Sarah de verlosser. Vrijdag September Internet + Veiligheid per maand. zorgeloos

Occitaans? geeft antwoord op pagina 3

05 Vrijdag Werkt bevrijdend.

September2008

Interview Mark van Bommel

‘Ik ben, zeg maar, een polariserend persoon’ Topvoetballer in behandeling Mark van Bommel weet het maar al te goed: hij roept weerstand op. Al was het maar vanwege zijn vele rode kaarten en voortdurende geprovoceer. Maar hij werkt eraan. Met een psycholoog. 18

00

In business

Startersprijs Rijk met kweek langoesten op Filipijnen

Sarah de verlosser

05

Nederlandse vrouwen lopen weg met Palin

‘Geen woorden, maar geld’

Fonds moet leed slavernij erkennen

AFP/ANP

Geloven, kinderen én carrière: Sarah Palin als rolmodel in de Hollandse provincie. Jojanneke van den Berge Maaike Boersma AMSTERDAM

...

Amerikaanse én Nederlandse vrouwen gaan plat voor de running mate van Republikein John McCain. Sarah Palin, binnenkort wellicht de eerste vrouwelijke vicepresident van de VS, is razendsnel uitgegroeid tot de nieuwste ster aan Amerika’s politieke hemel. Weliswaar zijn er vrouwen die Palin (45) verwijten haar kinderen in de steek te laten, maar de meeste bejubelen haar juist om die keus voor haar carrière. Ook Nederland raakt in de ban van de jagende supermoeder. Zelfs feminist en Hillary Clinton-aanhanger Heleen Mees ziet in Clin-

tons politieke tegenpool Palin een potentieel rolmodel. ‘Ik deel haar denkbeelden niet, maar als McCain en zij het gaan worden, en ze doet het goed, kan ze zeker een voorbeeldfunctie hebben voor de Nederlandse vrouw. Ik vind haar verfrissend. Ze is een beetje Linda de Mol. Een type waar vrouwen zich mee kunnen vergelijken. Ook christelijke vrouwen.’

Stofzuiger Mees heeft een punt. Wat progressief Nederland geweldig vond aan Hillary Clinton, ziet vooral christelijk Nederland nu in Palin. Net als Hillary is ze een working mom en een powerwoman. Veel stoerder trouwens dan de verliezende Democratische presidentskandidaat, omdat ze haar succes niet te danken heeft aan haar man. Ze is ook

toegankelijker: ze presenteerde zich in haar speech voor de Republikeinse conventie als een alledaagse vrouw, ‘een doorsnee hockeymom’. Maar dan wel een die op beren jaagt en een wapen even bedreven hanteert als een stofzuiger. Een moeder die als burgemeester haar eigen salaris verlaagde en als gouverneur het vliegtuig dat ze van de staat had gekregen, verkocht op eBay. Palin werd ooit tweede in de Miss Alaska-verkiezing en liet haar drie dagen oude baby met Downsyndroom achter om weer fulltime aan de slag te gaan. Haar 17-jarige ongehuwde dochter is vijf maanden zwanger. Het zijn voor een deel feiten waarvan anderen publicitair last zouden hebben. Palin wordt erom geprezen. Ook in Nederland dus. Lees verder op pagina 3

Internet + Veiligheid

De Nederlandse regering moet niet alleen met woorden maar ook met geld het leed van de slavernij erkennen. Er moet een fonds komen voor het slavernijverleden in Suriname en op de Antillen. ‘Je kunt geen spijt betuigen of leed erkennen zonder daar materieel iets tegenover te stellen’, zegt Johannes Houwink ten Cate, hoogleraar Holocaust en genocidestudies. Uit het fonds kunnen educatieve projecten worden gefinancierd.

• Razendsnel internetten tot 20 Mbit/s • Gratis installatieservice • Gratis E-mail Antivirus en Antispam • Compleet PC veiligheidspakket voor 3 pc’s

BEL 0800 8048 (gratis) OF KIJK OP ONLINE.NL

zorgeloos

€15 per maand

€4 per maand

2

 

 

NL



   


Interview Mohammed Cheppih heeft z’n Poldermoskee

Historisch momentum VREEMDELING IN DEN HAAG 111

PETER

MIDDENDORP

P

resident Bush heeft zijn Irak-oorlog, president Chirac liet voor zijn aftreden een museum bouwen en premier Balkenende had zijn zinnen gezet op een eiland voor de kust, dat ons niet alleen tegen het wassende water zou beschermen, maar ook verder wel wat functies zou kunnen bergen, bewoning, een vliegveld, als het maar innovatief was. Tijdens de presentatie van het advies van de Deltacommissie werden aan het eiland van Balkenende weinig woorden vuilgemaakt. Onzalig plan wellicht, te duur en nergens goed voor – heel precies mochten we de achtergronden niet leren kennen. Journalisten die ernaar vroegen, kregen geen ant-

De waterwerken en de premier; er was geen onderscheid. woord van de commissievoorzitter, Cees Veerman. Vroegen ze door, dan deed hij de accenten van de vragenstellers na, te vrezen valt met humoristisch oogmerk. De adviezen van de commissie bleven evenwel groots genoeg voor de premier om zijn hoofd tussen de camera van de NOS en de commissie te steken. Hij deed dat tegen de achtergrond van de tuinen en gevels van het Catshuis. De waterwerken en de premier – in ons hoofd was er eigenlijk al geen onderscheid meer; ik verheug me nu al op het moment dat ik de kleinkinderen kan vertellen dat ik erbij was, toen, in 2008. Tijdens de presentatie in hotel Bel Air was nog iemand aanwezig die probeerde iets van de glorie van de nieuwe waterwerken op zich af te laten stralen. Staatssecretaris Huizinga had een mooie toespraak voorbereid – ‘Wij zijn de tijd.’; ‘Het is aan ons.’; ‘Zodat ook de generaties na ons kunnen zeggen: ‘Wij zijn van na de Watersnoodramp.’’ – waarin zij enkele keren losjes liet vallen dat de Deltacommissie op haar initiatief was ingesteld. Het kwam haar op een uitnodiging van Knevel & Van den Brink te staan. Ook daarin kwam af en toe voorzichtig ter sprake dat onze droge toekomst aan haar initiatief te danken is. We gunden haar het succes, zo gemakkelijk heeft zij het niet. Het was dan ook spijtig dat zij tijdens de uitzending begrip toonde voor het voorstel om een nationale islamitische feestdag te introduceren. Want dat was het waarmee ze de volgende ochtend de eerste nieuwspagina van Teletekst haalde, het anders zo felbegeerde ‘éénnul-ééntje’. 1

‘De islam kan prima mee met de tijd’ In Amsterdamse moskee mogen mannen en vrouwen bij elkaar. Peter Wierenga AMSTERDAM

...

Moslim of niet, iedereen mag vanavond een vorkje meeprikken. De Poldermoskee in Amsterdam-Slotervaart opent officieel haar deuren met debat en een iftarmaaltijd. Maatschappelijke projecten en preken in het Nederlands moeten moslimjongeren binden aan de samenleving. Filosoof Tariq Ramadan gaat als eerste voor in gebed. ‘Een hele eer, hij pleit zijn hele leven al voor een Europese islam’, zegt Mohammed Cheppih, geestelijk vader van de Poldermoskee. Hoe bent u op dit idee gekomen? ‘Vijf jaar geleden liep ik met een vriend langs een verlaten fabriekshal in Rotterdam. Toen zei hij: ‘Als we hier eens een moskee van zouden kunnen maken, waar jongeren zich echt thuis voelen, met preken in hun

PETER MIDDENDORP DOET ALS SCHRIJVER/JOURNALIST DAGELIJKS VERSLAG VAN ZIJN BELEVENISSEN IN DEN HAAG.

In de Poldermoskee zitten mannen en vrouwen samen in één ruimte. Dat is vernieuwend. ‘Nee hoor, zo is het juist ooit begonnen. Pas na een paar eeuwen kwam er een touw tussen de seksen, later een muur. Wij geven bezoekers een keuze: naar een aparte of een gezamenlijke ruimte. Daar zitten ze overigens niet kriskras door elkaar, want dat gaat wél tegen de oorspronkelijke ideologie in. Overigens denk ik dat de islam prima mee kan gaan met de tijd. Neem al die ophef over minaretten. Nou, de minaret was vroeger een praktische oplossing. Zo kon iedereen de

Vroeger stond u zelf te boek als radicaal. Wanneer ging u zaken minder zwart-wit zien? ‘Dat is een proces. Ik was naar het Midden-Oosten ‘gevlucht’ om er eventjes uit te zijn. Daar kreeg ik juist heimwee naar Nederland. Ik besefte: dit is mijn samenleving, hier is mijn dochter geboren. Nu ben ik vaderlandslievender, minder geneigd tot verzet.’ En hierna? U heeft in de media verteld dat de strijd voor de emancipatie van moslims uw huwelijk kostte, en dat u op uw 31e al aan het eind van uw Latijn bent. ‘Dat klopt, en daarom draag ik vandaag alles over aan een nieuwe bestuur. Ik ga weer studeren en wil niet meer in de media optreden. Maar ik blijf wel als adviseur en imam betrokken bij de Poldermoskee. Ondanks alle vermoeidheid is dit een heel mooi moment.’ 1

Defensie Klokkenluider verwerpt voorstel

Spijkers eist inzage dossier Alexander Nijeboer AMSTERDAM

...

Klokkenluider Fred Spijkers heeft het voorstel verworpen van defensiestaatssecretaris Jack de Vries om de klokkenluiderszaak voor eens en voor altijd uit de wereld te helpen. Een ruime Kamermeerderheid had op een voorstel van De Vries aangedrongen op een regeling voor de zich nu ruim 25 jaar slepende voortslepende zaak. Staatssecretaris De Vries had donderdag in een brief aan de Twee Kamer aan Spijkers een financiële regeling aangeboden als genoegdoening. De klokkenluider vindt dit onvoldoende. ‘Er wordt aan mijn rechten getornd’, zegt Spijkers. Hij eist inzage in zijn geheime dossier, dat Defensie

Schoon schip 111

NICO

DIJKSHOORN

...

eigen taal’. We lachten er eerst om, maar ik ben een koppig type. Toen we de inhoud voor elkaar hadden, konden we via woningcorporatie Alliantie dit oude pand van Vluchtelingenwerk huren. Het is een droom die uitkomt.’

gebedsoproeper konden horen. Maar daar hoef je tegenwoordig toch niet drie ton aan te spenderen? Voor mijn part zet je er een windmolen op.’

G

isteren stopte mijn slager opeens met zijn werk. Er zat hem duidelijk iets dwars. Hij begon mij met horten en stoten een verhaal te vertellen. ‘Meneer Dijkshoorn, u haalt hier al zo lang ie-

dere donderdagochtend een tartaartje, u hebt het recht om te weten dat ik in de jaren tachtig soms te veel rekende voor mijn vlees. Ook u heb ik soms wel twintig cent te veel laten betalen. Het spijt me.’ Het begint een beetje verontrustende vormen aan te nemen, dat rekenschap afleggen over je daden in de jaren tachtig. En toch... Ik merk dat ik dit stukje pas voor u kan schrijven als ik zelf ook schoon schip heb gemaakt. U hebt er recht op te weten waar ik fout zat. Daar gaan we. Ik kocht een plaat van Tears for Fears. Dat spijt mij. In die tijd dacht ik, Shout, waarom niet? Zelf schreeuwde ik niet zo veel en Tears for Fears opende mij

de ogen. Met de aanschaf van die wanstaltige plaat probeerde ik mijn eigen lispelende passiviteit af te kopen. Excuses daarvoor. Ik heb ooit een keer in de Albert Heijn gezegd dat het een schande was. Ik weet niet meer tegen wie en waarom, maar er bleven wel twee mensen staan kijken. Het zal wel over de vulling van een blik soep zijn gegaan, dat er minder balletjes in zaten dan beloofd. Ook daarvoor bied ik mijn excuses aan. Sorry voor het kopen van een pastamachine, die ik maar één keer heb gebruikt. Het zal niet meer gebeuren. Ik heb iedereen verteld dat tandpasta van de Hema de allerbeste tandpasta

zonder ruggespraak tot 70 jaar na zijn dood in het Nationaal Archief opborg. Alleen de minister kan het nog inzien. In dat dossier staan volgens Spijkers tientallen ambtsmisdrijven, waaronder valsheid in geschrifte, gepleegd door ambtenaren, die Defensie probeert te verdoezelen. Spijkers ontdekte in 1984 dat Defensie met ondeugdelijke landmijnen werkte, die bij twee ongelukken de levens van negen militairen hadden geëist. Toen Spijkers zijn bevinding aankaartte, werd hij door Defensie via een vervalst psychiatrisch rapport ontslagen en volgde een nu 25 jaar durende strijd om rehabilitatie. In 2002 kwamen Defensie en Spijkers overeen dat Spijkers 1,6 miljoen euro schadevergoeding en inzage in zijn dossier zou krijgen. Die laatste afspraak kwam Defensie niet na. 1

is. Het is niet meer terug te draaien. Mijn actieverleden dan. Ooit zag ik een ontruiming van een kraakpand in Amsterdam. De sfeer was gespannen. Duizenden mensen keken ademloos naar een container vol met ME’ers die door een hoogwerker naar het dak werd gemanoeuvreerd. De deur zwaaide open en er stapte een als sinterklaas verklede politieman naar buiten. Een mooi beeld, midden in die verstikkende hunkering naar vergelding, een zwaaiende sinterklaas op het dak. Ik beken dat ik toen heb terug gezwaaid. Sorry. 1

Akkoordje met Geert

Houdoe Baidu

Vluggertje

Geert Wilders betaalt de Deense cartoonist Kurt Westergaard 7.500 euro schadevergoeding voor de cartoon die hij in zijn filmpje Fitna gebruikte.

Het Groningse internetbedrijf Baidu Europe geeft zijn naam toch maar op, nu de Aziatische zoekmachine Baidu ook in Europa gepromoot wordt.

Net je rijbewijs gehaald en het meteen weer kwijt raken. Het overkwam iemand die gisteren op de A270 bij Nuenen 122 kilometer per uur te hard reed.

 

 

NL



   


Sarah Palin Superster

Verdacht van doodslag

‘Van Palin gaat absoluut iets inspirerends uit’

RAADSLID IN OPSPRAAK

VERVOLG VAN PAGINA 1

Mohammed Cheppih gaat weer studeren. ANP

3

‘Het maakt haar juist menselijk, ze blijft dichtbij’, zegt Ineke Ludikhuize, directrice van de christelijk-maatschappelijke vrouwenbeweging Passage. ‘Ook in ons leven is narigheid. Daardoor kunnen we onszelf in haar herkennen. Dit soort vrouwen is bedoeld om je aan op te trekken. De samenleving heeft rolmodellen nodig die laten zien: ja het kán! Werken en toch ook goed zijn voor je kinderen, én meetellen in de christelijke wereld.’ Volgens Passage-directrice Ludikhuize is onder christenen een emancipatieproces gaande. ‘Vooral in traditionele kring vond men tot voor kort dat de vrouw thuis hoorde. Het is belangrijk dat er vrouwen zijn die voorop lopen en herkenbaar zijn. Tineke Huizinga is zo’n voorbeeld. Zij wordt onder christenen zeer gewaardeerd, is echt een rolmodel.’ Dat vindt ook Janneke de Leede, plaatsvervangend hoofdredactrice van Eva, de vrouwenglossy van de EO. ‘Toen zij in de Kamer kwam, hadden christelijke vrouwen toch iets van: leuk!’ Ook Palin maakt nogal wat los in gelovig feministisch Nederland. ‘Een vrouw met vijf kinderen en toch op zo’n positie, daar gaat absoluut

iets inspirerends vanuit’, aldus De Leede. ChristenUnie-Kamerlid Esmé Wiegman, moeder van drie kinderen, vindt het goed dat vrouwen ‘meegegeven krijgen dat er meer mogelijk is dan je denkt’. ‘Dat doet Palin. Ik vind het een boeiende combinatie die ze aangaat; vijf kinderen en zo’n veeleisende functie van VP. Daar zou ik het wel eens met haar over willen hebben. En Palin heeft net als ik een bril. Dat spreekt me aan.’

Een PvdA-raadslid in Dalfsen wordt verdacht van poging tot doodslag. Hij zou zaterdag na een ruzie met zijn auto zijn ingereden op de bedrijfsleider van bouwmarkt Formido. Het slachtoffer raakte gewond, meldt de politie. Het verdachte PvdA-raadslid, Mohammed Kaied, wordt dinsdag voorgeleid.

Hockeymom Niet alleen christelijke vrouwen lopen warm. Palin heeft zichzelf, ook gisteravond in haar speech voor de Republikeinse conventie, met nadruk uitgeroepen tot ‘hockeymom’. Hoewel daarmee in de VS vooral ijshockey wordt bedoeld, blijkt ze ook in Holland hockeyland aan te slaan. Hockeymoeder Astrid Kemperman, binnenhuisarchitect en voorzitter van de lustrumcommissie van de Vughtse hockeyclub waar haar vier kinderen lid van zijn: ‘Nederland loopt achter in het combineren van werk en gezin. En Nederlandse politici, dat zijn nou niet de figuren waar je je aan optrekt. Als je dan zo’n Palin ziet denk ik: als mijn kinderen ouder worden, ga ik misschien ook wel de politiek in.’ 1

ANP

Ambulancepersoneel

TOCH GEEN STAKING Ambulancepersoneel in Amsterdam dreigde te staken, maar daar stak burgemeester Job Cohen gisteren een stokje voor. Hij beloofde iets te doen aan het geweld tegen hulpverleners. De vlam sloeg woensdagavond in de pan toen omstanders in West ambulancepersoneel bedreigden, nadat een 15-jarige jongen zwaargewond was geraakt bij een steekpartij.

Verzuim Werknemers hunkeren naar waardering

Gratis ‘dagje vrij’ nemen populair Een kwart van de werkende Drenthenaren meldt zich wel eens ‘ziek’. In Flevoland laten werknemers daarentegen bijna nooit verstek gaan. Sylvia Marmelstein AMSTERDAM

...

Het ziekteverzuim kan flink omlaag. Een op de acht werknemers heeft zich het afgelopen jaar een of meerdere dagen onterecht ziek gemeld, zo biechten ze op in een onderzoek van werving- en selectiebedrijf Kelly Services. Opvallend zijn de regionale verschillen in de mentaliteit van de werknemers. In Drenthe laten mensen eerder onterecht verstek gaan.

