MET O.A. 2 VERSLAG JAARVERGADERING 2012. 3 NOG MEER MEEUWENOVERLAST 4 HENK HILTERMAN, FOTOGRAAF EN GLASKUNSTENAAR. 5 KONINGIN DUURZAAM. 6 LEZERS SCHRIJVEN. 7 DE COLUMN. 8 EEN MONUMENT VOOR POLLATZ. 12 BOUW FONTEINLAAN STILGELEGD. 14 EEN LINTJE VOOR DOLF. 15 VERKEERSTELLINGEN SCHOUWTJESLAAN.
Relaxed picknicken tijdens Parksessies in De Hout
N 3 JULI 2013
Naschrift van de Wijkraad Vorig jaar ontvingen wij enkele klachten over de Parksessies. Die gingen vooral over het feit dat de bewoners om de Hout heen van
Vorig jaar was het al een groot succes, dit jaar
betreft Coco Groothuis mag het geheel nog
niets wisten en over geluidsoverlast. Maar er
komen er opnieuw vier zogeheten ‘Parksessies’
iets intiemer worden. De plek van samenkomst
waren ook positieve reacties. Met deze pu-
in De Hout. Voor Haarlemmers betekent dit:
wordt het Vlooienveld, en er is een speciaal
blicatie willen wij voorkomen dat de buurt
lekker picknicken op een kleedje en languit
klein podium vervaardigd waarop de artiesten
opnieuw van niets weet. Want de Wijkraad
luisteren en kijken naar goede muziek, theatrale
zullen spelen. Onder andere de folkrockgroep
ondersteunt het initiatief van de Parkses-
kunstzinnige acts en voordragende dichters.
Orlando en stadsdichter Nuel Gieles zullen op-
sies. Op kleine schaal muziek maken met
De Haarlemse Coco Groothuis nam vorig jaar
tredens verzorgen. De presentatie is in handen
een niet al te zware versterking op hopelijk
het initiatief, nadat zij in het Dolhuys al een
van ’Mr. Weird Beard’ Joshua Baumgarten, be-
mooie zomeravonden kan in onze ogen
aantal succesvolle muziekavonden had geor-
kend van the Irrational Library. Kleedjes zijn
geen kwaad en is een uitstekende uitbrei-
ganiseerd. Groothuis is van mening dat het
aanwezig of kunnen worden meegenomen,
ding van het bescheiden arsenaal aan acti-
Haarlemse stadsbos veel meer kan worden
wie wil kan ter plekke een gevulde picknick-
viteiten in de Hout. Bovendien wordt er al
benut voor ’leuke dingen’. Tijdens het recente
mand kopen, waarmee de Parksessies tevens
geëindigd om 11 uur ’s avonds, dus de
Houtfestival werd met een optreden van de
worden ondersteund.
nachtrust komt niet in gevaar.
Amerikaanse oudestijl jazzband Meschiya Lake
De data zijn woensdagavond 17, 24, 31 juli
Tenslotte een oproep: ga gewoon eens kij-
al een voorproefje van de sessies gegeven.
en 7 augustus, tussen 17.00 en 23.00 uur.
ken en vooral luisteren!
De reacties op de eerste serie Parksessies
Paul Lips
Auke Douma
waren overdonderend. Veel Haarlemmers waren opgetogen over de vier avonden zonder hekken, dure consumptiemunten en commerciële kraampjes. Ook al was het soms regenachtig, de optredens verliepen prima. Wat
LEZERS SCH RIJV EN ( 1)
Kip zonder kop Op 11 mei liepen er nog 3 kippen in de ren bij Koninginneweg 90. Op 12 mei was er 1 verdwenen en hadden de overgebleven 2 geen kop meer. Vos? Truus Barendse
1
Verslag Jaarvergadering
8 Herdenken in de Koninginnebuurt Zie artikel in de Willemien van Isobel Wijnberg over Joodse buurtbewoners die in de jaren 1940-1945 door de bezetter werden wegge-
Is er al eens een andere locatie voor Bevrij-
voerd. Het artikel is door velen met grote be-
ninginnebuurt, woensdag 10 april 2013, 20.00
dingspop aan de orde geweest?
langstelling gelezen.
uur. Carlton Square Hotel, Houtplein.
wr: Is aangedragen, maar de Gemeenteraad
Isobel stelt voor een gedenksteen te plaatsen
Verslag van de Jaarvergadering Wijkraad Ko-
heeft anders besloten. Een bewoonster meent
voor het echtpaar Pollatz, dat in de oorlogsja-
Aanwezigen Wijkraad: Ruthger Smit, Auke
dat de geluidsnorm ieder weekend overschre-
ren op het adres Westerpark 26 onderdak
Douma, Joop Roozeboom, Casper van Bolta-
den wordt. Volgens Marijke G. kan er prima op
boden aan Joodse kinderen, om wegvoering te
ringen, Anneke Volbeda (notulen), Henk Sloos,
geluid gehandhaafd worden. Er is kortom een
voorkomen. In totaal hebben zij 31 levens
Henny de Vos. Aanwezigen: +/- 40 personen.
opeenstapeling van feiten die storend zijn voor
gered. Men stelt voor samen te werken met de
een aantal of sommige mensen:
Joodse gemeenschap in Haarlem.
1 Opening 20.07 uur. Voorzitter stelt het be-
Nachtelijke herrie, aannemers, meeuwen, ge-
Aandacht daarvoor in de Willemen plus een
stuur voor en deelt mee, dat het bestuur ven
organiseerde voetbalclubs op het Florapark die
bankrekeningnummer.
de Wijkraad hedenmiddag tevens bestuur is
vaak met voetbalschoenen het gras beschadi-
geworden van de Stichting Belangenbeharti-
gen, hardrijden en geluidsoverlast in Iordens-
9 Koningin Duurzaam
ging Wijkraad Koninginnebuurt.
straat.
Korte samenvatting door Marijke Gantvoort.
wr: we moeten ervoor waken dat er niet teveel
Over Energiebesparing - Energieopwekking -
2 Verslag jaarvergadering 2012. Het verslag
betutteling van buurtbewoners onderling gaat
Sociale duurzaamheid - Groen.
wordt door de aanwezigen goedgekeurd. Een
plaatsvinden, dat is een negatieve ontwikke-
Er zijn subgroepjes geformeerd. Bovendien zul-
van de aanwezigen maakt een groot compli-
ling. Wel moet erover gesproken worden.
len er 4 avonden plaatsvinden waar elk onder-
4 Financieel verslag door Auke
energiebesparing is geweest, tweede avond over energiebesparing in oude panden volgt in
werp nadere aandacht krijgt. Eerste avond over
ment over De Willemien. 3 Bespreking Jaarverslag 2012. Auke licht toe:
Meldt een tikfout van €0,40. De financiële si-
Niet alle dossiers zijn opgelost, veel zaken
tuatie is verbeterd, omdat een deel van de kos-
mei. Op iedere avond zijn sprekers uitgenodigd
lopen door. Diverse vragen uit de zaal worden
ten van de Willemien nu ten laste van de post
die gespecialiseerd zijn in het onderwerp.
bewonersondersteuning gebracht kan worden.
Informatie in de Willemien en op de nieuwe
Daardoor is er zelfs sprake van een overschot,
website, waar je om info kunt vragen. Een ge-
beantwoord. Hoe staat het met de herziening bestemmings-
dat overigens aan de gemeente terugbetaald
specialiseerde firma heeft in maart met een
plan 2000?
moet worden.
drone infraroodopnames van de wijk laten maken, waarmee de warmteafgifte via de ge-
wr: Het zou binnenkort op de agenda zou staan. Dat is overigens niet het geval en wel
5 Penningmeester wordt gedéchargeerd
vels en daken in kaart gebracht gaat worden.
gelukkig o.i. Er is wat onenigheid ontstaan in
De leden van de kascontrolecommissie waren
Deze actie is betaald uit de bijzondere subsidie
het najaar, n.l. brief gestuurd en geen ant-
Ernest Spronk en Wijnand Stegenga. De laatste
van de gemeente (zie punt 4)
woord ontvangen. Wel bericht van ambtenaar
treedt af. De commissie heeft de boeken ge-
om afspraak te maken voor gesprek over onze
controleerd en alles in orde bevonden. Zij be-
9 De wijkagent
velen aan de penningmeester décharge te
Wijkagent Frits de Vries belicht wat politie-ge-
ingediende zienswijze.
verlenen. De vergadering ondersteunt dit.
relateerde zaken.
