j a z z
Rob van Scheers
D E J A Z Z PA R A D E new orleans *a* Met tekeningen van nico heilijgers *a*
Met dank aan de Jip Golsteijn Journalistiekprijs 2010 De uitgever heeft ernaar gestreefd de fotorechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen contact opnemen met J.M. Meulenhoff bv, Amsterdam. Copyright © 2010 Rob van Scheers en J.M. Meulenhoff bv, Amsterdam Copyright tekeningen © Nico Heilijgers Vormgeving omslag Zeno Vormgeving binnenwerk Steven Boland Foto’s New Orleans in binnenwerk © Rob van Scheers Foto’s voorzijde omslag © Corbis en Jaap van de Klomp Foto achterzijde omslag © Martijn de Vries www.meulenhoff.nl www.dejazzparade.nl isbn 978 90 290 8635 6 / nur 660
•
KAART NEW ORLEANS JAZZ NATIONAL HISTORICAL National Park Service
New Jazz National Historical Park NewOrleans Orleans JazzINational NationalHistorical HistoricalPark Park PARK new orleans Jazz
National Park Service U.S. Department of the Interior U.S. Department of the Interior
North North
Marais St. Marais St. Treme St Treme T Tr eme St LOUIS LOUIS ARMSTRONG ARMSTRONG PARK PARK P
Exchange Pl Pl Exchange Chartres Chartres St St
p Stp St CamCam
Ste St gaezin azin MagMa s las itopuitlaou upou och TchT trs St 9 9 S rs te etePe SPS
Decatur Decatur St St
N Ra Raam mppaarrtt SStt N R
22
16 16
1010
St StLouis Louis Cathedral Cathedral Cabildo Cabildo
11
1111 Jackson Jackson Square Square
Presbytere Presbytere
NewOrleans OrleansJazz JazzNHP NHP New AdministrativeOffice Office f && ffice Administrative JeanLafitte LafitteNHP&P NHP&P Jean Visitors V Center Visitors Center
2222
Decatur DecaturStSt
4
1212
erSst St PetPerets NN
Ursuline AAve UrsulineAve
St. Phillip PhillipSt St St.
66
DumaineSt St Dumaine
Orleans Orleans
88
St. Ann AnnSt St St.
1313
St Peter PeterSt St St
St TToulouseSt Toulouse
Bourbon BourbonStSt 1818 Conti St Conti St
St St Royal AveAve Royal hasrles A . Crle St. C Stha
Dauphine DauphineStSt
St. Louis St St. Louis St
Carondelet St St Carondelet
1919
Bienville St Bienville St
17 17
Iberville St Iberville St
Canal St Canal St
Baronne St St Baronne
77
Burgundy BurgundyStSt
Esplanade AAve EsplanadeAve
University Pl Pl University
St. Claude Ave St. Claude Ave A
Barracks BarracksSt St
NNRaRa p apratrtStSt am Rm
S Rampart St St S Rampart
20 20
Gov Gov Nicholls NichollsStSt
Basin St. Basin St.
14
5 New Orleans Orleans Jazz Jazz NHP NHP New V Visitors Center Visitors Center
15 15
Fr Fren ench ch M Mkt
ktPlPl N N PPeete tersrs SSt t
2626 2525 2727
2121 StSt 24 24 mmenen2323 h e h c AvAve ennc FFr re ldlsds FiFeie n 33 sisaian EElyly
Old OldU.S. U.S. Mint Mint
Mississippi River River Mississippi
WheretotoFind FindJazz JazzininNew NewOrleans Orleans-Where FrenchQuarter QuarterVenues V Venues French Crescent CityBrew BrewHouse House City 1 1 Crescent 527 Decatur Street 527504-522-0571 Decatur Street 504-522-0571 2 Donna’s Bar & Grill 2 Donna’s Barand & Grill T Trad. jazz brass bands Trad. and brassStreet bands 800 jazz N. Rampart 800 N. Rampart Street 504-596-6914 504-596-6914 3 Dragon’s Den Den Ave 3 Dragon’s 435 Esplanade A 435504-569-8361 Esplanade Ave 504-569-8361 4 French Market Cafe 4 French Market Jazz, 12-6 p.m.Cafe Jazz, 12-6 p.m. Street 1000 Decatur 1000 Decatur Street 5 French Market Stage Market StageAlley 5 French Located in Dutch Located in Dutch Alley Jazz during special events Jazz during special events T jazz 6 Fritizel’s - Trad. 733 Bourbon Street - Trad. jazz 6 Fritizel’s 733504-561-0432 Bourbon Street 504-561-0432 7 Funky Butt 714 N. Rampart Street Butt 7 Funky 714504-558-0872 N. Rampart Street 504-558-0872
88 9 9 10 10 11 11 12 12 13 13 14 14
Enjoy aa variety variety of of jazz jazz genres genres at w w. Enjoy at the the venues venues listed listed below. below. Check listings listings in in the the Times Times Picayune, Check Picayune, and and Gambit Gambitor or Offbeat ffbeat magazines for for specific specific events f Offbeat magazines events and and times. times.
