AVIATION SANS FRONTIERES - BELGIQUE PILOTEN ZONDER GRENZEN – BELGIË NONPROFIT AIR SUPPORT / RELIEF & DEVELOPMENT
Algemene vergadering 2012
Jaarverslag 2011
1
Inhoud 1. MOREEL RAPPORT VOOR HET JAAR 2011 2. ACTIVITEITENRAPPORT VAN HET JAAR 2011 2.1. 2.1.1. 2.1.2. 2.1.3.
Algemeen Knowhow inzake luchtvervoer over korte afstand in de humanitaire sector Preventie van humanitaire crises en de sector van duurzame ontwikkeling Begeleiding van kinderen en migranten
2.2. Personeel 2.2.1. Het team op de hoofdzetel. 2.2.2. De teams op het terrein. 2.3.1. Programma’s voor luchtondersteuning bij humanitaire hulpverlening en duurzame ontwikkeling 2.3.2. De balans van de luchtvaartoperaties. 2.3.3. De vloot van PZG-België. 2.3.4. De piloten van PZG-België. 2.3.5. De Quality Control PZG-België. 2.3.6. De begunstigden van de humanitaire luchtvaartdienstverlening aangeboden door PZG-België. 2.3.7. Humanitaire luchtvaartoperaties in de Republiek Tsjaad. 2.3.8. Ondersteuningsmissie voor het behoud en het beheer van de biodiversiteit in de DRC. 2.3.9. Ondersteuningsmissie voor het behoud en het beheer van de biodiversiteit op Madagaskar. 2.4. 2.4.1. 2.4.2. 2.4.3.
Andere programma’s Begeleiding van kinderen. Cockpitpakjes en ‘pakjesdienst’ Sensibilisering van het grote publiek voor de problemen van de ontwikkelingslanden.
3.
BOEKHOUDKUNDIGE BALANS OP 31 DECEMBER 2011
3.1. 3.2.
Balans op 31 december 2011 - Activa Balans op 31 december 2011 - Passiva
2
3. MOREEL RAPPORT VOOR HET JAAR 2011 Dames, juffrouwen, heren, beste vrienden en geassocieerde leden, We zijn hier weer samen voor onze jaarlijkse algemene vergadering, de gelegenheid bij uitstek om onze geassocieerde leden weer te zien –die ik dank voor hun aanwezigheid- om hen rekenschap te geven van onze activiteiten, van de gezondheidstoestand van onze vereniging en van onze toekomstperspectieven. In ons werkveld zijn we er eens te meer in geslaagd alle opdrachten van humanitair luchtvervoer, begeleiding van kinderen en luchtfotografie, waartoe we ons geëngageerd hebben, tot een goed einde te brengen. Christian Georlette, de directeur van de vereniging, zal u beter dan ikzelf op een concrete en levendige manier onze grootste successen voorstellen, met het vertrouwen en de begeestering van hen die de vereniging elke dag bruisend houden. Geldschieters, partners en privé-donateurs hebben zich positief uitgelaten over de kwaliteit van onze dienstverlening. Dat blijkt uit de stijging van de giften. Dit toont het belang aan van onze initiatieven rond communicatie en de ontwikkeling van ons project. Wij hebben aanzienlijke inspanningen geleverd –en doen dat nog altijd- om de aanbevelingen van ECHO te volgen voor een beheer dat beter aansluit bij de eisen van het Raamcontract van Partnership dat ons verbindt. Wij stippen hier concreet de inspanningen aan die kunnen uitmonden in het behalen van een certificaat voor luchtvervoer voorbehouden aan humanitaire operaties. Vorig jaar stelden wij u een financiële balans 2010 voor met daarop een aanzienlijk verlies. In de DRC lieten de gebruikers van onze vliegtuigen verstek voor twee missies in het kader van ‘ondersteuning bij duurzame ontwikkeling’. We hebben aanzienlijke eigen middelen uitgegeven. Op basis van deze ervaring hebben we dit type missies on hold gezet en we maken gebruik van de hercentrering van onze activiteiten om onze financiën weer aan te zuiveren. Onze inspanningen waren succesvol, aangezien we u vandaag voor het boekjaar 2011 een resultatenrekening kunnen voorleggen met een surplus van 6.049 euro. Dames, juffrouwen, heren, beste vrienden en geassocieerde leden, We mogen niet toestaan dat onze organisatie zich nestelt in het heden. We moeten op zoek gaan naar nieuwe krachten en ook – en dit punt is niet te onderschatten- nieuwe middelen aanboren. Daarom hebben we vorig jaar beslist een lidmaatschapsinitiatief te lanceren, zowel voor het statuut van lid als van bestuurder. Straks kunnen we ons in een stemming uitspreken over de nieuwe oriënteringen die nieuwe gepassioneerde mensen zouden kunnen aantrekken. We kunnen resoluut en complexloos fier zijn dat we blijven werken met echte broussevliegtuigen en dat we ondanks alles niet opgeven. PZG-België blijft een bescheiden wapen in de strijd tegen immense behoeften. Toch zorgen we ervoor dat ngo’s, die zich inzetten om de levensomstandigheden van de mensen te verbeteren, KUNNEN GAAN WAAR ANDEREN NIET OF NIET MEER GAAN. Dames, juffrouwen, heren, beste vrienden en geassocieerde leden, Ons credo is handelen, in menselijkheid, ten bate van degenen die door de grillen van het leven in moeilijkheden verkeren. Ik dank u allemaal uit de grond van mijn hart omdat u direct of indirect geëngageerd blijft voor ons project, dat niet zou kunnen bestaan zonder uw competentie en uw vrijgevigheid.
