10 Vrijdag Augustus 2007
Integratie
Economie
7,5 miljoen euro
De Rotterdamse Heemraadssingel zit vol met Amerikaanse rivierkreeft. Vreemd? Nee hoor, steeds meer krabben, insecten, vogels en zaden komen al dan niet per ongeluk in ons land terecht. Moeiteloos vinden ze hun plek tussen de inheemse soorten. 04
Niet alleen de invloed van China in Afrika groeit, ook India krijgt steeds meer voet aan wal op het Afrikaanse continent. En het gaat om meer dan alleen olie: India’s niet-oliegerelateerde handel met West-Afrika is goed voor ruim 3 miljard dollar. 10
Suárez verloor de arbitragezaak die hij had aangespannen om naar Ajax te kunnen gaan, maar FC Groningen liet hem toch gaan. Wat wil je ook als je 7,5 miljoen euro in je schoot krijgt geworpen? Suárez heeft voor vijf seizoenen getekend. 19
Kreeft in de singel
Tata-auto populair
Ajax krijgt Suárez
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Rustige dag in de hoofdstad
SCHOOLFIETS TOPPER!
250,-
VOORDEEL*
Union schoolfiets ‘Forza’ Robuuste fiets die tegen een stootje op het schoolplein kan. Met naafdynamo, rollerbrakes en 7 versnellingen van Shimano. Meer info op www.halfords.nl OP=OP
499,-
*Een vergelijkbare A-merk fiets kost bij de vakhandel ca.
750,-
Dinsdag was een bewolkte, zomerse dag voor de 1.500.000 inwoners en 32.000 toeristen die zich ophielden in Groot Amsterdam, dat is de hoofdstad plus Amstelveen, Uithoorn, Aalsmeer, Diemen en Ouderkerk aan de Amstel. Het bleef een gewone dag, voor de meesten althans. Er stierven mensen, er werden er geboren en een paar gemaakt, mag je veronderstellen. En er kwamen er in aanraking met politiemensen, waarvan dit gebied er ruim 6.000 heeft, 1 op elke 250 inwoners. Er waren dinsdag tussen 09.00 uur ’s ochtends en 24 uur later 350 agenten op straat. Wat deden ze en met welke klachten en aangiften kwamen Amsterdammers naar het politiebureau? TEKST: MEREL VAN LEEUWEN
46 keer rukten agenten uit voor ernstige delicten. Dat waren: 6 straatroven 8 oploopjes waarbij ernstig fysiek geweld werd gebruikt 4 bedreigingen 3 drugsdeals op straat 4 verkeersongevallen met letsel 1 winkeloverval
3 2 1 11 2
gevallen van oplichting vechtersbazen geval van afpersing keer rijden onder invloed gevallen van ernstige geluidsoverlast door dronken mensen 1 onverzekerde automobilist
Ze vonden: 1 dode man, in verregaande staat van ontbinding in een zelfgebouwd onderkomen in het Beatrixpark Ze arresteerden: ongeveer 75 mensen Ze deelden 400 bekeuringen uit, onder andere voor: dronkenschap, onverantwoord rijgedrag, verkeerd parkeren Inwoners van de hoofdstad melden op het bureau: 5 diefstallen uit auto 6 woninginbraken Lees meer op pagina 6
Sn! ZomerKanjer 12,8 Miljoen! I T A R e Grandlak st
Ga naar www.postcodeloterij.nl
2
De Twee
DE GROTE
INSPIRATIETOUR
Twee teams van De Pers reizen de wereld rond op zoek naar optimistische en inspirerende verhalen
St. Petersburg Rusland Tallinn Estland Riga Letland
Tirana Albanië
HET KWARTET IN AMMAN
Vilnius Litouwen Warschau Polen Boedapest Hongarije Belgrado Servië Pristina Kosovo Skopje Macedonië Thessaloniki Griekenland
Nikosia Cyprus Ramallah Westbank Amman Jord Caïro Egypte
Addis Abeba Ethiopië Kampala Oeganda Nairobi Kenia
Lama Hourani ‘In de hele Arabische wereld moet de levensstandaard omhoog’
‘Mijn symbolen staan los van religie en politiek ‘
Dar es Salaam Tanzania FRITS VAN SOMEREN
De kleuren zijn magnifiek en de symbolen intrigerend. Overal waar je kijkt hangen en liggen fraaie sieraden. Het is de art gallery van Lama Hourani (28). Peter Wierenga AMMAN
...
‘Helaas is jordaniet, een erg mooie groenblauwe steen, nog te fragiel om te gebruiken. Misschien in de toekomst!’ De jonge Jordanese ontwerpster staat op het punt van doorbreken. Na haar thuisbasis Amman, waar ze al een paar jaar bezig is, opent ze in september een atelier in Milaan. Het begon al vroeg. ‘Als kind stopte ik altijd al voor de etalage van juweliers, vertelde mijn moeder. Ook verfraaide ik al mijn kettingen eigenhandig, door andere kleuren en kralen te gebruiken. Bovendien had ik het geluk dat mijn moeder geen interesse had in diamanten of
DE ONTMOETING
goud, maar stenen van over de hele wereld verzamelde.’ Ook opende die de eerste privégalerie van het land. ‘Daar heb ik veel indrukken opgedaan van andere kunstenaars.’ In de keuken ontwierp Hourani haar eigen juwelen en in 2002 hield ze haar eerste expositie. ‘Dat was een succes, hoewel ik de techniek nog niet helemaal onder de knie had en mijn eigen stijl nog verder moest ontwikkelen. Maar er was in Jordanië verder helemaal niets.’ Na de kunstacademie zou ze ‘een ploeterende artiest’ worden, maar nu besloot ze om verder te gaan met ontwerpen. ‘Ik heb productdesign en gemology (juwelenkunde, red.) gestudeerd in Milaan. Sinds ik een keertje als kind in Italië op kamp ben geweest, heb ik een band met het land. De Italiaanse cultuur lijkt wel wat op de Arabische die ik van huis uit ken.’ Over thuis gesproken. Haar vader is een bekende dichter en zet zich als politicus in voor democratisering. ‘Hij is mijn scherpste criticus’, zegt
Lama Hourani opent in september een tweede atelier in Milaan.
schappelijke taal cruciaal.’ Haar symbolen zijn echter geen kopie van wat je in de grotten vindt. ‘Nee, die bedenk ik zelf. Het is alsof je gedichten schrijft. Ik ben aan het schetsen en ineens ontstaan ze. Nu is het een hele familie geworden, alsof ze zichzelf voortplanten haha.’ Ze exposeerde al in Londen en Parijs.
Koffie en viagra: de politie is je beste vriend AMMAN
...
Agent Nasser (24) laat me een pilletje Viagra zien. Ndal (28) en Khaled (22) moeten lachen: hun vriend is vorige week getrouwd. ‘Wij zijn bedoeïnen, uit het zuiden. Onze moeders en zusters dragen boerka’s’, vertelt Nasser. ‘Maar híj komt uit het noordwesten van Jordanië: zijn zus loopt in een kort rokje en decolleté’, voegt hij bij wijze van grap toe, wijzend naar Ndal. Die reageert alsof hij hem een rake
Of haar werk ooit in Amsterdam te bewonderen zal zijn? ‘Ja graag, mijn tutor in Milaan was ook een Nederlander. Jullie lopen voorop, samen met de Scandinavische landen, ik kom zeker als ik de kans krijg.’ 1 www.lamahourani.com
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... MAANDAG
‘Je mag altijd terugkomen’ Peter Wierenga
Nergens is de politie zo aardig.
Lama lachend. ‘Maar hij motiveert me enorm. Door hem ben ik colleges in mensenrechten gaan volgen.’ Niet dat het leven in haar land nou zo slecht is: ‘We hebben een goed imago, denk ik. Zo is de scholing hier goed geregeld. Maar er is nog steeds corruptie én armoede. In de hele Arabische wereld moet de levensstandaard van burgers omhoog. Soms zijn het ook vrij basale zaken die ontbreken, zoals parken waar kinderen in kunnen spelen.’ Ze wil het niet te veel over politiek hebben. ‘Ik zoek juist symbolen die los staan van religie en politiek. Ik ben altijd gefascineerd geweest door primitieve culturen, die we immers allemaal delen, en die al bestonden vóór religie, taal, etniciteit. Hier in Jordanië vind je inscripties in grotten. Ik ben trots op dat erfgoed. Dezelfde soort tekeningen kom je over de hele wereld tegen, van Frankrijk tot Mexico. In de huidige wereldpolitiek, met spanningen tussen de islamitische wereld en het westen, is die gemeen-
DE JONGE HONDEN VANUIT
klap zal verkopen. Hij is de oudste, en duidelijk de baas. Ndal was ook degene die me binnenwenkte in het kantoortje, toen ik een vruchteloze poging deed om een taxi aan te houden. Onmiddellijk krijg ik koffie en een sigaret aangeboden. Terwijl Khaled rustig het sportgedeelte van de krant leest (Barcelona is zijn favoriete club), vragen de andere twee me honderduit. Hoe is het in Nederland? Hebben we niet veel koeien én melk? Hoe zijn de vrouwen? Nergens heb ik zulke vriende-
lijke politie meegemaakt. Er zijn dan ook beangstigend veel Jordanese agenten: woestijnpolitie, toeristenpolitie, gewone politie en natuurlijk de politie in burger. Aan de muur hangt een portret van koning Abdallah en diens vader, wijlen koning Hoessein. Ook twee foto’s van boeventronies. ‘Dat zijn terroristen’, legt Ndal uit. ‘Ze hebben geen hersens. No islam!’ ‘Als ik die tegenkom, knal ik ze neer’, verzekert Nasser. Maar eerst regelt hij nog een taxi voor me. ‘En je mag altijd terugkomen!’ 1
DAR ES SALAAM
Kampala Oeganda
Nairobi Keni
Dar es Salaam Tanzania Lusaka en Livingstone Z Gweru Zimbabwe Maputo Mozambique Mbabane Swaziland Kaapstad Zuid-Afrika FRITS VAN SOMEREN
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Van de West Bank naar Jordanië Een opera in het Romeinse amfitheater in Amman Peter Wierenga AMMAN/PETRA
...
Rare jongens, die Jordanezen...
Een opera van Verdi? In het Romeinse amfitheater, hier in Amman? Gratis? Fantastisch! Eenmaal aangekomen blijk ik de man van het internetcafé toch verkeerd begrepen te hebben: er is wel een podium, maar daar wordt… gekickbokst! Ik bereikte Amman via het zuiden van Israël. Tot die omweg besloot ik omdat
je dan de minste tijd verliest met het regelen van visa en security checks. Een goede beslissing: in Eilat was ik werkelijk de enige persoon die de grens overstak, en mijn bagage werd niet eens gecontroleerd. Laat staan dat ik een groet kreeg. Zou het de sluier van de immer dreigende oorlog zijn? Anders kan ik de onbeleefdheid van veel Israëliërs niet verklaren. Wat dat betreft is Jordanië een verademing. ‘You’re welcome’ is zo
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
ongeveer het eerste dat je te horen krijgt van de taxichauffeur, de winkeleigenaar, de hotelmanager of willekeurig welke voorbijganger. Zo ook in Petra, thuisplek van de schitterende ruïnes van de Nabateërs, de Arabieren die rond de jaarwisseling de handel op het schiereiland beheersten. De in het roodroze steen uitgehouwen monumenten, bekend van Indiana Jones, zijn één van de nieuwe zeven wereldwonderen. En eerlijk is
eerlijk, nog een reden voor mijn omweg. Archeologen zijn bang dat een toename in het aantal bezoekers (nu al zo’n 1,5 miljoen per jaar) schade zal brengen. Met eigen ogen stel ik vast dat die zorg terecht is. Want hoewel vele bedoeïenen nog steeds tussen de ruïnes wonen, zijn er amper opzichters te bekennen. Maar de bedoeïenen zelf zien de komst van nog meer souvenirslachtoffers graag tegemoet. Voor hen zijn die oude monumenten nog steeds levend. Net zoals het Romeinse amfitheater in Amman. Rare jongens, die Jordanezen! Maar wel aardig… 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
De barbier
Bedoeïnenthee
Opzwepende doedelzak
De barbier in Petra wast, knipt en parfumeert je haar en epileert je wenkbrauwen met een touwtje. Dat alles voor zo’n zes euro.
Een kopje bedoeïenenthee (met suiker en kardamon) kost je een halve dinar, ongeveer zestig eurocent.
De Jordanese muziek gebruikt graag... de doedelzak, het nationale instrument! Samen met het bekende Arabische gezang is dat een opzwepende combinatie.
Nieuws
3
Prijsstijgingen 250 euro per ton
Banken ontdekken graan als winstmachine AMSTERDAM
...
Nu de graanprijzen zijn geëxplodeerd, hebben banken, verzekeraars en hedgefondsen zich massaal op de graanmarkt gestort. Die is daardoor een stuk wisselvalliger geworden. Voor graanhandelaar Richard Rolink van meelfabriek Meneba is het werk de afgelopen jaren een stuk leuker geworden. ‘Door de prijsstijgingen is iedereen wakker geschud’, zegt hij. ‘Vroeger hadden we te maken met de interventieprijzen van de EU. Nu is het liberaler en gelden de wetten van vraag en aanbod.’ Het afgelopen jaar is de prijs van graan zo’n 80 procent gestegen tot
250 euro per ton nu. Volgens directeur Jan Blom van het Landbouw Economisch Instituut in Wageningen komt dat vooral door slechte oogsten. ‘Misschien komt het door klimaatverandering, maar ook de opkomst van bio-ethanol heeft invloed’, zegt hij. Volgens Rolink zorgt de belangstelling van beleggers voor grotere prijsschommelingen. ‘Vroeger schommelde de prijs per ton drie tot vijf euro, nu zijn er uitslagen van 100 euro. Het is dus gevaarlijker een positie in te nemen.’ Blom denkt niet dat de beleggers de prijs opdrijven. ‘Het zijn gokkers. Ze verkopen evenveel als ze kopen en zorgen niet voor meer vraag. Ze willen er gewoon geld mee verdienen.’ 1
Canada ‘Onze regering heeft agressieve agenda’
Harper naar Noordpool Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
De Canadese premier Stephen Harper is gisteren aan een driedaagse expeditie naar de Noordpool begonnen; een week nadat Rusland daar op vier kilometer diepte een vlag op de zeebodem plantte om het gebied te claimen. ‘Onze regering heeft een agressieve Arctische agenda’, zei zijn woordvoerder. Canada heeft meer dan twee miljard euro uitgetrokken om zes tot acht patrouilleschepen te bouwen
die de noordwestelijke wateren gaan bewaken. De leider van de Russische expeditie, Artur Chilingarov, kondigde woensdag een nieuwe expeditie naar de Noordpool aan. Die zal in november plaatsvinden. Doordat het ijs op de Noordpool smelt vanwege de opwarming van de aarde, komen de natuurlijke hulpbronnen daar dichter binnen handbereik. Onder de ijskappen zou een kwart van ’s werelds nog onontdekte gasvoorraden liggen. De Noordpool is nu van niemand. 1
China heeft zijn reddingszwemmers op het droge Chinese paramilitairen krijgen zwemles in een meer in de provincie Hubei. Circa 600 rekruten doen mee aan de zwemcursus om beter te kunnen helpen bij de dreigende overstromingen. Want niet alleen Bangladesh, India en
Renovatie kostbaar Toeristische trekpleister brokkelt af
Red de Berlijnse Muur! Novum BERLIJN
...
extra leningen in omloop. De onzekerheden op de kredietmarkten zorgden gisteren voor paniek op de Europese beurzen. De bom sloeg in toen de Franse bank BNP Paribas bekendmaakte de koers van drie fondsen niet te kunnen berekenen door de situatie op de Amerikaanse markt. De waarde van deze fondsen lag rond de twee miljard euro. Ook de Nederlandse zakenbank NIBC maakte bekend dat het forse verliezen heeft geleden op de Amerikaanse hypothekenmarkt: 137 miljoen euro in een half jaar. De bank schat dat het verlies oploopt tot 391 miljoen euro. 1
Toen de muur in 1989 viel, wisten de inwoners van Berlijn niet hoe snel ze het ding moesten afbreken dat de stad zo lang in tweeën had gedeeld. Nu, bijna achttien jaar later, buigen gemeenteambtenaren en kunstenaars zich over een heel ander probleem: Hoe houden we het overgebleven deel overeind? ‘De muur rot van binnenuit weg en brokkelt aan de buitenkant af, en er is niet genoeg geld om het overgebleven deel helemaal te behouden’, zegt Jörg Flähmig van de gemeente. Hij heeft het over de zogenoemde East Side Gallery, een stuk muur van 1,3 kilometer door de wijk Friedrichshain, dat 118 internationale kunstenaars in 1990 in opdracht van de stad aan de oostzijde met graffiti bespoten. Het is het langst bewaarde stuk van de muur en een van de best bezochte toeristische trekpleisters van Berlijn. Door uitlaatgassen, regen, vorst of gewoon ouderdom vertonen be-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................
Lening van 95 miljard aan banken
ECB zet geldkraan open Mathijs Rotteveel AMSTERDAM
...
Om een financiële crisis te voorkomen heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de geldkraan opengezet. Het heeft bijna 95 miljard euro uitgeleend aan 49 verschillende Europese banken. Door onzekerheid op de markt over de Amerikaanse hypothekencrisis konden die moeilijk aan geld komen. Het is voor het eerst sinds de terreuraanslagen in de Verenigde Staten op 11 september 2001 dat de ECB een dergelijke maatregel neemt. Een dag na de aanslagen bracht de ECB bijna 70 miljard aan
Pathuis
Nepal hebben daarmee te kampen; ook China wordt al de hele zomer geteisterd door zware regenval. In de natte julimaand kwamen daardoor meer dan 700 Chinezen om het leven, 163 mensen zijn nog vermist. 1 FOTO: REUTERS
KORT 111
Schoolpleinmoord in VS mogelijk opgelost
De Amerikaanse politie heeft een 15-jarige jongen gearresteerd op verdenking van de executie-achtige moord op drie aankomende studenten. Ze moesten zaterdagnacht van de moordenaar knielen voor een muur op een schoolplein in Newark in de staat New Jersey en werden van dichtbij afgemaakt. Het motief lijkt roof. Het vierde slachtoffer, de zus van een van de doden, overleefde een hoofdwond en ligt in het ziekenhuis. De slachtoffers waren tussen de 18 en 20 jaar oud.
roemde afbeeldingen zoals de kus tussen de Oost-Duitse leider Erich Honecker en zijn Russische evenknie Leonid Brezjnev, of de Trabant die uit de muur lijkt te komen, steeds meer barsten of begint de verf te bladderen. Bovendien hakken toeristen stukken uit de muur als souvenir of kalken ze hun naam over de tekeningen heen. De 1,3 miljoen euro die nodig is om de muur van binnen en buiten te restaureren is niet het probleem. Maar de kosten om de kunstwerken van de muur te halen en op de herbouwde muur terug te plaatsen, zijn een ander verhaal. Om die reden wordt de in september geplande renovatie naar alle waarschijnlijkheid uitgesteld. De 51-jarige in Iran geboren kunstenaar Kani Alavi, voorzitter van de
vereniging van East Side Gallerykunstenaars, ziet het probleem niet zo. ‘Ons is verteld dat de 850.000 euro die nodig is om alle kunstenaars in te vliegen om ze hun werken opnieuw te laten uitvoeren, beschikbaar is’, zegt hij. ‘Het grootste probleem is dat de Berlijnse autoriteiten zo traag zijn en liever dromen dan dat ze hun werk doen.’ Behalve de kosten van de renovatie speelt er ook nog de kwestie van eigendom. Sommige stukken zijn staatseigendom en genieten de bescherming van een monumentenstatus. Andere stukken zijn echter particulier bezit en dreigen te sneuvelen. Bouwgrond in het centrum van Berlijn is schaars en de markt in onroerend goed in de Duitse hoofdstad zit na jarenlange stagnatie weer in de lift. 1
o
50 /o
KORTI NG
OP MONTUREN EN ZONNEBRILLEN*
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... .......................................
