Sahelreis Niger, Burkina Faso en Mali door Almut Schlaich
1 3.01 .-26.01 .2011 Deelnemers: Abdoulaye Harouma, Ben Koks, Kailou Moussa, Leen Smits en Almut Schlaich. 1 3 januari: Vlucht vanaf Düsseldorf via Parijs naar Niamey in Niger. De eerste drawback van de reis was, dat ik niet mee kon vliegen omdat de ambassade in Berlijn mijn paspoort niet op tijd had verstuurd. Om 7:25 ‘s ochtends vertrokken Ben en Leen. Het goede nieuws kregen zij pas ‘s middags: ik kom een dagje later! Inmiddels ontmoeten zij Abdoulaye en Kailou in Niamey, doen boodschappen voor de reis en slapen in een klein, vies hotelletje. Ik mis dus niet zo veel :-)
Almut samen met de Giraffes
1 4 januari: De mannen zorgen voor alle spullen die nog nodig zijn in het veld. Om 1 6:30 zien zij mijn vliegtuig landen in Niamey! Ik stap uit en zie Ben door de paspoortcontrole komen! Met een vriend van Abdoulaye die bij de politie werkt ben ik binnen vijf minuten door alle controles! Warm onthaal door onze Afrikaanse vrienden en Leen. Wij rijden de stad uit en nog geen uur later zien we de eerste Grauwe Kiekendief! Het derde beest is een adult mannetje Steppe kiekendief. In de buurt van Kannare zetten wij voor de eerste keer onze tentjes op, Ben kookt lekker en als toetje eten wij echte sinaasappelen en Duitse Streuselkuchen. Het begin is al geweldig!
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
1 5 januari: De eerste prooi-transecten tellen we rond ons kamp. Ik ga met Kailou op pad en ben erg enthousiast over de mooie vogels die wij zien. Wij zijn midden in de “zone giraffe” en tijdens ons aansluitende weg-transect hebben wij het grote geluk acht van deze mooie, elegante beesten te zien. Kailou is DE giraffen deskundige in Niger en brengt mij dichtbij. Erg indrukwekkend! Ons transect voert verder naar een wetland “Dallol bosso” genoemd, waar wij naast watervogels zoals African Jacarna ook enkele Bruine en Grauwe kieken te zien krijgen. We lunchen in een soort restaurant waar je gelukkig geen keuze kunt maken. Lekker en pittig. En dan verder met het weg-transect, via Margou naar Kofo. Kamp op dezelfde plek en straks weer kiekendieven! Ik ga samen met Kailou tellen en helaas komen wij veel te laat terug. Dankzij Leen en Ben hebben wij desondanks de slaapplaats kunnen lokaliseren waar rond de 1 0 Grauwe sliepen. Na een lekkere bonensoep liggen wij blij in onze tentjes.
Dominik! © Ben Koks
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
1 6. januari: De volgende ochtend: Leen, Kailou en ik lopen parallel transecten in de richting van onze slaapplaats. Ben en Abdoulaye komen, naar het opladen, met de auto naar de plek. Samen verzamelen wij, in een interessant en mooi gebied met vrij hoge bosjes, braakballen van Grauwe en Bruine Kiekendieven! Dit is toch een eerste succes!!! Verder naar Dosso, tussendoor nog eventjes transecten lopen. In Dosso lunchen met bedelende kinderen rondom ons, dan boodschappen doen. Road transect vanaf Dosso via Magorou richting National Park naar de slaapplaats van Dominik. Wij komen door de kleinste dorpjes met leuke hutjes, maar helaas kunnen wij nergens kippen kopen. Ca 1 km vanaf de laatste peiling van Dominik slaan wij ons kamp op. Abdoulaye, Ben en Leen gaan op zoek naar de kieken, Kailou en ik koken. Als de anderen terug komen hebben ze de tweede slaapplaats met rond 11 Grauwe en 5 Bruine kiekendieven gevonden en Abdoulaye heeft zelfs Dominik gezien!!! Na het gezellige eten gaat tijdens het tandenpoetsen mijn telefoon en Henk Jan, die helemaal vergeten was dat ik in Niger zat, belt mij om mee te delen dat het werkoverleg morgen niet door gaat. Hard lachend ga ik naar mijn tent!
