Schooljaar Auteur: Steven Dewaele CONCORDANTIETABEL DERDE GRAAD HANDEL LEERPLAN BEDRIJFSECONOMIE & OEFENFIRMA COFEP

CONCORDANTIETABEL DERDE GRAAD HANDEL LEERPLAN BEDRIJFSECONOMIE & OEFENFIRMA COFEP

Schooljaar 2013-2014 Auteur: Steven Dewaele

LEERPLAN DEEL 1 De onderneming en haar omgeving LEERPLAN – leerinhouden – voorstel 15 lestijden

OEFENFIRMA

OPDRACHTEN VOOR DE LEERLINGEN

1 De economische omgeving 1.1 De economische conjunctuur 1.2 Marktonderzoek en analyse • Marktonderzoek: begrip • Soorten marktonderzoek: kwalitatief en kwantitatief • Het probleem formuleren: wat wil ik weten? • Het onderzoeksplan opstellen: welke informatiebronnen raadplegen? – Primaire informatie (veldonderzoek): observatie, experiment, enquête – Secundaire informatie (desk research) • Het onderzoeksplan uitvoeren: zelf uitvoeren of uitbesteden? • Analyse van de gegevens • Rapportering en evaluatie • Observatie • Experiment • Enquête • Bepalen doelgroep • Vraagtypes (gesloten – open) - Stappenplan: • Respondentengroep samenstellen • Enquête opmaken met tekstverwerkingspakket • Enquête laten beantwoorden • Resultaten enquête verwerken - Resultaten enquête analyseren en interpreteren aan de hand van grafieken - Resultaten enquête presenteren met presentatiepakket

NVT

In hun zoektocht naar een goed product stellen de leerlingen een enquête op en nemen deze ook af bij bijvoorbeeld familieleden, vrienden en/of leerlingen.

Stel een enquête op en voer ze uit. -

-

-

-

Omschrijf het doel van de enquête. Beslis welk product of producten jullie willen aanbieden of met welke producten jullie het huidige assortiment wensen uit te breiden (zie ook 5 Keuze van het product). Stel vragen op (verschillende soorten vragen vooraf bespreken en voorbeelden opstellen in lessen Nederlands, Frans, Engels en/of Duits). Gebruik Word voor het opstellen van een enquêteformulier (maak gebruik van invoervelden). Neem de enquête af. Verwerk de resultaten in een rekenblad (inclusief grafieken). Formuleer besluiten. Presenteer de resultaten klassikaal en evalueer de presentaties van de klasgenoten (taalleerkracht Nederlands kan spreekvaardigheid beoordelen). Op basis van de enquêteresultaten worden tenslotte voorlopige productkeuzes gemaakt.

2 Concordantietabel studierichting Handel - Oefenfirma

LEERPLAN – leerinhouden – voorstel 12 lestijden

OEFENFIRMA


Hoe de oefenfirma bijdraagt tot het ondernemerschap kan u lezen in de brochure “Van de oefenfirma naar een eigen onderneming” die terug te vinden is op de Cofep-website.

De leerlingen brengen een bezoek aan een ondernemer (peterbedrijf) rond vaardigheden en attitudes/risico’s en opportuniteiten. Daarna doen ze de zelfconfrontatietest op school (te vinden op site VDAB) en leggen de resultaten naast deze van het bezoek aan de ondernemer. De resultaten worden tenslotte verwerkt in een zakelijke tekst.

2 Ondernemend werken als werkgever en werknemer 2.1 Vaardigheden en attitudes van een ondernemer - ondernemer: vaardigheden en attitudes - zelfconfrontatietest - zelfconfrontatietest: analyse - zakelijke tekst: bladschikking in tekstverwerking 2.2 Risico’s en opportuniteiten van het ondernemerschap - ondernemer: risico’s en opportuniteiten - zelfstandig ondernemen: voor- en nadelen - werkgever-werknemer: juridisch onderscheid - commercieel-administratief bediende: vaardigheden en attitudes - balans arbeid - vrije tijd



OEFENFIRMA


3 De onderneming en haar stakeholders 3.1 Relatie met klanten en leveranciers - belang relatie klanten – leveranciers - Customer Relationship Management (CRM) - Supplier Relationship Management (SRM) - bepalen doelgroep klanten en leveranciers - B2B of B2C: verschil - criteria bij consumentenmarkt: leeftijd, geslacht, opleidingsniveau, woonplaats, welstandsklasse, beroep, vrijetijdsbesteding - criteria bij zakelijke markt: bereikbaarheid van de klant, de grootte van de onderneming, aantal werknemers, sector, de markt waarbinnen de klant zich bevindt. - e-commerce: toenemend belang - gebruik in beide segmenten - criteria leverancierskeuze: kostenaspect, graad van automatisatie, vertrouwen in de leverancier, de grootte van de onderneming, aantal werknemers, sector, vestigingsplaats, familiebedrijven of grote bedrijven, verkoopsvoorwaarden - enkele leveranciers voor een specifiek product/dienst zoeken - volkomen concurrentie, monopolie, monopolistische concurrentie en oligopolie

Binnen het netwerk bouwt men als oefenfirma een relatie op met zijn klanten en leveranciers.

Bespreek de doelgroep klanten en leveranciers voor jouw oefenfirma.

De jaarlijkse regionale en internationale beurzen (Freiburg, Belfair,…) zijn evenementen waar klanten en leveranciers elkaar fysiek kunnen ontmoeten en eventuele afspraken kunnen maken omtrent een betere samenwerking.

Maak een studie van je klanten. Volgende zaken komen in je verslag aan bod: bereikbaarheid, grootte onderneming, sector, merkentrouw, service- en prijsgevoeligheid.

Informatie over klanten en leveranciers kan opgezocht worden in de ZET-database. Op de Cofep-website kan gratis software gedownload worden waarmee oefenfirma’s een webshop kunnen aanmaken.

3.2 Relatie met de overheid - begrip en voorbeelden regulerende/deregulerende rol 3.3 Relatie met de financiële instellingen - aandeelhouders: eigen vermogen - banken: vreemd vermogen - financiering EV en VV: voor- en nadelen - relatie met de banken: wederzijds vertrouwen en duurzame

Naar aanleiding van de uitbreiding van het assortiment ga je op zoek naar twee nieuwe leveranciers voor deze nieuwe producten. Vergelijk beide leveranciers en kies de beste.

Ga na welke btw-tarieven van toepassing zijn in jullie oefenfirma? Cofeba neemt de rol van bank op zich in het netwerk. Oefenfirma’s kunnen hier terecht voor hun bankzaken.

Zoek op de Cofep-website naar informatie over Cofeba. Ga na wat Cofeba kan betekenen voor jouw oefenfirma (Kan je bij hen terecht voor een lening, kaskrediet, …?).


samenwerking - de onderneming: belang goede relatie met aandeelhouders - bedrijfsleiding en aandeelhouders: gelijke en tegengestelde belangen - informatie aandeelhouders: uitleg beleid, toelichting resultaten, openheid en transparantie - de onderneming: financiering eigen middelen – beurs - de overheid: financiële steun - investeringsmaatschappijen: financiële steun 3.4 Relatie met andere stakeholders - andere stakeholders: vakbonden, werkgeversorganisatie, media, consumentenorganisaties, buurt, buitenlandse actoren - stakeholders: belangen

Bij de jaarlijkse officiële opening van de oefenfirma worden familie, leerkrachten, directie, peterbedrijven en pers uitgenodigd.

