Rijopleiding E achter B: Tijdens de rijles wordt specifieke aandacht geschonken aan de vaardigheden waarover een kandidaat dient te beschikken bij het rijden met een aanhanger. Hierbij is de ‘Rijprocedure E bij B’ (handboek voor instructeurs) voor de instructeur de leidraad. Er staat beschreven wat het gewenste rijgedrag is van de automobilist die rijdt met een voertuigcombinatie. De specifieke vaardigheden waarover je dient te beschikken hebben betrekking op de afwijkingen die het rijden met een voertuigcombinatie met zich meebrengen. Belangrijke aspecten zijn daarbij: de grotere omvang van het voertuig, het geringere acceleratievermogen, de grotere massa en langere remweg, het inlopen en uitzwenken van de achterzijde van de aanhangwagen, groter kantelgevaar en het beperkte gezichtsveld, waardoor consequenties voor rij- en stuurgedrag ontstaan en bepaalde handelingen op andere wijze moeten worden uitgevoerd. Ook dient men te beschikken over andere vaardigheden ten aanzien van het verkeersinzichtelijke vermogen.
Praktijk examen E achter B Met het autorijbewijs mag men een aanhangwagen tot 750 kilo (inclusief laadvermogen) trekken. In het volgende geval mag men een aanhangwagen trekken met meer dan 750 kilo gewicht. Namelijk als de aanhanger, inclusief laadvermogen niet meer weegt dan de ledige massa van het trekkende voertuig. Het toegestane maximum massa van de totale combinatie mag niet meer zijn dan 3500 kilo. Indien niet wordt voldaan aan deze eis is men verplicht het aanhangwagenrijbewijs te behalen. Voor het aanhangwagenrijbewijs is het gewicht van de aanhanger niet van belang. Dat is slechts gebonden aan de maximale trekhaaklast die vermeld staat op het kentekenbewijs. Ook het gewicht van de totale combinatie is niet van belang. Deze mag meer zijn dan 3500 kilo. Alleen voor het trekkende voertuig geldt een maximum massa van 3500 kilo. Degenen die voor 1984 hun rijbewijs B hebben gehaald, hebben ook automatisch hun BE rijbewijs. Aanvragen rijexamen Voorafgaand aan de rijopleiding overlegt de instructeur met de leerling op welke datum het examen plaats zal vinden. Om praktijkexamen te mogen doen moet je eerst in het bezit zijn van het rijbewijs B. Na goedkeuring van de aanvraag door het CBR kan de rijschool de kandidaat indelen voor het examen. De kandidaat krijgt van de rijschool een schriftelijke uitnodiging voor het examen, de zogenaamde oproepkaart. Rijexamen Op de dag van het rijexamen dien je een geldige legitimatie aan de examinator te tonen en onderteken je de officiële verklaring op de uitnodiging voor het examen. Het praktijkexamen voor de aanhangwagen duurt 55 minuten. In het examencentrum maak je eerst kennis met de examinator. Deze legt uit hoe het examen verloopt. De examinator stelt je enkele vragen over het kenteken en registratiebewijs. Daarna volgt op de parkeerplaats een ogentest, waarbij je het kenteken van een stilstaande auto moet kunnen lezen op een afstand van ongeveer 25 meter. Vervolgens vraagt de examinator je de aanhangwagen aan te koppelen en daarna een aantal voorbereidings- en controlehandelingen uit te voeren aan de aanhangwagencombinatie. Dan begint de rit. De examinator let onder meer op of de kandidaat verkeersinzicht en aangepast en besluitvaardig gedrag toont, of hij rekening houdt met andere weggebruikers en of de bediening van de aanhangwagencombinatie, met inbegrip van het sturen, vrijwel moeiteloos wordt uitgevoerd en voortdurend onder controle is. Tijdens het examen worden bijzondere verrichtingen uitgevoerd. Direct na afloop deelt de examinator in het examencentrum je de uitslag mee. Als je bent geslaagd, wordt je Verklaring van rijvaardigheid en de Verklaring van geschiktheid geregistreerd in het Centraal Rijbewijzen Register (CRB). De gemeenten en het CBR kunnen dit register raadplegen om vast te stellen of je bent geslaagd voor het examen. De registratie van de Verklaring van rijvaardigheid is een half jaar geldig, de registratie van de Verklaring van geschiktheid een jaar. Ben je gezakt voor het examen, dan licht de examinator toe welke onderdelen onvoldoende waren.
