Schoolontwikkelingsplan Schooljaar 2014-2015 Natuurlijk Leren
Hoofdpunten:
Tabletonderwijs met Snappet voor rekenen en spelling Kanjertraining schoolbreed inzetten Handelingsgericht werken in het kader van Passend Onderwijs Anders organiseren van onderwijs in het kader van profilering
St. Michaëlschool Zuidervaart 61 1846 LG Zuidschermer tel: 072-5044486
Inleiding Na een enerverend schooljaar waarin grote verandering in de samenstelling van het schoolteam heeft plaatsgevonden staan we als team voor een belangrijke uitdaging in het schooljaar dat voor ons ligt. In het voorgaande schooljaar is een start gemaakt op weg naar een nieuwe koers waarbij zowel de schoolorganisatie zelf als de profilering naar buiten toe om verandering vraagt. Met als doel het behoud van onze school voor de toekomst gaan we opnieuw invulling geven aan de speerpunten binnen ons onderwijs. Daarbij zal steeds de volgende vraag centraal staan: “Doen we de goede dingen en doen we die dingen ook goed?” Vanuit een houding van observeren en analyseren, denken in oplossingen, zoeken naar en uitproberen van nieuwe inzichten, gaan we actief, met daadkracht aan de slag. Helder moet zijn dat daarbij de ontwikkeling van het kind steeds centraal staat. We willen onze leerlingen de vaardigheden leren die ze nodig hebben om in de huidige maatschappij te leven en werken. Aansluitend bij de natuurlijke nieuwsgierigheid zoeken we naar de juiste vormen om kinderen te begeleiden in het ontdekkend leren en hen de vaardigheden van eigen initiatief, verantwoordelijkheid en zelfreflectie te leren. Een actieve en gemotiveerde leer- en werkhouding van de leerling en aansluitend onderwijs van de leerkracht staan daarbij centraal. Inspelend op de ontwikkelingen die de school op dit moment bezig houdt, gaan we komend schooljaar met het team werken aan de volgende hoofdpunten: Tabletonderwijs Snappet voor rekenen en spelling Kanjertraining schoolbreed inzetten Handelingsgericht werken in het kader van Passend Onderwijs Anders organiseren van onderwijs in het kader van profilering Bovenstaande onderdelen zullen hierna in aparte SOP-delen uitgewerkt worden. Aandachtspunten vanuit de evaluatie van het schoolontwikkelingsplan 2013-2014 krijgen een plek binnen de onderdelen van het SOP 2014-2015. Daarnaast willen we ook de leerlingen actiever betrekken in het meedenken over ontwikkelingen op school. We gaan dit doen door het instellen van een leerlingenraad die maandelijks overleg heeft met de directeur. Gezamenlijk en vol enthousiasme streven we er naar met elkaar een goed schooljaar te hebben, waarin onze kinderen natuurlijk leren voor het leven en waarin we als school mogen uitstralen dat we daarin een uniek concept kunnen bieden voor Zuidschermer en omstreken. Joke Ploeg-Hoeve September 2014
2
Schooljaar 2014-2015 → Tabletonderwijs met Snappet Domein: Opbrengsten/Onderwijsleerproces/Zorg & Begeleiding Activiteit: Doelgericht werken aan het verhogen van onderwijs op maat door beter aan te sluiten op het individuele niveau van de leerlingen binnen de groep middels inzet van tabletonderwijs van Snappet. Huidige situatie: In de instructie en verwerking van leerstof lopen leerkrachten in de combinatiegroepen aan tegen het feit dat afstemmen op het individuele niveau van de leerlingen moeilijk haalbaar is met behulp van de reguliere werkwijze. Door de veelheid van instructiemomenten binnen de drie combinatie groepen is het afstemmen binnen de leerjaargroep en het direct geven van feedback tijden de verwerking moeilijk realiseerbaar. Om te komen tot een meer individuele leerplanning voor iedere leerling willen we gebruik maken van het tabletonderwijs van Snappet, waarbij het mogelijk is om leerlingen individueel op niveau te laten werken aan vooraf vastgestelde leerdoelen. Op basis van good practices van collega- scholen binnen onze Stichting is besloten tabletonderwijs te gaan inzetten op onze school. Via een constructie waarbij tablets door Snappet worden geleverd tegen betaling van een borg per tablet. Indien het werken met de tablets in de praktijk niet goed bevalt, is het mogelijk de tablets te retourneren en de borg terug te ontvangen. Verder kan er via Snappet gekozen worden om één of meerdere vakgebieden in het aanbod op te nemen. Dit kan per periode en per groep aangepast worden. Probleemanalyse (knelpunten) Hoe zorgen we bij gebruik van tablets voor borging van de leerlijnen voor rekenen en spelling?
