland, waar het gewicht van Ronaldo, Adriano en zelfs Ronaldinho in gênante foto’s resulteerde.
Verschuilen De voetbalwereld smijt met miljoenen alsof het stuivers zijn, de belangen nemen ieder jaar toe. Toch halen enkele spelers niet hun normale niveau, omdat ze eenvoudigweg te zwaar zijn. Vraag is nu hoe dit mogelijk is. ‘Als je het vergelijkt met individuele sporten, dan ligt de voetbalsport op het gebied van voeding nog ver achter’, stelt sportdiëtiste Anja van Geel. ‘Een hardloper is alleen verantwoordelijk voor zijn prestaties, een voetballer kan zich nog verschuilen achter zijn teamgenoten. Het is nog niet voor iedereen duidelijk dat daar veel winst in zit.’
Excelsior-trainer Alex Pastoor laat zijn spelers na elke training of wedstrijd shakes nuttigen die het herstel bevorderen. Hij merkt dat dit resulteert in meewarige en lacherige reacties. ‘Terwijl juist topclubs als Manchester United en AC Milan op dit vlak proberen dat laatste beetje winst te boeken.’ Esther van Etten was 2,5 jaar lang werkzaam voor de jeugdopleiding van AZ. Ze werkte aan het bewustwordingsproces van de jonge voetballers. Maar bij het eerste elftal van de Alkmaarders lag dat gevoeliger. ‘Spelers die zich goed voelen, zullen niet snel naar mij komen. Ook al zouden ze zich met een andere voeding nóg beter kunnen voelen. Komt omdat het niet meteen aantoonbaar is. Dus nogmaals: Het is een lang proces, waarin je je als diëtist echt moet bewijzen.’ Maar het probleem van de dikke spelers zit hem niet alleen in de acceptatie van sportdiëtisten in de voetbalwereld. Ook als je als voedseldeskundige betrokken bent bij een club, is het moeilijk een voetballer altijd en overal op zijn eetpatroon te wijzen. Lunchen gebeurt veelal op de club, maar het ontbijt en vooral het avondeten is een ander verhaal. Van Geel: ‘Vooral ’s avonds zijn ze alleen en weten ze vaak niet hoe ze moeten koken. Het aanbod aan eetgelegenheden is gigantisch groot en een voetballer kan zich dat vaak ook veroorloven. Niet iedereen is in staat die verleidingen te weerstaan.’ Pastoor: ‘Er zijn zat voetballers die voldoende bij de McDonald’s eten en toch op een redelijk niveau presteren. Maar het is duidelijk dat het niet optimaal is. Het is de eigen verantwoordelijkheid van een speler. Wij kun-
Vanaf links Mido, Jeroen Verhoeven en Adriano. FOTO’S: PRO SHOTS, PICS UNITED, GETTY IMAGES
Honkbal
Voorloper
ORANJE NAAR FINALERONDE
WEL VERZEKERING IN HOCKEY
De Nederlandse honkbalploeg heeft zich geplaatst voor de finaleronde van het toernooi om de Intercontinental Cup. Oranje versloeg in de laatste groepswedstrijd Thailand met 7-2. Het duel werd in de zevende inning nog even spannend toen de Aziaten hun achterstand terugbrachten tot 3-2. Uithalen van Danny Rombley en Sharlon Schoop, beide goed voor drie honken, zorgden al snel voor opluchting.
ANP
Bayern
De Nederlandse hockeybond (KNHB) en de clubs uit de hoofdklasse hebben een principeakkoord bereikt over een collectieve verzekering voor internationals. De verzekering moet voorkomen dat er in de nabije toekomst gesteggel ontstaat over financiële compensatie bij blessuregevallen. ‘Het gaat hier puur om inkomstenderving, aldus een woordvoerster van de bond. Door de regeling, waarbij de bond en de clubs ieder de helft aan premie betalen, komen de kosten bij mogelijke blessures niet alleen op het
conto van de clubs. De hockeysport loopt daarmee vooruit op bijvoorbeeld het voetbal. De Duitse voetbalclub Bayern München is al geruime tijd in conflict met voetbalbond KNVB over financiële compensatie voor Arjen Robben nadat de speler geblesseerd terugkwam van het WK voetbal in Zuid-Afrika. In het hockey spelen dezelfde belangen. Onder anderen Eva de Goede, Taeke Taekema, Kim Lammers en Minke Smeets-Smabers keerden al eens geblesseerd terug van interlandverplichtingen.