Na het rijexamen Van het CBR krijg je geen rijbewijs. Een dag na het slagen kan je je melden bij het gemeentehuis. Tegen overlegging van twee pasfoto's en het vereiste geld kun je bij het gemeentehuis in je woonplaats je autorijbewijs aanvragen. Na 5 werkdagen kun je je rijbewijs afhalen.
Begrippen: In het voertuig reglement wordt onder aanhangwagen verstaan: - een voertuig dat is bestemd om aan een motorrijtuig te worden gekoppeld - een oplegger - een dolly met een oplegger - afsleepdolly Wieldruk: De druk die één wiel op het rijvlak uitoefent. Onder één wiel wordt ook verstaan een samenstel van wielen die op één naaf zijn gemonteerd. Asdruk: De som van de wieldrukken aan één as. Onder één as wordt ook verstaan: twee of meer assen die in elkaars verlengde liggen. Kentekenbewijzen: Met de kentekenbewijzen voor het trekkende voertuig en de aanhangwagen wordt bepaald: - welk rijbewijs vereist is - het wel of niet mogen koppelen van een aanhangwagen - het laadvermogen Ledige massa: Massa van het voertuig in bedrijfsvaardige staat, met inbegrip van een halfvolle brandstoftank, reservedelen en gereedschappen, die tot de normale uitrusting behoren, doch zonder lading en zonder personen. Lengte In het instructieboekje van de auto kunt u de afmetingen terugvinden. De lengte van de aanhangwagen kunt u terugvinden op het kentekenbewijs van de aanhangwagen. De lengte van de auto is ZONDER trekhaak, deze moet u er dus nog bij rekenen. De lengte van uw lescombinatie is: Opel Vivaro 4,78 M + 0,11 M (trekhaak) = 4,89 M + 6.11 M aanhanger = 11 meter totaal. Dit moet u weten voor de borden die een bepaalde gesloten verklaring afgeven. Laadvermogen: Is de maximum toegestane massa aan lading zoals vermeld op de kentekenbewijzen voor auto en aanhangwagen: Auto 1120 kg. + Aanhangwagen 1150 kg. = Totaal 2270 kg. Toegestane maximum Massa combinatie: Dit noemen we ook wel GVW (Gross Vehicle Weight) of treingewicht. Ledige massa + laadvermogen. Auto 2770 kg. + Aanhangwagen 2000 kg. = Totaal 4770 kg. Welke begrippen komt u tegen in de praktijk? - Ledige massa - Massa van de lading o Is de totale massa verminderd met de ledige massa (dus werkelijk geladen massa van de lading) - Totale massa o Ledige massa + de massa aan lading op het voertuig aanwezig (de werkelijke massa waarmee wordt gereden) - Asdruk
Relevante Borden bij het rijden met een aanhangwagen:
C10. Gesloten voor motorvoertuigen met aanhanger, motorvoertuigen met aanhanger mogen deze weg niet in.
C17. Gesloten voor voertuigen en samenstellen van voertuigen die, met inbegrip van de lading, langer zijn dan op het bord is aangegeven
C18. Gesloten voor voertuigen die met inbegrip van de lading, breder zijn dan op dit bord aangegeven
C19. Gesloten voor voertuigen die, met inbegrip van de lading, hoger zijn dan op dit bord is aangegeven
C20. Gesloten voor voertuigen waarvan de aslast hoger is dan op het bord is aangegeven
C21. Gesloten voor voertuigen en samenstellen van voertuigen, waarvan de totaalmassa hoger is dan op het bord is aangegeven
Snelheid Hoe hard mag ik rijden met mijn aanhanger of caravan? Hierover zijn veel misverstanden, maar de regels zijn eenvoudig. Binnen de bebouwde kom mag u 50 kilometer per uur (tenzij aangegeven is dat de maximum snelheid lager is). Buiten de bebouwde kom mag u altijd maximaal 80 kilometer per uur (tenzij aangegeven is dat de maximum snelheid lager is). Vanaf 1 mei 2009 mag u met een personenauto of bestelauto die een lichte aanhangwagen trekt met een toegestane maximum massa tot 3.500 kilo trekt, op autowegen en autosnelwegen 90 kilometer per uur rijden. Een lichte aanhangwagen is een aanhangwagen met een toegestane maximum massa van niet meer dan 3.500 kilo. Dat is het gewicht van de lege aanhangwagen plus het gewicht dat maximaal aan bagage mag worden meegenomen. Bijvoorbeeld caravans, vouwwagens, paardentrailers en boedelbakken. Heeft de aanhanger een eigen kenteken, dan staat de toegestane maximum massa vermeld in het kentekenbewijs.