Gewenste situatie (doelen)
Evaluatiepunten
Er vindt een logische koppeling plaats van Snappet aan de bestaande methodes.
Hoe werkt de combinatie tussen Snappet en de methodes, inclusief het instructiedeel?
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de leerkracht in staat is recht te doen aan de niveauverschillen tussen leerlingen binnen de combinatiegroepen.
Snappet ondersteunt het werk van de leerkracht tijdens en buiten de les middels het dashbord, waarmee de leerlingen effectief te volgen zijn en feedback directer en adequater wordt gegeven.
Krijgt de leerkracht m.b.v. Snappet beter zicht op de onderwijsbehoeften van de leerling door betere analyses van leerproblemen. Hoe wordt dit zichtbaar?
Om te komen tot doelgerichter werken is diepgaandere analyse van leerproblemen op cognitief gebied nodig. Een mee adaptieve aanpak.
Snappet leidt tot diepere analyse van leerlingenresultaten en doelgerichter werken aan individuele leerdoelen van leerlingen. Hiermee bieden we onderwijs op maat op individueel niveau.
Hoe wordt ons onderwijs zichtbaar/meetbaar adaptiever door het werken met Snappet? Hoe wordt het maatwerk vertaald in het leerlingvolgsysteem?
Hoe kunnen we binnen de combinatiegroepen de cognitieve leerresultaten bij kinderen positief beïnvloeden.
Snappet draagt bij aan het verbeteren van de leerresultaten door motivatie en directere feedback bij kinderen.
In hoeverre resulteert Snappet in hogere taal- en rekenopbrengsten?
3
Leren van en met elkaar moet Klassikale instructie en interactie gewaarborgd blijven. Hoe blijft centraal staan bij het voorkomen we dat leerlingen lesgeven m.b.t. tablets. te individueel aan de slag gaan.
In hoeverre zijn we in staat voldoende interactie en leren van elkaar te faciliteren voor de leerlingen in de verschillende groepen?
Stappenplan/activiteiten: Augustus 2014 Voor aanvang van het nieuwe schooljaar krijgt het team instructie hoe te werken met de tablets in de klas. De werking van het Snappet dashbord voor de leerkrachten wordt toegelicht en in werking gezet. Vanaf de eerste dag van het nieuwe schooljaar worden de tablet in gebruik genomen. Iedere leerling van groep 4 t/m 8 krijgt een eigen tablet. Ter vervanging bij problemen zijn er in iedere groep 3 extra tablets. Leerkrachten gaan met de tablets werken en verzamelen vragen en knelpunten waar ze tegenaanlopen in de praktijk. September 2014 Vanuit Snappet wordt een training gegeven over het onderwijsinhoudelijke gebruik van Snappet. Doel hiervan is om ervoor te zorgen dat leerkrachten de mogelijkheden die Snappet biedt, zo effectief mogelijk inzet ten einde te komen tot individuele leerplanning voor ieder kind. Onderwerpen die aan bod komen in deze training zijn de volgende: -Begrijpen en gebruiken van leerlinggegevens uit het dashbord. -Verrijken van het onderwijsaanbod voor alle leerlingen met behulp van de plusknop. -Versterken van de interactie tijdens de instructie door de functie ‘klassikaal werken’ -Differentiëren van het ondewijs met Snappet -Logisch koppelen van Snappet aan de bestaande methode -Toetsen met Snappet Oktober – December 2014 In de praktijk van alledag uitproberen en ervaringen delen met collega’s binnen de school en met collega’s van andere Florescholen via het Floreveld. Januari – Juni 2015 Aan de hand van gezamenlijke evaluatie in team, vastleggen van toekomstige werkwijze met Snappet. Blijven uitwisselen van nieuwe ervaringen binnen Snappet. Verkennen van nieuwe vakgebieden en keuze maken voor in te zetten vakgebieden in de toekomst. Verantwoordelijk: Directeur, IB, leerkrachten Middelen: Snappet tablets 48 stuks “licentie” per leerling Licentie per vakgebied
Begroting financiën € 7200.00 borg € 4.00 p/mnd p/lln Wisselend bedrag per vakgebied, variërend van € 0.50 tot € 2.00
Evaluatie: Tussentijds op teamvergaderingen en op studiedag van 17 juni 2015
4
Tijd Twee studiemiddagen Overlegmiddagen met collega’s om praktijk van alledag uit te wisselen en van elkaar te leren.