Vraag over grenzen bestemmingsplan en wijk-
Als nieuw lid van de kascontrolecommissie
- Inbraken. Momenteel is het rustig in de
grenzen en het verschil.
meldt mevrouw Dierckxens zich aan.
buurt. Hij adviseert om in de winter ’s avonds licht in en rond het huis aan te laten. Ook at-
wr: Wethouder Cassee wil meewerken om de grenzen van bestemmingsplannen en Wijkra-
6 Begroting 2013
tent zijn op de babbeltruc.
den in de toekomst gelijk te laten lopen, maar
De begroting voor 2013 ziet er in grote lijnen
- In Haarlemmerhout wordt af en toe een pot-
wil eerst de bestemmingsplannen allemaal her-
hetzelfde uit als voorgaande jaren. Wel wordt
loodventer gesignaleerd. Daartegen wordt al-
zien. We zijn daarmee in een patstelling be-
de bewonersondersteuning (subsidie van de
tijd opgetreden.
land. Het kan wel 2023 worden voor het zover
gemeente) teruggebracht tot €5000,- en zal
- Wildgroei van hangjongeren met bijbeho-
is. In Bosch en Vaart geldt nog B.P. uit 1935.
jaarlijks verder worden afgebouwd. Dat zal
rende herrie met versterkte muziek in de mu-
binnen enkele jaren tot een probleem leiden.
ziekkoepel. Er is blijkbaar elektriciteit beschikbaar. Men stelt voor om die af te sluiten!
Hoe zit het met de vergunningverlening voor de activiteiten in de Haarlemmerhout? De overlast
7 Bestuurssamenstelling
gaat langzamerhand de gehele zomer door.
Ruud de Haas en Sonja Kagie hebben de Wijk-
last. Verschil: rond het Vondelpark staan hekken,
wr: De specifieke vergunningverlening is vaag,
raad verlaten. Er meldt zich niemand om de
zodat het park ’s nachts kan worden afgesloten.
vaak pas een maand van tevoren, soms pas
opengevallen plaatsen te vervullen.
Voor Haarlemmerhout is dit geen optie.
een dag erna. Bij het Houtfestival en Bevrij-
Stadsdeelregisseur Anouk Stilma verlaat haar
Men kan zich aanmelden bij burgernet.nl om
dingspop is dit niet realistisch en correct.
post. We nemen afscheid van haar (met een
info over de buurt te ontvangen m.b.t. bijvoor-
aardigheidje).
beeld inbraken.
Vergelijk Vondelpark: ook enorme geluidsover-
Overlast s.v.p. direct melden.
2
Meeuwenoverlast
De gemeente wil de problemen als volgt aanpakken:
Waar zaten de nesten?
• Voorlichting: niet voeren, vuilnis niet te Na de pauze werdt het thema-onderwerp door
vroeg buiten zetten.
Hieronder ziet u een overzicht van alle mel-
• Nestelen voorkomen door b.v. netten over
dingen (plek, bewoner) van de nesten van het
Auke Douma ingeleid. Jaar geleden begonnen
daken te spannen.
vorige broedseizoen. Het gaat dus niet om ge-
met inventarisering van de nesten in de Ko-
• Bestrijden oftewel interventie. Hiervoor
constateerde huidige nesten, alhoewel de
ninginnebuurt, n.l. meten is weten. Veel mel-
moet de gemeente ontheffing aanvragen bij
kans groot is dat de meeuwen van dit jaar op
dingen binnengekomen.
het Rijk. De gemeente krijgt ontheffing als zij
dezelfde plaatsen nestelen als vorig jaar.
een plan heeft en samenwerkt met gecertifiHenk Sloos heeft de nesten op een kaart van
ceerde bedrijven. Van Esterik meldt dat de ge-
de buurt gezet en geeft daarbij een toelich-
meente van plan is om samen met de
ting. Op de flat van Elan Wonen zou een net
gemeenten Alkmaar en Leiden ontheffing van
gespannen moeten worden.
de Faunawet aan te vragen. • Bij goedkeuring kan de interventie bestaan
Dan komt de heer Niels van Esterik, beleidsme-
uit: eieren omwisselen, eieren in olie dopen,
dewerker Gemeente Haarlem. (o.a. groen,
geluid, laserstralen, afschieten, of roofvogels
ecologie) aan het woord. Hij is uitgenodigd om
inzetten o.l.v. een valkenier. N.B. Eieren weg-
te vertellen hoe de gemeente Haarlem omgaat
halen heeft geen zin, er worden direct nieuwe
met de meeuwenoverlast. Die overlast is in
eieren gelegd.
Haarlem niet nieuw. Er is reeds ervaring opge-
• Er zijn in de Kleverparkbuurt enkele daken
daan met de Kleverparkbuurt. Historisch ge-
van scholen door de gemeente met een net
zien zijn de meeuwen in Europa sinds de 80-er
bespannen. Dit was zeer effectief, maar wel
jaren meer naar de stad getrokken.
kostbaar. De gemeente wil de komende jaren
Dit heeft niet alleen met de vos te maken (vos-
echter minder geld uitgeven aan meeuwenbe-
senstand in duinen toegenomen). Het heeft
strijding. Zij gaat zich voornamelijk tot voor-
ook te maken met het goede leefklimaat voor
lichting beperken.
meeuwen: veel voedsel op straat, volle afvalbakken, sinds 30 jaar staat het vuil in vuilnis-
Dan komen de bewoners aan het woord. Zij
zakken aan de straat en niet meer in
hebben vele opmerkingen.
vuilnisbakken. In Haarlem waren de eerste
- Zo heeft iemand in de Tweede Emmastraat
overlastmeldingen 10 jaar geleden. Meeuwen
vlaggetjes op het dak gehangen. Dat was een
kunnen 30 jaar oud worden. Goede raad is
succes.
duur. Alle vogels zijn beschermde dieren. De
- Ook bestaan er versterkte vuilniszakken die
totale populatie mag niet afnemen, daarom
moeilijk kapot te pikken zijn (voorbeeld Leiden).
worden de vogels in Leiden geregeld geteld.
- Een net spannen is het probleem verplaatsen, eieren behandelen is het probleem aanpakken.
Plaats
Melder
- Waar vinden we de lijst met toepasbare ma-
Koninginneweg 40
Joke Klaase
terialen?
Koninginneweg 42
Peter Koppen
- Werkt een geluidje met hoge frequentie?
Koninginneweg 44
Ruud Smits
- In de Stolbergstraat worden nesten gemeld
Koninginneweg 66
Paul M. Kleijburg
op 8, 10, 12, 14, 16.
Koninginneweg 68
Hanneke Trefffers
Koninginneweg 70
Godf. Scholvinck
De Wijkraad zal de Gemeente verzoeken drin-
Koninginneweg 111
Gerard Geuke
gend de geplande ondergrondse vuilcontainers
Koninginneweg 112/114 Vera Buurman
met voorrang te plaatsen in die straten waar
2e Emmastraat 11/15
nog met vuilniszakken wordt gewerkt. Zakken
2e Emmastraat 34
Jeroen Moerman
op straat (o.a. Olieslagerslaan, Wagenweg,
Iordensstraat 37
Antoon Erftemeijer
Victor Hildebrand
Tempeliersstraat) en de te volle verzamelcon-
Iordensstraat 45
Frank de Wilde
tainers vormen n.l. een groot probleem. Ook
Iordensstraat 47
Edwin van Gerwen
moet er gevraagd worden om meer en grotere
Julianastraat 8
Aad vd Kwast
afvalbakken in de Haarlemmerhout.
