Ruimte voor verbeelding
Floor Lekkerkerker Zonder dames geen stelselarchitectuur NORA, MARIJ, GEMMA
Ruimte voor verbeelding 9 april
2
Ruimte voor verbeelding 9 april
3
Ondertussen in de samenleving... • • • •
•
•
Ca 80% van de Nederlanders heeft toegang tot internet, waarvan 70% breedband Alle jongeren online Internet onder jongeren meest populaire medium Nederlandse huishoudens zijn zeer hightech uitgerust: (mobieltjes, PCs, DVD spelers, digitale camera’s, spelcomputers, MP3 spelers…) Sterke groei laatste 3 jaar van chatten, downloaden, gamen, bankieren, online winkelen, bloggen, multi-mediale toepassingen, ebay, marktplaats, twitteren, hyven, linkedin, etc. Met andere woorden: e-overheid? OVERHEID! Ruimte voor verbeelding 9 april
4
Ruimte voor verbeelding 9 april
6
De ‘feminine touch’ • Dat betekent: – Dat we leren van wat er al is (Google, Funda, Marktplaats, Carglass) – Dat we hergebruiken wat er al is – Dat we onze doelgroep leren kennen • Uit onderzoek van prof Jan van Dijk blijkt dat burgers nog nauwelijks gebruik maken van overheidsdiensten via internet
– Bied voordelen (makkelijker, goedkoper, zie belastingdienst) – Betrek doelgroepen bij (e-)overheid – Betrek doelgroepen bij algehele verbetering van dienstverlening – Wees creatief, maar wees ook reëel – Vergeet niet de groep e-analfabeten!
Ambitie Nederland 2015
Burger, bedrijf centraal: de gemeente als het loket van de overheid
Ondertussen in de e-overheid: De ballenbak Basis Register Topografie
Omgevings loket
Mobiel
Webrichtlijnen
(De)centralisatie
Basis Registratie Kadaster
Basisregister Adressen
Fraude bestrijding
CRM
Berichten verkeer WOZ
Burger Participatie
Digitaal Klanten Dossier
Regionale Samen werking
Betalings Mogelijkheden
Terrorisme Bestrijding eProcurement
Multi Channeling
Keten Samenwerking
Ruimtelijke Inrichting
Uitbesteding IT beheer
Wet Puber
Shared Services
DIGID
Smart Migration
Call centra
GBA
Rampen bestrijding
Kiezen op Afstand
WOB
Risicokaart
Verwijsindex risico jongeren
Bedrijfs proces Optimalisatie
Publicaties op Vergunningen internet Op internet
Wet werk en Bijstand
Deregulering Dienst verlening Aan burger
Nieuw Handels Register
Digitale Aanvraag VOG
Digitale Duurzaam heid
PKI
Open source
Operatie JONG De brede School
Onderwijs nummer
Veiligheids regio’s
NORA
Burgerservice Nummer
Beveiliging Schaal vergroting
Samen werkende catalogi
Administratieve Lasten verlichting
Hergebruik Software
Leefbaarheid Veiligheid
Identificatie en Authenticatie
Geen overzicht, inzicht en uitzicht AWB
PIP Overheids Transactie poort
Sector Dienstenbus Ontwikkeling burgerzaken Content management
Register gevaarlijke Stoffen
Register Nietingezetenen
Stroomlijning Basis gegevens Maatschappelijke Sectoren & ICT
eFormulieren Bedrijven loket WMO
Bouw loket Burger @overheid
Elektronisch Kind Dossier
ENIK
Overheids brede zoekdienst
Keten Samenwerking
DURP Basis WKPB Register BIN Gebouwen Elektronisch Patienten Diensten Dossier Work Flow richtlijn Management Verbetering handhaving
Zorg loket WMO & ICT
© copyright HEC EGEM
Decentrale Regelgeving Op internet
Meer prioritering in de eoverheid: NUP Basis Infrastructuur componenten in NUP: • E-toegang • E-Authenticatie • E-Informatieuitwisseling • Nummers • 7 Basisregistraties -> Zodat wij de juiste toepassingen voor burgers en bedrijven kunnen maken -> Nu alleen nog organisatorisch en technisch goed inpassen