Schooljaar 2013-2014 → Kanjertraining schoolbreed inzetten Domein: Onderwijsleerproces/ Zorg en begeleiding Activiteit: Komen tot een doorgaande lijn in het aanbod van een aanpak voor de sociaal-emotionele vorming van alle leerlingen. Huidige situatie: De huidige methode die we als school gebruiken t.b.v. de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen door de jaren heen, voldoet onvoldoende. Lessen uit de methode worden sporadisch ingezet. We zoeken als school naar een aanbod voor sociaal-emotionele vorming die past bij de wijze waarop we met elkaar willen omgaan. In schooljaar 2013-2014 is in de middenbouw gestart met het aanbieden van Kanjertraining in groepsverband. Tevens is er met ouders een informatieve avond geweest over het werken met de Kanjertraining op school. Probleemanalyse (knelpunten) De leerkrachten zijn in staat om het pedagogisch klimaat in de klas goed te houden. Preventief en curatief wordt gewerkt aan het bevorderen van vertrouwen en veiligheid in de groep en aan de sociale vaardigheden bij de leerlingen.
Nog niet in alle groepen zijn de leerkrachten gecertificeerd om de Kanjertraining te geven. De Intern Begeleider is nog niet gecertificeerd.
Gewenste situatie (doelen) Ontwikkeling van de autonomie van kinderen. Kinderen leren zich authentiek te ontwikkelen op een positieve manier. De sociale vaardigheden van de kinderen worden versterkt en kinderen leren het hanteren van verschillende oplossingsstrategieën in conflicten. In de onderbouw, middenbouw en bovenbouw werken leerkrachten die een licentie Kanjertraining bezitten.
Evaluatiepunten Worden de Kanjerlessen in alle groepen effectief toegepast en creëren we in de groepen en door de school heen als team een goed pedagogisch klimaat.
Onderzoek naar en afstemming over het gebruik van het leerlingvolgsysteem behorend bij de Kanjertraining: Het Kanjeradviessysteem.
Is het Kanjeradviessysteem toereikend en wenselijk om in te zetten voor het volgen van de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen.
Zijn in alle groepen gecertificeerde leerkrachten om Kanjertraining te geven en vindt coaching en begeleiding plaats door de Intern begeleider. In de groepen is nog onvoldoende Door de school heen is er een Hoe is door de school heen afstemming over begeleiding bij eenduidige manier van omgaan merkbaar dat in één lijn de sociaal-emotionele m.b.t de sociaal-emotionele gewerkt wordt met de ontwikkeling van kinderen. ontwikkeling van kinderen. Het Kanjertraining (bijvoorbeeld in team werkt vanuit de het oplossen van problemen Kanjertraining en kinderen en op het schoolplein)? ouders zijn daar mee bekend. Hebben leerkrachten bij elkaar lessen Kanjertraining bijgewoond en elkaar feedback gegeven? Het leerlingvolgsysteem voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen, VISION, voldoet niet aan onze wensen en een alternatief wordt gezocht.
