Samen Werken. aan duurzaamheid. met onder meer: Joop Atsma, staatssecretaris Infrastructuur en Milieu Jo Sempels, algemeen directeur McDonald s

Duurzaamheidsverslag 2010 SITA in Nederland

Samen Werken aan duurzaamheid

met onder meer: Joop Atsma, staatssecretaris Infrastructuur en Milieu | Jo Sempels, algemeen directeur McDonald’s Nederland | Gerard van de Aast, BESTUURSVOORZITTER VolkerWessels | Guus Eskens, directeur Care Nederland | Margreet van Gastel, wethouder ruimte, milieu en grondzaken gemeente Arnhem

02 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

duurzaamheidsverslag.sita.nl/2010 03

HIGHLIGHTS 2010

in 2010... …publiceerde de Stichting Maatschappij en Onderneming (SMO) het boek ‘Ketens van Duurzaamheid’ waarin vijf vooraanstaande ondernemingen hun visie geven op duurzaamheid: AkzoNobel, CocaCola, McDonald’s, Tata Steel en SITA. Namens SITA vertelt Adriaan Visser in het interview over de kans die EcoDesign biedt: “Door slimme productvernieuwing kunnen we afval steeds hoogwaardiger recyclen en terugbrengen in de productieketen. Persoonlijk ben ik ervan overtuigd dat een dergelijke integrale ketenbenadering het enige antwoord is (…)”. (Indien u interesse heeft in het boekje Ketens van Duurzaamheid dan kunt u dit kosteloos opvragen bij SITA via [email protected]) …gaf SITA, samen met de stichting Nedvang, het officiële startsein voor de bouw van een sorteerinstallatie in Rotterdam voor plastic verpakkingsafval. Het was een mijlpaal in de succesvolle ontwikkeling van de inzamelstructuur van deze afvalstroom, zowel voor Nedvang als aanjager en initiator van de Plastic Heroes-campagne, als voor SITA voor onze grote betrokkenheid en ondersteuning vanaf het allereerste uur. …namen we op de dag van de duurzaamheid de Lean and Green Award in ontvangst.

Die werd ons toegekend door milieunetwerkorganisatie Connekt voor onze inspanningen om eind 2012 minimaal 20 procent te besparen op de CO₂-uitstoot van de transportactiviteiten. Die inspanningen bestaan uit onder meer een verbeterd bandenmanagement (spanning en sporing), het gebruik van alternatieve brandstoffen en optimale afstelling van voertuigen aan het gewenste rijgedrag en natuurlijk Het Nieuwe Rijden (zie ook pagina 46). …scoorde SITA weer hoog in de benchmark van de afvalsector op de onderdelen bedrijfseconomisch rendement, duurzaamheid en MVO/innvovatie/ CO₂-footprint. De resultaten van de benchmark werden gepresenteerd tijdens de Afvalconferentie op 6 oktober 2010. …werd ons door V&D het certificaat ‘Best Sustainable Performance’ uitgereikt.

Dit voor onze actieve rol om bij V&D en La Place het scheiden van afval te optimaliseren en het restafval te reduceren. …ontvingen we voor de SITA Webshop de Grand Prix van de Innovatie Award van SUEZ ENVIRONNEMENT. Deze prestigieuze prijs van ons moederconcern werd toegekend in de categorie Commerciële Activiteiten. De SITA webshop was eind 2010 ruim een jaar online. Ondernemers en particulieren kunnen er 24/7 terecht voor containers en bigbags. …viel ook het SITA Green Label in de prijzen bij de Innovatie Award van onze moederonderneming. Het SITA Green Label gaat uit van een opslag op het tarief. Hiermee financieren klanten de maatregelen die SITA treft om de CO₂-uitstoot van hun inzameling en verwerking te compenseren. De opslagen tezamen, in totaal 20.000 euro, werden op 24 november 2010 overhandigd aan CARE Nederland en de Climate Neutral Group (zie pagina 37).


welkom

Welkom in dit jaarverslag SITA IN Nederland nodigt u uit om kennis te nemen van onze onderneming en onze activiteiten, prestaties en resultaten in 2010.

S

amen werken aan duurzaamheid is in dit verslag de rode draad. Daarbij belichten we activiteiten en thema’s rond duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen vanuit de SITA-organisatie. Nadrukkelijk zullen we ook anderen aan het woord laten over de plaats van afvalrecycling in een duurzame wereld.

‘samen werken aan duurzaamheid’, dat is onze boodschap. En het thema van dit duurzaamheidsverslag.

SITA is specialist in afvalmanagement. Afvalmanagement heeft steeds meer een relevante, uitdagende rol voor een duurzame wereld. Vanzelfsprekend werken we door deskundig en efficiënt inzamelen van afval aan een schone leefomgeving. Maar het gaat al lang veel verder. Afval is vooral een grond-, bouwof brandstof geworden. Het is de afvalmanager die de kennis heeft om deze stoffen (terug) te winnen voor vernieuwde (en vernieuwende) toepassingen. En kan hiermee een actieve bijdrage leveren aan oplossingen voor onze mondiale problemen rondom grondstoffenschaarste en klimaatverandering. SITA ziet deze uitdaging en gaat deze aan. Hoe we dat doen, leest u in dit duurzaamheidsverslag. Ons thema: Samenwerken Duurzaam omgaan met afval – preventie en verwerking – kan nog steeds worden verbeterd, in minder ontwikkelde landen maar zeker ook in Europa en Neder-

land. De kern van onze visie en onze aanpak is dat deze inzet staat of valt met samenwerking. Om precies te zijn: samenwerking in de keten waarin zich producenten, consumenten, afvalverwerkers, overheden en andere stakeholders in onze maatschappij bevinden. Dat begint bijvoorbeeld bij een goed ontwerp van producten en verpakkingen waardoor goede recycling en hergebruik eenvoudiger worden. Of bij consistente weten regelgeving omdat we daarmee kaders creëren om duurzaam te investeren. Kortom: slimmere preventie en hoogwaardiger terugbrengen van stoffen in de keten zijn gebaat bij afstemming en kennisuitwisseling. SITA is daarom in dialoog met verschillende (gespreks)partners. Enkele van hen laten we aan het woord in dit jaarverslag: Staatssecretaris Joop Atsma, Jo Stempels van McDonald’s Nederland, Gerard van de Aast van VolkerWessels, Guus Eskens van Care Nederland en wethouder Margreet van Gastel van de gemeente Arnhem geven hun visie op duurzaamheid, de kansen en de uitdaging van samenwerking daarbij. ‘Samen werken aan duurzaamheid’, dat is onze boodschap. En het thema van dit duurzaamheidsverslag.

05

INHOUDSOPGAVE

Pagina

Over dit verslag

07

Summary

08

Voorwoord

10

Profiel en strategie SITA NEWS: Sterk(er) uit de crisis

12

duurzaamheidsstrategie: SITA NEWS: duurzaam in afvalmanagement

20

Profiel en strategie: Duurzame positie en rol geconsolideerd

27

Sociaal: Verbinden en perspectief ontwikkelen

43

Maatschappij: Op zoek naar dialoog

53

Milieu, gezondheid en veiligheid: Beheren en beheersen

61

Financieel: Scherpe focus levert op

75

Bijlage A: Policy Statement

82

Bijlage B: Definities en betrouwbaarheid kernindicatoren

83

Bijlage C: GRI Index

84

Bijlage D: Begrippen en afkortingen

89


INLEIDING

Over dit verslag

M

et dit verslag legt SITA Nederland Holding BV verantwoording af over haar prestaties en die van haar dochterondernemingen in het kalenderjaar 2010, zowel met betrekking tot de bedrijfsvoering in het algemeen als met betrekking tot duurzaamheid in het bijzonder. Ook geven we inzicht in de plannen en projecten voor 2011, en op middellange termijn (tot 2016), waarbij deze ambities vooral gezien moeten worden in het samenwerkingsverband van SITA NEWS (zie vanaf pagina 12). Dit verslag verschijnt onder de verantwoordelijkheid van de Executive Management Board van SITA NEWS (zie pagina 16). De kwalitatieve en kwantitatieve informatie is opgevraagd bij en samengesteld door verantwoordelijke bedrijfsonderdelen en afdelingen, in het bijzonder Communicatie, Strategie, Human Resources, Finance en Health, Safety & Environment. Daarbij is gebruik gemaakt van de verschillende managementinformatiesystemen en aanvullende informatie van functioneel verantwoordelijke medewerkers. Bij het selecteren, ordenen en presenteren van de informatie is rekening gehouden met de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (Bijlage C). SITA is van mening te rapporteren op het B-niveau van deze richtlijnen. De bijbehorende index is als

bijlage opgenomen en geeft aan op welke aspecten en indicatoren wordt gerapporteerd en waar deze in het verslag terug te vinden zijn. Betrouwbaarheid SITA streeft, behalve naar transparantie, naar betrouwbare verslaglegging, in het bijzonder van kwantitatieve gegevens. Hierom is als bijlage (Bijlage B) een tabel opgenomen waarin van relevante indicatoren een definitie wordt gegeven en wordt aangegeven of de waarde is gebaseerd op schattingen, dan wel metingen. Tevens wordt de mate van betrouwbaarheid vermeld. De prestatie-indicatoren in dit verslag zijn grotendeels ontleend aan een lijst met prestatie-indicatoren waarmee SITA haar aandeelhouder SUEZ ENVIRONNEMENT informeert. Deze laatste indicatoren worden aan het begin van elk kalenderjaar verzameld en door SUEZ ENVIRONNEMENT steekproefsgewijs geverifieerd. SITA monitort zelf de gegevens die vanuit de verschillende bedrijfsonderdelen (Regio’s en Business Units) worden gegenereerd. Net als in voorgaande jaren heeft SITA kosten en baten van externe verificatie afgewogen en besloten deze niet te laten plaatsvinden.

07

summary 2010

summary Waste management is more than working on a clean residential and living environment. Waste has become raw material, building material and fuel. In view of the worldwide problems with scarcity of raw materials and climate change, waste management is in our society a factor to be reckoned with. SITA has the knowledge to recover waste as raw material, building material or fuel.

S

ITA is a specialist in waste management and seeks to excel in this by promoting cooperation in the production and consumption chain. Every step and every link in that chain must contribute towards improving the recovery of waste. To achieve this, SITA intends to enter into the dialogue with all stakeholders. Adriaan Visser, SITA’s General Manager in the Netherlands and CEO & Chairman of the Management Board of SITA NEWS, outlines in his introduction what is involved here. SITA has opted for an integrated approach to the entire chain and wishes to act as catalyst in product and process renewal. A circular economy must therefore be installed, with a minimum of raw material and energy loss. SITA NEWS is ready for this. By cooperating ever more intensively in the Benelux and Germany, we combine knowledge and create advantages of scale to play a significant role in this. In addition, growth is important for the continuity of our role in a sustainable society. SITA NEWS: Emerging stronger from the crisis

Since 2008, SITA in the Netherlands has together with the SITA companies in 08 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

Germany, Belgium and Luxembourg formed SITA Northern Europe Waste Services, in brief SITA NEWS. SITA NEWS experienced a moderate recovery from the crisis in 2010. Despite overcapacity at waste incineration installations, we achieved our financial objectives. We did so thanks to our focus on cost effectiveness, our international network and the high energy efficiency of our waste to energy plants. We maintained our market share through a sustained approach to our customers. The waste market is becoming increasingly part of the international raw materials market. We are continuing to prepare our organisation for this role in 2011 as well, by means of waste flow management and amongst other things by investing in facilities and in our workforce. We are also asking for greater attention to EcoDesign, the vision and approach to proceeding more consciously and efficiently at all stages of the chain – production, consumption and waste – with raw materials and energy, with the aim of making savings and enabling maximum reuse. In this market, size and international cooperations are becoming ever more important. We are therefore aiming for growth and intend to double the volume of mono-flows.

Sustainability strategy Our sustainability vision is that waste is not the end. It is the start of the circular economy. Our object is to close the production chains as much as possible. We do this as service provider and as raw materials and energy supplier. EcoDesign plays an important role in this. SITA in the Netherlands: in full spate

SITA in the Netherlands is traditionally strongly oriented on collecting waste from households and industry. It has however built up a leading position in recent years in the full waste chain. Our size allows us to optimise in all aspects of sustainability: people, planet, profit. SITA will develop further in the Netherlands into a combined waste service provider and raw materials/ energy supplier. Social policy Connectivity and prospects development: these are the decisive themes for SITA in the Netherlands in the social area. Human Resources plays an important role in this development and is taking up the challenge of recruiting and maintaining the workforce. SITA is fulfilling this role in the Netherlands by taking various actions.

Apart from recruitment, developing talent and skills is of central importance. Under the SITA Academy flag, a wide range of training is offered and followed. SITA will focus on diversity in its workforce. Dialogue Exchanging vision and knowledge is essential if we are to make a meaningful contribution towards sustainability in the chain. That’s why contact with stakeholders is high on the agenda. We want to further strengthen the dialogue with various partners and parties and meet their desires and requirements even more effectively. We take part in many discussions. We pay much attention to customers through brainstorming sessions. And we invest heavily in communication with society, such as e.g. at the construction of the new BAVIRO installation. We have had

meetings with authorities on new regulations and brainstorming sessions with NGOs on, amongst other things, responsibility for packaging. Environment, health and safety With our modern way of collecting and processing waste, we are already making a substantial contribution to a sustainable, clean and safe society. In addition, care for the environment and safety in every respect is ingrained in our organisation. In the environmental area, we reported gains on many fronts in 2010. There was an increase in reuse and the recovery of waste. The use of diesel also fell per tonnage collected waste thanks to increased attention to fleetmanagement, green driving, route optimisation and tyre management. However, the harsh winter increased our consumption of natural gas.

No major environmental incidents occurred. However, the number of serious accidents is causing concern. We are doing everything possible to improve safety. We shall take steps to improve safety even more assertively in 2011. Financial Competition has increased and margins are under pressure. Nonetheless, SITA performed well financially in 2010. This is thanks to cost saving programmes in recent years, which will also continue in 2011. The increase in raw material prices also contributed to better financial results. Participation in the employee shares plan was higher than ever in 2010.

Key indicators

2010

2009

2008

464.0

413.3

430.1

24.0

32.6

40.2

2,220

2,241

2,473

5.3

5.4

6.2

Fatal accidents company personnel

0

1**

1**

Fatal accidents (third parties)

2

0

1

Net turnover (million Euros) EBIT* Number of employees Absence due to illness (%)

Accidents resulting in absence

61

56

65

Accidents not resulting in absence

43

56

39

AFR (Accident Frequency Rate)

14.9

12.9

14.0

ASR (Accident Severty Rate)

0.47

0.40

0.45

Water consumption (m3)

93,000

108,000

103,000

Electricity consumption (MWh)

21,100

19,800

19,400

2,434,000

1,820,000

2,064,000

20.0

19.9

20.5

1.8

1.8

1.8

Collected/received volume (non hazardous) company waste (ktonnes)

1,937

1,879

2,083

Collected/received volume (non hazardous) household waste (ktonnes)

718

702

620

Collected/received volume of hazardous waste (ktonnes)

151

154

186

Gas consumption (m3) Diesel oil (incl. red diesel and lease consumption) in million litres Fuel consumption of leased transport in million litres

* EBIT is based on the new definition ** Traffic accident during commuter traffic

09

voorwoord

Afvalmanagement is productmanagement Met enige regelmaat horen wij mensen met waardering spreken over de passie en het professionalisme van onze medewerkers. Het is altijd fijn om te horen als mensen zo over je vak praten. Een vak dat niet alleen veel deskundigheid en ervaring vraagt maar ook in hoog tempo ontwikkelt en innoveert. Afvalmanagement draait namelijk tegenwoordig om management van grond-, bouwen brandstoffen. Dat vereist dat wij – afvalspecialisten - onze blik verleggen naar de productie- en consumptieketen. En dat anderen vanuit onze afvaloptiek leren kijken naar processen en producten.

L

aat er geen misverstand over bestaan. Afval is ons specialisme en ons zonder meer toe te vertrouwen. Maar wij vinden afval zo belangrijk en waardevol dat we er – met u – over in dialoog willen. Daarom richten we bij SITA onze blik steeds verder naar voren in de keten en zoeken we de samenwerking met onze klanten en andere ketenpartners. Dat doen we onder meer door concreet aandacht te vragen voor alle fasen die voorafgaan aan het moment waarop een product ‘afval’ wordt. We praten en denken met onze partners over EcoDesign: het ontwerpen van producten waarbij onder meer gekeken wordt naar maximaal hergebruik van materialen en energie. Gaan wij – als afvalbedrijf – hiermee op de stoel van de producent, onze klant, zitten? Nee, allerminst. SITA wil haar kennis en deskundigheid toevoegen, en zo katalysator zijn van vernieuwingen in producten en processen. Om vervolgens onze rol van inzamelaar en recycler van eenmaal gedistribueerde materialen nog beter in te vullen. Op deze wijze onderstrepen we onze evolutie van afvalbedrijf naar leverancier van grond-, brand- en bouwstoffen. Tot ons genoegen wordt die inzet onderkend en gewaardeerd: medewerkers van SITA zoeken de samenwerking op en worden door ketenpartners verwelkomd als volwaardige


gespreks- en sparringpartners. Onze geïntegreerde benadering van de gehele keten komt voort uit onze visie op hoe wij in deze wereld om moeten gaan met grondstoffenschaarste en de klimaatproblematiek. Die visie is dat we moeten streven naar een circulaire economie waarin de productieketen maximaal wordt gesloten. Daarbij maken wij ons geen illusies: een circulaire economie zal altijd lekverliezen kennen. Het is onze taak om het verlies van materialen en energie te minimaliseren. Maar als concept heeft de circulaire economie inhoud, is het realistisch en kan het concreet worden nagestreefd. SITA NEWS Met SITA NEWS, het samenwerkingsverband van SITA ondernemingen in België, Luxemburg, Duitsland en Nederland, zetten we ons met kracht in voor een zo duurzaam mogelijke omgang met afval. De omvang en de dekkingsgraad van de samenwerkende ondernemingen maakt dat wij als geen ander in staat zijn om oplossingen te bieden voor afvalproblemen in Europa, zeker als we daarbij de relatie met onze moederonderneming SUEZ ENVIRONNEMENT in ogenschouw nemen. De schaal van SITA NEWS maakt dat we stromen grensoverschrijdend kunnen bundelen voor recycling, hergebruik

en/of energiebenutting. Vanuit de nationale ondernemingen kunnen we uitstekend blijven inspelen op landelijke, regionale of lokale verschillen en behoeften. Op basis van zeer goede resultaten in 2010 kunnen we concluderen dat het samenwerkingsverband steeds meer vruchten begint af te werpen. De bundeling van kennis en kunde maakt dat we zelfbewuster en krachtiger op de markt opereren. Het heeft er toe bijgedragen dat we in het afgelopen jaar in Duitsland een uitstekende positie opbouwden in de inzameling van verpakkingsafval (Duales Systeem). Een mooi succes, waarmee we een goede uitgangssituatie hebben gecreëerd om onze marktpositie verder uit te bouwen. In Nederland droegen we met verve bij aan de introductie van de inzameling van plastic verpakkingsafval en ook in deze markt nemen we een leidende rol. Het past in onze strategie om te groeien in de markt van recycables. Net als in het voorgaande jaar boekte SITA NEWS goede bedrijfseconomische resultaten. Een steuntje in de rug vormde daarbij de zich enigszins herstellende economie. Daarnaast werden we geconfronteerd met overcapaciteit bij AfvalEnergieCentrales. Gelukkig vond de markt daarbij de rijksoverheid

aan haar zijde die het mogelijk maakte om import van afval naar hoogwaardige AfvalEnergieCentrales (R1) toe te staan, dat anders in het land van herkomst zou moeten worden gestort. In de loop van 2011 neemt SITA de R1-AfvalEnergieCentrale ReEnergy BAVIRO in Roosendaal in gebruik en ook deze installatie zal duurzame energie leveren in de vorm van elektriciteit en warmte. Belangrijker is misschien wel dat het samenwerkingsverband van SITA NEWS duurzaam blijkt te zijn. De organisatiestructuur die we ontwikkelden, blijkt goed te werken. Het biedt ruimte aan de verschillende culturen van onze ondernemingen die elkaar versterken, terwijl tegelijkertijd de internationale samenwerking intensiever en vanzelfsprekender wordt. Het maakt onder meer dat we binnen SITA NEWS goed scoren op onder meer kostenbesparingen en volumegroei. Een urgente uitdaging binnen elk van de ondernemingen van SITA NEWS is die op het gebied van veiligheid. Al jarenlang krijgt dit aspect van ons werk prioriteit en wij huldigen daarom onder meer het principe ‘we werken veilig, of we werken niet’. Het feit dat we in 2010 binnen SITA NEWS met vijf fatale ongevallen werden geconfronteerd, toont de noodzaak voor een nog grotere aandacht en inzet. In 2011 is daar direct invulling aan gegeven. Weerbaarheid en flexibiliteit Onmiskenbaar is dat onze uitdaging ligt in de snelheid waarmee veranderingen zich in de markt, en in het bijzonder de economie, voordoen. Als afvalmanagementbedrijf zijn wij altijd volgend op de economische, en eventueel technologische ontwikkelingen; de omvang en aard van onze business vormen een afgeleide. Dat stelt eisen aan onze organisatie die open moet staan voor veranderingen, en daarin flexibel én weerbaar moet zijn. In dat opzicht waren 2010 en de twee daaraan voorafgaande jaren veeleisende praktijkjaren. Aanbod, vraag en tarieven fluctueerden meer dan ooit en de concurrentie verhevigde aanzienlijk. Terugkijkend waren het ‘jaren van de waarheid’: de onderneming bleek over voldoende innovatief en reagerend vermogen te beschikken en speelde voortvarend en pragmatisch in op de zich snel opvolgende marktontwikkelingen. Vooruitkijkend blijft daar ook in twee opzichten onze uitdaging in zitten. De eerste is die

Adriaan Visser (links) en Herman Snellink

waarbij we ons rekenschap geven van het feit dat onze onderneming grote groepen medewerkers kent die uitstekend functioneren binnen een stabiele werkomgeving en heldere structuren. Het is onze taak om deze medewerkers maximaal te ondersteunen bij de veranderingen die onvermijdelijk en in steeds hoger tempo worden afgedwongen door externe ontwikkelingen. Dat vraagt meer van ons management dan voorheen, en het zal de focus moeten zijn bij het aantrekken en ontwikkelen van managementtalent. De tweede invalshoek is dat we – ondanks het kwetsbaar ogende herstel van de economie – de blik weer richten op groei. Het streven naar groei is nodig omdat we het beste uit onze onderneming moeten halen. Alleen dan kunnen we concurreren en continueren, om vervolgens onze rol voor een duurzame samenleving te blijven vervullen. Aan het begin van dit voorwoord werd al

duidelijk dat SITA die rol alleen wil én kan vervullen door samen te werken met alle partners en in het bijzonder met onze klanten. We sluiten dit voorwoord daarom af door onze waardering uit te spreken voor het vertrouwen dat u in ons stelt. En voor de bereidheid die wij ervaren om samen de beste oplossingen te vinden. Namens SITA in Nederland en de Executive Management Board van SITA NEWS,

Adriaan Visser Algemeen Directeur SITA in Nederland CEO and Chairman Executive Management Board SITA NEWS Herman Snellink Managing Director SITA in Nederland Director Waste Flow Management SITA NEWS 11


sita NEWS 13

SITA NEWS: PROFIEL EN STRATEGIE

Sterk(er) uit de crisis Sinds 2008 vormt SITA in Nederland met de SITA ondernemingen in Duitsland, België en Luxemburg het samenwerkingsverband SITA Northern Europe Waste Services, kortweg SITA NEWS. De belangrijkste aanleiding hiervoor was dat afvalverwerking zich duidelijk naar een Europese schaal ontwikkelde. Deze schaal heeft allerlei voordelen, in het bijzonder voor de economische en duurzame benutting van afvalstoffen. In 2010 boekte SITA NEWS goede financiële resultaten, werd de marktpositie geconsolideerd en de onderlinge samenwerking geïntensiveerd. In 2011 is onze focus gericht op organische groei en het steeds beter van dienst zijn van onze klanten.