Bijna een kwart van de werknemers heeft zichzelf op deze manier een ‘dagje vrij’ cadeau gedaan. Groningen staat met 18 procent op een tweede plaats. In Flevoland is de werkmoraal het grootst. Daar melden werknemers zich vrijwel nooit onterecht ziek. Het gratis ‘dagje vrij’ wordt waarschijnlijk het vaakst opgenomen door mensen die maar weinig plezier beleven aan hun baan. Dat zijn er veel: bijna 30 procent van de bijna duizend ondervraagden vindt het werk zwaar en zegt dat zijn baan een negatieve invloed heeft op zijn gezondheid. De gezondheidsproblemen zijn voornamelijk psychisch. De meeste werknemers klagen erover dat colle-

ga’s en leidinggevenden niet of te weinig laten blijken dat ze waardering hebben voor het werk. Mensen krijgen daardoor last van stress en slapen ’s nachts slecht. Een op de tien mannen vindt dat hij te veel uren draait en dat zijn gezondheid daar onder lijdt. Bij de vrouwen ergert 10 procent zich aan een slechte samenwerking met collega’s. ‘De situatie op het werk heeft duidelijk effect op hoe werknemers zich voelen’, zegt Sharon Montsano, manager bij Kelly Services. ‘Logisch, want mensen brengen er behoorlijk wat tijd door.’ De ondervraagden dragen in het onderzoek zelf oplossingen aan voor een betere gezondheid. Ze noemen vooral flexibeler werktijden en sporten onder werktijd. 1

is een dynamisch 4-sterren hotel, onderdeel van de internationale hotelketen InterContinental Hotels Group, in het hartje van Amsterdam. Het hotel beschikt over 270 luxe hotelkamers, Oudhollands restaurant Dorrius, Amsterdammer Bar & Patio, Club Lounge, 3 Banquetzalen, 2 Boardrooms en verschillende ontspanningsfaciliteiten.

WIJ ZIJN OP ZOEK NAAR EEN M/V: • Account Manager • Duty Manager • Sous Chef • Shiftleader • Night Auditor

• Receptionist(e) • Security Officer • Sales Coordinator • Reservations Manager • Allround F&B Medewerker

Schriftelijke sollicitatie met C.V. vóór 15 september a.s. richten aan afd. Personeelszaken t.a.v. mevr. M.d.G. Cutler-da Costa Reis, Nieuwezijds Voorburgwal 5, 1012 RC Amsterdam, [email protected]. Informatie over functie-inhoud kunt u vinden op www.careers.ichotelsgroup.com Voor meer informatie over het hotel kunt u onze internet site bezoeken op www.amsterdam-citycentre.crowneplaza.com

VAN DALE GEEFT ANTWOORD

Argus Geweld tegen ambulancepersoneel

Occitaans Met de auto terugreizend vanuit Barcelona kwam ik onderweg in Toulouse terecht. Daar viel me op dat de straatnaambordjes in twee talen waren: de Rue Delpech heette ook Carrièra Delpech. Een verschijnsel dat je als Nederlander kent van Brussel, waar alle straatnamen in het Nederlands en het Frans worden vermeld. Maar wat was dat voor een taal in Toulouse die naast het Frans werd vermeld? Het leek wel Catalaans, want in Barcelona wordt een straat carrer genoemd. Thuisgekomen dit nazoekend bleek het te gaan om een taal die Occitaans wordt genoemd, of ook wel langue d’oc. Het Praktijkwoordenboek Frans vermeldt in een kadertje dat langue d’oc een verzamelnaam is van dialecten die in de Middeleeuwen in

Zuid-Frankrijk werden gesproken. Deze dialecten waren sterk verwant met het Latijn. Het Catalaans kon in de Middeleeuwen beschouwd worden als een variant van dezelfde taal. De middeleeuwse Franse dialecten ten noorden van de rivier de Loire worden aangeduid met langue d’oïl. Deze dialecten hebben veel meer invloed ondergaan van Noord-Europese talen, met name de taal van de Franken. Uit een van de dialecten van

de langue d’oïl is het moderne Frans voortgekomen. Die taal wordt nu in heel Frankrijk gesproken, maar in het zuiden zijn de Occitaanse dialecten altijd van belang gebleven. Oc en oïl betekenen beide ‘ja’. In het moderne Frans heeft oïl zich ontwikkeld tot oui. Interessant om te weten? Wat mij betreft: oc. 1 www.depers.nl/vandale

Praktijkwoordenboeken Frans € 69

 

 

Wereld

4



   


Peiling Steun voor Poetin en Medvedev

Russen staan wel achter deze oorlog In het Westen mag de kritiek op Moskou loodzwaar zijn, in Rusland zelf is er overweldigende steun voor de oorlog in Georgië . Hans Crooijmans MOSKOU

...

Volgens een enquête van het Moskouse opiniebureau Levada staat liefst 87 procent van de Russen achter de oorlog en de gevolgen ervan. Slechts 6 procent is tegen, 7 procent heeft geen mening.

Zelfs opinieleiders en intellectuelen die gewoonlijk afkerig zijn van het bewind van Vladimir Poetin en Dimitri Medvedev, twijfelen nu niet aan de legitimiteit en de correctheid van de militaire actie in de Kaukasus. Tegelijk uiten ze hun onbegrip over de afkeuring in het Westen en de sympathie daarvoor in Georgië. De VS, de NAVO en de EU ‘hebben Rusland verloren’ door het steunen van ‘een roekeloze en impulsieve opportunist in Tbilisi’, vindt Alexej Pankin, columnist van de liberale, Engelstalige The Moscow Times.

De soldaten in Zuid-Ossetië hebben de steun van bijna alle Russen. REUTERS

Joelja Latoenina, een notoire antiKremlin radiocommentator van Echo Moskwa, spreekt over Georgisch ‘revanchisme’. Ze verwerpt de wijze waarop Tbilisi aanspraak maakt op Zuid-Ossetië en Abchazië. ‘Duitse ambtenaren hangen op hun kanto-

Overstromingen

Nog negen weken tot de verkiezingen. Een wekelijkse update, plus: Wat vindt Mr. Jones ervan?

H

Dicht bij de natuur VANUIT OEGANDA 111

MARCIA

LUYTEN

H

et is nog vroeg als mijn vijfjarige gilt. Mamaaaa!! Guus eet een muis! Ik ren naar de veranda en inderdaad, de kat heeft beet. Prooi is dood. Ligt vredig aan zijn voeten. Alleen is het geen muis. Is het

McCain Obama

49% 43%

2008

De Stem van Amerika et was de week van de Republikeinen en wat hebben ze het spel prachtig gespeeld. Topamusement. Maandag leek het nog of het koppel McCain-Palin van de kaart werd geveegd, maar na Palins speech, gisteren, weet iedereen weer waarom de Republikeinen de laatste vijftig jaar maar twee keer hebben verloren. De strategie van de Republikeinen is elke vier jaar verbluffend. Dit keer lukte het ze de linkse bloggers en kranten gek te maken. Als bloedhonden doken ze op Palin, om haar te beschuldigingen van machtsspelletjes en familie-intriges. Maar zij en McCain ontkenden alles. Ze kregen zelfs Obama aan hun zijde. ‘Blijf af van iemands familie’, waarschuwde hij. Waarmee hij de Democraten de mogelijkheid op kritiek ontnam, en de linkse geruchten, geruchten bleven. Onschuldig. Maar ondertussen sprak heel Amerika over Palin en verlangde men bijna naar haar aanvaardings-

ren ook geen kaarten waarop het huidige Kaliningrad (voorheen Koningsburg) als Duits wordt aangegeven.’ Rusland hoeft zijn leger ook niet op stel en sprong terug te trekken, vinden de Russen. Eerst moet Georgië de nieuwe staten erkennen en het Ge-

orgische leger mag geen bedreiging meer vormen, zegt ruim 80 procent. De brede steun is opmerkelijk, want het vorige grote ingrijpen van het Russische leger – de tweede Tsjetsjeense oorlog in 2000 – was ronduit impopulair. Die veranderde houding heeft te maken met de snelle zege op Georgië. In Tsjetsjenië raakte het leger verzeild in een slepende guerrillastrijd die duizenden moeders van hun enige zoon beroofde. Er is nog een andere verklaring: het herleefde patriottisme. Anders dan acht jaar geleden schaamt het volk zich niet meer voor het land of de president. Er heerst juist trots op de economische vooruitgang, het herstel van de sociale orde en de groeiende internationale betekenis van Rusland. Chauvinisme en nationalisme zijn door Poetin met succes aangemoedigd om het land te ontwikkelen en de Russen te verenigen. Het nieuwe nationale zelfbewustzijn betekent niet dat Russen verwachten dat hun land zich de komende tijd ook militair gaat mengen in andere buurlanden met grote Russische minderheden, zoals Oekraïne, Moldavië of de Baltische staten. Bijna de helft denkt dat de relatie met het Westen over een poosje weer normaliseert, aldus Levada. 1

verkiezingen

Calling Mr. Jones

Lynwood Jones (78) Kapper Philadelphia/PA

speech. Want wie is die vrouw? Daar maakte ze listig gebruik van. Want daar stond ze, voor het oog van de natie: een gewone Amerikaanse vrouw met een gewone familie en een gewone baan. Sterk en mooi, zoals ze dat graag zien in Amerika. Plots was ze niet langer een vrouw die haar dochter niet in de hand had, maar een vrouw die ‘burgemeester was van een klein dorp, met echte verantwoordelijkheden’, zoals ze in haar speech zei. Handig draaide ze de rollen om: niet zij had nul bestuurlijke ervaring had, maar Obama. Zo is de kritiek op Palin verstomd en neemt iedereen haar vanaf nu serieus. De polls waren gisteren nog in het voordeel van Obama, maar dat zal na de speech van McCain gisteravond snel inzakken. De winnaar van deze week is Sarah Palin. 1

Lachend: ‘No man, nog niemand heeft me om een Obama-kapsel gevraagd. Bij de bakker; daar liggen de dems-ezeltjes en reps-olifantjes. Ik volg de race op de voet. Websites als blackamericans.com en elke avond CNN’s Situation Room. Waarom? Het zijn serieuze tijden: de economie is een ramp en de wereld heeft geen respect voor ons. De race wordt spannend. Obama preekt zijn change. McCain is meer van hetzelfde: de politics of fear. Hij zaait angst voor Obama, omdat hij ‘anders’ is. Hij speelt de raskaart. Hoe heet ze ook alweer? Palin? Op een hartslag verwijderd van het leiderschap over de wereld? Pfff... Ik ga voor Obama, maar de cynicus in me zegt ‘vertrouw niks’. Ik gok op 6040. Mijn tip: blijf bij je boodschap. Dat is de enige manier.’

een rat? Ik kijk nog eens. Ojee nee. Het is een babykonijn. Een babykonijn? We hebben helemaal geen kleine konijnen, alleen twee grote witte rammen, Sneeuw en Witje. Wel hebben we even gedacht dat het een heterokoppel was, toen ze weken geleden een hol groeven onder de regenwatertank en daar grasjes naartoe droegen. Maar we zagen nooit een wip. Ook geen dracht en al helemaal niks van kraamzorg. De twee ouders vreten al weken net als voorheen de hele dag de tuin kaal. Met het dode konijn loop ik naar de wacht. Hij drijft ’s avonds de twee beesten naar hun huis, waarna we het hol sluiten omdat er ’s nachts wilde

katachtigen komen spoken. Heeft hij niet gezien dat we jonge konijnen hebben? Nee, Michael weet van niks. Bovendien, en hij wijst naar het vermoorde donsje, is deze dood geboren. ‘Die is prematuur.’ Hebben we dan niet nog zes baby’s als aas voor de kat? Nee hoor, zegt Michael, dit was de enige. Maar babykonijnen beginnen als kale, roze larfjes. Volvetdonzig zijn ze pas na een maand. Bovendien werpt een voedster met gemak een half dozijn jongen. In het donker verscholen vinden we nog vijf kleintjes. De teleurstelling bekruipt me weer. Net als laatst. Toen hoorde ik de apen in onze tuin hysterisch schreeuwen. Ik rende naar buiten, naar de nanny die

GEEN RUST IN INDIA, NEPAL Miljoenen mensen in India en Nepal moeten er rekening mee houden dat de overstromingen nog tot in oktober voortduren. ‘Een aantal regio’s zal onder water blijven staan tot de moesson in de loop van de volgende maand geleidelijk aan afneemt’, aldus een expert. Het gebied kampt al sinds half augustus met het water.

Onderzoek

REUTERS

Groot-Brittannië

CHINA BOUWT DODE MAN OP ZUIDPOOL LEEFT TOCH China gaat een onderzoeksstation bouwen op de Zuidpool, op een van de koudste plekken op aarde. De voorgenomen locatie van het station, Dome A, is een hoogvlakte op meer dan 1.200 kilometer van de kust van Antarctica. De temperatuur is er geregeld tot 80 graden onder nul. Met het nieuwe onderzoeksstation voegt China zich bij een selecte groep landen die wetenschappelijk onderzoek uitvoert in de binnenlanden van de Zuidpool.

Een Britse man die al dood en gecremeerd was, is herenigd met zijn familie. Zijn zoon herkende hem in een tv-programma over vermiste personen. John Delaney (71) verdween acht jaar geleden spoorloos. Later hield zijn familie een crematiedienst, nadat de politie dacht Delaney’s lijk te hebben gevonden. De Brit was echter vlak na zijn verdwijnen opgenomen met geheugenverlies. Wie er dan wel gecremeerd is, is onduidelijk.

met mijn eenjarige aan de hand geamuseerd de paniek in de boom van de buren bekeek. Ik riep: ‘Is er een slang?!’ Want in dit paradijs zijn slangen mijn grootste zorg. Een paar maanden geleden ontsnapte een zwarte cobra. De wacht doodde een babycobra – wat betekent dat er van deze dodelijke gifslangen een hele familie rondschuift. Sindsdien spuiten we zwaar landbouwgif dat volgens snakehunter James alle reptielen weghoudt. Op mijn hoede ben ik toch. Maar de nanny lachte. ‘Nee hoor. De bewaker jaagt alleen de apen weg.’ In die boom zat een levensgevaarlijke slang van tweeënhalve meter. Die grijpt een aap,

verlamt het dier om hem leeg te zuigen. Ik denk maar niet aan wat die met een peuter doet. Hoewel de oppas is opgegroeid in de bush van Noord-Oeganda herkende zij niet de angst van de apen. Dacht ik dat een Afrikaan leeft met de natuur. Overgeleverd aan de elementen en aan wat de aarde voortbrengt, zou hij ervaringskennis over plant en dier overgeleverd hebben gekregen. Liefde voor de natuur is er niet. Bomen moeten om en dieren worden gesard. Leefde ik met een mythe van witte makelij? 1

Hardleers

Het weer

Het weer

Een Duitser die tien dagen vastzat wegens naakt wandelen, blijft vechten voor zijn rechten als nudist. Waarom namelijk wel naakt zwemmen en kamperen, maar niet wandelen?

Moskou: 24/17°C, zon Novosibirsk: 17/11°C, bewolkt Volgograd: 29/14°C, zon

St. Paul: 23/13°C, regen Philadelphia: 30/22°C, zon Wasilla: 15/11°C, bewolkt

Dagblad De Pers

FEESTJE VAN DE WEEK

Scroppino en BN’ers Tout bekend Nederland liet zich paaien door Jos van Raak. ‘Mijn geheim? Heel veel geld betalen!’

In Business

06

Studenten Ondernemersprijs 2008

5 Vrijdag 05.09. 2008

Audit Trail of Audit Spoor?

Groene langoesten voor Japanse lekkerbekken

ProRail zoekt een (Senior) IT Auditor voor de stafafdeling Audit in Utrecht. Adviseert RvB over risicomanagement en procesbeheersing. Complexe materie in een complexe omgeving. Uitstekende stap voor IT Auditor (RE) die zélf wil ervaren wat het effect van zijn aanbevelingen is. Ambitieus én teamspeler. Doorgroeikansen. Kijk op vijzelaar.com of bel René Beukema 035 692 55 30.

Senior IT Auditor (m/v)

continuïteit in finance

Peter van der Werf van het winnende bedrijf South Sea Exclusive. EVERT-JAN DANIELS

Drie Nederlandse studenten die de Aziatische kreeftenmarkt willen veroveren, hebben de Studenten Ondernemers Prijs 2008 gewonnen. Remco Tomesen SCHEVENINGEN

...

Het gaat niet om je IQ, diploma’s of ervaringen. Nee, een topondernemer moet het hebben van andere eigenschappen. Van creativiteit, passie, zelfmotivatie, moed en het kunnen simpliceren van de werkelijkheid. Althans, dat zei Ralf Knegtmans, headhunter en schrijver van het boek Toptalent gisteren bij de uitreiking van

de eerste Studenten Ondernemers Prijs in het Circustheater in Scheveningen. Wie als student een bedrijfje wil beginnen, moet in ieder geval veel moed en zelfmotivatie bij elkaar rapen. Want een onderneming starten ligt in Nederland niet voor de hand. ‘Ik heb veel kritiek gekregen op plannen voor mijn bedrijf’, zei Bart Robben, een van de zes finalisten. De student startte het bedrijf Memoria Media, dat reportages maakt van uitvaartdiensten met op afstand bediende camera’s. Een niet voor de hand liggend bedrijf, evenals die van de andere finalisten. Wat te denken van opvouwbare broodtrommels of een

bedrijf in snelleestrainingen? Maar het volgens de jury meest bijzondere bedrijf is South Sea Exclusive, de winnaar. Het bedrijf van Bouke Batema, Jonah van Beijnen en Peter van der Werf wil duurzaam langoesten (een kreeftensoort) gaan kweken op de Filipijnen. De Wageningse studenten gebruiken daarvoor de kennis uit hun studies milieukunde en biologie. De kreeften zijn bedoeld voor Japanners en Chinezen, die de langoest zien als een delicatesse of afrodisiacum. De jury: ‘Het is geen sinecure om als drie Nederlandse jongens een bedrijf neer te zetten dat handelt in levende beesten’. 1

TIJDELIJK EXTRA VOORDEEL OP DE BUDGET HYPOTHEEK Het tarief van de ABN AMRO Budget Hypotheek

actuele rentetarief en de actievoorwaarden.

is al laag. Maar van 15 augustus tot 15 oktober

Het actietarief geldt uitsluitend voor nieuwe

geldt er een nóg lager tarief. En dat maakt

hypotheken. Bellen kan ook: 0900 - 0024 (EUR

onze Budget Hypotheek extra aantrekkelijk.

0,10 per minuut). De Budget Hypotheek is ook

Kijk snel op www.abnamro.nl/wonen voor het

verkrijgbaar via aangesloten intermediairs.

KIJK VOOR MEER INFO OP WWW.ABNAMRO.NL/WONEN

Benoeming Nederlander aan top Unilever

Polman oude rot in het vak Tjeerd Wiersma AMSTERDAM

...