5
Stappenplan/activiteiten: September 2014 Leerkracht van de onderbouw- en bovenbouw + de Intern Begeleider van de school gaan de basis Kanjertraining in Almere volgen op 11 en 12 september. Oktober 2014 Kanjerlessen worden in alle groepen gegeven. Leerkrachten worden hierbij begeleid door de Intern Begeleider. Het LVS van de Kanjertraining wordt in gebruik genomen. November 2014 In het kader van het LVS sociaal-emotionele vorming, wordt de sociaal –emotionele ontwikkeling van de kinderen in beeld gebracht middels een toetsinstrument. Mogelijk wordt hiervoor het LVS van de Kanjertraining gebruikt. Als dit niet toereikend blijkt, wordt VISEON alsnog gebruikt. In november vindt de terugkomdag plaats in het kader van het behalen van licentie A, de basislicentie. De leerkrachten en IB-er volgen deze dag en ontvangen de basislicentie. Zij zijn daarmee gecertificeerd om in de eigen school de lessen uit de Kanjerboeken te geven aan volledige groepen. Na twee en na vier jaar volgen verplichte nascholingsdagen. Januari t/m juni 2015 De kanjerlessen worden in alle groepen gegeven en er vindt uitwisseling plaats tussen collega’s o.l.v. de Intern Begeleider. Met elkaar wordt afgestemd hoe het Kanjer- denkgoed buiten de lessen om zichtbaar is/ moet zijn in de school en in communicatie met ouders. Verantwoordelijk: directeur, IB en leerkrachten Middelen: Financiën/tijd Kanjertraining volgen in Almere Kosten basiscursus € 475.00 p/p Materiaal + hulpmiddelen(petjes) Evaluatie: juni 2015
6
Schooljaar 2014-2015 → Handelingsgericht werken in het kader van Passend Onderwijs Domein: Zorg & begeleiding Activiteit: Werken volgens de uitgangspunten van HGW, aansluiten op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Huidige situatie: Passend Onderwijs stelt ons voor de uitdaging ons onderwijs nog beter af te stemmen op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. Alle vier samenwerkingsverbanden, waar Stichting Flore bij betrokken is, gaan ervanuit dat de basisscholen werken vanuit de principes van HandelingsGericht Werken, afgekort als HGW. HGW is niet iets nieuws, het is heel veel van wat we allemaal al doen, maar nu toegespitst op wat heeft een kind nodig aan ondersteuning. Dat vraagt anders kijken naar kinderen. We willen als team goed toegerust zijn om in de praktijk te werken volgens de principes van het HGW. Probleemanalyse (knelpunten) Binnen Passend Onderwijs komen er meer leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften binnen de school en moeten leerkrachten en school goed toegerust zijn om aan die uiteenlopende onderwijsbehoeften te kunnen voldoen. De principes en aanpak rond HGW zijn nog niet systematisch in gebruik. Effectief werken met HGW vraagt om scholing en begeleiding van het hele team. Uitgangspunten en doelen moeten nog helder gemaakt worden en handvatten voor de alledaagse praktijk zijn nodig. De rol van ouders binnen HGW en Passend Onderwijs vraagt ook om helderheid.
Gewenste situatie (doelen) Effectief gebruik maken van de uitgangspunten van het HGW: 1. Onderwijsbehoeften van leerlingen staan centraal (zowel cognitieve sociaalemotionele behoeften) 2. Het gaat om afstemming en wisselwerking, we gaan uit van transactie in de onderwijsleersituatie 3. De leerkracht doet ertoe 4. Positieve aspecten zijn van groot belang 5. Er is sprake van constructieve samenwerking 6. Ons handelen is doelgericht 7. De werkwijze is systematisch en transparant.