3
Philippe Dehennin Brussel, 14 september 2012
2. ACTIVITEITENRAPPORT VAN HET JAAR 2011 2.1 Algemeen 2.1.1. Knowhow inzake luchtvervoer over korte afstand in de humanitaire sector Ondanks de alsmaar stijgende eisen die in de humanitaire luchtvaartsector gesteld worden aan de techniek en prestaties van de vliegtuigen en de kosten die daarmee gepaard gaan, blijft PZG-België zich verder specialiseren in luchtvervoer over korte afstand en op aanvraag, met behulp van robuuste en lichte vliegtuigen van het type Cessna 206. Luchtvervoer over korte afstand gebeurt het vaakst van provincie- en districtshoofdplaatsen naar broussepistes van minstens vijfhonderd meter lang die in elke mogelijke toestand verkeren. Het gaat hier om de laatste schakel in een keten van luchttransport dat hulpverleners zo dicht mogelijk bij crisiszones brengt wanneer de wegen onberijdbaar zijn en/of de situatie onveilig is. PZG-België blijft vandaag de enige luchtvaartoperator die deze niche invult, waardoor de meest geïsoleerde bevolkingsgroepen toch bereikbaar zijn. De complementariteit van deze aanpak ten opzichte van de regelmatige luchtverbindingen die door de andere luchtvaartoperatoren verzorgd worden, de flexibiliteit ervan en de zeer goede cost/efficiency verhouding werden ruimschoots aangetoond tijdens de missie van PZG-België in Tsjaad. 2.1.2. Preventie van humanitaire crises en de sector van duurzame ontwikkeling PZG-België behoudt zijn engagement in de sector van duurzame ontwikkeling en ondersteuning van de bescherming van het leefmilieu. Op die manier kunnen we niet alleen strijd voeren tegen de effecten van humanitaire crises maar ook tegen de oorzaken van toekomstige crises die veroorzaakt worden door de achteruitgang van het milieu, van het klimaat en de waterreserves, wat veel menselijk leed zal veroorzaken. Op deze manier blijft PZG-België trouw aan zijn doelstelling om het overleven en welzijn van geïsoleerde bevolkingsgroepen centraal te stellen. De bescherming van het milieu is een noodopdracht die moet beschouwd worden op lange termijn. In de loop van 2010 heeft PZG-België zijn ervaring in luchtvervoer over korte afstand ten dienste gesteld van de bescherming van het milieu in de DRC. In een conflictzone werd een project in het leven geroepen waarbij één vliegtuig rationeel en efficiënt gebruikt werd door verschillende partijen die actief zijn in de sector van milieubehoud en ijveren voor de ontsluiting van de nationale parken en de natuurreservaten. Ook al kon dit project op de belangstelling rekenen van de spelers op het terrein, toch is het er niet in geslaagd steun los te krijgen van de institutionele geldschieters die nog lijken te aarzelen om deze pionierspiste in te slaan. Bijgevolg heeft PZG-België begin 2011 besloten om een pauze in te lassen in de DRC om de balans op te maken van deze ervaring. Een ander pionierspad dat PZG-België bewandelt, is dat van de schuine luchtfotografie met georeferentie voor de ondersteuning van een goed beheer door de lokale gemeenschappen van hun leefmilieu en meer bepaald de bescherming van de biodiversiteit. Dit project heeft in
4
de loop van 2011 zijn efficiëntie aangetoond tijden twee vluchtcampagnes voor het WWF, partner van PZG-België bij dit avontuur op Madagaskar. De Belgische Energie- en Milieuprijs 2012, in de categorie Belgische realisaties in het buitenland, was een bekroning voor het innoverende karakter en de insteek van duurzame ontwikkeling die typisch zijn voor dit project. Het project ging van start in 2006 en we zouden het nu willen exporteren naar andere ecosystemen in de wereld die bescherming nodig hebben. 2.1.3. Begeleiding van kinderen en migranten Al een twaalftal jaar lang zorgt PZG-België voor de begeleiding van kinderen die afkomstig zijn uit ontwikkelingslanden en naar ziekenhuizen in Europa komen voor een chirurgische ingreep. Dit programma, dat bij uitstek bijdraagt aan het associatieve karakter van PZGBelgië, blijft een pool van gepassioneerde vrijwilligers mobiliseren en geeft hen de kans een zeer intense menselijke en humanitaire ervaring te beleven. Dit is ook een rijkdom voor PZGBelgië, die we graag delen met anderen. 2.2.