Don’t eat our swans!
Tips?
In het Engelse Bedfordshire hebben bewoners borden geplaatst om Polen te weerhouden van het eten van zwanen. Die zijn in Polen kennelijk een lekkernij. De laatste tijd verdwenen er opvallend veel zwanen.
Heeft u een goede tip voor onze krant? Mail dan naar:
[email protected]
Bel 0800-0125 of kijk op www.pearle.nl voor de Pearle opticien bij u in de buurt.
*Vraag naar de voorwaarden.
Mathijs Rotteveel
Achtergrond Binnenland
4
Stadsecologie Exotische dieren dringen ons ecosysteem binnen
Een rode kreeft in de singel Terwijl het voor nieuwkomers de afgelopen jaren steeds moeilijker wordt Nederlands staatsburger te worden zijn via alternatieve routes duizenden ontheemden geluidloos ingeburgerd. Marjolijn van Heemstra ROTTERDAM
...
Opgesloten in mammoettankers uit verre landen of ontsnapt uit dierenparken komen krabben, insecten, vogels en zaden ons ecosysteem in en vinden moeiteloos hun plek tussen de inheemse soorten. Voor een parkiet of schildpad hoef je al lang niet meer naar de dierentuin. Je vindt ze gewoon in het park om de hoek. Het opwarmende klimaat zorgt ervoor dat ze hier overleven en trekt bovendien soorten naar Nederland die voorheen in meer zuidelijke gebieden leefden. Vooral de steden zijn populair onder de exoten. Het is er warm en voedselrijk.
De wolhandkrab kwam op weg naar zee een station tegen Niemand kijkt meer op van parkieten in een Nederlands park In het depot in de kelder van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam pakt conservator Kees Moeliker een doorzichtig potje uit een van de rekken. In de alcohol hangt een dode kreeft van ongeveer vijftien centimeter. Een rode Amerikaanse rivierkreeft, zegt Moeliker, oorspronkelijk afkomstig uit Mexico en Florida. ‘Ze zijn heerlijk en ooit door kreeftenkwekers in Europa ingevoerd. Maar deze soort kan zich lopend snel verplaatsen. Waarschijnlijk zijn ze bij de kwekers gewoon weggelopen.’ Het exemplaar in het potje ving de conservator kort geleden in de Rotterdamse Heemraadssingel die vol zit met deze kreeften. Een rek verder staat de Chinese wolhandkrab die Moeliker ophaalde van het Centraal Station nadat ongeruste spoorwegbeambten hem belden met de boodschap dat er een
De wolhandkrab kwam via de scheepvaart in onze sloten. KEES MOELIKER/NMR
grote krab op spoor 11 liep. Moeliker: ‘Hij liep tussen de rails, ernstig verzwakt. Deze dieren leven in Nederlandse poldersloten en moeten naar zee om zich voort te planten. Zo’n krab loopt altijd in een rechte lijn naar het strand, dan kan het gebeuren dat er plotseling een station in de weg staat.’ Moeliker weet dat de wolhandkrab ooit via de scheepvaart in onze sloten terechtkwam. De larven zaten in het ballastwater van een groot schip dat hier werd geloodst in een rivier. ‘Door de haven heeft Rotterdam een enorme biodiversiteit. Ik ben de afgelopen jaren veel planten tegengekomen die ik in eerste instantie niet thuis kon brengen. Die bleken later uit Afrika of Azië te komen. Mensen associëren de stad niet met
natuur, maar je hoeft echt niet naar de Veluwe om bijzondere dingen te zien. Er is hier genoeg. Zelfs op haventerreinen waar je het niet verwacht groeien bijzondere orchideeën en zie je bijvoorbeeld de zeldzame rugstreeppad die daar de rust vindt die hij nodig heeft.’ Niet alleen de scheepvaart verrijkt het Nederlandse ecosysteem. Ook de warme zomers en zachte winters in de afgelopen twee decennia leverden een bijdrage. Zo hebben de zuidelijke boomsprinkhaan en de wespenspin, beiden afkomstig uit warmere landen, in Nederland een nieuwe habitat gevonden. En dan zijn er nog de ontsnapte of door verveelde baasjes losgelaten dieren. Moeliker wijst op de opgezette nijlgans op een tafeltje
voor de rekken met potjes: ‘Ontsnapt uit een dierenpark, ergens in de jaren zestig. Nu zie je ze overal.’ Hij trekt de platte la van een grijze archiefkast open. Tientallen felgroene vogellijfjes komen tevoorschijn: geprepareerde halsbandparkieten, verkeersslachtoffers of tegen het raam gevlogen. Waarschijnlijk ontsnapt uit een volière heeft de vogel, oorspronkelijk uit India, zich in korte tijd over een aantal Nederlandse steden verspreid en ervoor gezorgd dat vandaag de dag niemand meer vreemd opkijkt van parkieten in de bomen van een Hollands park. In Eindhoven zijn de halsbandparkieten nog niet gearriveerd, maar stadsecoloog Leonhard Schrofer verwacht ze binnen afzienbare tijd: ‘Wij hebben hetzelfde soort oude stadsparken als de randstad, daar gedijen de parkieten goed.’ Eindhoven heeft geen scheepvaart die zorgt voor een groeiende soortenrijkdom, maar kreeg wel via de spoorwegen nieuwe soorten binnen zegt Schrofer. Het bezemkruiskruid bijvoorbeeld, een Zuid-Afrikaanse plant die met woltransporten meekwam. Niet alle exoten zijn volgens de stadsecoloog even wenselijk: ‘Neem de Amerikaanse waternavel. Mensen kopen dat in tuincentra en gooien het in de sloot als ze er genoeg van krijgen. Daar gaat het enorm woekeren. Het is nu een ware plaag in de beken en het kost een vermogen om het weg te krijgen. De nijlgans is agressief en verjaagd andere ganzen en weidevogels.’ Maar daar tegenover staan positieve ontwikkelingen als de terugkeer van de boomkikker, een in Nederland zeer zeldzame soort. Vakantiegangers namen het dier mee uit warmere landen en nu springt er een legioen door Eindhoven. Dat de wereld kleiner wordt zie je terug in de natuur, zegt Martin Melchers, Amsterdams stadsecoloog en co-auteur van het boek Leven in de stad. ‘Ik was laatst weer eens op Schiphol en zag die vrachtvliegtuigen. Tussen alle bloemen en groenten zitten zoveel dieren en zaden. Ook in bagage van mensen. Als jij je koffer uitpakt na de vakantie sterven er veel planten en insecten zonder dat je het doorhebt, een klein aantal overleeft de emigratie. En dan heb je mensen die dieren meenemen voor in de tuin. Gesloten bouwblokken in Amsterdam zijn vaak enorme terraria vol soorten die hier niet thuishoren.’ Op dit moment is er iets spectaculairs
gaande in Nederland, zegt Melchers. Vissen uit de Donau hebben het Main-Donaukanaal, de verbinding tussen de Donau en de Rijn, ontdekt en komen langzaam maar zeker Nederland inzwemmen. Van de zwartbekgrondel en donaubrasem zwemmen er al duizenden in de grachten en het IJsselmeer.
Als je je koffer uitpakt na de vakantie, sterven er planten en insecten Melchers: ‘Mensen klagen over natuur die verdwijnt, maar ik heb in mijn leven het aantal soorten alleen maar zien toenemen. Vroeger had Nederland één soort kreeft, nu zijn het er acht. Vooral in de steden gaat het goed. Daarbuiten is de soortenrijkdom laag. Akkers en weilanden zijn monoculturen. We moeten onze steden alleen wel goed blijven inrichten. Voldoende groen is een vereiste voor een grote biodiversiteit en dat zie ik in nieuwe bouwplannen nog wel eens ontbreken.’ 1
Amerikaanse rivierkreeft. NMR
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111
Nepagent aangehouden in Amsterdam
Een 48-jarige nepagent is gisteren aangehouden in de Leidsestraat in Amsterdam. Hij had handboeien en een valse FBI-legitimatie bij zich en munitie in zijn zak. Agenten hielden de man aan te midden van een aantal toeristen, die zeiden dat ze allerlei aanwijzingen hadden gekregen van de nepagent. De kleding van de man leek enigszins op die van een hondenbegeleider, laat de politie weten. De verdachte had alcohol gedronken. Vorige week werd in het centrum van Amsterdam een 40-jarige man
aangehouden die de politie hardhandig had geassisteerd bij de arrestatie van twee verdachten. 111
Drie verdachten van mensenhandel gepakt
Drie mannen uit Leiden en Noordwijkerhout zijn vorige maand aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij mensenhandel, bleek gisteren. De politie kreeg via Interpol een tip dat twee jonge vrouwen uit Brazilië onder valse voorwendselen naar Leiden waren gelokt en mogelijk in de illegale prostitutie werkten. De recherche viel een dag later een woning binnen, waar de vrouwen bleken te zijn gehuisvest. Een 27-jarige Leidenaar werd
daarbij aangehouden en de twee vrouwen werden op een veilige plaats ondergebracht. Later volgden nog twee arrestaties. 111
VVN waarschuwt voor schoolgaande kinderen
Veilig Verkeer Nederland (VVN) is gestart met de jaarlijkse campagne ‘De scholen zijn weer begonnen’. Vanaf maandag zit in een deel van Nederland de zomervakantie erop. Met de campagne moet het aantal verkeersslachtoffers onder scholieren in bedwang worden gehouden. Volgens VVN neemt het aantal doden en gewonden onder scholieren in september traditioneel schrikbarend toe.
Weefsel verwijderd
VAN VOLLENHOVEN HEEFT OPNIEUW HUIDKANKER Bij Pieter van Vollenhoven is opnieuw huidkanker vastgesteld. Gisteren is in het Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis in Amsterdam kwaadaardig weefsel verwijderd, meldt de Rijksvoorlichtingsdienst. Bij de man van prinses Margriet was in juni 2001, augustus 2003 en april 2006 op dezelfde plaats ook al een vorm van huidkanker vastgesteld. Van Vollenhoven wordt regelmatig gecontroleerd.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Wiel los
Jim
Naakt zonnen
Een Heerlense heeft het linkerachterwiel van haar eigen auto voorbij zien rollen. Vermoedelijk wilde iemand wielen van de auto stelen, maar is diegene daarbij gestoord. Een aantal wielbouten zijn zoek.
Jim Bakkum is vandaag jarig. De Idols-ster wordt vandaag 20 . Hiep hiep...
Naaktrecreanten kunnen binnenkort weer met droge voeten zonnebaden in recreatiegebied Spaarnwoude. Een vijf meter brede sloot wordt gegraven om het overtollige water op het terrein af te voeren.
Binnenland Nieuws
5
World Transplant Games Taaislijmziekte
Met racket en nieuwe longen naar Bangkok Met een koffer vol sportkleren en met twee nieuwe longen vertrekt Azarja Gutter over twaalf dagen naar Bangkok om Nederland te vertegenwoordigen op de World Transplant Games.
was zoiets sensationeels.’ Een van de dingen die Gutter nu kon doen was sporten. ‘Ik heb voor badminton gekozen omdat ik het gewoon een leuk spel vind. Er komt veel techniek bij kijken en het is fysiek een stuk zwaarder dan mensen denken.’ Gutter sloeg fanatiek aan het trainen en wist zich te kwalificeren voor de World Transplant Games, een soort Olympische Spelen voor mensen met een nieuw orgaan. Hij heeft geen idee hoeveel tegenstanders hij in Bangkok moet verslaan, ‘maar ik ga niet voor minder dan goud’, lacht hij. ‘Mijn doel met deze spelen is om aan de wereld te laten zien hoe belangrijk het is dat er donoren zijn. Zonder mijn donor had ik hier nu niet gestaan.’ Behalve een gouden medaille halen heeft Gutter nog meer plannen voor de toekomst. ‘Op de eerste plaats mijn studie bestuurskunde afmaken. Maar alles is nu mogelijk. Ik ben het leven een beetje aan het inhalen.’ 1
Maaike Boersma LEIDEN
...
Fanatiek mept Gutter de shuttle over het net. Met een roodbezweet hoofd rent hij van de ene kant van het veld naar de andere. De 25-jarige student uit Leiden is druk met zijn coach aan het trainen om de laatste technische kneepjes te ‘fine-tunen’. Gutter zou het twee jaar geleden niet hebben geloofd als hem toen was verteld dat hij ooit op hoog niveau zou sporten. Vanwege een ernstige vorm van cystic fibrosis, een erfelijke taaislijmziekte, lag Gutter toen op de intensive care aan het zuurstof. Van kinds af aan hadden zijn longen beperkt gefunctioneerd maar het ging steeds slechter met hem. Na anderhalf jaar op de wachtlijst te hebben gestaan waren er nog geen nieuwe longen voor hem. Hij ging zienderogen achteruit en werd op de urgentielijst gezet, het eerste paar longen zou voor hem zijn. Maar na bijna drie maanden was er nog steeds niets. Gutter was zo verzwakt dat zijn artsen
‘Na mijn transplantatie belandde ik in een snoepwinkel, ik ging van nul naar honderd.’ TACO VAN DER EB
voorspelden dat hij niet lang meer te leven had. ‘Ik heb de dood in de ogen gekeken. Het was kielekiele maar op het allerlaatste moment is het toch
goedgekomen en kwamen er geschikte donorlongen. Daarvoor ben ik God en mijn donor zo dankbaar.’ Na de transplantatie ging er een we-
Hiphop ’Het is wachten op Mohammed C.’
Schijt aan de overheid Myrthe Hilkens AMSTERDAM
...
Zwaaiend met bijlen en messen vecht rapper Appa zich met ‘Schijt aan de Overheid’, voor de tweede keer, binnen 24 uur naar de hoogste regionen van YouTube Nederland. ‘Zijn aanhang is enorm.’ ‘Terrorist’ staat er op zijn T-shirt en
Appa’s ogen spuwen vuur als hij de belangrijkste zin uit het refrein van zijn nieuwe single scandeert. ‘Ik heb schijt, aan de overheid.’ Naast hem staat Sjaak, collega MC en ook van Marokkaanse afkomst. Hij verdient geld met de handel in soft- en harddrugs, verhaalt hij in het nummer. Op de achtergrond laten jongens, sommige met Palestijnse sjaal voor het gezicht geknoopt, bijlen, honk-
balknuppels en messen zien. Ze gooien iemand in de achterbak van een auto, slaan en schoppen hem. Appa staat ter beschikking van de straat en rapt over politici. Hij poept op ze, zegt ie, zoals Bush op de Europese Unie. Een eerdere clip van de MC uit Amsterdam-Noord trok behoorlijk wat bekijks. Bijna een miljoen jongeren downloadden Schuif aan de Kant, en 24 uur nadat Appa woensdag Schijt aan de Overheid op YouTube zet, staat de clip op nummer vier in de online hitlijst. ‘Het is geen tv-materiaal, nee’, lacht hij. Appa is een populaire jongen met riante achterban in de Nederlandse achterstandswijken. Zijn teksten zijn regelmatig agressief en hij trekt daarmee door het hele land volle zalen. ‘Waarom ik me zo manifesteer? Wat dacht je van onderhuids
reld voor hem open. ‘Ik belandde in een snoepwinkel. Ineens ging ik van nul naar honderd. Ik kon alles wat ik nooit gekund had. Alleen ademen al
Gutter in actie zien? Bekijk dan het filmpje van zijn training op www.depers.nl www.donorzijnisgoudwaard.nl
racisme? Afgewezen voor banen omdat je naam islamitisch klinkt, geweigerd worden bij clubs, politieagenten die je anders behandelen en leven in een armoedige wijk, terwijl Bos praat over hoe goed het gaat met de economie.’ Net nog, bij de kapper, ging het gesprek over de meest recente uitspraken van Geert Wilders. ‘De Koran verbranden, die man is een aandachtsgeil hoertje en de media geven hem keer op keer een podium. Wat moeten wij hiermee? Onze bek houden en vertrouwen op het rechtssysteem? Hoe lang is dit nu al gaande?’ Als Appa, op straat betekent het dronken maar hij staat voor de kater, over ‘wij’ spreekt doelt hij op de moslimgemeenschap in Nederland. ‘Als ik Wilders ooit tegenkom, is ‘ie van mij. Ik zweer je, ik pak hem aan. En er zijn meer mensen bij wie die behoefte groeit. Men moet niet raar opkijken als Mohammed C. binnenkort opstaat. Als iemand een kogel door z’n fokking kop schiet, vind ik dat niet erg.’ Zijn populariteit stijgt al een poosje, opmerkelijk aangezien zijn clips
het tv-scherm niet halen en hij geen platenlabel heeft dat hem steunt. ‘Hij spreekt gewoon een enorme groep mensen aan’, zegt Jim Taihuttu van bureau Habbekrats, dat de videoclip gratis voor Appa produceerde. ‘Hij is onder sommigen populairder dan 50 Cent. Hij vertolkt het sentiment van de Nederlandse straten, waar jij en ik niks vanaf weten. Ik help hem daarom graag, ik geloof dat zijn geluid een podium verdient.’ Ook bij eerdere video’s nam Taihuttu de regie in handen. ‘We draaiden op een Amsterdams plein en opeens toverden de fans en bekenden van Appa zo maar Hamas-vlaggen en wapens tevoorschijn. Nieuw voor mij, ik ben een echte plattelandsjongen, maar wel interessant. Dit is een kreet die door politici opgepikt moet worden. Helaas zijn die te druk met lulkoek verkopen in een poging krantenkoppen te scoren.’ Appa waarschuwt al een poosje voor ontsporing in probleemwijken. ‘Meer dan de helft van de jongeren in de steden groeit op zoals ik. We zijn het zat. De ketel kan ontploffen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ................................................................................ KORT 111
Onderzoek werkwijze zedenrechercheurs
De politie Gelderland-Zuid doet onderzoek naar twee van haar zedenrechercheurs, omdat zij verklaringen van verdachten verkeerd zouden hebben opgeschreven. Daardoor ging één zedenverdachte woensdag vrijuit. Hij zou zijn vrouw, van wie hij inmiddels gescheiden is, meermalen hebben verkracht. De twee werken tijdens het onderzoek op een andere afdeling. De politie benadrukt dat het geen strafrechtelijk onderzoek is. Volgens het OM kwam het ‘onherstelbaar vormverzuim’ aan het licht
toen de banden van de zes verhoren werden bekeken en vergeleken met de processen-verbaal. Toen bleek ook dat één verklaring niet is opgenomen en een andere kwijt is. 111
Overstroming rivieren niet aan de orde in Nederland
De zware regenval in Zwitserland en Duitsland en de hoge waterstanden daar leiden niet tot overstromingen van Nederlandse rivieren. Dat meldde Rijkswaterstaat gisteren. De uiterwaarden en kades van de Rijn lopen pas bij dertien meter NAP onder. De Rijn stond gisteren op 9,17 meter. Op maandag zal de Rijn naar verwachting boven de tien meter uitkomen.