Evaluatiepunten In hoeverre zijn we in staat om vanuit de uitgangspunten van HGW af te stemmen op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. Is er voldoende expertise bij het team om Handelingsgericht te werken en hebben we goed in beeld wat nodig is om hierin onze kennis en expertise verder te vergroten. Hebben leerkrachten bruikbare tools in handen om in de praktijk invulling te geven aan het HGW. Is de rol van ouders binnen het HGW met kinderen helder en is dit ook gecommuniceerd naar ouders toe.
Stappenplan/activiteiten: September-november: Met het team volgen we op 24 september een bijeenkomst van Noëlle Paymaijer over HGW. Noëlle Paymaijer is de grondlegger van het HGW. Aan de hand van deze bijeenkomst gaan we onze eigen praktijk op het gebied van HGW onder de loep nemen en knelpunten benoemen. Samen met het team van de Bonte Mol in Schermerhorn gaan we onder leiding van de OBD leren wat HGW voor onze praktijk in de school inhoudt. (5-11-2014). November t/m juni: Intern begeleider coacht leerkrachten m.b.t. Handelingsgericht werken en de praktijk in de klas. Binnen de leerlingenzorg zijn de uitgangspunt van HGW ook in de handelingsplannen en/of groepsplannen zichtbaar.
7
Verantwoordelijk: directeur, IB-er en team Middelen: Financiën Aanbod Annemieke Spiekerman Bekostigd door Flore, van de OBD, studiemiddag bovenschools Evaluatie: Tussentijds en aan het einde van het schooljaar
8
Schooljaar 2014-2015 → Anders organiseren van onderwijs Domein: Onderwijs & leren, Kwaliteitszorg, Beleid en Organisatie Activiteit: Komen tot een organisatievorm binnen de school waarbij het onderwijsaanbod zo goed mogelijk is afgestemd op het werken in de kleinschalige setting met een klein aantal leerlingen. Huidige situatie: Zoals al in de inleiding van het schoolontwikkelingsplan genoemd is het anders organiseren van ons onderwijs een belangrijke uitdaging waar we voor staan om als kleine school in de toekomst te kunnen blijven bestaan. Het is noodzakelijk om met elkaar vanuit een open houding samen te zoeken hoe we als team het onderwijs op deze school, passend bij de ontwikkelingen van de huidige tijd en de situatie waarin we verkeren, zo effectief mogelijk vorm kunnen geven. Probleemanalyse (knelpunten) Het hanteren van het klassikale leerjaarstofsysteem sluit niet voldoende aan bij het werken in combinatiegroepen. Door krimp in de formatie is het steeds in mindere mate mogelijk om groepen apart instructie te geven. De intrinsieke motivatie van leerlingen willen we vergroten door een andere manier van werken waarbij leerlingen meer verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen leerproces.
Gewenste situatie (doelen) De schoolorganisatie op dusdanige wijze inrichten dat de kinderen zo effectief mogelijk les krijgen. Met het team invulling geven aan een andere wijze van organiseren van leren, waarbij een actieve en gemotiveerde leer- en werkhouding van leerlingen centraal staat. Mogelijk komen tot nieuwe groeperingsvormen binnen de school. Met het team vanuit een lerende en onderzoekende houding komen tot een duurzame schoolorganisatie.
Evaluatiepunten Hoe staat in ons onderwijsaanbod de ontwikkeling van het kind centraal en op welke wijze organiseren we dat zo optimaal mogelijk. Hoe creëren we in een doorgaande lijn door de school heen een actieve en gemotiveerde leer- en werkhouding bij kinderen waarbij zelfverantwoordelijkheid voor het leerproces centraal staat. Zijn we er als team in geslaagd een schoolorganisatie te creëren die aansluit bij de gewenste situatie en die duurzaam is voor ons als kleine school.