LOUIS DANKT BLATTER Bayern-coach Louis van Gaal heeft voorzitter Sep Blatter van wereldvoetbalbond FIFA ‘bedankt’ voor de winst (2-1) in het bekerduel tegen Werder Bremen woensdagavond. Tijdens het duel werd een doelpunt van Sebastian Proedl van Bremen ten onrechte afgekeurd. ‘Gelukkig heeft de heer Blatter het nog niet toegestaan voor scheidsrechters om technische hulpmiddelen te gebruiken’, aldus de Nederlander.
Komt dat schóóóóóóót...
Extra zakcentje
Grote duim
Michael Stahl van Tus Koblenz maakte dinsdag in het bekerduel met Hertha BSC het doelpunt van het jaar. Hij scoorde vanaf 57 meter.
Oud-wereldkampioen Nobby Stiles heeft zijn medaille van het WK 1966 geveild. Manchester United kocht hem op voor bijna 200.000 euro.
De Engelse tabloid Daily Star blijkt allerlei interviews met grote voetbalsterren te hebben verzonnen, meldt het zeer betrouwbare Bild.
Sport
naar de top
23
Menzo assistent
FERRER COACH VAN VITESSE Albert Ferrer wordt de nieuwe trainer van Vitesse. De oud-speler van Barcelona en Chelsea volgt de vorige week ontslagen Theo Bos op. Ferrer (40) debuteerde in 1990 onder Johan Cruijff bij Barcelona. Na acht jaar vertrok de verdediger naar Chelsea. Hij heeft geen ervaring als hoofdcoach. Stanley Menzo verlaat Cambuur en wordt Ferrers assistent in Arnhem.
Nieuw contract nen niet controleren of een speler thuis een krat bier leegdrinkt of drie zakken chips opeet. Maar dat merken we snel genoeg op het moment dat zijn prestaties achteruit hollen.’ Voorlichting is een manier om spelers te wijzen op hun eetpatroon, vertellen Van Geel en Van Etten. Al geeft laatstgenoemde de voorkeur aan een intensievere begeleiding van de probleemgevallen. ‘Waarom niet een paar avonden koken met de jongens die op zichzelf wonen? Helaas heb je nog steeds trainers die vinden dat je voetballers in hun vrije tijd hun gang moet laten gaan.’
Twee keer patat Ook Pastoor stelt dat er op het gebied van voedingsvoorlichting veel winst is te boeken. ‘Het grootste gedeelte van mijn actieve carrière heb ik onwetend doorgebracht. Er waren wedstrijden dat de koolhydraten mijn oren uitkwamen. Maar ik heb ook wel eens voor een duel twee keer patat gegeten en toen had ik het gevoel dat ik wel drie helften kon spelen.’ De succesvolle trainer van Excelsior benadrukt tot slot dat die voorlichting nooit mag ontaarden in een wetenschappelijk verhaal. ‘Dus niet vertellen hoeveel ijzers en koolhydraten ze moeten eten, maar hapklare brokken aanreiken. Recepten. Want met drie Magnums kom je ook wel aan je calorieën, maar daar kun je geen topsport op bedrijven.’ 1
Eerbetoon
AJAX WIL KRABBEL ENOH Ajax hoopt op korte termijn het contract van Eyong Enoh te verlengen. De 24-jarige middenvelder kan een verbeterde verbintenis ondertekenen. Enoh heeft al aangegeven dat hij openstaat voor een langer verblijf. Enoh kwam in 2008 stage lopen bij Ajax. Trainer Marco van Basten was zo onder de indruk dat hij hem direct een contract aanbood.
WK 2018
‘TOEWIJZING UITSTELLEN’ De FIFA moet de beslissing over toewijzing van de wereldkampioenschappen van 2018 en 2022 uitstellen vanwege de corruptiebeschuldigingen. Dat vindt Gerhard Mayer-Vorfelder, voormalig voorzitter van de Duitse voetbalbond. ‘De beslissing moet worden uitgesteld omdat de affaire niet is opgelost en dat ook de komende weken niet lijkt te gebeuren’, zegt Mayer-Vorfelder in Sport Bild.
Miami Heat
BIG THREE VALT TEGEN De basketballers van Miami Heat zijn het seizoen in NBA met een flinke tegenvaller begonnen. Boston Celtics was met 88-80 te sterk voor het team dat zich de afgelopen zomer aanzienlijk versterkte. Met de komst van LeBron James en Chris Bosh en het behoud van Dwayne Wade ontstonden in Miami torenhoge verwachtingen rond de ‘Big Three’. James kwam in Boston wel tot 31 punten.