Voertuigdocumenten Het kentekenbewijs bestaat uit : - deel 1A (voertuigbewijs) - deel 1B (tenaamstelling) - deel II (overschrijvingsbewijs) Tijdens het rijden moeten deel 1A en deel 1B in het motorvoertuig aanwezig zijn. Indien een aanhangwagen aangekoppeld is met een toegestane maximum massa van meer dan 750 KG moeten ook de delen 1A en 1B van het kentekenbewijs van de aanhangwagen aanwezig zijn. Deel 1A voertuigbewijs - voor een motorvoertuig bevat het de gegevens van dat motorvoertuig en de gegevens voor een te koppelen aanhangwagen - voor een aanhangwagen met een toegestane maximum massa boven de 750 KG (zodra deze een eigen kenteken heeft) bevat het de gegevens van die aanhangwagen. Deel 1B tenaamstelling Bevat gegevens van de eigenaar of houder van het motorvoertuig of aanhangwagen. Deel II overschrijvingsbewijs Dit deel is het eigendomsbewijs dat de eigenaar los van het voertuig thuis moet bewaren. Beoordeling te koppelen aanhangwagen Voor de beoordeling of de aanhangwagen gekoppeld kan en mag worden geldt het volgende. Naast de kentekenbewijzen van het trekkend voertuig en de aanhangwagen moet u ook visueel vaststellen: - of de koppeling past - de aanhangwagen geremd is - welke kogeldruk op het type plaatje van de trekhaak staat
(80 kg.)
Afbeelding: Kentekenbewijs deel 1A aanhangwagen
Afmetingen en gewichten in het kort. Totaal toegestaan maximum auto 2770 KG lengte motorvoertuig 4,89 M breedte motorvoertuig 1,90 M hoogte motorvoertuig 1,94 M hoogste asdruk motorvoertuig 1550 KG totaalgewicht aanhangwagen 1500 KG (zie weegbon) totaal toegestaan maximum 2000 KG lengte aanhangwagen 6.11 M breedte aanhangwagen 1.83 M (Ede) 1,85 M (Arnhem) (zie kenteken) hoogte aanhangwagen 2,15 M hoogste asdruk aanhangwagen 2000 KG Maximum massa aanhangwagen 2000 KG De lading in de aanhangwagen. De aanhangwagen weegt LEEG 850 KG. Deze gegevens kunt u ook terugvinden op het typeplaatje van de aanhangwagen en kentekenbewijs deel I. De lading van de aanhanger is: Wielen en grind. Deze liggen verdeeld over de laadvloer. Verkeerd laden kan tot gevolg hebben dat de aanhangwagen kan gaan slingeren, kanten of kan losraken. LET OP: De lading moet altijd goed vast zitten. Meting lading aanhangwagen: Daadwerkelijke gewicht (1500 kg) – Ledig gewicht (850 kg) = Lading (650 kg)
Vragen die je kan verwachten bij het examen. 1. Hoe lang is uw aanhangwagen? Wat is de hoogte van uw aanhangwagen? Wat is de breedte van uw aanhangwagen 2.
Wat voor lading heeft u bij u? Zit de lading vast? Hoe is de lading verdeeld? Waarom moet de lading op een bepaalde plaats liggen?
3.
Hoe lang is uw auto? Waar heeft u deze gegevens gevonden? Wat mag uw auto geremd trekken ? Wat mag uw auto ongeremd trekken ?
4. Wat weegt uw aanhangwagen? 5. Mag u rijden met deze combinatie, zo ja, waarom?
Belangrijk. - Tijdens het examen rustig blijven, wees niet gehaast. - Men verwacht van iemand die voor het E achter B rijbewijs gaat méér inzicht dan bij een B kandidaat. - Denk om het totale gewicht van je combinatie. Dus rem niet op het laatste moment. De oplooprem van de aanhangwagen loopt er dan op en blokkeert de remmen. - Als je een bijzondere verrichting moet doen; zorg dat je in 1x goed oprijdt, maak gebruik van de ruimte die beschikbaar is. Controleer elke beweging die je wilt gaan maken op beschikbare ruimte. - Bij bijzondere verrichtingen ALTIJD radio uit, raampjes iets open, en waarschuwingslampen activeren. Controleer voor je achteruit gaat rijden of dit kan en je de ruimte hebt. - Leer de afmetingen van de combinatie uit je hoofd. - Probeer ver vooruit te kijken en laat je combinatie uitrollen (brandstof besparing) - Probeer de combinatie zoveel mogelijk in een rechte lijn te houden bij afslaande bewegingen; je
houdt zicht op alles naast de combinatie. - Mensen kunnen je auto wel horen; de aanhangwagen is geruisloos. Controleer bij het passeren van fietsers, bromfietsers, snorfietsers en andere weggebruikers hun veiligheid. - In straten waar de ruimte beperkt is rustig rijden; schakel desnoods terug in de 1e versnelling. Als je langzaam rijdt heb je veel meer tijd om alles goed in de gaten te houden en kun je schade voorkomen.