Mecklenburgstraat 5
Alice Nederkoorn
Stolbergstraat 10
Auke Douma
Sluiting 10.30 uur. Nakout in Carlton Hotel
Fonteinlaan1-11(Elan wonen) A Hoogendam, Marielle Leering, A. Scherkermans Wilhelminapark 22
Sacha Toebak
ECL (door open vuilniszakken)
Verslag: Anneke Volbeda
3 16
Bos en Vaartschool
Henny de Vos
Schouwburg
Henny de Vos
Henk Hilterman: begenadigd fotograaf, tekenaar en glaskunstenaar
wiens boek de beroemde film is gebaseerd. Ook acteur Rutger Hauer was bij de fotosessie aanwezig, die gehouden werd vanwege het verschijnen van de film in de jaren zeventig. Henk en Leny werden uitgenodigd voor de pre-
Aan de Leeghwaterstraat wonen Henk Hilter-
als Beatrijs, Libelle, Katholieke Illustratie, Pano-
mière in Tuschinski, in aanwezigheid van de ko-
man (90) en Leny Hilterman-Nijman (87). Hil-
rama. Hij begon als studiofotograaf, want in die
ninklijke familie.
terman was jarenlang actief als fotograaf voor
tijd werden veel foto’s nog in de studio gescho-
uitgeverij Spaarnestad en vervaardigde tevens
ten. Later ging hij de hele wereld rond, naar
In het archief van Spaarnestad Photo zijn nog
prachtige glaswerken voor de Kathedrale Ba-
Australië, Japan, India, Afrika en natuurlijk al-
talloze voorbeelden te vinden van schitterende
siliek St. Bavo aan de Leidsevaart. ‘Geen glas
lerlei Europese landen. Een reis naar Vietnam
foto’s van de hand van Henk Hilterman. Zo is
in lood, maar’Verremurail’. Een gesprek.
vond hij als een ’verschrikking’, door al het kin-
er een foto uit 1947 van een vader en zoontje die samen met een zojuist
Henk heeft wel zin in een
gekochte kerstboom in de
gesprek voor wijkkrant De
schemering naar huis wan-
Willemien,
Leny
delen door de Damstraat.
stemt schoorvoetend toe.
Een andere foto uit 1960
’Straks zien mensen ons
toont twee nozems die ‘s
lopen en denken ze: ’daar
avonds een sigaretje roken
gaan die ouwe mensen.’
naast een brommer aan het
De huiskamer en de hal
Nieuw Heiligland. Schattig
vertellen al een mooi ver-
zijn foto’s van kinderen die
haal. Talloze zelfgemaakte
hun moeder helpen in het
tekeningen,foto’s en schil-
huishouden, een bezoek van
maar
deringen sieren het huis,
Sinterklaas en Zwarte Piet in
alsook het fraaie glaswerk
een huiskamer of die vrouw
dat dus omschreven wordt
in roze bikini aan het aan-
als ’verremurail’. En dan is
recht in een vakantiehuisje.
er nog die mooie grote zwartwitfoto (aan de boe-
Maar zijn levenswerk vindt
kenkast) van het jonge
hij zelf toch de mozaïeken
gezin Hilterman, ten tijde
die hij maakte voor de Ka-
dat ze in de Leeghwater-
thedrale Basiliek aan de
straat kwamen wonen,
Leidsevaart. Het gebouw
begin jaren zestig. Ge-
wordt momenteel grondig
maakt in de studio van
gerestaureerd. Toen hij de
uitgeverij Spaarnestad aan
verbeelding van een ’vader
de Nassaulaan. Met de
en zoon’ zocht voor de reli-
drie zoons Frank, Marcel
gieuze kunstwerken liet hij
erbij en de kleine Joost op
zich inspireren door zoon
schoot. Ze vonden de per-
Marcel, die toevallig een
fecte plek en waren me-
keer met kleinzoon Govert
teen ’verkocht’, vertelt
op zijn nek liep. ’Tijdens een
Henk.’Dichtbij kerk, school
rondleiding door de kerk zei
en werk. Je had in die tijd
Govert hardop: ’Dat ben ik’.
maar twee auto’s in de
De gids keek verwonderd
straat. De kinderen kon-
op. Govert hield vol: ’Dat
den nog rustig op straat
ben ik. Dat glas heeft mijn
spelen.’ Henk was van nature een tekentalent, maar volgde een oplei-
derleed dat hij met eigen ogen aanschouwde.
ding als fotograaf en kon aan de slag bij
’Als je zoiets ziet breekt je hart’, zegt hij er nu
Spaarnestad, de bekende uitgeverij van bladen
over. Een van de hoogtepunten uit zijn carrière vindt hij de ontmoeting met Erik Hazelhoff Roelfsema op Hawaï, de Soldaat van Oranje op
4
opa namelijk gemaakt’. Zoiets is toch geweldig?’ Paul Lips
Nieuws van Koningin Duurzaam
LEZERS SCH RIJV EN (2)
Beste dames en heren, Na onze informatieavond over zonnepanelen
in september op de volgende duurzaamheid-
Mijn oprechte waardering voor het werk dat u
in maart is het lange tijd koud gebleven. Maar
bijeenkomst. Zodra het mogelijk is zetten we
voor de Koninginnebuurt verricht. Tot mijn
nu schijnt dan toch de zon. Een verslag van de
ze ook op onze website.
schande moet ik u bekennen,dat ik De Wille-
bijeenkomst leest u op onze website.
Om onze duurzame activiteiten weer kracht bij
mien meestal heel oppervlakkig lees. Dat is
Inmiddels heeft de zonnepanelen-info-avond
te zetten na de zomer, plannen we een bijeen-
veranderd bij de nummers 1 en 2 van dit jaar.
in ieder geval voor het huishouden van Liedeke
komst waarin wij niet alleen informatie bieden,
Ik heb ze met veel interesse gelezen van het
vruchten afgeworpen. Zij hebben de knoop
maar ook een zo concreet mogelijk aanbod
begin tot eind en ben diep onder de indruk van
doorgehakt en 8 panelen besteld bij Kapitein.
doen. Ook dit in samenwerking met een tech-
de kwaliteit van uw voorlichting aan ons als
Handig. Ze hebben ze zelf geïnstalleerd op hun
nische dienstverlener. Denk aan mogelijke op-
buurtbewoners, maar ook voor de ingezonden
platte dak. De elektra-omvormer en aansluitin-
lossingen voor isolatie van gevel of kruip-
stukken van bijvoorbeeld mevrouw Jaat Nederhorst en het stuk over Herdenken in de Ko-
gen hebben ze door de firma Loogman laten
ruimte. Of aan mogelijkheden voor het ver-
aanleggen. En hoera!, bij het aansluiten liep de
vangen van enkel glas voor isolerend glas in de
ninginnebuurt. Ik woon nu inmiddels 28 jaar
meter meteen al terug.
bestaande kozijnen en ramen. Technisch goed,
met veel genoegen in de Koninginnebuurt,een
Ze zijn enorm blij met hun nieuwe aanwinst op
praktisch uitvoerbaar en door gezamenlijke
buurt met mooie huizen maar ook zoals uit uw
het dak, getuige de opmerking: ’Je wordt nu
actie slimmer en voordeliger!
heel blij als de zon schijnt! En we kijken regelmatig op de meter!’ Gefeliciteerd Liedeke! Dakscan
wijkblad blijkt, met nogal veel kwalitatief jaloersmakende bewoners. Helaas heb ik nu een
’VerduurSamen’ dat is het credo van Koningin
leeftijd bereikt dat ik niets zinnigs kan bijdra-
Duurzaam. En vergeet het niet: stuur ons een
gen. Ware ik nu jonger geweest, dan had ik
mailtje (
[email protected]) en dan
gaarne deel uit willen maken van uw gezel-
In het koude voorjaar is er op een heel koude
houden we je op de hoogte van alle activiteiten
schap. Nogmaals mijn dank en waardering voor
ochtend een dakscan gemaakt van de wijk
via de Nieuwsbrief van Koningin Duurzaam!
uw inzet en werk en voor de toekomst veel
waarbij met infrarood technologie zichtbaar is
succes toegewenst.