Ga na wie de stakeholders zijn van jouw oefenfirma. Nodig deze stakeholders uit in het kader van een persvoorstelling, opendeurdag, … Stel een persmap samen waarin de oefenfirma wordt voorgesteld.



OEFENFIRMA


4 Doelstellingen van de onderneming 4.1 Doelstellingen op korte en lange termijn - strategisch ondernemingsplan - marketingplan als onderdeel van het strategisch ondernemingsplan - fasen strategisch ondernemingsplan: - bepalen mission statement: begrip en voorbeelden - formuleren ondernemingsdoelstellingen - strategische doorlichting met SWOT-analyse - strategische doelstellingen - onderdelen marketingplan (korte termijn): marketingmix, ondernemingssituatie en actieplan 4.2 Doelstellingen volgens ondernemingsvorm - eenmanszaak of vennootschap: oprichting, aansprakelijkheid, verplichtingen - meest courante vennootschapsvormen met hun kenmerken: ebva, bvba, cvba, nv, cv en cvoka - vzw: kenmerken 4.3 Doelstellingen/formaliteiten bij de start onderneming - begrip ondernemer - vestigingsvoorwaarden - voorafgaande wettelijke verplichtingen: handelsnaam, ondernemingsnummer, btw-inschrijving, financieel rekeningnummer, huwelijksstelsel, aansluiting sociale verzekeringskas en mutualiteit - opstarten eigen zaak: instanties voor informatie en hulp - instellingen voor vervulling formaliteiten - kruispuntbank: doel - ondernemingsloket: doel en werking - beroepsuitoefeningsvoorwaarden: vestigingswet, andere reglementeringen en vergunningen

De leerlingen kunnen ook voor hun oefenfirma een “mission statement”, visie en doelen (korte en lange termijn) formuleren. Ze denken na over wie ze zijn, wat ze willen, hoe ze in de markt willen staan en wat de daartoe benodigde kernkwaliteiten zijn. In een volgende fase maken ze een analyse van de in- en externe factoren die bepalend zijn voor de mate waarin de oefenfirma haar missie en doelstellingen kan bereiken. Het succes van een oefenfirma hangt af van talrijke factoren. Eens men die kent, kunnen de leerlingen nadenken over de noodzakelijke strategische acties. Deze werkt men verder uit in een concreet actieplan.

Formuleer een “mission statement” voor jouw oefenfirma.

Startende oefenfirma’s moeten een aantal administratieve formaliteiten in orde brengen. Zo moet men:

Op de Cofep-website kan je terugvinden welke administratieve documenten startende oefenfirma’s in orde moet brengen. Download deze, vul ze correct in en mail ze naar Cofep.

-

-

Registratieformulier naar Cofep sturen met definitieve naam en logo + praktische geg. (tel. nr., werkdagen, naam en gegevens coördinator, …). De oefenfirma krijgt een bankrekening bij Cofeba, de bank van het netwerk. Ondernemingsnummer aanvragen bij Cofefisc + aangifte aanvang van activiteiten + mandaat BTW (formulieren op website bij diensten)

Bestaande oefenfirma’s moeten de procedure niet ieder jaar opnieuw herhalen. Uiteraard kunnen de leerinhouden zoals beschreven in 4.3 wel nog gekoppeld worden aan de oefenfirma. Zo kunnen leerlingen bijvoorbeeld nagaan welke verplichtingen de oefenfirma heeft op het vlak van terugnameplicht van verpakkingsafval.

Formuleer een visie voor jouw oefenfirma. Welke doelstellingen heeft jullie oefenfirma op korte en lange termijn? Van welke interne en externe factoren hangt het succes van jouw oefenfirma af? Werk een concreet actieplan uit dat er moet voor zorgen dat de doelstellingen van de onderneming bereikt worden.

Ga na of jouw oefenfirma onderworpen is aan bijzondere reglementeringen of bepaalde exploitatievergunningen nodig heeft. Ga na of jouw oefenfirma een milieuvergunning nodig heeft. Is jouw oefenfirma verplicht om eventueel verpakkingsafval terug te nemen? Wat zijn de gevolgen hiervan? Tijdens de beurs wenst jouw oefenfirma muziek te draaien. Mag ze dit zomaar doen? Zoek informatie op de site van Sabam.


- milieu en ruimtelijke ordening: wettelijke verplichtingen: stedenbouwkundige vergunning, socio-economische vergunning, milieuvergunning, afvalstoffen, milieuheffingen, bodemattest - verpakkingsafval: terugnameplicht - Elektro: aanvaardingsplicht (Recupel) - milieuloket: functie - speciale reglementeringen: openingstijden, wekelijkse rustdag, zondagssluiting, openingsuren nachtwinkels - de wet op de privacy - auteursrechten: Sabam en Reprobel - softwarelicenties - Sociale rechten en verplichtingen van de zelfstandige ondernemer, helper, meewerkende echtgeno(o)t(e): - sociale verzekeringsmaatschappij: diensten - verschillen in sociaal statuut werknemer tegenover ondernemer - de ondernemer: fiscale rechten en plichten in verband met btw, bedrijfsvoorheffing, inkomstenbelasting en andere belastingen - fiscale raadgever: diensten

Welke softwarelicenties gebruiken we in onze oefenfirma? Wat is de kostprijs hiervan?



OEFENFIRMA


5 Keuze van het product 5.1 Productgroep en assortiment - product en dienst: begrip - materiële en immateriële producten: begrip en verschil - consumenten- en industriële producten: begrip en verschil - duurzame en niet duurzame producten: begrip en verschil - convenience, shopping, specialty en preference goods: begrip - productgroep: begrip - productassortiment: begrip - assortiment in de lengte, breedte en diepte - assortiment: belang - gezamenlijk aanbod: reglementering

Voor een nieuw op te richten firma zullen de leerlingen moeten brainstormen over de producten die ze wensen te verkopen. Ze bepalen de sector waarin ze wensen handel te drijven en stellen een assortiment samen.

5.2 Produceren en productiefactoren - productiefactoren: begrip - drie belangrijkste productiefactoren: natuur, arbeid en kapitaal - evolutie van het belang van verschillende productiefactoren: tabel en/of grafiek

Voor een bestaande firma bekijken de leerlingen het huidige assortiment en bekijken ze bijvoorbeeld de verkoopcijfers van het vorige schooljaar. Op basis hiervan kunnen de leerlingen brainstormen over het aanbieden van nieuwe producten of beslissen om bepaalde producten te vervangen.

5.3 Productlevenscyclus - productlevenscyclus: fasen en kenmerken fasen - productlevenscyclus: belang voor marketingmix - productlevenscyclus: rekenblad

Cofep adviseert om bij de keuze van de sector de leerkracht een belangrijke rol te spelen. Hij/zij kan dit best in overleg met Cofep bepalen. Reden: een oefenfirma wordt niet opgericht voor één jaar en heeft een aantal jaren nodig om een plaats op de virtuele markt te verwerven. Cofep heeft een goed beeld van de marktsituatie en kan bijgevolg het nodige advies verlenen.

De leerinhouden, zoals hiernaast beschreven, kunnen toegepast worden op het gekozen assortiment van de oefenfirma.

