SAMEN STERK. 2Samen komt naar u toe! Peuterspeelzaal. Tussenschoolse opvang. Verlengde schooldag. Projecten en evenementen

SAMEN STERK 2Samen komt naar u toe!

Peuterspeelzaal Tussenschoolse opvang Verlengde schooldag Projecten en evenementen Vakanties

Inleiding

Geachte leerkrachten en directie, Scholen en kinderopvangorganisaties zoeken elkaar steeds vaker op als het gaat om het inrichten van een ontwikkelingsgericht activiteitenaanbod in het kader van de verlengde schooldag of het realiseren van een brede (buurt)school. De overheid stuurt steeds meer aan op verregaande samenwerking zodat er voor kinderen en ouders een op elkaar afgestemd dienstenaanbod ontstaat. Als betrokken kinderopvangorganisatie ondersteunen wij u daarbij graag. Want naast pedagogiek en kinderopvang, zijn we meer dan thuis in ‘spelend leren’ en in het opzetten van ontwikkelingsgerichte programma’s. Zo kunnen wij u ondersteunen met een activiteitenaanbod dat specifiek aansluit bij uw wensen, de belevingswereld van kinderen én de kerndoelen vanuit het ministerie van OC&W. Daar hebben wij zelfs een aparte afdeling voor: KICKs, ons interne projectbureau waar leerkrachten, pedagogisch medewerkers en vakdocenten samenwerken aan een uniek activiteitenaanbod. Zo werken wij nu al effectief samen met scholen op het gebied van bijvoorbeeld wetenschap en techniek, burgerschapsvorming en natuur- en milieueducatie. Met dit boekje laten wij zien wat 2Samen voor u zou kunnen betekenen. Het is slechts een greep uit ons aanbod. Wilt u meer informatie? Neem dan, geheel vrijblijvend, contact op met de unitmanager van uw buitenschoolse opvang of ondergetekende, via [email protected] of 070 338 55 00. Met vriendelijke groet, Kinderopvang 2Samen Elsien Smit Teamleider KICKs

Inhoudsopgave Pagina 4 Peuterspeelzaal

Pagina 19-25 Projecten en evenementen

Doorgaande lijn

Diverse projecten van A tot Z geregeld

Pagina 5 Tussenschoolse opvang Overblijf goed geregeld Pagina 7-17 Verlengde schooldag Spelenderwijs leren • • • • • • • •

Dans Muziek Toneel en theater Oriëntatie op jezelf en de wereld Kunst en cultuur Sport en spel Multimedia Natuur en Techniek

• Natuur • Techniek • Maatschappelijk

Pagina 27-29 Vakanties Leerzaam maar vooral leuk! Pagina 31-41 Bijlagen • Artikel volkskrant techniekproject • Checklist samenwerking

Peuterspeelzaal

Met een peuterspeelzaal (of, indien gewenst, een kindercentrum) in of bij school, voelt de omgeving van het schoolgebouw voor kinderen al snel vertrouwd. Kinderen leren spelenderwijs omgaan met de Nederlandse taal, breiden hun woordenschat uit en krijgen aanzetjes om eerste ervaringen op te doen met rekenaspecten. Eventuele achterstanden worden zoveel mogelijk in een vroeg stadium weggewerkt. In de peuterspeelzaal leggen we de basis voor een succesvolle start op de basisschool. Vroeg- en voorschools educatieprogramma Voor extra stimulering van de ontwikkeling van kinderen werken wij in een aantal peuter­speelzalen met een erkend vroeg- en voorschools educatieprogramma (VVE) dat wordt gesubsidieerd door de gemeente. Daarnaast besteden wij in onze peuterspeelzalen aandacht aan de sociale vaardigheden die jonge kinderen nodig hebben in het dagelijks leven. Onze krachten zijn in het bezit van het diploma MBO/SPW.

DOORGAANDE LIJN

4

Tussenschoolse opvang

Met veel plezier coördineren wij voor een aantal scholen de tussenschoolse opvang (tso). 2Samen biedt twee overblijfvormen ‘Broodje Samen’ en ‘het Eetcafé’. Broodje Samen Vanuit de stichting ‘Broodje Samen’ verzorgen wij tso in de school op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag. De kinderen nemen meestal zelf eten en drinken mee. Bij ‘Broodje Samen’ verzorgen vrijwilligers de tso. Zo zijn we in staat de kosten zo laag mogelijk te houden. Vrijwilligers zijn meestal ouders die al ervaring hebben met het begeleiden van overblijven. Indien er niet voldoende vrijwilligers beschikbaar zijn, wordt de tussenschoolse opvang verzorgd door pedagogisch medewerkers in dienst van 2Samen.

BROODJE

SAMEN

Aanvragen verlopen via de tso-coördinator of via de overblijflijsten in het klaslokaal, daar hebt u geen omkijken meer naar. Ouders kunnen ook incidenteel gebruik maken van tso door middel van een strippenkaart, of kiezen voor vaste contractdagen. De betaling vooraf, of facturatie gaan via 2Samen. Wel zo gemakkelijk. Eetcafé Bij het Eetcafé komen de kinderen tussen de middag lunchen bij het kindercentrum. Zo zijn ze even weg uit de schoolomgeving en kunnen ze zich rustig voorbereiden op de middag. Onze pedagogisch medewerkers verzorgen de lunch, waarbij een afwisselend en verantwoord aanbod centraal staat. We houden altijd rekening met kinderen die vanwege hun gezondheid of levensovertuiging bepaalde voedingsmiddelen niet mogen eten. Voor hen stellen wij, in overleg met de ouders, verantwoorde alternatieven beschikbaar. Pleinwacht Tijdens de (lunch)pauze spelen de kinderen op het schoolplein onder toezicht van pedagogisch medewerkers van 2Samen. Voor meer informatie over bovenstaande diensten kunt u contact opnemen met Sander Schrover, adjunct-directeur, via [email protected] of 070 338 55 00.