S

ITA NEWS is het strategische antwoord op de marktontwikkelingen in Noordwest-Europa. De afvalsector ontwikkelt zich steeds verder naar een Europees speelveld, gestuurd en gefaciliteerd aan de hand van weten regelgeving vanuit Europa. Deze is gericht op het verbeteren en gelijk trekken van de milieuprestaties in de verschillende landen. Doordat grensoverschrijdend verkeer mogelijk is, kan SITA stromen maximaal bundelen en naar duurzame be- en verwerkingsopties sturen. Afvalstroommanagement is sinds 2008 daarom ook een kernactiviteit die alle onderdelen van SITA NEWS raakt.

Ontwikkelingen in 2010

Voor zover sprake was van economisch herstel heeft SITA deze ervaren als fragiel en volatiel. In de afvalmarkt in het bijzonder was (en is) sprake van overcapaciteit bij AfvalEnergieCentrales in Nederland en Duitsland. De ‘honger’ naar afval van deze installaties drukt de tarieven. Een trend die met name het gevolg is van de afname van volumes gemengd afval. Oorzaken hiervan zijn onder meer efficiencyvergroting omwille van bezuinigingen, een 14 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

vergroot duurzaamheidsbewustzijn en verdere regelgeving die gericht is op meer bronscheiding en recycling. Het lichte economische herstel had een gunstige invloed op de opbrengsten voor herbruikbaar afval. Ingespeeld op ontwikkelingen SITA NEWS heeft zo goed mogelijk op deze ontwikkelingen ingespeeld. We haalden onze financiële doelstellingen, consolideerden ons marktaandeel en hebben gelijktijdig onze investeringen op niveau gehouden. Cruciaal hiervoor was dat onze bedrijfsonderdelen afzonderlijk, en in samenwerking, flexibel wisten te anticiperen en te reageren, en een voortdurende focus op kosteneffectiviteit hadden. Ook het opgebouwde netwerk voor internationaal afvalstroommanagement heeft zijn waarde al bewezen. Onze AfvalEnergieCentrales, die tot de meest energie-efficiënte van de markt behoren, waren hierdoor ook in moeilijke marktomstandigheden verzekerd van vollast. Omvangrijke investeringen in SITA NEWSverband waren die in de nieuwe AfvalEnergieCentrale ReEnergy BAVIRO (Nederland), een nieuwe fabriek voor Recyfuel (producent van secundaire brandstoffen in België) en het essentiële automatiserings-

project (SAP Enterprise Resource Planning). Daarnaast werden maar liefst 140 nieuwe, schonere vrachtwagens aangekocht. (On)eerlijke concurrentie In het verslagjaar is de concurrentiedruk verder toegenomen, als gevolg van economische ontwikkelingen en de overcapaciteit op de verbrandingsmarkt (die zich doorvertaalt naar de inzamelmarkt). Opmerkelijk is echter dat ook publieke ondernemingen via in-house constructies een steeds groter deel van de private markt claimen, zonder dat daarbij in alle gevallen sprake is van openbare aanbestedingsprocedures. Daar waar in onze ogen vergaande oneerlijke concurrentie wordt bedreven, zal SITA deze aan de orde stellen. Tegelijkertijd hebben we vertrouwen in het feit dat gemeenten die hun duurzame ambities willen realiseren (met steeds krapper wordende budgetten) een solide, innovatieve en professionele marktpartner als SITA zullen waarderen. Succes kunststof verpakkingsafval In Nederland is in 2010 de inzameling van kunststof verpakkingsmateriaal bij huishoudens succesvol gebleken. SITA Nederland heeft als materiedeskundige een nadrukkelijke rol verworven in de

groep

SITA NEWS maakt deel uit van de groep SUEZ ENVIRONNEMENT, de wateren afvaldivisie van GDF SUEZ. Van de omzet in afvalmanagement (€ 5,9 miljard) van SUEZ ENVIRONNEMENT is 8% in 2010 gerealiseerd door SITA in nederland. SUEZ ENVIRONNEMENT en GDF SUEZ hebben beide een beursnotering in Parijs en Brussel. SUEZ ENVIRONNEMENT is sinds 2009 opgenomen in de Dow Jones Sustainability Indexes. Deze vermelden de 250 best presterende ondernemingen op het gebied van duurzaam/maatschappelijk verantwoord ondernemen. Hiervoor worden jaarlijks de 2.500 grootste, beursgenoteerde ondernemingen in de wereld geëvalueerd.

42%

omzetverdeling (2010) SUEZ ENVIRONNEMENT

27%

van de omzet gerealiseerd door het afvalsegment europa

31%

42%

Water Europa Afval Europa Internationaal

37 mln. personen in europa profiteren van de milieuservices 15

executive management board sita news Van links naar rechts Carry Feenstra General Secretary Herman Snellink (staand) Managing Director Business Line the Netherlands/ Director Waste Flow Management Mathieu Berthoud COO Marc Zwaaneveld (staand) CFO/Vice Chairman Adriaan Visser General Director the Netherlands CEO and Chairman Oliver Gross Managing Director Business Line Germany Ellen Joncheere Managing Director Business Line Belgium

inzameling en verwerking van kunststof. Hierbij is gebruik gemaakt van de ervaringen en capaciteit van SITA in Duitsland. In 2011 zal dit uitmonden in de opening van een state-of-the-art sorteerinstallatie in Rotterdam. Door deze installatie kan meer kunststof goed worden gerecycled.

Onze ambitie is dé referentiepartner te zijn op het gebied van duurzaam afvalstroommanagement en ‘preferred supplier’ van secundaire grondstoffen.


Uitdagingen en kansen in 2011

SITA NEWS, en dus de samenwerkende bedrijfsonderdelen, heeft voor 2011 kansen én uitdagingen. Niet verrassend is de wetenschap dat de crisis nog de nodige flexibiliteit en beheersing zal vragen. Om optimaal in te spelen op het toenemende verkeer van afval over grenzen heen, wil SITA NEWS haar afvalstroommanagement verder optimaliseren. Juist hiermee kunnen we onze internationale schaal beter benutten en kunnen installaties maximaal (duurzaam) worden ingezet. Tegelijkertijd investeren we in het verbeteren van het energierendement van onze AfvalEnergieCentrales. Dit doen we door bijvoorbeeld te

zoeken naar warmte-afzet mogelijkheden. Ook wordt nadrukkelijk de focus versterkt op het ontwikkelen van (meer nieuwe en meetbare) duurzame proposities waarbij afvalstoffen weer toepasbaar worden als grond- of brandstof. De trend is duidelijk zichtbaar dat de afvalmarkt steeds meer onderdeel wordt van de internationale grondstoffenmarkt. Dat heeft consequenties voor onze rol in de keten en past in onze visie op de circulaire economie (zie hierna) . Ontwikkeling van onze professionals Bovenstaande zal eisen stellen aan onze onderneming en aan onze mensen. In 2011 zal daarom nog meer aandacht worden besteed aan onze medewerkers, nadat in voorgaande jaren vooral gestuurd is op het managen van de crisis. Met de introductie van de SITA NEWS-structuur is in 2008 begonnen de bestuurbaarheid en effectiviteit van de organisatie te verbeteren. Hoog op de agenda staat nu het verder ontwikkelen van zowel het huidige management als van (nieuw) talent, zowel bij Sales als bij Operations en Support.

SITA NEWS: profiel en strategie

Een belangrijk thema is klantgerichtheid – customer service. Samen over veiligheid Sinds vele jaren heeft veiligheid de hoogste prioriteit, reden waarom we tevreden zijn over de dalende trend van het totaal aantal ongevallen binnen SITA NEWS (2008: 449; 2009: 323; en 2010: 320). Dat geldt helaas niet voor het aantal fatale ongelukken binnen SITA NEWS (5) dat we in 2010 hadden te betreuren. In 2011 zullen we nog explicieter ’veiligheid’ centraal stellen. Wij zullen daarbij, naast de interne kennis, kennis en kunde van externe partijen (onder andere TLN en Veilig Verkeer Nederland) betrekken. In die samenwerking zullen we ons veiligheidsbeleid verder kunnen optimaliseren.

Na 2011

SITA NEWS heeft een heldere visie op haar rol, positie en bijdrage in het komende decennium en werkt hard aan het reali-

seren hiervan. Uiteindelijk willen we op verfijnde wijze aan de bron gescheiden afvalstromen ophalen die we – eventueel na sorteren en recyclen – (nog) hoogwaardiger kunnen toepassen als grond-, bouwof brandstof. Onze ambitie is dan ook om dé referentiepartner te zijn op het gebied van duurzaam afvalstroommanagement en ‘preferred supplier’ op het gebied van secundaire grondstoffen. Die ambitie komt niet uit de lucht vallen. Enerzijds is het sluiten van de kringloop bittere noodzaak vanuit economisch - en vanuit klimaatperspectief. Anderzijds zijn er ontwikkelingen die maken dat SITA een grotere betekenis voor klanten wil hebben. Een betekenis die verder gaat dan het zorgvrij ophalen en verwerken van afval. We worden steeds meer partner in de productie- en consumptieketens en bieden zo toegevoegde waarde voor onze klanten die hun eigen duurzame ambities nastreven. In dit kader is een belangrijk gegeven dat in onze Europese samenleving het principe

‘de vervuiler betaalt’ wordt gehuldigd. Producenten krijgen nadrukkelijk de verantwoordelijkheid over de hele levensfase van hun product, en daarmee ook voor het afval dat daarvan vrijkomt in het gemeentelijk domein en/of bij afnemers. Integraal ketenbeheer heeft daarmee feitelijk geen begin of einde. Omwille van deze benadering vraagt SITA actief aandacht voor het concept EcoDesign (zie pagina 22). In zeer gewaardeerde werksessies werden in 2010 meerdere klanten bewust gemaakt van het ketendenken en de rol van EcoDesign hierin. Vanuit onze expertise vragen we daarbij speciale aandacht voor optimalisatiemogelijkheden van de afvalfase. Zo kunnen klanten de keten optimaliseren en quickwins realiseren. Wij zijn geen industrieel ontwerpers maar kunnen wel een katalyserende rol spelen om tot EcoDesign te komen, zeker waar het designfor-recycling of design-for-disassembly betreft. In de toekomst zullen steeds meer ketens worden gesloten. De voedingsbodem in Nederland is er al, en wordt versterkt door de economische crisis waaruit een groter 17

SITA NEWS: profiel en strategie

kostenbewustzijn is voortgekomen. Dit betekent overigens ook dat we voortdurend zullen investeren in de deskundigheid van onze medewerkers. Afvalmanagement vraagt steeds meer kennis, zoals van afval-, gronden brandstoffen en van productketens bij opdrachtgevers. Essentieel is dat we inventief blijven in de omgang met verschillende stromen en constructief samenwerken met klanten en andere specialisten. Deze expertise is voor een groot deel al aanwezig in het netwerk van SITA NEWS, SUEZ ENVIRONNEMENT en GDF SUEZ, en moet in de komende jaren verder worden gemobiliseerd en verbreid. SITA streeft naar groei. Om duurzaam te kunnen opereren als grondstoffen- en brandstoffenleverancier willen we het volume aan monostromen in de komende vijf jaren verdubbelen. Tegen de achtergrond van het feit dat Duitsland de economische motor van Europa is, willen we in dezelfde periode ook een sterke groei van de omzet in Duitsland tot stand brengen. Dit bij voorkeur door organische groei maar eventueel ook aan de hand van acquisities. Daarbij past ook de groei van 15 naar 25% van onze betrokkenheid bij het Duales System in Duitsland.

duurzaamheid vraagt samenwerking in de keten Én continuÏteit van beleid

Overige ontwikkelingen SITA ziet in de samenleving verschillende andere ontwikkelingen die op de sector meer of minder ingrijpend invloed zullen hebben. Zo verwacht SITA dat naarmate de afvalmarkt meer opschuift naar de internationale grondstoffenmarkt, schaalgrootte en een internationaal netwerk steeds belangrijker worden. Duurzaamheid kan pas echt effectief worden opgepakt als alle actoren in de keten samenwerken. Daar is continuïteit van beleid voor nodig, met consistentie tussen beleidsterreinen als energie, afval en klimaat, zodat bedrijven ook worden gestimuleerd om te investeren. Ook wordt een milieuhygiënisch en economisch gelijk speelveld met omliggende landen steeds belangrijker. Vanuit onze visie dat de circulaire economie steeds meer wordt geadopteerd door overheden en bedrijfsleven, zullen inefficiënte verwerkingsopties verdwijnen. Storten, voor zover nog aanwezig, wordt


verder afgebouwd tot het vangnet van het afvalbeleid. Inefficiënte AfvalEnergieCentrales en sommige nascheidingsinstallaties zullen worden uitgefaseerd. Dankzij digitale services zullen klantrelaties zich in hoog tempo ontwikkelen; behalve altijd (24/7) toegang tot onze dienstverlening zullen klanten ook vaker willen worden geadviseerd over hun afvalmanagement en inzicht willen krijgen in de verwerking van hun afvalstromen. Voorwaarde hiervoor is dat we deze stromen door de keten en over de grens heen kunnen volgen. De implementatie van ons SAP-ERP systeem is ook hierom van belang. In 2016 verwachten we dat we met één op drie klanten een online relatie hebben. Daarom is ook in 2010 veel aandacht besteed aan webshops, klantenportalen en CRM.

Vernieuwd organisatiemodel

In 2010 verfijnde SITA NEWS haar organisatiemodel. De Business Units Sales & Operations, Recycling & Trading en de Supportafdelingen zijn in een versterkte matrixstructuur ingebed. De coördinatie van de bedrijfsactiviteiten in de Business Lines (op landenniveau) vindt plaats door de Managing Directors. SITA NEWS wordt aangestuurd door de Executive Management Board. Door deze structurering worden de onderlinge samenwerking, uitwisseling van kennis, middelen en capaciteit verbeterd. Doordat er behalve focus op de landen, ook een grotere focus op de (internationale) markt is gecreëerd, kan sneller en effectiever op ontwikkelingen worden gereageerd. Met de organisatie van de klantencontacten op landelijk (en regionaal) niveau (via Sales & Operations) en de zowel op landelijk als internationaal niveau georganiseerde Recycling & Trading- en Supportactiviteiten (waaronder Waste Flow Management), is een optimale structuur gecreëerd voor de verdere groei van de organisatie.

Management Board SITA NEWS Executive Management Board SITA NEWS

Sales & operations NEWS

Managing Director Business Line Netherlands

S&O Regions & BU’s Netherlands

Recycling & Treatment NEWS

BU Luxembourg Organics & Wood NEWS

Support Department Waste Flow Management NEWS

Shared Services Finance Waste Flow Management Netherlands

Paper NEWS

Managing Director Business Line Germany

S&O Regions & BU’s Germany

Glass & Plastics NEWS

Waste Flow Management Germany

S&O Regions & BU’s Belgium

Treatment Haz. Waste & Landfill NEWS

Waste Flow Management Belgium

Control & MI

Strategy & Public Affairs

IT

Marketing & Communications

Legal & Insurance

Human Resources Health, Safety & Environment and Internal Audit

Energy From Waste NEWS

Managing Director Business Line Belgium

Other Support Departments NEWS

Asset Management Logistics

Procurement & Facility Management Asset Management Treatment Business Development & Projects

Asset Management Recycling

SAP-systeem

Een belangrijke ontwikkeling in de organisatie betrof de voortgaande introductie van het nieuwe informatisering systeem SAP. SITA beschouwt SAP als een enorme kans om de verschillende bedrijfsonderdelen in Nederland, België, Luxemburg en Duitsland met elkaar te verbinden. We willen meer dan voorheen, voor onze klanten en onszelf, stromen door de keten en over de grens heen kunnen volgen. Hiertoe worden verschillende bestaande SAP-modules, bijvoorbeeld SAP-HR, op maat gemaakt. Daarnaast gaat SITA echter ook een volledig nieuwe SAP-module bouwen, namelijk W&R (Waste & Recycling). Belangrijk is dat diverse SAP-modules goed op elkaar aansluiten om het inzicht in de bedrijfsvoering verder te vergroten. In 2010 is veel tijd besteed aan het testen van de verschillende SAP-onderdelen. Hierbij zijn, naast externe medewerkers, veel SITA medewerkers betrokken. Omdat het SAP-systeem een andere structuur heeft dan onze bestaande systemen, vereist dit nieuwe kennis en vaardigheden. In 2010 is in Nederland doorgegaan met het ondersteunen van medewerkers bij SAP, aan de hand van een combinatie van klassikale trainingen, e-learning modules, web-ex bijeenkomsten en de inzet van key-users (medewerkers met veel kennis als aanspreekpunt op een afdeling). 19

sita news: duurzaamheidsstrategie

SITA NEWS: duurzaam in afvalmanagement Duurzaamheid heeft bij SITA al jarenlang prioriteit. Afvalmanagement is immers niet alleen zorg voor milieu en volksgezondheid maar is ook enorm belangrijk als het gaat om het vinden van oplossingen voor problemen die veroorzaakt worden door de groei van de wereldbevolking en het streven naar welvaart: de grondstoffenschaarste en de klimaatproblematiek.

S

ITA heeft daarom haar duurzame ambities, en de wijze waarop we deze willen realiseren, vastgelegd. Dit begint bij onze visie dat afval (al lang) niet meer het einde is. Het is het begin van de circulaire economie waarin de productieketen maximaal wordt gesloten. Of dat volledig realiseerbaar is, is de vraag. Maar het streven ernaar is voor SITA de ultieme uitdaging. De consequentie van deze visie is dat SITA als specialist in afvalmanagement zowel dienstverlener, als grondstoffenleverancier, als energieleverancier is. We zijn onderdeel van een circulaire economie waarin iedereen met elkaar is verbonden. SITA als dienstverlener Onze klanten geven ons bestaansrecht. We informeren en adviseren klanten, en reiken hen tools aan om afval zoveel mogelijk te voorkomen en duurzaam te managen voor recycling en hergebruik. We helpen ze bij het verminderen of compenseren van hun CO₂-footprint. Een voorbeeld is de SITA CO₂-scan, waarmee we kunnen berekenen hoeveel CO₂-uitstoot klanten besparen door afvalstromen te scheiden. Ook helpen we ze aan de hand van het SITA Green Label om hun afval CO₂-neutraal te laten verwerken. 20 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

Met ons brede dienstenaanbod en betrouwbare manier van werken, bieden we meerwaarde. Tegelijkertijd willen we onze dienstverlening blijven innoveren. Zo streven we ernaar online dienstverlening verder te ontwikkelen. Hiermee worden het bestelgemak en de rapportagemogelijkheden voor onze klanten vergroot. In onze eigen onderneming werken we voortdurend aan het verminderen van de milieubelasting van onze transporten verwerkingsactiviteiten. SITA als grondstoffenleverancier Onze rol van grondstoffenleverancier komt aan bod vanaf de gescheiden inzameling van afval bij de klant. Doordat we afval recyclen, wordt het gebruik van primaire grondstoffen voorkomen en CO₂-uitstoot verminderd. Om van afval grondstoffen te maken, is bronscheiding een belangrijk uitgangspunt. Hierbij wordt afval van huishoudens, bedrijven en instellingen zoveel mogelijk gescheiden ingezameld. Door verdere sortering en bewerking kunnen waardevolle grondstoffen worden gecreëerd. Waar inzameling van afval een lokale, gedecentraliseerde aanwezigheid vraagt, vereist hergebruik en bewerking van secundaire grondstoffen, schaalgrootte en een internationale oriëntatie. Centraal in de strategie staat daarom het intensiveren van de

Minder kilometers of meer energie

Centraal in de ondernemingsstrategie van SITA staat de functie afvalstroommanagement. Doel hiervan is het bundelen en sturen van afval naar duurzame be- en verwerkingsopties. Van belang is hierbij keuzes te maken op basis van juiste parameters. Daarom lieten we in 2010 onderzoek doen naar de vraag wanneer een verder gelegen AfvalEnergieCentrale met hoog energierendement een betere keuze is dan een dichterbij gelegen (oude) installatie met een laag rendement. De conclusie was helder: in Nederland wegen transportkilometers op geen enkele wijze op tegen het energierendement van een nieuwe, moderne installatie.

Voor SITA staat centraal dat afval niet het einde is. Het is het begin van de circulaire economie.

samenwerking met de SITA-ondernemingen in Duitsland en België en Luxemburg: SITA NEWS. SITA en energie uit afval Ondanks onze inzet om afval weer geschikt te maken als grondstof, blijft er afval bestaan dat niet geschikt is voor recycling

of hergebruik. Dit afval wordt zoveel mogelijk benut als brandstof in AfvalEnergieCentrales, zoals in onze eigen installatie in Roosendaal en de installatie (minderheidsdeelname) in Coevorden. Het hoge energierendement dat we met deze installaties behalen, zorgt ervoor dat we een krachtige positie hebben in de verbrandingsmarkt.

Circulaire economie Voor SITA staat centraal dat afval niet het einde is. Het is het begin van de circulaire economie. Door afval een tweede leven te geven als grondstof of energiebron brengen we materialen en/of energie terug in de productieketen. Zo besparen we op primaire grondstoffen en verminderen 21

circulaire economie

Om de keten steeds effectiever te sluiten is samenwerking nodig tussen grondstoffenleveranciers, producenten, consumenten, overheden en afvalmanagers. Uiteindelijk moeten we de keten slimmer en ecologischer maken in de PRODUCTIE-, GEBRUIKS- EN AFVALFASE.