Vrees voor rellen of terrorisme
IRAN, EGYPTE BOOS OP WILDERS OM VOORSTEL KORANVERBOD PVV-leider Geert Wilders heeft zich met zijn voorstel voor een Koranverbod schuldig gemaakt aan ‘verfoeilijk racisme’, stelde de Egyptische regering gisteren. Wilders toont volgens Egypte niet alleen zijn ‘fanatisme tegen de islam’, maar ook zijn ‘volledige onwetendheid’ over dat geloof. Een woordvoerder van de Iraanse ambassade in Den Haag zei gisteren dat de uitspraken van Wilders niet opbouwend zijn en dat de wereld behoefte heeft aan
oproepen tot begrip, dialoog en tolerantie. Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken zei eerder dat de Nederlandse regering Wilders’ standpunt niet deelt en liet deze verklaring naar Nederlandse ambassades sturen. Nederland vreest terrorisme of rellen zoals over de Deense Mohammedcartoons. Egypte en Iran plegen zelf zware mensenrechtenschendingen en beperken de godsdienstvrijheid.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ................................................................................
Zweefmolen ramt scootmobiel
Purperreiger te volgen via internet
Een bejaarde man op een scootmobiel is woensdag op de kermis in Ommen ernstig gewond geraakt nadat hij door een bakje van de zweefmolen werd geraakt. Hij is buiten levensgevaar.
Vogelliefhebbers kunnen vanaf vandaag via een website de trek van zeven purperreigers naar Afrika volgen. Vogelbescherming Nederland heeft de reigers voorzien van een satellietzender.
Zín in de zomer? Chassidische verhalen een avondprogramma met
Nico ter Linden voordracht Lija Hirsch: Jiddische en Hebreeuwse liederen Gertru Pasveer: harp maandag 20 augustus 2007 om 20.00 uur in de kerkzaal van Mennorode toegang: &10,kaarten s.v.p. vooraf reserveren: (0577) 498 111 of
[email protected] Mennorode inspireert mensen
6
Nieuws Binnenland
EBI-regime
Holleeder wil menselijker behandeling Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Patrouilleren op het Amsterdamse Rembrandtplein. HOLLANDSE HOOGTE
Doorsnee politiedag Amsterdams inkijkje
‘Agent heeft nauwelijks tijd voor boterham’ Geen moord en doodslag, ongeveer 75 aanhoudingen, vierhonderd bekeuringen en 46 meldingen waarvoor de politie moest uitrukken. Kortom, dinsdag was een gewone werkdag voor de politie in de hoofdstad. Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Dagblad De Pers was benieuwd waar de politie in Amsterdam mee te maken krijgt op een gewone doordeweekse dag. Die dag werd dinsdag 7 augustus, een periode van 24 uur, van 9.00 ’s ochtends tot woensdagochtend 9.00 uur. Volgens politiewoordvoerder Leo Dortland laat het beeld een gemiddelde dag zien. Zijn collega’s van de 33 politiebureaus moesten door de hele stad 46 keer uitrukken voor zware incidenten waar acute politieassistentie voor nodig was. ‘Dan moet je
denken aan aanrijdingen met letsel, vechtpartijen, overvallen, bedreigingen en openlijke geweldpleging. Deze kwamen het meest voor in de binnenstad.’ In totaal handelde de politie in de stad 370 meldingen af, inclusief aangiftes en verkeersovertredingen. Samen met de buitengebieden Amstelveen, Diemen, Ouderkerk aan de Amstel en Aalsmeer komt dat aantal op 410. Ter vergelijking, bij het bureau Surinameplein in De Baarsjes, het kleinste stadsdeel van Amsterdam, had de politie te maken met twintig meldingen en Uithoorn met twee. Dortland: ‘Een agent van een wijkteam heeft op een gemiddelde dag maar nauwelijks tijd om zijn boterham te eten. Je kunt je voorstellen dat het in de binnenstad heel druk is, maar in Diemen heeft een agent het net zo druk, omdat ze het werk daar met minder mensen doen.’ Dortland vertelt dat de politie dage-
Arrestant in hartje Amsterdam. HH
lijks gemiddeld tussen de 100 en 150 aanhoudingen verricht in groot Amsterdam. Het aantal van 75 van dinsdag ziet hij nog steeds als gemiddeld. ‘Zo’n cijfer is heel betrekkelijk. Als je bij een groot dansevenement al negentig mensen aanhoudt, trekt dat het gemiddelde weer omhoog.’ Vergeleken met vorig jaar 7 augustus had de politie het nu betrekkelijk rustig. Toen kwamen er in groot Amsterdam 660 meldingen binnen bij de politie. Een drukke dag, aldus de woordvoerder. Wat uit de cijfers opvalt, is dat er in 2006 relatief veel aangifte werd gedaan van vermissing van goederen en diefstal. Daarbij speelt wellicht ook het weer een rol, warm en zonnig in 2006 tegen een matige zomerdag afgelopen dinsdag. Bovendien was maandag 7 augustus de eerste werkdag na het weekend van de
Chauffeur beboet. THOMAS SCHLIJPER/HH
Gay Pride. De politie ziet pieken wat betreft straatroven en diefstallen tijdens bijzondere evenementen en in bijzondere periodes en speelt daar op in met extra mankracht op straat. Dortland: ‘Dat doen we bijvoorbeeld ook tijdens de extra koopavonden rond Sinterklaas en Kerstmis, de Uitmarkt en andere grote happenings.’ Voor 7 augustus 2007 valt hem met name het aantal geweldszaken op en rijden onder invloed. ‘Dat zou goed te maken kunnen hebben met bijvoorbeeld de naweeën van het weekend en de Parade. Het festival is weer in de stad en bezoekers willen nog wel eens met een slok te veel achter het stuur kruipen.’ Volgens Dortland is de werkwijze van de politie door de jaren heen veranderd. ‘We zijn een aantal jaar geleden begonnen met de aanpak van kleine delicten, we zijn daar veel strenger in geworden. De pakkans ligt steeds hoger en het optreden van de politie heeft steeds meer succes. Hierdoor ontstaat ook ruimte voor speciale teams die heel gericht zwaardere criminaliteitsvormen kunnen bestrijden. Zo heb je onder meer bureau financieel-economische recherche en het horeca-interventieteam. Zij kunnen focussen op hun bepaalde onderdelen. Ook hebben we veel succes met de opsporingsberichtgeving waarbij we de hulp van burgers vragen. Van de tien zaken die we laten zien bij het programma Ter Plaatse van de lokale omroep RTV NoordHolland, kunnen we er vier oplossen met hulp van de kijkers.’ 1
%%%#
Direct voordeel bij T-Mobile.
Vlam in buik tijdens operatie Novum AMSTERDAM
...
Tijdens een kijkoperatie in het academisch ziekenhuis in Maastricht (azM) is een vlam ontstaan in de buikholte van een bejaarde vrouw. Dit gebeurde doordat er zuurstof in plaats van kooldioxide in haar buik was gepompt, meldt het azM. De vrouw heeft geen blijvend letsel overgehouden en is inmiddels weer thuis. Bij een buikoperatie wordt kooldioxide gebruikt zodat de buik een beetje opbolt. Hierdoor komen de organen vrij te liggen, legt een woordvoerder van het ziekenhuis uit. Doordat de koolstofdioxideslang per ongeluk op de zuurstofaanvoer werd gezet is de vlam ontstaan, voegt de woordvoerder toe. Hoe deze verwisseling heeft kunnen gebeuren wordt nog onderzocht. 1
KORT 111
Ed van Thijn wil Jan Pronk als PvdA-voorzitter '
'
!!$!%! %%%#
Geen blijvend letsel
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
&!""
"#$%%%# "
Willem Holleeder, die in april aan zijn hart is geopereerd en voor zijn herstel in het gevangenisziekenhuis in Scheveningen verblijft, wil een menselijker gevangenisregime. Hij heeft daartoe een verzoek ingediend bij Justitie, aldus zijn advocaat JanHein Kuijpers. Het is niet voor het eerst dat Holleeder bezwaar maakt tegen het regime. Voor zijn operatie verbleef Holleeder in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught. Daar verblijven de zwaarste criminelen en gelden bijzonder strenge regels, om vluchtgevaar tegen te gaan. Dat EBI-regime is nog steeds van toepassing op Holleeder en dat moet afgelopen zijn, vinden hij en zijn advocaat. Kuijpers: ‘Dit levert mijn cliënt veel te veel stress op wat slecht is voor zijn herstel. Zijn situatie is nog steeds slecht. Zolang hij in detentie zit, moet mijn cliënt zo humaan mogelijk worden behandeld.’ De raadsman zegt dat de artsen hen steunen. De rechtszaak wordt op 10 september hervat. 1
Ed van Thijn wil ook dat zijn partijgenoot Jan Pronk voorzitter wordt van de PvdA. Dat schrijft hij in een steunverklaring op de website stemjanpronk.nl. De website is een initiatief van een PvdA-lid uit Maastricht, dat wil dat Pronk zich kandidaat stelt voor het partijvoorzitterschap. De PvdA is op zoek naar een nieuwe voorzitter sinds Michiel van Hulten aftrad. Op de website kunnen sympathisanten van Pronk een steunverklaring voor zijn kandidatuur ondertekenen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Jarig Kees van Kooten is vandaag jarig. Hij i s 66 geworden. Gefeliciteerd!
Buitenland Nieuws
Musharraf
Pakistan twijfelt over noodtoestand Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De Pakistaanse regering leek gisteren de noodtoestand uit te roepen vanwege ‘gevaar van binnenuit en buitenaf’ en de toenemende wetteloosheid in het noordwesten van het land. Maar president generaal Pervez Musharraf trok de maatregel op het laatste moment in. Hij zei tot deze beslissing te zijn gekomen na overleg met rechtsgeleerden, veiligheidsfunctionarissen en vertegenwoordigers van de regeringspartij. Ook sprak hij met de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice. De Pakistaanse president is een belangrijke Amerikaanse bondgenoot in de strijd tegen terreur. De binnenlandse
politieke steun voor hem is echter aan het afkalven en zijn aanzien heeft een fikse deuk opgelopen door zijn mislukte poging om de voorzitter van het hooggerechtshof – die langs juridische weg een stokje voor de herverkiezing van Musharaf in oktober kan steken – op een zijspoor te zetten. Volgens staatssecretaris van Informatie Tariq Azim hebben geluiden uit de Verenigde Staten over de mogelijkheid van militair optreden tegen Al-Qaida in Pakistan, ervoor gezorgd dat in zijn land de alarmbellen gingen rinkelen en een noodtoestand werd overwogen. Hij noemde met name Barack Obama, die onlangs zei dat als hij president was, hij zelfs zonder toestemming van Musharraf troepen naar Pakistan zou sturen om terroristen te bestrijden. Woensdag trok
Obama zijn woorden overigens gedeeltelijk in. Het is niet uitgesloten dat Musharraf de noodtoestand alsnog uitroept. Als hij dit doet wordt de rol van de rechtbank ingeperkt en wordt de burgerlijke vrijheid en de vrijheid van meningsuiting beteugeld. De Pakistaanse oppositie zegt dat een mogelijke noodtoestand direct gekoppeld is aan de wens van Musharraf om herkozen te worden voor een nieuwe ambtstermijn als president en als hoofd van het leger. Tijdens de noodtoestand kan hij de op handen zijnde verkiezingen uitstellen. Een woordvoerder van Musharraf zei echter dat de president heeft besloten af te zien van de maatregel omdat ‘hem er erg veel aan gelegen is de democratie te bevorderen’. 1
Endeavour Weer een lerares aan boord
Amerikanen de ruimte in
7
LANDENPROFIEL
WIT-RUSLAND
De laatste dictator De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko wil een voorbeeld nemen aan de cybercensuur in China om het internetgebruik in zijn land aan banden te leggen.
...
Wit-Rusland, met hoofdstad Minsk, is met een oppervlakte van 207.600 km² vijf keer zo groot als Nederland. Religie (Wit-)Russisch-orthodox. Exportproducten Metaal- en aardolieproducten. Exportpartners Rusland, Oekraïne en Duitsland. Bekend Van Loekasjenko, die bekendstaat als de laatste dictator van Europa. Probleem met De EU en de VS, die Loekasjenko’s tegoeden hebben bevroren en hem LETLAND
RUSLAND 50km
Vitsyebsk
POLEN
LITOUWEN
Hrodna
Minsk
WIT-RUSLAND
Mahilyow
Baranavichy
Brest OEKRAïNE
Homyel
verboden hebben hun grondgebied te betreden. Ook steeds meer problemen met Rusland, dat de afhankelijke positie van Wit-Rusland uitbuit. Zo verdubbelde Rusland in 2006 de gasprijzen. Vorige week dreigde het de gaskraan dicht te draaien omdat de Wit-Russen de rekening niet konden betalen. Geschiedenis Toen de Sovjet-Unie in 1991 uiteenviel, werd Wit-Rusland onafhankelijk. Sinds 1994 is Loekasjenko, voormalig directeur van een Sovjetstaatsboerderij, aan de macht. In de Tweede Wereldoorlog hielden de nazi’s er flink huis: 2,2 miljoen WitRussen kwamen om. Aantal inwoners 9,8 miljoen. Record Loekasjenko censureert de media om te voorkomen dat de oppositie een stem krijgt. Dat levert Wit-Rusland een plek op in de toptien van ‘slechtste plaatsen om journalist te zijn’. Bekendste Wit-Rus Acteur Kirk Douglas, die onder andere de rebelse slaaf Spartacus speelde in de gelijknamige film. Lievelingseten Babka, een aardappelgerecht. Plek op de FIFA wereldranglijst 71e.
GN/De Pe
Mauritanië
Regering in actie tegen slavernij Novum/AP AMSTERDAM
... Miljoenen Amerikanen konden live op televisie volgen hoe het ruimteveer werd gelanceerd. AP Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Het ruimteveer Endeavour is in de nacht van woensdag op donderdag succesvol gelanceerd voor een ruimtereis van een kleine twee weken met zeven bemanningsleden aan boord. De spaceshuttle komt naar verwachting vandaag bij het internationale ruimtestation ISS aan. Daar willen de bemanningsleden duizenden kilo’s aan materiaal toevoegen aan het ruimtestation, waarvan de bouw
in 2010 volledig afgerond moet zijn. Het ISS is een samenwerkingsverband van de Verenigde Staten, Rusland, Japan, Europa en Canada. Wanneer het af is, passen er zeven bemanningsleden in die wetenschappelijke experimenten kunnen uitvoeren. Veel aandacht is in de Amerikaanse media de laatste tijd uitgegaan naar een van de bemanningsleden van de Endeavour. De 55-jarige lerares-astronaute Barbara Morgan stond in 1986 namelijk op de reservelijst om mee te vliegen met ruimteveer de
Challenger. Het leek toenmalig president Reagan een mooi plan een lerares, Christa McAuliffe, mee te sturen die vanuit de ruimte les zou kunnen geven. De lancering van de Challenger werd live uitgezonden. Miljoenen Amerikanen zagen zo hoe het ruimteveer met bemanning en al na 73 seconde explodeerde. Morgan, een vriendin van McAuliffe, is sinds die tijd actief gebleven bij de Amerikaanse ruimtevaartsorganisatie NASA en is getraind als assistent-astronaut. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. .......................................
Aantal muggen met 94 procent afgenomen
KORT
VIS NIEUW WAPEN IN STRIJD TEGEN MALARIAMUGGEN Onderzoekers in Kenia hebben een eenvoudige oplossing gevonden tegen malariamuggen. De vis ‘nile tilapia’ was aanvankelijk een veelgegeten lekkernij, maar blijkt nu ook prima te werken in de strijd tegen de verspreiding van de malariamug. De vis blijkt namelijk zelf niet vies van muggenlarven en hierdoor is het aantal malariamuggen met maarliefst 94 procent te zijn afgenomen. De World Health Organisation heeft
positief gereageerd op de uitkomsten van het onderzoek, maar zegt dat malariamuggen zich ook ontwikkelen in wateren waar geen vis kan zwemmen, zoals modderpoelen of zwembaden. De parasiet die malaria verspreidt, zorgt elk jaar voor een miljoen doden en 300 miljoen zieken. Met name in Afrika, Centraal- en Zuid-Amerika en gebieden in Azië. In de zwaarst getroffen gebieden in Afrika sterft elke dertig seconden een kind aan malaria.
111
Aidsactivisten boos over ontslag onderminister
Aidsactivisten zijn woedend over het ontslag van onderminister van Volksgezondheid Nozizwe Madlala-Routledge, een van de meest gerespecteerde vrouwelijke politici in Zuid-Afrika. Ze reorganiseerde de veel bekritiseerde aidspreventiecampagne van de overheid. Aidsactivisten hekelen Madlala-Routledges baas, minister Tshabalala-Msimang, omdat ze knoflook en citroenen aanraadt als remedie voor aids en openlijk het nut van antivirale medicijnen in twijfel trok.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Ook op deze dag...
‘We noemen hem...’
Kwam Candid Camera in 1948 voor het eerst op televisie, na een jaar op de radio te zijn geweest als Candid Microphone.
Een koppel uit Nieuw-Zeeland wil hun pasgeboren zoon ‘Superman’ noemen, nadat de burgerlijke stand hun eerste keuze ‘4Real’ afwees.
De regering van Mauritanië heeft extra maatregelen genomen om slavernij uit te bannen. Slavenhouders kunnen voortaan een gevangenisstraf van maximaal tien jaar krijgen en voor ex-slaven is vanaf nu een financiële compensatie mogelijk. De maatregelen, die deze week zijn goedgekeurd door het parlement, bekrachtigen het verbod op slavernij. Dat dateert al uit 1981, maar wordt op grote schaal geschon-
den. Slavernij is diepgeworteld in de Mauritaanse maatschappij en cultuur, waardoor het soms moeilijk is de vinger op de zere plek te leggen. In veel gevallen maken slaven schijnbaar deel uit van de familie van de slavenhouder. Er is tot dusver nog nooit iemand voor de praktijk vervolgd. De wettelijke maatregelen worden daarom beschouwd als doorbraak. Boubacar Ould Messaoud, voorzitter van de antislavernijbeweging SOS Slavernij, sprak van een historisch moment. 1
8
Achtergrond Buitenland
Studenten van de Golan Hoogvlakte in Israël mogen gratis studeren in Syrië, hun voormalige thuisland. Maar zijn ze nu Israëlische Syriërs of Syrische Israëliërs? Sabine Lubbe Bakker DAMASCUS
...
Ze zien er nét iets anders uit. Hun zonnebrillen zijn net één maatje groter, hun T-shirts hebben een iets fellere kleur en ze dragen jeansbroeken die wel in model zitten (de broek van de gemiddelde Syriër zit altijd een beetje vreemd). Ze lopen lachend over straat en jongens en meisjes praten ontspannen met elkaar. Ze vallen op in het stoffige Damascus: dit zijn studenten uit de Golan Hoogvlakte, een berggebied tussen Libanon, Syrië, Jordanië en Israël.
‘De oude stad van Damascus is mooi, verder is het hier vies en druk’ Een gebied dat volgens de Syrische president Bashar al Assad het grootste obstakel vormt om vrede te sluiten tussen Syrië en Israël. Beide landen bekvechten al veertig jaar over de Golan Hoogvlakte. In ’67 werd het tijdens de Zesdaagse Oorlog bezet door Israël. Tijdens een televisietoespraak vorige week stelde Assad dat de volledige teruggave van het berggebied absolute voorwaarde is voor vredesonderhandelingen met de Israëlische premier Ehud Olmert. Veertig jaar na de bezetting zijn er nog vijf kleine dorpjes op de hoogvlakte die worden bewoond door Syrische druzen, een Arabisch volk. Het grootste dorp heet Majdal Shams en telt bijna negenduizend inwoners. Zij vormen het laatste bastion van verzet: regelmatig wordt er gedemonstreerd tegen de Israëlische bezetting. Zij weigeren de Israëlische identiteit aan te nemen. Daarom gaf Assad Senior, de voormalige Syrische president, de bewoners van de Golan gratis toegang tot de universiteit van Damascus. Als beloning voor hun trouw aan het vaderland mogen zij studeren in het land waar ze vandaan komen. Jawlan is een van deze Golanstudenten. ‘Ik ben blij met deze kans, ik ben altijd al heel nieuwsgierig geweest naar Damascus en dankzij Hafiz al Assad kan ik mijn eigen land zien en kennismaken met mijn eigen cultuur.’ Een maand na aankomst is hij iets minder positief over Damascus: ‘Ja hoor’, verzucht hij, ‘de oude stad is erg mooi, maar voor de rest is het hier vies, druk en heb ik het gevoel geen kant op te kunnen.’ De Golanstudenten zitten in een aparte positie; ze kennen zowel de
Een studente uit Damascus zwaait naar haar moeder op de Golan Hoogvlakte, op moederdag. AP
Golan Hoogvlakte Israëlische Syriër, of andersom?