OVERBLIJF GOED GEREGELD

5

Verlengde schooldag

2Samen is actief betrokken bij de brede schoolontwikkeling In het kader van de verlengde schooldag organiseert ons interne projectbureau KICKs diverse naschoolse activiteiten en thematische projecten die naadloos aansluiten bij de kerndoelen. Ook voor uw school stellen wij graag een (op maat gemaakt) activiteitenaanbod samen, bijvoorbeeld op het gebied van muziek, dans, cultuur of techniek. Daarnaast bieden wij de mogelijkheid tot huiswerkbegeleiding. Naast cursussen en workshops, bieden wij ook thematische projecten aan. Alle projecten worden afgesloten met een voorstelling, optreden of expositie. Ook is het mogelijk om vanuit KICKs specifieke activiteiten in te zetten, waarbij er speciale aandacht is voor sociale competenties, zoals samenwerken in een groep of het vergroten van het zelfvertrouwen. Bent u benieuwd naar wat KICKs voor uw school kan betekenen? Neem, geheel vrijblijvend, contact op met de unitmanager van uw bso of onze afdeling KICKs ([email protected]). Kosten Aan de activiteiten zijn verschillende kosten verbonden. Om een beeld te geven van de prijzen, hanteren we de volgende symbolen:

60 70 80 90

-

70 euro 80 euro 90 euro 110 euro

Alle kosten zijn inclusief 10 % coördinatiekosten. De definitieve tarieven zijn van meerdere factoren afhankelijk. In overleg met u maken we graag een definitief voorstel.

SPELENDE RWIJS LEREN

7

Dans Algemene dansvorming, groep 1-2 / 3-4 Ruimte: gymzaal / speellokaal Kerndoel(en): 54, 57 In deze cursus ervaren de kinderen individueel en in groepsverband het plezier in dans en bewegen. We doen diverse dansoefeningen, waarbij kinderen spelenderwijs kennismaken met verschillende dansvormen. Ook doen we oefeningen met zang, het bespelen van kleine muziekinstrumenten en hebben we aandacht voor fantasie en expressie. De oefeningen zijn gericht op concentratie, coördinatie, samenspel en uitbeeldingsvermogen. De les is opgebouwd uit diverse leselementen zoals: vrij door de ruimte, kring, diagonaal en midden, in combinatie met diverse materialen en instrumenten. Er kan naar een eindpresentatie toe worden gewerkt, al dan niet bezocht door publiek.

Breakdance, groep 4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: gymzaal / speellokaal Kerndoel(en): 57 Breakdance, rap, graffiti en dj-en vormen de vier elementaire onderdelen van hiphop. Tijdens deze lessen leren de kinderen de basistechnieken van breakdance, popping en electric boogie. Ieder mag zijn/haar eigen originaliteit en expressie gebruiken. Tijdens een zoge­naamde ‘battle’ laat iedereen in een kring aan elkaar zien welke danstechnieken hij/zij al heeft geleerd.

In de categorie Dans bieden wij ook: Dansexpressie Ballet Streetdance Zumba Showmusical Showmusical

8

Muziek Hit factory, groep 4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: leslokaal Kerndoel(en): 54, digitale media De kinderen gaan zelf een lied schrijven. Eerst bepalen ze samen de melodie, het onderwerp en de taakverdeling. Daarna maken ze met behulp van de computer hun eigen lied, dat ze vervolgens mogen opnemen op cd. Zelfs het cd-hoesje ontwerpen de kinderen zelf!

Boomwhackers, groep 1-2 / 3-4 / 5-6 Ruimte: leslokaal Kerndoel(en): 54 Boomwhackers zijn felgekleurde kunststofbuizen van verschillende lengte. Als je ermee tegen je hand slaat, komt er geluid uit. Elke kleur boomwhacker heeft een andere toonhoogte en door kinderen met verschillende kleuren te laten spelen ontstaat er in korte tijd een swingende ritme-compositie! Elke kleur staat voor een noot op de notenbalk en de lengte van de buis bepaalt de toonhoogte. Het spelen met Boomwhackers is voor kinderen erg uitnodigend. Bij het spelen draait het om samenspel en daarom is het erg geschikt om er met groepen kinderen mee aan de slag te gaan.

In de categorie Muziek bieden wij ook: High tech muziek Rijmende ritmes Gitaarspel Rappen Djembé Popkoor

9

Toneel en theater Kijk ik speel!, groep 1-2 / 3-4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: leslokaal Kerndoel(en): 54 In deze lessen staat toneelspelen centraal: met een klein beetje theorie, gaan we vooral gewoon spelen! Natuurlijk wordt er ook verkleed en geschminkt. De toneelstukjes worden gefilmd en op dvd gezet.

Improvisatietheater, groep 1-2 / 3-4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: leslokaal / speellokaal Kerndoel(en): 54 Improvisatietheater, ook wel theatersport genoemd, is een vorm van theater waarbij de spelers het verhaal, de locatie en/of de dialogen ter plaatse verzinnen. De kinderen krijgen een beperkt aantal elementen, zoals de locatie waar de scène zich afspeelt of het soort personage. Aan het eind van de lessenreeks kan een voorstelling worden gegeven.

In de categorie Toneel en theater bieden wij ook: Toneelles Theatersport Wonderlijke verhalen Poppentheater Showmusical

10

Oriëntatie op jezelf en de wereld Workshops vol groente en fruit, groep 1-2 / 3-4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: bij voorkeur een ruimte met een oven Kerndoel(en): 53, 56 Gezond en lekker koken, hoeft geen uren te kosten. Met een paar eenvoudige (verse) ingrediënten kun je al fantastische combinaties maken. Hoe jonger kinderen de smaak van het koken te pakken krijgen, hoe groter de kans dat ze zich ontwikkelen tot liefhebbers van lekker en gezond eten. Leren over smaak kan het beste door alle gemaakte gerechten te proeven.

Kinderyoga, groep 1-2 / 3-4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: gymzaal / speellokaal Kerndoel(en): 34, creëren van ontspanning en rust In de workhop kinderyoga doen we spelenderwijs allerlei houdings- en ontspanningsoefeningen. De kinderen doen bijvoorbeeld dieren na, staan stil als een boom, blazen tegen een veertje en leren een speciale zonnegroet. Met de hele groep proberen we helemaal stil en ontspannen te liggen en te genieten van rustige muziek of een verhaal.