Beoordeling executive management

SUEZ ENVIRONNEMENT maakt vanzelfsprekend een punt van de kwaliteit van het executive management van haar ondernemingen. Het executive management van SITA wordt daarom vanuit Human Resources van het concern consequent gevolgd en geëvalueerd.

we broeikasgasemissies. Voor klanten is vrijwel altijd sprake van kostenreductie. Om de keten steeds effectiever te sluiten (zie bovenstaande figuur), is samenwerking nodig tussen grondstoffenleveranciers, producenten, consumenten, overheden en afvalmanagers. Uiteindelijk moeten we de keten slimmer en ecologischer maken in de productie-, gebruiks- en afvalfase. Daarom zoeken wij samenwerking met marktpartijen die ook de interne drive voelen om duurzamer te werken. SITA laat haar invloed daarmee verder gelden dan alleen in de afvalketen. Dat doen we op basis van het principe van EcoDesign. Hierbij wordt tijdens het ontwerpen van een product niet alleen uitgegaan van economische, technische, ergonomische en menselijke criteria, maar juist ook van milieucriteria in elke levensfase van het product. Een product wordt zo ontworpen dat het milieu zo min mogelijk schade ondervindt. Bij het ontwerpen op basis van EcoDesign staat het EcoDesign Strategies Wheel


centraal. Dit wiel laat zien op welke acht momenten producten of processen kunnen worden geoptimaliseerd. Footprint Een belangrijke tool om de duurzaamheid van een onderneming te meten, is de CO₂footprint. Deze voetafdruk geeft de jaarlijkse CO₂ belasting van een onderneming, een gezin of individu weer. Uiteraard is het streven om die voetafdruk ieder jaar te verkleinen. SITA slaagt erin haar eigen voetafdruk te stabiliseren ten opzichte van 2008. Ten opzichte van 2009 is onze footprint echter licht toegenomen, met name door een stijgend gasverbruik, hetgeen voornamelijk veroorzaakt is door de koude winter. Door slimmer afvalmanagement hebben we er overigens wel voor gezorgd dat in 2010 in de keten meer CO₂-equivalenten zijn bespaard dan in 2009 (zie verder het hoofdstuk Milieu). De trend is overduidelijk: slechts minimaal storten, steeds betere energieonttrekking uit afval en met name meer materiaalrecycling.

sita news: duurzaamheidsstrategie

HET ECODESIGN WIEL

8 MOGELIJKHEDEN VOOR PRODUCTVERDUURZAMING OPTIMALISEER FUNCTIEVERVULLING

1

OPTIMALISEER EINDE-LEVENSDUUR

8

OPTIMALISEER DE LEVENSDUUR

KIES LOW-IMPACT MATERIALEN

2

7

3

4

6 REDUCEER DE MILIEUBELASTING IN DE GEBRUIKSFASE

REDUCEER MATERIAALGEBRUIK

5

SELECTEER MILIEU-EFFICIËNTE PRODUCTIETECHNIEKEN

SELECTEER MILIEU-EFFICIËNTE DISTRIBUTIEWIJZE

23


Portefeuille: Infrastructuur en Milieu

Joop atsma:

“Rijk moet duurzaamheid stimuleren, niet dicteren” Over samenwerken, balanceren en badwater “De afvalagenda van mijn departement bouwt voort op de aloude Ladder van Lansink. Het is onze ambitie om op de verschillende tredes te verdiepen, met name om storten te minimaliseren, en om uiteindelijk minder te gaan verbranden. Dat is een uitdaging die we alleen kunnen aangaan als we samenwerken. Als ik zeg ‘we’, dan bedoel ik het Rijk, de gemeenten, de afvalsector en het bedrijfsleven in het algemeen. In dat samenspel moeten we voortdurend balanceren tussen economisch rendement en wat in milieu-opzicht verantwoord is. Het hoge kwaliteitspeil van de Nederlandse afvalsector maakt dat deze de potentie heeft om veel business te doen op het gebied van afvalmanagement, met als doel maximaal te recyclen en te hergebruiken. Behalve dat we de expertise hebben, hebben we ook veel capaciteit, zeker als we kijken naar het aantal verbrandingsinstallaties. Dat is een kans, maar we moeten er wel voor waken dat Nederland niet het afvalputje van Europa wordt, in de zin dat alle stromen die op de markt komen maar in ons land worden verwerkt.” “Ook moeten we antwoord geven op een aantal problemen in het gemeentelijk domein, zoals het ergerniswekkende

zwerfafval. Op korte termijn moeten we een oplossing vinden voor het verdwijnen van het Afvalfonds, zoals in het Regeerakkoord is vastgelegd. Het Afvalfonds heeft nu nog een centrale functie in de inzamelstructuur voor kunststof verpakkingsafval en voor de registratie van gescheiden stromen. Met betrokken partijen zoeken we naar een werkwijze die in de plaats van het fonds kan komen, zodat we kunnen behouden wat is opgebouwd. Het zou zonde zijn als we het kind met het badwater weggooien.” Over duurzaamheid “Ik zou bijna zeggen dat we niet over duurzaamheid moeten praten. We moeten het vooral doen, liefst nuchter en pragmatisch. Dat duurzaamheid noodzaak is, behoeft al lang geen nadruk meer. Ik heb in de afgelopen maanden ontdekt dat er bij ondernemingen in Nederland een grote ‘drive’ is naar verduurzaming van producten en processen. Logisch, want juist het bedrijfsleven draagt hier de primaire verantwoordelijkheid. Daarmee zeg ik ook dat het beter is als de overheid zich er niet al te veel mee bemoeit. We kunnen wel stimuleren maar niet dicteren. Dictaten worden gezien als bedreiging, terwijl duurzaamheid nu door ondernemers vooral wordt gezien als een kans.” 25

Joop atsma staatssecretaris infrastructuur en milieu

“Met de focus op afvalmanagement heeft Nederland een relevante duurzaamheidsbijdrage te leveren. Zoals ik al zei, staan we in deze discipline op hoog niveau en hebben we een voorsprong. Dat komt in beginsel voort uit de aandacht die we in de afgelopen twintig jaren voor ons milieu en ons afval hadden waardoor de sector een snelle ontwikkeling doormaakte. Maar het heeft meer en meer te maken met ondernemers die gedreven zijn om van niets ‘iets’ te maken. Dus vanuit afval nieuwe grondstoffen, bouwstoffen of brandstoffen genereren. Op de keper beschouwd hebben ze daarom uitstekende én duurzame businesscases in handen.” Over duurzame speerpunten “Mijn inzet is om te blijven streven naar een zo hoog mogelijk recyclingpercentage van alle te onderscheiden stromen. Wat voor 26 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

papier kan, moeten we ook voor ander afval willen, dus zo dicht mogelijk tegen de 100% aan. Met het motto ‘Nederland als grondstoffenrotonde’ suggereer ik dat we op zoek kunnen naar nieuwe modellen en concepten om afval steeds beter en verfijnder te benutten en grondstoffen terug te winnen. Wat ik daarbij belangrijk vind, is dat we onze ogen open houden voor alle mogelijkheden. Zo hebben we in Nederland veel bereikt door voorscheiding, maar er lijken ook goede nascheidingsconcepten te zijn. Daar moeten we ook serieuzer naar kijken.” “Kort na mijn aantreden heb ik eens gevraagd om een overzicht van organisaties die zich met afval bemoeien. Dat leverde een lijst op, die te veel is om op te noemen, een ondoorzichtige kluwen. Het is nuttig om in de komende tijd in dit maatschappelijke veld meer transparantie

te bereiken. Ik denk dat private partijen dan makkelijker kunnen aanhaken en betrokken zijn, en de overheid wat meer kan terugtreden.” Over de rol van de overheid “In de afgelopen maanden is me duidelijk geworden dat ondernemingen eigenlijk maar twee dingen van de overheid willen: continuïteit van het beleid en een gelijk speelveld. Met andere woorden: als ze kunnen vertrouwen op een rechtlijnige overheid, die ervoor waakt om telkens nieuwe doelstellingen te lanceren, willen bedrijven investeren en ontwikkelen. Het is de moeite waard om innovatie te stimuleren door koplopers soms een duwtje in de rug te geven, maar de rijksoverheid kan zich terughoudend opstellen. Bovendien is het zo dat veel beleid al op Europees niveau wordt gemaakt.”

SITA in Nederland

profiel en strategie 27

SITA in Nederland: profiel en strategie

Duurzame positie en rol geconsolideerd SITA in Nederland vormt met SITA in Duitsland, SITA in België en SITA in Luxemburg een belangrijk onderdeel van de wateren afvalonderneming SUEZ ENVIRONNEMENT. In eigen land behoren we tot de top van de afvalmanagementondernemingen. Van oudsher is SITA in Nederland sterk gericht op de inzameling van afval uit huishoudens en bedrijven. In de afgelopen jaren is een vooraanstaande positie opgebouwd in de hele afvalketen, zowel op het gebied van recycling en hergebruik, als op het terrein van verwerking. Onze omvang, zeker met SITA NEWS, en onze positie in de keten maken het mogelijk om te optimaliseren op alle aspecten van duurzaamheid: people, planet en profit.

S

ITA kent sinds vele jaren een sterke focus op duurzaamheid. Eigenlijk vanzelfsprekend vanuit het gegeven dat milieu onze corebusiness is. Een sterk bewustzijn voor de omgeving van mensen is in onze bedrijfscultuur ingebed. In het hoofdstuk Duurzaam in Afvalmanagement zijn onze visie en strategie met betrekking tot duurzaamheid kernachtig samengevat. Het beschrijft hoe zeer we zijn gefocust op onze rol, onze manier van werken en de bijdrage die afvalmanagement heeft te leveren aan een duurzame wereld. Dit past volledig in de inzet van onze moederonderneming SUEZ ENVIRONNEMENT die optimizing waste recovery and recycling als een van de twaalf commitments van haar duurzaamheidsstrategie heeft benoemd.

Organisatie in Nederland

SITA in Nederland telt 2.220 medewerkers. De Business Line bestaat – naast de verschillende Supportafdelingen – in grote lijnen uit twee onderdelen: oo Sales & Operations (S&O) dat zich richt op de zogenaamde voorkant van de afvalverwijdering: het contact met klanten, de inzameling, open overslag en sortering. Dit bedrijfsonderdeel is in 28 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

Nederland verdeeld in vijf Regio’s en drie Business Units. oo Recycling & Treatment (R&T) dat zich richt op recycling, verwerking en afzet: de achterkant van de afvalverwijdering. Dit bedrijfsonderdeel bestaat in Nederland uit drie Business Units. SITA Waste Flow Management (WFM) heeft de afzet van alle afvalstromen (met uitzondering van papier en plastic) als kernactiviteit. WFM faciliteert zowel Sales & Operations als Recycling & Treatment. Deze Supportafdeling bundelt afvalstromen en zoekt de beste toepassings- of verwerkingsopties. Zo draagt WFM bij aan een zo goed mogelijke benutting van capaciteit en zo duurzaam mogelijke verwerking. Afzet van papier en plastic vindt plaats door R&T. De BU Transport draagt zorg voor het efficiënt transporteren van bulkstromen.

Onze dienstverlening

SITA in Nederland is actief op bijna alle onderdelen van de afvalverwijderingsketen en richt zich hiermee op alle doelgroepen in onze samenleving: huishoudens, overheden, ondernemingen, maatschappelijke instellingen en andere organisaties.

2.220 aantal medewerkers in 2010 sita nederland

Aansturing

Adriaan Visser is, naast CEO van SITA NEWS, algemeen directeur van SITA Nederland. Herman Snellink is Managing Director voor de activiteiten van SITA in Nederland, naast zijn rol als Director Waste Flow Management. Wieger Droogh is directeur Sales & Operations Nederland. Het hoofdkantoor van SITA in Nederland bevindt zich in Arnhem. 29


650.000 aantal huishoudens waarbij sita in nederland afval inzamelt

De inzameling en standaarddiensten voor niet-gevaarlijk afval worden door SITA uitgevoerd vanuit zo’n veertig vestigingen, verspreid over het land. Het gaat hier dan om de inzameling van: oo Huishoudelijke afvalstromen, zoals groente-, fruit- en tuinafval, papier, glas, kunststof en restafval, van zo’n 650.000 huishoudens en; oo Bedrijfsafval van ruim 80.000 bedrijven en andere organisaties, variërend van monostromen (zoals papier en karton, keukenafval, oliën en vetten, folies, hout, metalen, autobanden, incontinentiemateriaal) tot gevaarlijk afval, gemengd bedrijfsafval en bouwen sloopafval. SITA adviseert klanten over preventie en vervolgens over de mogelijkheden om afval zo doeltreffend mogelijk aan de bron te scheiden. Bronscheiding maakt dat afvalstromen zo goed mogelijk weer terug kunnen worden gebracht in de productieketen, al dan niet na bewerking.


Bruikbaar maken of nuttig toepassen Ingezameld afval wordt zoveel mogelijk gerecyled of geschikt gemaakt voor recycling. Vooral in de laatste jaren is, door de dreigende grondstoffenschaarste en de klimaatproblematiek hiervoor veel aandacht gekomen. Afvalmanagementbedrijven ontwikkelen zich hierdoor in hoog tempo tot grondstoffen- of brandstoffenleverancier. In de wetenschap dat op dit terrein nog veel winst valt te boeken, zowel aan de inzamelkant als aan de bewerkingskant, spant SITA zich in om nieuwe werkwijzen en technieken te creëren. De inzameling en bewerking (sortering) van kunststof (verpakkings)afval in de afgelopen jaren is daar een treffend voorbeeld van. SITA heeft hierbij ook oog voor kleine stromen (niche) zoals specifieke reststromen uit productieprocessen en gasontladingslampen. Goede bronscheiding is een belangrijk aspect van duurzaam afvalmanagement. Piepschuim Zo zamelt SITA EPS (piepschuim) in dat een nieuwe toepassing kan krijgen als GeoBlock.

GeoBlocks kunnen in de wegenbouw langzaam inklinkende zandpakketten vervangen en de aanlegtijd van wegen enorm verkorten. Kan afval niet worden hergebruikt of gerecycled, dan wordt het verwerkt in een van onze eigen AfvalEnergieCentrales of die van derden, waarbij zoveel mogelijk energie wordt teruggewonnen en nuttig toegepast via elektriciteit- en/of warmtelevering. Stromen die niet kunnen worden hergebruikt of verbrand, worden aangeboden bij stortplaatsen. Dit vond in 2010 nog maar minimaal plaats (zie pagina 63) en past in ons beleid om storten te minimaliseren. Specifieke diensten en concepten Naast de inzamelen verwerkingsdiensten die hierboven zijn genoemd, biedt SITA aan klanten met bedrijfsafval ook nog verschillende andere diensten en concepten. Deze worden aangeboden in de vorm van een basispakket waarvan het merendeel van de klanten met bedrijfsafval gebruik maakt. Zij kunnen ook aanvullende diensten inkopen. Voor klanten met speciale behoeften

en/of stromen ontwikkelen we dienstverlening op maat. vervoer over water

Concepten voor specifieke stromen zijn: oo DataZeker: een volledig gesloten logistiek systeem voor de inzameling en de verwerking van vertrouwelijke datadragers; oo VetTotaal: een compleet pakket voor het reinigen, ledigen, beheer en onderhoud van vetafscheiders; oo MonoFolie: een systeem voor de gescheiden inzameling van herbruikbare verpakkingsfolies; oo GAST-wagen: een multifunctioneel voertuig voor het inzamelen van de diverse soorten gevaarlijk afval die vrijkomen in een garage of onderhoudsbedrijf; oo RioolTotaal en KolkenTotaal: concepten voor reiniging en beheer van respectievelijk riolen en kolken; oo Molok: een concept voor ondergrondse afvalcontainers; oo Inzameling monostromen (steeds vaker in de vorm van een one-stop service).

Vervoer over water is per ton veelal goedkoper, betrouwbaarder en vaak duurzamer: een gemiddeld binnenvaartschip staat voor dertig vrachtwagens. Vanuit de locatie van SITA in Rotterdam wordt inmiddels 65% van het ingezamelde en gesorteerde afval per schip afgevoerd. Sinds jaren gaat het bij vervoer over water al om stromen als puin en zand, maar sinds 2010 zijn daar ook hout en glas bijgekomen. Zo werd in september 1.250 ton flessenglas vervoerd; voorheen was dit goed voor 125 vrachtwagens. In 2010 vervoerde SITA vanuit Rotterdam voor het eerst brandbaar bedrijfsafval via de binnenvaart naar het Afval Energie Bedrijf in Amsterdam. Dit transport betrof een proef, succesvol uitgevoerd dankzij intensieve samenwerking met diverse partijen, waaronder meerdere overheden. 31

Zorgsector Sectorspecifiek is de dienstverlening aan de zorg: ziekenhuizen, laboratoria en andere zorginstellingen. Deze organisaties vergen een geoptimaliseerde gescheiden inzameling die rekening houdt met bijvoorbeeld besmettingsrisico’s maar ook met ethische aspecten. SITA ondersteunt deze inzameling en verwerking onder meer met diverse voorlichtings- en instructie-activiteiten voor medewerkers van zorgorganisaties. Total Waste Services Voor grote ondernemingen of complexe industrieën neemt SITA de volledige zorg met betrekking tot afval over. Het concept Total Waste Services gaat uit van het idee dat SITA niet alleen het afval, maar ook alle aspecten er omheen uit handen neemt, van coördinatie en reductie van afval tot veiligheid, van reguliere tot specifieke stromen. Gevaarlijke afvalstoffen Voor gevaarlijke afvalstoffen zijn er in Nederland twee Business Units. De eerste, SITA Inzameling Gevaarlijk Afval (IGA), heeft de locaties Veendam, Gorinchem en Maastricht als uitvalsbases. Het afval van SITA IGA wordt gedeeltelijk verwerkt bij de tweede Business Unit: SITA EcoService Treatment in Almelo. Op deze locatie worden diverse gevaarlijke afvalstoffen in de eigen installaties bewerkt voor hergebruik. Zo worden oplosmiddelen via destillatie gezuiverd en opnieuw toepasbaar gemaakt. Overige Business Units De Business Unit SITA Recycling beschikt over specifieke knowhow en installaties om ingezameld bouwen sloopafval, grof huishoudelijk afval en bedrijfsafval te scheiden en eventueel te bewerken tot secundaire grond- of brandstof. Tevens beheert deze Business Unit vanaf voorjaar 2011 de nieuwe installatie voor sortering van kunststof verpakkingsafval. SITA Recycling is gevestigd in Groningen en Rotterdam. SITA Paper Recycling &Trading (SPRT) is een van de grootste oud-papierondernemingen in de Benelux en Duitsland. Papier, karton en kunststoffen vormen belangrijke bestanddelen van ons afval. SITA SPRT verzamelt, bewerkt, recyclet papier en kunststoffen (uitgezonderd kunststof 32 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

verpakkingsafval) op verschillende verwerkingslocaties in Duitsland, Nederland en België. Het ingezamelde materiaal wordt gesorteerd en hergebruikt als grondstof voor de papieren kunststoffenindustrie. SITA Transport is de gespecialiseerde Business Unit die het transport verzorgt van bulkstromen, afkomstig van alle SITAvestigingen in Nederland en van derden. De landelijke planning vanuit Alphen aan den Rijn en Drachten maakt dat SITA Transport een belangrijke rol heeft wat betreft efficiëntie van logistieke processen. Behalve met vrachtwagens, waaronder LZV-voertuigen (Lange en Zware Voertuigen/eco-combi’s) vindt transport ook steeds meer plaats via water en spoor. SITA Riool Services is specialist op het gebied van het reinigen, ledigen en inspecteren van riolen, kolken en vetafscheiders. Deze business unit maakt gebruik van moderne technieken zoals GPS en camera’s om haar werk efficiënt te kunnen verrichten. SITA Riool Services werkt vanuit Delft, Duiven, Almere en Helmond. SITA ReEnergy exploiteert de huidige AfvalEnergieCentrale in Roosendaal en realiseert de nieuwe ReEnergy BAVIRO (Bedrijfs Afval Verbrandings Installatie Roosendaal). Deze laatstgenoemde installatie wordt in 2011 in bedrijf genomen; in januari jl. werd het eerste vuur ontstoken. Naar verwachting produceert ReEnergy BAVIRO 275.000 MWh elektriciteit per jaar, waarvan ongeveer de helft wordt aangemerkt als groene stroom. In 2010 realiseerden wij een doorbraak voor de benutting van de restwarmte van de installatie. Behalve dat deze wordt benut voor nabijgelegen kassen, zal ook de warmte uit de verbranding worden benut voor een nieuwe woonwijk op 1,5 km afstand. Hierbij wordt straks water op een lage temperatuur van 40 graden naar woningen vervoerd en gecombineerd met warmte-koude opslag voor kantoren. Het gaat hier om een uniek, duurzaam project (Smart Climate Grid) waarbij twee energiesystemen worden gecombineerd. Door de besparing op aardgas realiseren we een CO₂-emissiereductie van maar liefst 56%. ReEnergy BAVIRO is een ‘state of the art’ AfvalEnergieCentrale, en vanwege de uit-

breiding van onze eigen afvalverwerkingscapaciteit (290.000 ton) een belangrijke strategische aanvulling. Door het hoge rendement heeft ReEnergy BAVIRO de zogenoemde R1-status; verwerking in de installatie wordt aangemerkt als nuttige toepassing. Certificering Vestigingen waar we afvalstoffen open overslaan en verwerken, zijn alle gecertificeerd volgens ISO 14001 (milieuzorg). Alle operationele onderdelen die extern werken (buiten de eigen vestigingen) zijn voor veiligheid gecertificeerd volgens VCA**. Alle activiteiten van SITA in Nederland zijn bovendien gecertificeerd volgens ISO 9001 (kwaliteitszorg). SITA Paper Recycling and Trading (SPRT) beschikt daarnaast over het certificaat CA+ (borging vernietiging vertrouwelijk materiaal). SITA Riool Services beschikt over de BRL-K10014 en -15 certificaten voor het reinigen en inspecteren van riolen. Onze vestiging in Schiedam beschikt over de certificaten BRL-SIKB 7000, 7001 en 7002 (Bodemsanering), BRL-SIKB 1000, protocol 1001 (Monsterneming voor partijkeuringen) en BRL-9335 (Kwalificatie partijen grond voor KOMO- of NL BSB productcertificaat). Tot slot zijn diverse tankreinigingscertificaten van toepassing op de SITA IGA-vestiging in Maastricht. Audits Jaarlijks vinden binnen SITA verschillende audits plaats. Deze worden gecoördineerd door de afdeling Internal Audit en betreffen, naast financiële audits, voornamelijk operationele audits en procesaudits. Audits op het gebied van veiligheid, arbo en milieu worden uitgevoerd door interne auditors vanuit SITA en/of SUEZ ENVIRONNEMENT, of door derden, zoals de Arbeidsinspectie, de brandweer en het bevoegd gezag voor milieuvergunningen.


Ingezamelde / ontvangen hoeveelheid afval (in kton)

2010 2009 2008

Niet gevaarlijk bedrijfsafval

1.937 1.879 2.083

Niet gevaarlijk huishoudelijk afval

718

702

620

Gevaarlijk afval

151

154

186

TOTAAL

2.806 2.735 2.889

80.000 bedrijven waarbij SITA in Nederland afval inzamelt

Ingezamelde/ontvangen hoeveelheden afval

In Nederland is de ingezamelde/ontvangen hoeveelheid afval door SITA ten opzichte van 2009 licht gestegen naar ruim 2.800 kton. Dit is vooral toe te schrijven aan het lichte herstel na de economische crisis in 2009. In de tabel worden de ingezamelde/ontvangen hoeveelheden afval over de afgelopen drie jaar weergegeven.

33


Weten waar je staat Behalve inspelen op en mede vormgeven aan marktontwikkelingen, spiegelt SITA ook de eigen organisatie om de sterke en minder sterke punten te inventariseren. Met als doel deze beter te kunnen benutten of te verbeteren. Daarnaast monitoren we voortdurend kansen en bedreigingen vanuit de markt. Deze SWOT-analyse (strengths, weaknesses, opportunities en threats) laat onder meer zien dat SITA een uitstekende uitgangspositie heeft doordat we:

S Strengths

oo Een compleet scala aan dienstverlening op het gebied van afvalmanagement kunnen aanbieden; oo Onderdeel uitmaken van het wereldwijd opererende en financieel sterke SUEZ ENVIRONNEMENT; oo Door lokale aanwezigheid in combinatie met (internationale) schaalgrootte op de grondstoffen- en energiemarkt efficiënt kunnen opereren; oo Door bundeling van krachten meer invloed hebben op de verwerkingsketen, ook over de grenzen heen; oo Onze bedrijfsvoering door standaardisatie en harmonisatie efficiënt is ingericht; oo Een heldere governance structuur hebben waardoor de onderneming effectief wordt aangestuurd; oo Een breed scala aan klanten hebben; oo Over deskundige en gemotiveerde medewerkers beschikken; oo Een sterke positie in de inzameling hebben; oo Een zeer sterke positie hebben op het gebied van oud papier en producentenverantwoordelijkheidstrajecten; oo Sterk zijn in kostenbewaking , wat onder meer van groot belang is in


het licht van de fragiele economische ontwikkelingen; oo Ook in tijden van crisis goede financiële rendementen halen, ook in vergelijking met branchegenoten; oo Duurzaamheid van groot belang vinden en dit met onze kernactiviteiten nastreven terwijl duurzaamheid nog steeds groeit in de aandacht en behoefte van markt en samenleving.

W Weaknesses

Daartegenover staat dat ons innovatievermogen verbeterd kan worden, evenals ons vermogen om innovatie om te zetten in nieuwe activiteiten/omzet. Onze commerciële organisatie moet aan slagkracht winnen om in de verhevigde concurrentiestrijd goede resultaten te blijven behalen. We moeten klanten nog beter bedienen en nog meer inspelen op hun behoeften. Klantgerichtheid is voor de komende tijd een belangrijk issue. Ook kunnen we de successen die we (over de landsgrenzen heen) behalen, meer extern communiceren. Tot slot zal onze rol in integraal ketenbeheer verder moeten worden versterkt.