Studenten van de Golan Israëlische én Syrische kant. Zij kennen de argumenten van Olmert en van Assad, en de vertaling ervan naar het dagelijkse leven. Naar eigen zeggen lopen deze studenten verloren in het Midden-Oostenconflict. Ze weten niet meer tot welke kant ze behoren, of willen behoren. Ze zitten vast tussen twee werelden, maar kunnen niets of niemand beïnvloeden. Mahmoud is ook zo’n jongen. Hij zegt zich Syriër te voelen in hart en nieren. Maar in zijn 24-jarige bestaan, heeft hij feestjes gevierd in Haifa en Tel Aviv, gewerkt in Israëlische ski-oorden en spreekt hij vloeiend Hebreeuws. Wel werd hij in Israël als tweederangsburger behandeld. Het was lastig voor hem een baan te vinden en hij werd vaak onderbetaald. Hij is tenslotte een Arabier uit de Golan, maar dat maakte hem niet uit. Hij is trots op zijn afkomst en zou voor niets in de wereld zijn identiteit inwisselen. Yehja, een jonge kunstenaar uit de Golan, legt uit over zijn eerste kennismaking met Syrië. ‘Ons beloofde land’
hadden zijn vader, zijn moeder en ooms en tantes meerdere malen met weemoed verklaard toen hij naar Damascus ging om te studeren. Syrië is immers het land van zijn voorvaders. Hij verwachtte een waanzinnige orientaalse stad in volle glorie. Maar vooral hoopte hij op een plek waar hij zich thuis zou voelen. Waar hij geen
‘Als men hoort dat ik een Golani ben, word ik met argwaan bekeken’ tweederangsburger zou zijn. Yehja kwam aan, keek om zich heen en zag een dorre stad met veel beton. ‘Als men hier hoort dat ik een Golani ben, word ik met argwaan bekeken. Dan wantrouwen ze mij. Alsof ik de vijand ben, een landverrader, een Israëli!’ Hij leerde zijn land snel kennen. Terwijl hij stond te wachten op de
bus, begon zijn eerste avontuur in de Syrische samenleving. ‘Ik was een sigaret aan het roken toen mijn bus eraan kwam. Ik drukte mijn sigaret uit en stopte de peuk in mijn broekzak, zoals altijd. Je gooit geen viezigheid op straat, toch?’ De andere inzittenden zagen het tafereel en snapten er niets van, hoezo die peuk niet gewoon weggooien? Ze keken hem aan met een spottende blik of grinnikten van onder hun sluiers. Yehja gaat verder: ‘Diezelfde middag ging ik naar het huis van een vriend van me. Het werd gezellig en we besloten een fles araq (de lokaal gebrouwde alcohol) te kopen.’ Maar onderweg naar de winkel kruiste hij twee agenten die een drugsverslaafde aan het achtervolgen waren. Met zijn lange haar was de kunstenaar meteen verdacht. Ze fouilleerden hem en vonden de peuk in zijn broekzak. Dit moet dus de drugsverslaafde zijn, concludeerden de agenten. Zijn gebrek aan de juiste papieren maakten de situatie nog moeilijker. Na acht
uur ondervragingen mocht hij het bureau verlaten. ‘Direct stak ik een sigaret op, nam twee halen en ketste zo met mijn vingers de peuk een paar meter verder op de grond, op straat. En dat doe ik sindsdien altijd.’ De harde eis van Syrië om de Golan in zijn geheel terug te vorderen is volgens Mahmoud en Jawlan niet meer dan een politiek spelletje. ‘Niemand geeft om de bewoners, om ons.’ Ze hebben geen idee hoe de toekomst eruit ziet maar geloven niet dat er binnenkort veel zal veranderen. Duidelijk is wel dat deze generatie een stuk minder aan Syrië is gebonden dan de vorige en de volgende generatie zal nog minder affiniteit hebben met het land van hun voorouders. De jongens zijn vooral opgelucht dat ze niet in Damascus hoeven te blijven en weer terug kunnen naar het door Israël bezette gebied. Naar huis, waar ze naar de nieuwste film kunnen en waar ze openlijk over alles mogen praten. De Golan blijft een regio van verzet, maar de ideologie wordt steeds holler. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
POST!
ANNEEE, ANNEEEEE! 111
Fréderike Geerdink
De Turkse moeder lijkt altijd beschikbaar te moeten zijn. ‘Anne’, heet ze, zoals ‘mama’ bij ons. Of, zoals je het vaker hoort: ‘Annèèèè!’. Het woord dringt zich de hele dag aan me op door de open ramen van mijn appartementje-in-onderhuur in een wat sjofel Istanbuls buurtje, van ’s morgens vroeg tot ’s avonds behoorlijk laat. Annèèèè, annèèèè, annèèèè! Drie keer achter elkaar. Of tien keer, of twintig. Anne beantwoordt de roep van haar kroost zelden meteen. Anne laat ze, als ze in haar huis op de zoveelste verdieping aan het werk is, gerust eindeloos roepen vanaf de straat zonder sjoege te geven. Ik vraag me af of ik Nederlandse kin-
deren ook zo vaak mama mama mamàààà hoor roepen en kom tot de conclusie van niet. Zijn kleine Turkjes nou van die watjes dat ze geen moment zonder anne kunnen? Heeft anne zo weinig tijd voor ze dat ze wel om aandacht móeten schreeuwen? Of is de Nederlandse mama zo bang haar kinderen tekort te doen dat ze immer bij de eerste ‘mama’ paraat is? Of laat zich hier het verschil zien tussen het Nederlandse binnen- en het Turkse buitenleven, waardoor het gedrein van kinderen hier gewoon meer opvalt? Ik stel me het leven van de gemiddelde anne hier in de buurt voor. Rijk is ze niet - ze woont veelal in een prachtig
maar zowat in elkaar stortend oeroud houten huis. Door de getraliede ramen heen zie ik haar kleedjes kloppen, ik ruik de geuren uit haar keuken, ik hoor haar het trappenhuis vegen en zie haar de was ophangen aan touwen langs de gevel. En als ze pauze heeft, praat ze op het trapje voor haar huis met andere anne’s. Anne is, kortom, in tegenstelling tot de gemiddelde Nederlandse mama, vrijwel altijd aanwezig. Misschien, concludeer ik, reageert ze dáárom niet altijd meteen op de eerste de beste ‘Annèèèè!’. Fysiek aanwezig zijn is één ding, voortdurend beschikbaar willen zijn ongetwijfeld iets heel anders. 1
HENK BRAAM/HH
Dreinen Turkse kleuters meer?
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Naakt joggen (1)
Naakt joggen (2)
Langste mens
Een 53-jarige priester uit de Amerikaanse staat Colorado is opgepakt omdat hij naakt aan het joggen was op een atletiekbaan.
De priester zei dat hij met kleren aan zo vreselijk zweette. Ook dacht hij dat niemand hem op dit tijdstip - het was voor zonsopgang - zou zien.
De Oekraïner Leonid Stadnik is gisteren uitgeroepen tot de langste mens ter wereld. Hij is 2,57 meter lang, 37 jaar oud en voormalig veearts.
Buitenland Nieuws
Visum Castro kwaad over ‘overlopers’
Afghanistan
Cubaanse boksers gaan ervandoor
Stamleiders bij elkaar in ‘vredesjirga’
Twee boksers vlogen van het communistische Cuba naar Brazilië voor de Pan-Amerikaanse Spelen. Ze verdwenen, doken weer op en zitten nu zwaar in de problemen.
Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Sanne Rooseboom AMSTERDAM
...
In de boksring wonnen ze van bijna iedereen maar de toekomst van Guillermo Rigondeaux (25) en Erislandy Lara (24) is onzeker. De Cubanen kwamen vorige maand niet opdagen voor een bokswedstrijd tijdens de Pan-Amerikaanse spelen in Brazilië, terwijl ze een goede kans maakten op goud. Het gerucht ging dat Arena, een Duitse bokspromotor, ze een contract had aangeboden, maar de jongens bleven twee weken vermist. Toen ze een week geleden weer opdoken in de Braziliaanse kustplaats Cabo Frio, waar ze volgens de autoriteiten ‘extravagant hadden gefeest’, leverde de politie hen uit aan Cuba omdat hun visum was verstreken. Of ze van Fidel Castro ooit nog mogen boksen is onduidelijk. De Cubaanse president vindt atleten die hun sportdelegatie verlaten tijdens wedstrijden ‘vergelijkbaar met soldaten die in het heetst van de strijd hun kameraden in de steek laten.’ Daarom dreigt hij nu met het terugtrekken van het hele Cubaanse boksteam uit kam-
Rigondeaux met Cubaanse vlag. AP
pioenschappen in de Verenigde Staten, de voorronde voor de Olympische Spelen in Peking in 2008. Het is namelijk niet de eerste keer dat Cubanen, die normaal niet zomaar het land uit mogen, van een internationale sportgelegenheid gebruikmaken te emigreren. In december 2006 vertrokken drie topboksers na een toernooi in Venezuela stiekem naar Duitsland. Handbalspeler Rafael Dacosta en trainer Lazaro Lamelas verdwenen in juli van de Pan-Amerikaanse Spelen. Niemand weet waar ze zijn. 1
In Kabul zijn 650 Afghaanse en Pakistaanse stamoudsten, partijleiders en regeringsfunctionarissen gisteren bijeengekomen voor een vierdaagse vredesconferentie. Zij willen een einde maken aan het geweld in Afghanistan en de grensregio. Naast veiligheid en terrorismebestrijding staan ook economische ontwikkeling en drugsbestrijding op de agenda. De afgevaardigden ontmoeten elkaar in een grote tent, waarin ook de Loya Jirga van 2004 plaatsvond; de volksvergadering die de basis legde voor de huidige Afghaanse grondwet. De taliban zijn niet uitgenodigd voor het overleg en stamhoofden uit de Pakistaanse autonome regio Waziristan hebben afgehaakt. ‘De lokale taliban willen niet dat wij naar Kaboel reizen’, zei een stamoudste, ‘Wij kunnen de taliban niet beledigen, omdat ze ons zullen doden als we ze niet gehoorzamen.’ Volgens sommige critici is de vredesjirga daarom zinloos; de taliban zouden nog steeds de echte machthebbers zijn. Grote afwezige is verder de Pakistaanse president Musharraf. Vanwege ‘afspraken in Islamabad’ meldde hij zich af. De Afghaanse president Hamid Karzai zei desalniettemin optimistisch te zijn over de uitkomst. 1
Vietnam
Tropische storm eist 54 levens Novum/AP AMSTERDAM
...
Een tropische storm in Centraal-Vietnam heeft tot dusverre aan minstens 54 mensen het leven gekost. Negen mensen worden vermist en meer dan honderdduizend mensen zijn dakloos geraakt. Het gaat om de hevigste storm van dit jaar, hebben de Vietnamese autoriteiten gisteren bekendgemaakt. De storm gaat gepaard met hevige overstromingen. De Vietnamese provincie Ha Tingh werd nog het zwaarst getroffen. Daar vielen ten minste achttien doden, onder wie acht kinderen. 1
Nu bij elk ticket op www.klm.nl een Easy Boarding Bag cadeau!
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... KORT 111
Duits spoorwegconflict sleept zich voort
Treinbestuurders op forensenlijnen in Berlijn en Hamburg hebben gisterochtend tijdelijk het werk neergelegd om hun looneisen kracht bij te zetten. De machinistenvakbond moest het aanvankelijke plan om gedurende vier uur het goederenvervoer stil te leggen laten varen nadat een rechter dit had verboden. De machinisten eisen een aandeel in de economische opleving. De spoorwegen proberen de loonkosten zo laag mogelijk te houden met oog op een privatiseringsoperatie.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Aforisme Imagination is more important than knowledge. Albert Einstein.
9
Geheel verzorgd op reis! *
Madrid Londen Wenen Genève Praag Bologna Tallinn Casablanca** Moskou New York Havana** Miami** Hartford Mauritius** Chicago
** via Parijs met Air France
151 162 179 187 222 238 265 318 343 734 777 784 824 830 874
De vluchten worden uitgevoerd door o.a.:
Boek via uw reisagent, KLM Reserveringen (020) 4 747 747, Air France Reserveringen (020) 654 57 20 of via
Boekt u in augustus een ticket via klm.nl, dan krijgt u een Easy Boarding Bag cadeau*! Een compact KLM reissetje met diverse Rituals verzorgingsproducten. Handig voor op vakantie en het kan zo mee in uw tas, omdat het voldoet aan de regels voor vloeistoffen in handbagage. *Zolang de voorraad strekt.
www.klm.nl
www.airfrance.nl
bij elk ticket via www.klm.nl een Easy Boarding Bag *Tijdelijk met Rituals verzorgingsproducten cadeau!
Deze retourtarieven zijn vanaf, inclusief luchthavenbelastingen en toeslagen, exclusief reserveringskosten. Kijk voor meer bestemmingen en de voorwaarden op de websites. Boek vroeg want op=op. Intercontinentale bestemmingen kennen laag- en hoogseizoentarieven.
10
Achtergrond Economie
Handel Indiase bedrijven in Azië
Tata-auto’s populair in Afrika China’s groeiende invloed in Afrika heeft de afgelopen jaren veel aandacht gekregen. Maar ook India wordt steeds actiever op het Afrikaanse continent.
spraak geraakt. Aan het eind van 2005, ondertekende Mittal Steel, ‘s werelds grootste staalonderneming, een contract van 900 miljoen dollar met de overgangsregering van Liberia om ijzererts te winnen. Er is vaak beweerd dat ze zo de mensenrechten en milieuwetgeving hebben ontdoken. De gekozen regering van president Ellen Johnson-Sirleaf keek in 2006 weer naar het contract en de Liberiaanse Senaat onderwerpt het nu aan een grondig onderzoek.
Alex Vines Gareth Price LONDEN
...
Zeg Bollywood en je zegt India. De Indiase filmindustrie is dan ook een belangrijk exportproduct, ook in Afrika. Maar de economische activiteiten van India in Afrika omvatten meer dan alleen Bollywood. Het is zelfs zo dat India’s niet-oliegerelateerde handel met West-Afrika nu al goed is voor meer dan 3 miljard dollar, oftewel 1,2 procent van alle Indiase handel met het buitenland. De investeringen van India in Ivoorkust zullen naar verwachting groeien tot 1 miljard dollar in 2011; oftewel 10 procent van alle buitenlandse investeringen die India in de laatste tien jaar heeft gedaan. Nigeria is India’s grootste handelspartner in Afrika. Wederzijds bedraagt de handel jaarlijks meer dan 3 miljard dollar, de oliehandel zorgt voor meer dan 96 procent van de Indiase import uit Nigeria. De Indiërs zijn ook actief in Soedan. Zo produceert het Indiase staatsbedrijf Oil and Natural Gas Corporation (ONGC Videsh) Soedanese olie en in de volgende twee jaar zal India diplomatieke posten openen in Mali, Gabon, Niger en Burkina Faso. Tot 2003 had het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken één Afrikaanse afdeling. Nu zijn er drie: West- en Centraal-Afrika, Oost- en Zuidelijk-Afrika en West- en Noord-Afrika.
Leren van India
Gewilde West-Afrikaanse olie India voert een drievoudige strategie: termijncontracten voor de koop van ruwe olie, deelname aan de upstream sector (het ontdekken en winnen van olie) en aan het raffineren. Hierdoor komt India in een concurrentiepositie tegenover het Westen en de andere Aziatische landen; allemaal zijn ze uit op de West-Afrikaanse voorraden. Maar India’s zoektocht naar energiebronnen in West-Afrika hoort niet tot de kern van het energiebeleid van de overheid; het hoort eerder tot hun pogingen om hun energiebronnen te spreiden door investeringen in infrastructuur aan te bieden; daarnaast geven ze een cash bonus wanneer het leidt tot contracten.
Zeventien van de 45 olieconcessies worden gereserveerd voor onbekende bedrijven die een eerste keuze in de grootte van hun gebied krijgen. In ruil hiervoor beloven zij om zwaar te investeren in projecten die niet direct met olie te maken hebben zoals nieuwe energiecentrales. Deze onderhandelingen vinden nu plaats en er wordt gezegd dat de ONCG uit India, dat samenwerkt met Mittal Energy, onderdeel van het Mittal consortium van miljardair Lakshmi Mittal, een optie heeft op enkele olieconcessies.
De Meern - BNS Data Logistics BV Ben jij thuis in de (ICT)techniek en ben je hulpvaardig ingesteld? Durf je verantwoording te nemen en heb je ook nog eens organisatietalent? Ga je graag met klanten om en vindt je het een uitdaging om problemen op te lossen? Denk dan eens een baan als Support Engineer. Wij zijn een open, jonge en dynamische organistaie in de ISP- en Telecom markt. Wij willen graag met je kennis maken!
1000
Bij een minibiedronde in 2006 kreeg ONCG-Mittal al een optie op drie olieconcessies. ONCG-Mittal wil graag de concessies in haar bezit krijgen waarvan de waarde al bewezen is, maar geeft minder om de gedetailleerde totaalpakketten waar hun Aziatische concurrenten op uit zijn. De oprichting van ONCG-Mittal, eind 2005, lijkt vooral bedoeld om rompslomp te kunnen omzeilen, lering te trekken uit de particuliere sector en hun aanbod op het gebied van infrastructuur te kunnen versterken.
In 2005 voorkwam het Comité voor Economische Zaken van het Indiase kabinet door een onderzoek in de boekhouding op de valreep dat een overzeese tak van ONCG-Videsh een contract van 2 miljard dollar afsloot om een aandeel in een Nigeriaanse olieconcessie te bemachtigen. Maar het lijkt erop dat de licenties in 2007 er doorheen gejaagd worden om geld bijeen te krijgen voor de regering van Olusegun Obasanjo. Ook andere delen van de Mittaldynastie zijn in West-Afrika in op-
Alex Vines en Gareth Price zijn respectievelijk hoofd van het Afrika- en Azië-programma van Chatham House, the Royal Institute of International Affairs in Londen. © Project Syndicate
Meer informatie over
Gebruik je netwerk en verdien een bonus of solliciteer
deze en andere vacatures
natuurlijk gewoon zelf op onderstaande functies.
op www.spotajob.nl
Ga naar www.spotajob.nl en onderneem direct actie!