In de categorie Oriëntatie op jezelf en de wereld bieden wij ook: Poëzie Kook- en smaakles Mindfulness

11

Kunst en cultuur Kunst met beelden, groep 4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: leslokaal / handenarbeidlokaal Kerndoel(en): 54, stijl van een specifieke kunstenaar Tijdens deze cursus gaan de kinderen aan de slag met klei. Ze maken er bijvoorbeeld Afrikaanse beelden van. Ook laten de kinderen zich inspireren door verschillende kunstwerken, waarna ze een beeld maken in de stijl van hun favoriete kunstenaar De kinderen mogen ook beelden maken voor een zelfbedachte beeldentuin. Naast klei werken we ook met andere materialen. De cursus kan worden afgesloten met een expositie.

Reizend kunstatelier, groep 1 t/m 8 Ruimte: gymzaal / speellokaal Kerndoel(en): 54, 57 Recycling is hot! Al jaren proberen verschillende milieubewuste organisaties en burgerinitiatieven ons gedrag te beïnvloeden. Want we consumeren te gemakkelijk en creëren teveel afval. Ons milieubewustzijn kan dus wel een upcycle gebruiken. Het is een goed begin wanneer kinderen beseffen dat afval nog heel waardevol kan zijn. In deze workshop zien we het dan ook als gratis materiaal voor vele kunstzinnige en creatieve ideeën. Samen maken we ‘afvalkunst’: objecten of speelgoed van restmaterialen. Duurzame lessen met een verrassend eindresultaat.

Graffiti Art, groep 5 en 6 / 7 en 8 Ruimte: buitenruimte / handvaardigheidlokaal Kerndoel(en): 54 In deze cursus leren de kinderen graffiti te spuiten én tekenen. Met zelfgemaakte sjablonen creëren ze kunstige graffitiletters. Ook is er aandacht voor de achtergrond en de geschiedenis van ‘streetart’. De kinderen leren tevens wanneer graffiti legaal of juist illegaal is. De graffiti kan op verschillende ondergronden worden toegepast zoals op een muur bij school, maar ook op losse schilderijen of panelen. Zo kan elke deelnemer zijn eigen werk mee naar huis nemen.

12

De lapjeskat, groep 1-2 / 3-4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: leslokaal / handenarbeidlokaal Kerndoel(en): 54, werken met textiel In deze cursus komt de lapjeskat langs met haar grote koffer vol met lapjes, wol, draadjes en andere mooie dingen. Bij de lapjeskat kun je van alles uitvinden en maken. Spelenderwijs komen de kinderen in aanraking met de verschillende mogelijkheden voor het bewerken van textiel. Ze mogen experimenteren met de verschillende materialen en maken allemaal grappige en ‘aaibare’ dingen. De cursus kan worden afgesloten met een expositie.

Monoprint, groep 1 / 2-3 / 4-5 / 6 Ruimte: leslokaal / handenarbeidlokaal Kerndoel(en): 54 Monoprint is een eenvoudige grafische druktechniek, waarbij er één unieke afdruk ontstaat. Om deze afdruk te maken breng je inkt aan op een glad oppervlak, zoals glas, plastic of hout. Vervolgens leg je het papier hierop en maak je een afdruk. Het is een geschikte techniek voor kinderen om mee te experimenteren en de verschillende mogelijkheden al spelenderwijs te verkennen.

In de categorie Kunst en cultuur bieden wij ook: Bouwen met hout Dotpainting - Aboriginal Art Abstract schilderen Speksteen snijden Striptekenen

13

Sport en spel Circus, groep 1-2 / groep 3-4 / 5-6 / 7-8 Ruimte: gymzaal / speellokaal Kerndoel(en): 57, jongleren, balanceren 58, samenwerken Tijdens deze lessen maken kinderen kennis met verschillende circustechnieken. Er is voldoende uitdagend materiaal om mee te werken, zoals een eenwieler, circusbal, rolbalans, jongleerballen en diabolo’s. Ook werken we samen aan sociale aspecten zoals zelfvertrouwen en samenwerken. Er is veel ruimte voor creativiteit. De lescyclus wordt afgesloten met een vrolijke presentatie.

Kracht & zelfvertrouwen, groep 1 t/m 8 Ruimte: gymzaal / speellokaal Kerndoel(en): 75, 58 Plezier en positieve feedback staan centraal in deze cursus. De kinderen leren stevig staan, zelfverzekerd kijken en lopen. Een zelfverzekerde houding helpt in balans en coördinatiespelletjes, maar ook in het dagelijks leven. De kinderen leren enkele afweertechnieken. Dit is natuurlijk super stoer om te doen en helpt de kinderen om snel meer zelfvertrouwen te krijgen. Bovendien leren ze dat slim zijn belangrijker is dan sterk zijn.

In de categorie Sport en spel bieden wij ook: Bootcamp Capoeira Urban sports Basketbal Voetbal Buitensport Showmusicalen spel Schaken

14

Multimedia Media & Meer, groep 5 t/m 8 Ruimte: leslokaal / handvaardigheidlokaal Kerndoel(en): 54 In de cursus ‘media & meer’ maken kinderen kennis met de basisprincipes van coderen. De vaardigheden die daarvoor nodig zijn, zoals creatief en logisch denken, moeten kinderen inzicht geven in de ‘achterkant’ van de apparaten die ze elke dag gebruiken. Daarnaast komt ook ‘mediawijsheid’ aan de orde (bespreken van social media, de kenmerken en impact ervan) en wordt gezamenlijk een website gebouwd. Het doel is om kinderen een gezonde band te laten opbouwen met technologie, internet en computers. Dat is iets waar de toekomstige werkgevers veel behoefte aan hebben.

Stop Motion, groep 1 t/m 8 Ruimte: leslokaal Kerndoel(en): 57, 58 Kinderen maken tijdens deze workshop een eigen stopmotion-animatie. Bij animatiefilmtechniek, wordt een verhaal foto voor foto opgebouwd. Als deze foto’s snel achter elkaar worden vertoond, lijkt het alsof objecten uit zichzelf bewegen. Omdat het animeren vrij veel werk is, maken de kinderen eerst een storyboard dat uit zes beelden bestaat. Zo worden ze uitgedaagd hun verhaal sterk te versimpelen en goed na te denken over hoe ze de gebeurtenissen het beste in beeld kunnen brengen. In plaats van met foto’s kan ook met klei, geknutselde figuurtjes of met speelgoed (Lego, Playmobile) worden gewerkt.