O

Opportunities

Kijkend naar kansen mag gesteld worden dat: oo SITA een aanzienlijke rol van betekenis heeft voor twee zeer belangrijke, wereldwijde ontwikkelingen: de klimaatverandering en de grondstoffenschaarste. De EU-doelstellingen voor klimaat en energie kunnen we ondersteunen door recycling (secundaire grondstoffen) verder te stimuleren en te faciliteren en ons nog meer in te zetten voor het benutten van energie uit afval (bijvoorbeeld via warmteafzet); oo We in het zich ontwikkelende Europese speelveld goed gebruik kunnen maken van de grensoverschrijdende activiteiten en de interne samenwerking en faciliteiten binnen SITA NEWS; oo Door de crisis, de overcapaciteit in de verwerkingsmarkt en de open grenzen de concurrentiestrijd in hevigheid is toegenomen. Grote, grensoverschrijdende, kapitaalkrachtige bedrijven, zoals SITA, zijn optimaal gepositioneerd om op deze ontwikkeling in te spelen; oo We via ons afvalstroommanagement en door intensievere afstemming binnen SUEZ ENVIRONNEMENT goed kunnen inspelen op de overcapaciteit in

7,5 score op klanttevredenheid in 2010

de verbrandingsmarkt; oo We mogelijkheden hebben om klanten te helpen duurzamer te worden; oo We prima kunnen voldoen aan de maatschappelijke behoefte aan betrouwbaar en duurzaam werken, inclusief aan de vraag om daar maximaal transparant over te zijn; oo Ons netwerk en onze (duurzaamheids) ervaring maakt dat SITA adequaat kan reageren op duurzaamheidsvragen vanuit overheden en (grote) klanten; oo We met ons klantenbestand en internationale netwerk een goede uitgangspositie hebben in de markt van secundaire grond-, bouwen brandstoffen; oo We met onze online webapplicaties sneller en eenvoudiger kunnen inspelen

op de wensen van onze klanten; oo We invulling kunnen geven aan de behoefte aan ‘one-stop-shop’ en transparantie bij onze klanten; oo We blijvend kunnen inspelen op de (in 2009 en 2010 succesvolle) operationalisering van de producentenverantwoordelijkheid rond verpakkingen en andere producten; oo Onze AfvalEnergieCentrale ReEnergy BAVIRO, die in 2011 in gebruik zal worden genomen, over de R1-status zal beschikken. Dit biedt mogelijkheden om in deze installatie afval vanuit andere NEWS-landen of zelfs daarbuiten te verwerken (nuttig toe te passen).

T Threats

Daartegenover staat dat we te maken hebben met een aantal dreigingen in de markt. Door de economische crisis is de hoeveelheid afval gedaald terwijl tegelijkertijd de capaciteit van energie-uit-afvalcentrales sterk is toegenomen. Dit leidt tot prijsdruk in de markt in het algemeen en in de verbrandingsmarkt in het bijzonder. Ook hebben we te maken met toenemende concurrentie door overheidsondernemingen waarbij naar de mening van SITA in een aantal gevallen nadrukkelijk sprake is van oneerlijke concurrentie. Tot slot is de sterk stijgende brandstofprijs een bedreiging vanwege de nog steeds grote hoeveelheid diesel die we verbruiken (zie hoofdstuk Milieu). 35

Strategie op ondernemingsniveau

Trends en visies op de afvalmarkt zijn landenoverstijgend. Het is dus logisch dat de SITA NEWS-strategie een leidraad is voor de ondernemingen in de verschillende NEWSlanden. Andersom past de strategie van SITA in Nederland volledig binnen de NEWSstrategie en die van SUEZ ENVIRONNEMENT. Dit betekent dat SITA in Nederland zich enerzijds richt op de eigen bedrijfsonderdelen, zoals Sales & Operations dat dicht op de klant opereert, maar anderzijds ook inzet op de grensoverschrijdende activiteiten via Recycling & Treatment en via Afvalstroommanagement. SITA zal zich zo verder ontwikkelen tot een combinatie van service- en afvaldienstverlener en een grondstoffen-/ energieleverancier. Als we de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen met elkaar confronteren, dan wil SITA: oo Met een sterkere marktinspanning groeien in de inzamelingsmarkt; 36 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

oo Gelet op het fragiele herstel van de markt, continu focussen op kostenreductie; oo Met een beter beheer van onze activa de efficiëntie vergroten; oo Afvalstroommanagement inzetten om bestaande stromen verder te optimaliseren en nieuwe stromen te vinden voor energieterugwinning; oo Binnen het onderdeel Recycling & Treatment heel nadrukkelijk assetmanagement centraal stellen ter verhoging van de efficiëntie; oo Zowel bij de inzameling als bij de recycling en trading een sterke focus hebben op monostromen; oo Inspelen op de grondstoffen- en energiemarkt door inzet van onze brede klantenportfolio en verdere benutting van recycling- en energie-uit-afvalactiviteiten; oo Eén ERP (Enterprise Resource Planning) softwarepakket over de landsgrenzen heen implementeren om: oo de ‘one-stop-shop’ mogelijkheden


CO₂-reductie voor klanten

SITA werkt niet alleen actief aan de beperking van haar eigen CO₂-uitstoot. Zo maakt de ‘SITA CO₂-scan’ het mogelijk te berekenen hoeveel CO₂-uitstoot een organisatie bespaart door afvalscheiding (aan de bron) en biedt het concrete handvatten voor verbeteringen. De scan is een service die klanten vrijblijvend krijgen aangeboden en inzicht biedt in de milieueffecten van hun scheidingsinspanningen. In 2010 hebben we onze CO₂-scan verder ontwikkeld. De scan is nu online beschikbaar en uitgebreid met bouwen sloopafval. Ook hebben we de scan geïntroduceerd in de NEWS-landen België en Duitsland.

oo

oo

oo

oo

voor internationale klanten te vergemakkelijken; oo afvalstromen en -transporten beter te ‘volgen’; oo de organisatie directer aan te sturen; oo klaar te zijn voor alle mogelijkheden van het digitale tijdperk. Verder ingaan op integraal ketenbeheer door de commerciële relatie met klanten en producenten te versterken en integrale ketenoplossingen aan te bieden; Een partner zijn voor overheden bij het zoeken naar duurzame oplossingen voor afvalbeheer; Ons internationale lobbynetwerk gebruiken om te borgen dat afvalwetgeving op een hoog, maar uitvoerbaar en goed controleerbaar niveau wordt vastgelegd en gehandhaafd; Nadrukkelijk de constructieve dialoog zoeken in vraagstukken rond ‘markt en overheid’ met als doel oneigenlijk gebruik van overheidsposities te voorkomen;

oo Medewerkers behouden en ontwikkelen (en te werven waar nodig) mede door als onderdeel van het wereldwijd opererende concern SUEZ ENVIRONNEMENT managers doorgroeimogelijkheden te bieden; oo Duurzaamheid in onze activiteiten een centrale rol geven, zoals: oo geverifieerde carbon accounting (CO₂-berekening); oo verdere plannen om onze eigen CO₂footprint (voetafdruk) te verkleinen; oo een voorstel aan onze klanten waarin beter omgaan met afval wordt vertaald in kostenreductie en duurzame positionering. oo Met een continue focus op efficiëntie en optimale samenwerking binnen de nieuwe governance structuur van SITA NEWS de effecten van de crisis opvangen en de ‘value for money’ voor klanten verder verbeteren; oo Nog sneller en adequater reageren op duurzaamheidsvragen van klanten.

Daarnaast garandeert SITA haar Green Label-klanten dat hun afval CO₂neutraal wordt ingezameld en verwerkt, doordat SITA een extra bijdrage - een (geringe) opslag op de factuur investeert in duurzame energieprojecten. Op deze wijze kunnen klanten een eventuele CO₂-belasting van de afvalinzameling en -verwerking compenseren. In 2010 heeft SITA 20.000 euro, welke is ontvangen van onze Green Label klanten, overgemaakt aan CARE Nederland en de Climate Neutral Group.

Klanttevredenheid

De stijgende tendens in de klanttevredenheid heeft zich in 2010 doorgezet: De klanttevredenheid is in 2010 licht gestegen: van 7,2 in 2008 en 7,4 in 2009 naar 7,5 in 2010. Klantvriendelijkheid van medewerkers en de mate waarin SITA aan weten regelgeving voldoet scoren zeer hoog. Het aantal klachten over facturen en de (snelheid) van afhandeling daarvan zijn punten die we moeten verbeteren. 37


Strategie op Regio-, Business Unit en Support niveau

Recycling & Treatment Voor het onderdeel Recycling & Treatment was in 2010 een strategische focus op assetmanagement en groei in recyclables van groot belang, en dat blijft zo in 2011. In het afgelopen jaar kon SITA tevreden vaststellen dat de op de Nederlandse grens gelegen AfvalEnergieCentrale EVI Coevorden (minderheidsdeelname) het gehele jaar operationeel was. Voor 2011 is het uitzicht op de ingebruikname van de nieuwe installatie ReEnergy BAVIRO in Roosendaal en op de sorteerinstallatie van kunststof verpakkingen in Rotterdam. Met het oog op de samenwerking binnen SITA NEWS ontwikkelde Recycling & Treatment plannen voor het optimaliseren van de recycling van hout, organisch afval, glas, papier en verpakkingen. Afvalstroommanagement Voor de supportafdeling Afvalstroomma38 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

nagement zijn het verzorgen van vollast voor onze installaties en groei in recycling de belangrijkste strategische doelen. Ondanks overcapaciteit en volumedruk op de afvalmarkt is de capaciteit van onze AfvalEnergieCentrales uitstekend benut door goed contractmanagement, rerouting, import en focus op nieuwe afvalstromen. Gelijktijdig is veel Nederlands kunststof verpakkingsmateriaal voor sortering gestuurd naar installaties van SITA Duitsland. In de loop van 2011 zal deze stroom worden omgebogen naar de nieuwe installatie in Rotterdam. Sales & Operations De belangrijkste strategische doelen van Sales & Operations zijn klantgerichtheid, verdere organische groei, focus op de SAP-ERP implementatie en veiligheid. In het afgelopen jaar hebben de voorbereidingen van de implementatie van SAP veel interne capaciteit in beslag genomen. Sales & Operations is georganiseerd vanuit vijf Regio’s, verdeeld over Nederland en drie Business Units.

SITA was succesvol op de markt met een duurzame positionering. Zo werd het Green Label positief ontvangen door onze klanten, waarna in de loop van 2010 twee donaties konden worden gedaan. In Nederland werden veel nieuwe klanten verkregen en bestaande contracten verlengd. Hoewel de marge onder druk stond, is de omzet ten opzichte van 2009 toegenomen. Veiligheid is één van onze topprioriteiten (zie pagina 69). Voor 2011 zal (in navolging van het succes bij SITA in Duitsland) een training (en herijking) van de commerciële organisatie plaats vinden die gericht is op het verbeteren van de klantgerichtheid, de klantloyaliteit en de verkoopresultaten. Daarnaast staan beter containermanagement, het harmoniseren van on-boardcomputer trajecten en innovatiesessies op de agenda.

Evaluatie doelstellingen 2010

Voor 2010 had SITA zich een aantal hoofddoelen gesteld. Zo wilde de onderneming: Gelijke financiële resultaten Minstens even tevreden klanten. In 2010 nemen we nog genoegen met een ruime zeven, maar we werken hard naar een acht toe

7,5

Een nog verdergaande bijdrage aan het verminderen van uitstoot van CO₂: Via verdergaande recycling en productie van secundaire grondstoffen waardoor inzet van primaire grondstoffen wordt voorkomen Door het brandstofverbruik van onze vrachtwagens met 5% te verminderen, bij een gelijkblijvend productievolume Verdere verlaging van het aantal ongevallen, wat blijkt uit een lagere AFR van 12,5 en stabilisering van de ASR op 0,40. (De ASR doelstelling is in de loop van 2010 aangepast naar 0,55)

Het oplossen van 80% van de non compliances en risks die op 1 augustus 2009 bekend waren. (De openstaande punten hebben geen grote milieu-impact)

Door materiaalhergebruik stegen de vermeden emissies in de keten met 23%. Het brandstofverbruik daalde met 2,3%

(doelstelling niet gerealiseerd)

AFR niet gehaald (14,9), ASR gehaald (0,47) Bijna 50% is opgelost

(doelstelling niet gerealiseerd)

Onze hoofddoelstellingen voor 2011

Voor het komende jaar gaat SITA in Nederland voor: Duurzame financiële resultaten oo Handhaving van de omzet en een stijging van de EBIT Duurzame klantrelaties oo Een hogere klantentevredenheid (7,7) door acties uit te voeren die deze indicator bepalen Duurzame prestaties oo Invoering van certificering van de CO₂footprint oo Vermindering van de hoeveelheid aan transport gekoppelde CO₂ per ton afval met 8,75% ten opzichte van het

referentiejaar 2009. Dit aan de hand van het programma (Roadmap) Duurzaam Wagenpark oo Verbetering van het percentage nuttige toepassing van de ingezamelde en te verwerken hoeveelheid afvalstoffen van 77% in 2009 naar 85% aan het einde van 2011 Vitale en gemotiveerde medewerkers oo Vermindering van het ziekteverzuim naar 5,25% (eind 2011) oo Verlaging van de Accident Frequency Rate van 14,9 naar 12,5 (eind 2011)

39

Business: Fast Food Service

Jo sempels:

“duurzame samenwerking juist voor lange termijn essentieel”


41

Over samenwerken en het voortouw nemen “Als marktleider hebben we een voorbeeldfunctie. Die willen we ook met verve vervullen. Dat betekent dat we duurzame dingen doen én dat we daar meer aandacht voor willen creëren. Zodat ook andere ondernemingen worden aangespoord om te verbeteren. Ook zij ervaren dat de consument waarde hecht aan een duurzame benadering en zullen ons goede voorbeeld volgen.” “Van onze partners verwachten we vooral dat ze transparant opereren, meedenken en initiatief nemen. Net als McDonald’s moeten ze duurzaamheid willen integreren in de dagelijkse praktijk. We merken dat er veel aandacht is voor duurzamer, slimmer en efficiënter werken in de hele keten. We hoeven daarom niet aan te jagen. McDonald’s waardeert de specialismen van al haar partners en staat open voor hun initiatieven. Hieruit ontstaan gezamenlijke kansen, en wel op allerlei terreinen. Denk maar aan slimmer voorraadbeheer met optimalere routes als resultaat. Of het beleid ten aanzien van leveranciers: landbouw en veeteelt met oog voor duurzaamheid, kwaliteit en veiligheid.” “Als het specifiek gaat om ons afval, staan ‘reduce’, ‘re-use’ en ‘recycle’ centraal. Daarbij benutten we de expertise van onze partners, in het bijzonder SITA en de Stichting Nederland Schoon. Belangrijke thema’s zijn onder meer het bestrijden van zwerfafval en het zo goed mogelijk scheiden van de verschillende stromen uit onze restaurants. McDonald’s was het eerste bedrijf met een eigen systeem voor het gescheiden ophalen en recyclen van afval, nu in zes verschillende stromen. Die we liefst ook hergebruiken, zeg maar ‘re-usen’. Zoals van de stroom die wij keukenverspil noemen. Dit niet verkochte voedsel wordt vergist waardoor biogas ontstaat voor elektriciteitsproductie. De compost na vergisting gaat naar tuincentra en agrariërs. Al met al hebben we als duurzaam bedrijf de laatste decennia een grote reputatie opgebouwd, iets waar we samen met onze partners trots op zijn.” Over duurzaamheid “Er is geen ontkomen aan dat we duurzaam, en steeds duurzamer, gaan opereren. Consumenten gaan steeds meer hun keuzes baseren op hoe een onderneming, 42 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

Jo Sempels algemeen directeur McDonald’s Nederland

of een merk, maatschappelijk verantwoord onderneemt. Die trend sluit goed aan op onze duurzaamheidsfilosofie die overigens zijn oorsprong al heeft in 1955. Onze oprichter Ray Kroc vond toen al dat de onderneming iets terug moest doen voor de samenleving waarin ze actief is.” “Die inzet van Ray Kroc is inmiddels geëvolueerd tot een benadering die zich het beste laat verwoorden door de verschuiving van ‘doing less harm’, naar ‘doing more good’. Een motto dat we op verschillende manieren, breed in de onderneming, in de praktijk brengen. Van ons afvalsysteem tot groene energie, van ons assortiment tot aan de bijdrage aan het Ronald McDonald Kinderfonds.”

aan het Happy Meal en kunnen onze consumenten steeds verantwoordere keuzes maken, zoals voor salades.” “Minder bekend is onze inzet om onze CO₂-emissie te beperken en dat we geheel zijn overgegaan op groen gas en groene stroom. Hetzelfde geldt voor onze aanpak van afval. Een illustratie hiervan is dat we foamverpakkingen vervingen door verpakkingen van karton. Maar denk ook aan het reduceren van afval bij grootverbruik. Zo werd Coca-Cola vroeger aangevoerd in een verpakking van 20 liter en nu in een verpakking van 250 liter, die bovendien volledig gerecycled wordt. Bovendien intensiveren we onze aanpak om zwerfafval tegen te gaan.“

Over duurzame speerpunten “Het Kinderfonds is een van onze bekendste activiteiten in het kader van ‘giving back to the community’. We doen overigens veel meer, zoals via lokale sportsponsoring, en dat maakt dat we bekend staan als een maatschappelijk betrokken onderneming. Ook weten veel mensen dat we aandacht besteden aan ons assortiment. Zo kijken we naar ‘portionsizes’, is er fruit toegevoegd

Over de betekenis van een leidende positie “Als toonaangevende multinational hebben we invloed. We hebben daarmee een positie om een belangrijk issue ook écht belangrijk te maken. Om bij iedereen de relevantie van duurzaamheid te onderstrepen en daarmee mensen te mobiliseren. Dat gaan we meer en meer uitdragen, samen met onze partners.”

SITA in Nederland

sociaal 43

sita in nederland: sociaal

Verbinden en perspectief ontwikkelen De markt stelt ons voor uitdagingen op korte en lange termijn. Om het huidige concurrentievoordeel te behouden, is vooral gestuurd op het bewaken van kosten, het verbeteren van de efficiency en het verhogen van flexibiliteit en slagvaardigheid. In 2010 is de basis gelegd voor de ontwikkeling van een integrale visie op de lange termijnontwikkeling van medewerkers en de organisatie. Voor 2011 ligt daarom de focus op het leiderschap in de onderneming. Het centrale thema is ‘verbinden’ en ‘het ontwikkelen van perspectief’.

Duurzame inzet volgens SITA

oo Aandacht voor gezondheid en welzijn oo Gebruik maken van de kwaliteiten van medewerkers oo De juiste persoon op de juiste plek, nu en later oo Het aantrekken en ontwikkelen van talenten


N

iet alleen de economie, de concurrentie in de markt en de noodzakelijke bijdrage aan een duurzamere wereld stellen eisen aan de organisatie. Ook de demografische ontwikkelingen in de samenleving en de demografische opbouw van de onderneming vragen om een lange termijnvisie. Zo blijkt uit een analyse dat over vijf tot tien jaar een aanzienlijke uitstroom (circa 20%) van pensioengerechtigde medewerkers kan worden verwacht. De visie van SITA op de toekomstige samenstelling van de organisatie heeft vanzelfsprekend alles te maken met de ontwikkeling van afvalmanagement als professie. Afvalinzameling en –verwerking innoveren voortdurend en worden steeds kennisintensiever. Goed opgeleide vakmensen zijn nodig, evenals deskundigen die oplossingen kunnen bieden op het gebied van techniek en de omgang met afval- en grondstoffen. Enerzijds moeten deze professionals worden behouden en zich kunnen ontwikkelen, anderzijds moet SITA een aantrekkelijkere positie innemen op de arbeidsmarkt voor nieuwe medewerkers. SITA is van mening dat ze medewerkers veel te bieden heeft, ook ten opzichte van vergelijkbare ondernemingen. Om dit meer onder de aandacht te brengen, onderhouden we nauwe contacten met opleidings-

centra, zoals de ROC’s. Daarnaast namen we in 2010 de eerste initiatieven om het werken in de branche, en in het bijzonder het beroep van chauffeur, te promoten. Zo lieten we een voorlichtingsvideo maken om potentiële nieuwe chauffeurs enthousiast te maken voor deze functie binnen SITA. De aanpak van SITA werd bovendien door diverse media zo interessant gevonden dat ze er – vaak aan de hand van interviews met SITA-medewerkers – aandacht aan besteedden. Rol van HR De rol van de afdeling Human Resources (HR) is hierin cruciaal. Het is deze afdeling die staat voor de factoren factor mens en organisatie. Tegen de achtergrond van het besef dat medewerkers de succesfactor vormen van de onderneming, wil de afdeling HR faciliteren, maar ook initiëren. Een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor de HR-managers, verspreid over het land in de Regio’s en Business Units.

Arbeidsmarkt en organisatie

SITA had in de Randstad in 2010 meer moeite heeft om kwalitatief goede medewerkers (chauffeurs) te werven dan

in andere delen van het land. Behalve op ervaren chauffeurs richt SITA zich in de werving ook op jongere mensen en zij-instromers voor andere functies. De onderneming heeft voor deze doelgroepen geïnvesteerd in een adequate opleidingsorganisatie en biedt zo deze medewerkers een interessant carrièreperspectief. In de basis begint een professionele, duurzame organisatie bij zorgvuldige en verantwoorde selectie van medewerkers. Behalve deskundigheid vraagt SITA ook motivatie. Hierom is in 2010 de training ‘Voeren van selectiegesprekken’ verder ontwikkeld. In het najaar zijn onze middle managers getraind om ze beter in staat te stellen een potentiële medewerker te beoordelen en daardoor de kwaliteit van nieuwe instroom te verhogen. Behalve dat aspecten als gespreksvaardigheden en interviewtechnieken deel uitmaken van de training, zijn ook de ethische codes van SUEZ ENVIRONNEMENT en GDF SUEZ (zie pagina 56) hierin opgenomen. Naast een capaciteitentest maakt ook een vragenlijst rond persoonlijkheid deel uit van de selectie van medewerkers. Werkervaringsplekken Samen met het gespecialiseerde bedrijf Aanbeeld heeft SITA Recycling Rotterdam tien langdurig werklozen aan een werkervaringsplek geholpen. Een dergelijk traject is bedoeld om mensen die langdurig in de bijstand zitten, werkervaring te laten op doen en in het werkritme te laten komen.

Duurzame inzet

SITA’s visie op duurzame inzet van de eigen medewerkers en de organisatie, kent twee hoofdlijnen. De eerste hoofdlijn is die waarbij medewerkers op een veilige en gezonde wijze hun werk kunnen doen en zich professioneel kunnen ontwikkelen. De tweede hoofdlijn is die waarbij medewerkers met elkaar worden verbonden en hierdoor gefaciliteerd worden om de onderlinge samenwerking te optimaliseren. Op beide hoofdlijnen zijn in 2010 acties ondernomen. ‘Gezond je pensioen halen’ Werken in de afvalsector vraagt verschil-

lende vormen van inspanning. Terwijl van de ene groep dagelijks veel fysieke inzet wordt gevraagd, inclusief alertheid in situaties met een verhoogd (verkeers)veiligheidrisico, kent het andere deel een meer ‘zittend’ beroep waarbij een beroep wordt gedaan op onder meer stressbestendigheid. Onder het veelgehoorde motto dat elke medewerker ‘gezond aan zijn pensioen moet kunnen beginnen’, initieert SITA acties rond gezond leven en werken. Onder de titel SITA Vitaal vallen alle gezonde en sportieve acties, waarvan ‘Appeltje Eitje’ het grootste project is. Het gaat hier om een jaarprogramma waarin medewerkers worden begeleid in het sportief bewegen, gezonder eten en stoppen met roken. In 2010 werd Appeltje Eitje gestart in de Regio Randstad-Zuid, dit nadat een jaar eerder in de Regio Zuid (Helmond en Venlo) sprake was geweest van een succesvolle primeur. In 2011 gaat Appeltje Eitje van start in de Regio Noord en bij de Business Unit Inzameling Gevaarlijk Afval in Veendam. De overige Regio’s en Business Units volgen daarna. Het doel van Appeltje Eitje is dat medewerkers vitaler en energieker hun werk kunnen doen, langer fit blijven en niet (of minder) ziek worden. Omdat het project in groepsverband wordt gedaan, draagt het ook bij aan het saamhorigheidsgevoel op de locaties, afdelingen en zelfs Regio’s. Verzuimmanagement Mochten medewerkers toch verzuimen, dan kunnen ze bij SITA rekenen op een begeleiding waarbij vooral gekozen is voor een aanpak via ‘de lijn’. Zo zijn in 2010 de locatieleiders verantwoordelijk gemaakt voor verzuimbegeleiding. Deze volgden hiervoor onder meer de training ‘Voeren van verzuimgesprekken’. Gedurende het afgelopen jaar bleek dat de verdere professionalisering en aanpak van het verzuimmanagement vruchten afwerpt. Bedrijfsartsen geven aan dat overleg met het lokale management en met de HR-managers efficiënt en soepel verloopt. Leidinggevenden en medewerkers zijn steeds meer met elkaar in gesprek over (preventie van) verzuim. Om dit te stimuleren, hebben we in 2010 bij wijze van pilot een interactieve show gelanceerd. Gedurende twee uur worden 45

Ondersteuning bij ziekte

SITA en haar medewerkers hebben er belang bij dat verzuim van medewerkers zo kort mogelijk duurt of wordt voorkomen. Zieke collega’s kunnen daarom rekenen op extra ondersteuning, waaronder inspanning om te komen tot een eerdere medische behandeling via de zorgverzekeraar waarmee SITA een collectief contract heeft.

medewerkers hierin meegevoerd in de wereld van inzetbaarheid versus verzuim. Hierbij krijgen ze op een positieve wijze praktische en structurele oplossingen aangereikt. Terwijl op de eigen verantwoordelijkheid wordt gewezen, benadrukken we de waarde van gezond, en daarmee plezierig werken. Bindend leiderschap Een soepel functionerende organisatie ontstaat als mensen met elkaar in verbinding staan. Om hier vorm aan te geven, heeft SITA extra aandacht besteed aan het thema ‘Leiderschap’. Door de SITA Academie (zie hieronder) zijn hiervoor verschillende hulpmiddelen ontwikkeld en worden trainingen aangeboden. Het assortiment van de SITA Academie omvat ook een training Projectmanagement en een training Effectivi-tijd (time-management). Om te ondersteunen bij coaching, presenteren, vergaderen en beoordelen zijn verschillende praktische instrumenten ontwikkeld.