Mounir El Hamdaoui was gisteren de grote uitblinker in de Arena. ANP
Eredivisie Simpele zege op sc Heerenveen
Magische Mounir helpt Ajax verder Twee toverballen van Mounir El Hamdaoui bezorgden Ajax gisteren de volle winst in het eenzijdige duel met sc Heerenveen (3-1). Redactie sport AMSTERDAM
...
De avond in Amsterdam begon al met een juweel dat door de lucht zweefde. In een van de eerste Ajax-acties bracht Luis Suárez zijn aanvalsmaatje Mounir El Hamdaoui in stelling. De spits zag Heerenveen-goalie Stuhr-Ellegaard iets te ver voor zijn doel staan en stiftte de openingstreffer over hem heen. Het doelpunt leek wel wat op dat van toenmalig PSVspeler Ruud Gullit tegen Haarlem. Toen híj raakschoot kreeg Gullit zelfs applaus van Haarlem-goalie Edward Metgod. Ajax leek na de vroege treffer eindelijk weer eens in de hoogste versnelling een tegenstander onder de voet te lopen. Suárez kreeg een paar tellen na het doelpunt van El Hamdaoui een levensgrote kans op de 2-0, maar miste ook gisteren de echte scherpte van vorig seizoen, ondanks de zeven treffers die hij al achter zijn naam heeft staan. Het gebrek aan schotvaardigheid brak de thuisploeg, die voor het duel zowel PSV, FC Twente als Roda JC voor zich moest dulden op de ranglijst, in de eerste helft op. In een van
Gouden Bal
de sporadische aanvallen van Heerenveen was het meteen al raak. Een afgemeten voorzet van Roy Beerens plofte op het hoofd van Bas Dost die de haperende Maarten Stekelenburg simpel klopte. Ajax was heel even van slag, maar domineerde voortdurend. Rasmus Lindgrens vrije trap spatte op de vuisten van de Friese goalie en drie open kansen waren niet aan Suárez besteed. Na rust gaf de magische balbehande-
Het knikje van Bergkamp had meer waarde dan het applaus van Metgod. ling van El Hamdaoui uiteindelijk de doorslag. Hij plukte een hoge voorzet uit de lucht, gaf de bal met de zijkant van zijn grote rechterteen het juiste effect mee en bracht Ajax met een wonderschone volley weer aan de leiding. Op de tribune knikte toeschouwer Dennis Bergkamp tevreden met zijn hoofd, een gebaar dat veel meer waarde heeft dan een applausje van Edward Metgod. In de slotfase van het duel bepaalde verdediger Vurnon Anita na een knappe individuele actie de eindstand nog op 3-1. 1
Vélo d’Or
STRAAT VOOR SNEIJDER FAVORIET BIJ BOOKIES ROBERT ENKE
PRIJS NAAR CANCELLARA
De gemeente Hannover wil een straat vernoemen naar Robert Enke, de doelman en aanvoerder van profvoetbalclub Hannover 96, die bijna een jaar geleden zelfmoord pleegde. Enke leed aan depressies en zijn dood op 10 november schokte de voetbalwereld. De gemeente en Hannover 96 zijn in gesprek. ‘Op deze manier willen we eer bewijzen aan Robert Enke’, zei Martin Kind, de baas van de club.
Fabian Cancellara is de winnaar van de Vélo d’Or. De prijs is een initiatief van het wielerblad Vélo Magazine en wordt jaarlijks uitgereikt aan de wielrenner van het jaar. Cancellara, dit jaar onder meer zegevierend in de Ronde van Vlaanderen, ParijsRoubaix en het WK tijdrijden, ging drievoudig winnaar Alberto Contador uit Spanje voor en de Luxemburger Andy Schleck. Oscar Freire eindigde als tiende in de verkiezing.
Middenvelder Wesley Sneijder is de voornaamste kandidaat om de prijs voor ‘beste voetballer van de wereld’, de FIFA Gouden Bal, te winnen. Althans, dat blijkt uit cijfers van Engelse bookmakers. Het zou voor het eerst sinds Marco van Basten in 1992 zijn dat een Nederlander de prestigieuze prijs wint. Sneijder (foto) heeft volgens de wedkantoren de meeste concurrentie te duchten van de Spaanse middenvelders Xavi en Andres Iniesta. Zij wonnen afgelopen zomer met Spanje het WK. Sneijder won daaren-
tegen met Inter de Italiaanse beker, het landskampioenschap en de Champions League en was op het WK verliezend finalist. Op de lijst ontbreekt Internazionale-aanvaller Diego Milito en dat leidde tot onbegrip bij voorzitter Massimo Moratti. ‘Ik vind het raar dat hij niet op de voorlopige lijst staat’, was de reactie van de voorzitter. Op 10 januari wordt de Gouden Bal in Zürich uitgereikt. Dan is bekend wie de opvolger wordt van de Argentijn Lionel Messi.