In de categorie Multimedia bieden wij ook: Spelen met licht Website bouwen Fotograferen Reportersclub

15

Natuur en techniek

16

Elektriciteit Science detective Ruimte: leslokaal Kerndoel(en): 42, 44 In vijf lessen leren de deelnemers hoe elektriciteit werkt en waarom het ‘stroom’ heet. Ze maken een stroomkring met een lampje, testen de geleiding van materialen en kiezen een werkstuk. Ze maken bijvoorbeeld een kameralarm, electrospel, nachtlampje of morseapparaat.

3D-tekenen op de PC, groep 5 t/m 8 Ruimte: leslokaal Kerndoel(en): 44, 45 Deze workshop laat kinderen kennismaken met tekenen van ruimtelijke vormen in een 3D-omgeving. Eerst wordt uitgelegd hoe de interface (gereedschapskist) werkt en vervolgens krijgt ieder kind de gelegenheid iets te tekenen. Het tekenveld projecteren we groot op een muur of een scherm zodat iedereen kan zien wat de ander tekent en daarvan kan leren. De tekeningen worden opgeslagen en uitgeprint zodat ieder kind zijn of haar eigen tekening kan exposeren of mee kan nemen.

In de categorie Natuur en techniek bieden wij ook: Naturelure (activiteiten geïnspireerd op de natuur) Sterren en planeten Sterrenkaarten maken De kinderwerkplaats op locatie Technikunst Zo werkt dat!

17

Projecten en evenementen

2Samen organiseert regelmatig projecten en evenementen waarbij uitdaging en plezier centraal staan; de inrichting van een groen speelplein, buitenspeeldagen, modderdagen, een feestweek en nog veel meer! Hebt u behoefte aan ondersteuning bij de organisatie van uw project of evenement? Wij helpen u graag. Van het concept, tot de subsidieaanvraag en de publiciteit.

Projecten van A tot Z geregeld

19

Natuur

Natuureducatie in een natuurtuin van 2Samen Een aantal kindercentra beschikt over natuurtuinen. In overleg kunnen hier (naschoolse) natuureducatieprojecten plaatsvinden. Deze projecten kunnen ook op de natuurschoolpleinen plaatsvinden. De kinderen kunnen onder andere bouwen, werken met water en zand en eetbaar groen. Een ideale manier om het plein een meer educatief karakter te geven.

Modderdag - Lekker vies worden! Tijdens de jaarlijkse Modderdag kokkerelden de kinderen van 2Samen in heuse ‘ModderKeukens’ en speelden naar hartenlust in de modder. Met Modderdag bevorderen we de natuurbeleving bij kinderen.

Groente en fruit verbouwen in een mini-moestuin Hoe kun je op één vierkante meter je eigen groente en kruiden verbouwen? Kinderen leren dat in de cursus ‘mini-moestuin’. Voor een moestuin is eigenlijk niet veel materiaal en ruimte nodig. Kinderen oogsten eigen groenten, kruiden of fruit dat tot slot natuurlijk kan worden verwerkt tot een zelfgemaakte soep, smoothie of salade. 20

Buiten-bso Tijdens vakanties bieden wij natuurdagen aan, de Buiten-bso. Kinderen gaan met verschillende materialen op onderzoek uit in de natuur. Met speciale slootjeskisten kunnen ze op zoek gaan naar waterdiertjes, met potloepjes worden bodemdiertjes opgezocht en met de natuurkijkertjes kan alles van dichtbij worden bestudeerd!

Schoolplein vergroenen Wilt u uw school meer vergroenen, maar zijn er geen mogelijkheden om een natuurschoolplein aan te leggen? 2Samen kijkt graag mee naar de mogelijkheden tot vergroenen van uw plein. Er zijn vele mogelijkheden zoals het aanleggen van een verticale tuin. Dat kan evt. in een naschools activiteitenprogramma zodat ook de kinderen in het proces worden betrokken.

21

Techniek Ontdekkend leren met ontdekkisten Onze ‘ontdekkisten’ zijn gevuld met materialen die de kinderen aansporen om de wereld om zich heen op een actieve manier te onderzoeken en ontdekken. Spelenderwijs komen zij in aanraking met diverse natuurwetten. Kinderen zijn ontdekkers, onderzoekers, kunstenaars, ondernemers en wetenschappers! Deze kwaliteiten kunnen kinderen ontwikkelen door middel van ontdekkend en onderzoekend leren (O&O-leren). We sporen de kinderen aan te ervaren wat voor hen belangrijk is. Zo ontwikkelen zij hun talenten en leren deze benutten.

ONTDEKHOEK

Met de ontdekkist Licht gaan de kinderen aan de slag met een diaprojector en ondervinden de werking van licht en schaduw.

KEND ONTDEK LEREN

Techniekles Leer en ontdek alles over de elementen en verschillende natuurkundige principes. Hoe werkt vuur of elektriciteit? Of maak je een eigen sterrenkijker of digitale microscoop. Je leert niet alleen hoe alles werkt, maar gaat er ook mee aan de slag! 22

Lego League Ieder schooljaar kunnen schoolteams deelnemen aan de First Lego League (FLL) of aan de speciale Junior editie van de FIRST LEGO League (Jr.FLL). De kinderen komen zo op uitdagende wijze in aanraking met techniek. Hoe werkt het? De deelnemende kinderen werken in teams* per school/groep en onderzoeken de ‘challenge’ die begin september bekend wordt gemaakt. Van deze ontdekkingstocht maken zij een posterpresentatie. Daarnaast ontwerpen en bouwen de kinderen met LEGO-stenen en bewegende LEGO-onderdelen een model van hun ideeën. Exposeren Tijdens het Haags Technologie Festival worden alle posterpresentaties van de teams uit de regio Haaglanden geëxposeerd in de Haagse Hogeschool.