Ga op zoek naar producten die jouw oefenfirma in zijn assortiment wenst op te nemen. Overleg met de medeleerlingen en laat iedereen zijn persoonlijke keuze verdedigen. Uiteindelijk beslist de klas welke producten worden opgenomen in het assortiment. Stel dit assortiment schematisch voor. Bespreek het gekozen assortiment (diepte-breedte-lengte) en ga ook na wat de gevolgen zijn van deze keuze. Bekijk op een kritische manier het huidige assortiment. Ga na welke producten het voorbije jaar veel en weinig verkocht werden. Zoek een alternatief voor de minder populaire artikelen.

Waar bevinden de producten uit ons assortiment zich in de productlevenscyclus? Pas eventueel het assortiment aan.

In welke mate houdt onze oefenfirma rekening met kwaliteit, garantie en service? Ga na of het beleid op dit vlak eventueel moet bijgestuurd worden.

5.4 Kwaliteit, garantie en service - kwaliteit, garantie en service: begrippen - belang voor marketingmix - garantie: reglementering

Maak een overzicht van de merken die wij in ons assortiment aanbieden en bespreek deze (A-merk, B-merk, collectief merk, individueel merk, …).

5.5 Merken - A-merk, B-merk, collectief merk, individueel merk,


fabrikantenmerk, landelijk merk en private label: begrippen en voorbeelden - multibrandstrategie: werking aan de hand van voorbeelden - belang merken voor marketingmix - merk: bescherming - benaming van oorsprong: reglementering Van het peterbedrijf heeft de oefenfirma verpakkingsmateriaal (“dummies”) gekregen om te gebruiken tijdens bijvoorbeeld beurzen. Bekijk deze verpakking aandachtig en bespreek de functies.

5.6 Verpakking en productaansprakelijkheid - functies verpakking: zichtbaarheid (visibility), bescherming (protection), hanteerbaarheid (workability), informatie (information), emotionele aanspreekbaarheid (emotional appeal) - belang verpakking voor marketingmix - hoeveelheids- en prijsaanduiding: reglementering - etikettering: reglementering - productaansprakelijkheid: reglementering

Ga na wat er op het etiket van de producten uit ons assortiment moet staan.



OEFENFIRMA


6 Prijsbepaling 6.1 Het prijsmechanisme - wet van vraag en aanbod: grafiek in rekenblad - vraagcurve: dalend verloop - wijziging factor vraagcurve: effect en beïnvloedende factoren - aanbodcurve: stijgend verloop - wijziging factor aanbodcurve: effect en beïnvloedende factoren - andere prijsbepalende factoren

Oefenfirma’s bepalen hun prijzenpolitiek en evalueren deze op regelmatige basis. De database voor oefenfirma’s kan hier gebruikt worden voor het opzoeken van concurrenten en leveranciers. Uitleg over de werking van deze database is terug te vinden op de Cofep-website.

Nieuwe oefenfirma’s: Hoe gaan we de prijzen van onze producten bepalen of m.a.w. welke prijspolitiek gaan we voeren? Bestaande oefenfirma’s: Ga na welke prijzenpolitiek in het verleden werd gevoerd en evalueer deze. Is het nodig om deze aan te passen en zo ja hoe? Ga in de database voor oefenfirma’s op zoek naar mogelijke leveranciers voor jouw producten. Maak hiervan een overzichtelijk document op.

6.2 Prijszetting bij diverse marktvormen - markt van volkomen concurrentie: begrip - prijszetting bij markt volkomen concurrentie - de effectenbeurs - de koersvorming van aandelen - de aandelenindex BEL20 - prijsvorming bij monopolie, oligopolie en monopolistische concurrentie

Verstuur naar deze potentiële leveranciers een prijsaanvraag. Naar buitenlandse oefenfirma’s gebruikt men uiteraard één van de mogelijke correspondentietalen (Frans, Engels, Duits, …). Deze zijn ook terug te vinden in de database. Vergelijk tenslotte hun voorwaarden en maak een keuze.

6.3 Interventie van de overheid - minimum en maximumprijzen: principe en nut - programmaovereenkomsten - maximumprijzen - prijsverhogingsaangifte - principe: verbod verkopen met verlies + uitzonderingen - collectieve diensten: diensten tegen kostprijs = zonder marktprijs

Ga ook na bij echte (“niet-virtuele”) bedrijven naar de actuele prijzen van de producten uit jouw assortiment. Ga in de database op zoek naar concurrenten en probeer te achterhalen hoe zij hun prijzen zetten. Vraag bijvoorbeeld een catalogus aan en/of bekijk hun website/webshop. Gebruik de verzamelde informatie om zelf jouw prijzen te bepalen.

6.4 Prijszetting en prijsimago - Methode: kostengericht - vraaggericht - principe prijsdiscriminatie en prijsdifferentiatie - concurrentiegerichte prijszetting


- interne factoren bij prijszetting: kosten, marketingdoelstellingen, marketingstrategie - externe factoren bij prijszetting: markt, concurrentie en prijsperceptie door de consument - prijsimago en prijszetting - psychologische prijzen Ga na in welke mate de producten uit het assortiment van de oefenfirma prijselastisch zijn?

6.5 Prijsstrategie - integratie prijs in de marketingmix - afroomstrategie - penetratiestrategie 6.6 Prijselasticiteit - prijselasticiteit van de vraag: begrip – berekenen interpretatie - inkomenselasticiteit: begrip en formule 6.7 Prijsindexatie - inflatie en deflatie: begrip en oorzaken - indexcijfer: belang - inflatie/deflatie: gevolgen - verband tussen inflatie/deflatie en koopkracht van gezinnen - aanpak van kosteninflatie - aanpak van bestedingsinflatie - aanpak van monetaire inflatie - indexcijfer van de consumptieprijzen: totstandkoming - gezondheidsindex: totstandkoming - indexcijfer en indexaanpassing: toepassing



OEFENFIRMA


7 Plaats 7.1 De distributiekanalen - distributiekanaal: begrip (met inbegrip van detail en groothandel) - distributiekanalen: direct, indirect, kort of lang - keuze distributiekanaal - distributie-intensiteit: begrip - vormen van distributie-intensiteit: intensieve, selectieve en exclusieve - groothandel - detailhandel - winkelketens: department stores, hypermarkten, supermarkten, hard discounters, superette - contractuele samenwerking: aankoopcentrale, vrijwillige filiaalbedrijven, franchising - Nielsen – indeling F1 F2NI F2I F3

De begrippen zoals beschreven in de leerinhouden kunnen toegepast worden op de op te richten of reeds bestaande oefenfirma.

Bespreek het distributiekanaal waarin jouw oefenfirma zich bevindt (zie leerinhouden voor kenmerken).

De leerlingen zoeken op de website van Cofep naar een geschikte vestigingsplaats voor hun firma. Op de website kan men informatie terugvinden over Real Estate. Bij hen kunnen oefenfirma’s een bedrijfspand huren tegen bepaalde voorwaarden. Een handelshuurovereenkomst wordt door Real Estate opgemaakt en verstuurd naar de oefenfirma.

Zoek op de website van Cofep informatie over de activiteiten van Real Estate. Beslis aan de hand van deze informatie of jouw oefenfirma een bedrijfspand wil huren.