Personeel
2.2.1. Het team op de hoofdzetel. Het team van vaste medewerkers bestaat in 2011 uit een directeur, een adjunct-directeur en een verantwoordelijke voor de administratie en logistiek. Een groot deel van de administratieve functies van de vereniging wordt uitbesteed. Het team op de hoofdzetel wordt ondersteund door een verantwoordelijke voor de luchtoperaties en zijn assistent, die op hun beurt ondersteund worden door twee luchtvaartadviseurs die verantwoordelijk zijn voor de Quality Control en de audits van de ‘vliegmissies’. Een team van toegewijde vrijwilligers staat in voor de programmering en de uitwerking van de opdrachten voor de begeleiding van kinderen en migranten. Een harde kern van vrijwilligers ondersteunt zeer efficiënt de dagelijkse werking van het kantoor in Brussel. Deze vrijwilligers werden geselecteerd op basis van hun specifieke competenties die ze indien nodig ten dienste kunnen stellen van de vereniging. Ze verzorgen zeer uiteenlopende taken, die soms nauw aansluiten bij de operaties op het terrein. Zo werd een SGI-cel (Systeem voor Geografische Informatie) opgericht voor de toepassing van onze methode van schuine luchtfotografie. Deze cel bestaat volledig uit vrijwilligers. De drie vaste functies op de hoofdzetel zijn op een ‘transversale’ manier georganiseerd, waarbij elke medewerker beschikt over ervaring en competenties in verschillende werkdomeinen. Zo wordt een compartimentering van hun functie vermeden. Daartegenover staat dat verschillende ‘klassieke’ en functionele departementen binnen de vereniging (IT, verzekeringen, human resources, boekhouding, vliegtuigonderhoud), buitenshuis ondergebracht/uitbesteed zijn en onder de transversale supervisie vallen van de verantwoordelijke voor de administratie en logistiek. 2.2.2 De teams op het terrein In de loop der jaren hebben acht piloten het bevel gevoerd over de vliegtuigen die gestationeerd waren in de Democratische Republiek Congo en in Tsjaad. Tien vrijwilligers hebben tien kinderen die een hoogtechnologische geneeskundige ingreep nodig hadden in een gespecialiseerd ziekenhuis begeleid vanuit hun land van herkomst in Afrika naar Europa. De programma’s voor humanitaire luchtvaartondersteuning werden gesuperviseerd
5
door het team op de hoofdzetel en door twee Missiechefs en drie Field Managers in Tsjaad en een Missiechef en een Beheerder in de Democratische Republiek Congo. 2.3 Programma’s voor luchtondersteuning bij humanitaire hulpverlening en duurzame ontwikkeling 2.3.1. De balans van de luchtvaartoperaties. In 1.192,7 vluchturen, met inbegrip van de overbrengingen van het vliegtuig van Europa naar Afrika en omgekeerd, werden 1.307 passagiers et 29 ton vracht bestemd voor humanitaire hulp of projecten voor duurzame ontwikkeling naar de Democratische Republiek Congo en Tsjaad gebracht. In deze vluchturen zit ook de controle van 12 beschermde natuurzones, goed voor anderhalf miljoen hectaren regenwoud in het zuidwesten van Madagaskar. Hier werd het regenwoud gecontroleerd door middel van schuine luchtfotografie met georeferentie, een techniek die werd ontwikkeld door PZG-België. Overzichtstabel van de luchtoperaties INDICATOREN
Overbrenging & training 135.8
MADAGASKAR Tuléar (*) 98.5
RDC Mbandaka 174.1 157 4.141
RDC Goma
TSJAAD Abéché 746.9 1.114 24.405
TOTAAL
1.192.7 Vluchturen 37.4 1307 Passagiers 36 29.687 Vracht (kg) 680 461 23.178 Foto’s 23.178 Periode 01-12/2011 03 & 11/2011 01-05/2011 01-03/2011 01-12/2011 (*) : Vluchten uitgevoerd met de Cessna 182 met kenteken 5R-MBE die ter plaatste gehuurd werd door PZGBelgië
2.3.10. De vloot van PZG-België. Op 31 december 2011 was PZG-België eigenaar van vier CESSNA’s 206, met als kentekens OO-ASF, OO-NGO, OO-SPU en TT-BEJ. Het laatste vliegtuig, gekocht van MAF (Mission Air Fellowship) in Tsjaad in 2010 om te dienen in het kader van de humanitaire luchtvaartoperaties die gefinancierd werden door de Europese Commissie in het oosten van Tsjaad, werd tijdelijk op non-actief gezet en naar Grimbergen overgebracht met het oog op de Amerikaanse inschrijving (N5329U), die vandaag een feit is. Het onderhoud van de vliegtuigen met Belgisch kenteken werd uitgevoerd door Euro-Sky conform de luchtvaartnormen die van kracht zijn in België en in Europa. Stationering en verdeling van de vluchturen van de vliegtuigen die toebehoren aan PZGBelgië in 2010 : VLIEGT UIG OO-ASF OO-NGO OO-SPU TT-BEJ Totaal
Overbrenging & Training EGBG. 7.8 55.4 32.9 39.7 135.8
RDC / Mbandaka 137.7 36.4 0.0 0.0 174.1
RDC / Goma
TSJAAD/ Abéché 0.0 37.4 0.0 0.0 37.4
230.9 0.0 406.6 109.4 746.9
TOTAAL 376.4 129.2 439.5 149.1 1.094.2
De toestellen OO-ASF en OO-SPU waren om de beurt ‘reservevliegtuig’ in Tsjaad.