gemaakt hoeveel warmte er weg ‘lekt’ via
http://koninginduurzaam.wordpress.com
daken en gevels. De foto’s zijn indrukwek-
Twitter: @ KoninginD
Met een hartelijke groet,
kend. Graag tonen we u deze mooie beelden
Dolf Weersma, Koninginneweg
5
LEZERS SCH RIJV EN ( 3)
Geachte redactie, Met grote belangstelling en met groeiende verbazing en tenslotte verontwaardiging heb ik de voorpagina van uw krant gelezen. Een van de redactieleden schrijft op persoonlijke titel een klacht over de bomen op het terrein van de VvE Hazepaterslaan 30 -292. Deze bomen houden het licht in haar woning tegen. Hierbij kan ik mij veel voorstellen. Een donkere woning kan heel vervelend zijn. Sinds januari 2010 ben ik voorzitter van deze VvE, en ik heb op geen enkel moment en van niemand vernomen dat de bomen op ons terrein voor anderen hinderlijk zijn. Overleg met de buren lijkt mij een eerste stap. Ik ben ver-
Gezondheidsbedrijven moeten Pand 111 verlaten
baasd dat de wijkkrant een ingezonden brief plaatst waarin buren beschuldigd worden, zon-
De ’gezondheidsbedrijven’ die gevestigd waren
Een aantal bedrijven heeft inmiddels onderdak
der dat zij aan de beschuldigde partij een re-
in het zogeheten Pand 111 aan Koninginne-
gevonden aan de Westergracht in het voorma-
actie vragen. Natuurlijk is de VvE bereid tot
weg 111 hebben die locatie eind juni verlaten.
lige pand van de Post. Met een grote schoon-
overleg maar wel op een prettige manier zon-
In het gebouw waar ooit een afdeling van de
maakactie en een borrel is het geliefde ’Pand
der verwijten vooraf. Ook ga ik ervan uit dat
Haarlemse rechtbank was gevestigd zaten tal-
111’ eind juni uitgewuifd.
de redactie in de volgende krant haar excuses
loze praktijken voor ’gezondheid, ontspan-
aanbiedt voor haar werkwijze.
ning, beweging, creativiteit en persoonlijke
Met vriendelijke groet, Camilla Waelen
ontwikkeling’. ’Heel spijtig, de buurt was echt
Voorzitter VvE Hazepaterslaan 30-292
aan ons gewend geraakt en er werd gesproken
Mail naar:
[email protected]
over ’het complementaire zorgcentrum’, aldus
Paul Lips
Wietzke van Oene, een van de gebruikers van het pand.
Commentaar van de Wijkraad
Het pand is eigendom van de Rijksgebouwendienst en er was een contract met Meurkens &
De Wijkraad tekent hierbij aan het erg jammer
Meurkens, een bedrijf in tijdelijke verhuur van
te vinden, dat het pand Koninginneweg 111 nu
vastgoed. Via Meurkens & Meurkens konden
ontruimd is. Een pand dat uitermate geschikt
de gezondheidsbedrijfjes zich tijdelijk vestigen
was voor de vele bedrijfjes die zich hier geves-
in Pand 111, tot tevredenheid van de huur-
tigd hadden komt nu voor jaren leeg te staan.
ders. De Rijksgebouwendienst oftewel Rijks-
De gemeente is absoluut niet geïnteresseerd in
vastgoed- en ontwikkelingsbedrijf (RVOB) wil
aankoop en de kantorenmarkt heeft in deze tijd
echter van het gebouw af en gooit het in de
ook geen belangstelling. Waarom dan niet het
verkoop. De redenatie is dat een ‘leeg’ pand
tijdelijke gebruik langer voortgezet? Het voor-
(of antikraak bewoond) beter zal verkopen
komt op effectieve wijze verloedering van het
dan een gebouw waar nog bedrijven in zijn
gebouw en het brengt ook nog geld op.
gevestigd.
De Wijkraad wil daarnaast overigens graag meedenken over wat er in de toekomst met
’Het is triest, maar het ligt gecompliceerd’,
het pand moet gebeuren. Wij weten niet
legt Maarten Meurkens van Meurkens &
welke bestemming er precies in het onlangs
Meurkens uit. ’Aan de ene kant juicht de
vastgestelde bestemmingsplan staat, omdat de
Rijksgebouwendienst tijdelijke verhuur toe,
juiste kaart niet te vinden is. Maar afhankelijk
terwijl het RVOB de opdracht heeft zo’n ge-
daarvan mogen er in het gebouw alleen kan-
bouw voor een zo hoog mogelijke prijs te ver-
toren worden gevestigd, of misschien ook
kopen. Ook voor de gemeente Haarlem zal
meer. Wij vinden dat een woonfunctie ook uit-
het lastig zijn om zo’n pand aan te kopen. Het
stekend past bij de buurt. Mits de ombouw
is jammer dat deze leuke bedrijven daarvoor
dan op een verantwoorde wijze gebeurt en het
moeten wijken. Het zijn niet alleen interes-
volume niet onaanvaardbaar wordt vergroot.
sante bedrijven, maar het is ook nog eens een hele plezierige groep mensen, die elkaar onderling versterken.’
6
Auke Douma
Lang leve de Koninginnebuurt! Heeft u een mooi, leuk of emotioneel verhaal over onze Koninginnebuurt? Laat ons verbazen! Schrijf uw column (max 650 woorden) en stuur in. Dit keer buurtgenoot Annemieke Windt.
Hildebrand monument, maar het bosgedeelte
zijn de vossen die in Londen buurten onveilig
- zo leg ik het uit aan niet-Haarlemmers - dat
maken niet het voorbeeld waar ik naar zoek.
meed ik onbewust. De rondjes door de Haar-
Maar de eenzame eekhoorn die vorige jaar in
lemmerhout laten me de verschillen in seizoe-
de kruin van een boom zat wel. Of de aal-
nen zien en ruiken. En dan is er toch weer een
scholvers die ik heel soms langs het Spaarne
Krokodil
link met mijn jeugd in Schalkwijk, aan de rand
zie vliegen. Een van mijn benedenburen heeft
van Haarlem. Waar nu een nieuw stukje natuur
blijkbaar een voorschot genomen op een war-
Sinds september 2012 loop ik een paar keer
groeit, dat door Noord-Hollands Landschap in
mer klimaat met andere dieren. Sinds een half
per week hard in de Haarlemmerhout. Inmid-
kaart wordt gebracht, liepen toen de koeien.
jaar prijkt er een plastic krokodil in het gevel-
dels heb ik een vaste route en onderweg naar
Binnen een paar minuten stond ik in het gras
tuintje voor het portiek. En die heeft al een
huis jog ik langs een boom waarvan een grote
van het weiland, bang voor de koeien en de
paar bezoekers flink de stuipen op het lijf ge-
tak altijd een glimlach op mijn lippen brengt.
grote vlaaien vermijdend. Het besef dat de
jaagd.
De boom, die vlak bij de Fonteinlaan staan,
stad en de natuur heel dicht bij elkaar kunnen
heeft een tak die eerst een scherpe bocht naar
zijn, dat doet goed. Het geeft een idee van
de grond maakt, maar dan toch weer omhoog
vrijheid. Al is het altijd even uitkijken voor de
gaat. Ik raak de boom even aan en weet dat ik
vele honden die enthousiast door het bos ren-
in een heel mooi stukje Haarlem woon. Mid-
nen en tegen je opspringen.
Annemieke Windt
den in de stad, maar met een eeuwenoud bos letterlijk om de hoek.
Groen in een stad is meer dan alleen aangeharkte parken en bloeiende voortuinen. Een
Hoe vreemd is het dan om me te bedenken dat
stad wordt boeiender als er echt natuur is
ik sinds 2001 hier woon en eigenlijk tot vorig
(zonder dat al het licht wordt weggenomen),
jaar niet of nauwelijks door de Haarlemmer-
niet alleen planten maar ook dieren. We kun-
hout kwam. Wel in het gedeelte met de kin-
nen daardoor verrast worden en ons beseffen
derboerderij en de lege fontein van het
dat we echt niet alleen op de wereld zijn. Nu
niszakken,die door deze toch wel (bij tijd en
er niet meer tegen wordt opgetreden. Als ’sim-
wijle) agressieve vogels worden stuk gemaakt
pele’ bewoner doe je pogingen om mee te
Geachte heer / mevrouw,
op zoek naar voedsel. Deze dienen dus ver-
werken,maar er wordt door de strooiers gerea-
wijderd te worden. Dit zijn allemaal nobele
geerd met een vervelende opmerking of
Naar aanleiding van de laatste ’Wilhelmien’ wil
dingen om te voorkomen dat er aanwas van
schouderophaling. Dus men kan doorgaan met
ik toch nog eens mijn ervaringen ten aanzien
deze vogels blijft ontstaan.
het verwijderen van nesten c,q, vuilniszakken
van de meeuwenoverlast kwijt.