7.2 Vestigingsplaats - vestigingsplaats: keuzebepalende elementen - het begrip ‘koop’ - het begrip ‘huur’ - onroerende leasing: begrip - voor- en nadelen kopen, huren of leasen van een onroerend goed - de aankoopoptie, compromis, voorschot, authentieke akte - de kosten bij de aankoop van een onroerend goed - handelshuurovereenkomst: begrip - handelshuurovereenkomst: bepalingen uit de wet op de handelshuur - huurovereenkomst privé-woning

Sluit desgewenst een handelshuurovereenkomst af.



OEFENFIRMA


8 Promotie 8.1 Promotiestrategie - promotie: begrip - Stappenplan bij de ontwikkeling van het promotieplan: - doelgroep - communicatiedoelstellingen - budget - boodschap - communicatiekanalen - impactonderzoek - Sluitpostmethode - Omzetpercentagemethode - Concurrentiegeoriënteerde methode - Doelgerichte budgetteringsmethode - Enquêtes - Recognitietest - Recalltest - Pushstrategie - Pullstrategie 8.2 Promotievormen - Promotiemix: reclame, public relations, promotieacties, sponsoring, persoonlijke verkoop. - uitwerking promotie met een desktoppublishing pakket 8.3 Wet op de handelspraktijken – kader promotie - Bepalingen uit de wet betreffende marktpraktij-ken en consumentenbescherming: – misleidende reclame – vergelijkende reclame – opruimingen, solden en uitverkoop – gezamenlijk aanbod van producten en diensten (koppelverkoop) – oneerlijke handelspraktijken – misleidende handelspraktijken

Het bepalen van een promotiestrategie is uiteraard ook heel belangrijk voor een oefenfirma. In een netwerk van 5 700 oefenfirma’s enige bekendheid verwerven, kan alleen maar door een goede promotie te voeren. De leerlingen bepalen zelf de promotievormen en de manier waarop ze die willen hanteren om hun assortiment te promoten. Hierbij verplaatsen ze zich in het standpunt van de klant om te ervaren hoe de klant de promotievormen zou ervaren.

De leerlingen brengen allerlei catalogi en reclamefolders mee. Welke informatie moet er in een catalogus of folder opgenomen worden? Hou rekening met de wettelijk verplichte elementen. Zoek deze op. Maak samen met een medeleerling een voorbeeldpagina op van de toekomstige catalogus of folder van jouw oefenfirma. Presenteer dit aan de rest van de klas en verdedig jouw voorstel. Kies in overleg met de rest van de klas een definitieve layout. Oefenfirma’s werken internationaal. Vertaal dan ook de catalogus of folder in het Frans, Engels en/of Duits.



OEFENFIRMA


9 Presentatie 9.1 Winkelexterieur en winkelinterieur - winkelpand, inkom, etalage en winkelomgeving - verkoopsystemen: bediening, zelfbediening en zelfkeuze - basisvormen van winkellay-out: gridlay-out, freeformlayout, boutiquelay-out - familygrouping en klantenloopstudie

Tijdens de regionale, nationale en eventuele buitenlandse beurs bouwt de oefenfirma een stand op.

Ga naar handelszaken die dezelfde producten van jouw oefenfirma verkopen en bekijk daar hoe producten worden voorgesteld. Neem foto’s en maak een verslag op met jouw bevindingen. Gebruik de verzamelde informatie om zelf een stand op te bouwen.

9.2 Schapbeheer - display en schapbeheer: belang



OEFENIRMA


10 Personeel 10.1 De arbeidsmarkt

Niet van toepassing in de oefenfirma

10.2 De organisatiestructuur en bedrijfscultuur - bedrijfscultuur: begrip - Factoren die een bedrijfscultuur bepalen - Soorten bedrijfscultuur: de machtcultuur, de rolcultuur, de taakcultuur en de persoonscultuur - Effect bedrijfscultuur op functioneren werknemers - Personeel van verschillende afdelingen in kaart brengen via een databank ge-bruik makend van relaties tussen tabel-len (zoals postcodes, statuten) - Aanmaken bestandsstructuur en veld-eigenschappen instellen - Invoeren, wijzigen, verwijderen van gegevens met actiequery’s - Filteren gegevens aan de hand van filteren selectiequery’s - Aanmaken formulieren en rapporten - Organogram: begrip - Organogram maken in Word of een presentatiepakket - Organogram van een commerciële afdeling - Soorten organisatiestructuren: - lijnorganisatie - lijnstaforganisatie - functionele organisatie

Binnen de oefenfirma krijgt elke medewerker een bepaalde functie. Op deze wijze ontstaat een organogram.

10.3 De arbeidsovereenkomst - elementen arbeidsovereenkomst: verplichtingen werkgever – werknemer - loon - werk - arbeid - gezag – - arbeidsreglement - Arbeidsongeval of beroepsziekte - Zwangerschap - Andere ziekte of ongeval

De werknemers in een oefenfirma zijn gebonden door een arbeidsovereenkomst.

Maak een arbeidsovereenkomst op voor de personeelsleden van de oefenfirma.

Elke werknemer solliciteert naar een bepaalde functie. Op de Cofep-website staan voorbeelden van jobadvertenties. Deze kunnen uiteraard aangepast worden aan de eigen situatie.

Gebruik makend van het organogram verdelen we nu de functies onder de werknemers.

Maak een organogram op voor jouw oefenfirma. Neem als voorbeeld dit van bijvoorbeeld het peterbedrijf. Maak gebruik van een presentatiepakket om dit organogram voor te stellen. Bespreek dit organogram (lijn-, lijnstaf- of functionele organisatie).

Ga na over welk profiel men moet beschikken om in


- Specifieke redenen voor arbeiders - Verlof om dwingende reden - Kort verzuim - Tijdskrediet - arbeidsovereenkomst voor onbepaalde duur - arbeidsovereenkomst voor bepaalde duur - arbeidsovereenkomst voor studenten - arbeidsovereenkomst uitzendarbeid - outplacement - collectieve arbeidsovereenkomsten - paritaire comités - arbeidsduur - loonschalen - loonniveau - het recht op kinderbijslag - de hoogte van de kinderbijslag: berekening - Mogelijke jobkanalen: – Selectiekantoren – Uitzendkantoren – VDAB – Lokale werkwinkel – Vakbladen – Elektronische sollicitaties – Websites van bedrijven of instellin-gen – Jobbeurzen – Campus recruitment – Persoonlijke contacten en relaties – Sollicitatievideo’s – Selor (selectiebureau federale overheid) - Stappen bij een sollicitatie: – analyse van een personeelsadvertentie – de sollicitatiebrief – het curriculum vitae – het sollicitatiegesprek – eigen sterkte/zwakte analyse (SWOT) – rechten en plichten van de sollicitant – DO’s en DONT’s bij het solliciteren

Het spreekt voor zich dat ook alle taalleerkrachten betrokken kunnen worden bij de uitwerking. Zij kunnen de voorbereidende uitleg over de sollicitatiebrief en het curriculum Vitae voor hun rekening nemen, instaan voor de verbetering van de sollicitatiebrieven en de leerlingen voorbereiden op het jobinterview.

aanmerking te komen voor een bepaalde functie. Raadpleeg allerlei vacaturesites om deze profielen op te stellen. Stel een jobkrant samen waarin de verschillende jobs worden voorgesteld. Solliciteer naar een bepaalde functie. Tijdens de sollicitatiedag gaat een panel van juryleden nagaan of iemand in aanmerking komt voor een bepaalde job. De juryleden bekijken op het einde van de dag het organogram en vullen bij elke functie een naam in.