2.3.11. De piloten van PZG-België.
6
De verantwoordelijke voor de luchtvaartoperaties zorgde voor de selectie van de piloten, hun kwalificaties voor de vliegtuigen die ingezet worden door PZG-België en voor de planning van hun missies. Ze werden geselecteerd op basis van drie criteria: humanitair engagement, luchtvaartcompetentie en ervaring op het terrein. Rekening houdend met de moeilijkheidsgraad van de missies van PZG-België, zowel op operationeel vlak als in de algemene context, geeft de verantwoordelijke voor de luchtvaartoperaties in principe de voorkeur aan ervaren broussepiloten. Om het aantal piloten in de pool van PZG-België op peil te kunnen houden, moeten sommige piloten die talloze vluchturen op hun actief staan hebben maar nog geen ervaring hebben op het vlak van humanitaire operaties, een opleiding ‘Bush Flying’ kunnen volgen bij de pilootinstructeurs van PZG-België. Twee piloten die PZG-België in 2011 vervoegd hebben van het honderdtal dat PZG-België benaderd had in de loop van het jaar, hebben deze opleiding gevolgd. De meeste piloten zijn gepensioneerde piloten die carrière gemaakt hebben bij het leger of bij luchtvaartmaatschappijen. Sommigen zijn nog actief bij luchtvaartmaatschappijen en zetten zich tijdens hun vakanties in voor PZG-België. De verzekeringsmaatschappijen leggen minstens 500 vlieguren ervaring op voor de vliegtuigtypes die PZG-België gebruikt, maar de meerderheid van onze piloten heeft duizenden vlieguren ervaring. 2.3.2. Quality Control van PZG-België Buiten het feit dat de vliegtuigen van PZG-België en onze piloten beantwoorden aan de luchtvaartnormen die van kracht zijn in België en in Europa, beschikt PZG-België over de expertise om professionele luchtvaartaudits uit te voeren voor zowel zijn eigen luchtvaartoperaties als voor privé luchtvaartmaatschappijen die indien nodig bij deze operaties betrokken worden. In 2011 werden twee luchtvaartaudits uitgevoerd: één bij de missie van PZG-België in Abéché (Tsjaad) en één in de DRC, in Mbandaka. 2.3.3 De begunstigden van de humanitaire luchtvaartdienstverlening aangeboden door PZG-België. De directe begunstigden van PZG-België zijn vertegenwoordigers van ngo’s, internationale multilaterale organisaties, caritatieve religieuze organisaties en geldschieters die humanitaire programma’s ontwikkelen in conflictzones of regio’s die getroffen zijn door natuurrampen. Tussen de begunstigden en PZG-België wordt een conventie voor humanitaire vluchten ondertekend die hun statuut en het exclusief humanitair gebruik van het vliegtuig garandeert. Door het humanitaire interventieveld uit te breiden, komt het werk van PZG-België ten goede aan veel meer mensen dan de direct betrokken begunstigden. Het is nog niet mogelijk de impact hiervan objectief te evalueren. Toch kunnen we zeggen dat de dienstverlening van PZG-België ervoor gezorgd heeft dat sommige projecten van ngo’s niet opgeschort werden omwille van de onveiligheid of dat andere opnieuw konden opgestart worden. De belangrijkste bijdrage van PZG-België is dat we ervoor gezorgd hebben dat hulpverleners hun mandaat konden blijven uitoefenen in een context van grote onveiligheid. 2.3.4. Humanitaire luchtvaartoperaties in de Republiek Tsjaad. De Algemene Directie voor Humanitaire Hulp van de Europese Commissie (AD ECHO) heeft voor de volle 100% achtereenvolgens vier conventies gefinancierd met betrekking tot het project voor de ‘versteviging van het humanitair luchtvaartpotentieel en de uitbreiding van de interventiezones in de Republiek Tsjaad’ waarbij PZG-België sinds 2008 nauw betrokken is.