Ik ben woonachtig op het Tuinlaantje, dit is ge-
of andere zaken om de meeuwen te bestrijden.
Er worden door vele mensen kennelijk al di-
legen aan het water, iedere dag wordt hier
Zolang het eeuwige voeren niet stopt is het
verse zaken ondernomen, ik zal hier niet
veelvuldig oud brood en zelfs zaad gestrooid.
water naar de zee dragen.
komen met het melden van nesten. Er wordt
Heb al diverse mensen hierop aangesproken,
in de artikelen o.a. gesproken over de evt. vuil-
maar het is vechten tegen de bierkaai zolang
LEZERS SCH RIJV EN ( 4)
Wens u veel succes met het oplossen van het probleem. Ik zal zeker niet schromen om te blijven strijden tegen het voergedrag van velen. Groet, Joyce Cornet Tuinlaantje
Stop dat voeren a.u.b !
7
’Jarenlang kwam ik ze elke ochtend tegen als ik naar kantoor ging en elke avond zag ik ze weer’, vertelt buurtgenoot Joop Roozeboom. ’Drie lieve stille dametjes met hun hondjes. Ze groetten schuchter en een paar keer gingen ze kort gesprek met mij aan over, tja, waarover eigenlijk…’
Een monument voor Pollatz Hij vervolgt: ’Wij wonen sinds 1982 aan het Wilhelminalaantje in de Koninginnebuurt, direct grenzend aan de Haarlemmerhout. Zij woonden op het Westerhoutpark nummer 14 in een soort Pippi Langkous huis met een prachtige tuin, waarin ‘onze drie Duitse dametjes’ vrijwel dagelijks bezig waren. We noemden ze zo om hun Prins Bernhard Nederlands. Nooit heb ik geweten hoe ze werkelijk heetten of enig idee gehad van de tragedie die school achter die altijd vriendelijke, maar in zichzelf gekeerde dametjes. Recent hoorde ik over hun geschiedenis in de oorlogsjaren en het moedige gedrag van hun ouders, hun broer en henzelf, onze drie Duitse dametjes, de dames Pollatz.’ Het gezin Pollatz Manfred Pollatz, zijn vrouw Lili Pollatz-Engelsmann en hun kinderen Marianne, Inge, KarlHeinz en Rose, kwamen uit Klotzsche, bij Dresden. Manfred en Lili leerden elkaar in hun studietijd kennen. Hij studeerde Duits en geschiedenis, zij Engels. Beiden hadden een eerstegraads onderwijsbevoegdheid en waren geïnteresseerd in de onderwijsvernieuwing uit die tijd: Montessori, Steiner en Jenaplan. Ze trouwden 28 december 1915. Na Pasen 1916, aan het begin van het schooljaar in Duitsland, openden zij in hun huis de ‘Wald-und Tages-
had drie kinderen en in 1922 werd hun dochter
schule’ voor jongens en meisjes. Lili was net in
Rose geboren. Na de Eerste Wereldoorlog
verwachting van hun eerste kind, Marianne.
kwamen Manfred en Lili in contact met Ame-
Feder’, een verwijzing naar de onderdrukte in-
rikaanse en Engelse leden van het Religieus
dianenvolken. Daarnaast vertaalden beiden
Manfred Pollatz en zijn vrouw Lili Pollatz-Engelsmann
Als reformpedagogen gaven de Pollatzen geen
Genootschap der Vrienden, ofwel het Quaker
boeken en teksten uit het Engels in het Duits.
klassikale lessen, maar onderwijs in een huise-
Genootschap. Manfred, zoon van het hoofd
Hun huis was een regelmatige ontmoetingsplaats voor quakers.
lijke sfeer en in de buitenlucht. Ze meenden
van een militair opleidingsinstituut, was een
dat de unieke individualiteit van het kind in
overtuigd pacifist. Hij en Lili herkenden veel in
vrijheid en zonder beperking tot ontwikkeling
de spirituele opvattingen van de quakers, hun
De Pollatzen werden door de nazi’s in het oog
moet worden gebracht. Zelf doen en ervaren
antimilitarisme en pacifisme en inzet voor
gehouden om hun opvattingen en antifascisti-
waren daarbij uitgangspunten. Literatuur, po-
mensen in nood, ongeacht herkomst, politieke
sche houding. Na Hitler’s machtsovername in
ëzie, muziek en beeldende kunst leverden on-
of religieuze overtuiging.
februari 1933 werd Manfred gevangen gezet
derwerpen voor de uitwisseling van ideeën.
Manfred richtte de afdeling Dresden op van de
omdat hij weigerde bij een officiële gelegen-
Moderne vreemde talen, natuurkunde, sport
Duitse Jaarvergadering van het Quaker Ge-
heid de Hitlergroet te brengen. Na korte tijd
en handenarbeid waren de belangrijke vakken.
nootschap en werd samen met Lili uitgever van
kwam hij vrij, dank zij zijn internationale con-
In 1920 sloot de Pollatzschool. Manfred werd
het blad ‘Quaker’. Lili verzorgde de uitgave
tacten en goede reputatie.
docent aan de pas opgerichte reformpedago-
van het internationaal georiënteerd jeugdblad
In 1934 werd de Landesschule opgeheven.
gische Sächsische Landesschule. Het echtpaar
voor vrijheid en vriendschap ’Die weisse
Pollatz kreeg ontslag, maar werd in staat ge-
8
steld om zich met zijn gezin en met behoud
oorlogsjaren zorgden de
van pensioen in het buitenland te vestigen.
meisjes Pollatz via contacten met het verzet
Het Instituut Pollatz
voor voedselbonnen en
Manfred en Lili vatten het plan op om een
geld.
kostschool te beginnen voor kinderen met een Namenlijst
joodse achtergrond van wie de ouders vervolgd werden door het naziregime. Zich reali-
Historicus
serend dat dit grote druk zou leggen op het
deed in 1999 onderzoek
Jaap
Vogel
gezinsleven, bespraken ze hun voornemen
naar migranten in Haar-
eerst met hun kinderen, tieners in de leeftijd
lem en trof in het archief
van 12 tot 18 jaar. Eensgezind stemden alle
van de vreemdelingen-
vier in. Niemand kon toen voorzien welke inzet
politie materiaal aan over
en offers van het gezin Pollatz gevraagd zou-
het Pollatz Instituut. Hij
den worden.
stelde een lijst samen van de 27 kinderen die daar Het oude woonhuis van de familie Pollatz in Klotzsche
onderdak vonden. Al in 1934 kwamen 12 pu-
het huis aan het Westerhoutpark 14 in Haar-
doeling hen voor te bereiden op emigratie
hen vertrok binnen het jaar om zich weer bij
lem. Op 18 mei opende het Instituut Pollatz.
naar Amerika, Suriname of Nederlands-Indië
hun ouders te voegen in Frankrijk, Engeland en
De ouders van de meeste kinderen waren al
en hun een ambacht te leren waarmee zij in
Duitsland. Hoe het hun is vergaan is moeilijk
rond 1934 uit Nazi-Duitsland naar het buiten-
hun onderhoud konden voorzien. Van over-
na te gaan, maar via de lijst is het lot van een
land gevlucht, later kwamen ook kinderen uit
heidswege werd daarom weinig bezwaar ge-
Op 31 januari 1934 vertrok de familie Pollatz
pillen bij Pollatz in huis. Ongeveer de helft van
uit Klotzsche en vestigde zich op 6 februari in
aantal in Nederland verblijvende kinderen nog
maakt tegen hun komst.
te traceren.