10.4 Het sociaal secretariaat - rol en nut erkend sociaal secretariaat: administratieve ontlasting werkgever, correcte berekeningen, correcte documenten, juiste afhandeling ontslagprocedures, aanwerfprocedures, … - Loonberekeningen - Verplichtingen voor de sociale en fiscale overheid - Verplichtingen bij het in dienst nemen van nieuwe personeelsleden: aansluiting bij RSZ (DIMONA – aangifte), pensioennummer voor de werknemer, aansluiten bij vakantiefonds, aansluiten bij kinderbijslagfonds, arbeidsreglement overhandigen, afsluiten van een verzekering tegen arbeidsongevallen - Bruto-bezoldiging - RSZ-bijdrage werknemer en werkgever - Bedrijfsvoorheffing - exporteren database, loonberekening, functies in rekenblad - boekhoudkundige verwerking eenvoudige loonstaat en de factuur - boekhoudkundige verwerking beheerskosten sociaal secretariaat - boekhoudkundige verwerking betalingen nettoloon, RSZ en bedrijfsvoorheffing - boekhouding en totale loonkost

Cofesoc is het sociaal secretariaat van Cofep. Op vraag van de oefenfirma’s verstuurt zij maandelijks loonbrieven. Deze geven op een overzichtelijke manier weer hoe het nettoloon wordt berekend.

Zoek op de cofep-website naar de rol van Cofesoc in het netwerk. Ga na hoe werknemers kunnen ingeschreven worden bij dit sociaal secretariaat.

De bedrijfsvoorheffing en RSZ moet gestort worden op de rekening van Cofesoc. Het nettoloon wordt overgeschreven naar de personeelsrekening en wordt gebruikt om werknemers persoonlijke aankopen te laten doen in het netwerk van oefenfirma’s (= personeelsaankoop).

Stort elke maand de bedrijfsvoorheffing en de RSZ-bijdrage op de rekening van Cofesoc. Stort het nettoloon op de personeelsrekening. Verwerk de loonbrieven in de boekhouding van de oefenfirma.


LEERPLAN DEEL 2 Het werken in een onderneming LEERPLAN – leerinhouden – voorstel 25 lestijden

OEFENFIRMA


1 Werkplanning en communicatie in een admin omgeving 1.1 Werkplanning - werkplanning : nut - elektronische agenda: toepassing - het principe van Pareto: voorbeeld - opstellen prioriteiten - invloeden op de werkplanning: interne klok en energiepatroon - omgaan met stress, positieve en negatieve stress - Onderdelen van een elektronische agenda: – agendablad – kalender – afspraken invullen in de agenda – afspraken wijzigen – terugkerende afspraken maken- vergaderingen: instrument bij werkplanning - kenmerken van assertiviteit - meerwaarde van assertief gedrag - eigen gedrag 1.2 Administratieve omgeving - cellen- en landschapskantoor - ergonomie - voorkomen verspilling (bijvoorbeeld papier) - milieuvriendelijkheid (gebruik kantoormaterialen) - orde en netheid - klasseermethodes - hardware en software

Het concept van de oefenfirma past perfect binnen dit onderdeel van het leerplan. De leerlingen werken immers in een virtuele kantooromgeving met echte documenten en collega’s. Net als in de reële bedrijfswereld moet men zich houden aan een werkplanning, houdt men een agenda bij, ervaart men stress en zijn er vergadermomenten. Leerlingen worden in de oefenfirma verplicht met elkaar samen te werken. Dit kan uiteraard tot spanningen op de werkvloer leiden.

Organiseer op het einde van elk openingsmoment van de oefenfirma een korte vergadering.

De oefenfirma is een administratieve omgeving waar de leerinhouden zoals beschreven in 1.2 aan bod kunnen komen.

Ontwerp een kantooromgeving waarin rekening gehouden wordt met ergonomie, het voorkomen van verspilling, milieuvriendelijkheid, …

Evalueer de werking van de oefenfirma. Maak een planning op van wat er tijdens de volgende openingsmomenten dient te gebeuren.

Efficiënte communicatie is, net als in elke organisatie, de hoeksteen van de oefenfirma. Maak een huisstijl aan voor de oefenfirma. Overlegvergaderingen vormen de basis van interne communicatie. Om deze op een efficiënte manier te laten

Maak een handleiding voor het elektronisch bankieren.


- mobile office/telewerken: begrip - technisch-organisatorisch vlak en maatschappelijk-economische gevolgen

plaatsvinden, is het noodzakelijk dat deze op een degelijke manier worden voorbereid.

1.3 Efficiënte communicatie - externe en interne communicatie: stijl - belang interne communicatie - interne communicatie: oversten en ondergeschikte personen - communicatiemogelijkheden beschrijven en toepassen: telefoon, post, elektronische post, elektronisch bankieren, computerfaxen, … - communicatieontwikkelingen: webfoon, videoconferentie,… - huisstijl - elektronische post: organisatie mailbox, bericht versturen, mails sorteren, distributielijst maken, mail weigeren - mailing - e-mailetiquette: taalgebruik, schrijfstijl, algemene omgangsvormen - comprimeren, decomprimeren, zelfextractie - beveiligen en bewaren gegevens - website

Hét uitgangbord van de oefenfirma is uiteraard de externe communicatie. Leerlingen moeten voorbereid zijn op eventueel extern bezoek. Door bijvoorbeeld een draaiboek te laten opmaken, weet iedereen wat er in dit geval moet gebeuren.

Maak een lijstje met courante telefoonuitdrukkingen in het Nederlands en de vreemde talen. Exporteer distributielijst vanuit de ZET-base naar een externe databank en bewerk deze lijst. Maak een website/webshop voor de oefenfirma.

Zakelijk telefoneren kan ook binnen de oefenfirma aangeleerd worden. Uiteraard moet men rekening houden met mogelijke anderstalige gesprekken. Een belangrijke rol voor de taalleerkracht is hier weggelegd. De schriftelijke communicatie (brief en e-mail) moet verzorgd zijn. Dit is hét visitekaartje van elke oefenfirma. Ook hier kunnen de taalleerkrachten ondersteuning bieden. Talrijke oefenfirma’s beschikken reeds over een website of hebben een webshop. De opmaak en het onderhoud achteraf, zien de meeste leerlingen als een echte uitdaging.

1.4 Taakomschrijving commercieel-administratief bediende - commercieel-administratief bediende: taken en competenties - reglementering verwerking persoonsgegevens - wet op de privacy: gebruik persoonsgegevens door derden - auteursrechterlijke bescherming gegevens: wetgeving en respect ook bij verkregen info via internet



OEFENFIRMA


2 Flowcharts en procedures - flowcharting: definitie - doel flowcharts: doorlooptijdverkorting, vereenvoudiging en verduidelijking, betere communicatie, stimuleren van groepswerk, systematisch en nauwkeurig werken, kortere en duidelijkere procedures, kwaliteitsverbetering - stroomschema’s volgens vastgelegde symbolen - goederen- en documentenstroom: flowchart aankoop en verkoop

Elke afdeling denkt na over de procedure die ze willen toepassen. Voorbeelden zijn terug te vinden op de website van Cofep. De leerlingen kunnen voor het opstellen van de flowcharts uiteraard gebruik maken van een tekstverwerkingspakket.