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
1 7. januari: Na het ontbijt, rond en uur of acht, komt toch werkelijk Dominik boven de struikjes vlakbij ons kamp foerageren! We hebben een prachtig zicht op deze zendervogel, die Ben ook mooi op de foto zet! Naar een rondje prey transecten tellen gaan we naar de slaapplek toe en kunnen weer rondlopen… braakballen van Grauwe Kiekendieven verzamelen waarin onder andere ook bidsprinkhanen zitten! Road transect terug naar een grote weg, door heel kleine dorpjes, naar Tamanyé. Na een hapje eten kocht ik een mooie tulband en daarna verder naar Niamey. In het hotel Terminus genieten wij van de lekkere douche en maken plannen voor de volgende dagen.
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
1 8. januari: Na een lekker ontbijt in het hotel begint onze odyssee door de ambassades in Niamey. Om het kort te houden: zonder Abdoulaye hadden wij, denk ik, geen enkel visum op een dag kunnen regelen. Nu hadden we aan het eind van de dag drie visa! Voor Burkina Faso, Mali en de tweede entreé voor Niger. We bespreken ‘s avonds de route. We willen via Burkina, waar zendervogel Tineke zich bevindt, weer terug over Mali langs de plek waar de Deense vogel Lars vermoedelijk zit. Jammergenoeg blijkt de omgeving waar Lars zich ophoudt, volgens Abdoulaye en Kailou niet veilig te zijn. Wij besluiten dat we eerst Tineke zoeken en daarna mogelijk nog bij Franz in Mali langs gaan.
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
1 9. januari: 9:30 vertrek van het Hotel Terminus. De weg voert ons over de brug van de rivier Niger richting de grens met Burkina Faso. Naar ca 30 km rijden over de vrij slechte wegen maar wel met mooi uitzicht over de rivier, hebben wij een lekke band. Tijdens het repareren door Abdoulaye, Kailou en diverse jongens die even langs kwamen, lopen Ben en ik een prey transect. Wij rijden dan eindelijk over goed onderhouden wegen door naar de grens. Daar moeten wij in een dorpje de politie opzoeken om het ingangs-stempel te krijgen. Vanaf hier zijn de wegen weer vrij slecht. Eindelijk aangekomen in het dorpje Dori zijn we nog steeds 70 km verwijderd van de plaats waar Tineke zich ophoudt. Wij proberen haar voor het donker wordt nog te vinden maar we redden het niet. Omdat we eigenlijk niet vrij in het veld mogen kamperen, vragen we bij een dorpje of we daar in de buurt onze tentjes mogen opzetten. Hierop volgt een van mijn leukste momenten van deze reis. Onze enorme auto staat midden tussen kleihutjes en word omringd door 50 kinderen met ouders. Een jongere man vertaalt onze vraag voor het stamhoofd. De kinderen zijn erg verlegen, als een mij de hand durft te geven willen ze me allemaal een hand geven! Geweldig! Wij mogen naast het dorp in een soort paviljoen bij de school slapen. Tijdens het koken stuurt Kailou de kinderen terug naar het dorp met de belofte dat wij ze morgen meer over de kiekendieven zullen vertellen. Wat een leuke avond!
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
20. januari: Wij merken 's ochtends dat Burkina in een andere tijdzone ligt. Wij staan om 6:30 op maar het is hier 5:30. Dit geeft ons tijd te ontbijten, te pakken en transecten te lopen voordat weer veel mensen nieuwsgierig naar ons toe komen. Kailou legt met hulp van onze brochure de leraar uit waarom wij hier zijn en wat wij doen. Hierna krijgen alle kinderen de brochure. Zwaaiend uit de auto rijden wij het dorp uit op weg naar een road transect bij Bani. Onderweg loop ik met Leen een prey transect. Tijdens het rijden valt op dat in Burkina Faso veel meer Hooded Vultures te zien zijn dan in Niger. Bij elke dorp zitten ze mooi in beeld! Bij Bani slaan we af naar links gaan in de juiste richting naar de slaapplek van Tineke! Het is heel warm en wij houden een siësta onder bosjes. Terwijl de andere transecten tellen, koken Ben en ik bij het camp. Na het vroege avondeten gaan we bij de slaapplek posten. Sjoerd heeft ons laten weten dat Tineke altijd laat terug komt, maar nog wel in de buurt is! (Sjoerd kan via internet in Nederland zien waar de zendervogels zich ongeveer ophouden). Abdoulaye blijft bij het kamp, Leen en Kailou gaan op een heuvel staan en Ben en ik gaan met de auto naar de laatste peiling toe. Eerst zien wij een Bruine Kiekendief, dan zien Leen en Kailou twee Grauwe. Een mannetje komt naar ons toe en landt!!! Wij vestigen ons op het plateau naast de slaapplaats. Jammergenoeg word het snel donker en wij kunnen niet zien of Tineke daar bij zit. Op het eind tellen wij 3 vrouwtjes, 3 mannetjes en een Bruine Kiek. Omdat Leen en Kailou in totaal 7 waarvan 6 vrouwtjes Grauwe gezien hebben, zijn op deze slaapplaats rond de 1 0 beesten aanwezig!!! Blij gaan we terug naar het kamp!