7
Het hoofddoel van dit project is ervoor te zorgen dat de geïsoleerde bevolkingsgroepen een betere toepassing van het mandaat van de hulpverleners genieten. Daaronder verstaan we een veertigtal ngo’s, agentschappen van de Verenigde Naties en het Rode Kruis. De conventie die in 2011 ondertekend werd, werd in 2012 met zes weken verlengd en was goed voor een totaalbedrag van 705.738,69 euro Het is en blijft in de eerste plaats het banditisme dat het inzetten van een humanitaire luchtvaartservice in het oosten en zuiden van Tsjaad rechtvaardigt. Het gaat hier om georganiseerde misdaad, die professioneel en regionaal wordt geleid en dus des te gevaarlijker is. Het project van PZG-België biedt ngo’s die afkerig zijn van elke inmenging met leger en wapens (en dus ook bewapende escortes weigeren) een neutraal, veilig en onafhankelijk alternatief voor hun verplaatsingen naar de bevolkingsgroepen die in nood verkeren. Maar ook andere zorgen steken de kop op. De negatieve gevolgen van de val van het regime van Kadhafi (economische kost, migratiebewegingen, opflakkering van de spanningen tussen Libiërs en mensen uit de sub-Sahara) bemoeilijken de vredesinspanningen tussen het noorden en het oosten van Tsjaad. Een enorm risico is de massieve verspreiding van wapens, die een destabiliserende factor kan worden voor heel het Sahelgebied. Het tweede risico is de instabiliteit langs de heel gevoelige en strategische Tsjadisch-Libische grens. Het derde risico is een nieuwe destabilisering in Darfoer en het oosten van Tsjaad. De verspreiding van wapens bij de traditionele oppositievoerders vormt een directe bedreiging voor de binnenlandse veiligheid. Ook elders is het Tsjadische leger in staat van paraatheid in twee risicozones: in het oosten, waar de vrede met Soedan bedreigd wordt door het MJE, en op de grens met de CentraalAfrikaanse Republiek, waar het een antwoord moet bieden aan de verschillende gewapende groeperingen die er actief zijn. Om het hoofd te kunnen bieden aan al deze uitdagingen, waaronder de hardnekkige dreiging van hongersnood in het Sahelregio, heeft PZG-België in Tsjaad zelfs zijn reservevliegtuig gestationeerd (dat gewoonlijk in Grimbergen staat), in samenspraak met de Algemene Directie voor Humanitaire Hulp van de Europese Commissie (AD ECHO). Ondertussen mengde ook de crisis in Libië zich tussen de operaties van PZG-België in Tsjaad, als een nieuwe test voor de flexibiliteit van de luchtvaartservice die we bieden aan de humanitaire organisaties. Bijna 85.000 Tsjadische gastarbeiders sloegen op de vlucht voor de gevechten in Libië en trokken de westelijke Sahara door om zo in het stadje FayaLargeau te geraken, of ze bereikten Fada en Mourdi langs de oostkant van de Sahara. Deze ‘teruggekeerden’ stroomden zo allemaal samen in kleine stadjes in het broeierig hete NoordTsjaad en zetten op die manier bijzonder veel druk op de al totaal verarmde bevolking. PZG-België heeft dadelijk de pistes van Faya, Kalaït, Mourdi en Fada verkend om vervolgens luchtondersteuning te bieden aan vier internationale ngo’s die actief waren in de watervoorziening en primaire gezondheidszorg boden in afwachting dat de ‘teruggekeerden’ verder trokken naar hun streken van herkomst in het binnenland. Deze operatie werd mogelijk dankzij de financiering van het Fonds Eliane Jourdain van de Koning Boudewijnstichting, die zich geënt had op de structuur van onze missie in Tsjaad die gefinancierd wordt door de Europese Commissie. De huidige prioriteit van PZG-België in Tsjaad bestaat erin de kwalitatieve aspecten van onze luchtvaartdienst te verstevigen om ons aan te passen aan de specifieke humanitaire behoeften van de ngo’s door:
8
• •
•
•
De versteviging van onze partnerships met de nationale ngo’s die geleidelijk aan de activiteiten van de internationale ngo’s overnemen. De versteviging van het systeem van medische doorverwijzing (overbrenging van patiënten en gewonden die behoren tot de directe begunstigden van de partners naar medische structuren van niveau 2) op basis van een specifiek protocol en de verbetering van de conventies met onze partners in de gezondheidssector. De versteviging van het handlingssysteem voor luchtvracht voor onze partners die niet meer over een operationele basis in Abéché beschikken en dus moeilijkheden ondervinden om de vracht die ze ontvangen van UNHAS (United Nations Humanitarian Air Services) te ontvangen, op te slaan en te dispatchen naar de uiteindelijke bestemmingen. Het behoud van alle bestemmingen (vooral voor evacuaties om medische redenen en uit veiligheidsoverwegingen), met inbegrip van die in het Noorden.