Maak een flowchart op van de activiteiten die bij jouw job horen. Bouw een klassement op a.d.h.v. bovenstaande afspraken.

De procedures kunnen ingeoefend worden met voorbeelddocumenten. De leerkracht toont een binnengekomen document. De leerlingen moeten kunnen zeggen welk document het is, voor wie het bestemd is binnen de eigen firma en wat die bepaalde persoon of dienst ermee moet doen. Bij de documenten komen ook documenten in andere talen (Nederlands, Frans, Engels, Duits) voor. Het komt er dus op aan dat ze zelf de opgestelde schema’s goed kunnen gebruiken. De leerlingen denken bovendien steeds na over mogelijke verbeteringen van het bestaande systeem. De leerlingen kunnen over het gebruik van de flowcharts eventueel een presentatie geven.



OEFENFIRMA


3 Btw-reglementering en facturatie - Toegevoegde waarde - Btw is een verbruiksbelasting - Btw: belastingen op het verbruik - Btw-systeem: van producent tot consument aan de hand van een schema - De periodieke btw-aangifte - Tijdlijn met periodieke verplichtingen in verband met btw (aangifte en betaling) - Btw- aangifte met: – Belgische aan- en verkoopfacturen handelsgoederen, – diensten en diverse goederen, – werken in onroerende staat, – uitgereikte en ontvangen creditnota’s, – intracommunautaire leveringen en verwervingen, – invoer uit en uitvoer naar niet-EU-landen, – gemengde aankopen, – niet-aftrekbare btw. - Het btw-rekeninguittreksel - De btw-klantenlisting (Jaarlijkse lijst van de btwbelastingplichtige afnemers) - De ICL-kwartaalopgave

COFEFISC is het btw-kantoor van Cofep. De btw-aangiftes kunnen elk kwartaal verstuurd worden. Na controle van de aangifte wordt het saldo naargelang de situatie teruggestort of wordt een aanmaning tot betaling verstuurd.

Ga op de site na wat de rol is van Cofefisc in het netwerk. Verstuur elk kwartaal een aangifte naar Cofefisc.



OEFENFIRMA


4 Aankoopadministratie en boekhoudkundige verwerking - leveranciersbestand: aanmaak - leveranciersbestand: records opvragen, toevoegen, verwijderen en wijzigen - elementen bij aankoopverrichting: kortingen, verpakkingen, btw, ….. - aankoopverrichting: communicatie via mail, telefoon, brief, … - aankoopfactuur: voorwaarden - betalingen uitvoeren: papier, digitaal (inclusief IBAN en BIC) - betalingen uitvoeren: vreemde munten - wisselkoerswijzigingen - aankoopverrichtingen - betalingen

In het netwerk kopen oefenfirma’s bij elkaar aan. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen bedrijfsaankopen en personeelsaankopen. De bedrijfsaankopen kunnen we opsplitsen in aankopen van: - handelsgoederen; - diensten en diverse goederen - en investeringen.

Exporteer vanuit ZET de gegevens van alle oefenfirma’s. Maak op basis van deze gegevens een leveranciersbestand aan (Excel/Access). Importeer dit bestand in het boekhoudpakket.

Personeelsaankopen kunnen de werknemers doen met het fictieve loon dat ze ontvangen voor hun geleverde prestaties. Elke aankoop zorgt voor een documentenstroom die bestaat uit: - uitgaande bestelbon (bvb. mail), - orderbevestiging, - leveringsbon/zendnota/pakbon, - factuur (evtl creditnota) - en rekeninguittreksel na betaling factuur. Voor de betalingen maakt men gebruik van de ZETbanksoftware.



OEFENFIRMA


5 Verkoopadministratie en boekhoudkundige verwerking - klantenbestand: aanmaak - klantenbestand: records opvragen, toevoegen, verwijderen en wijzigen - elementen bij verkoopverrichting: omzet, kosten, kortingen, verpakkingen, btw, ….. - verkoopverrichting: communicatie via mail, telefoon, brief, … en klachtenbehandeling - spontane offerte rekening houdend met vreemde munten - gewone offerte - verkoopcontract: analyseren, verklaren, toelichten en beoordelen - factuurvoorwaarden opstellen - Stappenplan bij niet nakomen verplichtingen: herinneringsbrief - aanmaning tot betalen - juridische stappen- deurwaardersexploot - incassokantoor - werken via factoringmaatschappij… - verkoopverrichtingen - inningen

Oefenfirma’s ontvangen bestellingen. Ook deze brengen een documentenstroom op gang: Deze bestaat uit: - offertes - inkomende bestelbon, - orderbevestiging, - verzendnota, - verkoopfactuur (evtl. creditnota) - en rekeninguittreksel na inning van de factuur.

Exporteer vanuit ZET de gegevens van alle oefenfirma’s. Maak op basis van deze gegevens een klantenbestand aan (Excel/Access). Importeer dit bestand in het boekhoudpakket. Ga op de cofep-website na wat het incassobureau voor jouw oefenfirma kan betekenen.

Uiteraard besteed men ook de nodige aandacht aan de behandeling van eventuele klachten. Cofep beschikt ook over een incassobureau waar men terecht kan met de facturen van wanbetalers.



OEFENFIRMA


6 Voorraadadministratie - Inventarisatie van de voorraad: begrip, doel, werkwijze - Begrippen in verband met voorraadadministratie: – technische en economische voorraad, – minimum- en maximumvoorraad, – veiligheidsbuffer, – optimale en minimale bestelgrootte, – bestelmoment, leveringstermijn - optimale bestelhoeveelheid: berekening - bestelsystemen: vaste bestelhoeveelheid en vast bestelmoment en toepassing in rekenblad met verschillende functies - waardebepaling van de voorraad: toepassing aan de hand van het wetboek van vennootschappen - waarderingstechnieken: geïndividualiseerde waarde, fifo, lifo, gewogen gemiddelde - waarderingstechnieken: invloed resultaat - voorraadwijzigingen: invloed resultaat - Boekhoudkundige verwerking van voorraadwijzigingen met behulp van een boekhoudpakket - Boekhoudkundige verwerking van een waardevermindering van de voorraad met behulp van een boekhoudpakket - Electronic Data Interchange: begrip - voordelen EDI bij commerciële toepassingen: verbeteren van relatie tussen klanten en leverancier, verhogen van productiviteit, verlagen van operationele kost - toepassingen gebruik EDI: doorsturen van catalogi of prijslijsten, bestellingen door klanten, bevestigingen van bestellingen, leveringsinformatie, facturen

Net als in de reële bedrijfswereld moeten oefenfirma’s de positie van hun voorraad opvolgen. Men kan hiervoor gebruik maken van een boekhoudprogramma en/of alles bijhouden op voorraadkaarten (manueel of via rekenblad).

Ontwerp een voorraadkaart per product en gebruik deze om de voorraadwijzigingen bij te houden. Bepaal de minimum/maximumvoorraad door middel van het boekhoudpakket.