23

Maatschappelijk

GENERATIES VERBINDEN Generatie breien Twee generaties komen samen in de activiteit Generatie breien. Om kinderen bewust te maken van recycling bieden wij kinderkunstactiviteiten aan zoals breien met oude t-shirts.

24

Kinderopvang 2Samen zet zich dagelijks in voor ontwikkelingskansen van kinderen en de wereld om hen heen Jaarlijks organiseert 2Samen activiteiten om geld in te zamelen voor een goed doel. Alle medewerkers en kinderen zetten zich hiervoor in! In 2013 hebben we, tijdens onze jaarlijkse feestweek, ruim € 10.000 ingezameld voor Stichting Mzamomhle in Zuid-Afrika. Eerder zamelden we ook geld in voor Stichting KiKa en IFAW.

De Generatietuin verbindt generaties Kwetsbare ouderen en kinderen van de buitenschoolse opvang in de leeftijd van 4 tot 10 jaar ontmoeten elkaar er op natuurlijke wijze en werken samen in De Generatietuin. Het initiatief is in samenwerking met Kinderopvang 2Samen in 2010 van start gegaan. De tuin wordt sindsdien gezamenlijk onderhouden door kinderen van onze buitenschoolse opvang 2Vikingen en oudere bewoners van de herenhuizen van Royal Rustique. Samen bloemen en gewassen zaaien, planten, verzorgen, oogsten en opeten, is leuk en leerzaam. Bloemen, groen ten en kruiden, alles krijgt een plek in de diverse perken. De kruiden staan in een verhoogde bak, zodat ook vanuit de rolstoel kan worden getuinierd. Bewoners die niet tuinieren, vinden het natuurlijk ook fijn om naar de activiteiten te kijken en genieten van het resultaat: een prachtige groene en fleurige buitenruimte.

2013: Generatietuin ontvangt Appeltje van Oranje 25

Vakanties

Iedere vakantie verzorgt ons interne projectbureau KICKs een uniek programma met voor elk kind wat wils: van sport tot natuurbeleving, en van creativiteit tot techniek. Kinderen kunnen zich uitleven bij de buiten-bso, de Survivaldagen en het KICKs-zomerkamp. Ook zijn er diverse excursies mogelijk.

Leerzaam maar vooral leuk!

27

Vakanties

Veel uitdaging en plezier

28

Vakanties bij 2Samen agend

itd extra bijzonder en u

29

Bijlagen

Artikel De Volkskrant Checklist samenwerking

31

Artikel De Volkskrant - Techniekproject Water- en knikkerbaan

33

Checklist samenwerking

Kwaliteitskaart brede school & Integraal Kindcentrum Voor onderwijs, kinderopvang en alle andere partners van brede scholen en kindcentra

35

Kwaliteitskaart brede school & Integraal Kindcentrum Voor onderwijs, kinderopvang en alle andere partners van brede scholen en kindcentra

Zijn wij in onze samenwerking binnen onze brede school of Integraal Kindcentrum (IKC) op de goede weg? Halen wij voldoende uit onze samenwerking? Hoe zouden we de samenwerking kunnen verbeteren? Wat zijn de pluspunten of kenmerken van een brede school ten opzichte van een gewone school? Hebben we onze doelgroep goed in beeld? En onze doelen? Welke eisen stellen we aan de samenwerking tussen de partijen? En over welke kwaliteiten vinden we dat het personeel moet beschikken? Welke eisen stellen we aan het gebouw? Werkwijze Voor het vaststellen van de kwaliteit van de brede school en bij de evaluatie daarvan geeft u voor elk van de criteria aan in hoeverre u er aan voldoet. U kunt hierbij gebruik maken van de volgende beoordelingen:

Met deze kwaliteitskaart krijgt u de aspecten van uw eigen brede school1 in beeld. Dit kan bij de start van het proces als de brede school nog gestalte moet krijgen, of gaandeweg als u de kwaliteit van uw brede school wilt verbeteren. Deze kwaliteitskaart bestaat uit verschillende criteria die kunnen helpen bij het vaststellen van de kwaliteit van de brede school en bij de evaluatie2 daarvan. Na het invullen krijgt u geen oordeel over of u wel of niet een brede school bent, of binnen welk type de brede school valt. Wel wordt inzichtelijk of u de goede dingen doet, of u de dingen goed doet en op welke punten nog iets te verbeteren valt. Dat beeld wordt het duidelijkst als de verschillende partijen in de brede school deze kwaliteitskaart samen invullen en in gesprek gaan: dit levert al een start voor kwaliteitsverbetering op.

-- Duidelijk niet De brede school voldoet hier helemaal nog niet aan - Onvoldoende De brede school voldoet hier een beetje aan, maar nog te weinig + Voldoende De brede school voldoet hier aan, maar het kan beter ++ Duidelijk wel De brede school voldoet hier volledig aan

Natuurlijk zijn er uiteenlopende vormen van de brede school3. Het kan dus ook best zo zijn dat niet alle criteria bij uw brede school passen. In dat geval kunt u het betreffende criterium gerust buiten beschouwing laten. Voelt u zich ook vrij om criteria aan te passen als dat nodig is om ze aan te laten sluiten bij uw specifieke doelen. De kwaliteitscriteria zijn opgesteld door Oberon in samenwerking met het Landelijk Steunpunt Brede Scholen. Daarbij is gebruik gemaakt van ervaringen en succesfactoren met en van brede scholen, onderzoeksresultaten en literatuur4. Indeling van de criteria De criteria zijn ingedeeld volgens een model dat ook veel bij kwali­ teitszorg wordt gebruikt. Met de kwaliteitskaart krijgt u zicht op: 1. De startsituatie (input): hoe ziet uw doelgroep eruit, welke medewerkers en partners zijn er in en rond de brede school? 2. Het proces: welke doelen stelt u op en wat doet u (welke activiteiten voert u uit) om die doelen te bereiken? 3. Het rendement (output): wat heeft u bereikt?

1 Voor de leesbaarheid gebruiken we steeds de term ‘brede school’. U kunt daar echter ook

Onder deze drie aspecten onderscheiden we thema’s. Per thema geven we een korte toelichting.