PZG-België bleef dus een gepast antwoord bieden op tal van problemen waarmee de humanitaire hulpverleners kampen in Tsjaad door in Abéché twee eigen lichte transportvliegtuigen van het type Cessna 206 te stationeren. Tegelijk zijn wij in staat het onderhoud en de brandstofvoorziening ervan op een autonome manier te verzekeren, net als het totaal onafhankelijk beheer ervan, in coördinatie met de humanitaire organisaties ter plaatse. De belangrijkste opdracht van PZG-België in Tsjaad blijft de uitbreiding van de humanitaire interventieruimte door samen met de humanitaire organisaties nieuwe bestemmingen vast te leggen en zich aan te passen aan de wisselende behoeften in een zeer volatiele context, getypeerd door een groeiende onveiligheid. PZG-België blijft ook zeer flexibel op het vlak van evacuaties om medische redenen en uit veiligheidsoverwegingen. 2.3.7. Ondersteuningsmissie voor het behoud en het beheer van de biodiversiteit in de DRC De missie van PZG-België in Mbandaka had als belangrijkste doel de ontsluiting van het nationaal park van Salonga. Dit park is groter dan België, met een oppervlakte van 33.166 vierkante kilometer en de toegang via de rivier is moeilijk en gevaarlijk, de kostprijs voor luchtvervoer door privé-bedrijven zeer hoog. Dit nationaal regenwoudpark is het grootste van Afrika en strekt zich uit over verschillende provincies: de Evenaarsprovincie, Oost- en WestKasaï en Bandundu. Dankzij de vluchten van PZG-België kon bewakingspersoneel voor de parken overgebracht worden, experts, rangers en materiaal voor het WWF, de African Wildlife Foundation en het programma van de Europese Commissie voor het beheer van de Ecosystemen in de Wouden van Centraal-Afrika (ECOFAC). In september 2010 werd in Goma een tweede missie geopend als antwoord op een vraag van de Duitse Technische Coöperatie (GTZ) ter ondersteuning van het Congolees Instituut voor Natuurbehoud (ICCN) in het nationaal park van Kahuzi-Biéga. De belangrijkste activiteit hier was de bevoorrading van de parkwachters, het transport van teams van experts, een beperkte bewakingsopdracht tegen wildkappen en artisanale mijnontginning en tenslotte de repatriëring van dieren die in gevangenschap leefden. De missie in Goma werd gelanceerd vanuit het oogpunt van een uitbreiding van onze luchtvaartservice naar andere projecten die in 2010 en 2011 niet gerealiseerd werden, waaronder het okapireservaat (Epulu) en het toekomstige TL2-park (Tshiapa-Lomami). Het bleek dat de spelers die actief zijn in de milieubescherming moeilijkheden hadden om hun behoeften aan luchttransport in kaart te brengen en te beheersen. Des te moeilijker was het voor hen om hun decision makers en geldschieters te overtuigen van de noodzaak om het project te financieren. En zo komt het dat het project niet de steun van institutionele
9
geldschieters heeft kunnen genieten, ook al waren de spelers op het terrein wel degelijk geïnteresseerd. Bijgevolg heeft PZG-België zijn missie in Goma gesloten in februari 2011 en in Mbandaka in mei 2011. Wij zullen hier lessen uit trekken en een nieuwe projectvorm uitwerken. We zullen vooral ook de tijd nemen om de decision makers en geldschieters te sensibiliseren en te overtuigen, want zonder hun steun zal PZG-België niet naar de DRC kunnen terugkeren. 2.3.8. Ondersteuningsmissie voor het behoud en het beheer van de biodiversiteit op Madagaskar De snelle achteruitgang van de natuur op Madagaskar heeft een grote mobilisatie teweeg gebracht van de internationale spelers, omwille van de rijkdom en het unieke karakter van de biodiversiteit op het ‘grote eiland’. Dit heeft ook geleid tot een nieuwe manier van denken, waarbij de noodzaak naar voren geschoven werd om de plaatselijke bevolking te betrekken bij een participatief beheer van deze natuurlijke rijkdommen. PZG-België heeft willen bijdragen tot de bescherming van de ecosystemen in het regenwoud in het Zuiden van het land (die bedreigd werden door de omschakeling naar de teelt van marktgewassen, broussebranden voor de intensieve landbouw, de productie van houtskool voor de huishoudens en overbegrazing door het vee), want het regenwoud is belangrijk voor het overleven van de plaatselijke gemeenschappen, die nauw betrokken worden bij het beheer ervan. In deze context drong een professionele luchtvaartcomponent zich op, tegen een goede cost/efficiency verhouding. Deze vloeit voort uit een rationeel gebruik van lichte, aangepaste toestellen en van schuine luchtfotografie (die tegelijk dient om de evolutie van de plantengroei te volgen en als communicatiemiddel tussen de parkbeheerders en de lokale gemeenschappen). Van 2006 tot 2009 heeft PZG-België, in partnership met het plaatselijk kantoor van het WWF