Stappenplan/activiteiten: In teambijeenkomsten nemen we tijd om met elkaar in gesprek te gaan over mogelijkheden van anders organiseren van onderwijs. We laten ons inspireren door good-practises van andere scholen. Mogelijk sluiten we aan bij een kwaliteitskring vanuit Flore, waarbij scholen bezocht worden die hun onderwijs anders organiseren. Via het floreveld delen we informatie met collega’s en waar mogelijk zoeken we aansluiting via leergemeenschappen binnen Flore. Samen leren en ontdekken staat hierbij centraal. In Nederland is een innovatieproject SlimFit gaande waarbij veel kleine scholen zijn aangesloten. Mogelijk is deze vorm ook geschikt voor onze school. Maar om hierin als team inzicht te krijgen, zullen we dit moeten onderzoeken en verschillende alternatieven naast elkaar moeten gaan leggen. Belangrijk in bovenstaande traject is dat we als team in gezamenlijke verantwoordelijkheid onderzoekend en ontdekkend stappen nemen en uitdagingen aan durven gaan.
9
Schooljaar 2014-2015 → Profileren Domein: Beleid en organisatie Activiteit: Sterk profiel van de school neerzetten met als doel het aantrekken van leerlingen uit het buitengebied. Huidige situatie: Door de leerlingenkrimp in de gemeente Schermer is de prognose van het aantal leerlingen voor de toekomst van de school niet positief. Het aantal leerlingen zal dalen als onze doelgroep beperkt blijft tot kinderen uit Zuidschermer. Aangezien we overtuigd zijn van de belangrijk toegevoegde waarde die we als kleine school binnen de regio kunnen hebben, willen we dit krachtig gaan uitstalen in de regio. Probleemanalyse (knelpunten) Gewenste situatie (doelen) Evaluatiepunten De sterke punten van onze school Krachtige profilering Leidt een meer professionele worden niet voldoende naar buiten waardoor de school meer aanpak m.b.v. een toe uitgestraald. Een professionele positieve bekendheid krijgt marketingbureau voor de aanpak op dit gebied is noodzakelijk met als gevolg groei van het school tot regionale om groei van leerlingen te aantal leerlingen. bekendheid en groei van het realiseren. aantal leerlingen? De samenwerking met kinderopvang en PSZ is onvoldoende uitgewerkt en kan naar buiten toe sterker geprofileerd worden.
Naar buiten treden met een Is er een totaalconcept totaalconcept voor kinderen gecreëerd voor kinderen van 0van 0-12 jaar door 12 jaar? samenwerking met kinderopvang.
Participatie van alle betrokkenen moet sterker en krachtiger zijn.
Ouders & mensen uit de omgeving moeten actief betrokken worden bij de profilering en ambassadeurs worden van de school.
Wordt de omgeving voldoende ingezet bij het uitvoeren van het plan, is er voldoende gezamenlijk draagvlak bij team, leerlingen, ouders, bestuur en andere betrokkenen?
Stappenplan/activiteiten: September: Na regelmatig overleg en afstemming tussen het marketingbureau, de communicatiemedewerker van Flore en de directie van school, komt het bedrijf eind september met een plan van aanpak voor de profilering van de school. Via de kwaliteitskring Profilering worden, onder leiding van de directeur en de communicatiemedewerker van Flore , ervaringen rond de aanpak van profilering gedeeld met andere directeuren binnen Flore. Terugkoppeling hiervan vindt plaats binnen een teamvergadering. Oktober: Plan wordt gepresenteerd aan team, MR en eventueel andere betrokkenen (kinderopvang). Naar aanleiding van het marketingplan wordt een stappenplan gemaakt voor het vervolg, waarbij activiteiten en verantwoordelijkheden helder in kaart worden gebracht. Er wordt een bijbehorende communicatiekalender gemaakt zodat actiepunten op professionele wijze worden opgepakt en uitgevoerd.
10
November t/m februari: Uitvoering van het plan met team en MR. Maart: Evaluatie ingezette activiteiten en plan voor vervolg Verantwoordelijk: directeur, team, communicatiemedewerker Flore Middelen: Financiën Supportimo plan van aanpak Bovenschools bekostigd door Flore Middelen ter uitvoering van het plan Nog nader in te vullen.
11