FunkyPirate Pirate Funky 727Bourbon Bourbon 727 504-523-1960 504-523-1960 Harrah’s Harrah’s 512 S. Peters St 512 S. Peters St 504-533-6000 504-533-6000 House of Blues and The Parish House of Blues and The Parish 225 Decatur Street 225 Decatur Street 504-529-2583 504-529-2583 Jackson Square Performers Jackson Square Performers at St. Louis Cathedral at700 St. block LouisofCathedral Chartres 700 block of Chartres Lounge Lizards Lounge Lizards 200 Decatur Street 200 Decatur Street 504-598-1500 504-598-1500 Maison Bourbon Maison Bourbon 641 Bourbon Street 641 Bourbon Street 504-522-8818 504-522-8818 Margaritaville 1104 Decatur Street Margaritaville 504-592-2565 1104 Decatur Street 504-592-2565
15 15
16 16
17 17 18 18 19 19
20 20
Palm Palm Court Court Jazz Jazz Cafe Cafe T Trad. W Trad. Jazz Jazz @ @ 8pm 8pm --Wed.-Sun. Wed.-Sun. 1204 Decatur Street 1204 Decatur Street 504-525-0200 504-525-0200 Preservation Hall Preservation Hall- 8:30pm / 10 pm T Trad Jazz nightly TradSt.Jazz nightly - 8:30pm / 10 pm 726 Peters Street 726 St. Peters 504-523-8939 Street 504-523-8939 Ritz Carlton RitzCanal Carlton 921 Street 921 Canal Street 540-524-1331 540-524-1331 Seaport Cafe and Bar Seaport CafeStreet and Bar 824 Bourbon 824 Bourbon Street 504-468-0981 504-468-0981 Storyville - Jazz Parlor Storyville - Jazz Parlor jazz and blues nightly jazzBourbon and bluesStreet nightly 125 125 Bourbon Street 504-410-1000 504-410-1000 WWOZ - 90.7 FM Jazz radio -station WWOZ 90.7 FM ww www www.wwoz.org wradio .wwoz.org - live broadcast Jazzw.wwoz.org station www.wwoz.org - live broadcast
KAART NEW ORLEANS JAZZ NATIONAL HISTORICAL PARK II
Frenchmen Street Scene 21
23
Cafe Brasil Chartres Street --
24
Checkpoint Charlie’s Esplanade Ave A --
Apple Barrel Frenchmen Street --
22 Blue Nile Frenchmen Street -- 25
26
Snug Harbor Frenchmen Street : pm & : pm nightly --
27
Spotted Cat Frenchmen Street --
d.b.a. Frenchmen Street --
Uptown Venues Carrollton Station W Willow Street --
Howlin’ Wolf W S Peters Street --
Mermaid Lounge Constance Street --
Circle Bar St. Charles Ave A --
Le Bon Temps Roule T Magazine Street --
Tipitina’s Napolean Ave A --
Dos Jeffe’s Jeffe f ’s Uptown Cigar Bar ffe Tchoupitoulas Street T --
Maple Leaf Bar Oak Street --
Jazz River Cruises
Mid City/Carrollton
Paddlewheeler Creole Queen Jazz Cruise docks by the Riverwalk South Peters, Suite -- : - : pm
Check Your Y Bucket Banks Street --
Steamboat Natchez Mississippi Jazz Cruise docks behind Jax Brewery # Canal Street, Suite -- : - : pm, : - : pm and : - : pm
Delta Blues Grill South Jeff f Davis Pkwy ff -- Mid City Lanes - Rock & Bowl S. Carrollton --
Downtown Sweet Lorraine’s St. Claude Ave A -- Vaughan’s Vaughan ’s V Lesseps Street --
For more information, please contact: Superintendent New Orleans Jazz National Historical Park Rue Decatur New Orleans, LA --
*a* Voor Clementine, my darling *a*
*a*
nola, mijn lief