Duurzame ontwikkeling

Bekendheid SITA Academie

In de drie jaar van haar bestaan heeft de SITA Academie een vaste plaats verworven. Naast de interne waardering is er ook extern belangstelling van andere ondernemingen voor de gekozen aanpak en structuur. Ook vanuit de vakpers (opleidingen) is belangstelling getoond. In 2010 heeft SITA hierover gepubliceerd en ook in 2011 staat een publicatie in een gerenommeerd magazine op stapel. 46 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

SITA vindt de ontwikkeling van haar medewerkers van groot belang. Dit vanwege de ontwikkeling van ons vak en de dynamiek en competitie in de markt: omstandigheden waarin onze medewerkers het onderscheid kunnen maken, en waarin het gezamenlijk creëren van toegevoegde waarde essentieel is. Een belangrijke rol is hierbij weggelegd voor de SITA Academie. Deze opleidingskoepel is van belang voor de strategische ontwikkeling van de onderneming. In 2010 was de focus meer en meer gericht op duurzaam leren. Dat betekent dat kennis te allen tijde, tijds- en plaatsonafhankelijk wordt aangeboden. Binnen leeractiviteiten richten we ons vooral op het trainen van vaardigheden en inzicht in houding. Sales vanuit visie op duurzaamheid Kenmerkend voor de visie van SITA op haar toegevoegde waarde is de vernieuwde Salestraining. Deze lanceerden wij in 2010. Duurzaam afvalmanagement kan daarbij natuurlijk niet ontbreken. Behalve uit het enthousiasme van medewerkers bleek het

succes van deze training onder meer uit de reacties van klanten. Klanten zien onze verkopers steeds meer als gesprekspartners. In 2011 zal deze training in alle Regio’s en Business Units worden gegeven. In 2010 is via de SITA Academie Sales Afvaldagen aandacht besteed aan het integraal verkopen van producten en diensten. Deze dagen vinden zes keer per jaar plaats en heeft zijn focus op de zo volledig mogelijke advisering van onze medewerkers aan klanten, waarbij de laatste ontwikkelingen worden meegenomen. Het Nieuwe Rijden Binnen de SITA Academie kent SITA het Instituut voor Vakbekwaamheid. Dit is opgericht naar aanleiding van de Europese richtlijn rond nascholing van Beroepschauffeurs. Voor het Instituut heeft SITA drie eigen gecertificeerde rijinstructeurs en een lesvoertuig. In 2010 volgden maar liefst 280 chauffeurs de rijvaardigheidstraining Het Nieuwe Rijden. Vanwege de professionele uitdaging en een zeker competitief element blijkt de motivatie hiervoor groot. En meer dan dat: de te halen gemiddelde brandstofbeparing is tien procent. In 2011 zal de training verder worden gegeven. Binnen het Instituut wordt ook de training Vorkheftruck gegeven. Deze training is in 2010 gecertificeerd. In 2011 staan de trainingen Digitale Tachograaf en Veilig werken met Afzetsystemen op het programma. Het Instituut is ge-audit door CBR-CCV met een positief resultaat. Laaggeletterdheid Net als in 2009 en voorgaande jaren is in 2010 aandacht besteed aan laaggeletterdheid van medewerkers. Een minimale taalvaardigheid is van belang om goed én veilig het werk te kunnen doen, maar ook om volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving. Zo zijn in 2010 verschillende individuele taaltrajecten gestart. Voor 2011 staan nieuwe 1-op-1 trajecten op stapel. Talent Management In 2010 is gericht gekeken naar het po-


280 aantal Chauffeurs dat de rijvaardigheidstraining het nieuwe rijden heeft gevolgd.

5,3% In 2010 daalde het ziekteverzuim verder van 5,4 naar 5,3%.

tentieel aan talent in de organisatie, met name op het gebied van Sales en Management. Daarbij is gebruik gemaakt van een talent scan om potenties van medewerkers te ontdekken. Doel is om vanaf 2011 op individuele basis talentvolle medewerkers extra te ontwikkelen, en daarmee de kwaliteit van de organisatie te versterken. Diversiteit Diversiteit is een thema dat binnen SITA in toenemende mate aan belang wint. Binnen SUEZ ENVIRONNEMENT en GDF SUEZ wordt er ruimschoots aandacht aan besteed; zo nam SITA in Nederland in 2009 deel aan

het diversiteitsonderzoek dat concernbreed werd gehouden. Weliswaar is SITA in Nederland al een redelijke dwarsdoorsnede van de samenleving, maar wel zal meer aandacht gegeven worden aan het vergroten van het aantal vrouwelijke medewerkers.

Opleiden en ontwikkelen in cijfers

2010

2009

2008

Aantal opleidingsmomenten

3.176

1.462

2.080

Aantal deelnemers

1.194

983

1.181

19.155

16.117

24.756

Aantal opleidingsuren

Het aantal opleidingsmomenten en het aantal opleidingsuren zijn in 2010 aanzienlijk gestegen als gevolg van de introductie van SAP. 47


Medewerkers in cijfers (per 31-12-2010)

2010 Totaal aantal medewerkers

2009

2008

2.220

2.241

2.473

174/180

133/366

356/349

Gemiddelde leeftijd in jaren

43,1

42,9

42,1

Gemiddeld aantal dienstjaren

13,4

12,1

11,3

Aantal in dienst/uit dienst

man/vrouw verdeling (%)

85,9/14,1

85,9/14,1

86,3/13,7

Parttime/fulltime werkende mannen

113/1794

115/1800

117/1996

183/130

201/125

221/139

5,3

5,4

6,2

Parttime/fulltime werkende vrouwen Ziekteverzuim (%)

Met name door efficiencyverbeteringen hebben wij de afgelopen jaren ons personeelsbestand kunnen beperken bij een vergelijkbare omzet. Punt van aandacht is de geleidelijk stijgende gemiddelde leeftijd van onze medewerkers. Het ziekteverzuimpercentage is wat ons betreft nog steeds te hoog maar toont wel een dalende trend (2007: 7,1%). 48 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

In 2010 had 2% van onze medewerkers een andere nationaliteit dan de Nederlandse. Bij SITA in Nederland waren in 2010 medewerkers met 19 verschillende nationaliteiten (inclusief de Nederlandse) actief.

medezeggenschap De ondernemingsraad (OR) vertegenwoordigt de medewerkers en de onderneming. Zij overlegt meerdere keren per jaar onderling en met de directie.

E

en belangrijk punt van overleg was de vervanging van het automatiseringssysteem (SAP) waarmee SITA in 2010 de fase van implementatie bereikte. Dit nieuwe systeem moet het merendeel van de bedrijfsactiviteiten gaan managen. De ondernemingsraad stelde een klankbordgroep in, bestaande uit OR-leden die op verschillende niveaus binnen het bedrijf werken. Zij overleggen met het implementatieteam over onder meer de impact van het systeem op de werkwijze van en de opleidingen voor medewerkers. Ook overlegde de OR in vakcommissies waarbij een specialist vanuit SITA aanwezig was. De volgende drie commissies voerden in 2010 overleg: oo Commissie Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu (VGWM): voerde overleg met onder anderen de manager Veiligheid en Arbo SITA in Nederland en

de Arbodienst van SITA in Nederland; oo Commissie Sociaal Beleid (SB): voerde overleg met de directeur HR Nederland en de afdeling Opleidingen; oo Commissie Financiën en Organisatie (F&O): voerde overleg met de directeur Financiën Nederland. De belangrijkste onderwerpen in de Commissie VGWM waren de arbowet, de arbocatalogus, gezondheid op het werk, arbeidstijd en groepsveiligheid. De Commissie SB kende als belangrijkste speerpunten duurzame inzetbaarheid van medewerkers, de levensloopregeling, loon bij arbeidsongeschiktheid en ouderdomspensioen. De commissie F&O heeft de financiële resultaten en de ontwikkeling daarvan besproken. Overige onderwerpen waren onder meer: oo De 48-urige werkweek;

oo Aanpassing PMS (beoordelingssystematiek) medewerkers in het SITA Loongebouw; oo Uitbreiding van activiteiten in Rotterdam met de bouw van een sorteerinstallatie voor kunststoffen; oo De voortgang van de bouw van de nieuwe AfvalEnergieCentrale ReEnergy BAVIRO in Roosendaal; oo Aanpassingen van personele regelingen: zakelijke kilometers, verhuiskostenregeling, levensloopregeling, ziektekostenverzekering en regeling studiefaciliteiten; oo Mogelijke gevolgen van de invoering van de nieuwe fiscale werkkostenregeling; oo Het gezondheidsbeleid en daarmee samenhangend de aanschaf van Automatische Externe Defibrillatoren (AED’s); oo De uitbreiding van de nachtelijke inzameling van bedrijfsafval. 49


Portefeuille: ruimte, milieu en grondzaken gemeente arnhem

Margreet van Gastel:

“Duurzame energie maakt energie vrij”

Over samenwerken en verrast worden “Als gemeente doen we natuurlijk ons best het goede voorbeeld te geven. Zo streven we naar een bezuiniging van 300.000 euro op onze jaarlijkse energienota, maar onze kansen liggen natuurlijk vooral bij het faciliteren en stimuleren van anderen. En natuurlijk zoeken we naar draagvlak. Onder onze bewoners, onder onze bedrijven en met andere partijen in de regio. We hebben nu een tankpunt voor groen gas en moeten nu samen zoeken naar de mogelijkheid om een vergistingsinstallatie in de directe omgeving te realiseren.”

Onze ambitie hebben we neergelegd in het programma Arnhem Energiestad 20112014. Dit programma telt onder meer veertig maatregelen, van zonne-energie tot milieuzonering, van stadswarmte tot waterstof en eerlijke handel. Een unieke maatregel is dat we van alle panden in onze gemeente een warmtescan hebben laten maken. Zo wordt zichtbaar waar energie wordt gelekt. Het idee is dat we nu met het lokale bedrijfsleven, daar waar zinvol, de eigenaren van die panden gaan helpen om hun panden beter te isoleren.”

“Als gemeente zijn we klant bij SITA en ik moet zeggen dat het me heeft verrast hoe medewerkers meedenken en hoe groot de maatschappelijke betrokkenheid van de onderneming als geheel is. Als bestuurder is het prettig te ervaren dat ze zich enorm inzetten voor afvalscheiding en een schone gemeente. Ik heb dat overigens ook persoonlijk en aan den lijve mogen ervaren toen ik een dag mee mocht op de vuilniswagen. Ik heb zo’n respect gekregen voor de mannen en vrouwen achter de wagen! Wat een werk en wat een motivatie!”

“In het kader van duurzaamheid vind ik overigens dat we nog te weinig aandacht hebben voor onze bodem, zowel vanwege eventuele vervuiling als door alle infrastructuur die we hier in aanbrengen. We hebben die bodem in de toekomst meer dan ooit nodig voor diverse functies, bijvoorbeeld voor warmte-/koude-opslag, vanwege het gebruik van aardwarmte en om ondergronds te bouwen zoals we in Arnhem hebben gedaan met onze Dans Academie. Wat mij betreft, gaan we op een andere manier naar onze bodem kijken en is het tijd voor ruimtelijke ordening ondergronds.”

Over duurzaamheid “Arnhem wil een groene, creatieve stad zijn.

Over duurzame speerpunten “De kern van ons nieuwe programma is dat 51

Margreet van Gastel wethouder RUIMTE, MILIEU EN GRONDZAKEN in Arnhem

“Willen we bereiken wat we beogen, dan moeten we nu werken aan korte termijndoelen”.

we Arnhem de energiestad van Nederland maken, een lichtend voorbeeld. Daarmee is energiebesparing en duurzame energie ons speerpunt, enerzijds omdat het nodig is gezien de klimaat- en grondstoffenproblematiek, maar vooral ook omdat het kansen creëert en innovatie stimuleert. Je zou kunnen zeggen dat door van energie ons speerpunt te maken, er energie vrijkomt.” Over leidend willen zijn “Echt een voorbeeld willen zijn, kan alleen door dingen te doen. Hoeveel plannen zijn er niet gemaakt waarbij doelen voor over


tientallen jaren, zeg 2040, worden gesteld? Dat is dan toch niet meer dan een legitimatie om achterover te gaan hangen?! Willen we bereiken wat we beogen, dan moeten we nu werken aan korte termijndoelen om uiteindelijk die stip aan de horizon van het jaar 2040 te kunnen bereiken.” “Overigens is het ook zo dat Arnhem niet voor het eerst een voorbeeldige rol heeft als het gaat om het goed omgaan met energie. Al ruim zestig jaar kent Arnhem de elektrische trolleybus, dat is duurzaam openbaar vervoer ‘avant la lettre’.”

SITA in Nederland

maatschappij 53

sita in nederland: maatschappij

op zoek naar dialoog Het thema van dit jaarverslag straalt al uit dat SITA de dialoog zoekt (en vindt) met allerlei partners en partijen in de samenleving. Dat is van belang in het kader van ons streven om een maximale bijdrage te leveren aan een duurzame omgang met afval en grond-, brand- en bouwstoffen. Wij denken daar in te kunnen ‘helpen’, maar we willen ook graag geholpen worden. Met visies, kennis, overtuigingen en ervaringen. Kortom: we gaan pro-actief het gesprek aan met klanten, medewerkers, overheden en politiek, aandeelhouders, media, leveranciers, omwonenden van locaties en installaties, belangenorganisaties en andere stakeholders.

S

takeholdercontact en -management vinden plaats in de hele organisatie. Het duurzaamheidverslag is al jaren dé methode voor SITA om zich op een transparante manier te verantwoorden aan haar stakeholders. Voor het eerst doen we dat nu ook online waarmee we de mogelijkheid voor interactiviteit vergroten (zie www.sita.nl). SITA heeft de ambitie om nog beter in te spelen op wensen en behoeften van stakeholders. In 2011 willen we hier meer vorm aan geven aan de hand van de richtlijn voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen; ISO 26000. Doel is relaties nader te inventariseren, verder uit te werken en aan te gaan. Afval in een breed verband SITA treedt vaak op in een breder verband om niet alleen de belangen van de stakeholders te dienen, maar die van de gehele bedrijfstak. Daarom zijn vertegenwoordigers van de onderneming betrokken in verschillende overleggen. Zo neemt SITA op Europees niveau deel aan de Fédération Européenne des Activités du Déchet et de l’ENVIRONNEMENT (FEAD) en is op nationaal niveau lid van de branchevereniging Vereniging Afvalbedrijven (VA). Daarnaast zijn we lid van de ondernemersverenigingen


Transport en Logistiek Nederland (TLN) en VNO-NCW. Ook zijn we zeer betrokken bij de Stichting Maatschappij & Ondernemen (SMO). Medewerkers zijn vertegenwoordigd in commissies en werkgroepen van brancheorganisaties, zoals bijvoorbeeld de commissie REACH (Registratie, Evaluatie, Autorisatie en beperkingen van Chemische stoffen) van FEAD. Klanten SITA besteedde in 2010 veel aandacht aan haar klanten door brainstormsessies en marketingonderzoeken. Belangrijke onderwerpen waren duurzaamheid en transparantie. Ook schonk SITA aandacht aan het verbeteren van de klanttevredenheid. We hielden ook brainstormsessies over EcoDesign (zie pagina 22) en verzorgden voor klanten trainingen rond dit thema. Samenleving SITA schenkt gericht aandacht aan de communicatie met de omgeving van haar locaties en installaties. In 2010 dient als voorbeeld daarvan de communicatie rondom de ReEnergy BAVIRO-installatie. SITA hield voor de omwonenden informatiesessies en rondleidingen. Ook is er een website met informatie over de installatie (www.baviro.nl).

Van aandeelhouders tot overheden en NGO’s Voor aandeelhouders was vooral de duurzame groei ten tijde van en na de economische crisis van belang. Met overheden voerde SITA veel discussies, onder meer over de Europese kaderrichtlijn afvalstoffen in Nederland en de continuïteit en effectiviteit van de inzameling van kunststofverpakkingen. Ook sprak SITA met overheden over CO₂-accounting en levert SITA docenten bij cursussen afvalmanagement voor overheden. Met NGO’s hield SITA brainstormsessies over onder meer de verantwoordelijkheid van producenten voor hun verpakkingen en over het kwantificeren van duurzaamheid. Ook brachten vertegenwoordigers van deze NGO’s een bezoek aan een sorteerinstallatie in Duitsland. In november 2010 werd het Beneluxparlement (Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad (IPR)) ontvangen op de in aanbouw zijnde ReEnergy BAVIRO-installatie in Roosendaal. Het hoofdthema van de discussie was het belang van een gelijk speelveld voor duurzaam afvalmanagement.

Stakeholder

Stakeholder contact en management

Belangrijkste topics in 2010

Klanten

Klantcontacten door de commerciële organisatie

Duurzaamheid en transparantie

Marketingonderzoeken

Klanttevredenheid en loyaliteit

Brainstormsessies

EcoDesign

Aandeelhouder

rapportageverplichtingen

Duurzame groei na de crisis

Medewerkers, OR en vakbonden

Zie Medezeggenschap op pagina 49

O.a. veiligheid, 48-urige werkweek, SAP

Lokale omgeving

Locale communicatie rondom locaties van een bijzondere maatschappelijk interesse

De in aanbouw zijnde ReEnergy BAVIRO installatie in Roosendaal

Overheden

Regulier contact met wetgever en handhavers over vergunningaangelegenheden

Compliance

Wetgevingsontwikkelingen, o.a. themagewijs gecoördineerd door afdelingen zoals HSE, Juridische Zaken, HR , Strategie & Public Affairs. Europese dossiers via een EU Public Affairs groep van SUEZ ENVIRONNEMENT waarin SITA NEWS actief participeert. Veel standpunten worden ingebracht via brancheverenigingen. Bijdragen aan congressen en media-uitingen completeren het geheel

De implementatie van de gereviseerde Europese kaderrichtlijn afvalstoffen in Nederland De discussie over overheden die zich op de markt bewegen De continuïteit en effectiviteit van de inzameling van kunststof verpakkingen Position papers over uiteenlopende Europese zaken (bijvoorbeeld REACH) Toewerken naar standaardisatie CO₂ accounting binnen de afvalbranche door het EpE protocol Toeleveren docenten aan SBO-cursus Afvalmanagement voor overheden

Belangenorganisaties

Brainstormsessie Deelname in congressen en in panels

Producentenverantwoordelijkheid verpakkingen Kwantificeren van duurzaamheid door o.a. CO₂vergelijking van afvalovens (CE-studie i.o.v. SITA) Our Common Future 2.0: SITA als thematrekker ‘Afval’ van een vervolg op het Bruntlandrapport “Our Common Future” 55

Ethiek in de praktijk

Ethisch besef en ethisch handelen geldt voor alle organisaties als voorwaarde van bestaan. Binnen SITA en bij onze moederonderneming SUEZ ENVIRONNEMENT is ethiek sinds jaar en dag een belangrijk thema. De belangrijkste achtergrondgedachte is hierbij dat we verantwoordelijk worden voor het afval van onze klanten en dat die er op moeten kunnen vertrouwen dat we daar uitstekend mee omgaan. Behalve klanten moeten ook de overheid, onze medewerkers en alle andere stakeholders op de integere werkwijze van SITA kunnen rekenen. Een duidelijk ethisch richtsnoer vormt de basis voor deze werkwijze en borgt het in ons gestelde vertrouwen. In 2010 is het Ethisch Handvest van SITA vernieuwd. De vier centrale waarden zijn: oo ‘Gedrevenheid’; oo ‘Engagement’; oo ‘Durf’; oo ‘Verbondenheid’. Alle informatie over het nieuwe Ethisch Handvest en over ethiek in de praktijk is in het jaar 2010 onder de medewerkers verspreid. Het hogere management volgde een aanvullende training over praktisch ethisch gedrag. Nieuwe trainingen voor medewerkers en een communicatiecampagne over ethiek voor uitvoerende medewerkers zijn in voorbereiding. Deze zullen in het jaar 2011 worden gegeven en gehouden. Een van de directeuren heeft tevens de functie van Ethics Officer en is het interne aanspreekpunt voor zaken of voorvallen die het ethisch functioneren betreffen. Jaarlijks rapporteert SITA in Nederland over het ethisch handelen aan de aandeelhouder.

Bijzondere initiatieven SITA in Nederland opereert midden in de samenleving. Op vele fronten en niveaus zijn medewerkers in gesprek en dragen ze bij aan discussies. Deze inzet koesteren en enthousiasmeren we. Daarnaast waren er in 2010 verschillende andere acties die we ondernamen om de dialoog met onze stakeholders verder te ontwikkelen. In 2010 verscheen ook het boek ‘Ketens van Duurzaamheid’ door de Stichting Maatschappij en Onderneming (SMO), waarin vijf vooraanstaande ondernemingen hun visie geven op duurzaamheid: AkzoNobel, CocaCola, McDonald’s,


Tata Steel en SITA. De publicatie werd na een paneldiscussie in Milieupoort (Nieuws-poort) uitgereikt aan vertegenwoordigers vanuit de politiek en ministeries, zie ook het begin van dit jaarverslag (pagina 4). In de publicatie dragen we onze visie op integraal ketenbeheer uit. Want hoe meer afvalmanagement met de economische keten is verbonden, hoe meer afvalmanagement moet plaatsvinden bij andere stakeholders in de productie- en consumptieketen. Volgens Apenheul werden er in het Apeldoornse dierenpark circa 100.000 kleine PET-flesjes per jaar leeggedronken,

sita in nederland: maatschappij

waarna ze tot voor kort met het restafval werden ingenomen. Met Apenheul en Coca Cola introduceerde SITA speciale recyclingbakken, waardoor ook dit kunststof een tweede leven krijgt. SITA neemt sinds 2010 deel in een project van het bedrijf Logistiek zonder papier (LZP) om te komen tot papierloze grensoverschrijdende afvaltransporten. Chauffeurs hebben in deze proef de transportgegevens op een digitale informatiedrager bij zich, in plaats van in een papieren versie. Het project past moeiteloos in het eigen programma Paperless Cabin van SITA.

Sponsoring en donaties SITA zet haar betrokkenheid bij de samenleving op verschillende manieren om in daden of in klinkende munt. Medewerkers zijn vanuit de onderneming bij verschillende organisaties en projecten betrokken. In 2010 was sprake van sponsoring van een aantal voetbalclubs en doneerden we onder meer aan Haïti, het evenement Alpe d’Huzes, het Jeugdsportfonds en diverse kleinere en/of lokale charitatieve organisaties. SITA stelt onder meer materieel beschikbaar, zoals bijvoorbeeld voor oudpapierinzameling.