Af- en aankoppelen plus controle aanhangwagen volgens Rijprocedure EbijB: Het afkoppelen: Hiervoor een veilige plaats kiezen. Te denken valt aan een goede, niet te schuine ondergrond zodat De aanhanger uit eigener beweging geen ongewenste bewegingen kan maken. De volgende handelingen, normaliter, in onderstaande volgorde uitvoeren: mechanische handrem vastzetten en/of wielblokken plaatsen steunwiel naar beneden draaien (middenasaanhangwagen) kabel losbreekreminrichting ontkoppelen stroomdoorvoerleiding loskoppelen steunwiel verder naar beneden draaien koppeling ontgrendelen en van de kogel halen bedrading en bevestigingspen opbergen trekkend voertuig naast of achter aanhangwagen parkeren koplampen trekkend voertuig terug stellen
Het aankoppelen: Starten vanuit parkeerstand, d.w.z. het trekkende voertuig staat naast of achter de aanhangwagen. Dan de volgende handelingen uitvoeren: het trekkende motorvoertuig recht voor de aanhangwagen rijden in rechte lijn achteruitrijden tot de trekhaak zich op ongeveer één meter van de koppelingskogel bevindt de resterende afstand ‘dichtrijden’, waarbij hulp van de begeleider is toegestaan deze bevindt zich normaliter in de directe omgeving om te gidsen koppeling over de kogel brengen, vergrendelen en controleren kabel losbreekreminrichting bevestigen stroomdoorvoerleiding aansluiten de steunwiel omhoog draaien kogeldruk controleren door vast te stellen of het trekkend voertuig en de dissel van de aanhangwagen zich nagenoeg op een horizontale lijn bevinden de mechanische handrem lossen en/of de wielblokken verwijderen controle van de verlichting, richtingaanwijzers en remlichten koplampen juist afstellen bij het wegrijden door middel van de bedrijfsrem, eerst proefremmen, Dit om te controleren of de aanhangwagen goed is aangekoppeld en of de aanhangwagen goed mee remt.
Controle van de aanhangwagen: Begin aan de voorzijde en werk systematisch naar achter. Controleer de trekhaak en de koppeling Controleer de bedrading en de losbreekremkabel op hun conditie Controleer de oplooprem en de dissel op schade en gebreken De (witte) verlichting aan de voorzijde, verplicht als de aanhangwagen breder is dan 1.60 meter De verlichting aan de zijkant is markeerverlichting (ambergeel) en verplicht als de aanhangwagen langer is dan 6 meter. Deze verlichting mag maximaal 3 meter uit elkaar staan. Controleer de bak van de aanhangwagen rondom op schade Controleer de conditie van de banden en wielen, net zoals bij de cat. B De achterkant van de aanhangwagen moet zijn voorzien van LENGTEDRIEHOEKEN, deze reflectie is specifiek voor aanhangwagens De verlichting controleren (schoon en heel) en ook natuurlijk de lading controleren en hoe ligt deze lading in de aanhangwagen Door deze vaste volgorde aan te leren verklein je de kans dat je dingen gaat vergeten. Wat moet er achter op de aanhangwagen zitten: Twee lengte driehoeken achterzijde (geldt voor álle aanhangwagens) Richtingaanwijzers Remlicht Achterlichten Kentekenplaat verlichting Mistlicht
Afbeelding: de achterkant van de aanhangwagen Mistachterlicht verplicht vanaf 1 juli 2006 Aanhangwagens met een toegestane max. massa van niet meer dan 750 kg Deze moeten vanaf 1 juli 2006 zijn voorzien van één of twee mistachterlichten. Deze verplichting geldt ongeacht het bouwjaar van de aanhangwagen. Op deze regel geldt de volgende uitzondering: Als het voertuig dat de aanhangwagen trekt geen mistachterlicht heeft, hoeft de aanhangwagen ook niet voorzien te zijn van een mistachterlicht. Aanhangwagens met een max. massa van meer dan 750 kg Voor aanhangwagens met een toegestane maximummassa van meer dan 750 kg (dus met een eigen kenteken) geldt dat zij één of twee mistachterlichten moeten hebben. Dit als op het kentekenbewijs van de aanhangwagen een datum eerste toelating is vermeld van na 31 december 1997. Aanhangers die vóór die datum op de weg zijn gekomen (zie kentekenbewijs) mogen wel zijn
voorzien van deze lichten, maar het hoeft niet. Een fietsdrager is geen aanhangwagen en hoeft geen mistachterlicht te hebben.