LEERPLAN DEEL 3 Het beleid van een onderneming LEERPLAN – leerinhouden – voorstel 12 lestijden

OEFENFIRMA


1 Sociale zekerheid en verzekeringen 1.1 Sociale verstandhouding tussen werkgever en werknemer


1.2 Het sociaal statuut van de zelfstandige – SVZ en RSZ


1.3 De verzekeringen van de onderneming - polis, premie, verzekeringsnemer, verzekeraar, verzekerde, verzekeringsbemiddelaar, bijzondere voorwaarden, algemene voorwaarden - aansprakelijkheidsverzekering: BA uitbating, BA personeel, BA motorvoertuigen - zaakschadeverzekeringen: brandverzekering, machinebreukverzekering - inkomens- en levensverzekeringen: persoonlijke ongevallenverzekering, gewaarborgd inkomen, hospitalisatieverzekering, overlijdensverzekering, gemengde levensverzekering - gedekte risico(‘s) - vergelijking bedrijfsverzekering-privéverzekering - premiebepaling in functie van verzekerde kapitalen, leeftijd verzekerde, bonus-malus, … (afhankelijk van het soort polis)

In het netwerk van zijn ook verzekeringsmaatschappijen aanwezig. Oefenfirma’s kunnen bij hen terecht voor hun verplichte en eventuele bijkomende polissen.

Ga na welke verzekeringen voor een onderneming verplicht zijn? Ga na welke bijkomende verzekeringen voor jouw oefenfirma interessant kunnen zijn? Zoek in de ZET-database naar verzekeringsmaatschappijen (binnen- en buitenlandse). Neem contact op met deze maatschappijen en vraag een offerte. Ga al dan niet in op deze offerte en sluit de polissen af.



OEFENFIRMA


2 Fiscaliteit 2.1 De rol van de overheid in de economie


2.2 De begroting van de overheid 2.3 De belastingen van de overheid 2.4 De personenbelasting als loontrekkende 2.5 De vennootschapsbelasting


OEFENFIRMA


3 De boekhouding als beleidsinstrument 3.1 Wettelijke bepalingen 3.2 Rol interne/externe boekhouder/account/bedrijfsrevisor - interne en externe boekhouder: verschil in werking - onderscheid accountant – erkend boekhouder – belastingsconsulent – bedrijfsrevisor op het vlak van opleiding, titel, opdrachten - boekhoudkantoor: taken - Beroepenfederaties: BIBF, IAB en IBR. 3.3 Analyse van de jaarrekening - Stakeholders: aandeelhouders, leveranciers, klanten, concurrenten, banken, overheid - Motieven voor analyse van de jaarrekening - Interne jaarrekening - Externe jaarrekening (jaarrekening openbaar gemaakt bij de


Oefenfirma’s kunnen voor hun boekhouding ook terecht bij de boekhoudkantoren in het netwerk. Deze werden opgericht in de studierichting Boekhouden-Informatica.

Zoek in de ZET-database naar de gegevens van de boekhoudkantoren in het netwerk en ga na wat zij voor jouw oefenfirma kunnen betekenen.

Dit betekent uiteraard niet de oefenfirma’s in de studierichting Handel geen boekhouding moeten voeren. Zij


Nationale Bank van België) - Onderdelen jaarrekening: balans, resultatenrekening en toelichting - Balans: balanstotaal, vaste activa, vlottende activa, eigen vermogen, vreemd vermogen - De resultatenrekening: resultaat en resultaatverwerking - De toelichting: toelichting over de materiële vaste activa, toelichting over de schulden, toelichting over de personeelskosten en de sociale balans, de waarderingsregels. - Horizontale analyse - Verticale analyse - Solvabiliteit van de onderneming - Rentabiliteit van het eigen vermogen - Cash flow - Ebit en ebitda - Liquiditeit van de onderneming: begrip, nettobedrijfskapitaal, liquiditeitsratio’s - Aantal dagen leverancierskrediet - Aantal dagen voorraad - Aantal dagen klantenkrediet - Beoordeling liquiditeit op basis van het aantal dagen leverancierskrediet, voorraad en klantenkrediet - Sectoranalyse - Besluiten verwerken in rapport door integratie van softwarepakketten

kunnen bijvoorbeeld enkel de eindejaarsverrichtingen, het opmaken van een jaarrekening en het berekenen van ratio’s overlaten aan deze boekhoudkantoren.



OEFENFIRMA


4 Commercieel beleid 4.1 Aankoopstrategie - aankoopvoorwaarden aan de hand van een aankoopfactuur - onderhandelingstechnieken met leveranciers - eigendomsoverdracht: juridische gevolgen

Elke leverancier stelt zijn eigen aankoopvoorwaarden op en vermeldt deze op zijn factuur. Het netwerk is bovendien uiterst geschikt om leerlingen onderhandelingstechnieken aan te leren.

4.2 Kostprijsstrategie - begrip kostpijsbeleid - doelstellingen kostprijsberekeningen - make or buy (outsourcing): studie aan de hand van een case - Kosten naar productievolume: vaste en variabele kosten - Kosten naar toewijsbaarheid: directe en indirecte kosten - Eenvoudige opslagmethode - Criteria voor het bepalen van de verkoopprijs: percentage op de verkoopkostprijs, percentage op de inkoopprijs - Winstmarge in relatie tot sector, bedrijfstak - Verkoopprijs berekenen op basis van de verkoopkostprijs - break-even - bepaling break-evenpunt en grafische voorstelling

Ook een oefenfirma voert een kostprijsbeleid. Bij de prijsbepaling moeten zij rekening houden met de aankoopkost en een winstmarge bepalen (in relatie met sector). De gemaakte kosten kunnen onderverdeeld worden en geanalyseerd worden door ze bijvoorbeeld grafisch voor te stellen.

4.3 Verkoopstrategie - Handelskorting - Financiële korting - Terugstuurbare verpakking - Transportkosten - Communicatie tussen koper en verkoper over de voorwaarden: documentenstroom

Maak een overzicht van alle kosten die de onderneming maakt en analyseer deze. Stel dit grafisch voor. Ga na waar het break-evenpoint ligt van jouw oefenfirma.

Met de verzamelde informatie kan men in een volgende fase een break-evenanalyse uitvoeren. Oefenfirma’s stellen een correcte verkoopfactuur op en vermelden op de achterzijde de verkoopvoorwaarden. De oefenfirma is een ideale omgeving om leerlingen onderhandelingstechnieken aan te leren.

Stel de verkoopvoorwaarden op voor jouw oefenfirma. Doe dit bijvoorbeeld aan de hand van deze van deze van jouw peterbedrijf.

Door de aanwezige voorraad handelsgoederen te bekijken, kan men tot de conclusie komen dat de voorraadstrategie bijgestuurd moet worden.

Ga het voorraadpeil na van de verschillende producten uit het assortiment. Wat stel je vast?

4.4 Voorraadstrategie - nut - voor- en nadelen - just-in-time delivery


- relatie just-in-time delivery/omloopsnelheid voorraad/ commercieel beleid - nieuwe tendensen: postponed manufacturing, RFID 4.5 Integrale kwaliteitszorg - begrip - doel en nut - verband tussen IKZ en commercieel beleid

Ga na hoe de basisprincipes van IKZ kunnen toegepast worden in de oefenfirma.

4.6 Communicatieplan - communicatiedoelstellingen - communicatieplan: verzameling communicatiedoelstellingen - communicatiedoelstellingen en wijzigende omgevingsfactoren: afstemming

Stel een communicatieplan op voor de oefenfirma.