Paul Polman, de nieuwe beoogde topman van Unilever, die als buitengewoon toegankelijk geldt, komt van het Zwitserse Nestlé, het grootste voedingsmiddelenconcern ter wereld. Nestlé is bij de consument onder meer bekend van Smarties, Nesquik en Nespresso. Polman volgt de Fransman Patrick Cescau op bij Unilever. Hij is een oude rot in het vak. Voor Polman naar Nestlé ging, werkte hij 26 jaar bij Procter & Gamble, een van de aartsrivalen van Unilever. De twee concurreren vooral op het terrein van waspoeders en verzorgingsproducten. Bij Nestlé was Polman verantwoordelijk voor de activiteiten in Noorden Zuid-Amerika, maar hij werd in 2006 binnengehaald als de financiële topman. In een interview met dagblad Tubantia zei hij eens dat hij als financiële man nog nooit een rekenmachine in zijn handen had gehad. Toch haalt Unilever een topman in huis, die de voedingsmiddelenindustrie als geen ander kent.

Polman is de eerste Nederlander die de positie weer gaat bekleden na het vertrek van Anthony Burgmans als bestuurvoorzitter in 2005. Tot de komst van Cescau in datzelfde jaar was het altijd stuivertje wisselen tussen een Nederlander en een Brit. Die traditie lijkt in ere te worden hersteld. Polman is wel de eerste Unilever-bestuursvoorzitter die van buiten komt. De aandeelhouders krijgen later dit jaar de gelegenheid om Polman beter te leren kennen. Dan wordt zijn benoeming aan hen voorgelegd. De bedoeling is dat Polman pas aan het eind van dit jaar aan de slag gaat. Volgens ingewijden was Polman lange tijd in de race om voormalig Nestlé-topman Peter Brabeck-Letmathe op te volgen bij het Zwitserse bedrijf, maar die post ging uiteindelijk naar de Belg Paul Bulcke. Dat is waarschijnlijk de reden dat Polman gevoelig was voor een overstap naar Unilever. Polman werd geboren in Enschede, is getrouwd en heeft drie kinderen. Hij studeerde economie in Groningen en Cincinnati. Polman houdt van zeilen en marathons lopen. 1

Recessologie

INFLATIE NIET WALL STREET GESTEGEN NEGATIEF De Nederlandse inflatie is in augustus uitgekomen op 3,2 procent. Dat is gelijk aan het niveau in juli, toen de inflatie voor het eerst boven de 3 procent uitkwam. Volgens Eurostat bedroeg de inflatie in de eurozone 3,8 procent, een afname ten opzichte van juli. Nederland heeft nog steeds de laagste inflatie in de eurozone. Autobrandstoffen werden overigens in een maand tijd bijna 4 procent goedkoper.

Beleggers op Wall Street reageerden gisteren negatief op tegenvallende berichten over de Amerikaanse banenmarkt. Een onverwachte afname van het aantal vacatures en een toename van het aantal aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen zetten de belangrijkste Amerikaanse graadmeters bij aanvang van de beurshandel al meteen stevig in de min.

Straf Ringtoneverkoper Wizz Mobile heeft van de Consumentenautoriteit een boete van 76.000 euro gekregen, omdat het kinderen abonnementen op zijn diensten aansmeerde.

 

 

In Business Koster & Jojanneke

6



   


Feestje van de week RAAK-modeshow

BN’ers gepaaid door Jos van Raak Kaviaar en Scroppino doen het goed in de Amsterdamse Westerkerk. Waar iedereen Jos van Raak zijn succes gunt.

gangers dan weer van, cirkeltje rond. Toen Koster en Jojanneke eindelijk met geweld de Scroppino bar wisten te bereiken, was het spul alweer op. De avond begon met een lesje kaviaar eten van actrice Inge Iepenburg. Terwijl ze haar neus eens lekker in de gesponsorde kaviaar stak: ‘Ik heb ooit een proef-tv-programma opgenomen, dat nooit is doorgegaan, en dat ging over hoe je kaviaar moet eten. Kaviaar bestaat uit kleine bolletjes, die je eet met een ivoren of plastic le-

peltje. Geen zilver! Vervolgens neem je een klein hapje en druk je dat tegen je gehemelte kapot. Van tevoren moet je trouwens een slokje wodka nemen, om de smaakpapillen in je mond te neutraliseren. O, hmm...En ik hou ook van Raak.’ ’s Lands musicalster Pia Douwes toonde meer interesse in Van Raaks kledingrekken, waar ze eens lekker in aan het graaien was. ‘Voor het televisieprogramma Op zoek naar Evita was ik gekleed in RAAK. En ook nu weer voor Op zoek naar Joseph. Ik heb nog wat dingetjes nodig en heb net een paars jurkje voorbij zien komen dat ik moet hebben.’ Stylist Maik de Boer knikt tevreden. ‘Paars is het nieuwe zwart.’ Was dat vorig jaar niet ook al zo? ’Ja, maar nu is de trend van een hoger niveau van trendwatchers afgedaald naar het grote publiek.’ In de collecties van Van Raak zit volgens hem een opgaande lijn, maar bij de Nederlandse ontwerperstop behoort hij volgens De Boer nog niet. ‘Weet je wat het is? Hij is zo leuk, dus we gunnen het hem. En bij de BN’ers doet hij het goed. Ik kleed Astrid Joosten, die is fan van RAAK. Als je haar een RAAKjurkje aandoet gaan er zo drie maten vanaf.’ Actrice Lieke van Lexmond is de enige

Ontwerper Jos van Raak.

Inge Iepenburg.

‘Mijn geheim? Heel veel geld betalen’

Koster & Jojanneke AMSTERDAM

...

In een volle Westerkerk gaf Amsterdamse ontwerper Jos van Raak deze week zijn jaren dertig wintercollectie geïnspireerd op ‘Cocktailjurken, glamour, diamanten en voortreffelijke wijn’ prijs aan voornamelijk geblondeerd Amsterdam. Van Raak had als vanouds een leger BN’ers laten aanrukken om zijn kleding te showen, en terwijl Irene van de Laar, Froukje de Both en een ietwat onwennige Lieke van Lexmond over de catwalk paradeerden – Georgina Verbaan liet deze keer afweten wegens opnames – gonsde door het heilige huis: ‘Hoekrijgt-ie-het-voor-elkaar-om-dath i e r - t e - d o e n ? ’ E e n avo n d j e Westerkerk, u zult begrijpen, dat kost een bommetje duiten. ‘Mijn geheim? Heel veel geld betalen’, lachte de hyper ontwerper, die nog niet zo lang geleden potten en pannetjes verkocht op de Albert Cuijpmarkt en nu twee stylish kledingwinkels bezit in hartje Amsterdam, Koster en Jojanneke na zijn show met toegeknepen oogjes toe. Naast ontwerper is Van Raak een bijzonder slimme zakenman. Dat hij met zijn redelijk casual kleding niet

Garage 111

FEMMETJE

DEWIND

G

isteravond ging ik met mijn zus eten in Le Garage, het restaurant van Joop Braakhekke. De garage – voor kenners – is een kleine biotoop waar onder- en bovenwereld gemakkelijk samen gedijen. De tafels staan er zo

helemaal past in het programma van de Amsterdam Fashionweek, mag de pret niet drukken. Van Raak zet zichzelf neer als ontwerper voor Hollandsche celebrity’s, en een schier oneindige rij van sponsoren geeft hem de mogelijkheid te doen en laten wat hij wil. Feestbezoekers blij, want: goodybag met erg veel fijn sponsorspul. Jos blij want toplocatie plus zo goed als gratis happen en dranken. En daar houden de feest-

‘Als je haar een RAAK-jurkje aandoet, gaan er zo drie maten vanaf.’

Van Raaks show in de Westerkerk. Waar doet-ie het van? FOTO’S: GEERT SNOEIJER

BN’er die zich na de show nog laat zien. Froukje de Both, die de show hoogzwanger afsloot in bruids-tenue, verliet de kerk als een running bride in gezelschap van haar vriend, en Irene van de Laar staat volgens Van Raak ‘zoals altijd achter de schermen te roken’. Van Lexmond heeft verder geen modellenaspiraties. Wat voor tip ze had gekregen van professional

Van de Laar? ‘Lekker dicht bij jezelf blijven’. Daar kon ze het mee doen. Van Raak vindt het allang best, Als het aan hem ligt lopen volgend jaar nog louter BN’ers in zijn show. Zwanger of niet. ‘Ik wilde sowieso dat Froukje meedeed. Mijn kleding paste ze niet, toen dacht ik: dan maar in een trouwjurk. We zijn toch al in de kerk.’ 1

Pia Douwes.

Maik de Boer.

Lieke van Lexmond.

‘Kaviaar bestaat uit kleine bolletjes’

‘Ik heb nog wat dingetjes nodig’

‘Paars is het nieuwe zwart. Ja, alweer’

‘Ik heb geen modellenaspiraties’

dicht op elkaar dat je min of meer gedwongen wordt het aan te leggen met je buren, wat tot smakelijke taferelen kan leiden. Op rechts hadden wij twee dames, strakke jeans, nepnagels, gebronsde huid en heel veel blond haar. Een tafeltje verder zaten twee mannen met grote Rolex-horloges om en een exquise smaak voor wijn. ‘Doe maar het duurst, dan is het wel goed.’ Op links hadden we de bekende advocaat P. met vriend en vriend. ‘Mikado noemen we het zelf.’ Na een tijdje moest Blondje naar de wc. Dat was nogal ontwrichtend voor vier tafels die allemaal moesten schuiven. Terwijl ze zich tussen de tafeltjes

doorwrong sloeg een van de ‘Prolex’mannen op haar billen en zei: ‘Lekkere reet’. ‘Dat kan je dus echt niet maken’, zei mijn zus. ‘Oh nee?’, zei de man. ‘Nee’, zei mijn zus, ‘bied je excuses aan.’ Ik zou maar een beetje uitkijken, fluisterde de advocaat in mijn oor, volgens mij ken ik die man nog ergens van, oud dossier of zo. Voor je het weet sta je met je voeten in het cement. Ik tikte mijn zusje onder tafel aan, maar die ging onverschrokken door de eer en waardigheid van de buurvrouw te redden. ‘Dus ga je nog je excuses maken?’,

vroeg mijn zus. ‘Wat denk je zelf?’ ‘Ik vond het niet erg hoor’ zei blondie, ‘ik heb niet eens een reet, kijk helemaal plat’ en verdween toen naar het toilet. ‘Nou je hoort het’, zei Prolex ‘en nou kappen.’ ‘Zijn jullie allemaal gay?’, zei ik tegen het driekoppige heerschap op rechts. ‘Ja’, zeiden ze tamelijk opgelucht terwijl ze blondje naar de wc zagen trippelen. ‘Jij ook’, zei mijn zus tegen de knappe van het stel; we hoopten dat hij een uitzondering zou maken, maar hij was vrij zeker van zijn zaak. ‘Hij is wel de uithuizige’, zei de advo-

caat, ‘elk weekend zit hij ergens anders.’ ‘…En dan laat hij mij alleen met hem’, zei nr 3 en wees naar de advocaat. ‘Ach joh’, zei de advocaat, ‘stel je toch niet aan. Ik zeg altijd zo, doe als een vrouw; hup op je rug en denk aan die mooie tas.’ Toen werd mijn pizza tonijn opgediend. 1

Percy Irasquin

De Leeuw geldwolf

Google tien jaar

Modeontwerper Percy Irasquin is gisteren in Amsterdam herdacht. Katja Schuurman en Jan des Bouvrie betuigden hun laatste eer.

Paul de Leeuw, volgens Quote goed voor een jaarinkomen van 650.000 euro, vindt dat de politiek zich niet met zijn salaris heeft te bemoeien.

Hun doel is verwezenlijkt: informatie wereldwijd toegankelijk maken. De oprichters Larry Page en Sergey Brin van Google vieren zondag het 10-jarig bestaan van de zoekmachine.

 

 

In Business In de knip



   


7

Verzekeringen Voor 700 miljoen ‘life settlements’ in Nederland

GELD TELT ‘Is de hoogste rente de beste keus?’ Hoogste rente? Miljoenen mensen ontvangen niet meer dan 2% op hun spaargeld. Bij buitenlandse banken als Amsterdam Trade Bank, Credit Europe en Icesave kun je spaarrentes krijgen tot 5,25% zonder voorwaarden. Op een tegoed van 20.000 euro scheelt dat 650 euro per jaar.

Dus toch naar een buitenlandse bank? Daar krijg je momenteel de hoogste rente. Maar veel banken verlagen in de loop van de tijd de rente van spaarrekeningen en introduceren nieuwe rekeningen met een hogere rente. Bestaande klanten worden daar vaak niet duidelijk over geïnformeerd. Je moet dus regelmatig kijken of je nog wel goed zit, bijvoorbeeld op www.independer.nl.

Meer rente? Als je je geld langer kunt missen, kun je momenteel rentes krijgen tot 6% bij afsluiten van een deposito. Als je bij een grote bank wilt blijven en voorwaarden als verplichte maandelijkse stortingen accepteert, kun je vaak een wat hogere rente krijgen dan de circa 2% op een ‘gewone’ spaarrekening.

Is switchen makkelijk? Ja. Als je een spaarrekening hebt zonder voorwaarden, mag je het er direct afhalen.

Bijna dode Amerikanen zijn geliefde investering Mathijs Rotteveel AMSTERDAM

...

‘Bij Easy Life stond het klantengeld gewoon op de bedrijfsrekening. Dan kun je in de verleiding komen het uit te geven. Onze klanten storten niets op onze rekening. Hun geld gaat direct naar een trust in de Verenigde Staten dat daarmee ‘life settlements’ koopt.’ Oud-rechercheur Frank Laan richtte in 2002 zijn bedrijf Quality Investments op en introduceerde daarmee de handel in life settlements (tweedehands Amerikaanse levensverzekeringen) in Nederland. Natuurlijk is hij dinsdag geschrokken van de FIOD-inval bij zijn Brabantse concurrent Easy Life, dat wordt verdacht van fraude met 33 miljoen euro klantengeld.

‘Wij hebben al onze vierhonderd clienten meteen een brief gestuurd’, zegt hij. ‘We hebben misschien drie of vier verontruste telefoontjes gekregen. Het gros weet dat wij er niets mee te maken hebben.’ De meeste klanten van Quality Investments zijn particulieren met beleggingservaring. Laan: ‘Meer dan 97 procent van onze klanten stapt in voor meer dan twee ton.’ Laan koopt voor hen levensverzekeringen op van oude Amerikanen. In ruil voor een afkoopsom staan die de uitkering bij overlijden – die in de VS vaak in de miljoenen loopt – af aan de nieuwe begunstigden: de klanten van Quality Investments. Waar de Autoriteit Financiële Markten (AFM) deze handelswijze ‘in strijd met goede zeden’ noemt, zegt Laan de oude Amerikaanse besjes juist een gunst te verlenen. ‘In 65 procent van de gevallen eindigden de polissen van Ameri-

Frank Laan.

kaanse senioren in de prullenbak. Als de kinderen het huis uitgingen, stopten ze vaak met het betalen van de premies. Of ze kochten hun polis af, maar dat levert heel weinig op.’ Als een verzekerde 85 à 90 jaar is en

;aj][lÜnggj\]]d ÜnaYÜooo‘l¥egZad]‘fdÜg^ÜZ]d܇…‡‡¥€ƒÜ…€Ü„…‘

recht heeft op een uitkering van 1 miljoen dollar, betaalt Laan ze zo’n 400.000 dollar. Van de overige zes ton wordt het ‘risico’ van lang leven afgekocht bij een herverzekeraar en houdt Quality Investments een kostenpercentage in. Daarna houden investeerders volgens Laan nog een rendement over van 11 procent, in dollars. Door de daling van de dollar is een aantal van Laans klanten de afgelopen jaren niet veel wijzer geworden van zijn product. Toch denkt hij dat deze handel doorgroeit. ‘Ook als mensen het risico van een dollardaling afkopen, blijft er een mooi rendement over’, stelt hij. ‘Nu is er in Nederland al voor 700 miljoen euro in geïnvesteerd. De totale Amerikaanse markt bedraagt 30 miljard dollar, maar de verwachting is dat dat de komende vijf jaar doorgroeit tot 130 miljard dollar.’ 1


ŒÜ‚–¥

a]^Ü @f[dmk ÜCYf\Ü

Zijn buitenlandse banken wel betrouwbaar?

Dqkl]jq GY[c

De meeste (buitenlandse) spaarbanken vallen onder de garantieregeling van De Nederlandsche Bank (DNB). Dat betekent dat je bij een faillissement de eerste 20.000 euro terugkrijgt van DNB. Van de volgende 20.000 euro krijg je 90% terug. Uitzonderingen hierop zijn het Belgische Argenta en het IJslandse Icesave waarbij je de eerste 20.000 euro moet terughalen in het land van herkomst. Als je veel spaargeld hebt is het raadzaam dat te spreiden over meerdere banken.

EgcaYÜE†‚ܷ܁>9‘ ŒÜ‡–¥ @‘[‘e‘Ü¥bYja_ÜI]dYpÜ~‚‡ ]fÜgfZ]h]jclÜafl]jf]l nYf܌܆–‚ nggj܌Ü

~†–…

ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜh]jÜeYYf\‘±

JgfqÜ<ja[kkgf :†‡‘ ŒÜ‡–¥ @‘[‘e‘Ü¥bYja_ÜI]dYpÜ~‚‡ nYf܌Ü~†–‚‡

~–‚‡

ÜÜ nggjÜÜŒÜ ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜh]jÜeYYf\‘±

Heeft u vragen aan onze financieel adviseurs? [email protected]

±MjYY_ÜfYYjÜ\]ÜnggjoYYj\]f‘

INEZ Viert haar 12,5 jarig huwelijk

DISCUSSIE OM STROOMPRIJS

MEER AANBOD BETER LABEL VLIEGSITES ISOLATIE HUIS

De energiebedrijven hanteren te hoge tarieven voor het transport van elektriciteit, schrijven vijf belangenorganisaties in een brief aan de Tweede Kamer. Een gemiddeld huishouden zou per jaar enkele tientjes te veel betalen. De energiebedrijven op hun beurt vinden dat de toezichthouder, de Energiekamer, de tarieven te laag vaststelt. Essent en Eneco willen naar de rechter stappen als de tarieven niet worden bijgesteld. De brief is onder andere ondertekend door de Consumentenbond, MKB Nederland, de Vereniging Eigen Huis en de Woonbond.

Boekingsites voor vliegreizen moeten vluchten van meer luchtvaartmaatschappijen bieden. Ook moeten ze vaker treinreizen als alternatief bieden. Dat heeft het Europees Parlement besloten. ‘Sommige systemen zijn nu in handen van luchtvaartmaatschappijen die zo hun eigen aanbod gunstiger laten uitkomen’, verklaart CDA’ster Corien Wortmann. ‘Dat kan straks niet meer. De grotere keuze en hopelijk lagere prijs zijn winst voor de reiziger.’ De nieuwe regeling gaat mogelijk al begin volgend jaar in.

Een jaar na invoering past minister Ella Vogelaar voor Wonen het energielabel aan. Het is de bedoeling dat het label, dat aangeeft hoe energiezuinig een huis is, alleen woningen van hetzelfde type met elkaar vergelijkt. Het energielabel kreeg zware kritiek van de Vereniging Eigen Huis, die erop wees dat hoekappartementen door hun extra buitenmuren meer energie verbruiken dan tussenappartementen. Het energielabel is sinds dit jaar verplicht bij de verkoop van huizen ouder dan tien jaar.