5 Met ‘bekend’ bedoelen we hier dat er een overzicht beschikbaar is met de betreffende

IKC of ‘kindcentrum’ lezen. 2 Gelijktijdig met dit kwaliteitskader brengt Oberon ook een herziene versie van het Evaluatie Model Brede school uit. Met behulp van dit model kunt u uw brede school evalueren. 3 Zie Landelijk Steunpunt Brede Scholen (2011) Verschijningsvormen brede scholen. 4 In 2004 heeft Oberon samen met OOG Onderwijsondersteuning de brochure ‘kwaliteitscriteria brede school’ ontwikkeld. Met de criteria van toen in ons achterhoofd en met de kennis en ervaring van nu hebben we een kwaliteitskaart brede school & kind­ centrum ontwikkeld die helemaal up to date is.

36

gegevens.

2

Kwaliteitskaart brede school & Integraal Kindcentrum

1. De startsituatie

De medewerkers in de brede school hebben een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG)

Input: hoe ziet de doelgroep eruit?

Voorbeeld In de wijk waar onze brede school gehuisvest is, zijn verschillende partners werkzaam die zich net als wij bezig houden met kinderen/volwassenen. De meeste van deze partners zijn ook partner in de brede school. Samen kijken we naar de sociale omgeving van de kinderen/volwassen en stemmen we ons aanbod hierop af. We kijken hoe wij onze werkzaamheden op elkaar kunnen laten aansluiten en waar overlap is. Wat we samen kunnen doen, doen we samen. We verwijzen naar elkaar en vullen elkaar aan. We hebben zo niet alleen onze doelstellingen afgestemd, maar ook de activiteiten.

Hoe beter u weet hoe de doelgroep eruit ziet, hoe beter u een aan­ bod kunt opstellen dat past bij de behoeften en de wensen van die doelgroep. Zeker als u daarnaast ook weet wat de doelstellingen en mogelijkheden van de betrokken partners en medewerkers zijn. Kinderen Het is bekend5 hoeveel kinderen gebruik maken van de partners bij de brede school

-- - + ++

Bij het bepalen van de doelgroep maken we gebruik van bestaande data van bijvoorbeeld de school

-- - + ++

Van de schoolgaande kinderen is bekend welk leerlinggewicht zij hebben

-- - + ++

Het is bekend hoeveel kinderen een taalachterstand hebben

-- - + ++

Het is bekend welke kinderen meedoen/hebben gedaan aan een VVE­programma

-- - + ++

Ruimte: welke eisen stel je aan het gebouw en de omgeving? Zijn het gebouw en de omgeving van goede kwaliteit? Is er voldoende geschikte ruimte om alle activiteiten naar behoren uit te voeren? Ruimte

Ouders Van de ouders van de schoolgaande kinderen zijn de volgende achtergrondkenmerken bekend: opleiding, geboorteland

-- - + ++

Het is bekend welke ouders actief betrokken zijn bij de partners van de brede school (medezeggenschapsraad of oudercommissie)

-- - + ++

Het is bekend hoeveel eenoudergezinnen er zijn

-- - + ++

Wijk Het is bekend welke partners in de wijk zich richten op de doelgroep van de brede school

-- - + ++

Het is bekend welk programma­aanbod er in de wijk is voor kinderen/volwassenen die ook de doelgroep vormen van de brede school

-- - + ++

De samenstelling van de wijk is bekend (bijvoorbeeld gemiddelde opleiding, etniciteit, gemiddeld inkomen, gezinssamenstelling etc.)

-- - + ++

-- - + ++

Ons gebouw is van goede kwaliteit en aantrekkelijk voor kinderen en ouders

-- - + ++

Onze buitenruimte is van goede kwaliteit en aantrekkelijk voor kinderen en ouders

-- - + ++

Ons gebouw wordt goed schoongemaakt en onderhouden

-- - + ++

Er zijn voldoende geschikte ruimtes en faciliteiten om ons programma uit te voeren

-- - + ++

De ruimtes nodigen uit tot ontmoeting

-- - + ++

Er zijn duidelijke, schriftelijk vastgelegde afspraken over beheer en exploitatie

-- - + ++

Er is een sleutel­, ontruimings­ en veiligheidsplan

-- - + ++

Er wordt gebruik gemaakt van elkaars ruimtes

-- - + ++

De afspraken ten aanzien van gezamenlijke ruimtes zijn vastgelegd

-- - + ++

Financiën: wie gaat dat betalen? Een brede school is geen tijdelijk project maar een structurele voorziening. Dat heeft consequenties voor de financiering.

Partners Het is bekend wat de hoofddoelstellingen zijn van de partners die betrokken zijn bij de brede school

-- - + ++

Financiën

Het is bekend wat de betrokken partners de brede school kunnen bieden (organisatorisch, inhoudelijk, randvoorwaardelijk)

-- - + ++

De geldstromen vanuit de verschillende organisaties zijn zoveel mogelijk gebundeld

-- - + ++

Waar mogelijk bekostigen we de zaken gezamenlijk en behalen we efficiencywinst

-- - + ++

De financiering voor de brede school is voor meerdere jaren zeker gesteld/structureel

-- - + ++

Medewerkers De competenties, taken en verantwoordelijkheden van de medewerkers die werken in de brede school zijn bekend

-- - + ++ 3

37

Kwaliteitskaart brede school & Integraal Kindcentrum

2. Het proces Visie en doelen: wat wilt u bereiken? Hier gaat het om het waarom van de brede school. Wat zijn de motieven? Welke resultaten wilt u bij kinderen en ouders (de doelgroepen) bereiken? Visie en doelen Er is een duidelijk omschreven gezamenlijke visie op de brede school

-- - + ++

De doelen zijn afgesteld op de doelgroep

-- - + ++

Er is concreet beschreven welke resultaten we bij onze kinderen willen bereiken

-- - + ++

Er is concreet omschreven welke activiteiten daarvoor ondernomen gaan worden

-- - + ++

Visie en doelen worden door alle partners gedragen

-- - + ++

Doelen, activiteitenaanbod en gewenste resultaten vormen een samenhangend geheel

-- - + ++

Er is vastgelegd wie de doelgroep van de brede school vormt

-- - + ++

Er is vastgelegd welk deel van de doelgroep(en) per doel bereikt moet worden

-- - + ++

Programma: wat heeft u kinderen en ouders te bieden?