Dit boek komt voort uit een grenzeloze liefde voor muziek, zeker, maar eerst en vooral – ik beken het maar direct – uit een vorm van oprechte verbijstering. Die verbijstering betreft uiteraard de chaotische nasleep van superstorm Katrina, maar misschien nog wel meer de wijze waarop nola – New Orleans, Louisiana – ten tijde van deze humanitaire ramp eind augustus, begin september 2005 allerwegen werd geschetst. Deftige commentatoren tuimelden over elkaar heen om te stellen dat ‘New Orleans, ach ja, altijd al het afvoerputje van Amerika was geweest’, met zijn ‘zwarte onderklasse, hoge criminaliteitscijfers, corrupte politici en ondermaatse infrastructuur’. Het stond er in wisselende variaties, maar het stond er écht – en ik dacht: even hoor…! – zijn die deftige duiders aller dingen weleens werkelijk van achter hun bureau vandaan gekomen om New Orleans te toetsen? Eerlijk gezegd vreesde ik van niet, nee. Zonder de ogen – uit muziekliefde – te willen sluiten voor de duistere kanten van nola, viel het mij tijdens drie bezoeken aan deze voortijdig afgeschreven stad op (eenmaal vóór Katrina, tweemaal daarna) dat ze zich aan mij juist ontvouwde als een wonderlijk amalgaam van Franse, Spaanse, Caraïbische, Italiaanse, joodse, indiaanse, Afrikaanse én Angelsaksische invloeden, op een wijze die de rest van het Noord-Amerikaanse continent tot enige nederigheid zou moeten stemmen.
We hebben het hier over een heel on-Amerikaanse stad, even charmant als Parijs. Een stad die bekendstaat als de bakermat van de jazz, ja, van Buddy Bolden en Louis Armstrong, maar ook een stad met een literaire traditie waarin grootheden als Tennessee Williams, Truman Capote en William Faulkner een hoofdrol spelen, en waar de Franse impressionist Edgar Degas speciaal naartoe kwam om er te schilderen. Dat New Orleans dus, in 1718 door gouveneur Jean-Baptiste Le Moyne de Bienville opgezet. Met haar roerige geschiedenis – Spaanse overheersing tussen 1763-1801; de verkoop van Louisiana aan de Verenigde Staten in 1803 door Napoleon Bonaparte; de sleutelrol die de havenstad kreeg toebedeeld ten tijde van de slavernij; alsmede de gewonnen slag tegen de Britten in 1815 onder aanvoering van de latere president Andrew Jackson – herbergt ze stof voor talloze tijdloze verhalen. En hoewel nola economisch gesproken inmiddels is ingehaald door naburige regionale centra als Houston en Atlanta, zal ze haar plek als elegantste en verleidelijkste plek uit het Diepe Zuiden, die spreekwoordelijke Big Easy, de City of Dreams, nimmer hoeven prijsgeven – daarvoor is haar muzikale, literaire én architectonische verleden te rijk, en haar creoolse keuken te goed. Althans, als er nu eindelijk eens serieus werk wordt gemaakt van het dijkenstelsel, want anders spreken we binnen vijftig jaar waarchijnlijk over New Orleans als ‘Het Atlantis van de jazz’ – een verdwenen wereld, postuum van mythische proporties (en winnaar van de Super Bowl 2010 bovendien). Daarover gaat, kort gezegd, dit boek. Anders dan de ophefmakende documentaire When the Levees Broke: A Requiem in Four Acts (2006) – waarin regisseur Spike Lee met recht inzoomde op het onzegbare Katrina-leed (2000 doden; circa 378.000 personen die tijdelijk of blijvend elders onderdak zochten, de grootste diaspora uit de Amerikaanse geschiedenis met een geschatte stormschade van 100 miljard dollar) – zal ik in De Jazz Parade – Een verborgen geschiedenis van New Orleans een poging doen haar culturele betekenis voor heden en verleden te schetsen.