KLM verlaagt toeslagen

Wolbers achter tralies

Ex-studenten goedkoper met de trein

De KLM verlaagt zijn brandstoftoeslagen. Voor vluchten binnen Europa met 4 euro, voor intercontinentale vluchten met 10 tot 14 euro.

Directeur John Wolbers van Easy Life meldde zich gisteren bij de politie in Eindhoven. Die hield de verdachte van beleggingsfraude aan.

Ex-studenten kunnen vanaf dit najaar een jaar lang goedkoop met de trein reizen. Hoe goedkoop, dat maakt minister Eurlings van Verkeer nog bekend. Hij hoopt dat de ex-studenten dan blijven treinen.

8

 

 

In Business De markt

BEURS VANDAAG Inflatie desastreus voor aandelen

D

oor een lagere olieprijs is de inflatieangst even naar de achtergrond verdwenen op het Damrak. Volgens veel economen is het echter een kwestie van tijd voordat het thema weer boven aan de agenda staat bij beleggers. De kerninflatie, waarbij de volatiele olie- en voedselprijzen buiten beschouwing blijven, stijgt namelijk nog steeds. Het laat zich ook voorspellen dat de grondstoffenschaarste zich weer vertaalt in flinke prijsstijgingen als de economie aantrekt. Hoge inflatie kan enorme schade aanrichten in een beleggingsportefeuille. Het eerste gevaar is dat geldontwaarding ervoor zorgt dat de koopkracht van consumenten

Wie van inflatie wil profiteren, moet inzetten op grondstoffen. wordt uitgehold. Dit vertaalt zich in een lagere afzet voor veel bedrijven. Bovendien lokt een stijgende inflaties hogere looneisen van werknemers uit en dat zet de marges van bedrijven onder druk. Voor beleggers komt deze klap dubbel hard aan, want er is een rechtstreeks verband tussen de waardering van aandelen en het inflatiepeil. Hoe hoger de geldontwaarding, des te lager de waardering. Uit onderzoek van effectenhuis Schroders blijkt dan ook dat aandelen de slechtste beleggingscategorie zijn in periodes met een hoge inflatie. De bank keek daarbij naar vier periodes in de afgelopen veertig jaar waarin de inflatie boven de 5% uitkwam en het gemiddelde rendement op aandelen bleef steken op 1,2%. Dat was lang niet voldoende om de inflatie bij te houden die per saldo op ruim 8% uitkwam. Opmerkelijk is dat sectoren die juist bekend staan als defensief vaak nog het hardste geraakt worden. De voedingsbranche wist de gemiddelde verkoop-



   


prijs in het afgelopen jaar bijvoorbeeld met 5,2% te verhogen, maar dat was veel minder dan de kostenstijging van 8,8%. Hierdoor komen de marges van bedrijven zoals Unilever en CSM onder druk te staan. Obligaties zijn ook al geen veilige vluchthaven. Geldontwaarding betekent dat met de loonsom aan het eind van de looptijd veel minder producten gekocht kunnen worden dan op het moment waarop de obligatie werd uitgeschreven. Bovendien lokt een stijgende inflatie bij centrale banken vaak een rentestijging uit. Nieuwe obligaties hebben hierdoor een aantrekkelijkere rente, waardoor de koers van bestaande leningen daalt. In het Schroders-onderzoek blijft het rendement op obligaties in periodes met hoge inflatie steken op 4,1%. Dat is net genoeg om de inflatie voor de helft bij te houden. Beleggers in vastgoed zijn iets beter af, aangezien de meeste huren gekoppeld zijn aan de inflatie. Huurinkomsten bepalen bovendien voor een groot deel de waarde van een vastgoedobject, zodat de oorspronkelijke inleg ook meestijgt met inflatie. Vastgoed is echter geen waterdichte bescherming. Als een pand leegstaat, zijn er geen huurinkomsten en blijft de waardestijging helemaal achter bij de inflatie. Het is dan verstandiger geld op een spaarrekening te zetten, wat vaak een rendement oplevert waarmee de koopkracht in elk geval intact blijft. Wie echt van inflatie wil profiteren, moet inzetten op grondstoffen. Deze beleggingscategorie leverde volgens Schroders gemiddeld 40% op in tijden met hoge inflatie. Hierbij denken de meeste mensen waarschijnlijk meteen aan goud. De correlatie tussen goud en inflatie over de laatste twintig jaar blijft echter steken op 0,36%. Olie en agrarische gewassen bieden een aanzienlijk betere bescherming tegen inflatie. 1

De markt in kaart VS DOW JONES

NEDERLAN AEX

VS NASDAQ

LONDEN FTSE 100 KOERS:

KOERS:

11188,23

397,17

% VERSCHIL:

KOERS:

2259,04

-2,25%

5362,10

% VERSCHIL:

% VERSCHIL:

-3,20%

-2,50% FRANKRIJK CAC 40

KOERS:

4304,01

% VERSCHIL:

-3,22%

BRAZILIË BOVESPA

20,06

Unilever

% VERSCH

KOERS:

-2,99%

KOERS:

52008,28

5 september 07

4 september 08

VERSCHIL:

% VERSCHIL:

Bron koersgegevens:

-2,84%

% VERSCHIL:

+1,22

+6,51%

Nederland AEX Index - slotkoersen 4 september AANDEEL

SLOT

aegon 8,075 8,73 ahold 41,60 akzo nobel 46,24 arcelor mittal 15,47 asml holding 11,73 bam groep 49,50 corio 38,015 dsm, kon. 9,367 fortis 48,42 fugro 31,79 heineken ing groep c. 20,95 kpn 11,442 22,03 philips, kon. 20,61 randstad 10,931 reed elsevier royal dutch shell a 22,08 16,445 sbm offshore 24,06 tnt 16,825 tomtom unibail-rodamco 139,09 20,055 unilever c. 11,71 usg people 71,27 wereldhave wolters-kluwer c. 16,10

VORIG SLOT

8,32 8,958 42,94 48,045 16,08 12,08 50,945 39,75 9,749 48,98 32,225 21,715 11,63 22,45 21,54 11,315 22,71 16,55 24,81 17,60 144,995 18,83 12,19 73,00 16,82

VERSCHIL

HOOG

-0,24
-0,23
-1,34
-1,80
-0,61
-0,35
-1,44
-1,74
-0,38
-0,56
-0,44
-0,76
-0,19
-0,42
-0,93
-0,38
-0,63
-0,10
-0,75
-0,78
-5,90
1,22  -0,48
-1,73
-0,72


8,374 8,95 43,05 48,62 15,99 12,25 51,10 39,695 9,913 50,02 32,73 21,87 11,65 22,49 21,68 11,34 22,92 16,955 25,56 17,75 145,44 20,22 12,40 73,48 16,89

Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 4 september LAAG

8,075 8,71 41,43 46,15 15,40 11,68 49,20 38,00 9,301 48,15 31,79 20,935 11,442 22,03 20,545 10,925 22,08 16,425 23,64 16,79 138,99 19,58 11,69 71,07 16,10

VOLUME

12749358 7777237 1713406 5988123 7117910 1452836 343263 1777032 18783648 710923 2059165 15614602 10128957 6633450 1200421 3528661 18314843 1677814 3488767 1327492 80194 37501348 698771 196817 1772562

AANDEEL

SLOT

aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm cert. draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding océ opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.

10,12 38,70 14,42 17,94 6,53 39,50 10,74 18,02 18,99 28,77 13,31 16,95 1,61 40,99 6,91 10,74 7,04 0,92 49,35 10,65 26,75 52,75 41,58 5,53 6,72

VORIG SLOT

10,64 40,50 14,45 17,97 6,66 39,58 11,06 18,10 20,15 29,20 13,50 17,39 1,71 41,49 7,01 11,31 7,11 0,97 50,49 11,34 27,05 53,30 42,24 5,69 6,82

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

-0,52
-1,80
-0,03
-0,03
-0,13
-0,08
-0,32
-0,08
-1,16
-0,43
-0,19
-0,44
-0,10
-0,50
-0,10
-0,57
-0,07
-0,05
-1,14
-0,69
-0,30
-0,55
-0,66
-0,16
-0,10


10,70 40,66 14,90 18,35 6,71 40,96 11,19 18,36 20,15 29,55 13,50 17,46 1,72 42,00 7,29 11,45 7,23 0,99 51,16 11,31 27,50 54,00 42,65 5,78 6,88

10,07 38,40 14,31 17,60 6,51 39,06 10,70 17,98 18,80 28,11 13,15 16,91 1,61 40,99 6,90 10,71 7,01 0,92 49,35 10,65 26,30 52,55 41,10 5,52 6,70

684034 192400 192398 622281 171521 517641 244482 555226 171520 143595 93155 417240 3450324 237313 685774 54124 487290 400844 97170 1188094 73397 33522 386673 217956 174997

Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 4 september AANDEEL

SLOT

accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind

23,94 0,33 22,20 9,79 16,09 43,49 20,95 9,09 23,70 23,02 10,53 7,61 22,45 50,00 12,69 5,02 16,65 0,49 23,30 5,13 3,67 15,25 19,19 14,48 15,76

VORIG SLOT

24,21 0,34 22,48 9,75 16,93 43,86 20,92 9,01 23,94 24,10 10,80 7,64 23,40 49,51 12,69 4,97 17,00 0,50 23,75 5,28 3,71 15,97 19,00 14,62 16,50

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

-0,27
-0,01
-0,28
0,04  -0,84
-0,37
0,03  0,08  -0,24
-1,08
-0,27
-0,03
-0,95
0,49  0,00 0,05  -0,35
-0,01
-0,45
-0,15
-0,04
-0,72
0,19  -0,14
-0,74


24,21 0,34 22,30 10,50 16,92 44,72 21,50 9,09 24,30 24,10 10,83 7,92 23,34 50,09 12,97 5,07 17,09 0,52 23,74 5,36 3,74 15,95 20,42 14,98 17,24

23,94 0,33 22,20 9,50 16,00 43,49 20,90 9,00 23,70 23,02 10,50 7,61 22,45 49,50 12,20 4,94 16,65 0,49 23,00 5,13 3,60 15,25 19,01 14,30 15,76

2707 502276 1906 40190 33220 4727 48281 7993 2328 41507 22514 89878 16973 3138 5305 350431 37432 513373 68833 12492 56919 24162 40617 71136 48823

 

 

In Business De markt



   


9

Beleggen

ND

DUITSLAND DAX

JAPAN NIKKEI 225

Bestuurders van een Seat weten het minst goed hoe zij hun geld moeten beleggen. Dat blijkt althans uit onderzoek van SNS Fundcoach.

RUSLAND RTS-INDEX

KOERS:

6279,57

HIL:

Redactie economie AMSTERDAM

...

KOERS:

12557,66

% VERSCHIL:

%

Seat-rijder weet niet hoe hij moet beleggen

-2,91%

De bezitters van de Seat behaalden van alle automobilisten gemiddeld het minste rendement (3,8 procent) in het onderzoek van SNS. Vorig jaar en het jaar daarvoor was die twijfelachtige eer nog voor de Citroën-rij-

% VERSCHIL:

DICHT

KOERS:

1526,57

der, maar die deed het dit jaar net iets beter dan de Seat-rijder. Dat de bestuurder van het Spaanse automerk het niet zo goed doet, heeft er wellicht mee te maken dat hij ook minder is geïnteresseerd in beleggen dan pakweg de bestuurder van een Mercedes. Volvo- en Saabrijders deden het dit jaar het beste. Zij behaalden een gemiddeld beleggingsrendement van 6,8 procent. Saab-rijders deden het goed omdat ze risicomijdend opereren. 1

% VERSCHIL:

-3,94%

HONGKONG HANG SENG

HET PANEL

van een ‘Polman-premie’. Deze man is wat afgegleden in de hiërarchie van Nestlé, maar staat bekend als een manager die orde op zaken kan stellen. Zo iemand kan Unilever goed gebruiken.’

STELLINGVANDEDAG

‘IJZERSTERKE REPUTATIE’

KOERS:

20389,48 % VERSCHIL:

-0,95%

SINGAPORE STRAITS TIMES

Supertopman bij Unilever?

KOERS:

Topman Patrick Cescau van Unilever maakt eind dit jaar plaats voor Paul Polman. Geeft de snelle koersstijging van het aandeel aan dat beleggers blij zijn met de aanstelling van Polman, of juist met het vertrek van Cescau?

2626,05

‘POLMAN-PREMIE’

Gert van der Paal (Hoofd aandelenresearch IRIS) ‘Het vertrek van Cescau hing in de lucht en was waarschijnlijk al door de markt ingeprijsd. Er is dus sprake

% VERSCHIL:

-2,97%

Jacques Potuijt (Onafhankelijk beurscommentator) ‘Cescau is een Unilever-veteraan die er 35 jaar dienstjaren op heeft zitten. Unilever kan wel wat nieuw managementbloed gebruiken. Extra gunstig is dat Polman een ijzersterke reputatie meebrengt.’

‘BEETJE OVERDREVEN’

Corné van Zeijl (Fondsmanager SNS) ‘Meneer Polman zal wel een goede CEO zijn, gezien de reactie. Maar ik vraag me af of een plus van 6% in een dalende markt niet een beetje overdreven is. Het is niet zo dat Unilever nu opeens de marges van Nestlé zal evenaren.’ 1

Agenda vrijdag 5 september AEX Index

397,17 Hang Seng

20389,48 Dow Jones

11188,23

Bedrijven Nederland 11.00

Rabobank

Regio Top 40

Economie Nederland 10.00

UvT

Symposium kredietcrisis

14.00

Rotterdam

Opening Wereldhavendagen

Economie Buitenland

5 september 07

VERSCHIL:

-9,15

Euro/Dollar

5 september 07

VERSCHIL:

-0,0166

4 september 08

% VERSCHIL:

5 september 07

VERSCHIL:

-2,25%

-195,58

1,4328

Goud

4 september 08

% VERSCHIL:

-1,14%

5 september 07

VERSCHIL:

-2,48

4 september 08

% VERSCHIL:

-0,95%

5 september 07

VERSCHIL:

-344,65

800,73 Olie

4 september 08

% VERSCHIL:

-0,31%

% VERSCHIL:

-2,99%

105,78

5 september 07

VERSCHIL:

-1,16

4 september 08

4 september 08

% VERSCHIL:

-1,08%

14.30

VS

Banengroei, augustus

14.30

VS

Werkloosheidscijfers, augustus

10

 

 

Perspectief



   


Oliegeld gebruikt om stemmen te kopen

Angola houdt van zijn zakkenvullers De economie in Angola is booming. Maar slechts een kleine elite profiteert. Vandaag gaat het land voor het eerst in zestien jaar naar de stembus. Eindelijk kunnen de armen het huidige regime wegstemmen, maar dat gaan ze waarschijnlijk toch niet doen. ACHTERGROND Elles van Gelder LUANDA

...

Ze drukt de zonnebril van Dior op haar neus en probeert met een roerstaafje het laatste vocht uit de limoenen te persen die op de bodem van haar glas liggen. Na een slok zakt ze met een voldane glimlach achterover in haar strandstoel. Het is weekend in Luanda, de hoofdstad van het Afrikaanse land Angola. Rijke Angolezen en expats relaxen op het Ilha de Luanda, een schiereiland van de metropool. Een van de populaire plekken is de strandtent Miami Beach, eigendom van Isabel, de oudste dochter van president José Eduardo dos Santos. Ze wordt in de Luandese volksmond ook wel de prinses genoemd. De vrouwelijke miljonair baat niet alleen horeca uit, maar heeft ook belangen in vastgoed, diamanten en olie. Angola is rijk. De rijkdom zit vooral onder de grond. Iedere dag worden er twee miljoen vaten ruwe olie opgepompt. Olie maakt meer dan 90 procent uit van de export van het land. De boorplatformen liggen te ver weg op zee om vanuit de strandstoel bij Miami Beach te zien. Maar ze zorgen er wel voor dat de klanten hun cock-

EERLIJK EN VRIJ? Angola wil na de gewelddadige verkiezingen in Kenia en Zimbabwe een voorbeeld zijn voor de regio. President Dos Santos riep begin augustus op tot respect en tolerantie in aanloop naar en bij de verkiezingen. Toch kunnen de verkiezingen niet eerlijk en vrij zijn, zegt de organisatie Human Rights Watch in een recent verschenen rapport. HRW bekritiseert de Angolese kiescommissie die vooral uit aan de overheid gelieerde mensen zou bestaan. Ook rappor-

tails van acht dollar per stuk kunnen betalen. Volgens onderzoek van de Amerikaanse bank JP Morgan verdiende het land vorig jaar 41 miljard dollar aan de olie; elf miljard meer dan het jaar ervoor. Angola is de grootste leverancier van olie aan China en de op zes na grootste aan de Verenigde Staten. En dan wordt er ook nog flink verdiend aan de diamantenindustrie. Vorig jaar groeide de Angolese economie met 20 procent; voor dit jaar voorspelt de Organisatie voor Economische Ontwikkeling en Samenwerking (OESO) 15 procent. Loop je naar de andere kant van het schiereiland Ilha de Luanda dan zie je de groei letterlijk voor je. Hijskranen vormen de bomen van Luanda. De Portugezen bouwen een modern appartementencomplex, de Brazilianen een luxe hotel en de Chinezen helpen met de wegen. De afgelopen jaren heeft Luanda steeds meer een skyline gekregen. Met de economische groei is de stad de hoogte in gegaan. Het is één grote bouwput waar het heien het ronken van de auto’s die zich door de straten heen persen overstemt. Uren vaststaan om van a naar b te komen is normaal in de hoofdstad. Luanda, gebouwd voor nog geen half miljoen mensen, heeft nu vijf miljoen inwoners. De stad barst uit haar karkas. Daarom heeft

teerde ze incidenten van intimidatie. Maria Lúcia da Silveira van de organisatie Associação Justiça, Paz e Democracia (AJPD) die pleit voor democratie in Angola hoopt dat de stembusronde bij zal dragen aan het democratiseringsproces. ‘Het is de eerste keer dat veel mensen gaan stemmen. We hopen dat mensen inzien dat hun stem macht heeft en dat als de politici het niet goed doen ze hen vier jaar later kunnen wegstemmen.’ Er zijn verschillende groepen waarnemers in het land tijdens de verkiezingen waaronder een missie van de Europese Unie en van het regionale samenwerkingsverband in Zuidelijk Afrika SADC.