Transparantie Het Duurzaamheidsverslag over 2009 werd beloond met een 36e plaats in de Transparantie Benchmark van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. In het 16e jaarlijkse jaarverslagenonderzoek van bureau Scenter verwierven we de 17e plaats. Scenter onderzocht in 2010 de mate van transparantie onder 101 beursgenoteerde en niet-beursgenoteerde organisaties.

57

Business: bouw

Gerard van de Aast:

“We willen partners die ons wat te vertellen hebben”


59

Over kritisch samenwerken en initiatieven nemen “Nog niet zo lang geleden hebben we ons afvalmanagement opnieuw aanbesteed. Daarbij hebben we natuurlijk gelet op prijs, dat zal geen verrassing zijn. Maar we vergeleken ook de middelen en de aanpak van de verschillende dienstverleners vanuit duurzaamheidsoptiek. Uitgangspunt daarbij was, en is, dat we een partner zouden kiezen die ons wat te vertellen heeft en ons verder kan helpen. Daar zijn we nuchter in, maar ook kritisch. SITA heeft ons tot dusverre niet teleurgesteld. Niet alleen maken we gebruik van de kennis van deze partner om ons eigen werk te verbeteren, maar we krijgen ook de nodige gegevens op basis waarvan we kunnen sturen, en die we kunnen rapporteren zoals via ons duurzaamheidsverslag.” “In het algemeen heb ik wel zorgen over het duurzame imago van onze branche, al was het maar omdat we er belang bij hebben om jonge mensen te blijven interesseren voor een carrière in bouw en techniek. Bij VolkerWessels staan we open voor initiatieven om gezamenlijk te verbeteren en er over te vertellen. En nemen we zelf initiatieven, zoals met de stichting Bewuste Bouwers, die primair tot doel heeft de overlast van bouwplaatsen te minimaliseren en daarmee de reputatie van onze sector te verbeteren.” Over duurzaamheid “Duurzaam is de manier waarop we zaken doen. We doen het er niet even bij. We hebben het geïntegreerd in onze werkwijze en de benadering van projecten. Het is gewoon een uitstekende ondernemingsstrategie. Duurzaamheid is namelijk de motor, de drijvende kracht achter innovaties. En dat is dus niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor medewerkers, onze klanten, ons rendement, onze concurrentiekracht en ons onderscheidend vermogen. Anders gezegd: zonder een focus op duurzaamheid - het steeds beter willen doen - zouden we uiteindelijk achterop geraken.” “Duurzaamheid biedt ook allerlei marktkansen. Zo hebben we in Zeeuws Vlaanderen eerst de infrastructuur voor CO₂-levering aan de tuinbouw gerealiseerd en leveren we nu door deze pijpen CO₂. Onze belangrijkste eigen emissiebron is waarschijnlijk onze 60 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

Gerard van de Aast bestuursvoorzitter VolkerWessels

asfaltproductie waarin we de grootste van het land zijn. Hier hebben we net een nieuw procedé ontwikkeld waarmee we 30% energie besparen en we 100% hergebruik mogelijk maken. Over onderscheidend vermogen gesproken…” Over duurzame speerpunten “We hebben een behoorlijk aantal doelstellingen, zoals op het gebied van milieu, innovatie, het terugdringen van CO₂, ziekteverzuim, community investment, enzovoort. Cruciaal voor ons is dat we een goede werkgever zijn. En als ik af ga op het feit dat we landelijk bij de top 10 qua medewerkertevredenheid zitten, dan doen we dat goed. Het allerbelangrijkste is echter veiligheid, en vooral het bewustzijn op dit aspect. We zetten er weer zwaar op in om te zorgen dat onze mensen continu gewaar zijn van de risico’s die het werk met zich meebrengt.” “Als ik er nog een speerpunt mag uitlichten, dan wil ik ook community engagement noemen. Onder die noemer stimuleren en

steunen we medewerkers om betrokken te zijn in de samenleving en projecten te realiseren. Dat varieert van het opknappen van een manege in eigen land tot een buurthuis in Armenië. Deze projecten passen bij onze praktische en duidelijke benadering van duurzaamheid. En we laten zo zien, ook aan jonge mensen, dat we in de bouw een duurzame, verantwoordelijke rol kunnen en willen hebben.” Over de betekenis van een leidende rol “We weten drommels goed dat van alles wat wij doen, er nog heel veel zaken zijn die niet zo goed zijn voor het milieu. Doordat we er geen doekjes omwinden en er transparant over zijn, kunnen we ook laten zien dat het steeds beter gaat. Dat is belangrijk, maar gelijktijdig moeten we ook realistisch zijn. Wij zetten in het Westen maar hele kleine stapjes, die volledig wegvallen tegen de ontwikkelingen in landen als China en India. Het is mijn overtuiging dat we deze aarde pas echt beter met elkaar kunnen gaan beheren als er sprake is van voldoende welvaart voor iedereen.”

SITA in Nederland

milieu, gezondheid en veiligheid

61

sita in nederland: milieu, gezondheid en veiligheid

Beheren en beheersen Milieu heeft bij SITA twee betekenissen. De eerste heeft betrekking op de directe leefomgeving van mensen waarbij het draait om schoon en veilig. De tweede heeft een ‘globalere’ invulling: die van lucht, water en bodem. In beide betekenissen is goede zorg de essentie van ons werk. We streven dit na door afval volgens moderne standaarden in te zamelen en te verwerken tot secundaire grond- of bouwstof of basis voor energieopwekking. Daarmee leveren we een wezenlijke bijdrage aan een duurzame, schone en veilige samenleving.

G

oede zorg voor het milieu is meer dan alleen de essentie van ons werk. SITA draagt uit dat het een gezamenlijke verantwoordelijkheid is, te beginnen bij elke SITA-medewerker. Daarom komt milieu, en gelijktijdig het aspect veiligheid, prominent terug in het dagelijkse werk. Zowel via informele als formele structuren zoals werkoverleg, toolboxen en functioneringsgesprekken.

Borging van adequate zorg

De zorg die SITA vanzelfsprekend heeft voor de kwaliteit van de afvalinzameling en –verwerking, wordt ondersteund en omgeven door veel, soms complexe regelgeving. Om te garanderen dat afvalinzameling en -verwerking verantwoord gebeurt, is de afvalsector gebonden aan strikte weten regelgeving. Binnen SITA is het de afdeling Health, Safety & Environment die er mede op toeziet dat alle weten regelgeving op het gebied van milieu en veiligheid wordt nageleefd. Deze Supportafdeling ondersteunt, adviseert en controleert de operationele onderdelen. Het (lijn)management is eindverantwoordelijk voor naleving van de regels. Milieuvergunningen vormen de basis voor 62 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

de bescherming van het milieu. Daarbovenop heeft SITA het eigen milieuzorgsysteem ontwikkeld. Uitgangspunt is dat SITA vindt dat het op onderdelen beter kan en moet. Te denken valt aan meer brandstofen energiebesparing.

Inzamelen, verwerken en terugwinnen

Met haar milieubeleid wil SITA de belasting van de inzameling en bewerking/ toepassing van afval beperken en zoveel mogelijk verminderen. Efficiency is hier een belangrijke inzet, maar dat geldt ook voor de inventiviteit waarmee we afvalstoffen verwerken of weer toepassen als gronden/of brandstof. Een deel van ons afval wordt (verder) be- en verwerkt bij ondernemingen in binnen- en buitenland. Zo wordt gevaarlijk afval voor een groot deel verwerkt in Duitsland en België omdat de verwerkingscapaciteit voor deze stoffen in Nederland beperkt is. Midden 2011 neemt SITA in Rotterdam een nieuwe kunststofsorteerinstallatie in bedrijf waardoor we Nederlands kunststofafval in eigen land kunnen verwerken (zie vanaf pagina 14). Met het recyclen of hergebruiken van afvalstoffen (als grond- of brandstof) wordt

Ontwikkelingen in weten regelgeving

In 2010 is door de regering een wetsvoorstel ingediend ter wijziging van de Wet milieubeheer. Aanleiding is de Europese kaderrichtlijn afvalstoffen. Intentie van deze vernieuwde wetgeving is meer afvalpreventie, een efficiëntere omgang met schaarse grondstoffen en meer hergebruik van materialen. Opmerkelijk is de inbedding van de afvalverwerkingsladder (de ladder van Lansink) in de Europese wetgeving. Deze geeft overigens nu aan dat afval eerst moet worden voorkomen (preventie). Daarna volgen ‘voorbereiding van hergebruik’, ‘recycling’, andere nuttige toepassing waaronder ‘energieterugwinning’, en als laatste optie: ‘veilige verwijdering’.

in de keten een forse vermindering van de CO₂-emissie bereikt, meer dan met verbranden en storten. Recycling is dan ook een speerpunt in onze duurzaamheidsstrategie. Kenmerkend is dat SITA hierbij kiest voor bewezen technieken en toepassingen, hoewel we gelijktijdig oog hebben voor innovaties. In 2010 is de tendens naar hergebruik en benutting versterkt. Dit vindt zijn oorzaak in de stijgende grondstofprijzen, waardoor het terugwinnen van waardevolle materialen steeds rendabeler wordt. Dit gaat zelfs

zover dat oude stortplaatsen voor het erin opgeslagen materiaal worden afgegraven. SITA heeft het afgelopen jaar 67 kton afval uit oude stortplaatsen verwerkt om er energie uit terug te winnen. De schaarste aan brandstoffen is minder nijpend dan die van sommige grondstoffen, maar ook hier is de ontwikkeling naar duurzaamheid onmiskenbaar. AfvalEnergieCentrales wekken ongeveer de helft van hun energie op uit biologische materialen, waardoor zo’n 50% van de opgewekte stroom als groene stroom wordt beschouwd.

In het Landelijk AfvalbeheerPlan (Nederlandse beleidsplan voor afvalbeheer) zijn onder meer de volgende zaken opgenomen: oo versterken ontkoppeling BBP en afvalproductie: de totale afvalhoeveelheid mag de 68 MT in 2015 en 73 MT in 2021 niet te boven gaan; oo Afvalrecycling totaal naar 85% in 2015; oo Recycling van huishoudelijk afval van 51% (2006) naar 60% (2015); oo Recycling van kantoor-, winkel- en dienstenafval naar 60% (2015); oo Recycling van bouwen sloopafval naar 95% en Industrieel afval (nuttige toepassing 90%, waarvan ten minste 85% recycling); oo Optimaliseren energieterugwinning; oo Beperking hoeveelheid te verwijderen afval (geen brandbaar afval storten na 2010); oo Streven naar gelijk speelveld in EU, bevordering marktwerking en innovatie.

63


Milieubelasting Omgevingsvergunning

Op 1 oktober 2010 maakte de zogenoemde omgevingsvergunning zijn intrede (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, Wabo). Het gaat om een geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu. Omdat vergunningen nu voor onbepaalde tijd geldig zijn, is voor ondernemingen als SITA sprake van een daadwerkelijke vermindering in regelgeving.

De milieubelasting door of via SITA valt te herleiden naar onze kantoren, locaties, installaties en, niet in het minst, de (transport) middelen. Gelijktijdig resulteert de inzet van SITA voor recycling en nuttige toepassing ook in vermindering van de milieubelasting in de keten. Zie de tabel hiernaast. Emissies Transport en logistiek, waaronder de bijna 1.000 vrachtwagens, veroorzaken bij SITA emissies. In 2010 is 20 miljoen liter diesel verbruikt; een lichte daling per ingezameld tonnage ten opzichte van voorgaande jaren (zie onder). De belangrijkste, afzonderlijke bron van emissie naar de lucht is onze AfvalEnergieCentrale ReEnergy BAVIRO in Roosendaal. In deze installatie werd in 2010 58.684 ton afval verbrand, waarmee de doorzet met zo’n 2% toenam en een record werd gevestigd. De toename is het gevolg van het feit dat de installatie minimaal uit bedrijf was voor bijvoorbeeld gepland on-


derhoud. De vergunning biedt ruimte voor verwerking van maximaal 67.000 ton. De verbrandingswarmte wordt nuttig toegepast voor de eigen rookgasreinigingsinstallatie en gebouwen, en voor de verwarming van het nabijgeleden tuinkassencomplex. De geleverde hoeveelheid warmte voor de tuinkassen staat in 2010 gelijk aan 3,4 miljoen m3 aardgas. SITA ReEnergy maakt jaarlijks een eigen milieujaarverslag. In 2010 zijn geen nieuwe gevallen van bodemverontreiniging aangetroffen. Op de locatie in Hengelo is gestart met de monitoring van de natuurlijke afbraak van de VOCl-verontreiniging. In Almelo wordt de VOCl-verontreiniging gesaneerd door grondwater te onttrekken en te zuiveren. Er is bij SITA geen sprake van significante emissies van verontreinigingen naar water. De intensieve bemonstering in het verleden is bij veel vestigingen stopgezet of verminderd omdat de meetresultaten dit rechtvaardigen en de vergunning het toelaat.

Directe en indirecte emissie (kton CO₂)

Diesel Gas Elektriciteit Totaal

2010

2009

2008

57

56

58

6

4

5

9

8

8

72

68

71

Emissie ten gevolge van afvalverwerking in de keten (kton CO₂)

Storten Verbranden

2010

2009

2008

21

3

101

-9

-9

-8

Glas

-21

-19

-19

Hout

-50

-59

-77

Metaal

-23

-24

-24

-237

-177

-175

Plastic

-85

-58

-31

Overige

0

0

-8

Totaal

-404

-343

-241

Papier

CO₂-footprint De gevolgen van het werk van SITA voor het milieu zijn te kwantificeren in CO₂equivalenten. Het leidt tot een balans – de zogenaamde CO₂-footprint – op basis waarvan een oordeel gevormd kan worden over de duurzaamheidsprestatie van de onderneming. In de tabel hierboven zijn zowel de directe en indirecte CO₂-emissies van activiteiten van SITA opgenomen, als de emissies en vermeden emissies van de verwerking (en benutting/toepassing van afval) in de keten. Hoewel SITA in veel gevallen (slechts) een gedeelte van de keten voor haar rekening neemt, is er hier gekozen om de (vermeden) emissie in de gehele keten te rapporteren. Dit omdat er geen richtlijnen bestaan voor het toewijzen van emissies tussen de verschillende schakels van de keten en omdat onze sturing van stromen grote impact heeft op de CO₂-emissie in de keten.

weer aan het begin en einde van 2010). Door meer recycling van vooral plastic en papier is de vermeden emissie in de keten daarentegen sterk verbeterd. Zie de tabel hierboven.

Onze eigen CO₂-footprint is iets toegenomen met name door de toename van het gasverbruik (als gevolg van het koude

Aardgas Het gasverbruik is op vrijwel alle vestigingen sterk gestegen door de strenge

Elektriciteit Hoewel verbruik van elektriciteit minder van invloed is (ten opzichte van brandstofverbruik) op onze CO₂-footprint, is deze wel van belang. Het bedrijfsonderdeel ReEnergy neemt ruim 40 procent van het totale elektriciteitsverbruik van SITA in Nederland voor z’n rekening. In het ontwerp van de nieuwe ReEnergy BAVIRO (zie pagina 32) is ingezet op een zo laag mogelijk energieverbruik. Het elektriciteitsverbruik is toegenomen omdat met name op onze recyclinglocaties meer afval is verwerkt. Deze installaties zijn grootverbruikers in vergelijking met bijvoorbeeld onze overslaglocaties.

65

Leidingwater

Elektriciteit

Aardgas

Dieselolie

2010

2009

2008

Eenheid

TOTAAL

93.000

108.000

103.000

m³

ReEnergy

19.500

19.800

16.000

m³

Almelo

5.700

6.700

12.400

m³

TOTAAL

21.100

19.800

19.400

MWh

ReEnergy

8.100

8.150

8.200

MWh

Delft

1.356

1.045

900

MWh

Rotterdam

1.745

1.700

2.100

MWh

Groningen

645

627

810

MWh

Almelo

1.705

1.510

1.900

MWh

TOTAAL

2.434.000

1.820.000

2.064.000

m³

ReEnergy

1.306.000

1.154.000

1.280.000

m³

TOTAAL

20.000

19.900

20.500

m³

(incl. rode diesel en leaseverbruik)

Eind 2010 hebben we, samen met de Vereniging Parkmanagement Bedrijventerreinen (VPB) Emmen een vuilniswagen op aardgas in gebruik genomen. Rijden op aardgas kan tot wel 20% CO₂uitstoot besparen ten opzichte van reguliere vrachtwagens. De inzet van een inzamelvoertuig op aardgas maakt deel uit van een groter project van de ondernemersvereniging VPB Emmen en SITA om door duurzaam afvalmanagement de CO₂-uitstoot van bedrijventerrein Bargermeer in Emmen te verminderen en dit terrein CO₂neutraal te maken. Bargermeer is een van de grootste bedrijventerreinen van Noord-Oost Nederland.

winter aan het begin en eind van het jaar. Bij ReEnergy werd een deel van het afval bevroren aangeleverd en moest extra aardgas worden gebruikt om het afval te ontdooien. De toenamen in gasverbruik verklaart grotendeels onze toegenomen directe en indirecte emissie. Van de hoeveelheid aardgas die SITA in Nederland verbruikt, gaat ruim 60 procent naar ReEnergy. Als ReEnergy BAVIRO in gebruik wordt genomen daalt het verbruik naar verwachting met circa 1 miljoen m³. Dit met name omdat de warmte, die nodig is voor het rookgasreinigingsproces, uit het eigen verbrandingsproces wordt gehaald Diesel Het dieselverbruik per ingezameld tonnage is licht gedaald. Naast de al langer gehanteerde besparingsmethoden (re-routing en de inzet van boordcomputers) introduceerden we in 2010 Het Nieuwe Rijden en verbeterd bandenmanagement; de eerste effecten hiervan zien we terug. Duurzaam fleetmanagement De bijna duizend vrachtwagens van SITA verbruikten in 2010 twintig miljoen liter diesel. In de afgelopen jaren is al sprake


geweest van toegenomen efficiency, onder meer door route-optimalisatie. SITA is echter van mening dat er nog meer te verbeteren valt. oo Met HVC is in 2010 verder gewerkt aan de ontwikkeling van een hybride inzamelwagen. Dit project kunnen we in 2011 of 2012 afronden; oo In 2010 werd een nieuwe rioolinspectiewagen op aardgas besteld. Deze is begin 2011 afgeleverd. Vanwege het rijprofiel (combinatie van stationair draaien/van opdracht naar opdracht rijden) is dit, voor zover bekend, de eerste in Europa; oo Een aantal voertuigen dat niet uitgerust was met het allermodernste motormanagementsysteem, is voorzien van een moderne regelunit. Hiermee kan toch ook bij deze wagens op brandstof worden bespaard; oo Voor inzamelwagens van huishoudelijk afval is de regel dat ze bij aanschaf een zogenoemde EEV-motor hebben. Deze motoren voldoen aan strengere eisen dan de euro 5-norm.


Voorbeeldfunctie hoofdkantoor

De belasting vanuit het hoofdkantoor in Arnhem is beperkt. Toch zijn er – om het goede voorbeeld te geven - verschillende initiatieven genomen. Aan de hand hiervan is de CO₂-belasting vanuit het hoofdkantoor gedaald naar 558 ton. Het restant compenseert SITA via de Climate Neutral Group. Daarmee is het hoofdkantoor CO₂-neutraal. Enkele van de genomen maatregelen zijn: oo Het gescheiden inzamelen van papier, plastic, gft-afval, kca en restafval; oo De keuze voor ‘groene stroom’; oo De installatie van ecotoiletten; oo De installatie van waterbesparende kranen. En zowel in het hoofdkantoor als in andere vestigingen in Nederland is: oo De post ’groen’, wat betekent dat de CO₂-belasting van post wordt gecompenseerd; oo Is het print- en kopieerbeleid gericht op energiezuinige apparaten die dubbelzijdig afdrukken. 67


Aantal gerapporteerde milieu-incidenten en klachten

2010

2009

2008

2007

2006

2005

Brand / broei

21

14

24

23

22

24

Hydrauliek lekkage

24

28

17

39

55

64

Overig

23

31

25

32

31

31

Totaal

68

73

66

94

108

119

Milieuincidenten CO₂-prestatieladder en ISO 26000

In 2011 wil SITA haar CO₂-emissies extern laten verifiëren waarbij de CO₂-prestatieladder als uitgangspunt geldt. Daarnaast willen we op structurele basis vorm geven aan maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). We doen dit aan de hand van de nieuwe norm voor MVO: ISO 26000.

In 2010 deden zich geen grote milieuincidenten voor. Het aantal gerapporteerde incidenten is, na een eerdere sterke daling, de laatste jaren tamelijk constant. Ondanks het geïntensiveerde onderhoud blijft lekkage van hydrauliekslangen het meest voorkomend.

Sancties

Alle inspanningen ten spijt, gaat daar waar mensen werken, helaas wel eens iets mis. Zo is in 2010 door het bevoegd gezag een aantal sancties getroffen (en vaak ook weer ingetrokken) naar aanleiding van (vermeende) afwijkingen van vergunningen of regelgeving (non compliances). Nieuw in 2010: oo Voor het niet tijdig opstellen van een plan voor de realisatie van de brandbeveiliging bij SITA EcoService Almelo kreeg SITA een dwangsom opgelegd. Deze werd ingetrokken nadat de provincie het ingediende plan goedkeurde. De opslag van brandgevaarlijke stoffen is inmiddels aangepast en voldoet aan alle regels. De opslag van niet brandbare stoffen zal in juli 2011 gereed zijn. oo In verband met stofoverlast kreeg SITA Recycling Services Groningen een dwangsom aangezegd (€ 5.000 per overtreding). Technische en organisatorische maatregelen zijn inmiddels genomen om stofoverlast te voorkomen; oo Vanwege ongedierte en niet tijdige afvoer van afval kreeg SITA Recycling 68 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

Services Utrecht een dwangsom opgelegd van € 1.000 per overtreding. De ongediertebestrijding is geïntensiveerd. Daarnaast zijn er bouwkundige aanpassingen gepleegd. Hierdoor is er geen overlast meer. Afvoer van afval vindt nu plaats binnen de gestelde termijnen; oo SITA EcoService ontving twee maal een transactievoorstel vanwege vermeende overtreding van de eisen voor etikettering van gevaarlijk afval tijdens transport. In beide gevallen is het transactievoorstel geaccepteerd (in totaal € 5.300). Er is opnieuw instructie gegeven aan de chauffeurs om dergelijke overtredingen in de toekomst te voorkomen; oo Voor de wijze van opslag van betonslib accepteerde SITA Recycling Services Rotterdam een transactievoorstel van € 5.000. Betonslib wordt niet meer op deze wijze opgeslagen. Afgewikkeld in 2010: oo De dwangsom voor het niet correct opslaan van asbest bij SITA Recycling Services Groningen is ingetrokken, nadat maatregelen voor correcte opslag waren genomen; oo De dwangsom voor het uitvoeren van niet vergunde activiteiten in Veenendaal (door de terreineigenaar, zijnde niet SITA) is ingetrokken na de verlening van de nieuwe vergunning. Openstaand van vóór 2010: oo Dwangsom voor overschrijding van lozingsnormen in afvalwater bij SITA Recycling Services Rotterdam. De infrastructuur is inmiddels aange-

past, waarmee de problematiek naar verwachting is verholpen. Er zal een verzoek tot intrekken van de dwangsom worden ingediend.

Non compliances en audits

Het geheel voorkomen van non compliances is een opgave gezien het totaal aantal handelingen/transporten dat SITA verricht. Vanzelfsprekend wordt er hoge prioriteit aan gegeven. De onderneming vraagt voortdurend aandacht voor het naleven van regels en stuurt de organisatie er op aan. Audits vanwege ons zorgsysteem, controles op naleven van vergunningvoorschriften, veiligheidsinspecties en audits door klanten leiden tot op te volgen acties en verbeterpunten. In 2010 constateerden we dat we monitoring en opvolging van verbeteracties verder moeten stroomlijnen.

