Resultaten onderzoek naar informatievoorziening duurzaamheidsverslaggeving DHV Adviesgroep Duurzaam ondernemen Folkert van der Molen 27 oktober 2005 Gateway to solutions
Hoofdconclusie
Uit het onderzoek komen 2 typen bedrijven naar voren: De “serieuzen” De “moetjes”
De 2 groepen De “serieuzen” Professionaliseren het informatievoorzieningsproces voor duurzaamheidsverslag Willen naar gelijk niveau als financiële rapportage Gebruiken duurzaamheidsinformatie voor management sturing en prestatieverbetering
De “moetjes” Duurzaamheidsverslag omdat het zonodig moet Grote vraagtekens bij betrouwbaarheid gezien proces (ook al is het geverifieerd) Geen visie, geen worteling in managementprocessen Eenmalige jaarlijkse exercitie Gerapporteerde gegevens zijn toevallige verassingen uit de “black box”: het verslagjaar
Onderzoeksmethode
Literatuuronderzoek Diepte-interviews 8 bedrijven en 3 experts 10 stellingen voorgelegd aan alle verslaggevende bedrijven: respons van 27 bedrijven (>90%).
Stellingen Stelling: Wij vinden de betrouwbaarheid van de duurzaamheidsgegevens die wij wel rapporteren belangrijker dan het rapporteren van alle onderwerpen/indicatoren (b.v. GRI) Neutraal 11%
Eens 49%
Oneens 7% Zeer oneens 0%
Zeer eens 33%
Veel bedrijven verliezen zich in hun eerste verslag in het op opdreunen van zo mogelijk alle GRI-indicatoren De “serieuzen” kiezen relevante thema’s en definiëren daarbij KPI’s die ze ook rapporteren KPI’s komen vaak zonder stakeholderconsultatie tot stand
Stelling: Ons bedrijf brengt de informatievoorziening voor duurzaamheidsverslaggeving op hetzelfde niveau als de financiële verslaggeving Neutraal 19% Oneens 22%
Zeer oneens 0% Eens 44%
Zeer eens 15%
De wens is er, maar het proces daar naar toe vraag grote implementatie in ICT, procedures, managementsystemen Volledigheid van de gegevens vaak nog ver te zoeken (dekkingsgraad)
Stelling: Het niveau van de informatievoorziening zal gelijk zijn aan die van de financiële informatievoorziening binnen... 5-10 jaar 12%
>10 jaar 4%
3-5 jaar 32%
zal nooit op hetzelfde niveau komen 16%
1-3 jaar 36%
Binnen 5 jaar op zelfde niveau zegt de meerderheid van de bedrijven Enkele bedrijven hebben duidelijke eerste stappen gezet: • • • •
ICT Betrokkenheid interne audit afdeling Aansluiting financiële rapportagelijnen Periodieke tussenrapportages
Stelling: Wij zullen binnen 1 tot 3 jaar investeren op ICT-gebied voor duurzaamheidsverslaggeving
Neutraal 53%
Oneens 14%
Zeer oneens 4% Zeer eens 11% Eens 18%
Nog maar beperkt aantal heeft concrete plannen Markt ook nog sterk in ontwikkeling: nog geen “bewezen” producten Sommige gebruiken hun financiële rapportagesoftware, anderen schaffen standaardsoftware aan Software moet zowel bruikbaar zijn voor gegevensvergaring als voor managementsturing
Stelling: Verificatie is van groot belang om de betrouwbaarheid van het verslag te garanderen richting stakeholders. Neutraal 19% Oneens 7% Eens 48%
Zeer oneens 4%
Zeer eens 22%
Verificatie wordt als zeer belangrijk ervaren Interne control & Administratieve organisatie bij “moetjes” nog ver beneden peil Vraagtekens bij betrouwbaarheid gerapporteerde gegevens (soms ondanks verificatieverklaring) Eerst investeren in AO/IC dan pas verificateur naar binnen halen (en bespaar kosten) Betrokkenheid management groter bij externe controle (het wordt ineens belangrijk)
Stelling: Wij willen gedurende het jaar vanuit het management sturen op de duurzaamheidsprestaties d.m.v. managementinformatie (b.v. indicatoren) Eens 41%
Neutraal 15%
Oneens 7% Zeer oneens 0%
Zeer eens 37%
Wie wil het niet? (sociaal gewenste antwoorden bij de “moetjes”?) Implementatie toch nog ver te zoeken Weinig bedrijven hebben duurzaamheidsindicatoren in de balanced scorecard/management cockpit Van tussentijdse rapportage (maand, kwartaal) is vaak geen sprake
Stelling: Wij verwachten dat op afzienbare termijn vrijwillige richtlijnen zoals die van het GRI, via wetgeving verplicht worden gesteld Oneens 41% Zeer oneens 15% Zeer eens 0% Eens 7% Neutraal 37%
Huidige acceptatie duurzaamheidsverslaggeving lijkt wetgeving overbodig te maken GRI maakt wetgeving ook overbodig? Voor beursfondsen steeds meer regels vanuit beurs
Stelling: Wij gaan binnen 1 tot 3 jaar ons duurzaamheidsverslag integreren met het reguliere (financiële) jaarverslag Oneens 27%
Zeer oneens 12%
Neutraal 49%
Zeer eens 4% Eens 8%
Maar zeer beperkte groep bedrijven ziet integratie omdat: • • • •
Het duurzaamheidsverslag een andere doelgroep heeft dan het financiële verslag. Het niveau van assurance lager ligt dan die voor de financiële gegevens. Er te weinig tijd is om op hetzelfde moment alle gegevens beschikbaar te hebben voor publicatie. Een integratie van de verslagen tot een vermindering leidt van de leesbaarheid.
Is duurzaamheid dan toch minder belangrijk dan de profit?
Conclusies en aanbevelingen
Kwaliteitsniveau nog als onvoldoende beschouwd Eenduidigheid, tijdigheid en volledigheid struikelblokken Toekomst: indikking naar kern indicatoren en actuele thema’s Interne controle nog in de kinderschoenen; externe controle sterk opkomend Focus op de “”serieuzen”