‘Wehebbenin Angolatwee werelden.Die vandeelite endievande wegwerpbare burger.’

een aantal van de nieuwe hotels een heliplatform in de ontwerpen opgenomen. Angola is booming. Maar slechts een klein deel van de Angolezen profiteert. Zeventig procent van de zeventien miljoen inwoners leeft onder de armoedegrens. Ze hebben minder dan twee dollar per dag te besteden in een land waarvan de hoofdstad vorig jaar is uitgeroepen tot de duurste van de wereld. Angola lijdt aan de Hollandse ziekte, zegt Kinsukulu Landu Kama, coördinator van een organisatie die voor transparantie in Angola pleit. Angola blijft maar importeren en produceert niets zelf. Er komt genoeg geld binnen via de olie en dus lijkt investeren in de rest van de economie onnodig. Na de ontdekking van aardgas in de Noordzee zag je dit fenomeen in Nederland. Maar de import drijft de prijzen omhoog. Geen groot probleem voor de kleine elite die toch genoeg geld heeft. Landu Kama schat de steenrijke groep Angolezen op tweehonderd tot driehonderd mensen. De meeste politici zijn tegelijkertijd zakenmannen. Verschillende onderzoeken hebben laten zien hoe het oliegeld niet terug in de samenleving wordt gepompt maar in de zakken van corrupte overheidsfunctionarissen en politici beland. Tussen 1997 en 2002 kon de over-

heid niet verantwoorden waar 4 miljard dollar was gebleven. Vorig jaar stond Angola op de 32e plaats van een onderzoek naar de meest corrupte landen ter wereld. President Dos Santos beloofde beterschap en meer openheid van zaken. Maar Landu Kama zegt daar nog onvoldoende van te zien. De 46-jarige Jaime Joaquim is één van de vele Angolezen die geen baat hebben bij Angola’s rijkdom. Integendeel. Terwijl er bij de buren geïmporteerd cement wordt afgeleverd om het zoveelste zwembad aan te leggen, staat hij bij de restanten van zijn huis. Platgewalst met een bulldozer om plaats te maken voor villa’s en luxe appartementencomplexen in het nieuwbouwproject Nova Vida, een nieuw leven. Joaquim woont al op het land sinds zijn zesde, vertelt hij. Zijn ouders ploegden de aarde en verbouwden er gewassen. Twee jaar geleden kwam een parlementslid met politie en bulldozers. Hij had niet eens de tijd om zijn bezittingen bij elkaar te rapen. De meeste krotbewoners vertrokken. Joaquim behoort tot een van de 35 gezinnen die met golfplaten op dezelfde plek hun huis herbouwden. ‘We laten ons niet verdrijven.’ Maar langzaam kruipen de perfecte gazons en hoge muren dichterbij.

HET IS PAS ZES JAAR VREDE IN ONAFHANKELIJK ANGOLA Angola werd in 1975 onafhankelijk van Portugal. Een gewelddadige strijd om de macht tussen het regeringsleger van de MPLA en de rebellenbeweging UNITA volgde. Angola werd onderdeel van de Koude Oorlog. Cuba en de Sovjetunie schaarden zich achter de marxistische MPLA terwijl China, de Verenigde Staten en Zuid-Afrika UNITA steunden. In 1992 werden de allereerste verkiezingen gehouden in het onafhankelijke Angola. Jonas Savimbi van UNITA

Jonas Savimbi. REUTERS

verloor van de huidige president José Eduardo dos Santos en pakte de wapens weer op. De oorlog eindigde nadat Savimbi in 2002 werd vermoord. De huidige president Dos Santos had nieuwe verkiezingen al een aantal keren uitgesteld. Vandaag mogen 8,3 miljoen Angolezen een nieuw parlement kiezen. Veertien partijen en coalities dingen mee naar 220 zetels. Volgend jaar kiest Angola een nieuwe president.

Reisadvies

Het weer

Nee, dank u

Volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken kunnen reizigers gewoon naar Angola. Wel moeten ze ‘waakzaamheid’ betrachten.

Luanda: 26/20°C, regen Waku-Kungo: 35/13°C, zon Menongue: 32/20°C, zon

Gezien op Vakantieshop.nl: ‘De lokale keuken van Angola is niet erg opwindend: bonen, maïsmeel, vis of gedroogd vlees zijn de basis van de meeste gerechten. Luanda telt enkele Europese restaurants.’

Perspectief

 

  

   


Het rood, zwart en geel van regeringspartij MPLA is overal. ‘Het is de enige partij die mensen echt denken te kennen.’

ILVY NJIOKIKTJIEN

‘Alleen God weet wanneer we hier wegmoeten’, zegt de vader van zes, die zijn kinderen één maaltijd per dag kan geven. Onlangs kreeg hij weer een waarschuwing. Pak je biezen. ‘Ik kan niet onder woorden brengen hoe heet mijn hoofd is’, legt hij uit. ‘Ik heb tijdens de oorlog gevochten voor de huidige machthebbers. En dan wordt nu als dank mijn huis verwoest?’ ‘We hebben in Angola twee werelden. Die van de elite gelieerd aan het regime en die van de wegwerpbare burger die kan doodvallen’, zegt André August van SOS Habitat, een organisatie die tegen de onteigeningen strijdt. In een onderzoek dat het samen deed met Human Rights Watch schat SOS Habitat dat tussen 2002 en 2006 20.000 mensen slachtoffer zijn geworden van gedwongen onteigening. De activist denkt dat hij weet wanneer het krottenhuis van Joaquim plat gaat, zegt hij op zachte toon, zodat Joaquim het niet hoort. Na de verkiezingen. Als de huidige regeringspartij MPLA (Volksbeweging voor de Bevrijding van Angola) wint, is de kans groot dat hij op straat staat. Ruim acht miljoen mensen kunnen morgen voor het eerst in zestien jaar een nieuw parlement kiezen. Ver-

media heeft de partij in de hand. De oppositie krijgt zendtijd, maar die weegt niet op tegen het kanonvuur van de regeringspartij. Dos Santos reist ondertussen het land door om tv’s en radio’s uit te delen aan traditionele leiders en om prestigeprojecten te openen op het gebied van water en elektriciteit. Er worden scholen en ziekenhuizen gebouwd en wegen geasfalteerd. Allemaal deel van de verkiezingscampagne, zegt de 32-jarige Maria Lúcia da Silveira van de organisatie Associação Justiça, Paz e Democracia (AJPD) die pleit voor democratie in Angola. Het geld van de staat wordt gebruikt om de MPLA in een goed daglicht te stellen. ‘Waarom hebben ze niet eerder scholen en ziekenhuizen gebouwd?’ Toch denkt ook Da Silveira dat de partij de winst gaat behalen. ‘Door de propaganda is de MPLA de enige partij die mensen echt denken te kennen.’ Bovendien is er nog wantrouwen naar UNITA toe. Op grote billboards door het land staat het portret van

kiezingen in 1992 stortten het land terug in oorlog toen de rebellenbeweging UNITA (Nationale Unie voor de Totale Onafhankelijkheid van Angola) onder leiding van Jonas Savimbi verloor en beweerde dat er fraude was gepleegd. De oorlog, die 27 jaar duurde, kwam in 2002 ten einde nadat Savimbi in het oosten van Angola met kogels was doorzeefd. UNITA, nu geleid door Isais Samakuva, wordt ook bij deze verkiezingen gezien als MPLA’s grootste tegenstrever. Ze spelen in hun campagne vooral in op de onvrede onder de armen en pleiten voor bestrijding van de corruptie. Toch verwachten analisten niet dat de MPLA de meerderheid zal verliezen. De partij zit strak in het zadel. Hoewel oppositiepartijen 41 procent van de macht hebben, zijn ze zwak. De macht is sterk gecentraliseerd bij de president. Dos Santos heeft een netwerk van patronage gecreëerd waarbij hij niet alleen contracten van publieke werken aan vrienden toekent maar ook politieke benoemingen. Het oliegeld wordt gebruikt om steun te kopen. En nu om flink verkiezingscampagne te voeren. Zowel stad als platteland is getooid in de kleuren rood, zwart en geel van de MPLA. Door het hele land zijn petten, T-shirts en vlaggen uitgedeeld. En ook het grootste deel van de

‘DeAngolezen vindenhet allangprima datdeoorlog voorbijisen zijnbangvoor verandering.’

CHINA DOET GRAAG IETS TERUG VOOR DE OLIE VAN ANGOLA

China is heel close met Angola.

Overal in Angola zie je de Chinezen aan het werk, van in de steden tot op het platteland. Ze leggen wegen aan, bouwen bruggen, huizen en scholen. Angola is de grootste olieleverancier van China. Daar doet de grootmacht graag iets voor terug. Tijdens de oorlog was China nog de bondgenoot van de UNITA van Jonas Savimbi en trainde hij de manschappen. Na de oorlog werd de Volksrepubliek twee handen op één buik met de MPLA. China heeft miljarden dollars aan le-

ningen gegeven aan Angola en stelt minder voorwaarden dan westerse partners als Wereldbank en IMF. Overigens is het niet alleen Chinees geld dat naar Angola gaat. Het zijn ook de Chinezen zelf. Volgens de econoom Justino Pinto de Andrade van de Kantholieke Universiteit in Luanda worden er bij de Chinese bouwprojecten maar weinig lokale krachten ingezet en zie je mede daardoor geen grote daling van het werkeloosheidscijfer van 40 procent.

Zwarte Antilopes

41 en 44

Het nationale voetbalteam van Angola, de Zwarte Antilopes, staat 58e op de FIFA-wereldranglijst, tussen Wit-Rusland en Oezbekistan in. De laatste wedstrijd, tegen Tunesië, eindigde in 1-1.

De levensverwachting in Angola is 41 jaar voor mannen en 44 voor vrouwen.

11

MPLA-president Dos Santos met daarbij de tekst ‘architect van de vrede’. ‘Veel mensen zien UNITA nog als de vijand en niet als politieke partij’, zegt Da Silveira. ‘De Angolezen vinden het allang prima dat de oorlog voorbij is en zijn bang voor verandering.’ Of zoals een Angolees in MPLA Tshirt op de straten van Luanda het verwoordde: ‘We weten al dat deze mensen zakkenvullers zijn. Ze hebben zich al verrijkt; waarom zouden we een nieuwe groep aan de macht brengen die nog moet beginnen met zelfverrijking?’ 1 Dit verhaal maakt deel uit van de Vergeten Verhalen-serie van de Dick Scherpenzeelstichting (www.hetvergetenverhaal.nl) en is mede mogelijk gemaakt door Freevoice (www.freevoice.nl). De Dick Scherpenzeel Stichting zet zich in voor meer en betere berichtgeving over ontwikkelingsvraagstukken en niet-westerse landen en heeft Elles van Gelder een reisfonds toegekend om drie reportages uit te werken.

6/*&,&
""/#*&%* /(
7003
-&;&34
7"/
%&
1&34

(3"5*4
4".46/(
(
UXW
& 

a 
(3"5*4
#&-5&(0&%

6/*&,
EF[F
BBOCJFEJOH
JT
HFMEJH
JDN
FFO
KBSJH
7PEBGPOF
F 
BCPOOFNFOU
XBBS
KJK
BMT
%F
1FSTMF[FS
IFU
FFSTUF
KBBS
TMFDIUT
F 
QFS
NBBOE
WPPS
IPFGU
UF
CFUBMFO
+F
POUWBOHU
OBNFMJKL

NBBOEFO
JFEFSF
NBBOE
F 
CFMUFHPFE
FO
CFUBBMU
IJFSWPPS
JO
IFU
FFSTUF
KBBS
TMFDIUT
F 
QFS
NBBOE
%VT

FVSP
HSBUJT
CFMUFHPFE
PQ
IFU
CFUSPVXCBSF
FO
VJUTUFLFOEF
OFUXFSL
WBO
7PEBGPOF
+B
KF
MFFTU
IFU
HPFE
+F
POUWBOHU
IFU
FFSTUF
KBBS
SVJN

LPSUJOH
FO
PPL
OPH


& 
#&-5&(0&%

FFOT
HSBUJT
EF
4BNTVOH
(
UXW
F 


& 

7PEBGPOF
IBOUFFSU
TDIFSQF
FO
WBTUF
UBSJFWFO
#FMMFO
FO
4.4¦FO


6/*&,

.""/%&/

TNTCFSJDIUFO
0NEBU
7PEBGPOF
XFSFMEXJKE
EF
HSPPUTUF
JT
LVO
KF


7003

4-&$)54


1.

EPF
KF
FFOWPVEJH
VJU
EF[FMGEF
CVOEFM
/FU
[PBMT
CFMMFO
OBBS
WBTU
FO
NPCJFM
FO
PQ
JFEFS
NPNFOU
WBO
EF
EBH
"MT
KF
LJFTU
WPPS
7PEBGPOF
#MP9
TNT
KF
BM
WPPS
TMFDIUT

DFOU
QFS
CFSJDIU
+F
POUWBOHU
NFU
EF[F
TVQFSBDUJF
FFO
NBBOEFMJKLTF
CVOEFM
NFU

HSBUJT
NJOVUFO JO

MBOEFO
FYUSB
WPPSEFMJH
CFMMFO
NFU
7PEBGPOF
1BTTQPSU
#JK


& 
#&-5&(0&%
7003
& 

7PEBGPOF
IFC
KF
HSBUJT
JO[JDIU
JO
KF
WFSCSVJL
)JFSEPPS
OPPJU
NFFS


(3"5*4
4".46/(
(

8JM
KF
HFCSVJL
NBLFO
WBO
EF[F
[PNFSBDUJF
FO
KF
CFTUBBOEF


4-"/,&
4-*%&3
.&5
70-8""3%*(&
$".&3"

°



.&("1*9&-
$".&3"
.&5
'-*54 °
7*%&03&$03%&3 °
57
6*5("/( °
.1
1-":&3 °
'.
3"%*0 °
*/5&3/&5 °
#-6&5005)

NU INCL. GRATIS SAMSUNG BLUETOOTH HEADSET EN AUTOLADER t.w.v. &59,95!

6/*&,
36*.
& 
7003%&&-

WFSSBTTJOHFO
BDIUFSBG


OVNNFS
WBO
FFO
BOEFSF
BBOCJFEFS
CFIPVEFO
EBO
LBO
EJU
PPL
"MT
KF
OV
EF[F
TQFDJBMF
%F
1FSTBBOCJFEJOH
CFTUFMU
CFUBBM
KF
HFFO
BBOTMVJULPTUFO
UXW
F 
FO
XPSEU
IFU
UPFTUFM
HSBUJT
CJK
KF
UIVJT
CF[PSHE

TOFM
CFTUFMMFO
CFM

 F 
DQN

PG
CFTUFM
PQ

XXXTVQFSEFBMOMQFST %F[F
BBOCJFEJOH
JT
HFMEJH
[PMBOH
EF
WPPSSBBE
TUSFLU

Dichter bij onze sporters kan je niet komen. STATIONBEIJING.NL

 

 

Uit & Thuis Weg



   


13

Nú in de winkel Deze pagina is samengesteld door reismagazine Columbus

India Brabantse verknocht aan sloppenwijk

‘India zit in mijn bloed’ Eindhovenaar Anouk stapte in 1996 op het vliegtuig naar India, met het idee om vrijwilligerswerk te doen in de heilige stad Benares. Nu runt ze er een succesvolle school en is India een deel van haarzelf geworden. Mark Mackintosh AMSTERDAM

...

Vastomlijnde plannen had Anouk van der Stam niet, toen ze belandde in Nagwa, een achterbuurt van Benares. Duizenden gezinnen wonen er in stenen huisjes van drie bij drie, zonder elektriciteit of stromend water. Aanvankelijk ging ze er heen om een Nederlandse pater te helpen met buurtprojecten. ‘Toen ik van de middelbare school kwam, zag ik het absoluut niet zitten om weer achter de boeken of een kassa te moeten zitten. Ik wilde reizen, de wijde wereld in. En die wereld ook een klein beetje beter maken’, vertelt ze. Van India bleek ze echter alles behalve een realistisch beeld te hebben. ‘Ik wist er helemaal niets van af. Ik had me totaal niet ingelezen en stelde me taferelen uit de verhalen van Duizend-en-één-nacht voor. Bij aankomst schrok ik me dan ook wezenloos – de drukte, al die bedelaars en verminkte mensen, ik vond het allemaal doodeng.’

De heiligste stad van India

BENARES IN HET KORT Ook wel bekend als Banaras, Varanasi, Kashi (Lichtstad) Provincie Uttar Pradesh Inwonertal Ruim drie miljoen Ontstaansgeschiedenis Volgens de legende werd de stad vijfduizend jaar geleden opgericht door de hindoegod Shiva. Benares is om die reden een van de belangrijkste pelgrimsoorden van India. Highlights Aan de oever van de Ganges leidt een honderdtal stenen

HH FOTO’S: MIRJAM LETSCH

Eenmaal in Nagwa leidde de pater haar rond en openbaarde zich een heel ander India. ‘Het was avond en ik kon bij iedereen thuis binnenkijken. Overal zag ik vuurtjes waar families omheen zaten om te koken. Overal waren kinderen. De kleuren en geuren maakten diepe indruk. Ik was verkocht.’ Anouk nam haar intrek in een piepklein huisje midden in de krottenwijk en bekommerde zich voornamelijk om het lot van de vele zieken. ‘In wijken als Nagwa lijden mensen veelal aan aandoeningen die

‘Er zijn ontelbare kliniekjes maar de juiste voorlichting ontbreekt.’ gemakkelijk kunnen worden voorkomen of behandeld. Er zijn ontelbare kliniekjes en antibiotica zijn overal verkrijgbaar, maar de juiste medische voorlichting ontbreekt. Met als gevolg dat iedereen zich laat volproppen met pillen die niets uithalen of, erger, tot nog meer klachten leiden.’ Anouk besloot daarom zelf een kliniek én een schooltje te bouwen. Het geld daarvoor kwam binnen via Duniya, een Nederlandse stichting

die ze samen met cultureel antropologe Mirjam Letsch opzette. ‘Met de school proberen we de gezondheidsproblemen in de buurt bij de bron aan te pakken. We hameren op basishygiëne. Dat je je handen moet wassen, dat vliegen ziektes overbrengen, dat soort dingen. Geloof me, het is erg veel werk om dat duidelijk te maken. Veel volwassenen hebben er geen boodschap aan – waarom zouden ze eeuwenoude gebruiken veranderen? Kinderen zijn veel ontvankelijker. Door veel leuke dingen te organiseren – poppentheater, spelletjes – komt de boodschap over.’ De school verzorgt inmiddels onderwijs voor tachtig kinderen die een volledig lesprogramma volgen en elke dag een warme maaltijd krijgen. Ook zijn er speciale klassen voor naaisters en schoonheidsspecialisten in spé, zodat vrouwen uit de wijk straks in hun eigen onderhoud kunnen voorzien. ‘De school begint om negen uur maar twee uur eerder staan de kinderen al voor de deur te gillen dat ze naar binnen willen. Er zitten veel kids tussen die nog nooit naar school zijn gegaan. Kinderen van een jaar of tien die nu pas het alfabet leren.’ In de tussentijd is Anouk herhaaldelijk naar Nederland gekomen. Om van tuberculose te herstellen, bijvoorbeeld, en om een opleiding tot

trappen (ghats) direct naar het water. Hier reinigen zich dagelijks duizenden hindoes in de rivier en vind je schitterende achttiende en negentiende-eeuwse paviljoenen, paleizen en tempels. Hindoes geloven dat de Ganges een geestelijk zuiverende werking heeft. Het water is echter alles behalve schoon – vooral de chemische fabrieken buiten de stad zijn daaraan debet. Ook de oude stad, een doolhof van steegjes, is opzienbarend. De belangrijkste bouwwerken zijn de Vishwanatha (Gouden Tempel) en de Durga, beter bekend als de Apentempel vanwege het grote aantal apen dat hier rondzwerft.

vroedvrouw te volgen. Die kennis zet ze zowel in Nederland als in India in. Dat gaat niet altijd van een leien dakje. ‘Ook de Indiase vroedvrouwen die ik ontmoet, hebben nooit iets geleerd over basishygiëne. Niemand is erin geïnteresseerd. Er worden vieze naalden gebruikt en verkeerde medicijnen toegediend. Dat blijft voor mij een gevoelige kwestie: deze mensen doen het al jaren zo en wie ben ik dan als wit meisje om te zeggen dat het helemaal anders moet?’ Na bijna dertien jaar zit India in Anouks bloed. ‘Het is een deel van mezelf geworden. Ik ben emotioneel gehecht geraakt aan de cultuur, aan

de mensen. Ik heb kleine kinderen van een jaar of vijf zien opgroeien tot volwassen mannen die nu zelf een kind hebben. Ik heb dertien jaar met dezelfde mensen gewerkt. Dat sterkt me, ondanks dat mijn werk een druppel op de gloeiende plaat is. India is een prachtig, boeiend land, maar heeft nog een lange weg te gaan. Hoe het precies verder moet, weet ik ook niet. Maar zeker is dat ik deel uit wil maken van die toekomst.’ 1 www.duniya.org VNC Asia Travel biedt een groot aantal India-arrangementen aan die de nadruk leggen op culturele bezienswaardigheden, www.vnc.nl

Lekker weg met DB Bahn naar Berlijn, Dresden en Hamburg Het wordt lastig kiezen uit een bezoek aan Berlijn met de Kudamm, Brandenburger Tor, Potsdamer Platz en KaDeWe of aan Dresden met de Elbe, Prager Straße en Altmarkt. Of wilt u liever naar Hamburg met de Alster, Speicherstadt, St Pauli en de beroemde Reeperbahn? De aanbiedingen van DB zijn zo voordelig dat u niet meer hoeft te kiezen. U kunt alle steden aantrekkelijk verkennen! Razendsnel. DB Bahn.