OEFENFIRMA


5 Buitenlands beleid 5.1 Handelspolitiek binnen de Europese Unie - Noodzaak van internationale handel - Voordelen van internationale handel - Spreiding van de Belgische handel per continent - Top tien van de Belgische klanten - Top tien van de uitvoerproducten - Evolutie van de buitenlandse handel - Vergelijking met andere landen van de EU: in- en uitvoer per hoofd, in procent van het BBP - Belangrijkste productcategorieën bij de invoer en uitvoer bespreken - De rol van de EU in verband met vrijhandel bespreken

Het netwerk van oefenfirma’s is internationaal georiënteerd. Men kan handel drijven met oefenfirma’s verspreid over meer dan 42 landen. Wie een klant of leverancier heeft in bijvoorbeeld Canada zal geconfronteerd worden met: - internationaal betalingsverkeer; - incoterms; - allerlei andere documenten die gebruikt worden bij internationale handel.

5.2 Handelspolitiek op wereldniveau - Begrippen betalingsbalans en handelsbalans - Nut van de handelsbalans - Oorzaken en gevolgen van een onevenwichtige handelsbalans - De EU en WTO (World Trade Organisation) - Invoerbeperkende maatregelen - Maatregelen ter stimulering van de uitvoer - Redenen voor delokalisatie - Voor- en nadelen gastland - Statistische gegevens in verband met buitenlandse handel buiten de EU: de omvang, de evolutie, de samenstelling en de geografische spreiding 5.3 Het internationaal betalingsverkeer - wisselkoers - wisselmarkt - wisselkoersrisico - prijsvorming wisselmarkt grafisch (marktvorm volkomen concurrentie)


- wisselkoersverschillen en nut vaste wisselkoers - ECB - IMF 5.4 Incoterms - documenten bij internationaal goederenverkeer - CMR - Packing list - Pro forma invoice - Bill of lading (B/L) - Air Way Bill - Certficate of origin - Enig document - Begrip “incoterms” - EXW (Ex Works) - FOB (Free on Board) - CIF (Cost, Insurance and Freight) - Kosten en risico - verdeling voorstellen aan de hand van een presentatiepakket



OEFENFIRMA


6 Investeringsbeleid Ga na wat de oefenfirma aan investeringsgoederen aangekocht heeft. Noteer bij elke investering de soort (vervangings-, uitbreidings-, diepte- en/of breedteinvestering).

- begrip - soorten: vervangingsinvesteringen, uitbreidingsinvesteringen, diepte-investeringen, breedte-investeringen - investeringsklimaat in België: troeven en zwakheden - analyse investeringsproject met kasstroomtabel (i/o tabel) - methodes voor het analyseren van een investering: return on investment (ROI), terugverdientijd of payback en netto huidige waarde of net present value - financiële functies in rekenblad



OEFENFIRMA


7 Financieel beleid 7.1 Rol van de bank - Begrip geld- en kapitaalmarkt - Rol van de banken - De vraag naar geld: gezinnen, ondernemingen, overheid en buitenland - Het aanbod van geld: aanbieders en vormen van aanbod - De prijsvorming op de geld- en kapitaalmarkt 7.2 Kredieten voor bedrijven en particulieren - financieringsregels - financieel plan: betekenis en opmaak - kredietvormen voor bedrijven: investeringskrediet, krediet op afbetaling, leasing, straight-loan, kaskrediet - waarborgsoorten - Kredietvormen voor particulieren: - woonkrediet - lening op afbetaling - niet-bancaire kredieten - Voor elke kredietvorm: doel – looptijd – aflossingssystemen – kostprijs – risico’s - overkreditering, schuldbemiddeling, collectieve schuldenregeling, loonbeslag en loonoverdracht: risico’s

Oefenfirma’s maken gebruik van de de ZET-banksoftware om betalingen uit te voeren en rekeninguittreksels op te vragen.

Ga op de Cofep-website na hoe een oefenfirma een startkapitaal kan verkrijgen van Cofeba.

COFEBA is de Cofep-bank en biedt allerlei diensten aan. Zo kan men er o.a. terecht voor een kaskrediet, investeringskrediet of hypothecaire lening.

Maak een financieel plan op voor de oefenfirma. Een vereenvoudigd model is terug te vinden op de Cofepwebsite.

Startende oefenfirma’s ontvangen een startkapitaal na het indienen van een financieel plan. Een model is terug te vinden op de website. Bestaande oefenfirma’s kunnen indien zij dit wensen elk jaar een financieel plan indienen. De stand van hun firmarekening wordt vergeleken met het gevraagde bedrag in het financieel plan. Het verschil wordt bijgestort op de firmarekening.



OEFENFIRMA


8 Personeelsbeleid – human resources 8.1 Human Resources (HR) - begrip - taken hrm - HRM-instrumenten - extra legale voordelen: groepsverzekering, goedkope leningen, … - diverse beloningssystemen: voordelen in natura, maaltijdcheques, bedrijfswagen, premiestelsels, … - beter opgeleid personeel = betere resultaten - representatieve opleiding voor commercieel-administratief bediende opzoeken - niet direct werkgelinkte opleidingen: teambuilding - overheidsinspanningen gelijkekansenbeleid (vrouwen, allochtonen, gehandicapten, kwetsbare jongeren, …) - HRM-toepassing

Organiseer een teambuildingactiviteit voor de werknemers van de oefenfirma.

8.2 Steun van de overheid - actuele tewerkstellingsmaatregelen - fiscale voordelen en subsidies bij tewerkstelling personeel opzoeken - hulp overheid bij opleiding personeel opzoeken 8.3 Veiligheid en gezondheid op het werk - Interne en externe preventie- en beschermingsdiensten - Het Comité voor preventie en bescherming op het werk - De interne preventieadviseur: taken en bevoegdheden - De arbeidsinspectie: taken en bevoegdheden - De sociale inspectie: taken en bevoegdheden



OEFENFIRMA


9 Duurzaam ondernemen 9.1 Duurzaam ondernemen - begrip en voorbeelden - de drie pijlers: people, planet, profit - Wetgeving: wet betreffende de productnormen ter bevordering van duurzame productie- en consumptiepatronen en ter bescherming van het leefmilieu en de volksgezondheid - Labels waaronder Ecolabel, Label Gelijkheid Diversiteit - Instellingen in verband met duurzaam ondernemen (Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling, Vlaams Overleg Duurzame Ontwikkeling) - Deugdelijk bestuur en maatschappelijke gevolgen - Begrip eerlijke handel - Organisaties: WFTO, EFTA, Oxfam Wereldwinkels - Globalisering, antiglobalisme, andersglobalisme en de rol van WFTO - Eerlijke handelslabels - begrippen welvaart en welzijn - Welvaart versus welzijn en maatschappelijk verantwoord ondernemen - Welvaartsindicatoren (BBP en BNP) en negatieve effecten niet opgenomen productieactiviteiten

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen was in 2009-2010 het jaarthema. In de rand van de Belfair-beurs 2010 werd een wedstrijd rond dit thema georganiseerd.

9.2 Ontwikkelingssamenwerking


Ga na hoe je de principes van duurzaam ondernemen ook kan toepassen in de oefenfirma.


Schooljaar Auteur: Steven Dewaele CONCORDANTIETABEL DERDE GRAAD HANDEL LEERPLAN BEDRIJFSECONOMIE & OEFENFIRMA COFEP

Recommend Documents