NUP: 19 onderdelen basisinfrastructuur E-toegang
1 Webrichtlijnen 2 Samenwerkende catalogi 3 Antwoord voor Bedrijven 4 MijnOverheid.nl 5 Overheid heeft Antwoord
E-authenticatie
Nummers
6 DigiD burger 7 Gemeenschappelijke machtigings- en vertegenwoordigingsvoorziening (GMV) 8 DigiD bedrijven 9 Burger Service Nummer (BSN)
Basisregistraties
10 Gemeentelijke Basisregistratie Personen (GBA) 11 Registratie Niet Ingezetenen (RNI) 12 Nieuw Handelsregister (NHR) 13 Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) 14 Topografie 15 Kadaster 16 Grootschalige Basiskaart Nederland (GBKN)
E-informatieuitwisseling 17 Overheidsservicebus (OSB) 18 Terugmeldfaciliteit (TMF) 19 Gemeenschappelijke ontsluiting Basisregistraties (GOB)
NUP: 6 voorbeeldprojecten • Projecten waarin de basisinfrastructuur zichtbaar voor betere dienstverlening wordt ingezet: Omgevingsloket Digitaal Klant Dossier (DKD) Landelijk digitaal loket Schoolverlaten WMO/Regelhulp Verwijsindex risicojongeren Dienstenrichtlijn 1-loket
De ‘feminine touch’ Huidige situatie (organisatie)
Aspectgebieden bedrijfsvoering
ontwikkelplateaus, architectuur, standaarden Informatie & ICT Processen Personeel & Organisatie Regelgeving Verandermanagement & Communicatie Besturing
Implementatie model Huidige situatie project
Aspect gebieden
Ambities organisatie
Toekomstige situatie (organisatie)
Ambities rijk
Toekomstige situatie project
Projectdoelen en ambities
De ‘feminine touch’ Plateau 5 Plateau Plateau 44
Mensgericht
Plateau Plateau 33
Werkfocus
Doelgericht Proceduregericht Activiteit-
Plateau Plateau 2 Plateau 2 1
gericht
Functie
Afdeling
Organisatie
Werkgebied
Keten
Samenleving
E-overheid toepassen betekent:
Bewuste keuzes in procesinrichting, gegevens en informatiesystemen (architectuur) Overheden moeten visie tonen, planmatig werken Standaardisatie is geen keuze (meer), ook al betekent dit het inleveren van autonomie Zorgdragen voor interoperabiliteit Dit gaat gepaard met organisatie-ontwikkeling, en een cultuuromslag Behoefte aan architecten die kunnen samenwerken met de bouwers en beheerders! En die kunnen luisteren naar hun opdrachtgevers!
Ruimte voor verbeelding 9 april
17
Architectuur •
Metafoor Ruimtelijke Ordening 'Van structuurschets tot aanbouw serre': – – – – –
Structuurschets, Streekplan, Bestemmingsplan Stedenbouwkundig plan voor wijken, infrastructuur (Her) Ontwerp van huizen, wegen, voorzieningen (Her) Ontwerp van delen van het huis, aanbouw serre Wat de structuurschets is voor Nederland en het bestemmingsplan voor gemeenten, is NORA voor de overheid, MARIJ voor de Rijksdienst en GEMMA voor de gemeente
Afspraken, schetsen, plannen, standaarden, toekomstvisie Zonder architectuur: geen idee waar je staat, geen idee waar je heen wilt!
NORA en haar familie INTERNATIONALE STANDAARDEN EUROPEAN INTEROPERABILITY FRAMEWORK NEDERLANDSE OVERHEID REFERENTIE ARCHITECTUUR SECTORALE/DOMEIN MARIJ, GEMMA REFERENTIE ARCHITECTUUR (Gemeenten; zorg; suwiketen; provincies; etc)
GEMEENTE REFERENTIE ARCHITECTUUR PROJECT (START) ARCHITECTUUR
Ruimte voor verbeelding 9 april
19
Architectuur als instrument
Mama NORA Ketenintegratie Functieafbakening Interoperabiliteit Gedeelde gegevens Uniforme begrippen
Doel: Samenhang brengen in realisatie van de elektronische overheid en faciliteren van samenwerking tussen overheidsorganisaties NB: 1600 overheidsorganisaties, >1 mln. werknemers in publieke sector.