Senior Software Engineer (PHP)
Support Engineer
BONUS: €1.000 VAC.NR.: N5H8ERR
Tata-auto’s wachten op hun eigenaars in veel Afrikaanse landen. HOLLANDSE HOOGTE
India’s zakelijke bemoeienis met Afrika roept gemengde reacties op. Mahatma Gandhi heeft ooit gezegd dat India en Afrika ideeën en diensten zullen uitwisselen, geen fabrieksproducten tegen grondstoffen; dat was de manier van de westerse uitbuiter’. Maar volgens een lid van de Zambiaanse oppositie, Guy Scott, zeggen de mensen: ’De blanken waren erg, de Indiërs nog erger, maar de Chinezen zijn het allerergste.’ India zou Afrika niet simpelweg als bron van grondstoffen moeten zien. In plaats hiervan zou het moeten investeren in de mensen van de regio en hun mee laten delen in de knowhow van India. Veel van de goederen die uit India komen zijn veel geschikter voor de Afrikaanse markt dan voor de westerse. De verkoop van Tata-auto’s, bijvoorbeeld, gaat in veel Afrikaanse landen geweldig goed. De gedeelde knowhow zou echter verder moeten gaan dan economische banden. Er zijn voor Afrika relevante lessen te leren uit de positie van India als postkoloniale democratie. Ook heeft India belangrijke ervaring als het gaat om de uitbreiding van de landbouw, het management van schoon water en het confronteren van de groeiende dreiging van klimaatsverandering. Welke rol India uiteindelijk ook in Afrika zal spelen, de belangrijkste bijdrage kan wel eens de introductie van concurrentie zijn. De regering van India moet zorgvuldig in de gaten houden hoe de bedrijven en andere betrokkenen met deze uitdaging omgaan. 1
De Meern - BNS Data Logistics BV Heb je het gevoel dat je niet wordt gewaardeerd? Weet jij waar we het over hebben? PHP4/PHP5, MySQL, SOAP/XML, CSS1/CSS2, DHTML, AJAX, Linux/Unix? Zou je het leuk vinden om zelfstandig ons zelfgeschreven en ontwikkelde orderverwerkingssysteem genaamd “COSMOS” verder door te ontwikkelen? Wij zijn een jong en dynamisch fulfillmentbedrijf in de ISP- en Telecom markt. Wij waarderen eigen initiatief!
BONUS: €1.500 VAC.NR.: GSYG7BS
1500
Fulltime Webontwikkelaar (0,8 tot 1,0 FTE) Utrecht - Cramgo Met leuke en getalenteerde collega’s (ontwikkelaars en strategen) werk je bij Cramgo voor ambitieuze klanten die alles uit internet willen halen. Je bent een goede .NET ontwikkelaar en dat wil je blijven ook. Bij Cramgo doe je dat door met ervaren en gedreven collega’s te werken aan complexe webapplicaties die het beste in jou losmaken. Ons kantoor ligt in hartje Utrecht, bij het Stadhuis.
BONUS: €1.500 VAC.NR.: E7J56KC
1500
Media Adviseur (verkoper)
Junior Testengineer Landelijk - Polteq zoekt Junior Testengineers Voor haar vestigingen in Amersfoort, Dordrecht en Groningen zoekt Polteq HBO’ers en academici met affiniteit met ICT voor de functie Testengineer. Begin je carrière met een intensieve basisopleiding van 1 maand en start daarna op één van onze uitdagende projecten. Per 1-9 begint weer een nieuwe groep. Zorg dat je erbij bent en reageer snel op www.spotajob.nl!
BONUS: €1.000 VAC.NR.: JS61R96
1000
Noord-Holland - WebRegio Media Ben jij een goede verkoper voor internet? Woon je in Noord-Holland, ben je toe aan een nieuwe uitdaging, wil je filevrij naar je werk en ben jij te porren voor voordelen als een auto, laptop, telefoon van de zaak en een gedegen interne opleiding? Reageer dan snel!
BONUS: €1.000 VAC.NR.: GK35DA7
1000
Economie Nieuws
11
Chinese dreigementen
Nucleaire bom op dollar Redactie economie AMSTERDAM
...
De Chinese regering is begonnen de Amerikaanse overheid flink onder druk te zetten. Als de Verenigde Staten handelsblokkades opwerpen tegen Chinese importproducten, schroomt China niet om 900 miljard dollar aan Amerikaanse overheidsobligaties op de wereldmarkt te dumpen. Wat in de Chinese staatsmedia wordt omschreven als ‘onze nucleaire optie’, zou een krach van de dollar veroorzaken. Die is door de problemen op de hypotheekmarkt al sterk in waarde gedaald en een extra Chinees zetje is genoeg om een recessie te veroorzaken. In een op het oog goed georkestreerde campagne dreigden twee
In het Vondelpark was zelfs een secretaresse voor draadloos internettende ondernemers.
Zakenmores Ondernemers opgelet
Gratis internetten op terras Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM
...
24 uur per dag ongelimiteerd bereikbaar zijn. Het is een must voor veel ondernemers om zo optimaal mogelijk hun werk te doen. En dus biedt Bizner bank, onderdeel van de Rabobank, vanaf morgen op ruim negenhonderd terrassen gratis draadloos internet aan. De enige voorwaarde is dat je ondernemer moet zijn. De internetactie is ingegeven door resultaten van een ondernemers-
enquête die in opdracht van de bank werd uitgevoerd onder ruim zesduizend ondernemers. Hieruit blijkt onder meer dat 80 procent van ondernemend Nederland niet zonder internet kan, terwijl drie op de tien ondernemers bij mooi weer graag buiten werkt. 70 procent werkt sowieso liever helemaal niet op kantoor. ‘Toch loopt Nederland ver achter op de rest van de wereld in het aanbieden van gratis draadloos internet’, stelt Frank Klemann, directeur van Bizner bank. ‘In New York bijvoor-
beeld is dit al veel gangbaarder. De aftrap van de internetaanbieding vond gisteren plaats in het Amsterdamse Vondelpark. Op het terras van café Vertigo had de bank zelfs een secretaresse ter beschikking gesteld van de ondernemende gasten. De actie loopt op 1 november af. Of er een vervolg komt kan Klemann nog niet zeggen. ‘Dit is een proef die we samen met KPN doen. Als het aanslaat, gaan we zeker bekijken of we dit op een permanentere basis kunnen uitrollen.’ 1
Anne Willem Kist verkocht aandelen zelf
Bestuurder AFM beging stommiteit Redactie economie AMSTERDAM
...
Anne Willem Kist tekende zijn eigen doodvonnis door zelf opdracht te geven om zijn aandelenportefeuille te verkopen. Daarmee overtrad hij de interne regels van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Dit blijkt uit de uitspraken die de voorzitter van de raad van toezicht van de AFM, Adri Baan, gisteren in Het Financieele Dagblad (FD) deed. ‘Kist gaf zijn bank zelf opdracht om zijn effectenportefeuille in één keer te liquideren’, aldus Baan in het FD. AFM-bestuurder Kist nam afgelopen maandag totaal onverwacht het initiatief om af te treden. Kist was bezig om zijn persoonlijke effectenportefeuille over te zetten naar het zoge-
noemde ‘vrijehandbeheer’. In de situatie van het vrijehandbeheer oefent de eigenaar van de aandelen geen enkele invloed meer uit op het beheer van de portefeuille. Beslissingen die de aan- of verkoop van aandelen betreffen worden dan door een aangestelde vermogensbeheerder genomen. AFM-medewerkers dienen vooraf toestemming te vragen bij de compliance officer van de AFM. Een regel die bij ieder AFM-personeelslid van de toezichthouder in het geheugen gegrift zou moeten staan. Niet bij Kist dus, hij handelde zonder toestemming te vragen. Maanden later begon het de bestuurder pas te dagen dat hij iets verkeerd gedaan had en meldde hij zijn transacties alsnog. Kist besefte de consequenties van zijn stommiteit
en nam vervolgens zelf de beslissing om af te treden. In de persverklaring die Kist maandag gaf, zei hij dat de uitvoering van de omzetting ‘helaas niet het beoogde resultaat’ had. Wat er precies mis was gegaan werd niet duidelijk gemaakt. Ook niet toen kort daarna de AFM zelf met een persverklaring kwam. De onduidelijkheid rond het vertrek van Kist leidde de afgelopen dagen tot wilde speculaties in de financiële wereld. Baan maakte een eind aan de onzekerheid door uitleg te geven aan het FD. Werknemers van de AFM gaan dagelijks met gevoelige bedrijfsinformatie om. In het geval Kist was er echter ‘geen sprake van handel met voorkennis’, benadrukte Baan. 1
hooggeplaatste leden van de Communistische Partij de afgelopen dagen voor het eerst Amerikaanse staatsobligaties als politiek instrument te gebruiken. Het Chinese kabinetslid Xia Bin stelde de Amerikanen nog gerust: ‘We willen geen wereldwijde financiële problemen veroorzaken’, zei hij in de Britse krant The Daily Telegraph. Zijn collega He Fan klonk scherper: ‘Als het moet, kunnen we dollars verkopen.’ De dreigementen zijn een reactie op de verkiezingscampagne van presidentskandidaat Hillary Clinton. Zij heeft een oproep gedaan tot een wetswijziging die moet voorkomen dat Amerika ‘wordt gegijzeld door economische beslissingen in Peking, Shanghai of Tokio’. 1
Luchtvaart Forse groei aantal passagiers
Air France-KLM ziet winst stijgen Redactie economie AMSTERDAM
...
De nettowinst van Air France-KLM maakte in het eerste kwartaal van het gebroken boekjaar 2007/2008 een sprong van 70 procent naar 415 miljoen euro. De winstexplosie was grotendeels te danken aan de verkoop van een aantal activiteiten, wat een eenmalige boekwinst opleverde van 122 miljoen euro. Daarnaast was er een grotere vraag naar transatlantische vluchten en had de luchtvaartmaatschappij minder bevoorradingskosten. De omzet nam met 2,5 procent toe tot 5.945 miljoen euro. De luchtvaarmaatschappij meldde in een persbericht op koers te lig-
gen om de doelstellingen voor het volledige boekjaar te halen van een verdere stijging van het operationeel resultaat en een rentabiliteit van 7 procent. Vooral het passagiersvervoer bij Air France-KLM zat flink in de plus. De divisie zag het resultaat toenemen met ruim 9 procent tot 396 miljoen euro. Dit in tegenstelling tot de vrachtdivisie waar een operationeel verlies in de boeken staat van 17 miljoen euro, waar vorig jaar in het eerste kwartaal nog 28 miljoen euro verdiend werd. De vliegmaatschappij moest flink meer afrekenen aan de pomp: de brandstofrekening steeg met 8.,3 procent tot 1,09 miljard euro. 1
Passagiersvervoer van Air France-KlM zat flink in de plus. TRUUS VAN GOG/HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
QUARTERLIFE CRISIS
HOOP OP DE PARADE 111
Helen Johnson, journalist
‘Het enige dat ik wil is een uitdagende baan, met een riant salaris, leuke collega’s en goede doorgroeimogelijkheden.’ Aan het woord is ‘Pannetje’, een van de vier personages in de voorstelling Patagonië, waarmee het gelegenheidsgezelschap De Achterbankgeneratie op dit moment te zien is op theaterfestival De Parade. Pannetje (Gijs Naber) is in quarterlife crisis, zo blijkt alleen al uit die uitspraak; niet alleen pessimisten weten dat er bij de meeste professies gekozen moet worden tussen de bovengenoemde mogelijkheden. En laat keuzes maken nou net dè capaciteit zijn die de meeste quarterlifers ontberen. Arme Pannetje, Merel (Janna Fas-
saert), Joep jr. (Servé Hermans) en Alex (Tibor Lukacs). Ze weten niet wat ze willen, alleen dat er iets moet zijn dat hun voldoening zal brengen. En dat ‘iets’ is er nu in ieder geval nog niet. En dus denkt Joep zijn heil te gaan vinden in China, waar zijn advocatenkantoor
hem wegens gebrek aan autoriteitsbesef naartoe heeft ‘gepromoveerd’. En dus geeft juf Merel ‘tijdelijk’ de brui aan haar basisschoolbaan, zodat ze kan bijkomen van ‘de druk om er iets moois van te maken’. En dus droomt Alex van een huwelijk met de vriendin die hij nog moet vinden, terwijl Pannetje zich juist weigert te binden – hoe leuk hij zijn huidige scharrel ook vindt. De enige rustgevende gedachte die de vier vrienden bindt: een reis naar de streek op aarde waar niets en daarom alles mogelijk is, Patagonië. Komt wijsheid dan met de jaren, hoor je het van herkenbaarheid heftig knikkende publiek (leeftijdsradius: 27-32) hierop denken.
Nee, lijkt Patagonië-schrijfster Anna van der Heiden te willen zeggen wanneer ze de ouders van onze antihelden introduceert. ‘In onze tijd was het allemaal ook veel overzichtelijker’, is de consensus waarmee zij de stuurloosheid van hun kroost vergoelijken. Of maken quarterlife crisis-lijders het zichzelf gewoon onnodig moeilijk? Dat laatste is het gevoel dat na de slotscène beklijft, wanneer de vier brieven uit hun kindertijd voorlezen. Sleutelwoorden: knikkeren, dieren, voetballen. Vertaling: verlies in het nastreven van al je ambities vooral jezelf niet. En die keuze moet iedereen toch kunnen maken. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Nalatenschap
Kleur bekennen
Nachtvlucht
Goede doelen hadden in 2006 een mooi jaar: ze ontvingen dankzij erfenissen 122 miljoen euro. Dat is ruim 9 procent meer dan in 2005.
82 procent van de Nederlanders weet niet hoeveel rente banken rekenen voor rood staan, terwijl ruim de helft aangeeft wel eens rood te staan.
Ben Thijssen van Hotelsuites.nl heeft een vliegtuig gekocht om daar een luxe hotelsuite van te maken. De Ilyushin18 wordt luxe ingericht, met een bubbelbad, stoomdouche en infraroodsauna.
12
Nieuws Economie
Kwartaalresultaten Aegon en Fortis in de lift
Verrassende cijfers verzekeraars Zowel verzekeringsbedrijf Aegon als bankverzekeraar Fortis kwam gisteren met cijfers. En die vielen niet tegen. Redactie economie AMSTERDAM
...
Verzekeraar Aegon heeft over het tweede kwartaal van 2007 een netto operationeel resultaat (EBIT) geboekt van 570 miljoen euro, een stijging van 22 procent ten opzichte van de 466 miljoen euro vorig jaar. Wel daalde de nettowinst van Aegon in het tweede kwartaal met 24 procent tot 655 miljoen euro. De daling is volgens Aegon vooral in Nederland ontstaan door een vrijval van de garantievoorziening in het tweede kwartaal van 2006 en door een daling van de marktwaarde van derivaten in het tweede kwartaal van 2007. Analisten spreken in een reactie tegen persbureau Betten van ‘sterke’ kwartaalcijfers, maar ze zijn vooral
verrast door de aandeleninkoop die Aegon aankondigde. Het bedrijf gaat voor 1 miljard euro eigen aandelen inkopen, waarmee het management volgens analist Trevor Kalcic van ABN Amro een ‘sterke boodschap’ afgaf. Zijn collega Ton Gietman van Petercam sprak van een ‘positieve’ verrassing. Aegon-bestuursvoorzitter Don Shepard liet tijdens een conference call weten dat Aegon nauwelijks last heeft van de crisis op de Amerikaanse markt voor risicovolle hypotheken. Ook branchegenoot Fortis kwam gisteren met cijfers en ook die bleken een stuk beter dan verwacht. De bankverzekeraar boekte over het tweede kwartaal van 2007 een nettowinst van 1.616 miljoen euro. Daarmee heeft Fortis de verwachtingen van analisten ruimschoots overtroffen. Zij rekenden gemiddeld op een winst van 1.258 miljoen euro. Volgens Fortis komt de winststijging door een sterke batengroei bij zowel
het bankbedrijf als bij verzekeringen. Ten opzichte van vorig jaar steeg de nettowinst met 38 procent toen de winst nog 1.390 miljoen euro bedroeg. Ook Fortis denkt niet dat de Amerikaanse hypotheekcrisis zwaar zal wegen op de resultaten van de groep. ‘Het is een ongelooflijk complexe markt’, zei financieel directeur Gilbert Mittler tegen de Vlaamse zakenkrant De Tijd. ‘We weten in welke tranches we aanwezig zijn. Die tranches zijn grotendeels van de hoogste kredietkwaliteit. Toch nemen we een voorzichtige houding aan tegenover het kredietprobleem in de VS.’ De enige kleine tegenvaller zat hem bij de analistenverwachtingen over het verzekeringsbedrijf. Hier bedroeg de winst 413 miljoen euro terwijl analisten waren uitgegaan van 440 miljoen euro. Desalniettemin boekte het verzekeringsbedrijf een winststijging van 8 procent ten opzichte van vorig jaar. 1
Fortis-CEO Votron (l) en financieel directeur Gilbert Mittler.
EVELINE JACQ/HH
Beurs Beurs vandaag Koersexploot Chipotle
Fast food, faster stock Het aandeel Chipotle is dit jaar met 89% een winnaar in de VS. Hoe Europa in 2008 Chipotle wellicht beter leert kennen en wat ABN Amro ermee te maken heeft. AMSTERDAM
...
Het is zo’n aandeel waarmee het goed snoeven is op feestjes: Chipotle Mexican Grill, de zoveelste Amerikaanse fastfoodketen. Deze McDonald’s spin-off is echter niet zo maar een aandeel. Sterker nog, het is de droom van elke belegger om minstens één keer zo’n stuk op te pikken. Op 26 januari 2006 ging Chipotle à 44 dollar per aandeel naar de beurs. Nu kost het 107,56 dollar, na een paar weken terug op 114,22 dollar te hebben gepiekt.
Dat is een koerswinst van 144,5% in 1,5 jaar tijd. Daarmee lacht Chipotle de S&P 500 uit. Deze Amerikaanse beursgraadmeter staat sinds 26 januari 2006 maar 17,6% hoger. Het Amerikaanse beleggersblad Barron’s waarschuwt alleen: ‘Het gaat te hard. Steeds meer Amerikanen eten steeds minder buiten de deur. Vlees en andere ingrediënten zijn duurder geworden en vormen een bedreiging voor het bedrijf om de verwachting te blijven verslaan.’
Price for perfection Ofwel, het aandeel is ‘priced for perfection in an imperfect world’. Over hoe het kan dat het bedrijf zo succesvol is op de ogenschijnlijk verzadigde fastfood-markt zegt Barron’s: ‘Verpletterende omzetgroei, expansie en gede-
gen management.’ Vergelijk het met Accell (fietsenmaker) en Sligro (kruidenier): dertien in een dozijn business, maar door vakkundig ondernemerschap en management meer dan sublieme aandelen. Misschien dat Europa Chipotle in 2008 beter leren kennen, maar dan met andere koersexploten. De kans is groot dat ze dan hoofdsponsor is van de nu nog marginale Amerikaanse Slipstream-wielerploeg. David Millar, David Zabriskie, en Julian Dean hebben al getekend. George Hincapie en Magnus Backstedt staan volgens het wielerwereldje op het punt te tekenen. Opvallende naam bij de co-sponsors is… ABN Amro.