DE KIJKTECHNIEK Afstellen spiegels: De spiegels zijn goed afgesteld indien: In de linkerbuitenspiegel moet de linkerzijkant van de voertuigcombinatie zichtbaar zijn. Tevens dient een zo groot mogelijk deel van het weggedeelte links naast en achter de voertuigcombinatie te worden overzien. In de rechterbuitenspiegel moet de rechterzijkant van de voertuigcombinatie zichtbaar zijn. Tevens dient een zo groot mogelijk deel van het weggedeelte rechts naast en achter de voertuigcombinatie te worden overzien. Kijkgedrag linksaf Linkerspiegel Rechterspiegel Linkerspiegel Richting aangeven Rechts controle (dode hoek) Bocht meekijken Half in de bocht snelheid opvoeren Links en rechts nacontroleren (inhalend verkeer) Kijkgedrag rechtsaf Rechterspiegel Linkerspiegel Rechterspiegel Richting aangeven Links controle (dode hoek) Bocht meekijken Half in de bocht snelheid opvoeren Rechts en links nacontroleren ( inhalend verkeer) Kijkgedrag zijwaartse verplaatsing links Linkerspiegel Rechterspiegel Linkerspiegel Richting aangeven Kijkgedrag zijwaartse verplaatsing rechts Rechterspiegel Linkerspiegel Rechterspiegel Richting aangeven
Let op! Bij het inhalen/voorbij rijden van fietsers/bromfietsers/snorfietser en wellicht ook voetgangers dien je de aanhanger te volgen (dit omdat de aanhanger voor anderen niet te horen is als we voorbij rijden, hier kunnen ze van schrikken.)
De bijzondere verrichtingen Tijdens de rijopleiding voor de aanhanger wordt aandacht besteed aan het uitvoeren van de bijzondere verrichtingen. Hieronder volgt een beschrijving van de bijzondere verrichtingen. Verrichting 1, 2 en 6 worden altijd tijdens het examen uitgevoerd. Daarnaast kiest de examinator 2 andere verrichtingen uit die tijdens het examen uitgevoerd te dienen te worden.
TIP: leer jezelf aan om tijdens de bijzondere verrichting iedere 10 a 15 seconden in de spiegels te kijken én om je heen !!!! Stop de combinatie bij nadering van ALLE verkeer, dus óók voetgangers!!!!! 1. Voorbereidings- en controlehandelingen De administratieve controle van de voertuigbescheiden en de controle van de voertuigcombinatie. 2. In- en uitstappen De bestuurder dient er voor te zorgen dat het in- en uitstappen zo kort mogelijk duurt en er geen hinder of gevaar kan ontstaan voor andere weggebruikers. 3. Hellingproef Het voertuig zonder fouten op een helling tot stilstand brengen en weer wegrijden al dan niet door gebruik te maken van de parkeerrem. Het is de bedoeling dat de auto hierbij niet wegrolt en dat de motor niet afslaat. Door het gewicht van de aanhangwagen is de weerstand bij het wegrijden groter. 4. Achteruit rijden a. Het in een rechte lijn achteruit rijden en stoppen terwijl de achterzijde van de voertuigcombinatie zich bevindt ter hoogte van een tevoren aangegeven plaats. De voertuigcombinatie wordt met zo weinig mogelijk sturen recht achteruit gereden. Afstand wielen/trottoir plm. één bierkratje…. b. Het via een bocht achteruit rijden in een (denkbeeldige) inrit of garage, of naar (denkbeeldige) laadplaats. De voertuigcombinatie in een vloeiende beweging de bocht insturen en stoppen als de voertuigcombinatie in het midden en recht in de garage of inrit staat. 5. Keren a. Keren met gebruikmaking van een zijstraat Door middel van een bocht naar links of rechts achteruit de zijstraat in rijden. Indien mogelijk op de chauffeurskant (links) indraaien, aan die kant heb je het meeste overzicht. b. Keren door middel van een halve draai In één keer keren met gebruikmaking van parkeerhavensof stroken. 6. Aan- en afkoppelen Het aan-/afkoppelen dient te gebeuren op een plaats waar dit veilig kan worden uitgevoerd.
Hebt u tips, op- of aanmerkingen, of nuttige aanvullingen op deze praktijktips mail deze dan naar
[email protected] dan ga ik ze z.s.m. verwerken in dit document.