Z Berlijn – trein + hotel, 3 dagen slechts v.a. € 196 p.p. Z Dresden – trein + hotel, 3 dagen slechts v.a. € 170 p.p. Z Hamburg – trein arrangement, 3 dagen v.a. € 265 p.p.

¾ëñòãðâßëŒƯÐçìåãêƯĊĐĊƯƯƯưƯƯƯÉãçâãìŒƯ¿ðããñòðßßòƯČĎ đĎĈƯČĈĊƯĎđđďƯƯƯưƯƯƯõõõŌòðãçìðãçñõçìéãêŌìê

Welcome to Brisbane

n i k c e Ch win! en

g en Hongkon r Australië aa n is re l é d r de prijs.n naa www.reis

Schaapachtige sporters

Overbagage

Australische schapenscheerders willen dat de fijne kneepjes van hun vak een vast onderdeel worden van de Olympische Spelen.

Een Zweedse vrouw zette in plaats van haar koffers zichzelf op de bagageband. Ze belandde ongedeerd in het bagageruim.

Deze actie wordt mede mogel

ijk gemaakt door: Tourism

Australia, Barron Travel en

Hong Kong Tourism Board.

19.50

Smaken verschillen Net5, 19.50 Vijf amateurkoks koken een week lang voor elkaar. Wie kookt er het beste?

Nederland 1 17:00 17:01 17:07 17:12 17:22 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25 20:00 20:30 21:30 22:00 23:00 23:55

22:15 22:50

The A-Team Married with children RTL Voetbal: Jong Oranje - Jong Noorwegen Kelsey Grammer presents: The sketch show RTL Voetbal: Jupiler League

17:15 18:10 19:05 19:35 20:30

Vrolijk Vlaanderen Het journaal De rode loper Blokken Het journaal 1000 zonnen Het weer Thuis Shanghai noon Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer The bill Man bijt hond

17:05 17:30 17:40 17:55 18:10 18:20 18:35 18:55 19:14 19:15 20:00 20:15 22:20 22:55 23:30

18:30 19:00 19:30 20:00 20:25 20:50 21:15 22:00 22:15 22:50

21:30 22:30 23:20

Nederland 3

Oprah Winfrey show Extreme bruiden Het zonnetje in huis Dr. Phil Herman den Blijker: Herrie aan de horizon Ik wed dat ik het kan As the world turns Oprah Winfrey show

17:35 18:30 19:00 19:20 20:00 20:30 22:30 22:45 22:50 23:25

Kim Possible Missy Mila Disney Phineas and Ferb Bel’s boys Karrewiet Spring 6tien W817 CANVAS Sporza: Atletiek Terzake Sporza: Atletiek De canvascrack De keien van de wetstraat Twin Peaks

RTL 4 17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 23:25

Diagnosis Murder The bold and the beautiful Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma NL Popstars Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Deep blue sea

17:00 18:00 18:55 19:50 20:30 22:25

De Weg naar het Witte Huis Every Picture tells a Story Het najaar van Het Gesprek De Ronde Tafel Dagbeeld Het Binnenhof van Jaïr BBC World Nieuws Sgt Pepper The Late Show BBC World Nieuws De Ronde Tafel

Film: Deep blue sea SBS6, 23.25 Rampenfilm over die vreselijke zee. Rapper LL Cool J doet alsof hij bang is.

RTL 5 17:05 17:35 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 21:30 22:00

Ready steady cook Judging Amy Grey’s anatomy Smaken verschillen Liberty stands still Munich

17:15 17:35 18:00 18:05 18:30 19:00 19:05 19:40 20:30 21:35 22:40 23:25

The owl Best of friends Sorry, I’ve got no head Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show A question of sport Nieuws en weerbericht EastEnders DIY SOS Harry and Paul The Armstrong and Miller show Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Friday night with Jonathan Ross

17:30 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 21:00 21:30 22:00 22:50 23:00 23:30

PostcodeLoterij: Deal or no deal Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef Can’t buy me love PostcodeLoterij: Deal or no deal Las Vegas Is that a nail in your head Basic instinct 2

Veronica

BBC 1 17:00 17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30 22:00 22:30 23:00 23:25 23:35

23.25

As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden The Da Vinci code Dossier: Gelukkig klein zijn

NET 5

Het gesprek 17.00 18.00 19.00 19.30 20.30 21.15 21.45 22.00 23.00 23.45 00.00

22.00

Basic Instinct 2 RTL5, 22.00 Sharon Stone komt nog een keer haar benen over elkaar heen slaan.

Zóóó gênant!! Baasjes SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door NOS Journaal Bloot, zweet en banen De Lama’s Toren C NOS Sportjournaal NOS Journaal ER De Wereld Draait Door

SBS 6

Discovery Channel 17:05 17:35 18:00 19:00 20:00 21:00 22:00 23:00

21.30

Ik wed dat ik het kan RTL8, 21.30 Show waarin records worden gezet en gebroken onder leiding van Carlo Boszhard.

17:15 17:45 18:00 18:25 18:45 18:59 19:00 19:22 19:30 20:20 20:30 21:15 21:55 22:30 22:50 23:05 23:55

Canvas

SpongeBob SquarePants Ned’s survivalgids Fairly odd parents Gefopt! Ricky Sprocket Het huis Anubis Creepie Drake & Josh That 70’s Show The Simpsons The world stands up Family guy Mad about you Frasier Dead like me That 70’s Show The Daily Show Global Edition



   


NOS Journaal De wandeling James Herriot: All creatures great and small That’s the question De afdeling Toen was geluk heel gewoon Op uw gezondheid Netwerk Per seconde wijzer De leugen regeert NOS Journaal Nova Zwarte zwanen

RTL 8

Comedy Central 17:10 17:30 17:55 18:20 18:30 18:50 19:20 19:35 20:00 20:25 20:55 21:05 21:35 22:00 22:30 23:15 23:45

Nederland 2 17:00 17:10 17:35

Eén 17:30 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40 20:05 20:10 20:40 22:30 22:51 22:52 22:55 23:00 23:50

20.30

Las Vegas RTL5, 20.30 Amerikaanse misdaadserie rond een casino in Las Vegas, met James Caan.

KRO Kindertijd Konstanse Mijn eigen zwaard Brum De post Sesamstraat D66 EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo De dorpsdokter NOS Journaal Vermist Frans & Marianne NOS: Juliana, koningin Knevel & Van den Brink NOS Journaal

RTL 7 18:00 19:00 19:30

 

 

Op de buis

14

Totally spies Hannah Montana Sneak Everybody hates Chris According to Jim Trick & Treat Friends The Simpsons Wegmisbruikers! Top Gear De grote beurt Hollandse krijgers

BBC 2 Eating with the enemy Wanted down under Eggheads Masterchef: The professionals The real monarch of the Glen Wainwright’s walks Mastermind Gardeners’ world The Tudors Coast QI Newsnight

Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl

Campervan crisis Wrecks to riches Miami Ink: Step up or step out Mythbusters: Franklin’s kite Dirty jobs: Casino food recycler Die Ludolfs Street customs: Asanti Mercedes Future weapons: Search and destroy

FILMPJE

DONOR

FILMPJE

Vlam in de pan op voetbalveld. www.depers.nl/slagveld

Duitsland slibt dicht met donorlichamen. www.depers.nl/donors

Volg Amerikaanse demonstranten. www.depers.nl/protest

 

 

Op de Bank



   


15

Documentaire

Dixie Chicks bleven praten en halen nu miljoenen binnen Dirk Koppes AMSTERDAM

...

De president dissen, het hele land over je heen krijgen en toch de hoofdprijs binnenhalen: countrytrio Dixie Chicks bewijst in de documentaire Shut up & sing dat het kan. Want al hebben ze bijna hun eigen carrière verwoest, vorig jaar stonden de dames doodleuk in de toptien best verdienende artiestes. Goed, Madonna harkte 72 miljoen binnen, maar met 18 miljoen mogen zangeres Natalie Maines en haar kompanen niet klagen. Het had niet veel gescheeld of ze hadden 2008 zingend en banjo spelend voor bruiloften en partijen gestaan. Als Shut up & sing begint in 2003, maken ze een internationale stadiontour. Als zangeres Maines in Londen eruit floept dat ‘we’re ashamed the President of the United States is from Texas’, barst aan het thuisfront een mediaoorlog los. Hoe durven de Chicks hun vaderland te bespotten, als dat op het punt staat Irak binnen te vallen? Een boycot van alle countryradiostations volgt. Aanvankelijk begint Shut up & sing als een doorsnee muziekdocu, maar door deze Bush-affaire verandert het in een politieke film. De Dixie Chicks hebben noodgedwongen het roer omgegooid en proberen een nieuw publiek te bereiken. De countryfans negeren de groep nog steeds. Regisseur Barbara Kopple slaagt er knap in om het politieke persoonlijk te maken: tussen het zogen van de diverse baby’s door discussiëren de dames over hoe met de mediahype om te gaan. Drie huismoeders die glansrijk de storm doorstaan en nu weer de internationale hitlijsten bestijgen. 1

Na boycot nu weer ‘big hits’.

Dat sommige mensen wat onwennig reageren als de camera op hen gericht is, is van alle tijden.

Televisie 60 jaar huis-, tuin en keukenbeelden in Andere Tijden

Flesjes Maggi en nazi’s Andere Tijden toont zondagavond het dagelijks leven van 1920 tot 1980. Veel is veranderd, maar niet de onhandigheid met een camera. Arjan Terpstra AMSTERDAM

...

Wat moet een amateur met een filmcamera? In Gezien ons eigen leven, een Andere Tijden-special met amateurfilmpjes uit de periode 1920-1980, zien we dat zij dat zelfs soms ook niet weten. Je hebt een (dure) camera, er zit een half uur film in, maar dan? Wat is je onderwerp? Hoe kader je dat? Wat of wie is er bijzonder genoeg om voor altijd op het celluloid te worden vastgelegd? Het antwoord laat zich raden. De meeste in privésfeer geschoten beelden zijn voor derden volledig oninteressant. Een kindje baddert in een tobbe en bijt in een spons. Een jongetje speelt op een kleed met de cadeaus van zijn verjaardag. Oma wil niet op de film maar wordt toch opgenomen, en papa steekt zijn tong nog maar eens uit. Wat moet hij anders, nu het

zwarte oog van de camera op hem gericht staat? En wat geeft het dat hij onwennig op de camera reageert? Het resultaat is leuk voor de familie, leuk voor later, als de baby groot is. Gelukkig realiseren de amateurfilmers zich niet hoe ver dat ‘leuk voor later’ strekt. De individuele filmpjes zijn soms aardig, de kindertjes schattig en het jonge hondje speels. Maar laat zestig jaar huis-, tuin- en keukenbeelden door een vaardige regisseur aaneenrijgen en er ontstaat iets anders: een krachtig en bijzonder inzicht in de ontwikkeling van het alledaagse. De zinken tobbe op de keukentafel staat mijlenver van de moderne badkamers af, en is er toch de

oorsprong van. Het flesje Maggi op het kleine granieten aanrecht en de eerste mayonaisetubes zijn het inleidende geschut voor de Jamie Oliverkeukens die we vandaag inbouwen. Sommige zaken verdwijnen, zoals de handafwas. Andere mogen snel weer terugkomen, zoals de voorschoot met knijperzak, om de was fris in de Hollandse wind te hangen. Helaas wordt het alledaagse soms

grof doorsneden door de bijzondere gebeurtenissen uit de geschiedenis. Er komt een aantal bruiloften langs, met allemaal dezelfde blozende bruiden en ondeugend zoenende bruidegommen. Maar als ineens een davidsster op een trouwjurk opduikt, is het uit met de pret. Althans, voor de kijker, want alleen met kennis achteraf zie je de doemwolk over de joodse bruiloft hangen. Ook filmpjes van vakantietripjes zijn onschuldig, tot vader zijn camera in Duitsland op een arbeidsministerie met hakenkruisvlaggen richt. Je bent op zonvakantie in Beieren, het vorige shot is van een leuk dorpje met vakwerkhuizen. Moeders poseert een aantal keer bevallig en iets te lang voor een alp. Ineens doemt de naziwerkelijkheid voor je op. Wat doe je dan met je camera? 1 Zondag 7 september 20.10, Ned2

Overal snel internetten i.c.m. met Soms Online Mobiel Internet abonnement van Hi

KIJKTIP

FILM GOED, DOCU BETER Wie zich wil verdiepen in het gijzeldrama tijdens de Olympische Spelen in München van 1972, waarbij een aantal leden van het Israëlische team werd gegijzeld en omkwam, kan kiezen vanavond. Of voor de goede thriller van Steven Spielberg Munich uit 2005, waarmee Spielberg weer eens laat zien dat hij naast het maken van een Indiana Jones-spektakel prima uit de voeten kan met serieus materiaal.

Of voor One day in September, een Zwitserse/Engelse/Duitse documentaire die over hetzelfde gijzelingsdrama verhaalt. In One day in September komen alle betrokkenen bij het gijzelingsdrama, van gijzelnemers tot geheim agenten van de Mossad en Duitse politiemensen, aan het woord. Met archiefbeelden uit die tijd en een professionele voice-over van Michael Douglas wint One day in September het van de film van Steven Spielberg. Jammer dat de docu wel heel laat wordt uitgezonden.

Nu met HP 530 Laptop voor € 99,1 Gb intern geheugen • 1,86 gHz processor • 120 Gb harde schijf

Munich, 22.25. One day in September, 01.35. Beide bij Net 5.

€ Kim Wilde naar de radio

Mies gaat digitaal

Een Britse softpopzender heeft Kim Wilde aangetrokken voor een radioprogramma. Kim Wilde scoorde menig hit in de jaren tachtig.

Mies Bouwman keert terug op televisie, de grande dame leidt persoonlijk een retrospectief in op de digitale zender HilversumBest,

alleen bij:

29,95

p/mnd.

inclusief GRATIS USB Modem

Altijd & Overal online met de scherpste deals

 

 

Doe het zelf



   


2

3

4

5

6

7

MIKADO: In welke volgorde, van de bovenste tot de onderste, zijn de mikadostokjes vrij op te pakken?

Verticaal: 1. Op het schaakbord schrijven (6); 2. Document voor een lat-relatie? (6); 3. Aanduiding van het nagerecht? (7); 5. Humeurig als een varken (7); 6. Schrijf vlug om het roer te bewegen! (6); 7. Acht slaan op Europeanen (6).

2

8

SUDOKU 


4

SUDOKU 



5

3 7

1

5 2

1

8 9 9

2

2 7

3 6

1

8

3

4

4

2

9

5 3

4

5

2 8

4

3

6

7

9 5

Mevrouw Roos deed de voordeur open. Ze zocht steun bij de deurpost. Haar gerimpelde gezicht straalde. In de gang achter haar stond haar rollator. ‘Het gebeurt niet vaak meer dat iemand een oud mens wil helpen’, zei ze. ‘Een kleine moeite, buurvrouw’, zei ik, ‘ik kom toch langs de markt.’ Aan mijn arm schuifelde ze naar de auto.

Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

2

2 4

oprichter: Cornelis van den Berg uitgever: Ben Rogmans (a.i.) hoofdredactie: Jan-Jaap Heij (a.i.), Frank Poorthuis art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NSstations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

[email protected]

Vijftig jaar jonger door rollator ...