Rabo versus Amro? Of die naam ook op het shirt komt,
is de vraag. Volgens wielergeruchten is het denkbeeldig dat volgend jaar in de Tour de France een groep rijdt met Rabo’s en Chipotle’s/ABN Amro’s erin. Bij hockey bestaat een vrij vergelijkbare situatie. De Utrechtse bank sponsort onze nationale teams, de Amsterdamse bank de wereldhockeybond en de grote toernooien. Op één punt demarreert ABN Amro Rabobank nu al echt uit de
wielen: Team Slipstream is Gele Truidrager anti-dopingmisbruik. Dit jaar gaat volgens Sportwereld. be 30% van het teambudget – ongeveer 250.000 euro – naar interne dopingcontroles. Slipstream controleert elke renner vijftig keer per jaar met bloed- en urinecontroles. Nu maar hopen dat de renners niet vijftig keer per jaar bij Chipotle eten, want of dat zo gezond is… 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Endemallemolen 111
Als er al 99,5% van de aandelen zijn aangemeld voor een overname gebeurt er meestal niets meer met de koers. Behalve bij Endemol. Dat wordt overgenomen voor 24,55 euro, maar piekte gisteren midden op de dag even boven de 29 euro, meer dan 17% hoger. Waarom? Marktwatchers hebben geen idee, kennelijk haalden handelaren een pesterijtje met elkaar uit. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: DE CHINEZEN KOMEN! 111
China dreigt volgens The Daily Telegraph zijn dollarreserves – zo’n 900 miljard aan Amerikaanse staatobligaties – in te zetten om de Greenback te kraken, als de VS handelsblokkades opwerpt om China te dwingen de yuan op te waarderen. Wat zijn de gevolgen voor de beurzen mocht het tot een Chinees-Amerikaanse handels- of valuta-oorlog komen? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Gevaarlijk
War of words
Onwaarschijnlijk
CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)
MARCEL TAK (ONAFH. FINANCIEEL ADVISEUR)
AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG ING)
111
111
111
‘De economische groei in de wereld is nu zo hoog juist omdat er geen protectionisme is. Daarom hebben we goedkope iPod’s, PC’s en zo’n beetje 90% van de duurzame consumentengoederen. All made in China. Een lagere dollar is slecht voor de beurzen. Een 10% dollardaling betekent voor de AEX-bedrijven 4% winstdaling.’ 1
‘Het Chinese dreigement is als een inbreker die plannen heeft zijn eigen huis leeg te halen. China heeft veel meer last van een lage(re) dollar dan de VS. Beide landen met hun respectievelijk overschotten en tekorten op de handelbalans zijn in financieel opzicht tot elkaar veroordeeld. Het blijft daarom bij een war of words.’ 1
‘Protectionistische maatregelen van de VS tegen China zouden het vrije handelsverkeer frustreren; on-Amerikaans, maar niet onmogelijk. Als dit gebeurt, dan is dat slecht voor de beurzen en kan het tot een recessie leiden. Dat weten beleidsmakers in de VS en China ook. Daarom is het geen erg waarschijnlijk scenario.’ 1
Wetenschap Nieuws
Ingenieur en politicus Cornelis Lely
Literatuur Cornelis Lely was een raspoliticus, een harde werker en hij had een grootse visie op de inpoldering van de Zuiderzee. In ‘Verover mij dat land’ is te lezen wat Lely voor Nederland heeft betekend. AMSTERDAM
...
28 mei 1932 was een feestdag. Duizenden mensen waren naar Amsterdam gekomen om de opening bij te wonen van de Berlagebrug, de nieuwe, majestueuze verbinding tussen Amsterdam-Zuid en AmsterdamOost. Er was marsmuziek, er waren plechtige toespraken en nadat het lint was doorgeknipt, stroomde de massa de brug over, heen en weer. Merkwaardig genoeg was er op diezelfde dag nog een ander feest. Honderd kilometer verder, midden op de Afsluitdijk. Daar werd op dat moment de laatste verbinding tussen Zuiderzee en Waddenzee gedicht. Minister-president Colijn was erbij. Toen het gat nog maar twee meter breed was, werd het werk even gestaakt. Colijn sprak een paar woorden en kort daarop tilden twee grote kranen de laatste happen keileem uit de langszij aangemeerde schuiten, en wierpen ze in de kolkende opening.
Leven in dienst van het water
Dochter Bep stopte vingers in haar oren als Lely weer over drooglegging begon Toen de kleimassa boven het water was uitgestoken en de Zuiderzee definitief IJsselmeer was geworden, gilden de stoomfluiten van de nabije schepen en scheepjes. Koningin Wilhelmina werd met een telegram op de hoogte gebracht. Ze was er niet bij; die enorme massa klei, steen en blubber was niks voor Hare Majesteit, zo had men ingeschat. Maar ook het Nederlandse volk was niet welkom. De kranten waren een paar dagen eerder op de hoogte gebracht, maar met het uitdrukkelijke verzoek er geen ruchtbaarheid aan te geven. ‘Zo’, schrijft Willem van der Ham in zijn boek Verover mij dat land, ‘was een historisch moment van groot gewicht stilletjes voorbijgegaan.’ ‘Een ander is het die zaait, een ander is het die maait’, citeerde Colijn uit de Bijbel, die dag. De man die voor dat megaproject het zaad had gestrooid, Cornelis Lely, was drie jaar eerder overleden. De drooglegging van de Zuiderzee was niet zijn idee geweest, maar hij had het omgezet in wetenschap en was er sindsdien door bezeten. Lely kon er uren over vertellen – dochter Bep stopte haar vingers in haar oren wanneer pa voor de zoveelste keer over de drooglegging begon. Hij had er ook zijn carrière aan te danken. Als veelbelovend maar nog onervaren ingenieur had hij in opdracht van de Zuiderzeevereniging een serie technische nota’s geschreven waarin het hele plan grondig werd doorgerekend. Er waren al vele plannen geweest, sommigen vonden zelfs dat het hoog tijd werd om gewoon te beginnen, maar Lely verraste vriend en vijand met een compleet nieuw en uiterst doordacht voorstel. Hij liet zien dat het afsluiten van de Waddenzee, door middel van dammen tussen de eiland, onhaal-
13
Marcel Hulspas Zuiderzeewet door de Kamers loodste. Daar was wel een rampzalige overstroming voor nodig, in januari 1916, maar Lely zag zijn levenswerk dan toch eindelijk omgezet in wetgeving. Maar genieten van dit succes zat er niet meer in. Zijn vrouw Mies, zijn steun en toeverlaat, was in augustus 1914 overleden, een klap waar Lely slechts moeizaam overheen wist te komen. In 1919 verliet hij de actieve politiek, om plaats te nemen in de Zuiderzeeraad, die weer opdrachten verleende aan de Dienst der Zuiderzeewerken. Rijkswaterstaat werd door Lely bewust gepasseerd. Die instelling was hem te bureaucratisch. Pas in de jaren dertig, nadat de al even indrukwekkende ir. Johan Ringers (de bouwer van de sluizen bij IJmuiden) Rijkswaterstaat grondig had gereorganiseerd, werd de Dienst bij Rijkswaterstaat ingelijfd. Verover mij dat land is geen biografie van Lely, al geven de eerste drie hoofdstukken een uitstekend beeld van zijn overvolle leven. Het tweede deel beschrijft de totstandkoming van de Afsluitdijk en de inpoldering van de Wieringermeer, de Noordoostpolder en Flevoland. Lely had voorgerekend dat het hele project, dat in het buitenland met grote belangstelling en bewondering werd gevolgd (meer dan in eigen land, zo lijkt het) Nederland veiliger en welvarender zou maken. En hij kreeg gelijk. De 1.700 km2 landbouwgrond die hij schiep, bleek veel vruchtbaarder dan verwacht. De enorme ervaring die de Nederlandse ingenieurs bij de aanleg van de Zuiderzeewerken opdeden, kwam uitstekend van pas na 1945, toen Walcheren weer drooggemalen moest worden, en na de watersnoodramp van 1953. In de loop van de jaren zestig en zeventig sloeg de twijfel toe. Nederland verstedelijkte, de Randstad groeide uit haar jasje, maar de bijna almachtige beheerder van de polders, de Rijksdienst IJsselmeerpolders
Lely gaf toestemming voor de eerste autorally in Nederland
Als onervaren ingenieur brak Cornelis Lely door met zijn plan over de drooglegging van de Zuiderzee. SPAARNESTAD
baar was. Hij liet ook zien dat een Afsluitdijk tussen de kop van NoordHolland en Friesland niet alleen de aanleg van polders een stuk makkelijker (en goedkoper) maakte, maar dat het zoetwatermeer dat daarachter zou ontstaan grote voordelen bood voor zo’n beetje de complete Nederlandse waterhuishouding. Lely’s nota’s maakten diepe indruk en openden voor hem de weg naar de nationale politiek. In opeenvolgende kabinetten toonde de jonge minister van Waterstaat (in die dagen het
grootste departement!) dat hij niet alleen uiterst een uiterst efficiënte en harde werker was (na een paar jaar Lely kon je gemakkelijk met een mindere minister af, merkte een ambtenaar op, dan lagen er plannen zat), maar dat Lely ook een raspoliticus was. Hij vergrootte de bereikbaarheid en de economische kracht van het platteland door de verbetering van vaarwegen en de stimulering van de aanleg van tramspoorlijnen. Hij was direct betrokken bij de Ongevallenwet (de eerste keer dat de overheid
ingreep in het salaris van de gewone arbeider) en de Woningwet. Als minister en wethouder van Den Haag was hij verantwoordelijk voor de aanleg van de Scheveningse haven (de vissers daar zijn hem altijd dankbaar gebleven), gaf toestemming voor de eerste autorally in ons land en hij was lid van het kabinetCort van der Linden, dat Nederland buiten de Eerste Wereldoorlog wist te houden, dat een einde maakte aan de Schoolstrijd en het algemeen kiesrecht invoerde. En het kabinet dat de
(RIJP), bleef denken in termen van boerenbedrijvigheid. Toen het tijd werd om Lelystad uit de grond te stampen, werd bewust afgezien van elke grootsteedse allure. De gevolgen zijn nog steeds zichtbaar. Uiteindelijk ging de RIJP roemloos ten onder in de Markerwaard. Dankzij enorme druk van met name natuurbeschermers is deze vierde polder er nooit gekomen. Maar de dijken liggen er intussen wel en het water binnen die dijken is smerig en levenloos. Lely’s symfonie is nog steeds niet voltooid. In zijn epiloog breekt Van der Ham een lans voor plan Markeroog IX, een gedurfde combinatie van natuur, recreatie en woningbouw. Er moet weer groot gedacht worden, concludeert Van der Ham. Anders gaat de grootse visie van Lely ten onder in besluiteloosheid, saaiheid en kneuterigheid. Lely daagt Nederland uit. Nog steeds. 1 Willem van der Ham, ‘Verover mij dat land.’ Lely en de Zuiderzeewerken. Uitgeverij Boom, 34,50 euro
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Leidsegracht
Suriname
Standbeeld
Cornelis Lely werd geboren aan de Leidsegracht in Amsterdam in 1954. Hier bracht hij ook het grootste deel van zijn jeugd door.
Tussen 1891 en 1918 was Lely drie keer minister van Waterstaat. Tussentijds was hij ook drie jaar gouverneur in Suriname.
Op 23 september 1954 werd door koningin Juliana aan de westkant van de Afsluitdijk een standbeeld van Cornelis Lely onthuld. Dit was ter gelegenheid van zijn honderdste verjaardag.
Lifestyle
14
Tijd over?
THEATER
SHAKESPEARE IN DIEVER 10 augustus t/m 8 september Traditiegetrouw wordt er sinds 1946 elk jaar een stuk van Shakespeare gespeeld in het openluchttheater in de bossen van Diever. Vanavond gaat de Shakespeare-komedie As You Like It van start in dit mooie openluchttheater. Als het niet heel hard gaat regenen, kunt u daar genieten van een hilarisch verhaal over liefde en vriendschap. Als extraatje gaan de spelers dit jaar in de derde week van september ook nog twee voorstellingen geven in Stratford-upon-Avon, de geboorteplaats van William Shakespeare. • Waar: het openluchttheater in de bossen van Diever • Prijs: € 9 • www.shakespearetheaterdiever.nl
Dit is de moeite waard van de liefde voor vorm, de vluchtigheid van het proces en de tijds- en plaatsbepaalde trends en verbeelding, waarbij de digitalisering generaties van jonge ontwerpers een oefenpodium gaf.
staat in het teken van film. In Rotterdam kun je van 15 tot en met 26 augustus bij Pleinbioscoop op het Lloyd Multiplein twaalf avonden lang een spannend aanbod van grote publieksfilms, filmhuistoppers en wereldcinema zien. Ook zal voorafgaand aan de meeste films weer een korte film worden getoond.
TENTOONSTELLING
EXPO VAN FLYERS
Vanaf 15 augustus Tijdens ‘Rialto in de openlucht’ staat er vier avonden lang een openluchtbioscoop op het Marie Heinekenplein in Amsterdam. In het kader van Rialto Wereldcinema kunt u daar vanaf een uur of tien ’s avonds voorproefjes zien op de premières van het nieuwe seizoen, het festival Africa in the Picture in september en de manifestatie Cinema South Africa in November. Maar niet alleen Amsterdam
• Waar: Showroom Mama in Rotterdam, open woensdag t/m zondag 13.00- 18.00 en op afspraak. • Prijs: gratis • www.showroommama.nl
Zeister Muziekdagen zijn de strijkkwartetten opus 18 van Ludwig van Beethoven De vermaarde pianist Menachem Pressler, oprichter van het beroemde Beaux Arts Trio, geeft een aantal concerten en ook het Vermeer Quartet is in deze Zeister Muziekdagen voor de laatste maal in Nederland te horen. Tevens zijn er masterclasses. Meer dan 15 nationaliteiten nemen deel aan deze masterclasses, die op een locatie in Soesterberg gehouden worden. Op Afrika en Australië na zijn alle continenten vertegenwoordigd: er zijn studenten uit China, Japan, Brazilië, Taiwan, Noord-Amerika en veel Europese landen. De masterclasses zijn voor publiek vrij toegankelijk, evenals het Studentenslotconcert op 26 augustus. • Waar: Diverse locaties in Zeist • Prijs: € 23 • www.zeistermuziekdagen.nl
MUZIEK
ZEISTER MUZIEKDAGEN 10 tot 26 augustus 2007
Tot en met 19 augustus
OPEN AIR
• Waar: Museum Coda, Apeldoorn • Prijs: 5 euro • www.coda-apeldoorn.nl
TENTOONSTELLING
CHINERGIE 11 augustus tot 2 september
• Waar: het Marie Heinekenplein in Amsterdam en Pleinbioscoop op het Lloyd Multiplein in Rotterdam • Prijs: gratis • www.rialtofilm.nl en www.pleinbioscoop.nl
FILM
Zuidzee. Twee dingen daaruit heeft ze in haar eigen sieraden vertaald: het gebruik van vormen die veelvuldig aanwezig zijn in haar directe omgeving en de voortdurende herhaling van die vormen.
TENTOONSTELLING
JEWELLERY OUT OF CONTEXT
40ºC of warmer is het momenteel in de Chinese stad Guangzhou. Museum Het Domein biedt daarom ‘koel’ onderdak voor de Chinezen tijdens Chinergie - China Summer Show. Deze reeks tentoonstellingen, evenementen en presentaties is ontstaan door de synergie van Vitamin Creative Space en Museum Het Domein en zal deze zomer heel wat extra hitte vrijmaken in Sittard! Tijdens de duur van de tentoonstelling passeren heel wat Chinese kunstenaars de revue. Zo werken de kunstenaars Ni Haifeng en Wang Jianwei in het project Forms of Exchange samen met kunsthistorica Kitty Zijlmans (Universiteit Leiden). Forms of Exchange gaat op artistiek en wetenschappelijk niveau de vraag na wat ‘uitwisselen’ eigenlijk betekent. Wat geef je weg en wat komt terug? De installaties Gift van Ni & Zijlmans als ook Wang’s Input/Output - beide in Het Domein te zien bestaan dan ook uit een directe sociale uitwisseling met het publiek. • Waar: Museum Het Domein, Sittard • Prijs: € 4 • www.hetdomein.nl
11 augustus t/m 9 december
De tentoonstelling flyer’dam zet de complete clubculture van het notoire, vaak ondergrondse Rotterdamse uitgaansleven vanaf de jaren 80 tot nu in de schijnwerpers. De opkomst van house, acid, gabber, illegale feestjes, r&b maar ook techno, drum ‘n’ bass, MTC party’s, hip-hop, breakbeatz, de alternatieve sector, easy tune, art pop feestjes en meer worden getoond. Dit gebeurt via een installatie van ruim tweeduizend flyers. De tentoonstelling biedt daarmee een dwarsdoorsnede van de uitgaanscodes van een jonge en breed samengestelde, grootstedelijke bevolking, maar ook van het palet aan grafische stijlen en invloeden; flyers vertellen het verhaal
De Zeister Muziekdagen worden van 10 – 26 augustus 2007 voor de 18e maal gehouden, onder artistieke leiding van Zvi Maschkowski. Rode draad in de programmering van de
JOC Jewellery out of context is een expositie van sieraden uit NieuwZeeland. De tentoonstelling toont kunstsieraden in de breedste zin van het woord: speels, vrijmoedig, verbazingwekkend en veelal volstrekt origineel. Sieraden en moderne kunst komen in de ontwerpen samen en bewijzen maar weer dat ‘wat van ver komt, vaak niet alleen lekker is, maar ook verrassend, confronterend of gewoon heel mooi’. Of nog mooier: het kan verschillende, vaak tegengestelde gevoelens en meningen tegelijk oproepen. Je kunt werk zien van Niki Hastings McFall; zij laat zich inspireren door de traditionele sieraden en lichaamsversieringen van de Stille
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................................................
De Culinaire Unie De liefde van de Nederlander gaat nog steeds door de maag. Dus als we ons Euroscepticisme willen bestrijden, moeten we op zoek naar de culinaire prestaties van de andere 26 lidstaten. Daarom test De Pers in 26 afleveringen (en op alfabetische volgorde) de kwaliteiten van specialiteitenrestaurants: van Belgisch tot Tsjechisch en Zweeds.
Eten in het Elander Hus Bij aankomst bij het Elander Hus in het Scandinavisch Dorp in Eelderwolde hangen de Scandinavische vlaggen uit, waaronder die van Finland. De omgeving van doet Fins aan: het Elander Hus is omringd door primitieve Finse blokhutjes en veel bomen, met uitzicht over het Paterswoldsemeer. In de tuin staan houten rendieren te grazen, binnen doet de inrichting warm aan door de grenen meubels, houten muren en dito bar, opgeleukt met rode en oranje designstoelen. De kaart van het restaurant doet winters aan en is, net zoals de Finse keuken, een ratjetoe van allerlei gerechten. De Finse keuken kent zowel Scandinavische als Russische invloeden. Vis in het land van
de meren is erg populair, maar ook rendier en ander wild zijn zeer geliefd, evenals Fins paaslam of gekookte ham. Niet al deze Finse specialiteiten zien we terug op het menu, we moeten het doen met rendiervlees, een aantal visvarianten en Nederlandse gerechten die voor de gelegenheid een Finse naam hebben gekregen, zoals Finse Omelet of Cup Helsinki. Volop keuze uit Scandinavische specialiteiten, dat wel. De Finse krenten uit de pap zijn een caloriearme Elanderlunch van rauwkost, tomaat, komkommer, hüttenkäse, ei en diverse fruitsoorten en Spekemat, een gerecht van ham, salami, mini pölscher, salade en omelet. Geen ingewikkelde culinaire hoogstandjes, maar wel lekker. Van de avondkaart is het ren-
diervlees, dat ze zelf importeren, een must en smaakt naar wild, maar dan net iets malser. Als toetje verorberen we nog een Cup Helsinki - niet meer of minder dan een ordinaire ijscoupe en dan is het tijd voor uitbuiken in de Finse sauna om vervolgens met een rozig gevoel te gaan slapen in een Finse blokhut… Restaurant Elander Hus Oude badweg 1, Eelderwolde www.scandinavischdorp.nl Prijs: Authenticiteit: Kwaliteit:
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Uit in Amsterdam
Uit in Nuenen
Uit in Delft
Na Rotterdam, Den Haag en Utrecht is het nu de beurt aan Amsterdammers om naar de Parade te gaan. Tot 19 aug. in het Marten Luther King Park.
Het Folkswood Festival is een wat zweverig, maar wel vriendelijk festival. Hier geen gierende gitaren, maar panfluit en luit. Tot 12 augustus.
Delft Chamber Music is één van de leukste klassieke muziekfestivals die Nederland kent. Nog tot en met 12 augustus kunt u genieten van één van de concerten.