Bij aankomst waren de kinderen
Simon Levy woonde vijf jaar bij Pollatz toen hij
tussen 10 en14 jaar oud. Ze
in 1938 in Amsterdam herenigd werd met zijn
spraken geen woord Neder-
ouders. In 1943 werd het gezin op transport
lands en waren vaak overstuur
gesteld naar Auschwitz. Op 9 mei 1945, ruim
door alles wat zij hadden mee-
drie maanden na de bevrijding van Auschwitz
gemaakt. Manfred en Lili wil-
door de Russen, stierf Simon ’ergens in Mid-
den hun pupillen niet alleen een
den-Europa’.
gezinssituatie en onderwijs bie-
Günter en Gerti Wolf en de zusjes Ursula en
den, maar hen ook geestelijk
Eva Maria Rachel Flaum verhuisden ruim een
weerbaar
Daarom
jaar voor het uitbreken van de oorlog naar hun
namen zij niet meer dan veer-
maken.
ouders in Amsterdam. In 1942 werden de fa-
tien kinderen in huis op. Het
milies naar Auschwitz gedeporteerd. Günter en
echtpaar Pollatz verzorgde zelf
Ursula overleefden, maar Gerti en Eva werden
de lessen Duits, Engels, wis-
30 september 1942 vermoord.
kunde, natuur- en scheikunde,
Op die datum vond ook Klaus Gurau in Ausch-
geschiedenis, aardrijkskunde en
witz de dood. In 1934 was hij bij Pollatz geko-
wereldbeschouwing. Wanneer
men, een jaar later keerde hij terug naar zijn
daar behoefte aan was, werd
ouders in Leipzig. Na de Kristallnacht van 1938
vanuit de Haarlemse Joodse Ge-
stuurden zij hem weer naar Haarlem. Klaus
meente religieus onderricht ge-
werkte bij een hoveniersbedrijf in Hilversum
geven. Vijf docenten uit Haar-
toen hij werd opgepakt.
lem gaven de vakken Nederlands, Frans, muziek, ritmische
Net op tijd vertrok Liselotte Beer in februari
gymnastiek en turnen.
1940. Onder hoede van een Amerikaanse qua-
Omdat de ouders van de kinde-
vanuit Wenen naar Washington waren ge-
ren niet in staat waren schoolgeld te betalen,
vlucht. Margot Kohn was het laatste buiten-
werd de kostschool hoofdzakelijk bekostigd uit
landse kind dat op 14 mei 1940 in het Instituut
ker reisde zij per schip naar haar ouders, die V.l.n.r. Inge, Marianne, Rose, Karl-Heinz (1940)
Oostenrijk naar Haarlem. Meestal zochten de
de pensioenen van Manfred en Lili.Toen Duits-
Pollatz werd opgevangen. Het jaar daarop gaf
ouders contact met quakerposten in Berlijn,
land in 1938 de betaling daarvan staakte, werd
haar vader opdracht dat Margot weer naar
Parijs en Wenen voor de plaatsing van hun
de school gefinancierd uit fondsen en donaties
Berlijn moest komen. Het gezin zou naar een
kinderen bij Pollatz. Voor de Duitse bezetting
van de internationale Quaker Gemeenschap.
’werkkamp’ gaan. Manfred wist wat dat bete-
werden de pupillen bij de vreemdelingenpoli-
De kinderen die als leerling bij een bedrijf
kende en protesteerde hevig, maar Margot
tie aangemeld. Aanvankelijk was het de be-
werkten, droegen bij in de kosten. In de
ging toch terug.
9
Ursula en Peter Israel Heimann hadden het
Op 4 augustus 1944 werd nog een pupil gear-
oorlog vonden zij daar veiligheid en een basis
geluk dat zij nog in 1941 naar hun ouders in
resteerd. Hans Alexander Katzenstein was door
voor de toekomst. Heinz Peter Basch, die zich
Zweden konden vluchten met hulp van de
de Duitsers gedwongen mee te werken aan de
later in Engeland Peter Barns ging noemen,
Zweedse Ambassade.
bouw van de Atlantikwall in IJmuiden. Met an-
schreef in 1996 in het quakerblad Friends dat
deren had hij zich in Velsen op een Sperrgebiet
voor hem geen dag voorbijging zonder een
Oorlogsjaren
begeven, wat hem als ’half-jood’ zwaar werd
herinnering aan een les, tekst of discussie bij
In 1942 woonden nog negen van de 27 kinde-
aangerekend. Hij kwam terecht in kamp Amers-
Pollatz. Anja Hollaender, de dochter van Chris,
ren, inmiddels jong volwassenen, bij Pollatz. Zij
foort en werd via Westerbork en Bergen-Bel-
zegt: ’De levenshouding en -lessen van Man-
waren van gemengd joodse afkomst. De
sen naar Buchenwald gedeporteerd, waar hij
fred en Lili waren een leidraad in het leven van
joodse leerlingen waren vertrokken. Ze konden
op 1 februari 1945 omkwam.
mijn vader, in zijn carrière op onderwijsterrein en in zijn activiteiten voor de Quaker Gemeen-
niet in huis onderduiken, hun namen waren
schap.’
immers bekend. Om het instituut overeind te
Monument
houden, werden tegen betaling voogdijkinde-
Lili had een slechte gezondheid. In Dresden
ren opgenomen. Vanaf 1942 kwamen ook een
was zij geopereerd aan borstkanker, maar de
Het ’Duitse’ gezin Pollatz heeft in Nederland
tiental joodse baby’s en peuters uit de crèche
ziekte kwam terug. Nog geen jaar na de be-
en Haarlem geen officiële erkenning gekregen
tegenover de Hollandsche Schouwburg in huis.
vrijding stierf zij. In 1948 kreeg het gezin Pol-
voor hun inzet, opoffering en moed tijdens de
Ook kregen joden op zoek naar een onder-
latz de Nederlandse nationaliteit, maar van
Tweede Wereldoorlog. Op de laatste jaarver-
duikadres en mensen uit de illegaliteit bij Pol-
integratie in de Nederlandse samenleving was
gadering van de Wijkraad legde ik de aanwe-
latz tijdelijk onderdak. Van hieruit werd ook
nauwelijks sprake. In de naoorlogse jaren
zigen het idee voor om hen te eren met een
het verzetsblad Trouw gedistribueerd.
heerste in Nederland een sterke anti-Duits sen-
gedenkteken op of bij hun vroegere woning
timent. Weinigen hielden zich op met de be-
aan het Westerhoutpark 14. Zo zou de herin-
Manfred verloor in 1943 een persoonlijke
scheiden, teruggetrokken levende en met een
nering aan de bijzondere geschiedenis van het
vriend, de in Haarlem wonende opperrabbijn
zwaar accent sprekende Pollatzen.
huis, deze bewoners en hun werk opnieuw tot
PhilipFrank. Op 2 febru-
leven gebracht kunnen worden. Die gedachte
ari werd Frank met negen
vond toen bijval. Hier doe ik daar opnieuw een
anderen gefusilleerd als
pleidooi voor, met een oproep om reacties en
represaillemaatregel voor
ideeën over de vorm en de plaats van een mo-
het neerschieten van een
nument voor Pollatz.
Duitse officier. De boekenschat en documenten
Isobel Wijnberg, mei 2013
van Frank verborg Manfred in zijn huis en gaf die
Bronnen: gesprekken met Anja Hollaender
na de oorlog aan de zus-
en Jaap Vogel.
ter van Frank terug.
De foto’s van het gezin Pollatz zijn in bezit van de familie Hollaender.