8 1

Lezerscolumn

Martinus de Kam

6

6

7

5

1

4

2

3

6

7

Een uitgave van Mountain Media BV

www.depers.nl [email protected] [email protected] [email protected]

7 3

1 8 3 5 4 6 9 2 7

1

god v.d. liefde

7 6 5 1 9 2 3 4 8

3 haarversteviger

2 4 9 7 3 8 1 5 6

Horizontaal: 1. Hierdoor kan de beloning niet hoger zijn (8); 4. Arbeid van bedriegers? (8); 6. De maand is ten eerste niet jong (4); 8. Meisje dat te paard door Zuid-Amerika loopt (7); 9. Niets anders dan 'n 'x' (4); 10. Bloem en blad (8); 11. Klaar in dubbel opzicht (8).

rij

6

5 7 1 4 6 9 2 8 3

Europeaan onderwijl

8 2 4 3 1 5 6 7 9

11

5

9 3 6 8 2 7 5 1 4

veer vreesachtig

4 1 2 6 8 3 7 9 5

officierskantine

melkklier

3 9 7 2 5 4 8 6 1

vlekkenwater

9

4 10

wijfjesrund honingbij

6 5 8 9 7 1 4 3 2

brandstof rangtelwoord

7

7

9 5 6 8 7 3 1 4 2

6 8

7 4 8 9 2 1 6 5 3

5

soort appel waswater

2 3 1 5 4 6 9 8 7

4 bid (Latijn) Franse schrijver

3 1 9 7 6 8 5 2 4

8

kunstwerk

8 7 2 4 9 5 3 6 1

1

OPLOSSINGEN: 3

5 6 4 3 1 2 7 9 8

soort papegaai

2

4 2 7 6 3 9 8 1 5

behoeftig

1

6 8 3 1 5 4 2 7 9

wintertuin

CRYPTOGRAM: kleine sigaar spinnendraad

1 9 5 2 8 7 4 3 6

guit

Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Prijsstop; 4. naaiwerk; 6. pril; 8. amazone; 9. niks; 10. margriet; 11. afgedaan. VERTICAAL: 1. Pennen; 2. skipas; 3. toenaam; 5. knorrig; 6. penrad; 7. letten.

sieraad

Zweeds -t-s-k-coranjerie -ora-aagt dumas-gas -w-koe-rtri-pluim -ier-file inmiddels -gel-eros JONGLEUR

ZWEEDS RAADSEL:

Mikado: 5-3-6-7-1-4-2

16

Haar knotje flapte heen en weer op de kraag van haar bloemetjesjurk. ‘Vergeet je alsjeblieft mijn rollator niet?’ Nadat ik het onding in de kofferbak had gewurmd, reden we de straat uit. ‘Sinds ik die rollator heb, voel ik me vijftig jaar jonger’, zei ze. ‘De hele dag zat ik met mijn breiwerk voor de tv. Een geluk dat ik van breien houd.’ ‘De rollator heeft u uit uw isolement verlost’, concludeerde ik. ‘Zeg dat wel, ik kan geen stap doen

zonder.’ ‘Wat gaat u doen op de markt als ik vragen mag?’ ‘Ik ga…’ Verschrikt sloeg ze een hand voor haar mond. Haar kortetermijngeheugen was in kennelijke staat van verval. Koortsachtig dacht ik na. ‘Breiwol misschien?’, probeerde ik. Bingo! ‘Dat is het’, juichte ze, ‘het truitje voor mijn achterkleindochter!’ Bij de markt zette ik de auto naast het trottoir. Tot mijn schrik zag ik dat mijn

vliegtuig naar Parijs over twee uur zou vertrekken. Ik moest haast maken om op Schiphol te komen. ‘Mag ik u hier afzetten?’, vroeg ik. Snel hielp ik haar uit de auto. ‘Een prettige dag, buurvrouw, en als u weer ergens heen moet: belt u me gerust, ik help u graag.’ Gehaast sprong ik achter het stuur en sloeg het portier dicht. Mevrouw Bloem stond op de stoep en zwaaide energiek. Ik zwaaide terug. Ze boog zich naar het raam en ik zag haar mond bewegen. Blijkbaar wilde ze nog iets zeggen, een bedankje, waarschijnlijk. Ik claxonneerde ten afscheid en keek in mijn spiegel. Het

breekbare figuurtje stond verloren tussen het krioelende publiek. Ze zwaaide nu met beide handen naar me. ‘Een lief mensje’, mompelde ik en haastte me naar de snelweg. Jammer dat ze zo vergeetachtig wordt. 1

Tijdelijke wijzigingen OV: 111

Glimmen/Haren Gn (bus)

Werkzaamheden spoorwegovergang Arrivalijnen 58, 59 en 658. Halten Nieuwe Schoolweg, Oude Schoolweg, Harenermolen, Holsteinlaan en Voorveld Vijverberg vervallen. 111

Volendam (bus) 111

111

Kermis Arrivalijnen 110, 118, 210 en 213. Halte Zeestraat vervallen.

Vandaag

Morgen

111

Vandaag toont het weer opnieuw zijn wisselvallige kant. Het is wisselend bewolkt en vanuit het zuiden nemen de bewolking en de buiigheid toe. De middagtemperaturen komen uit rond 20 graden, op de Wadden een magere 18. Er waait een zwakke tot matige zuidoostenwind. Ook de avond en nacht verlopen nat.

Morgen is het weer niet veel beter. Opnieuw vallen er buien, nu mogelijk met onweer. Bovendien trekt de wind aan, tot een matige 4 Bft, vanuit het zuiden. Aan de kust is dit lokaal een krachtige 5-6 Bft. Zondag verloopt vooral in het westen erg nat, het oosten wordt iets droger. Na het weekend lijkt het wat op te knappen.

Assen (bus)

Wegwerkzaamheden Rolderhoofdweg Arrivalijnen 10, 21, 24 en 28. Halte Rolderhoofdweg/Rembrandtlaan vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk opmobiel.9292ov.nl

 

 

Sport



   


17

Wielrennen Wereldkampioen pakt ritzege Vuelta

Bettini raakt in vorm voor laatste kunstje Voor wielrenner Paolo Bettini is het wereldkampioenschap op de weg de belangrijkste wedstrijd van het jaar. Zijn ritzege gisteren in de Vuelta past uitstekend in de voorbereiding. Redactie sport Selinger tijdens het olympisch kwalificatietoernooi. PRO SHOTS

AMSTERDAM

Volleybal Weg als bondscoach, wel bij club

Paolo Bettini won gisteren de zesde rit van de Ronde van Spanje. Na 150 kilometer, van Ciudad Real naar Toledo, zegevierde de Italiaanse wielrenner van Quick-Step in de massasprint. De wereldkampioen troefde na een paar lastige slotkilometers de Belg Philippe Gilbert af. De Spanjaard Alejandro Valverde eindigde op de derde plaats, vóór zijn landgenoot Oscar Freire van Rabobank. De Fransman Sylvain Chavanel nam in het algemeen klassement de leiding over van Levi Leipheimer. Bettini kwam met gebalde vuisten over de finish. De Krekel kreeg met zijn ritzege de bevestiging dat hij op tijd in vorm is voor de wereldkampioenschappen eind september voor eigen publiek in Italië. ‘In de jaren dat ik de wereldtitel won, won ik ook etappes in de Ronde van Spanje. Dat is een goed teken’, zei de wereldkampioen van 2006 en 2007. De 34-jarige Italiaan gaf voorafgaand aan zijn laatste wielerseizoen al aan dat zelfs een tweede gouden medaille op de Olympische Spelen niet zou kunnen tippen aan een nieuwe regenboogtrui. Drie keer op rij wereldkampioen worden en dan ook nog in eigen land, het zou de perfecte

Selinger maakt karwei af Trainer Avital Selinger gaat door bij Martinus. Maar zijn hand als bondscoach blijft zichtbaar, om het Nederlandse volleybal te redden. Geert Jan Hahn AMSTERDAM

...

De contractonderhandelingen tussen Avital Selinger en de bond waren voor de zomer al stukgelopen. Selinger wilde graag zowel bondscoach blijven als trainer van Martinus, waar hij met dezelfde speelsters werkte. Voor de bond was dit echter geen optie meer, nadat andere eredivisieclubs klaagden over competitievervalsing. De 49-jarige trainer tekende gisteren wel een nieuw contract bij Martinus. Selinger, die eind deze maand definitief stopt als bondscoach, hoopt zo het Nederlandse volleybal alsnog van dienst te kunnen zijn. ’Het is fascinerend, want dit overstijgt

ons clubbelang. Maar ook wij zien het Nederlandse damesvolleybal niet graag terugvallen’, zegt voorzitter Henk Priem van Martinus. ‘Avital had heel wat aanbiedingen uit het buitenland, maar hij wilde in Nederland afmaken waarmee hij begonnen was. Een basis neerleggen voor de toekomst.’ ‘Mr. Martinus’ Frits Suèr vult aan: ‘Avital vindt dat hij nog een aantal mensen moet opleiden ter aanvulling van het huidige Nederlandse team.’ Die ruimte komt nu vrij omdat veel internationals kozen voor financiële verrijking in het buitenland. Is het dan denkbaar dat Martinus later in aanloop naar de Spelen van 2012 weer een nieuw soort Bankrasmodel begint? ‘Ik sluit het niet uit’, zegt Suèr. ‘De andere clubs zullen daar weer moeite mee hebben. Maar ik durf wel te zeggen dat als we er in Londen niet bij zijn, het afgelopen is met het Nederlandse volleybal.’ 1

...

Atletiek

ANP BRUSSEL

...

De Jamaicaanse atleet Asafa Powell wil vandaag bij de Memorial van Damme in Brussel proberen het wereldrecord op de 100 meter weer op zijn naam te krijgen. ‘Brussel is een van mijn lievelingspistes. Ik heb hier al vier keer gewonnen en zette er telkens mijn snelste tijd van het seizoen neer. Dat wil ik opnieuw doen. Ik heb

Lombardije zelfs twee keer) en pakte hij driemaal de Wereldbeker. Nog één keer wil Bettini vlammen en de vuisten ballen. Zoals hij gisteren en al die andere keren deed. Voor een laatste kunstje. 1

C U RA Ç A O

Powell wil vandaag wereldrecord lopen er vertrouwen in’, aldus Powell. Powell kwam woensdag met 9,72 al in de buurt van de toptijd van zijn landgenoot Usain Bolt (9,69). Ze staan vandaag samen op de baan, maar zonder de Amerikaan Tyson Gay die zich afmeldde wegens een blessure aan zijn hamspring. ‘Als iedereen doet wat hij moet doen, krijgen we een fantastisch snelle race’, zei Powell gisteren. ‘Ik weet dat ik Bolt kan verslaan, want ik heb het al gedaan.’ 1

Bettini juicht in de Vuelta, maar hij droomt vooral van het WK. AP

afsluiter zijn van een prachtige carrière. Bettini schreef tijdens zijn wielerloopbaan ook nog onder meer zes verschillende wielerklassiekers op zijn naam (waarvan Luik-Bastenaken-Luik, Zürich én de Ronde van

tsen Laatste plaa de... io er tp rs ke

9- t/m 23-daagse strandvakanties 9 dag en van af

699

o .b .v.

4 pers on

en

...en tot € 100 in prijs verlaagd in september en oktober! HABITAT DIVE RESORT***

PETER R. DE VRIES BOOD AJAX ALLEEN ZIJN DIENSTEN AAN

Port Marie – logies, excl. vliegtax bij bez. 4 pers. Vertrekdata: van 13/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25331

Misdaadverslaggever Peter R. De Vries heeft zich enkele maanden geleden bij Ajax-voorzitter Uri Coronel aangeboden voor de functie van directeur. Dat gebeurde op informele wijze, benadrukte De Vries in reactie op een bericht in De Telegraaf. ‘Ik behoor niet tot de sollicitanten’, schrijft De Vries op zijn site. ‘Wat wel waar is, is dat ik in een informeel contact met Coronel hierover een balletje heb opgegooid. Ajax gaat mij aan het hart en

Willemstad – logies, excl. vliegtax bij bez. 3 pers. Vertrekdata: van 13/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25322

in alle onbescheidenheid meen ik dat ik – met mijn achtergronden en ervaring – kan bijdragen als daar behoefte aan was geweest.’ Omdat ervaring in het profvoetbal een absoluut vereiste is voor de functie, zag De Vries vervolgens af van een officiële sollicitatie. Ajax is op zoek naar een permanente opvolger van de in het voorjaar vertrokken Maarten Fontein. Henri van der Aat is op dit moment de interim-directeur van de Amsterdamse club.

PLAZA HOTEL***

LIVINGSTONE JAN THIEL RESORT**** Jan Thiel Baai – logies, excl. vliegtax bij bez. 4 pers. Vertrekdata: van 20/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25306

HILTON CURAÇAO****+ Piscadera Baai – logies, excl. vliegtax bij bez. 2 pers. Vertrekdata: van 13/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25304

CHOGOGO RESORT**** Jan Thiel Baai – logies, excl. vliegtax bij bez. 4 pers. Vertrekdata: van 20/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25302

Phelps wordt de rechterhand van Oprah Het Amerikaanse zwemwonder Michael Phelps gaat net als tv-celebrity Oprah Winfrey de kandidatuur van Chicago ondersteunen om in 2016 de Olympische Spelen te organiseren.

9 dage n

699 9 dage n

v.a.

729 9 dage n

v.a.

769 9 dage n

v.a.

799 9 dage n

v.a.

815

v.a.

AVILA HOTEL**** Willemstad – logies, excl. vliegtax bij bez. 3 pers. Vertrekdata: van 13/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25303

BEST WESTERN BLUE BAY VILLAGE**** Blauwbaai – logies, excl. vliegtax bij bez. 4 pers. Vertrekdata: van 13/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25332

PAPAGAYO RESORT***** Jan Thiel Baai – logies, excl. vliegtax bij bez. 4 pers. Vertrekdata: van 13/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25307

HOTEL KURÁ HULANDA***** Willemstad – logies, excl. vliegtax bij bez. 3 pers. Vertrekdata: van 13/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25309

BREEZES RESORT***+ Mambo Beach – all inclusive, excl. vliegtax bij bez. 3 pers. Vertrekdata: van 13/9 t/m 24/3. Zie www.kras.nl/25300

9 dage n

v.a.

9 dage n

v.a.

9 dage n

v.a.

9 dage n

v.a.

9 dage n

v.a.

819 839 849 895

1099

BOEK ONLINE of bel 0900 – 9697

15 cpm

PERS 36.5.1

‘Ik heb niet gesolliciteerd’

18

 

 

Sport



   


WK ‘We moeten minder nonchalant zijn’

Van Marwijk maakt kennis met Oranje In serene rust bereidt het Nederlands elftal zich voor op het eerste optreden in de WK-kwalificatie, woensdag tegen Macedonië. Serena Williams. REUTERS

US Open

Serena is beter dan zus Venus ANP NEW YORK

...

Begeleid door een staande ovatie van de 23.000 toeschouwers in het Arthur Ashe Stadium zochten de zusjes Williams gisteren de kleedkamers op. Na een hoogstaand duel gevuld met wervelende slagenwisselingen kreeg uiteindelijk Serena een ticket voor de halve finale. Haar oudere zus Venus bleef met lege handen achter. Zonder enige schroom noemde Serena de ontmoeting met haar zus ‘de beste partij van dit toernooi tot nu toe’. Ze werkte tien setpunten weg en versloeg Venus met 7-6 7-6. Het titanenduel duurde liefst 2 uur en 25 minuten, ongebruikelijk lang voor twee sets. ‘Eigenlijk heb ik nu het gevoel dat ik een trofee zou moeten krijgen’, sprak Serena lachend. ‘Helaas is dat niet het geval en ga ik ‘slechts’ naar de volgende ronde.’ Ze treft daarin Dinara Safina. Ook Rafael Nadal plaatste zich voor de laatste vier. De nummer één van de wereld ontdeed zich in vier sets van Mardy Fish. Nadal treft in de halve finale de Brit Andy Murray. 1

Redactie sport NOORDWIJK

...

Bert van Marwijk beleeft in de aanloop naar het eerste serieuze optreden in de kwalificatiereeks voor het WK in Zuid-Afrika weinig problemen. De nieuwe bondscoach beschikt over een fitte selectie. ‘Daarbij is de sfeer goed. Ik kan heerlijk werken en geniet ook van het niveau van de spelers’, stelde Van Marwijk gisteren in Noordwijk, waar hij Oranje voorbereidt op twee duels. Eerst speelt het morgen in Eindhoven een oefenwedstrijd tegen Australië en dan vertrekt de selectie naar Skopje, waar de temperatuur na het weekeinde dreigt op te lopen tot maar liefst veertig graden.

Twee keer per dag trainen Van Marwijk laat zich niet graag vergelijken met zijn voorganger Marco van Basten. Wat tijdens de voorbereiding op het duel met Macedonië al wel opvalt, is dat de nieuwe bondscoach vaker en langer met zijn spelers op het veld staat. Een training onder Van Marwijk duurt al vlug anderhalf uur. Hij onderwierp zijn spelers woensdag zelfs aan twee oefensessies. ‘Ik wil de tijd dat ik de spelers bij elkaar heb, gewoon optimaal benutten’, verklaart de nieuwe keuzeheer. ‘Zo vaak heb je als bondscoach de groep niet bijeen. Ik kan deze jongens

nauwelijks meer beter leren voetballen. Ik kan ze wel beter laten functioneren.’ Van Marwijk heeft zichzelf als doel gesteld om een stabieler Nederlands elftal te formeren. ‘We zijn een creatief, brutaal volkje en ook een beetje arrogant’, zegt de bondscoach. ‘Dat maakt ons heel sterk, maar soms ook zwak. We willen nog wel eens nonchalant zijn. Dat moet er uit.’

Amateurclub Van Marwijk waakt daarom voor Macedonië, zonder het land direct als een gevaarlijke tegenstander te bestempelen. ‘Ook tegen zo’n team moet je niets weggeven. Ook in Nederland heeft een profclub die tijdens een bekerduel met een amateurclub op achterstand komt, een probleem. Op internationaal niveau is dat helemaal het geval. We moeten nog beter leren wedstrijden te winnen. Dat doe je door de zaak stabieler neer te zetten.’ Mark van Bommel en Nigel de Jong, de twee controlerende middenvelders van Oranje, vervullen volgens Van Marwijk een belangrijke voortrekkersrol in het proces dat het Nederlands elftal moet doormaken. ‘Zij kunnen de hele ploeg beter laten functioneren. Dat zag je al tijdens mijn eerste wedstrijd tegen de Russen (1-1, red.).’ Ook de aanvallers kunnen helpen Oranje stabieler te maken, zegt Van Marwijk. ‘Een ploeg staat verdedigend soms heel goed als de aanvallers net op tijd een paar stapjes terug zetten. Of het raar is dat ik dit het Nederlands elftal nog moet leren? Dat weet ik niet, maar het is wel nodig.’ 1

Oranje Waar Van Bommel is, is discussie

‘Ik ben een Käpt’n Rot werkt samen met een sportpsycholoog aan zijn opvliegende gedrag. ‘Maar ik lig dus níet op de sofa.’ Iwan Tol NOORDWIJK

...