Cultuur
Tentoonstelling Co-productie Rijksmuseum en Nieuwe Kerk
Muziek Interview met singer-songwriter
Michiel de Ruyter en Ali B. zijn onze helden
Beth Hart maakt van hart geen moordkuil
15
Je zou denken dat Beth Hart na vijf cd’s, honderden optredens en tientallen interviews genoeg heeft uitgeweid over haar turbulente leven. Niets is minder waar. Ook op haar nieuwe cd ‘37 days’ heeft de singersongwriter uit LA nog het een en ander op te biechten. Gisèle Mambre AMSTERDAM
...
De Nieuwe Kerk doet zelf al eeuwen dienst als plek voor heldenverering. AMAURY MILLER/HH
In Nederland moet je je kop niet boven het maaiveld uitsteken. Maar ook ons land kent een geschiedenis van heldenverering. Maarten Bloem AMSTERDAM
...
‘At your service!’ schalt er om de paar minuten door de Nieuwe Kerk in Amsterdam. Wijlen Pim Fortuyn en zijn slagzin maken deel uit van de tentoonstelling HELD, die morgen van start gaat. De tentoonstelling is een co-productie van Het Rijksmuseum en de Nieuwe Kerk, die de 400e geboortedag van Michiel de Ruyter aangrijpen voor een tentoonstelling rond het thema held en heldenverering. Helden van het volk, van de staat en popidolen, alle denkbare vormen van heldendom zijn vertegenwoordigd in de Nieuwe Kerk. Die zelf al eeuwen dienst doet als plek voor heldenverering. Katholieke relieken werden na de beeldenstorm de deur uitgegooid en de kerk werd een plek van verering voor zeevaarders en andere idolen, superheld Michiel de Ruyter heeft hier rust gevonden. Zijn praalgraf vormt het middelpunt van de kerk en de tentoonstelling.
De geboortedag van De Ruyter mag dan de aanleiding zijn voor de tentoonstelling, de tentoonstelling beslaat een hoop overige helden. ‘We hebben bewust gekozen voor een niet-chronologische volgorde met alle bekende gezichten’, legt de samensteller van de tentoonstelling, Gijs van der Ham, uit. ‘Sommige helden zijn juist gekozen omdat we daar mooie en originele memorabilia van hadden.’ Dus hangen er naast verkiezingsposters ook lofuitingen van dankbare gepensioneerden aan ‘held’ Willem Drees. En staat er een voorwerk van het recent onthulde en omstreden monument voor verzetstrijder Anton de Kom in Amsterdam Zuid-Oost. Trots is Van der Ham op de in bruikleen verkregen Holland Sport-eregalerij. Waarop het sportprogramma ‘herinneringen aan verbleekte sterren uit een kleurrijk verleden in stand houdt’. De tentoonstellingsbezoeker kan zichzelf in de spotlights zetten door letterlijk óp een voetstuk te klimmen. Ook kan men via internet op een held stemmen of zelf als held voorgedragen worden. Gevallen helden mogen niet ontbre-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. KORT 111
Ad-Just en Jandino Asporaat verlaten Lama’s
De Lama’s gaan komend seizoen verder zonder Ad-Just Bouwman en Jandino Asporaat. Het programma gaat vanaf 14 september verder met een vast team van vier, dat naast oude rotten Ruben van de Meer, Ruben Nicolai en Tijl Beckhand bestaat uit de aanwinst van vorig seizoen, Jeroen van Koningsbrugge. Bouwman, Asporaat en Van Koningsbrugge versterkten begin dit jaar het Lamateam. Asporaat wil zich nu echter gaan richten op zijn solocarrière. En volgens BNN is de laatste maanden
gebleken dat de stijl van Bouwman ‘niet aansluit bij de stijl van het programma’. Het publiek riep Ad-Just in februari uit als winnaar bij het programma Lama Gezocht. 111
Tekeningen en schetsen Bob Dylan geëxposeerd
Een museum in het Duitse Chemnitz gaat ruim tweehonderd tekeningen en schetsen van Bob Dylan exposeren. De 66-jarige muzikant maakte de tekeningen tussen 1989 en 1992. Curator Mössinger kreeg de werken te zien en vroeg Dylan ze in haar museum tentoon te stellen. De expositie, The Drawn Blank Series, wordt op 28 oktober geopend en duurt tot 3 februari.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Adoptiehype niet voorbij Ricky Martin wil nog dit jaar kinderen adopteren. De zanger wil zich over een kind afkomstig van elk continent ontfermen. De 35-jarige popster is niet getrouwd.
ken natuurlijk. Luitenant Van Heutsz bijvoorbeeld, gelauwerd door koningin Wilhelimina met een monument in 1935 voor zijn krachtige bewind in Sumatra, werd later om datzelfde beleid keihard verguisd. Ex-held Van Heutsz is een van de weinige helden waar de bezoeker wat meer context bij uitgelegd krijgt. De overige helden komen er soms wel met een heel karige omschrijving van af. Directeur van de Nieuwe Kerk Ernst Veen is vrij duidelijk ‘Helden zijn voor mij mensen die handelen uit onbaatzuchtigheid en niet vanuit een drang naar roem en welvaart, merkt hij fijntjes op, terwijl hij de kerk bekijkt waar zeevaarders en wetenschappers gebroederlijk in één ruimte verkeren met een wassen beeld van Ali B en de gouden platen van Marco Borsato. 1 http://held.nieuwekerk.nl/
‘M’n broer zou willen dat ik het daarbij liet. Hij vraagt me, nee smeekt me zelfs om op te houden over de familie en mijn sores te praten. Een lied erover schrijven is wat hem betreft tot daaraantoe maar waarom ik in elk interview mijn vuile was buiten zet, begrijpt hij niet’, steekt Hart van wal. En hiermee is de toon van ook dit interview gezet, de bekentenissen rollen over tafel. Over de drugsdealende vader die daarvoor in de bak heeft gezeten en het gezin ontwrichtte. Over hoe Beth haar plotselinge succes niet aankon, een drugs- en drankverslaving ontwikkelde en aan lager wal raakte. Maar ook hoe ze uit haar diepe dal klom. ‘LA Song sloeg aan en opeens moest ik alleen maar optreden en interviews geven. Allemaal dingen die ik nu geweldig vind om te doen maar op dat moment was ik simpelweg niet voorbereid. Ik raakte de grip kwijt en was doodsbang.’ Dus vluchtte ze in drank en pillen. In die tijd ontmoette Hart haar man Scott. ‘Hij hielp me’, zegt ze. ‘Hij helpt me nog steeds. Ik ben van de drank en van de pillen af maar het betekent niet dat het nu allemaal voorbij is. Ik heb het geregeld moeilijk en dan heb ik zijn steun hard nodig.’
Kritiek op Bush Waar Harts vorige album Leave the Light on een afrekening is met de hel waarin ze zich indertijd bevond, laat ze op 37 days horen dat ze niet enkel met zichzelf begaan is. Op een paar autobiografische nummers na, windt Hart zich vooral op over de toestand van de wereld en de tekortkomingen van Bush. Op de track Sick brult ze hem toe dat hij een hypocriete christen is die zich verschuilt achter zijn geloof. ‘Mensen zeggen wel eens dat ik niet
‘Interactie met fans vind ik erg fijn.’
patriottisch ben. Daar ben ik het uiteraard niet mee eens. Patriottisch is in mijn ogen opkomen voor je land. En Bush is niet goed voor mijn land en al helemaal niet voor de wereld. Ik vind dat ik recht van spreken heb!’ De behoefte zich uit te spreken is diepgeworteld in Harts zijn. Ook tijdens haar concerten praat ze wat af met haar publiek. Behoeven haar nummers zoveel uitleg dan? ‘Nee, dat is het niet. Ik vind die interactie met mijn fans gewoon heel fijn. Zeker als we in kleine, intieme zalen spelen, heb ik de behoefte mijn diepste gevoelens te delen. Ik hoop daarmee mensen iets te leren. Dat je heel diep kan zinken maar ook tot ongekende hoogtes kan komen.’ Dit wederom tot ongenoegen van haar broer: ‘Die schreeuwt weleens vanuit de zaal: ‘Minder praten,meer zingen alsjeblieft.’ Maar ach, ik doe wat ik wil.’
Nederland is op Hart Hart komt graag naar Nederland. Ze wordt hier op handen gedragen, er is zelfs een speciale Beth Hart Hyves met meer dan achthonderd leden. Ironisch genoeg is haar populariteit in eigen land tanende. 37 days wordt daar niet eens uitgebracht. Erg vindt ze dat niet. ‘Ik sluit niet uit dat we na de komende Europese tour, toch een release in Amerika doen. Als het niet aanslaat, is er geen man overboord. Ik ga gewoon door met leven. Wie weet is dat wel in Amsterdam. In een woonboot op de Amstel.’ 1 Haar nieuwe cd ‘37 days’ ligt sinds deze week in de winkel. Beth Hart treedt in november op in Nederland. Kijk op www.bethhart.com
16
TV-Gids
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:05 17:30 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 NOS Journaal KRO Kindertijd Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Medische special
20.00 20:00 20:30 21:30
17:25 18:20 18:45 19:25 20:25 20:50
20.00 21:25 22:00 22:15 22:40 23:10 00:50
Nederland 3
17.00 House of Eliott That’s the question Dankert en Dankert The Chase Netwerk Stop de tijd The Catherine Tate show
22.00 NOS Journaal TROS Muziekfeest op het strand Het beste van de Dolly Dots in Ahoy’
22.00 22:00 22:55 23:45 00:00 00:45
Nederland 2
NOS Journaal Nova De vloer op Being John Malkovich Nova, Netwerk en EénVandaag
17:00 17:10 17:40 17:45 17:55 18:10 18:25 18:45 19:00 19:30
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30
NOS Journaal NOS Sportjournaal Wat nu?! Frøland NOS Journaal NachteGiel
17.00 Oprah Winfrey show RTL Nieuws Editie NL As the world turns RTL Nieuws RTL Weer Kees & co CSI: Miami
20.00 21:30
Rat van fortuin Raymann is laat The phone
22.00 22:30 22:35 23:15 00:10 00:45 01:00
Flikken The Practice NOS Journaal ER NOS Journaal
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Flight 29 down Kid Paddle Walter AVRO Smartkidz Topstars Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Costa Wat nu?!
20.00 20:25 21:00 21:40
RTL 4
The Ellen DeGeneres show The king of Queens The nanny Dharma & Greg Flodder
20.00 20:30
Asterix & Obelix: Missie Cleopatra
22.00 Shark
22.00 22:30 22:55 23:55 00:10 00:15
17:25 18:25 18:55 19:25 19:55
4 in het land Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Nieuws RTL Weer Oprah Winfrey show
22:30 23:25 00:20
Shock doc: Gedwongen als meisje door het leven Beter in bed The nanny
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 18:00 18:55 19:50
The A-Team Law & order ‘Allo ‘allo!
20.00 20:30
St. Elmo’s fire
22.00 22:35
Net 5
17.00 17:00 17:30 18:30 19:00 19:25 19:50
The Cosby show The flying doctors Trauma NL Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Medisch centrum
20:30
Licence to kill
17.00 Everwood Charmed Judging Amy Will & Grace
17:15 17:35 18:00 18:55 19:50
Ransom
20.00
20.00
20:25 21:25
22.00 22:50 01:10
22.00 22:30 22:45 22:55 23:20 23:40
17:15 18:05 19:00 19:55 20:30
20.00 Oorlog: Glory
Veronica
17.00
Copycat Will & Grace
Yin Yang Yo Totally Spies South Park The Simpsons Brainiac Wegmisbruikers Top Gear
22.00 22:30 23:30 00:05
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Licence to kill Shownieuws - Late editie Black thunder
Tien
17.00
De grote beurt Sexcetera Jordan & Peter: Jordan and Peter laid bare
17:10 18:00 19:00 19:30
Desire De leukste thuisvideo’s De bruiloft van Jarno & Aura Postcode Loterij: Deal or no deal
20.00 20:00 20:30
De Gouden Kooi Cop land
22.00 22:20 23:25 00:00 00:20
De wedstrijden De Gouden Kooi Interactief poker spelprogramma World Poker Tour
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:30 19:50 19:55
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Vriend of vijand Het journaal 1000 Zonnen & garnalen Het weer F.C. de Kampioenen
20.00 20:30
Stepmom
22.00 22:30 23:15 23:36 23:37 23:40 23:45 00:30 00:50
Studio 1 Het journaal laat Euro millions-uitslagen KENO-uitslagen Het weer Missing De rode loper 1000 Zonnen & garnalen
17:20 17:45 18:00 18:10 18:35 18:50 19:10 19:35
Terzake zomer De evenaar De canvascrack
22.00 22:20 22:50
BBC 2
17.00 Lilo & Stitch in het Disney festival Miss BG Go IV Spring W817 Carl2 Degrassi: The next generation Third rock from the sun
20.00 20:00 20:50 21:50
BBC 1 17:05 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30
17.00 Mortified The story of Tracy Beaker Only in America Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30 23:00 23:35 01:25 03:10
17:30 18:15 19:00
17.00 Ready steady cook The weakest link Animal Park
20.00 20:00 21:00
The choir Gardeners’ world
22.00 The One show My family EastEnders The Stepford wives
22.00 Carrie and Barry Mr. Klein
BBC World
Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht The mothman prophecies Scanners BBC News 24
22:00 22:50 23:00 23:30 00:00 00:35 01:05 02:35 03:05 03:30 04:20
Ganges: River of life When auntie went East Grumpy old women Newsnight The Edinburgh show Mock the week Born romantic Kath and Kim Kath and Kim Star trek Star trek
17:30 18:00 19:30 19:45
Our world World news today World business report Sport today
20.00 20:00 21:30
World news today Indian school
22.00 22:30 23:15 23:45 00:30 00:45 01:30 02:30
HARDtalk extra World business report Sport today Asia today World business report HARDtalk extra World business report
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15
Tagesschau Sportschau live: Voetbal
22.00 22:45 00:20 00:40 02:45 02:50 04:10
SommerHundeSöhne Nachtmagazin Meuterei auf der Bounty Tagesschau Dustin Hoffman - 70. Geburtstag (8.8.): American Buffalo - Das Glück liegt auf der Straße Sturm der Liebe
17:00 17:15 17:45 18:05 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Kitzbühel heute Weerbericht Wildes Herz Afrika
20.00 20:15 21:15
Der Alte Der letzte Zeuge
22.00 22:45 23:12 23:15 23:45 00:50 00:55 01:35 03:20 03:25 04:30
17:00 17:30 18:00 18:30 19:00
VIS TV British biker build-off 5th gear Stunt junkies: Wing suit base jump American chopper: Bill Murray
22:00 23:00 00:00 00:30 01:00 02:00
17:30 18:00
Mythbusters: Breaking glass Ultimate biker challenge: Italy Mean machines: The transatlantic challenge: Fire engines
20.00
American hotrod: ‘56 Chevy convertible Skyfighters Sex sense: Sun, sand and sex Sex sense: Making it work I shouldn’t be alive: Kidnap in the Killing Fields International sub rescue - Special investigation
22.00
22.00 heute-journal Weerbericht aspekte Kerner kocht heute Veronica Mars Butterfly - Der blonde Schmetterling heute Kerner kocht heute
17:00
19:00
20.00 20:00 21:00 21:30
National Geographic
17.00
20:00 20:30 21:30
22:30 23:30 00:00 01:00 02:00
Eurosport
17.00 Crocodile chronicles: Crocs of darkness Totally wild Megastructures: Golden Gate Bridge Earth investigated: Sex investigated
17:30 18:00 18:15 18:45
Voetbal Eurogoals flash Voetbal Snooker
20.00 21:00
Boksen
22.00 Mad labs Air crash investigation: Blow out Seconds from disaster: Comet air crash Air crash investigation: Bomb on board I didn’t know that Megastructures: Golden Gate Bridge Seconds from disaster: Comet air crash Air crash investigation: Bomb on board
23:00
Vechtsport: Fight club
Service
17
Culinair
Coos Versteeg
Nepkrab
Surimi met de S van surrogaat H
et broodje krabsalade heb ik al enkele jaren geleden voor mezelf afgeschaft. Want waar krijg je tegenwoordig nog echte krab? Surimi heet het wanproduct van samengeperste witvis, in de vorm van krabbenpoten gegoten en aan de buitenkant oranje-rood geverfd. Het is een Japanse vinding uit 1975 van de heren Sugino en Osaki. Eigenlijk bestaat nepkrab in Japan al sinds de veertiende eeuw onder de naam kamaboko, maar Sugino en Osaki hebben met z’n tweetjes een ingenieus systeem ontwikkeld waarbij goedkope vissoorten worden gekookt, eiwit, suiker, aroma’s, tarwebloem en middelen als sorbitol worden toegevoegd en het geheel vervolgens snel wordt ingevroren. Pas in een later stadium, afhankelijk van de vraag, wordt het mengsel opgewarmd tot vier graden onder nul, fijn gehakt en in de vormen geperst.
I
nmiddels is de surimi de goedkope broodjeszaken voorbij. Ook bij de eetcafés, koude buffetten, gevarieerde visschotels en allerhande verfijnde gerechten krijgen we deze nep. Een enkeling zet het er op de menukaart bij, maar het merendeel weet waarschijnlijk zelf niet eens dat er echte krab en namaakkrab bestaat. Even heb ik nog gedacht dat het allemaal goed ging komen, toen De Telegraaf een tijd terug aankondigde dat
kelblokken geleerd dat cichorei een surrogaat voor koffie is. Daar ging het puur om de moeilijke dicteewoorden, want sinds de Tweede Wereldoorlog zal niemand het in zijn hoofd halen om namaakkoffie te drinken. En wij gaan hier vrijwillig krab en garnalen vervalsen!
N HH
onze Noordzeekust bestormd zou gaan worden door monsterlijk grote krabben die vanuit Rusland onze kant op kwamen. Misschien ligt het aan mijn preoccupatie met eten, maar ik zag alleen maar voordelen in deze onheilstijding van de krant van wakker Nederland. Ik fantaseerde al hoe de prijzen van verse krab zouden dalen tot vooroorlogs niveau en wilde al emmers kerriemayonaise gaan bereiden. Helaas, ook dit voorpaginanieuws kwam niet uit.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
ARGUS
E
nige tijd terug slenterde ik door de horecagroothandel en ontwaarde in het vriesvak grote, maar bovendien erg betaalbare garnalen. Toen ik beter keek, viel me op dat ze wel opvallend gelijkvormig waren en bij bestudering van het etiket bleek het om surimi-garnalen te gaan. Het moest even tot me doordringen en inmiddels ben ik de schok weer wat te boven. Maar hoe gek kan het worden? Op de middelbare school heb ik nog uit het boek Strui-
u staan we er als Hollanders om bekend dat we weinig geld aan eten uit willen geven. Onze beste groenten en fruit hebben we altijd geëxporteerd. De Ben C-kwaliteit aten we zelf op. Maar het surimispook waart niet alleen door zuinig Nederland. Nee, het Japanse nepproduct heeft zelfs de mediterrane wereld van de gastronomie bereikt. Geloof het of niet, maar in Saint Malo staat een fabriek waar dagelijks wijting en andere goedkope vissoorten tot surimi worden vermalen. Normaliter ervaar ik Franse en Italiaanse supermarkten als één groot gastronomisch feest. Totdat ik recent de Eurospin (een soort Aldi) nabij het Italiaanse stadje Magione binnenliep. Temidden van acht, negen rauwe hammen, de een nog goddelijker dan de ander, zag ik een schaal met insalata esotica. Een exotische salade dus, bestaande uit allerhande schaaldieren: krab, garnalen, kreeften-
sms’en. Zolang wij via democratische weg een winnaar kunnen kiezen, of in dit geval iets ‘wegstemmen’ zijn wij gelukkig. Wees niet bang dat het juridisch onhaalbaar is. Met een goede argumentatie kunnen ongewenste producten probleemloos van de markt worden gehaald. Denkt u aan de gloeilamp (1854-2007). Zie de invinding ook als een symbool van vereenvoudiging van onze wereld. En - uitgaande van alles wat wij nu hebben - een soort vermindering van productie. Simpeler maar effectiever consumeren. Op die manier zullen we ongetwijfeld een berg minder afval produceren en eindigen we uiteindelijk in een schone en gelukkige wereld. Terug naar de Hof van Eden als het ware. Ik wil u wel helpen met de shortlist.