voor Madagaskar en de Westelijke Indische Oceaan, verschillende campagnes gevoerd waarbij over het regenwoud gevlogen werd. Verder hebben we met eigen middelen de methode van schuine luchtfotografie op punt gesteld. Deze eerste fase was nodig om de hypotheses van het project te controleren en de nodige ervaring op te doen. Tenslotte hebben we op basis van een intensieve praktijkervaring van vele vluchturen een efficiënte strategie voor de bewaking van het regenwoud vanuit de lucht opgesteld, die geloofwaardig was voor de gespecialiseerde agentschappen en de geldschieters. Tegelijk werd ook de plaats van PZG-België in de milieupolitiek van Madagaskar verstevigd. In 2010 sloten PZG-België en het WWF een conventie van drie jaar voor het oprichten van een bewakingscomponent vanuit de lucht, in het kader van een project dat gefinancierd werd door het Noorse Agentschap voor Ontwikkelingssamenwerking (NORAD). De bedoeling ervan was een innoverende aanpak voor de opvolging van het milieu te koppelen aan de steun aan de plaatselijke gemeenschappen. Dit gebeurt in het kader van de strategie voor het behoud van de Landelijke Ecoregio van de Westelijke Indische Oceaan, een prioriteit voor het internationale WWF. De specifieke opdracht van PZG-België bij het WWF op Madagaskar bestaat erin de meest geschikte luchtvaartmiddelen te identificeren om vervolgens een systeem voor luchtbewaking uit te werken op een efficiënte, veilige en goedkope manier. Ook moet de luchtvaartcomponent gebudgetteerd worden door het vliegwerk dat nodig is voor het systeem van luchtvaartbewaking te vertalen in vluchturen. Verder moet de kwaliteitscontrole van de ingezette luchtvaartmiddelen gebeuren, moeten de luchtvaartoperaties gesuperviseerd worden en moet toegezien worden op het feit of alle geldende reglementeringen op het vlak van burgerluchtvaart en verzekeringen gevolgd zijn.
10
De operaties vonden eerst plaats in vier Nationale Parken / Beschermde Zones (NP/BZ) van het Zuiden (PK32 Ranobe, Amoron Onihaly, Tsimanampesotse en Mikea). In maart 2011 vond een tweede campagne van bewakingsvluchten plaats en het project werd uitgebreid naar Beschermde Zones van Vohidefo, Noord-Diotaky, Ankodida, Angavo en af en toe ook naar het Nationaal Park Andohahela in het kader van een ander project1, waarvoor net een bijkomende conventie werd getekend met het WWF voor drie jaar. In november 2011 werd tijdens de derde campagne het project nog verder uitgebreid in het Noorden, van Tsaratana tot Marojely. De methode van schuine luchtfotografie heeft tot doel (1) een algemeen beeld te krijgen van de woudbedekking en de evolutie ervan in de loop van de seizoenen, (2) van dichtbij zorgen voor de opvolging of bewaking van de gevoelige zones (3) dienen als communicatiemiddel met de plaatselijke gemeenschappen die betrokken zijn bij het beheer van hun leefmilieu. Het innoverende karakter ervan hangt zeker samen met alle combinaties die werden gemaakt om op een coherente manier verschillende functies te kunnen vervullen die onderling van elkaar afhangen (controle en opvolging van nabij, communicatie met de gemeenschappen enz). Op die manier blijven de kosten beheersbaar en zo laag mogelijk, zonder in te boeten aan geloofwaardigheid. De opdracht van PZG-België bestaat er dus in de verantwoordelijkheid te nemen voor de luchtvaartcomponent voor de luchtvaartbewaking aan de hand van schuine foto’s, door middel van lichte vliegtuigen. Veder moet ook de progressieve transfer ervan, in twee stappen, naar het betrokken agentschap voor natuurbescherming (WWF in het geval van Madagaskar) verzekerd worden. De eerste stap, op korte termijn, betreft de transfer van het maken van schuine foto’s en de verwerking ervan naar de verantwoordelijke voor het Systeem van Geografische Identificatie (SGI) van het betrokken agentschap, die het systeem van luchtbewaking coördineert. De tweede stap, op middellange en lange termijn, betreft de transfer van de luchtvaartcomponent zelf (ingebruikname van lichte vliegtuigen) naar een professionele plaatselijke luchtvaartinstelling voor zover die beantwoordt aan de criteria die zullen opgesteld worden in nauwe samenwerking met het betrokken agentschap. De betrokkenheid op lange termijn van PZG-België bij het beheer van de luchtvaartcomponent is dus volledig compatibel met de aanpak van duurzame ontwikkeling. In deze optiek bestaat de verantwoordelijkheid van PZG-België erin dit werk te bestendigen door de voortdurende ontwikkeling van de methode van bewakingsvluchten (met inbegrip van het programma voor geolokalisatie van de schuine luchtfoto’s) en het veilig stellen van fondsen op middellange en lange termijn. 2.4 Andere programma’s 2.4.1
Begeleiding van kinderen.