Geen speler die zoveel gespreksstof oplevert als Mark van Bommel. Zoek een willekeurig forum op internet op, tik zijn naam in en een veelvoud aan opmerkingen vliegt je om de oren. Van honend (Bofkont: ‘Beginnen ze in Duitsland nu ook in te zien wat voor beperkte hakkentrapper hij is?’) tot lovend (Vossie1970: ‘Lastig hè, om toe te geven dat Van Bommel soms ook een meerwaarde is voor een ploeg?’). Van Bommel weet het zelf ook: hij roept ‘iets’ op. En dat ‘iets’ is meestal

weerstand. ‘Ik ben, hoe noem je dat, een polariserend persoon. Je kunt dat ook positief zien: ik ben geen gemiddelde voetballer over wie de mensen nooit zullen praten.’ Lezers van de populaire boulevardkrant Bild riepen hem uit tot ‘Der grösste Stinkstiefel’ (meest gehate speler) van de Bundesliga en nadat hij in zijn laatste tien wedstrijden voor Bayern München maar liefst drie keer een rode kaart had gekregen, bedeelde diezelfde boulevardkrant hem met de bijnaam ‘Käpt’n Rot’; inderdaad, Mark van Bommel is géén gemiddelde voetballer over wie niemand een mening heeft. Hij probeert zich er zo weinig moge-

Wielrenner Den Bakker stopt

‘IK KREEG OPEENS ’N INGEVING, HET WAS MOOI GEWEEST’ Maarten den Bakker heeft per direct zijn loopbaan beëindigd. De 39-jarige profwielrenner uit Heenvliet zou oorspronkelijk na dit seizoen afscheid nemen, maar veranderde van gedachten. Den Bakker stopt na achttien jaar prof te zijn geweest. Hij besloot dinsdag voor de vierde etappe van de Ronde van Duitsland dat het zijn laatste koersdag zou zijn. ‘Ik kreeg opeens een ingeving, het was mooi geweest.’

ANP

Ha, Ajax heeft weer een functie ingevuld! Een algemeen directeur is nog niet gevonden, maar Jan Haars komt de gelederen bij Ajax sowieso versterken. Hij wordt voorgedragen als vijfde en laatste lid van de raad van commissarissen.

 

 

Sport



   


19

Mark van Bommel: ‘Ik ben geen gemiddelde voetballer over wie de mensen nooit zullen praten.’ FOTO’S: REUTERS, AFP/ANP

polariserend persoon’ lijk van aan te trekken. Kranten leest hij bijvoorbeeld nauwelijks nog. ‘Wel toen ik zestien was. Maar uiteindelijk levert het niets op, heb ik geleerd. Als zo’n artikel positief is, dan loop je het gevaar te gaan zweven. Is het negatief dan ga je je eraan ergeren. Aan beide heb je niets. Bovendien heb ik het te druk om de krant te lezen. Als ik thuiskom, dan staan er drie kinderen op mij te wachten.’ Hij spreekt zichzelf tegen als hij later zegt: ‘Het valt mij op dat de insteek van berichtgeving over mij vaak negatief is. Ik lees overal dat ik in de laatste tien wedstrijd drie rode kaarten heb gekregen. Ik heb dit seizoen één rode kaart gehad, aan het eind van vorig seizoen twee. Nu wordt dat bij elkaar opgeteld. Alsof ook de doelpunten van een topscorer van het vorig jaar nog bij de huidige worden opgeteld. Dat is toch raar?’ Wat bij hem het meeste telt, zegt hij, is de mening van zijn trainers en ploeggenoten. ‘En die zeggen altijd: goed dat je er bij bent. Ze spelen lie-

Miek 111

FLORIS JAN

BOVELANDER

I

neens was het herfst en wat een contrast met het weekend, van korte broek dook ik zo mijn trui en regenpak in. Dinsdagavond stond ik naar een hockeytraining van de dames van Amsterdam te kijken. Mijn paraplu kon me zelfs onder de

ver met me dan tegen me.’ Ook bij Oranje werd hij prettig ontvangen. ‘Dat is wel fijn, want er zat toch een klein puntje aan mijn uitverkiezing. We hebben daar welgeteld één keer over gesproken. De bondscoach zei: ‘Mark is mijn schoonzoon. Dat betekent niet dat ik hem ga voortrekken of bewust ga op-

der in je vel kan zitten? Je moet er alles aan hebben gedaan om optimaal geprepareerd te zijn.’ Voetballen in de top brengt bovendien een enorme druk met zich mee. ‘De voetbalwereld kan je breken’, zegt Van Bommel. ‘Als mensen uit de gewone maatschappij een fout maken, dan is dat een dag later weer

zoeken. Hij is voor mij gewoon één van de selectiespelers.’ Daarmee was de kous af. Spelers zeggen ook: ‘je hoort erbij’.’ Van Bommel sloot deze week een dag later aan bij de selectie van Oranje, omdat hij de afscheidswedstrijd van Oliver Kahn opluisterde met zijn aanwezigheid. De Limburger nam

aan het begin van dit seizoen de aanvoerdersband over van de controversiële doelman. Daarmee kwam Van Bommel nóg meer onder een vergrootglas te liggen. Zijn ontboezeming dat hij bij een sportpsycholoog (Phillip Laux) loopt om aan zijn opvliegende karakter te werken, leidde direct tot ophef. Van Bommel zou bij hem op de sofa liggen, zo ging het verhaal. ‘Ook weer zoiets. Ik heb juist gezegd dat ik níet op de sofa lig. Maar dat is verkeerd vertaald. De man is door Jürgen Klinsmann aan de staf van Bayern toegevoegd. Hij loopt rond, observeert en af en toe neemt hij iemand apart. Verder is er niets geheimzinnigs aan.’ Toch wordt dat vaak zo gezien door de buitenwereld, merkt Van Bommel. Hij vindt dat er een taboe rust op mentale begeleiding. ‘We trainen op allerlei gebieden: techniek, tactiek, fysiek, noem maar op. Waarom dan niet gebruikmaken van een mentale coach als je daardoor lekker-

vergeten. Een fout van een voetballer heeft grote gevolgen. Hoe verwerk je een gemiste penalty? Niemand die het mij ooit geleerd heeft. Wat doe je als jonge speler met al die aandacht? Ik heb daar zelf een weg in moeten vinden. Maar het lijkt me niet verkeerd als je daarbij een beetje hulp krijgt.’

Met Laux wil hij aan zijn zelfbeheersing gaan werken. Daar valt nog wel het één en ander aan te verbeteren, weet Van Bommel ook. ‘Het gaat om die 50-50 ballen. Dat ik aan het glijden ben en denk: haal ik die bal nou net wél of net níet? De trainer denkt dat ik nog fitter moet worden, zodat ik op tijd bij die bal ben in plaats van net te laat. Dat klopt ten dele, vind ik. Je moet namelijk ook op tijd zijn gestart. Ik moet gewoon betere keuzes maken.’ Hij verwacht niet dat de gesprekken met Laux direct tot gevolg hebben dat hij geen kaarten meer zal krijgen. ‘Agressiviteit hoort bij mij spel, kaarten dus ook. Dat zie ik niet als een probleem. Wel dat ik soms domme acties maak. ‘Voel je dat aankomen?’, vroeg Laux. Het antwoord is: ja. Al mijn negen rode kaarten in mijn carrière heb ik gekregen op het moment dat we achter stonden. Dan wil ik iets forceren. Dat weet ik nu, ik herken de situatie. Nu moet ik daar naar gaan handelen.’ 1

overdekte tribune niet droog houden. Lekker trainingsweer dus. Handen nat, gezicht nat, stick nat, broek nat, alles nat. Tussen de dames ontwaarde ik mijn idool, afgetraind en met zelfs een wat uitgewoond bekkie, het symbool van de gouden dameshockeyploeg, Miek van Geenhuizen. Hoe groot kan het contrast zijn? Van de euforie van Peking, de koningin, champagne en hosanna naar gewoon weer bij nul beginnen met je club, de Spelen lijken voor haar weken geleden. Maar niet voor iedereen zijn de Spelen al ver weg, de teleurgestelde sporters likken nog hun wonden. Na eerst de hand in andermans boezem te hebben gestoken is het nu tijd voor zelfreflec-

tie. Wat had ik beter kunnen doen, waarom was de hockeyploeg niet op niveau, waarom bracht Theo niet wat wij en hijzelf verwachtten, waarom bleef Marleen op één plak steken? Theo Bos staart somber naar zijn fiets, een half miljoen heeft zijn beestje gekost. De snelste, mooiste en beste fiets aller tijden, maar als de motor het niet doet heb je er weinig aan, weet Theo. Theo staart en ziet het laatste jaar voorbijglijden. Hoe nu verder? Een half miljoen hang je niet zo maar aan de wilgen. Schuil en Nummerdor tikten dit weekend nog even het NK Beachvolleybal binnen. Nog minder dan een troostprijs. En de Holland Vier duikt inmiddels onder, zat van de discussie

over wier of geen wier. Maar als er geen wier onder die boot zat, wat dan wel? Waarom zat er geen vaart in? ’s Nachts schieten ze er wakker van. Veel voer voor psychologen, mentale begeleiders en beste stuurlui. Nee, dan Miek van Geenhuizen. Ze oogt vaak afwezig, hockeyt op gevoel en je krijgt maar moeilijk hoogte van haar. Coaches niet, trainers niet en vriendinnen vaak ook niet. Zo is Miek nu eenmaal. Maar Miek is niet alleen niet te vangen door haar eigen mensen, Miek is ook niet te vangen door Chinezen, Argentijnen of Australiërs. Miek wordt niet gevangen door spanning, vind het waarschijnlijk wel lekker. Ze zorgde voor de balans in de

ploeg, op het veld en erbuiten. En zoals ze daar nu tussen haar clubgenoten loopt in de regen, zie ik haar talent beter dan ooit. Perfecte balcontrole, leest het spel als geen ander en staat steeds op de goede plaats. Geweldig. Mark Lammers liet Miek Miek zijn en dat is knap en maakte uiteindelijk het verschil. En misschien nog wel het belangrijkste, Miek was vandaag aan het trainen terwijl de andere internationals nog aan de champagne zitten en feestvieren, maar dat hoeft voor Miek allemaal niet zo. Miek staat niet graag in het middelpunt en dat is wel eens jammer want dat is ze wel. 1

’Er zat toch een klein puntje aan mijn uitverkiezing bij Oranje.’

‘Het gaat om 50-50 ballen. Dat ik glijd en denk: haal ik het net wél of net níet?’

Weer twee losers betrapt

Positief plasje

Mohammed Ali

Sommige atleten hebben de nieuwste ontraceerbare varianten van doping nog niet ontdekt. Zoals twee Wit-Russische olympische medaillewinnaars.

De kogelslingeraars Vadim Devjatovski (zilver) en Ivan Tikhan (brons) zouden volgens het Russische persbureau Allsport zijn betrapt op testosteron.

Cassius Clay, beter bekend als Mohammed Ali, won vandaag 48 jaar geleden de gouden medaille bij de Olympische Spelen in Rome.

TREKKINGSUITSLAGEN AUGUSTUS 2008 Winnende rekeningnummers BankGiro Loterij

Dit is slechts een deel van het maandelijkse prijzenpakket. Bekijk het volledige overzicht op www.bankgiroloterij.nl Geldprijzen worden automatisch overgemaakt op uw rekeningnummer. Winnaars van overige prijzen ontvangen schriftelijk bericht.

LOTNUMMERPRIJZEN

lotnummer

lotnummer

0

€ 500.000

421561327

01

€ 50.000 4536705

01

€25.000 1631830 1631830 439299701 666121 3521231 575232951 726171 371939402 933867522 1890822 513732 5382442 549821082 180792 4441333 429433 386709173 42570473 561048193 471887293 1713993 981804 7298904 475169514 306017644 4774805 3665915 329000225 349502625 127565345

01 01 01 01 01 02 02 01 01 04 01 03 04 02 01 01 02 01 01 01 01 01 01 03 03 03 01 01 01 01

483442445 427175 1703995 936586516 3519916 150921446 4138846 381846156 107649756 887286 1294096 386518696 3990796 517076896 323514057 400293757 2956277 2576477 981029787 4998428 6701138 3369068 1976868 532778 2652898 1012509 3042159 317379 372062679 329059289

01 02 01 03 01 01 01 01 01 04 01 01 02 02 03 02 01 01 06 04 01 02 01 01 01 01 01 06 08 01

1

2

EINDCIJFERPRIJZEN

0 1 2 3 4

eindcijfer(s)

prijs (€)

9820

25

521 721 6821 2341 7871 6081

10 8 25 30 25 25

202 5422 8242 9082 382 9582

10 10 25 30 15 30

6603 243 6843 0943 53 8853 2563 7673 6483 1493 0593

10 8 30 20 7 30 10 30 25 30 20

104 104 6014 3514 124 8194

10 10 30 20 8 25

5 6 7 8 9

eindcijfer(s)

prijs (€)

2705 115 3225 425 4645

20 15 25 15 30

226 836 8046 246 8446 0566 7776

10 10 20 10 25 25 30

617 27 77

15 7 7

1408 418 338 2438 938 5778 978

30 8 10 30 8 30 15

0619 6839 5149 2459 199 599

10 30 30 10 10 10

3

prijs (€)

136900 005976110 1692720 316828920 399230 1631830 381055140 3903340 335976840 1000370 843282770 4916080 952511290

02 01 01 01 03 01 01 01 01 05 09 01 02

250 250 250 450 450 25.000 450 450 25.000 1.000 1.000 250 450

439299701 606727701 666121 3521231 414788931 4536141 2991741 575232951 110894561 377323861 726171 518312291 6920391

01 02 01 01 01 02 01 02 01 02 02 01 02

25.000 450 25.000 25.000 450 250 5.000 25.000 10.000 450 25.000 250 10.000

371939402 2972212 3214712 4142022 933867522 1436522 1890822 1998032 317374532 513732 5382442 482953942 368778452 325525862 549821082 473914182 3085282 180792

01 01 01 01 01 01 04 01 01 01 03 01 01 01 04 01 01 02

25.000 250 450 450 25.000 250 25.000 450 450 25.000 25.000 250 450 450 25.000 250 450 25.000

101868103 126100713 356641813 694314323 4441333 429433 108217043 4816143 110420543 1811453 386709173 442570473

01 01 02 01 01 01 05 01 01 01 02 01

250 250 250 450 25.000 25.000 250 5.000 450 450 25.000 25.000

lotnummer

4

5

6

prijs (€)

3140973 561048193 471887293 595217893 1713993

01 01 01 01 01

450 25.000 25.000 250 25.000

981804 3533804 7298904 358266904 2966414 475169514 4927034 312826044 306017644 490854 4381954 170731774 414156684 656707194 4437894

01 01 01 07 01 03 01 02 03 01 02 01 02 02 02

25.000 250 25.000 5.000 1.000 25.000 450 450 25.000 1.000 450 450 250 10.000 450

5363105 1812105 4536705 4774805 102214115 1348315 5053815 3665915 329000225 4646225 349502625 359939635 1072935 127565345 483442445 481178155 3498855 000972265 427175 483576085 305435485 102835195 1703995

01 01 01 03 02 01 01 01 01 01 01 01 01 01 01 02 02 04 02 01 01 01 01

250 250 50.000 25.000 5.000 1.000 5.000 25.000 25.000 450 25.000 250 450 25.000 25.000 450 450 250 25.000 1.000 250 250 25.000

5452006 936586516 6507816 3519916 545928036 2951636 1284736 695810146 150921446 3922746 4138846 381846156 3572156

01 03 02 01 01 01 01 04 01 02 01 01 01

450 25.000 1.000 25.000 450 450 1.000 450 25.000 250 25.000 25.000 250

REISCHEQUES T.W.V. € 1.000 WEEK 31 T/M 34 lotnummer

0

lotnummer

1626400 889604800 488954800 154315230 487648250 447277960 437463990

03 01 01 02 01 03 01

1

1728111 552834211 1943041 987754351 395304881

01 02 01 16 07

2

356007502 1382042 7624742 2096582

01 02 02 01

475139003 5106803 329145533 541441833 417297653 572725663 251973 674805593 348179693

01 01 02 06 05 01 01 01 03

1148704 2159804

06 08

3 4

5

lotnummer

3636804 347453414 1992714 232556024 1738324 1844524 949699624 464996724 155853724 8003034 427302234 1435634 1816344 348933444 4092944 3129464 886081564 672569574 103654194 381808394 564223794

02 02 04 02 01 03 01 01 02 03 05 06 02 06 02 07 06 13 01 02 01

725605 4581515 564347035 7876445 3771945 383583055 351712755 2808465 8214585

01 01 10 01 01 01 01 01 01

301258295 116415495

01 01

357233026 101126 391701126 366226 2615426 4340826 347312926 151922446 130561576

01 04 01 02 01 01 01 01 01

7

590142607 142294217 360545327

01 03 01

8

161376428 1657938 307507548 3794358 2784568 313737878

01 01 01 01 01 03

6

9

lotnummer 4080009 4318309 149609 416009719 431459819 2526329 137484429 1484929 3728139 2874839 148610749 9151159 533214459 6503459 1263859 906807069 34269 2789089 1326289 3075689 110208099 106861999 316750999

01 03 02 03 05 02 11 01 03 01 05 09 10 03 03 06 01 07 03 02 05 09 07

lotnummer

7

prijs (€)

7608256 359211356 107649756 545923956 361101066 5379866 5073276 887286 1294096 119621096 1086296 386518696 3990796 517076896

01 02 01 03 02 02 01 04 01 01 02 01 02 02

450 250 25.000 450 250 250 450 25.000 25.000 450 450 25.000 25.000 25.000

421561327 3923927 3653237 447997637 1657737 384532047 2602147 323514057 2656557 400293757 328843067 142745367 2956277 8091377 2576477 002371477 156950677 3885687

01 02 01 01 01 01 01 03 02 02 01 01 01 01 01 04 01 01

500.000 1.000 250 450 250 450 250 25.000 1.000 25.000 250 250 25.000 250 25.000 250 450 250

lotnummer

8

9

06 01 01 01

25.000 10.000 250 250

4998428 6701138 3369068 327937068 1976868 532778 5224398 2652898 2142998

04 01 02 01 01 01 01 01 01

25.000 25.000 25.000 450 25.000 25.000 250 25.000 250

4319109 1012509 7641909 4130119 7428419 425548619 231719 3154539 334049 3042159 2415859 561550859 3173069 516622269 317379 372062679 329059289

01 01 01 01 02 02 01 01 03 01 01 04 01 01 06 08 01

450 25.000 450 450 450 450 450 450 450 25.000 10.000 250 250 450 25.000 25.000 25.000

PRIJZENPAKKET 2008: 3x

€ 1 miljoen

12x

€ 500.000

12x

€ 50.000

175x

€ 25.000

164x

€ 10.000

60x

€ 5.000

120x

€ 1.000

En iedere maand ruim 200.000 andere (eindcijfer)prijzen!

MILJOENEN WINNEN MET UW REKENINGNUMMER? Zo simpel is het: Bel 0909-2020800 1. Uw rekeningnummer is uw lotnummer 2. De trekking is maandelijks of ga naar 3. Geldprijzen worden automatisch op uw rekening gestort

Eindcijferprijzen: gewonnen prijzen ingedeeld op eindcijfers van meespelende rekeningnummers.

prijs (€)

981029787 842403787 2175597 690300697

(15cpm)

www.bankgiroloterij.nl

nummer 5539317/08/DSP d.d. 4 april 2008. De uitslagen die op deze pagina vermeld worden zijn onder voorbehoud van druk- en typfouten en geslaagde incasso. Aan deze pagina kunnen geen rechten worden ontleend.

HOOFDPRIJZEN