Beste Felix Cohen, algemeen directeur Consumentenbond,
HPFEJEFF OBBS TUVVSIFU EFJKTLBTU
© 2007 - René Leisink
W
as dit echt denkbaar in Italië? Oké, Eurospin, dacht ik – dat is de onderkant van de markt. Maar bij de wat chiquere Eurospar (meer AH-niveau) stonden dezelfde schalen. Jamie Oliver betoogde een tijdje terug nog in zijn tvprogramma dat in Italië iedereen een goed smaakgevoel heeft dankzij de opvoeding met hoogwaardige producten. Hij betreurde zelfs dat zijn wieg in Essex had gestaan. Waar gaat het heen met de wereld als zelfs Italianen, mensen die bij voorkeur hun eigen eten mee op reis nemen, overstag gaan? Nu zijn het de krab, garnalen en kreeftenstaartjes. Hoe lang nog voordat we Parmaham, Gorgonzola en Illy-koffie in namaakuitvoering krijgen? 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
INVINDING VAN HET JAAR
Jaarlijks 1400 ongelukken met rollators
staartjes… en allemaal namaak.
Op uw website las ik dat de Consumentenbond de volgende missie heeft: consumenten in staat stellen beter en makkelijker keuzen te maken, met respect voor mens en milieu. Om u een helpende hand te bieden heb ik iets bedacht dat zowel het kiezen vereenvoudigt als het milieu spaart; de Invinding van het Jaar. Het komt er simpel gezegd op neer dat er elk jaar een product uit ‘het assortiment’ wordt gehaald. Met veel bombarie maakt u tien nominaties bekend die meedingen naar de Invinding van het Jaar. Te denken valt aan totaal overbodige, milieuverontreinigende of altijd in de weg staande producten. Laat het volk
Vriendelijke groet, Stijn Wiggers
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteur Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen en NDC Leeuwarden
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Het is overwegend bewolkt, maar in het westen en noordwesten breekt de zon wel door. In het oosten kan eerst nog af en toe wat regen of motregen vallen, vanmiddag en vanavond is het ook daar droog. Het wordt 18 tot 23 graden. De noordwestelijke wind bereikt aan zee kracht 5.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
De zon krijgt flink wat ruimte, vooral in de kustprovincies. In het noordoosten van het land komen naar verwachting wolkenvelden voor en is een enkele losse bui niet uitgesloten. Ook zondag is er geregeld zon en blijft het droog. Het wordt 19 tot 23 graden, zondag een graadje warmer.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 10 augustus
hoogste max. temp.: 34,7ºC in 1911 laagste min. temp.: 7,0ºC in 1964
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Half bewolkt Half bewolkt Bewolkt Half bewolkt
22˚C 19˚C 22˚C 19˚C
Puzzel met De Pers
18
1 2 3 4 5 6 7
ZWEEDS RAADSEL: kloosteroverste
heelal dwingen om te komen
hertachtige poetsartikel
ontploffen
golfterm
CRYPTOGRAM 1
landtong
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
4
5
7 een beetje
cijfer
gegroet
genotmiddel
6
dicht vorm v. boeddhisme jeuken
3
zeurpiet Amerikaanse staat
7
8 9
Afrikaans land
10 bladader
1
11
4 deel v.e. Fr. ontkenning noot
echopeiling por melkwijn voormalige Chinese leider
HORIZONTAAL: 1. Op deze wijze derhalve geducht (8); 4. De leiding geeft geen uitstel (8); 6. Behoorlijk? Mooi zo! (4); 8. Deze methode maakt de legerleiding vurig (7); 9. Samen met Pieter in Rome (4); 10. Dat maakt de nasi zo bijzonder (8); 11. Het bezit van een eigenzinnig kind (8). VERTICAAL: 1. Met 500 bloedvaten zijn ze schuldig (6); 2. Militaire plechtigheid (6); 3. Vocht met een sukkel in de olie (7); 5. Stukje grond uit nalatenschap (7); 6. Kom ras bij de kanselier vandaan, kind! (6); 7. De wildhandelaar mist ‘r een draaischijf (6).
2
6 deel van een wiel
5
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
10
7
29 13
7
10
15
17
SUDOKU
A
B
C
13
20
SUDOKU
7 5 8 1 9 2 4 3 6
6 4 2 5 3 8 9 7 1
1 9 3 6 4 7 8 5 2
2 6 7 4 8 1 3 9 5
4 1 9 2 5 3 6 8 7
8 3 5 9 7 6 2 1 4
5 8 1 3 2 4 7 6 9
9 7 4 8 6 5 1 2 3
3 2 6 7 1 9 5 4 8
9 4 8 6 2 1 3 5 7
7 2 6 5 3 9 1 4 8
1 3 5 4 7 8 6 2 9
4 1 2 9 6 7 5 8 3
5 6 3 1 8 2 7 9 4
8 9 7 3 5 4 2 1 6
3 5 4 2 9 6 8 7 1
2 7 1 8 4 3 9 6 5
6 8 9 7 1 5 4 3 2
8 5 4 3 9 1 7 2 6
2 1 9 6 7 5 8 3 4
7 3 6 8 4 2 9 5 1
3 4 2 9 8 7 1 6 5
5 6 7 1 2 3 4 8 9
9 8 1 5 6 4 2 7 3
6 2 5 4 1 8 3 9 7
1 7 3 2 5 9 6 4 8
4 9 8 7 3 6 5 1 2
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 8 9 8 6 driehoekjes de som van cijfers 9 7 9 8 van 1 tot en met 9, die hori5 8 7 9 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge6 3 4 5 vuld. De Sumbrero® links is 8 9 7 9 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 8 4 9 moeten worden ingevuld. De 0 8 3 6 doet helemaal niet mee. Per 7 7 1 som mag elk cijfer maar één 9 9 2 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
12
7
17
17
Brainsnack Q. De reeksen van A tot F en van L tot Q werden geritst.
Kakuro® & Sumbrero®
16
Welke groep (1-4) van spelblokjes hoort hier niet thuis?
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Tuindorp; 4. rondgang; 6. stem; 8. serpent; 9. lust; 10. schommel; 11. dolgraag. VERTICAAL: 1. Tortel; 2. nudist; 3. onaards; 5. giechel; 6. stomer; 7. mollig. Zweeds -m-r-k-ebevuiling -lik-ende ska-sul-s -g-alrasverlosser -bigot-po min-folie -tsa-faam FANFARE
SUDOKU
3 4
KAKURO®
PUZZELNR. 332 BELCODE:
2
A
7
1
4
5 3
7
4
8
1
3
8
7
3
9
4 3
15
7
4
2
9
8 1
7
3
2 4
9
6 9 3
5 8
5
1
3
3
7
8
C
5
1 6
9
1
5
5
9
1
2
8
9
6
3
2
5
3
1
6 6
6 6
9
2
4
1
2
3
3 12
6 11
8 5
4
7
B
6 3
1
9
15
9
4
7 6
5
9
7
7
3
3
6 4
10
6
13
3
3
13
4 8
2
3
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Kijk hier eens rustig naar. Wordt uw rust verstoord?
LEZERS
COLUMN
[email protected]
Bent u betoverd? Deze illusie zal u heel onrustig maken.
Proost Rianne Hogeveen
...
Van stilzitten krijg je het koud. Dit is meteen de verklaring hoe het komt dat het in verpleeghuizen zo warm is. Het is feest dus ik negeer de straaltjes die langs mijn ruggengraat naar beneden lopen. Ik neem plaats naast het feestvarken. Hij kijkt me bevreemd aan en ik stel me voor. ‘Gaan we zo nog even voor u zingen.’ Hij grinnikt. ‘Ach kind, ik weet het allemaal niet meer hoor.’ Het ruikt er naar gaar gekookte andijvie maar de taart is lekker. Het is zowaar gezellig te noemen in de ‘kantine’. De jarige en de kinderen delen slokjes Fanta en hapjes taart. Het ene kind snijdt stukjes taart voor het andere kind. Dat het kind dat
stukjes snijdt 89 jaar is, mag de pret niet drukken. ‘Wie zijn dat allemaal?’ Ik noem de namen van zijn kinderen. ‘Die vrouw is hartstikke gek.’ Hij wijst naar een magere vrouw die net binnenkomt. De vrouw schuifelt langs de tafels. ‘Ze luistert iedereen af.’ Met een samenzweerderige toon fluistert hij: ‘Kijk maar, ze blijft gewoon staan.’ Ze staat achter mijn schoonzusje maar doet niets. Na een tijdje loopt ze verder. Haar gerimpelde handen glijden langs kozijnen en muren. Soms lijkt het of ze luistert. Een stem uit het verleden? Het lawaai van de eenzaamheid? Ze voelt aan deuren en ramen. De vrouw sloft verder en ik zou haar willen vragen wat er in haar hoofd omgaat.
Hoeveel verhalen heeft ze in haar hoofd, hoeveel vreugde, verdriet of pijn huist in haar lijf? Ineens begrijp ik waarom ze naar buiten wil. Op slot zitten in je hoofd zorgt er misschien wel voor dat je wilt uitbreken. ‘Nog een stukje kaas opa?’ Hij pakt in iedere hand een stukje en propt ze in zijn mond. Hij knipoogt naar me en we brengen onze flesjes Fanta nog eens naar elkaar. Ik proost op het leven, op vroeger en nu en op contact. Hij proost misschien wel op acceptatie en verzet, herinnering en weten. Of hij proost omdat de flesjes zo’n leuk geluid maken als je ze laat botsen. Ik denk het laatste. 1
Sport
19
Voetbal ’Voor alle partijen het beste’
Luis Suárez alsnog van FC Groningen naar Ajax Gistermorgen leek de overgang van Luis Suárez naar Ajax nog van de baan. Maar een paar uur later was de transfer toch nog geregeld. De Uruguyaan is de komende vijf jaar Ajacied. Novum AMSTERDAM
...
Carlijn Welten in actie tijdens de oefenwedstrijd tegen Spanje. PRO SHOTS
Hockey Hockey is veel moderner dan voetbal
Eén druk op de knop en alles is duidelijk Hockey is op veel gebieden een stuk verder dan het voetbal, zo bleek ook gisteren weer tijdens de oefenwedstrijd Nederland-Spanje. Jeroen Gunter DEN BOSCH
...
Marilyn Agliotti loopt halverwege de eerste helft de cirkel van de Spanjaarden in, ze slaat naast de bal maar op de stick van haar tegenstandster. Strafcorner, bepaalt scheidsrechter Lisette Klaassen. De Spaanse speelsters zijn verontwaardigd, want het is geen strafcorner, vinden zij. Klaassen, die in verbinding staat met de andere scheidsrechter, krijgt in haar oortje te horen dat haar beslissing onterecht is. Ze herroept de strafcorner en geeft een vrije bal aan de Spanjaarden. Zo makkelijk gaat dat. In het voetbal gebeurt het zelden dat een beslissing wordt herroepen, ook al is hartstikke duidelijke dat het een foute is. Nog een voorbeeld waarom het hockey verder is dan het voetbal. De gehele wedstrijd staat assistent-trainer Bart Looije op het balkon boven het clubhuis van hockeyclub Den
Bosch achter een laptop met een speciaal toetsenbord. Elke keer als er een bepaalde actie is, een strafcorner of een vrije slag, drukt hij op het knopje dat bij de betreffende actie hoort. Daarnaast heeft iedere speelster een knopje. Als die speelster aan de bal is, drukt Looije daarop. Soms roept Max Caldas, de andere assistent, het woord ‘special’. Dan weet Looije dat Caldas de betreffende situatie later tijdens de videoanalyse aan bod wil
Simpele zege op Spanje: 6-0 ‘Deze overwinning zegt helemaal niets’, vindt assistent-coach Max Caldas. ‘Op het EK gaat het er pas om. De eerste wedstrijd tegen Italië moeten we er staan.’ Spanje oogde vermoeid gisteravond, het team kwam niet een keer in de cirkel van Nederland. De Oranje-dames speelden gretig en fel. Twee van de zes doelpunten kwamen voort uit een strafcorner, beide keren scoorde Minke Booij. De andere doelpunten kwamen op naam van Maartje Paumen, Kim Lammers (twee maal) en Ellen Hoog.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Contract wordt uitgediend tot 2010
111
N’Kufo geselecteerd voor oefenduel tegen Oranje
voor een schone sport aangaan.’ Deutsche Telekom dreigde na alle dopingperikelen in de afgelopen Tour de France het tot 31 december 2010 lopende contract met de T-Mobile ploeg voortijdig te beëindigen. De leiding van de T-Mobile wielerploeg moest de sponsor wel beloven de interne regels tegen het gebruik van verboden middelen verder aan te scherpen. Zo moeten renners nu een deel van hun jaarsalaris betalen als ze worden betrapt.
Voetbal
Warm welkom voor Pellè Hij is de duurste aankoop uit de geschiedenis van AZ, Graziano Pellè. Vanwege zijn looks wordt er bij AZ al gegrapt dat er dit jaar een extra ring op het DSB-stadion gebouwd moet worden, zodat alle Alkmaarse vrouwen de Italiaan kunnen bewonderen. Voorlopig is Pellè vooral populair bij de jeugd. Morgen speelt AZ thuis tegen Inter Milan. 1 FOTO: PRO SHOTS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT
SPONSOR T-MOBILE BLIJFT WIELERSPORT TROUW T-Mobile dient het sponsorcontract met de gelijknamige wielerploeg gewoon uit. Dat maakte Deutsche Telekom gisteren bekend op een persconferentie in Saarbrücken. ‘We willen met ons besluit het signaal afgeven dat de wielersport continuïteit en betrouwbaarheid nodig heeft’, stelde Hamid Akhavan namens het bestuur van Deutsche Telekom, het moederbedrijf van T-Mobile. ‘We willen graag doorfietsen en de strijd
laten komen en wordt de situatie gemarkeerd. Na de wedstrijd wordt de informatie uit de laptop gekoppeld aan de videobeelden. Met een druk op de knop kan de technische staf alle beelden van een bepaalde speelster oproepen, of bijvoorbeeld alle strafcorners uit de wedstrijd. Tijdens de wedstrijd gisteravond riep Caldas zo’n twaalf keer ‘special’, met name bij de opbouw van Nederland. ‘De verdediging liet vaak ruimte liggen bij de opbouw’, zegt Looije. ‘Dan werd er een bal breed gespeeld, terwijl die makkelijk ook vooruit gespeeld kan worden.’ Daar gaan beide assistenten deze week met het team naar kijken. Afgelopen dinsdag waren vooral de strafcorners en vrije ballen een probleem. ‘Daar hebben we afgelopen dagen naar gekeken’, zegt Caldas. ‘Het ging veel beter vandaag.’ De technische staf bespreekt de beelden met de speelsters als ze dat nodig vinden, om te laten zien wat een speelster beter kan doen, maar ook vaak om aan te tonen wat ze goed doet. Looije: ‘Maar ze zijn zo kritisch op zichzelf dat ze niet snel vinden dat ze het goed doen.’ 1
Luis Suárez wordt alsnog de opvolger van Ryan Babel bij Ajax. Suárez werd gistermorgen door de KNVB in het ongelijk gesteld in de arbitragezaak die hij had aangespannen om de overstap te bewerkstelligen, maar kreeg kort daarop toch zijn gedroomde transfer. De Amsterdammers schoven na de uitspraak opnieuw aan bij de Groningers, die daarop akkoord gingen met een afkoopsom van 7,5 miljoen euro. Groningen had eerder 9,5 miljoen euro gevraagd om het nog twee jaar durende contract, met een optie voor twee extra seizoenen, van Suárez af te kopen. Naast de transfersom maakt Ajax de komende twee seizoenen maxi-
Blaise N’Kufo is door de Zwitserse bondscoach Jakob Kuhn geselecteerd voor het oefenduel tegen Oranje. De ontmoeting wordt op 22 augustus gespeeld in Genève. De 32-jarige aanvaller van FC Twente kwam tot nu toe zeven keer voor zijn land uit. Ruim vijf jaar geleden deed hij dat voor het laatst. In de met 3-1 verloren wedstrijd tegen Canada maakte hij zijn enige interlandtreffer. Eerder werd al bekend dat N’Kufo’s ploeggenoot Orlando Engelaar in de voorlopige selectie van bondscoach Marco van Basten is op-
maal één miljoen euro over naar de bankrekening van FC Groningen, afhankelijk van de sportieve resultaten van de Amsterdammers. De 20-jarige Suárez tekende bij Ajax een contract voor vijf seizoenen. ‘Mede op grond van de lange historische relatie tussen FC Groningen en Ajax zijn de clubs gedurende het gehele proces met elkaar in gesprek gebleven,’ meldde Maarten Fontein, algemeen directeur van Ajax. Ook Groningen-directeur Hans Nijland was tevreden over het eindresultaat. ‘Wij denken dat deze afwikkeling voor alle partijen in deze situatie de juiste oplossing is en wensen Luis veel succes bij Ajax en in zijn verdere carrière’, liet hij weten. ‘Om de transfer tot stand te laten komen heeft het management van Suárez, dat recht heeft op een bepaald percentage van de transfersom, water bij de wijn gedaan.’ Suárez maakte vorig seizoen in 29 competitieduels voor Groningen tien doelpunten, waaronder twee tegen Ajax. Hij kwam voor zijn overstap naar Nederland in eigen land uit voor Nacional. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
genomen. De aanvoerder van Twente maakte twee maanden terug tegen Zuid-Korea zijn debuut voor Oranje.
111
111
Feyenoord heeft zijn oog laten vallen op Danijel Pranjic. Dat meldde De Telegraaf gisteren. De Rotterdammers zien in de 25-jarige linkermiddenvelder van sc Heerenveen de opvolger van Royston Drenthe, die zo goed als zeker naar Real Madrid vertrekt. Ook Danny Koevermans staat nog altijd hoog op het verlanglijstje van Feyenoord. AZ laat de aanvaller echter niet naar Feyenoord vertrekken. Pranjic kwam twee seizoenen geleden over van Dinamo Zagreb. Hij speelde 66 competitiewedstrijden voor de Friezen.
Youri Mulder loopt stage bij FC Twente
Youri Mulder loopt sinds gisteren stage bij zijn oude club FC Twente. De voormalige aanvaller, die ook uitkwam voor het Duitse Schalke 04, houdt zich vooral bezig met het trainen van de spitsen. Hij is al in het bezit van Trainer/Coach 1-diploma. De 38jarige Mulder assisteert René Eijkelkamp, die nog een dag per week aanwezig is bij de club uit Enschede. Eijkelkamp besloot deze zomer op te stappen als assistent-trainer.
Feyenoord heeft oogje op Daniejel Pranjic
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Voorspelling (1)
Voorspelling (2)
Voorspelling (3)
Henk Kesler voorspelt op de website van de KNVB dat AZ in zijn ogen de belangrijkste kandidaat voor de titel is.
‘Ik denk dat AZ kampioen wordt. Die ploeg was er vorig seizoen dichtbij en heeft de selectie aardig op peil gehouden.’
‘Ajax wordt tweede, PSV derde en Feyenoord vierde’, aldus Kesler. ‘Ik denk dat het voor Feyenoord nog iets te vroeg is om voor het kampioenschap te gaan.’
ZomerKanjer 12,8 Miljoen!
S I T A GR ken! a l d stran
! n a a e nú
j d l e M
Ga naar www.postcodeloterij.nl