Mama NORA • •
Modellen onderdelen e-overheid 10 Principes + beschrijvingen
1. 2.
Gebruik generieke bouwstenen en Eenmalige vastlegging en meervoudig
3. 4.
Ga zorgvuldig om met vertrouwelijke Bied duidelijkheid over resultaten, het
5.
Verbeter dienstverlening op basis van
6. 7.
Bundel diensten vraaggericht Waarborg toegankelijkheid met een goede
8. 9.
Wijs gebruikers op voor hen relevante Beschikbaarheid en kwaliteit van diensten
10. Maak diensten gemakkelijk vindbaar
Dochter MARIJ • 4 Vertrekpunten • Principes • Modellen
Dochter MARIJ 3
Klantcontacten
1
Bedrijfsfuncties
Dataopslag
Bedrijfsvoering
burge r
bewinds persoon
(interne) Sturing
(interne) Beheersing
Primaire functies
•
Beleidsevaluatie
Ondersteunende functies
Beleidsvorming
Informatie en ICT
ambtenaar
Wet- en Regelgeving
Basisregistrati es
Organisatie
(integrale) Beleidsontwikkeling en Beleidsimplementatie
burger
Personeel
Financiën
Externe Voorlichting
1.
Algemene zaken
Sectorregistrati es
Communicatie
De informatiehuishouding is interdepartementaal waar Huisvesting het kan, departementaal waar het moet. Rijks2. Er wordt gebruik gemaakt van bestaande registrati es middelen en voorzieningen. Bestuurlijk Kennisinterdepartementale en Toezicht Advies 3. De relatie met andere interdepartementale trajecten is helder. 4. Servicebus Er wordt ondersteuning geboden aan plaats-, tijd- en organisatieonafhankelijk werken. 5. Medewerkerscontacten en transacties worden bij Uitvoering voorkeur gerealiseerd via internettechnologie. 6. Er worden interdepartementale standaarden Dienstverlening Handhaving gehanteerd. 7. Er wordt gestuurd op departementale consequenties (impactanalyse).
2
bedrijf
Nichtje GEMMA • Modellen • Thema’s en Principes • Praktisch hanteerbare standaarden
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Zaak- en procesgericht werken Ontsluiten en (her)gebruiken van basisgegevens Naast koppelen ook kantelen en generiek maken De gemeente ontwikkelt zich tot dé poort tot de overheid Aansluiten op e-overheidsvoorzieningen (volgens NUP) Ketensamenwerking en de federatieve overheid Groeipad naar serviceoriëntatie
Nichtje GEMMA
Nichtje GEMMA Overzicht GEMMA: • Referentiearchitectuur: – Proces- en Informatiearchitectuur
•
Dienstverleningsstandaarden: – E-formulieren specificaties – Standaard zaaktypen – E-processen
•
Gegevensstandaarden: – Referentiemodel GB Zaken – RSGB (gemeentelijke basisgegevens)
•
Berichtenstandaard: – StUF (open standaard, comply or explain)
•
Kennis: – Handreiking Strategie e-gemeente – Programma van Eisen Midoffice Suite: ANDEZ
De ‘feminine touch’ •
Wat doet een slimme vrouw bij een complexe man: – Verleidt, Communiceert, Verduidelijkt, Versimpelt, Stelt duidelijke kaders, Formuleert haalbare doelen, Haalt deze doelen ook, Zorgt dat er op bepaalde momenten wordt geëvalueerd en Blijft toch lief en leuk.
•
Dus: – – – – – –
– –
Maak Architectuur niet te complex Noem niet alles Architectuur (Her)gebruik van de dames Maak de modellen niet te complex, of te gedetailleerd, dit streeft het doel voorbij Betrek de stakeholders Formuleer een (simpele) eigen referentiearchitectuur die haalbaar is, wordt begrepen in de organisatie en (!) door jezelf Zie het als de ruimtelijke ordening: schetsen, afspraken, standaarden, bouwplannen, beheren: laat architecten met bouwers en beheerders samenwerken. En naar opdrachtgevers luisteren. Maak een PSA een standaard onderdeel van elk project
Vragen?
Kom voor vragen gerust langs op de informatiemarkt!
Ruimte voor verbeelding 9 april
29