Er zit een duidelijke opbouw in het activiteitenaanbod (bijvoorbeeld onder schooltijd kennismaking, na schooltijd verdieping. Of als het gehele aanbod na schooltijd is: er zijn kennismakingslessen en verdiepingslessen)

-- - + ++

Er is een pedagogische doorgaande lijn voor kinderen van 0 tot 12 jaar

-- - + ++

De partners in de brede school maken gebruik van hetzelfde VVE­programma

-- - + ++

De partners in de brede school hebben afspraken over overdacht van gegevens van kinderen (warme overdracht, gebruik van kindvolgsystemen)

-- - + ++

De begin­ en eindtijden van het naschoolse aanbod zijn afgestemd op schooltijden, bso en mogelijke andere activiteiten

-- - + ++

De medewerkers stimuleren en informeren de kinderen over het (naschoolse) aanbod

-- - + ++

Ouders hebben met één ‘front­office’ te maken en met één aanspreekpunt voor alle zaken die hun kind betreffen.

-- - + ++

Ouders zijn betrokken bij het tot stand komen van het aanbod

-- - + ++

Er is een aanbod voor ouders zelf, gericht op onderwijs­ ondersteunend of ontwikkelingsstimulerend gedrag van de ouders

-- - + ++

Er is een aanbod voor ouders gericht op opvoedingsondersteuning

-- - + ++

Samenwerking: hoe is dat georganiseerd? De essentie van brede scholen is dat meerdere partners (scholen, kinderdagverblijven, zorgpartners, sportverenigingen etc. ) samen­ werken rond kinderen en ouders. Dat vraagt betrokkenheid van elke organisatie. Is er daarvoor voldoende draagvlak bij personeel en management? Wil iedereen wel dezelfde kant op? Is duidelijk wie de leiding heeft?

Welke voorzieningen en activiteiten biedt de brede school of het kindcentrum? Is er sprake van een samenhangend programma gedurende de dag en door het jaar heen? En worden ouders en kinderen daar goed over geïnformeerd? Programma

Samenwerking en organisatie

38

Er is een intensief en samenhangend aanbod van activiteiten

-- - + ++

Door de jaren heen is er sprake van continuïteit en een systematische opbouw in het programma

-- - + ++

Er zijn concrete doelen voor brede talentontwikkeling

-- - + ++

Het aanbod is door de partners binnen de brede school gezamenlijk ontwikkeld

-- - + ++

Er wordt door medewerkers nagedacht en gesproken over het juiste aanbod voor ieder kind.

-- - + ++

De brede school richt zich op de gehele ontwikkeling van het kind: sociaal­emotioneel, fysiek en cognitief

-- - + ++

Er wordt gewerkt met professionele krachten bij de uitvoering van bredeschoolactiviteiten

-- - + ++ 4

Naast de school zijn tenminste twee andere partijen actief bij de brede school betrokken

-- - + ++

Er is overeenstemming over de rolverdeling op het gebied van regie, coördinatie en uitvoering

-- - + ++

Het leiderschap van de brede school is bij één persoon belegd

-- - + ++

De betrokken organisaties hebben samen één managementteam geformeerd

-- - + ++

De medewerkers van de betrokken organisaties vormen samen één team. Meerdere keren per jaar zijn er gezamenlijke personeelsactiviteiten, teambuilding en scholing

-- - + ++

Er is draagvlak voor gezamenlijke inzet in brede schoolverband bij de verschillende besturen

-- - + ++

Kwaliteitskaart brede school & Integraal Kindcentrum

De oudercommissie van de kinderopvang en de mede­ zeggenschapsraad van de basisschool werken nauw samen Er is sprake van structurele samenwerking: ­ De betrokken partners hebben meerjarige bindende afspraken gemaakt ­ Er is een gezamenlijk aanbod ­ Er wordt inhoudelijk afgestemd ­ De betrokken partners bepalen samen wat er gebeurt in de brede school ­ Er is sprake van intervisie tussen de partners ­ Er wordt gebruik gemaakt van elkaars deskundigheid ­ Er is een gezamenlijk traject voor scholing of professionalisering

3. Het rendement

-- - + ++

Rendement: wat heeft u bereikt? Levert de brede school op wat u ervan verwacht? Om dat vast te stellen kijkt u naar het rendement. Waar u dan precies naar kijkt is afhankelijk van de doelen: zijn die bereikt? Dat doet u voor de verschillende doelgroepen: zijn de doelen voor kinderen, ouders, de buurt, partners en medewerkers bereikt? Omdat het rendement afhangt van de doelen is het moeilijk om daarvoor algemene crite­ ria te geven. We geven daarom een aantal voorbeelden die u kunt aanvullen met criteria die u opstelt op basis van uw doelen. Bij het beoordelen van deze criteria is het belangrijk om niet (alleen) op uw eigen idee hierover af te gaan, maar dit juist ook op basis van objectieve informatie vast te stellen.

-- - + ++

Personeel: wie zet u in? De kwaliteit van een brede school wordt in hoge mate bepaald door de kwaliteit van het personeel dat dagelijks met de kinderen werkt. Zijn zij goed in hun vak en kunnen ze ook nog eens goed samenwerken met anderen? Hoe gaan ze met kinderen om?