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
21 . januari: Tijdens het ontbijt spot Leen de eerste Grauwe Kiek die vanaf de slaapplaats langs ons kamp vliegt. Er komen in totaal 4 grauwe langs waarvan 3 vrouwtjes die door Ben op foto gezet worden! Wij rijden naar de slaapplaats en zoeken braakballen. Vaak liggen deze naast kleine bosjes, interessant plekjes! Wij rijden een Road transect naar Dori waar we in een restaurant eten met bioscoop, de film Highlander wordt vertoond, curieus in deze omgeving… Ik ga met Kailou en Leen naar de markt, voor mij de eerste keer, om tomaten te kopen. Wat mooi! De kleuren, mensen, doeken en dieren! Wij rijden verder naar Djibo waar we proberen kippenvlees te kopen. Dit loopt uit op een rondreisje door de stad met als resultaat geen levend kippen, maar wel kippenvlees ;-) Vanaf Djibo nemen we jammergenoeg een foute afslag en rijden ca 30 km naar Baraboulé. Daar worden wij aangehouden door de politie omdat hier al de grens met Mali is, maar geen stempels te verkrijgen zijn. Daarom moeten wij terug en omdat het te laat is om dichter bij het gebied van Franz in Mail te komen, stopen wij halverwege om te kamperen in een heel mooi stukje bush. Tijdens het installeren van ons kamp doet Ben een geweldige ontdekking: een van de vogels die hij ’s ochtends op de foto gezet had is Tineke!!! Met dit goede nieuws eten wij onze kip en slapen erg lekker…
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
22. januari: Naar het opstaan tellen Leen, Kailou en ik transecten. Geweldig veel zangvogels in dit gebied. Ben en Abdoulaye halen ons op en verder gaat het. In Djibo nemen we nu de juiste afslag naar Ouahigouya, waar we dan eten. Verder via Tougan naar Nouna en dan naar Djibasso. Op deze plek krijgen we dan ook het stempel om Burkina te kunnen verlaten. We moeten wel wat geld achter laten bij de douane omdat een bepaald document voor de invoer van de auto ontbrak… Na het bezoek aan de politie van Burkina, politie Mali, douane Mali, Gendarmerie Mali zijn we eindelijk de grens over! Vlak achter het dorpje Bénéna kamperen we, het is al laat. Morgen zullen we zoeken naar Franz!!
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
23. januari: Voor de eerste keer lekker brood voor het ontbijt! Wij lopen prey transecten in een ontzettend mooie bush met ongelofelijk veel vogels! Road transect naar San, op de weg nog een keer transecten tellen. Het valt op dat in Mali bijna geen roofvogels te zien zijn. Na het boodschappen doen in San rijden we naar het gebied waar Franz op 1 8. januari zat. Snel weten wij waroom hij daar niet meer is: de grond is vers verbrand. Na een korte picknick lopen de anderen transecten hoewel het vrij heet is. Ik blijf bij de auto en geniet van de Afrikaanse blauwe lucht over mij! Ben en Leen zoeken naar de plek waar voor de laatste keer Franz is gepeild. Maar door het vuur is geen spoor van vogels meer te vinden. Het vuur heeft een prachtige tigerbush midden in een goed gestructureerd landbouwgebied verwoest. Over de grote weg terug rijden we bijna het talud af, alles gaat gelukkig goed. Het is toch een groot avontuur hier te reizen!! Verder gaat het naar de nieuwe verblijfplaats van Franz. Hij bevindt zich in een geweldig mooi gebied met ontzettend veel vogels. Aangekomen zoeken wij naar braakballen, maar het is erg heet daaom rusten we een beetje uit onder bomen in de schaduw. Terwijl Kailou kookt gaan Leen en Abdoulaye opzoek naar naar de gepeilde plek van Franz. Ben en ik rijden een rondje op de zoek naar kiekendieven. Dit is zo'n prachtig gebied, ongelofelijk veel Hornbills! Jammergenoeg zien we alleen een keer snel een vogel verdwijnen die een vrouwtje Grauwe blijkt te zijn. De anderen hebben tijdens het verzamelen ook alleen een vrouwtje gezien, geen Franz… De laaste nacht in de bush slaap ik buiten (ondanks de slangen ;-)) en geniet van de geweldige Afrikaanse sterrenhemel.