De doelstelling van dit programma is kinderen uit een ontwikkelingsland, die een chirurgische hoogtechnologische ingreep nodig hebben, te begeleiden naar gespecialiseerde ziekenhuizen in Europa. 2011 was een rustig jaar. Er werden 15 opdrachten uitgevoerd, 12 in de DRC en 3 in Burundi. In totaal werden 10 kinderen of jongeren naar België gebracht en van zodra de verzorging achter de rug was, teruggebracht naar hun familie. Deze opdrachten werden uitgevoerd op vraag van de ngo ‘De Keten van de Hoop’. 1
Modernized Law Enforcement and Surveillance of Protected Areas, Androy-Anosy Complex
11
Bij deze opdrachten deden zich geen bijzondere problemen voor. Bij één missie keerden twee kinderen samen terug. Een andere missie bestond uit een begeleiding bij de heenreis en een op de terugreis. De missies met bestemming DRC worden ter plaatse zeer goed begeleid dankzij twee vrijwilligers waarvan er één het weerzien van het kind met zijn familie coördineert en de andere onze vrijwilligers opvangt en onderdak geeft. Er werden contacten gelegd met Burundi en ook daar werd een netwerk van plaatselijke mensen opgericht dat nu ook onze vrijwillige begeleiders kan opvangen en helpen. Het vrijwilligersteam dat deze activiteit binnen PZG-België coördineert, werkt voortdurend aan een verbetering van de kwaliteit van de begeleidingsprocedures, de voorbereiding ervan en de opleiding van de begeleiders, zodat ze moeilijke situaties de baas kunnen en deze gunstig kunnen doen uitdraaien. Er zijn veel menselijke kwaliteiten en veel nauwgezetheid nodig om het hoofd te kunnen bieden aan onverwachte en emotioneel geladen situaties. Bovendien zou het goed zijn om deze activiteit uit te breiden naar andere ngo’s, wat het veertigtal vrijwilligers dat zich hiervoor nu al inzet en nieuwe vrijwilligers zou dynamiseren. 2.4.2
Cockpitpakjes en ‘pakjesdienst’
De bedoeling van dit project is om via het netwerk van PZG en dankzij de solidariteit van het cabinepersoneel kleine, uiterst dringende pakjes bestemd voor humanitaire programma’s snel in het ontwikkelingsland in kwestie te krijgen. In 2011 heeft PZG-België hiervoor geen enkele aanvraag gekregen die we positief konden behandelen. 2.4.3
Sensibilisering van het grote publiek voor de problemen van de ontwikkelingslanden
Sinds de algemene vergadering van 25 juni 2002 is een van de objectieven van PZG ook ‘het grote publiek informeren over en sensibiliseren voor de problemen van de ontwikkelingslanden’. Daarom heeft PZG-België verschillende sensibiliseringscampagnes bij het Belgische publiek gevoerd (271.426 mailings) en heeft de vereniging het Belgische en internationale publiek ontmoet tijdens socioculturele of professionele evenementen. Anderzijds werd ook onze website (www.asfbelgium.org / www.pzgbelgium.org ) regelmatig geüpdatet en het magazine Carnet de Vol – Luchtpost werd verspreid op 15.000 exemplaren. De thema’s die in al deze publicaties aan bod kwamen, waren geïsoleerdheid en toegang tot transportmiddelen, gezondheid, voedselveiligheid en problemen van ondervoeding, de economische context en de gevolgen van armoede, genderaanpak en de rol van vrouwen enz, in het bijzonder in de landen waar PZG-België actief is.
3. BOEKHOUDKUNDIGE BALANS OP 31 DECEMBER 2011 3.1. Balans op 31 december 2011 – Activa
!
"
#$
%& '
%
12
( % ) *%+
,
-
! " #$ %& ' % % & , & % ( % % % & , & % ) *%+ , !
" #$ ,., ) *%+ ,
%&
%
,., -
& %% & (
-
, . ,"% &
)
%& % , * , + % / 0 ) .% , #% & 1 , ." & & % * & % %& % , &' 2 % * % 3% 4 56 % * * %
* #" # % )% % 2 %&
% $ #
%&
& $ %& %' & %
% )%
4 ,. % %# , 0 % &% , # %$ % "% , . %# ,
13
3.2.
Balans op 31 december 2011 – Passiva
3 55
(
*
+# ) &
0
%, &% ,
% . -
4
* %
"
#+ 7% & 8
9
2
%
3% 3% 3% 3%
3 ,%
-
& %*
5 *. & 5 *. & ; <
' : + %
& %
*. & % , ) .% #% &
0 0 =
,
1
% *
% & % " , " 2 % " &%+)
*. & : %* )) , 14
% " 3% >
4 56 %, & , # , &
% 5= =% %.,
4 ,. % %#
-
*. & %
." &
%# #
,
3
Aviation sans Frontières Belgique A.S.B.L. Organisation non gouvernementale La maison des ailes / Het huis der vleugels Rue Montoyerstraat 1, Box 36 B-1000 Brussels Belgium
Piloten zonder Grenzen België V.Z.W. Niet gouvernementele organisatie Tel. : +32(0)2 213 42 50 - Fax : +32(0)2 213 42 59 E-mail :
[email protected] Bank 310-0775775-55 – TVA BE 424 692 526 BTW
Registered office : rue Montoyerstraat 1 – B-1000 Brussels Belgium www.asfbelgium.org
15