Rendement

Personeel

Minimaal 50% van de kinderen doet tenminste vier keer per jaar mee aan een bredeschoolactiviteit

-- - + ++

50% van de kinderen doet mee aan sportactiviteiten

-- - + ++

Medewerkers zijn voldoende gekwalificeerd en goed in hun vak

-- - + ++

50% van de kinderen komt meer in aanraking met kunst en cultuur

-- - + ++

Medewerkers bieden kinderen adequate steun en begeleiding

-- - + ++

De leerprestaties van kinderen zijn verbeterd en we kunnen aangeven waaruit dat blijkt

-- - + ++

Medewerkers zijn dienstbaar aan het collectief van de brede school

-- - + ++

Het sociaal­emotioneel functioneren van kinderen is verbeterd en we kunnen aangeven waaruit dat blijkt

-- - + ++

Medewerkers kennen de grenzen van hun professie

-- - + ++

Zorgleerlingen en –gezinnen worden adequaat doorverwezen en we kunnen aangeven waaruit dat blijkt

-- - + ++

Medewerkers zijn oprecht geïnteresseerd in het werk van de ander

-- - + ++

-- - + ++

Medewerkers werken op basis van onderling vertrouwen

-- - + ++

Als er activiteiten voor ouders worden georganiseerd: tenminste 25% van de ouders doet minimaal één keer per jaar mee aan een bredeschoolactiviteit 50% van de doelgroepouders neemt deel aan activiteiten voor ouders

-- - + ++

Alle ouders met opvoedingsvragen kunnen wij door­ verwijzen naar een vorm van opvoedingsondersteuning

-- - + ++

Als er activiteiten voor wijkbewoners worden georganiseerd: tenminste 5% van de specifieke doelgroep uit de wijk doet minimaal één keer per jaar mee aan een bredeschoolactiviteit

-- - + ++

De medewerkers weten elkaar snel te vinden en we kunnen aangeven waaruit dat blijkt

-- - + ++

De medewerkers maken gebruik van elkaars expertise en ervaringen en we kunnen aangeven waaruit dat blijkt

-- - + ++

De medewerkers ervaren meer werkplezier en we kunnen aangeven waaruit dat blijkt

-- - + ++

Er zijn bredeschoolactiviteiten die door medewerkers van verschillende partners worden uitgevoerd

-- - + ++

Medewerkers worden betrokken bij de planning, uitvoering en evaluatie van bredeschoolactiviteiten

-- - + ++

Voorbeeld Onze brede school heeft een schoolsportvereniging. Dit project wordt gecoördineerd door de vakleerkracht lichamelijk opvoeding en heeft als doel meer leerlingen aan het sporten te krijgen en lid te laten worden van een sportvereniging. Via de school mogen de leerlingen lid worden van een sportvereniging. Zij mogen een sport drie maanden op kosten van de school uitproberen. Wanneer de leerlingen na de proefperiode zeker weten dat ze de sport willen blijven beoefenen, deelt de school de kosten voor de sportlessen met de ouders. Deze sportlessen vinden plaats in de vrije tijd van de kinderen.

5

39

Kwaliteitskaart brede school & Integraal Kindcentrum

Voorbeelden Onze brede school biedt diverse activiteiten aan. De activiteiten vallen binnen drie categorieën: ­ Educatieve activiteiten: huiswerkbegeleiding, schaken, computerles, Spaanse les ­ Creatieve activiteiten: schilderles, techniek, fotografie, toneel en muziek ­ Sport­ en bewegingsactiviteiten: zwemles, gymnastiek, zelfverdediging, dansles Deze activiteiten worden aangeboden door vakleerkrachten en kennen een inhoudelijke doorgaande lijn met het reguliere onderwijs.

Voorbeeld Jaarlijks stellen wij met alle partners een jaarplan op, waarbij wij ons focussen op de belangrijkste vraagstukken in de wijk. Onze activiteiten stellen we daarop af. Per activiteit kijken we welke medewerker van welke instelling de trekker wordt. Deze medewerker is niet alleen verantwoordelijk voor het uitvoeren van de activiteit, de samenwerking binnen de activiteit, maar ook voor de evaluatie ervan. Hij of zij moet er voor zorgen dat we aan het eind van het jaar deze activiteit bespreken in het licht van de doelstellingen. Hebben we die gehaald? Zo ja, moeten we ermee doorgaan, zo nee, moet de activiteit worden aangepast of moet er voor een andere activiteit worden gekozen? Zo betrekken we de medewerkers niet alleen bij de uitvoering, maar ook bij het hele proces van doelstellingen, uitvoering en evaluatie.

Sinds enkele jaren is onze school gehuisvest in een multifunctionele accommodatie (MFA). Wij delen het gebouw met bijvoorbeeld de kinder­ opvang, de peuterspeelzaal, de bibliotheek, het buurthuis, het consultatie­ bureau en ook het Centrum Jeugd en Gezin (CJG) is in hetzelfde pand gevestigd. Doordat we met z’n allen in hetzelfde gebouw zitten en elkaar regelmatig spreken, kennen we elkaar goed en weten we wanneer en waarvoor we elkaar kunnen inschakelen. Uit onze evaluatie blijkt dat we zorgkinderen sneller kunnen doorverwijzen.

Evaluatie: hoe houden we zicht op de voortgang? Om de gestelde doelen te bereiken is het van belang om zicht te houden op de voortgang. Ziet het er naar uit dat we de doelen bereiken? En wat doen we als dat niet lukt? Evaluatie We bespreken op bestuurlijk en uitvoerend niveau met alle betrokkenen de kwalitatieve en kwantitatieve opbrengsten van onze brede school, gekoppeld aan de geformuleerde doelen

-- - + ++

Colofon

We gebruiken een bestaand instrument om de kwaliteit te toetsen

-- - + ++

Als u vragen heeft over de brede school en/of kinderopvang dan kunt u contact opnemen met het Landelijk Steunpunt Brede Scholen:

-- - + ++

Bezuidenhoutseweg 251­253, 2594 AM Den Haag Telefoon 070 ­ 304 20 10

Er is een jaarlijkse evaluatie bij: ­ Ouders ­ Kinderen ­ Medewerkers (leerkrachten / pedagogisch medewerkers / anderen) We hebben zicht op gegevens die nodig zijn om te bepalen of we onze doelen hebben bereikt (deelname aan bredeschool­ activiteiten, doorstroom naar verenigingen, doorverwijzing naar zorginstellingen)

-- - + ++

We stellen jaarlijks vast of we onze doelen hebben bereikt

-- - + ++

Op basis van de evaluatie worden de doelen bijgesteld

-- - + ++

We voeren minimaal tweejaarlijks een werknemers­ tevredenheidsonderzoek uit

-- - + ++

[email protected] www.bredeschool.nl Dit is een gezamenlijke uitgave van

6 41