Zonder de hulp van politiemensen en steun van het verzet was al dit gevaarlijke werk onmogelijk. Toch werd op 14 mei 1943 een Duitse inval gedaan op het Wester-
V.l.n.r. Inge, Manfred, Marianne en Rose (1954)
houtpark. Manfred en twee baby’s werden meegenomen naar het hoofdbureau van de SD
Manfred was tot zijn dood in 1964 actief in de
in Amsterdam. De baby’s konden Inge en Rose
Quaker Gemeenschap voor vrede en tegen
samen met verzetsmensen redden, Manfred
discriminatie. ’De drie Duitse dametjes’ bleven
Plaquette voor Pollatz
werd veroordeeld vanwege hulpverlening aan
in het ouderlijk huis wonen met een menagerie
De Wijkraad ondersteunt het initiatief om
joden. Anderhalf jaar zat hij gevangen in de
honden, katten en konijnen. Geen van hen
aan de gevel van Westerhoutpark 16 een
concentratiekampen Vught en Dachau. Zijn
trouwde of had een baan, behalve Inge, die in
eenvoudige plaquette te plaatsen, waarin
zoon Karl-Heinz, die medicijnen studeerde en
een wolwinkel werkte.
aandacht besteed wordt aan de functie van
dienstweigerde, was tot alles bereid om zijn
In 1986 overleden Rose en Marianne een half
het huis in de oorlogsjaren. De Wijkraad
vader te redden. Hij zocht contact met Rauter,
jaar na elkaar. Inge overleefde haar zusters nog
stelt zijn rekening open voor giften. Mocht
de hoogste vertegenwoordiger van de SS in
tien jaar. Nu verraadt niets aan het huis welke
het initiatief niet lukken, dan krijgt u uw gift
Nederland. Die stelde een kwaadaardige ruil
drama’s zich daar hebben afgespeeld.
uiteraard terug. Uw bijdrage is welkom op
voor: de vader zou vrij komen wanneer de
rekening 48.14.16.862 van de Wijkraad
zoon naar het oostfront zou gaan. Manfred
Chris Hollaender en Heinz Peter Basch, twee
Koninginnebuurt. Graag onder vermelding
werd 6 oktober 1944 vrijgelaten, maar Karl-
voormalige pupillen, kwamen beiden als tien-
van ’Gift Pollatz’. Bij voorbaat dank.
Heinz keerde nooit terug.
jarig jongetje naar het Instituut Pollatz en bleven er wonen tot de bevrijding. Ondanks hun heimwee en de voortdurende dreiging in de
10
Auke Douma, penningmeester
Berichten van de gemeente
de Raamsingel, Van Eedenstraat, Lorenzplein en Tempeliersstraat / Koninginneweg / Eerste Emmastraat bijgekomen. Ook staan de verkeerslichten op de Emmabrug
Wijkgesprek
In het overleg werd afgesproken dat er in het
Op 29 mei hebben Wijkraadsleden Joop Roo-
voorjaar van 2014 weer een ’Wijkschouw’
Eedenstraat voor vernieuwing in de planning,
zeboom en Casper van Boltaringen in het
wordt gehouden, waarin leden van de Wijk-
waarschijnlijk in relatie met de geplande ver-
en op het kruispunt Tempeliersstraat / Van
kader van het regulier overleg met de ge-
raad samen met enkele ambtenaren het ach-
vanging van de riolering.
meente een gesprek gehad met de nieuwe
terstallig onderhoud in kaart brengen. U zult
Tenslotte zal de beschoeiing van de Leidse-
’Stadsdeelverbinder’ Ingrid Hamer. Zij is Anouk
hierover van tevoren nog in de Willemien geïn-
vaart langs de Noorder Emmakade en de
Stilma opgevolgd. Bij het gesprek was ook Lex
formeerd worden.
Raamsingel langs het Tuinlaantje worden ver-
Wijnbeek aanwezig, sr-beheerder Wijkzaken.
nieuwd.
In dit overleg passeren vooral uitvoerende
Geplande werken in uitvoering
zaken, zoals het onderhoud aan de Openbare
Al weer enige tijd geleden werd in deze rubriek
Ruimte. Door de Wijkraadsleden werd aange-
gemeld, dat de gemeente vrijwel alle werken
kaart dat de openbare ruimte - straten, plant-
in de stad had stilgelegd als gevolg van geld-
soenen, straatmeubilair - aan het verslonzen is.
tekort en in gevolg daarop de wens tot herpri-
Er is duidelijk sprake van achterstallig onder-
oritering. Het heeft even geduurd, maar de
houd en zij vroegen zich af of dit te maken had
nieuwe uitvoeringslijst is bekend. Hieronder
met het feit dat de gemeente geen geld meer
zetten we op een rij wat er de komende jaren
heeft. Dat was niet het geval, werd hen verze-
voor onze buurt in de planning zit.
kerd, maar er moest wel ’gerichter’ worden
Allereerst: de al voorbereide projecten herin-
Auke Douma
Onderhoud of stoplappen? In het kader van bezuinigen meent de ge-
omgegaan met de beschikbare middelen. In de
richting Julianastraat / Koninginneweg / 2e
praktijk betekent dit dat er pas iets wordt ge-
Emmastraat en Floraplein / Hazepaterslaan /
meente Haarlem het onderhoud van de pu-
daan aan een gat in de weg of iets dergelijks
Florapark gaan door. Maar ze zitten pas voor
blieke ruimten op een lager niveau te kunnen
als er een gevaarlijke situatie is ontstaan. Dat
2015-2016 in de planning.
zetten. De gemeente hanteert daarbij een zgn.
betekent dat er met heel veel meldingen dus
Als extra wordt in de jaren tot 2017 de voor-
veiligheidsniveau. Dat wil zeggen dat er pas
niets wordt gedaan.
bereiding gestart voor rioleringsprojecten op
onderhoud wordt uitgevoerd als een situatie gevaarzettend wordt. De Wijkraad is van mening dat dit een penny-wise-pound-foolish beleid is maar kan daar verder niets tegen doen. In het wijkoverleg is afgesproken dat wij de bewoners van de Koninginnebuurt achterstallig onderhoud zullen melden. Elk voorjaar zal de Wijkraad samen met de betrokken ambtenaren een schouw van de buurt houden en op basis daarvan een onderhoudsprogramma afspreken. Wilt u tussentijds gebreken en/of achterstallig onderhoud laten opknappen laat u ons dat dan weten. Let wel dat behoeft niet alleen als het gevaarlijk is. Het mag ook als verder uitstel van onderhoud grote schade aan de publieke ruimte zal betekenen. Als voorbeeld noemen wij het ijzeren hekje rond het Wilhelminapark dat dringend toe is aan onderhoud omdat het anders verloren zal gaan. Wilt u iets melden? Laat het ons weten. Mail naar: aukedouma @ gmail.com
11
Bouw Fonteinlaan stilgelegd
eigenaar alsnog de gelegenheid krijgt om een
Het is eindelijk een feit. Een vertegenwoordi-
nieuwe bouwvergunning aan te vragen op basis van de aangepaste plannen, en als duidelijk is dat die wordt verleend kan de bouw
vernietigd, ook was van het monumentale in-
doorgaan. Wordt dat een zware procedure?
ger van de gemeente heeft nu officieel gecon-
terieur van nummer 11 niets meer over. De
Welnee, het gaat toch maar om een paar
stateerd dat er bij de verbouwing van de
waslijst aan overtredingen was lang. Zo werd
kleine aanpassingen … dus een lichte proce-
Fonteinlaan 9-11 het een en ander is mis ge-
de achtergevel vier meter verder naar achteren
dure volstaat!
gaan. Zelfs zoveel, dat met onmiddellijke in-
geplaatst dan aangegeven. De fors uitgebreide
gang de bouw is stilgelegd. En daar moet je
kelder staat op de tekeningen als bedoeld voor
De Wijkraad heeft aan deze kwestie een nare
heel wat voor doen in Haarlem!
opslag, maar blijkt nu wellicht ook kelderap-
smaak in zijn mond overgehouden. Het beves-
partementen te bevatten, waarvan ik altijd heb
tigt ons opnieuw in onze mening dat de ge-
geleerd dat die door de Woningwet van 1902
meente in bouwaangelegenheden volstrekt
maakte bouwput droog te houden werd al snel
zijn verboden, enzovoort, enzovoort.
niet opgewassen is tegen de praktijken van
fors bemalen, want water stroomt snel in de
Maar de bouwer waste zijn handen in on-
sommige ontwikkelaars en pas optreedt als
zandige ondergrond ter plaatse. Maar omdat
schuld. Hij gebruikte slechts de tekeningen die
het spreekwoordelijke kalf verdronken is. Dat
er geen damwand was werd ook de omgeving
hem door de opdrachtgever waren verstrekt.
kan toch niet de praktijk worden in een wijk
leeggezogen. Funest, want er omheen staan
Maar vreemd. Die tekeningen waren heel an-
die door de minister van OCW belangrijk ge-
de huizen niet op palen. Het buurpand ging
ders dan de tekeningen die voor het aanvragen
noeg gevonden werd om in zijn geheel aan te
zakken en de gemeente schreef retourbema-
van de bouwvergunning waren gebruikt. Ze
wijzen als Beschermd Stadsgezicht? De ge-
ling voor (dat is water naast de bouwput te-
waren zelfs van een ander architectenbureau!
meente wordt geacht beschermend op te tre-
rugpompen om daarmee de wateronttrekking
Dat ging zelfs de gemeente te ver, en gaf op-
den, maar geeft in de praktijk de vrije jongens
te compenseren). Echter weinig zinvol als er
dracht om tegen de opdrachtgever een straf-
de volle ruimte.
geen damwand is...
klacht voor te bereiden.