Veiligheid

Operationeel werk binnen SITA kan veiligheidsrisico’s met zich meebrengen. Onze

medewerkers werken met zwaar materiaal en materieel, van grote containers tot vrachtwagens, en van sorteerlijnen tot aan heftrucks. Daarom werken we voortdurend aan het vergroten van de technische veiligheid. En werken we gericht aan het vergroten van het veiligheidsbewustzijn en de cultuur die daarbij past. Binnen de techniek waarmee we werken, zijn soms snelle, concrete verbeteringen te behalen. Daarom kijken we onder meer kritisch naar nieuw materieel. Zo initieerden we eind 2010 ‘dekselbegeleiders’ voor vrachtwagens die metalen rolcontainers laden. Daarmee beperken we het risico op beknellen. De fabrikant heeft inmiddels deze ‘optie’ tot standaarduitvoering verheven. In 2010 hebben we de investeringen in roetfilters gecontinueerd. Beleid en acties in 2010 De laatste jaren worden onze veiligheidsinstructies zoveel mogelijk gevisualiseerd met foto’s en video’s. Gebleken is dat dit het overbrengen van instructies duidelijk versterkt. In 2010 hebben we, samen met onze 69


collega’s in de andere NEWS-landen, een specifieke voorlichtingscampagne, inclusief een film, opgezet voor onze chauffeurs. Hierbij stond de kwetsbaarheid van fietsers en voetgangers in het verkeer centraal. Een ander groot project in 2010 was de productie van een veiligheidsfilm gericht op de risico’s rondom het plaatsen en ophalen van afvalcontainers. Andere veiligheidsactiviteiten in 2010 waren onder meer het evalueren van onze afnetsystemen voor grote containers, het verder ontwikkelen en invoeren van verkeerscirculatieplannen en de introductie van mentorchauffeurs op kranen en shovels. In het afgelopen jaar heeft SITA veel aandacht besteed aan onderzoek van ongevallen. Ruim 80 procent van de ongevallen zijn onderzocht op directe en achterliggende oorzaken. De meest voorkomende oorzaken behoren tot de categorie omgevingsfactoren, zoals gladheid (in 2010 een belangrijke risicofactor) en obstakels. Ook komen ongevallen voort uit het feit dat het ontwerp van materieel risico’s nog onvoldoende uitsluit. Het merendeel (75%) van de ongevallen vindt ‘buiten de 70 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

poort’ plaats. Werkplekinspecties worden daarom in toenemende mate buiten onze locaties uitgevoerd. In 2011 gaan we meer nadruk leggen op het gedrag van medewerkers. We doen dit onder meer door een campagne Veilig Rijden te houden op alle locaties, met medewerking van directie en management en externe ondersteuning van Veilig Verkeer Nederland (VVN) en Transport en Logistiek Nederland (TLN). Daarnaast krijgen alle chauffeurs en beladers, inclusief de vaste uitzendkrachten, een trucksimulatietraining bij VTL te Houten.

Sanctie

Eind 2010 hebben we in Helmond van de Arbeidsinspectie een boete gekregen naar aanleiding van een ongeval (niet afdoende instructie). De uitgevoerde activiteiten zijn direct aangepast, zodat dergelijke ongevallen niet meer voor kunnen komen. Safety contract Bij werkplekinspecties wordt het hogere

management steeds intensiever betrokken. SITA wil daarmee het veiligheidsbesef nog meer vergroten, en waar nodig de sense of urgency benadrukken. Om dit kracht bij te zetten, werken we sinds 2008 met een ‘safety contract’. Hiermee commiteert de directie zich aan een aantal veiligheidsprestaties en –acties. Het contract wordt aangegaan met de moederonderneming SUEZ ENVIRONNEMENT. Uit de evaluatie is gebleken dat alle afgesproken acties geheel zijn uitgevoerd en we op sommige gebieden zelfs meer hebben bereikt dan we tot doel hadden gesteld. Ongevallen in 2010 Ondanks uitgebreide aandacht voor veiligheid vonden in 2010 echter helaas twee dodelijke ongevallen plaats waarbij SITA betrokken was. In april deed zich in Europoort een dodelijk ongeval voor waarvan een medewerker van een door SITA ingehuurd bedrijf het slachtoffer was. Na onderzoek door SITA en de Arbeidsinspectie is geen concrete eenduidige oorzaak gevonden. In augustus kwam in Wijchen een voetganger om bij

2010

2009

2008

2007

2006

2005

Ongevallen met verzuim

61

56

65

77

93

102

Ongevallen zonder verzuim

43

56

39

60

46

49

Fatale ongevallen eigen personeel

0

1*

1*

0

1

0

Fatale ongevallen (derden)

2

0

1

0

1

1

Aantal dagen verzuim t.g.v. ongevallen

1.925

1.731

2.100

2.232

2.609

2.011

AFR

14,9

12,9

14,0

16,6

19,0

19,5

ASR

0,47

0,40

0,45

0,64

0,53

0,51

* verkeersongeval tijdens woon- werkverkeer

een manoeuvre met een van onze vrachtwagens. Ondanks diverse dode hoekspiegels is de voetganger niet gezien. Er blijken nog steeds ruimten naast de vrachtwagen te zijn die onvoldoende in het zicht zijn van de chauffeur. In SITA NEWS-verband inventariseren we nu electronische signaleringssystemen die dode hoeken nog verder moeten reduceren.

Het aantal ernstige ongevallen baart ons grote zorgen. We zullen daarom in 2011 de veiligheid van onze medewerkers en derden, nog meer dan voorheen, topprioriteit geven. We zullen externe deskundigheid betrekken ter verdere aanscherping van ons beleid en verbetering van onze voorlichting. Uit de bovenstaande tabel blijkt dat het aantal ongevallen met verzuim (licht) is

gestegen, na de dalende trend sinds 2005. Met name in de winter van 2010 deden zich veel valpartijen voor. Daardoor zijn de Accident Frequency Rate (AFR) en de Accident Severity Rate (ASR) iets hoger uitgevallen.

71


Business: ontwikkelingssamenwerking

Guus Eskens:

“duurzaam werken aan weerbare mensen”

Over samenwerken voor kwetsbare gemeenschappen “Te zeggen dat wij samenwerking centraal stellen, is gelijk aan het intrappen van een open deur. Samenwerking is voor ons van primair belang om onze doelen te bereiken: kwetsbare gemeenschappen ondersteunen en weerbaarder maken tegen natuurrampen. Rampen die elkaar overigens steeds sneller en heviger opvolgen en waarvan in het algemeen wordt aangenomen dat dat mede het gevolg is van klimaatverandering. Om onze doelstelling – disaster and risk reduction, ofwel ramppreventie – te vervullen, werken we intensief samen met, en worden we ondersteund door verschillende partners. Dat zijn bedrijven zoals SITA en de klanten van SITA* die ons financieel steunen en ons steeds vaker ook met raad en daad bijstaan bij projecten. Andere partners zijn overheden, maatschappelijke organisaties en kennisinstellingen zoals de Universiteit van Wageningen. Ook binnen onze eigen organisatie CARE Internationaal, en met andere hulporganisaties, zijn de lijnen kort en snel aan te halen, samenwerking die overigens ook nadrukkelijk wordt gestimuleerd door onze rijksoverheid. Zo ontvingen we, onder meer vanwege een intensieve samenwerking met onder meer het Rode Kruis, een forse subsidie van het

Rijk voor de projectorganisatie ‘Partners for Resiliance’ waarmee we leefgemeenschappen weerbaarder kunnen maken tegen de gevolgen van natuurrampen.” Over duurzaamheid “Wat mij betreft, heeft duurzaamheid vooral te maken met het feit dat je je zaken zo doet dat je rekening houdt met de belangen van anderen en met de effecten van je activiteiten op lange termijn. Die lange termijn is voor ons als CARE een primair uitgangspunt. Wij doen namelijk niet alleen maar aan noodhulp maar zetten ons ook in om leefgemeenschappen weerbaarder te maken en zo hun risico’s te verkleinen. Dat doen we door veel te praten, kennis en ideeën over te dragen en door projecten te realiseren die blijvende en duurzame effecten hebben. Een voorbeeld hiervan is dat er in ontwikkelingslanden veel mensen zijn die dicht op rivieren wonen die regelmatig buiten hun oevers treden. Die mensen wonen daar omdat ze nergens anders terecht kunnen, maar elke overstroming kan een eventuele eerdere verbetering van hun leefomstandigheden teniet doen. Door bijvoorbeeld waterpompen op een verhoogd eiland te bouwen, boven het maximale waterpeil, blijven die altijd werken, ook bij een overstroming. Hierdoor kan de 73

Guus Eskens directeur CARE Nederland

“Als NGO werken we aan duurzame verbetering van de leefomstandigheden van heel veel mensen verspreid over de wereld. Het is duidelijk dat we alle hulp en samenwerking kunnen gebruiken”.

* Het SITA Green Label voorziet in een geringe tariefopslag waarmee klanten van SITA de CO2-uitstoot van de inzameling en verwerking van hun afval kunnen compenseren. Op 24 november 2010 werden de opslagen die in het eerste jaar in rekening waren gebracht, namens de klanten uitgereikt aan CARE Nederland en Climate Neutral Group: beide organisaties ontvingen 10.000 euro.


leefgemeenschap sneller de draad weer oppakken als het water zich heeft teruggetrokken. Het is maar een voorbeeld van wat wij een duurzame interventie noemen. Deze maakt dat rampen, als overstromingen, steeds minder ingrijpend en minder vernietigend zijn zodat mensen kunnen doorwerken aan de verbetering van hun eigen leefomstandigheden.” “Onze eigen duurzaamheid? Ha, als organisatie hebben we natuurlijk een kantoor waar energie wordt verbruikt, maar wat vooral in het oog springt, zijn de regelmatige dienstreizen die we noodzakelijkerwijs over de hele wereld moeten maken. Onze doelstelling om klimaatneutraal te opereren, realiseren we door onze CO₂-uitstoot ten gevolge van woon-werkverkeer, dienstreizen en ons eigen gebouw te compenseren via een eigen klimaatfonds.” Over duurzame speerpunten “Kort gezegd is onze missie om een einde te maken aan armoede, en te streven naar waardigheid voor alle mensen. Nu moeten

1,5 miljard mensen in deze wereld proberen te overleven van minder dan een dollar per dag. Dat is onrechtvaardig en door problemen op een duurzame wijze te benaderen, kunnen we er iets aan doen. Als ik een concreet speerpunt zou moeten noemen voor de komende periode, dan is het dat we als organisatie meer gestructureerde, praktische samenwerkingsverbanden willen aangaan met diverse partijen. Natuurlijk vanwege de directe steun, maar ook om kennis en expertise aan onze inzet toe te voegen én om met partners te kunnen spiegelen en ideeën te genereren.” Over de betekenis als NGO “Als NGO werken we aan duurzame verbetering van de leefomstandigheden van heel veel mensen, verspreid over de wereld. Het is duidelijk dat we dat niet alleen kunnen, en dat we alle hulp en samenwerking kunnen gebruiken. Op onze beurt kunnen we ondernemingen faciliteren die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid in mondiaal perspectief willen invullen.”

SITA in Nederland

financieel

sita in nederland: FINANCIEEL

Scherpe focus levert op In 2010 presteerde SITA financieel naar tevredenheid. De onderneming realiseerde haar doelstellingen en er is sprake van een lichte omzetstijging. Ondanks de sterke focus op kostenbeheersing en –besparingen staan de marges onder druk. Dit valt direct te herleiden naar de hevige concurrentie op prijs. Merkbaar is dat alle marktpartijen zich maximaal inzetten voor het behoud van hun marktaandeel. De onzekerheid over het herstel van de economie is groot. Hoewel er in het algemeen sprake lijkt te zijn van verbetering, zijn er ook sectoren waar de effecten van de crisis zich mogelijk pas nu in volle omvang gaan laten gelden.

D

e economische recessie is nog steeds op verschillende fronten merkbaar. Naar verwachting zal dit ook nog wel langere tijd zo blijven. SITA heeft klanten in alle sectoren en hierin zijn verschillende trends te ontwaren. Er zijn sectoren waar sprake is van enig herstel of zelfs verbetering, terwijl in andere sectoren het tegenovergestelde gaande is, zoals in de bouw, waar portefeuilles in de afgelopen twee jaar zijn leeggeraakt. In alle sectoren is sprake van sterke concurrentie en staan onze prijzen onder druk. Alle afvalmanagementbedrijven geven prioriteit aan behoud van marktaandeel, hetgeen van cruciaal belang is voor de operationele efficiëntie. Deze is namelijk afgestemd op een zekere hoeveelheid klanten en dito afvalstromen. Zo worden inzamelroutes mogelijk minder efficiënt als volumes wegvallen. Scherpe verwijderingstarieven leggen ten opzichte van de jaren voor 2008 weer meer gewicht in de schaal in de gehele marketingmix, ergo: de afweging aan de hand waarvan klanten voor de ene of de andere aanbieder kiezen. Aspecten als service, kwaliteit en duurzaamheid worden gelukkig door een groot deel van de aan-


besteders nog steeds nadrukkelijk meegewogen, maar er zijn er ook meer waar het tarief doorslaggevender is geworden. In deze concurrentiestrijd kan SITA zich goed staande houden, een verworvenheid van het feit dat we al langer – ruim voor de crisis – scherp naar onze kosten hebben gekeken. Behalve dat we daarmee onze business al behoorlijk efficiënt hadden ingericht, is er ook een sterk kostenbewustzijn in de onderneming ontwikkeld. Dit laatste, en het gedeelde urgentiebesef, maakte het relatief eenvoudig om met elkaar in 2009 en 2010 nieuwe kostenbesparingsprogramma’s te ontwikkelen en uit te voeren. Deze aanvullende programma’s zijn geïnitieerd in reactie op de recessie en duren ook nog voort in 2011. Een ander bewustzijn betreft ons continu gedeelde streven om op duurzaamheid beter te presteren. In veel gevallen betekenen bovendien duurzame verbeteringen, ook (aanzienlijke) kostenbesparingen. De meest voor de hand liggende voorbeelden zijn de route-optimalisaties en Het Nieuwe Rijden (zie ook pagina 46). Het laatste kan al goed zijn voor een besparing van tien procent op de brandstof; in een transportonderneming als die van SITA zijn dat forse hoeveelheden, en dus ook grote bedragen.

Behalve de dubbele focus op kosten en duurzaamheid begint de schaal van SITA NEWS steeds meer vruchten af te werpen. Ook in 2010 zijn weer tal van synergievoordelen behaald. Te denken valt zowel aan inkoop, als in het delen van faciliteiten en, niet in het minst, best practices. Niet voor niets verwachten we daarom ook veel van het gelijkschakelen van organisatieonderdelen - en daarmee versterken van de organisatie als geheel - aan de hand van de automatiseringsapplicaties van SAP (zie ook de volgende pagina). Secundaire grondstoffen In de loop van 2010 bleek de vraag naar verschillende secundaire grondstoffen weer

toe te nemen waardoor de prijzen hiervoor stegen, althans ten opzichte van 2009. De algemene schaarste aan metalen en de enorme vraag naar papier, met name vanuit China, heeft een positieve invloed op de opbrengst van deze stromen. Investeringen SITA streeft ernaar om goede posities te hebben in de gehele afvalketen. Enerzijds verstevigen we hiermee onze concurrentiepositie, anderzijds zijn we ervan overtuigd hierdoor duurzaam afvalmanagement effectiever naar een hoger niveau te kunnen ontwikkelen. Al eerder is daarom het besluit genomen voor de bouw van ReEnergy BAVIRO 77

Antifraude

Sinds meerdere jaren voert SITA in Nederland een strikt antifraudebeleid. Ook in 2010 zijn daarom regelmatig steekproefsgewijs controles uitgevoerd bij uitvoerende activiteiten van de organisatie, waarbij ook werd gekeken naar preventie en veiligheid. Van de 215 controles heeft het overgrote deel niet geleid tot opmerkingen. In een enkel geval was sprake van inbreuk op de regels waarna sancties zijn opgelegd.


(ingebruikname: 2011); een state-ofthe-art AfvalEnergieCentrale. Deze AfvalEnergieCentrale gaat ook warmte produceren op basis van een nieuwe baanbrekende methode, namelijk een Smart Climate Grid. In 2010 is de beslissing genomen om te investeren in een nieuwe, hightech sorteerinstallatie voor kunststof verpakkingen uit huishoudens en bedrijven. De start van deze installatie is voorzien in 2011. Behalve in nieuwe (verwerkings)capaciteit is het nodige geïnvesteerd in de vervanging van oude vrachtwagens. De aanschaf van nieuw materieel gebeurt door de afdeling Fleetmanagement, in samenwerking met de afdeling Health, Safety & Environment die met name de milieu- en veiligheidsaspecten van een nieuwe vrachtwagen of ander transportmiddel beoordeelt. In sommige gevallen worden aanpassingen op nieuwe middelen gevraagd aan de leverancier. In 2010 werden 140 nieuwe, schonere auto’s gekocht. Hiervoor (en in het hoofdstuk over SITA

NEWS) is de implementatie van SAP aan de orde geweest. De investering in tijd, geld en energie in verschillende automatiseringsprojecten rond dit systeem is aanzienlijk, maar de verwachtingen zijn groot (en worden ook al ingelost). Niet alleen zullen we efficiënter kunnen werken, maar ook zal veel betere management- en andere sturingsinformatie beschikbaar komen. In 2010 is onder meer het financiële deel van SAP ERP ingevoerd. Monitoring en controle De mogelijkheden van SITA om te ontwikkelen en te investeren, hangen nauw samen met het financieel beheer op lange, middellange en korte termijn. In 2010 is onder meer extra aandacht besteed aan het monitoren van het werkkapitaal. Zo is de debiteurenprocedure strikter nageleefd. SITA maakt gebruik van renteswaps ter afdekking van risico’s voor wat betreft de renteschommelingen en dieselhedges ter afdekking van risico’s voor wat betreft de

sita in nederland: FINANCIEEL

SITA NEWS Asset Exchange

Onder de naam SITA NEWS Asset Exchange heeft SITA zijn eigen interne digitale ‘marktplaats’ ontwikkeld. Het idee achter dit initiatief is om onze middelen zo efficiënt mogelijk te benutten. Waar de ene vestiging (tijdelijk) materieel teveel heeft, heeft een andere vestiging wellicht behoefte. Door goede afstemming tussen de verschillende NEWS-organisaties kunnen we efficiënter werken. Het gaat bijvoorbeeld om heftrucks, shovels en perscontainers.

schommelingen in dieselprijzen. De onderneming stuurt haar activiteiten actief op basis van operationele risico’s. Aandeelhouders SITA Nederland Holding B.V. maakt, via haar aandeelhouders deel uit van het beursgenoteerde bedrijf SUEZ ENVIRONNEMENT. Financiële transparantie In het kader van het streven naar financiële transparantie stelt SITA de jaarrekening op, overeenkomstig de Internationale Financial Reporting Standards (IFRS), zoals die zijn aanvaard binnen de Europese Unie. In voorgaande jaren is de interne controle op financiën aanzienlijk strenger en zwaarder ingericht hetgeen heeft gemaakt dat het inzicht aanzienlijk is verbeterd. SITA wil de interne controle op het huidige niveau handhaven.

van SITA wordt de CAO ‘Beroepsgoederenvervoer over de weg en de verhuur van mobiele kranen’ of de daarop gebaseerde SITA Bedrijfsregelingen gehanteerd of gevolgd. In 2010 kregen alle medewerkers de mogelijkheid om tegen gunstige voorwaarden in te schrijven op een aandelenplan van het moederbedrijf. Daarnaast heeft elke medewerker een aantal gratis aandelen gehad. Dergelijke aandelenplannen introduceerden we al eerder. In 2010 was de deelname groter dan ooit.

Financiële kerncijfers SITA Nederland (in miljoenen euro)

Netto omzet EBIT*

2010

2009

2008

464,0

413,3

430,1

24,0

32,6

40,2

* EBIT is op basis van nieuwe definitie

Prestaties op het gebied van veiligheid nemen we voor alle medewerkers in de operatie mee in de jaarlijkse beoordeling. Bij medewerkers in het SITA Loongebouw is de variabele beloning deels afhankelijk van deze beoordeling. Hiervan gaat een stimulans uit om de veiligheidsprestaties te verbeteren en te borgen.

Beoordeling en beloning Voor het merendeel van de medewerkers 79


bijlagen 81

bijlage a: SITA BELEIDSVERKLARING

sita beleidsverklaring

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Northern Europe Waste Services (NEWS)

SITA NEWS ontwikkelt oplossingen voor afvalproblemen die de basis leggen voor duurzame ontwikkeling en leefbaarheid van de woon- en werkomgeving voor zowel burgers, ondernemingen en overheden.

S

ITA News streeft onder meer naar klanttevredenheid, naar een gezonde en veilige werkplek, naar het voorkomen van persoonlijk letsel, naar het voorkomen van schades en (zware) ongevallen tijdens alle bedrijfsactiviteiten en naar het beperken van de milieubelasting van lucht, water en bodem. Dit beleid is, onder andere, gebaseerd op het beleid van de moederorganisatie SUEZ ENVIRONNEMENT en is vastgelegd in “The Ethics Charter and Values of SUEZ Environnement”. Het beleid wordt ondersteund door een doeltreffend managementsysteem dat voldoet aan internationale (management) standaarden en komt tot uiting in jaarlijks vast te stellen doelen taakstellingen. In het kader van bovengenoemd beleid voelt de Raad van Bestuur zich verplicht, en stelt zich ondermeer tot doel, om voortdurend: oo te streven naar duurzame ontwikkeling, door te voorzien in behoeften van de huidige maatschappij, zonder dat mogelijkheden van toekomstige generaties hierdoor beperkt worden; oo kwalitatief hoogwaardige diensten te leveren en een betrouwbare partner te zijn met als doel tevreden klanten te hebben, te houden en nieuwe klanten te verwerven; 82 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2010 SITA IN NEDERLAND

oo te streven naar de best beschikbare technieken, die ook vanuit financieel en sociaal oogpunt aanvaardbaar zijn; oo bewust te zijn van de voortgang van de doelstellingen en de integratie hiervan in de bedrijfsactiviteiten; oo te streven naar een rendabele bedrijfsvoering, zodat de continuïteit van de organisatie wordt gewaarborgd; oo te streven naar een verantwoorde afzet van afvalstromen aan be- en verwerkers en daarbij te zorgen voor een spreiding van afzetkanalen, zodat de continuïteit van de afzet gewaarborgd is; oo de voorschriften en regels die voortvloeien uit vergunningen en de daarmee verband houdende relevante weten regelgeving strikt na te leven en op toekomstige ontwikkelingen te anticiperen; oo haar medewerkers voortdurend te motiveren en op te leiden, om op een verantwoorde manier hun functie te kunnen vervullen; oo een actief veiligheids- en milieubeleid te voeren gericht op het voorkomen van (zware) ongevallen en persoonlijk letsel en het voorkomen van materiële en milieuschades ten gevolge van de bedrijfsvoering; oo de veiligheid van derden te waarborgen.

Door het voortdurend uitdragen van ons beleid, alsmede het doorvoeren van preventieve en corrigerende maatregelen voortkomend uit audits, werkplekinspecties en verbeteringsvoorstellen, streven wij naar continue verbetering van onze prestaties. Deze continue verbetering is een verantwoordelijkheid van iedere medewerker. Deze beleidsverklaring en de hiervan afgeleide doelstellingen zijn openbaar en worden op aanvraag beschikbaar gesteld.