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
24. januari: We lopen ’s ochtends prey transecten in het aller mooiste gebied waar ik deze reis tot dusver ben geweest. Het voelt alsof ik in een oerwoud loop. Om 9 uur zijn we allemaal terug bij de auto en Abdoulaye ontdekt opeens een mannetje Grauwe! Jammergenoeg vliegt hij jagend weg achter de bosjes zodat we nooit goed kunnen zien of hij een zender op heeft. Misschien was het Franz, maar wie weet??? Sjoerd stuurt ons een berichtje dat Franz 1 .4 km vanaf ons kamp geslapen had. Jammer dat we geen extra dag meer over hebben, anders hadden we hem vast gevonden. Wij rijden wel nog naar de laatst gepeilde plek bij het plateau, maar hier geen Franz noch braakballen. Om 1 0 uur begint onze terugreis. De wegen in Mali zijn erg slecht en we moeten een grote omweg via Koutiela maken. Na het eten rijden we verder naar de grens met Burkina. Politie, douane, Gendarmerie van twee landen…Bij elke politiepost krijg ik een huwelijksaanzoek. Wij moeten hier erg om lachen. In Burkina zijn de wegen gelukkig veel beter en we komen wat sneller vooruit. In Bobo Dioulasso begint het al donker te worden maar het zijn nog steeds honderden kilometers naar Ouagadougou. Wij besluiten zo veel mogelijk kilomters te maken als de wegen het toe laten. Abdoulaye rijdt nog meer dan 300 kilometer door de nacht, een geweldige prestatie met zo veel dieren, mensen, fietsers zonder licht op de weg en niet te vergeten de rare gammele vrachtwagens! Om cirka 00:30 komen we aan in Ouagadougou en worden we ontvangen door Rahim! Rahim is een vriend van Leen die onder andere voor Emmen gevoetbald heeft en nu, na 1 2 jaar in Nederland, weer in zijn heimat is waar hij een busonderneming is begonnen. Hij brengt ons naar het Splendid Hotel, dat zijn naam eer aandoet en ons een lekkere douche bezorgd! Weer opgefrist eten we samen met Rahim en praten met hem in het Nederlands over zijn land en zijn bussen! Rond 2 uur liggen we in onze bedden…
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl
25. januari: De laaste dag is begonnen. Leen en Ben bekijken samen met Rahim zijn busbedrijf. Onderweg zien ze de president van Burkina Faso die eerst een rondje in zijn gepantserde auto om zijn paleis rijdt alvorens naar binnen te rijden! Ik ga met Abdoulaye en Kailou naar de markt om leuke dingen te kopen. Een echt avontuur! Ik heb wel de economie aangezwengeld… Erg leuk om te beleven, maar ik was wel blij met onze jongens op pad te zijn, anders betaal je de dubbele prijs! ’S Middags vertrekken we van deze moderne stad voor het laaste stukje van onze reis. De weg richting Niamey is goed, de grenscontrole geen probleem en Abdoulaye rijdt weer het laaste stuk door de nacht. Alles lukt precies en wij leveren op tijd onze bagage bij het vliegveld af. Het laaste afscheidseten met onze vrienden gebeurt in een treurige stemming. Zij brengen ons naar onze vlucht en wij scheiden op hoop van een snel weerzien! Om 00: 45 uur verlaten wij de afrikaanse grond om via Parijs naar Duesseldorf te vliegen. Op 26. januari landen we daar veilig en we rijden terug naar huis. Wat was dit toch voor een leuke, succesvolle reis!!!
Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief, Postbus 46, 9679 ZG Scheemda Bezoekadres: Plattelandshuis Oost-Groningen, Nassaustraat 1 4, 9671 BW Winschoten www.werkgroepgrauwekiekendief.nl