ANP
Curry-koning
Hole-in-three
Cashen met Paul
Paul Gascoigne zit in moeilijkheden. Toen hij in een hotel verbleef, ontdekte het personeel dat hij de muren vol met curry had gesmeerd.
BREAKING NEWS. Tiger Woods zou opgewonden raken van het idee van een trio met een man, schrijft zijn minnares Loredana Jolie.
De geest van Octopus Paul blijft voortleven. Er is een nieuwe kledinglijn en een mobieletelefoonapplicatie van de overleden octopus opgezet.
Twentse Art Sunday bij DorSano zondag 31 oktober 2010
Rugpijn Kliniek DorSano organiseert op zondag 31 oktober 2010
een
Twentse Art Sunday
½½¸ l¬¬¯
v½¸± r±³±
½ µ¤¦± r¬¤±¤© g³¸
±³ ¤º ± º½º¾³¬¬ ©¬¤±¤© ¤ ¸³³¼º ¤± À±¼ ¢¼ ± ± º¼½©¦ ¾± À±¼ ¸ ¯¼ b¯º¼¸¯ À¤¬ ¬±¿ ±¼ ³µ zondag 31 oktober ¼½ºº± 10.00 uur en 17.00 uur ¾± ¢¸¼ À¬©³¯ ¤± ©¬¤±¤©¿ {±¸ ¢¼ ±³¼ ¾± ± À±¼º ¢µ¦ ± ± À±¼º À¤¦± ¢¼ ½ ¬ ±¢¤ ³¯ ©±±¤º ¼ ¯©± ¯¼ ¼À ¾³³¸±º¼± À±¼º ©½±º¼±¸º ± ¢½± À¸©¿ g ¼³ ± ¤º ¢¬ ¸¼¤º¿
Maureen Knobben ¤º ¾¬Â¤¤¦¤ ©½±º¼±¸º¿ l¸ À¸© ¤º G±ºµ¤¸¸ ³µ ³½ ¯Á¼¢º ± º ±¿ l¼ ¤º ± ³±¼©©¤± º¸¤º ³³¸ À³±¸¬¤¦© À¸¬ ¾± ¯±º¬¤¦© ¾¸¬¤± ¿ v½¸±º ¤ ±Â¤±±¤ ± ¾¸³¬¤¦© ¸¼¤º ¾³¸± ©¤¦©¸ ¯ ¤± ± º¤±¸± ±º¤À¸¬¿
Ruurd Hallema ¤º ĝĝ± ¾± x¸¬±º ©±º¼ ½¼³±³¯ ¬¢³½À¸º¿ ¤¦± ¸³±Â± ¬± ¤¦± ¤± ¢¬ h½¸³µ ¼ ¾¤±±¿ ¾±º ¤º ½½¸ ¯ºº½¸ ¾± b¯º¼¸¯ f¸¼¤¾ f¤¼Á b¸¿ d©± À³¸± ¯¼ ¾³³¸¬ ¯³±½¯±¼¬ ¸³±Â± ¬±Ĩ ¯©¼ ¢¤¦ ³³© bÀ¸º ± ¾¸¤¦ À¸© ³µ ©¬¤±¸ º¢¬¿
Meer informatie over DorSano xº¼ ¯³ ¬¤¦©¢¤ ³¯ ¤±³¸¯¼¤ ¼ ³±¼¾± ± ³¾¸ ©½±º¼À¸©± ¤¦± ¸  ³³© g³¸
±³ ºµ¤¬¤º¼± ± ¸¼º± ±À¤ ¤ ½ ¾¸¤¦¬¤¦¾± ¤±³¸¯¼¤ ©½±± ¾± ³¾¸ ¢¼ ¸¾³¬½¼¤³±¤¸ İĂº¼µµ±µ¬± ¾± g³¸
±³¿ r¤¦© ¾³³¸ ¯¸ ¤±³¸¯¼¤ ³¾¸ ©½±º¼±¸º ± g³¸
±³ ³µ ³±Â Àº¤¼?
www. lage-rugpijn .nl ½ µ¤¦± r¬¤±¤© g³¸
±³ b¯º¼¸¯ b¯º¼¬³½¬¾¸ ñéiĂñéé ñëĥĒ lv b¯º¼¸¯ ? ëĠë Ă ĒĒ ŗé ëĥë