A.J. Visser Voorzitter Raad van Bestuur SITA NEWS Mei 2010

bijlage B: Definities en betrouwbaarheid kernindicatoren

Definities en betrouwbaarheid kernindicatoren Indicator

Betrouwbaarheid

Definitie

Netto omzet (miljoen euro)

Betrouwbaar: stelt strenge eisen aan de financiële boekhouding

Opbrengst van de aan derden geleverde goederen en verleende diensten na aftrek van de over de omzet geheven belastingen

Aantal medewerkers

Betrouwbaar (is een momentopname)

Totaal aantal actieve werknemers van de maatschappij per 31/12, ongeacht het type arbeidsovereenkomst, werkrooster, ontvangen bedragen en de periodiciteit van de lonen. Onder ‘actief’ wordt verstaan: werknemers die voor hun daadwerkelijke werk worden betaald, of van wie de arbeidsovereenkomst is opgeschort in afwachting van de hervatting van de beroepsactiviteit

Ziekteverzuim (%)

Betrouwbaar

Het aantal kalenderdagen afwezigheid in verband met ziekte of een ongeval gedeeld door het aantal kalenderdagen

Ongeval

Onverwachte en plotse gebeurtenis die de oorzaak is van een lichamelijk letsel, een psychisch trauma, een ziekte of de dood. Ongevallen die zich voordoen tijdens verplaatsingen om dienstredenen, zijn arbeidsongevallen (met uitsluiting van de ongevallen op de weg van en naar het werk)

Fatale verkeersongevallen (derden)

Betrouwbaar

Verkeersongeval met dodelijke afloop van derden

Fatale ongevallen eigen personeel

Betrouwbaar

Ongeval met dodelijke afloop van eigen medewerker (exclusief het woon-werk verkeer en privÉ situatie)

Ongevallen met verzuim

Betrouwbaar door koppeling HRM-bestanden met HSE-bestanden

Zie definitie ‘ongeval’ en ‘ziekteverzuim’

Ongevallen zonder verzuim

Redelijk betrouwbaar Parameter is afhankelijk van melddiscipline

Zie definitie ‘ongeval’ en ‘ziekteverzuim’

Ongevallen met uitzendkrachten

Betrouwbaar

Ongeval ten gevolge van werkzaamheden van een via een uitzendbureau ingehuurde medewerker, dat leidt tot verzuim van de uitzendkracht van tenminste één dag (volgend op de dag van het ongeval)

AFR

Betrouwbaar vanwege koppeling HRM-bestanden met HSE-bestanden

Frequentiegraad: het aantal ongevallen met verzuim x 1.000.000, gedeeld door het aantal gewerkte uren

ASR

Betrouwbaar vanwege koppeling HRM-bestanden met HSE-bestanden

Ernstgraad: het aantal dagen verzuim ten gevolge van ongevallen x 1.000, gedeeld door het aantal gewerkte uren

Waterverbruik

Betrouwbaar vanwege facturen

Elektriciteitsverbruik


Gasverbruik


Verbruik dieselolie


Brandstofverbruik transport inhuur

Redelijk betrouwbaar

Berekening gebaseerd op gemiddelde verbruiken

Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid (niet gevaarlijk) afval van bedrijven

Betrouwbaar; gebaseerd op wegingen

Niet gevaarlijk afval afkomstig van bedrijven ingezameld/ ontvangen door SITA of ingehuurde derden, inclusief brengklanten en trading

Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid niet gevaarlijk afval van huishoudens


Niet gevaarlijk afval afkomstig van huishoudens ingezameld/ontvangen door SITA of ingehuurde derden, inclusief brengklanten en trading

Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid gevaarlijk afval


Gevaarlijk afval ingezameld/ontvangen door SITA of ingehuurde derden, inclusief brengklanten en trading

83

bijlage C: GRI index (level B)

GRI

Beschrijving

Behandeling

Pagina

Strategie en analyse 1.1

Verklaring bestuursvoorzitter over relevantie duurzame ontwikkeling voor de organisatie en haar strategie

Voorwoord CEO & Managing Director Beleidsverklaring SITA NEWS: duurzaam in afvalmanagement

Vanaf 10 Bijlage A Vanaf 20

1.2

Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico’s en mogelijkheden.

SITA NEWS: sterker uit de crisis SITA in Nederland: profiel en strategie Weten waar je staat (SWOT)

Vanaf 14 Vanaf 27 Vanaf 34

Organisatieprofiel 2.1

Naam van de organisatie

Over dit verslag

7

2.2

Voornaamste merken, producten en/of diensten

SITA in Nederland: - Onze dienstverlening

vanaf 28

2.3

Operationele structuur van de organisatie

SITA NEWS in 2010 -Vernieuwd organisatiemodel SITA in Nederland: -Organisatie in Nederland

2.4

Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie

SITA in Nederland -Organisatie in Nederland

28

2.5

Het aantal landen waar de organisatie actief is

SITA NEWS: Nederland, Duitsland, België en Luxemburg

vanaf 14

2.6

Eigendomsstructuur en de rechtsvorm

Introductie SITA NEWS in 2010 - Moederonderneming Financieel - Aandeelhouders

7

18 28

15 79

2.7

Afzetmarkten en soorten klanten

SITA in Nederland - Onze dienstverlening

vanaf 28

2.8

Omvang van de verslaggevende organisatie - Aantal werknemers - Netto verrichtingen - Netto omzet - Totaal Vermogen

Organisatie in Nederland SITA in Nederland: sociaal SITA in Nederland: onze dienstverlening Financieel Zie Financieel verslag SITA Netherlands BV bij de Kamer van Koophandel (Nederland) SITA in Nederland: onze dienstverlening

28 vanaf 43 vanaf 28 79

- Hoeveelheid geleverde producten of diensten.

vanaf 28

2.9

Significante veranderingen wat betreft omvang, structuur of eigendom

Niet van toepassing

n.v.t.

2.10

Onderscheidingen die tijdens de verslagperiode werden toegekend

Highlights in 2010 SITA Nederland: Maatschappij (Transparantie)

4 57

Verslagparameters 3.1

Verslagperiode

Over dit verslag

7

3.2

Datum van het meest recente verslag

September 2010

n.v.t.

3.3

Verslaggevingscyclus

kalenderjaar

n.v.t.

3.4

Contactpunt voor vragen

Colofon

91

3.5

Proces van inhoudsbepaling

Over dit verslag

7

3.6

Afbakening van het verslag

Over dit verslag

7

3.7

Eventuele specifieke beperkingen voor de reikwijdte of afbakening van het verslag

Over dit verslag

7

3.8

Basis voor verslaggeving over samenwerkingsverbanden, dochterondernemingen in gedeeltelijk eigendom, gehuurde faciliteiten, uitbestede activiteiten of andere entiteiten die de vergelijkbaarheid tussen verschillende verslagperioden of verslaggevende organisaties aanzienlijk beïnvloeden

Niet van toepassing

n.v.t.


3.9

De technieken en berekeningsgrondslagen voor gegevensmetingen, waaronder de voor schattingen gebruikte aannames en de technieken die zijn toegepast op de samenstelling van de indicatoren en overige informatie in het verslag.

Betrouwbaarheid kernindicatoren (bijlage)

Bijlage B

3.10

Uitleg over de gevolgen van eventuele herformuleringen van eerder verstrekte informatie

Niet van toepassing

n.v.t.

3.11

Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiodes ten aanzien van reikwijdte, afbakening of meetmethoden

Niet van toepassing

n.v.t.

3.12

GRI inhoudsopgave

Bijlage

bijlage c

3.13

Beleid en huidige praktijk met betrekking tot het betrekken van externe assurance van het verslag.

Naar aanleiding van een kosten-batenanalyse heeft SITA, evenals in voorgaande jaren, er voor gekozen om geen externe verificatie uit te voeren.

n.v.t.

Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid 4.1

Bestuursstructuur van de organisatie

Executive Management Board

vanaf 16

4.2

Leidinggevende functie voor voorzitter hoogste bestuurslichaam (ja/nee)

Ja, algemeen directeur SITA Nederland

11

4.3

Aantal onafhankelijke en/of niet-leidinggevende leden van het hoogste bestuurslichaam.

Executive Management Board

16

4.4

Mechanismen om aanbevelingen te doen of medezeggenschap uit te oefenen

SITA in Nederland: medezeggenschap

49

4.5

Prestatiegekoppelde vergoedingen voor leden van het hoogste bestuurslichaam, top-managers en leidinggevenden (met inbegrip van vertrekregelingen)

Financieel

79

4.6

Processen waarmee het hoogste bestuurslichaam strijdige belangen vermijdt

SITA Nederland: Ethiek in de praktijk

56

85

GRI index (level B)

GRI

Beschrijving

Behandeling

Pagina

4.7

Proces voor het bepalen van de kwalificaties en expertise van het hoogste bestuurslichaam inclusief een afweging over sekses en andere indicatoren met betrekking tot diversiteit.

Beoordeling executive management Sociaal: Diversiteit en medewerkers in cijfers financieel

22 48 79

4.8

Intern ontwikkelde missie- of beginselverklaringen, gedragscodes en uitgangspunten die van belang zijn voor de economische, milieugerelateerde en sociale prestaties

Beleidsverklaring

bijlage a

SITA Nederland: Ethiek in de praktijk

56

Procedures van het hoogste bestuurslichaam voor het overzien van de inventarisatie en het beheer door de organisatie van economische, milieugerelateerde en sociale prestaties, met inbegrip van relevante risico’s en mogelijkheden en naleving van of conformiteit met internationaal overeengekomen standaarden, gedragscodes en principes.

SITA in Nederland: profiel en strategie: Onze dienstverlening (certificering, audits)

32

SITA in Nederland: Financieel

vanaf 75

Processen voor het evalueren van de eigen prestaties van het hoogste bestuurslichaam


vanaf 75

Beoordeling en beloning

22, 79

Toepassing van het voorzorgsprincipe

SITA in Nederland: milieu, gezondheid en veiligheid

vanaf 61

SITA in Nederland: Sociaal

vanaf 43


vanaf 27

SITA NEWS: duurzaam in afvalmanagement

vanaf 20

4.9

4.10

4.11

4.12

Extern ontwikkelde economische, milieugerelateerde en sociale handvesten, principes of andere initiatieven die de organisatie onderschrijft

EcoDesign

vanaf 22

4.13

Lidmaatschap van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en/of nationale/internationale belangenorganisaties

SITA Nederland: Maatschappij

vanaf 53

4.14

Lijst van groepen belanghebbenden die de organisatie heeft betrokken


vanaf 53


4.15

Basis voor inventarisatie en selectie van belanghebbenden die moeten worden betrokken


vanaf 53

4.16

Benadering van het betrekken van belanghebbenden, waaronder de frequentie ervan per type en groep belanghebbenden


vanaf 53

4.17

De voornaamste onderwerpen en vraagstukken die naar voren zijn gekomen door de betrokkenheid van belanghebbenden en hoe de organisatie hierop heeft gereageerd, onder meer via haar verslaggeving


vanaf 53

Directe economische waarden die zijn gegenereerd en gedistribueerd

Summary

vanaf 8

Financieel

vanaf 75

Financiële implicaties en andere risico’s en mogelijkheden voor activiteiten als gevolg van de klimaatverandering

SITA NEWS: sterker uit de crisis

vanaf 14

SITA NEWS: duurzaam in afvalmanagement

vanaf 20


vanaf 27


vanaf 75

Economische aspecten EC1

EC2

EC3

Dekking van de verplichtingen

Niet van toepassing

N.V.T.

EC4

Significante financiële steun van de overheid

Niet van toepassing

N.V.T.

EC7

Procedures voor lokale personeelswerving

SITA in Nederland: sociaal

vanaf 43

EC8

Ontwikkeling en gevolgen van investeringen in infrastructuur


vanaf 27

Milieuaspecten EN3

Direct energieverbruik door primaire energiebron


vanaf 61

EN4

Indirect energieverbruik door primaire energiebron

Niet van toepassing

N.V.T.

EN5

Energie die bespaard is door besparingen en efficiëntieverbeteringen


vanaf 23

Onze dienstverlening

vanaf 28


vanaf 61

Initiatieven ten behoeve van energie-efficiënte of op duurzame energie gebaseerde producten/diensten


vanaf 61

SITA in Nederland: financieel

vanaf 75

EN16

Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht


vanaf 61

EN17

Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht


vanaf 61

EN18

Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen en gerealiseerde verlagingen

SITA in Nederland: profiel en strategie (CO₂reductie voor klanten)

37


vanaf 61

EN6

EN19

Emissie van ozonafbrekende stoffen naar gewicht

Niet van toepassing

N.V.T.

EN20

NO, SO en andere significante luchtemissies naar type en gewicht

Milieujaarverslag van SITA ReEnergy (in loop van 2011 verkrijgbaar via www.milieujaarverslag/sre)

N.V.T.

EN23

Totaal aantal en volume van significante lozingen

Niet van toepassing

N.V.T.

EN24

Gewicht van getransporteerd, geïmporteerd, geëxporteerd of verwerkt afval dat als gevaarlijk geldt op grond van bijlage 1,2,3 en 4 van de Conventie van Bazel en het percentage afval dat internationaal is getransporteerd.


vanaf 27

87

GRI index (level B)

GRI

Beschrijving

Behandeling

Pagina

EN25

Benaming, grootte, beschermstatus en biodiversiteitswaarde van wateren en gerelateerde habitats die significante gevolgen ondervinden van de waterafvoer en afvloeiing van de verslaggevende organisatie

Niet van toepassing

n.v.t.

EN26

Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen van producten en diensten en de omvang van deze compensatie

SITA in Nederland: profiel en strategie (CO₂reductie voor klanten)

37


vanaf 61

EN27

Percentage producten dat is verkocht waarvan de verpakking is ingezameld, naar categorie

Niet van toepassing

n.v.t.

EN28

Monetaire waarde van significante boetes en totaal aantal niet-monetaire sancties wegens het niet naleven van milieuwet en regelgeving

SITA in Nederland: milieu, gezondheid en veiligheid (sancties)

vanaf 68

EN29

Significante milieugevolgen van het transport van producten en andere goederen en materialen die worden gebruikt voor de activiteiten van de organisatie en het vervoer van personeelsleden


vanaf 61

Arbeidsomstandigheden en indicatoren voor volwaardig werk LA2

Totaal aantal en snelheid van personeelsverloop, inclusief ingehuurde werknemers

SITA in Nederland: sociaal (medewerkers in cijfers)

48

LA4

Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt

86,5 %

n.v.t.

LA7

Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers en het aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio en per sekse


vanaf 43

SITA in Nederland: milieu, gezondheid en veiligheid (ongevalscijfers)

71

LA8

Opleiding, training, advies, preventie, en risicobeheerprogramma’s


vanaf 43

LA10

Gemiddeld aantal uren dat een werknemer besteed aan opleidingen, onderverdeeld naar werknemerscategorie en sekse


vanaf 43

LA11

Programma’s voor competentiemanagement en levenslang leren die de blijvende inzetbaarheid van medewerkers garanderen en hen helpen bij het afronden van hun loopbaan


vanaf 43

LA14

Verhouding tussen basissalarissen man en vrouw per werknemerscategorie voor belangrijke locaties van de organisatie

In cao geen onderscheid

n.v.t.

Mensenrechten

Niet van toepassing

Maatschappij SO4

Maatregelen die zijn getroffen naar aanleiding van gevallen van corruptie

SITA in Nederland: financieel

vanaf 75

SO5

Standpunten betreffende publiek beleid

SITA NEWS in 2010

vanaf 14

SO6

Totale waarde van financiële en in natura bijdragen aan politieke partijen, politici en gerelateerde instellingen per land

Niet van toepassing

n.v.t.

SO7

Totaal aantal rechtszaken vanwege concurrentiebelemmerend gedrag, antikartel, en monopolistische praktijken alsmede de resultaten van deze rechtszaken

Niet van toepassing

n.v.t.


vanaf 27

Productverantwoordelijkheid PR5

Beleid ten aanzien van klanttevredenheid, met inbegrip van resultaten van onderzoeken naar klanttevredenheid


bijlage D: begrippen en afkortingen

begrippen & afkortingen

AFR: Frequentiegraad (Accident Frequency Rate); het aantal ongevallen met ziekteverzuim x 1.000.000, gedeeld door het aantal gewerkte uren AOW: Algemene Ouderdoms Wet ASR: Ernstgraad (Accident Severity Rate); het aantal dagen ziekteverzuim ten gevolge van ongevallen x 1.000, gedeeld door het aantal gewerkte uren

BRL-1000: Beoordelingsrichtlijn voor het certificaat voor monsterneming van partijkeuringen

Wanneer alle restproducten hergebruikt kunnen worden en de producten milieuneutraal zijn is deze kringloop compleet

BRL-9335: Beoordelingsrichtlijn voor het certificaat kwalificatie partijen grond voor KOMO- of NL BSB productcertificaat

CO₂: koolstofdioxide (broeikasgas)

CA+: Certificaat Archief- en Datavernietiging

CO₂-footprint: CO₂-voetafdruk, ofwel mondiale voetafdruk: drukt het ruimtebeslag op aarde van iemands leefstijl (consumptie van energie, grondstoffen, etc.) uit in hectares

CAO: Collectieve Arbeids Overeenkomst BAVIRO: Bedrijfs Afval Verbrandings Installatie Roosendaal Bigbags: flexibele containerzakken die een gewicht van 500 tot 2000 kg kunnen dragen.

COO: Chief Operating Officer CARE Nederland: organisatie die streeft naar een wereld waarin mensen in veiligheid, waardigheid en duurzame vrede kunnen leven

Climate Neutral Group: Nederlandse organisatie en marktleider in de Benelux op het gebied van klimaatneutraliteit en CO₂compensatie

CEO: Chief Executive Officer BRL: Beoordelingsrichtlijnen: extra eisen en/of richtlijnen om de kwaliteit en/of veiligheid van specifieke werkzaamheden of activiteiten te borgen BRL-K10014 en -15: beoordelingsrichtlijn voor het certificaat voor het reinigen en inspecteren van riolen BRL-SIKB 7000: Beoordelingsrichtlijn voor het certificaat voor bodemsanering

CFO: Chief Financial Officer Climate Neutral Group: Nederlandse organisatie en marktleider in de Benelux op het gebied van klimaatneutraliteit en CO₂compensatie Circulaire economie: In een Circulaire Economie worden alle gebruikte materialen in een product nuttig ingezet in hetzelfde of een ander product zonder kwaliteitsverlies.

Dieselhedge: Afdekken van risico op stijgende dieselprijzen DJSI Dow Jones Sustainability Indexes: Volgt wereldwijd hoe leidende bedrijven op het gebied van duurzaamheid ondernemen scoren voor wat betreft milieu, financiële en maatschappelijke prestaties EBIT: Operationeel resultaat voor aftrek van rente en belasting (earnings before interest and taxes) 89

begrippenlijst

EcoDesign: het streven om bij het ontwerp van een proces of product niet alleen rekening te houden met economische, technische en menselijke criteria, maar ook met milieucriteria

ISO 26000: Beoordelingsrichtlijn voor maatschappelijk verantwoord ondernemen

ERP/enterprise resource planning: Computersysteem waarmee de middelen zoals geld, voorraden, mensen en machines van een organisatie gepland kunnen worden beheerd

Kader Richtlijn Afvalstoffen: Belangrijkste Europese richtlijn voor de afvalsector

Euro4 / Euro5: Europese emissienorm voor voertuigen

ISO 9001: Internationale norm voor kwaliteitszorgsystemen

Ketenbenadering: De ketenbenadering beschouwt alle fases in de levenscyclus van een product of materiaalsoort als één geheel. kton: kiloton/1.000 ton

FEAD: Fédération Européenne des Activités du Déchet et de l’Environnement, Europese branchevereniging: leden zijn de nationale belangenorganisaties die particuliere en/ of overheidsgedomineerde afvalbedrijven vertegenwoordigen GDF: Gaz de France Gevaarlijk afval: Afval dat gevaarlijk is voor mens, dier of milieu. De Europese lijst afvalstoffen (Eural) geeft per stof aan of al dan niet sprake is van gevaarlijk afval. Global Reporting Initiative: is een internationale organisatie die richtlijnen voor duurzaamheidsverslaggeving opstelt. Daarin communiceert een organisatie publiekelijk over haar economische, milieu- en sociale prestaties. De missie van GRI is om duurzaamheidsverslaggeving voor alle organisaties – ongeacht omvang, sector of locatie – zo routinematig en vergelijkbaar te maken als financiële verslaggeving HR-verbrandingsinstallatie: Hoogrendement verbrandingsinstallatie IGA: Inzameling Gevaarlijk Afval Integraal ketenbeheer: principe waarbij door middel van het verbeteren van processen en samenwerking met leveranciers en afnemers een betere functionaliteit van het deelnemende bedrijf in de keten ontstaat. Door preciezere inkopen kan er daardoor minder afval ontstaan

Lean and Green Award: Lean & Green is een stimuleringsprogramma. Het stimuleert bedrijven om te groeien naar een hoger duurzaamheidsniveau, door maatregelen te nemen die niet alleen kosten besparen, maar ook het milieu ontlasten. Met de award laten bedrijven zien dat zij zich actief inspannen om hun logistieke proces duurzamer te maken Nedvang: Intermediair tussen afvalinzamelaars, -verwerkers, en producenten en importeurs voor de uitvoering van het Besluit Verpakkingen New Sustainability Developement Policy: Duurzaamheidstrategie SUEZ ENVIRONNEMENT met vier priorities waaraan twaalf commitments zijn gekoppeld NGO’s: Niet-gouvermentele organisaties, is een organisatie die onafhankelijk is van de overheid en zich op één of andere manier richt op een verondersteld maatschappelijk belang, bijvoorbeeld milieubescherming Non Compliances: ‘Niet-naleven’. In dit verband het (al dan niet tijdelijk) niet voldoen aan gestelde (vergunnings)voorschriften REACH: Systeem voor registratie, evaluatie en toelating van chemische stoffen die in de Europese Unie geproduceerd of geïmporteerd worden Renteswap: Afdekken van renterisico’s

ISO14001: Internationale norm voor milieuzorgsystemen


R1-status: Hoofdgebruik als brandstof of een andere wijze van energie-opwekking: nuttige toepassing SAP: Systemanalyse und Programmentwicklung, administratief programma SITA Academie: De interne opleidingskoepel waaronder de interne opleidingen gebundeld en overzichtelijk worden aangeboden SITA Green Label: SITA Green Label voorziet in het 100 procent CO₂-neutraal inzamelen en verwerken van afval. Dit doen we door CO₂-uitstoot te compenseren door te investeren in duurzame energieprojecten. De verwerking van uw afval is dan 100% CO₂-neutraal SITA NEWS: SITA Northern European Waste Services, een samenwerkingsverband tussen SITA in Nederland, Duitsland, België en Luxemburg SMO: Stichting Maatschappij en Ondernemen. Kenniscentrum dat een actieve rol speelt in de dialoog tussen bedrijfsleven, overheid en samenleving SPRT: SITA Paper Recycling & Trading SUEZ ENVIRONNEMENT: SITA is een onderdeel van SUEZ ENVIRONNEMENT, een internationale koepel voor de milieugerelateerde activiteiten van de GDF SUEZ Groep. Naast de afvalactiviteiten overkoepelt ze ook het waterbeheer van GDF SUEZ SWOT-analyse: Strength, Weaknesses, Opportunities, Threats (Sterkten, Zwakten, Kansen en Bedreigingen) VCA: Veiligheids Checklist Aannemers; norm voor veiligheid VNO-NCW: Verbond van Nederlandse Ondernemingen-Nederlands Christelijk Werkgeversverbond; werkgeversorganisatie

colofon

Uitgave

SITA Nederland Afdeling HSE (Health, Safety & Environment) en afdeling Communicatie MR. E.N. van Kleffensstraat 6 6842 CV Arnhem Nederland Postbus 7009 6801 HA Arnhem Telefoon: +31 (0)26 – 400 14 44 Telefax: +31 (0)26 – 400 14 14 Website: www.sita.nl Online Duurzaamheidsverslag: duurzaamheidsverslag.sita.nl/2010 Concept, tekst en redactie

SITA Nederland i.s.m. Intervolvement Communications, Haarlem Website

Stinhue Software · Intreanet, Velsen-Noord Vormgeving & art direction

Make, Rotterdam i.s.m. Headline Publishing, Antwerpen Fotografie

Portretten: Wim van Eesbeek, Antwerpen i.s.m. Headline Publishing, Antwerpen Overig beeldmateriaal: SITA Nederland

duurzaamheidsverslag.sita.nl/2010 91

SITA NEDERLAND Mr. E.N. van Kleffensstraat 6 | 6842 CV Arnhem Postbus 7009 | 6801 HA Arnhem tel. 026-400 14 44 | www.sita.nl | [email protected]

Samen Werken. aan duurzaamheid. met onder meer: Joop Atsma, staatssecretaris Infrastructuur en Milieu Jo Sempels, algemeen directeur McDonald s

Recommend Documents