Al eerder hebben wij de Willemien bericht over de bouw van een luxueus bejaardenhuis /zorghotel met 28 eenheden aan de Fonteinlaan 911 Fonteinlaan 11 (hoek Meesterlottelaan) is een gemeentelijk monument. In de verleende bouw- vergunning werd uitgegaan van enkele bescheiden aanpassingen om de gebouwen geschikt te maken voor het nieuwe doel. De grootste ingreep was het verwijderen van een ondergrondse bankkluis. Omdat het om een niet al te grote verbouwing ging werd door de gemeente een zogenaamde ’lichte’ vergunningsprocedure gevolgd, die normaal voor een dakkapel en een serre etc. wordt gebruikt. Daar ging het al fout, want omdat één van de twee panden een monument status heeft, had zonder meer de uitgebreide procedure gevolgd moeten worden. Niettemin werd door ons in eerste instantie positief hierover bericht, omdat het bejaardenhuis voor een heel specifieke doelgroep een prima oplossing zou zijn. Maar al snel veranderde dat. De hele achtergevel werd gesloopt, de keuken verdween, daarna werd de onderverdieping een gapende opening en tot slot verschenen er grote gaten in het dak. De voormalige bankkluis werd met grof geweld verwijderd, alhoewel in de vergunningverlening stond dat de sloop ’handmatig’ zou gebeuren. Maar dat is toch wat lastig met wanden van een meter dik gewapend beton en versterkt met pantserplaten. Om de ge-
Enfin, uiteindelijk kwam er na vele klachten
Wie nu denkt dat er ook opdracht gegeven
eindelijk iemand van de Haarlemse bouwin-
wordt om het monument in oude luister te
spectie kijken. Die schrok zich rot. Niet alleen
herstellen heeft echter verkeerd gedacht. De
was de achterzijde van de panden volkomen
sanctie van de gemeente bestaat er uit dat de
12 8
Auke Douma
Weer ander gebruik Vitae Vesper Een tijdje geleden is er in Haarlem veel gedoe geweest rond de vestiging van een zogenaamde Uni-locatie voor verslaafden. Er rezen zoveel bezwaren tegen elke genoemde vestigingsplaats, dat de gemeente uiteindelijk besloot om voorlopig alles bij het oude te laten. Klaarblijkelijk was dat voor de Brijderstichting (hulp aan verslaafden) erg onbevredigend. Zij zijn toch op zoek gegaan naar een andere locatie om daar een zogenaamd ACT-team te kunnen vestigen. Zo’n team verzorgt de behandeling van psychisch gestoorde verslaafden. Zij vonden het RIBW, dat tot 1 januari 2015 het gebouw van Vitae Vesper huurt van PréWonen, bereid om een gedeelte van dat gebouw aan hen door te verhuren voor de vestiging van het ACT-team Zuid-Kennemerland. En zo zitten we opeens aan de Wagenweg zonder enig overleg met een hulppost voor psychisch gestoorde verslaafden. Dat 90 procent van de (ex) verslaafden op locatie behandeld wordt is wellicht geruststellend, maar er is geen overleg geweest, geen kennisgeving vooraf of what so ever. Achteraf is de Wijkraad door dhr. Verhoeven, directeur van PréWonen, geïnformeerd over het nieuwe gebruik. In principe zal het gebouw op 1 januari 2015 leeg worden opgeleverd door het RIBW.
Maar gezien de jongste ontwikkelingen zegt dat wellicht niets over het feitelijke gebruik. De Wijkraad verwacht niet dat er in 2015 opeens een andere plek zijn waar het ACT-team heen kan. Ook zal er op dat moment gezien de huidige markt voor leegstaande gebouwen geen andere eigenaar of andere functie voor het gebouw zijn. Waarmee de kans groot is dat de zonder enig overleg ontstane situatie met Vitae Vesper erg lang kan gaan duren. Auke Douma
13
standelijke beperking. Hij weet het beste uit mensen naar boven te halen. Daarnaast zet hij zich in als vrijwilliger tijdens de avondvierdaagse en in de vakantieweken. Dolf laat weten dat hij best trots is op zijn lintje. ’Maar’ zegt hij erbij ’ik doe het werk bij De Baan natuurlijk niet alleen, maar met een grote groep enthousiaste vrijwilligers.’ Waarvan akte. De buurt kan trots zijn op zo’n fijne buurtgenoot. 30.6 was de (voorlopig) laatste voorstelling van Reinaert de Vos door ’Dolf’s’ Theater Klapstuk in De Baan. Voor wie het gemist heeft en deze acteurs en actrices aan het werk wil zien: 22 december 2013 staat dit stuk op de planken van de Toneelschuur. Mis het niet!
Een lintje voor buurtgenoot Dolf
De opbrengst komt ten goede aan het Glazen
Eind april is door burgemeester Bernt Schnei-
soonlijke ontwikkeling en de maatschappelijke
Namens De Willemien en alle bewoners van
ders een belangrijke buurtgenoot gedeco-
participatie van kinderen en volwassenen met
Koninginnebuurt (neem ik aan):
reerd. Adolphus Hermanus Maria Wiersum,
een verstandelijke beperking. Dit doet De Baan
Van harte gefeliciteerd !
Huis (3FM Serious Request).
beter bekend als Dolf, mag zich nu lid van de
via tal van activiteiten op het gebied van vrij-
Orde van Oranje-Nassau noemen. En zeer ter-
etijdsbesteding, sport en vakantie. Dolf Wier-
rechte onderscheiding. Dolf Wiersum zet zich
sum is naast beheerder van De Baan ook
al meer dan dertig jaar in voor Stichting De
regisseur van Theatergroep Klapstuk, dat be-
Baan. Deze organisatie richt zich op de per-
staat uit een grote groep mensen met een ver-
Stijlvolle en kleurrijke schoenen voor meisjes en vrouwen
Fysiotherapie Algra De Jong Gallandat Huet
Girls love shoes!xx
Tel: 531 37 99
Gedempte Oude Gracht 116 Haarlem 023-5426880 Openingstijden: woensdag t/m vrijdag van 10.00 – 17.30, zaterdag van 10.00-17.00
Voor alle behandelingsmogelijkheden zie www.fysiotherapie-centrum.nl
Nu ook online te bestellen: www.mysweetshoe.nl
14
Verkeerstellingen Schouwtjeslaan en Uit den Boschstraat
De getallen tussen haakjes van de gemeten waarden in de Lange Schouwtjeslaan, zijn de uitkomsten van het gehouden onderzoek in februari 2010. In de andere twee straten zijn toen geen metingen verricht. De vergelijking tussen de huidige en de vroegere situatie is dus beperkt.
Velen onder ons zullen zich herinneren, dat er
door trillingen. Deze trillingen werden veroor-
Verder valt bij de verkregen gegevens van de
eind november vorig jaar door de gemeente
zaakt door het passerende verkeer, in combi-
laatste telling op, dat er in de tweede helft van
meetkabels in onze straten werden gelegd.
natie met een slappe bodemgesteldheid en
week 49 veel minder auto’s reden dan de
Navraag bij de gemeente naar het ’waarom’
oneffenheden in het toenmalige wegdek. Ver-
overeenkomstige dagen van week 48. Een ver-
van deze kabels, leverde ons als antwoord op,
keersdrempels zullen een zelfde effect hebben.
klaring hiervoor is het plotseling optredende
dat men wilde onderzoeken, of de in 2011 uit-
Er werden in november 2012 op drie plaatsen
winterweer en de gladde besneeuwde straten,
gevoerde herprofilering van onze straten een
meetkabels gelegd, te weten:
vlak na Sinterklaas. Voor de Lange Schouwtjes-
gewijzigd verkeersbeeld oplevert ten opzichte
- In de Schouwtjeslaan (korte Schouwtjeslaan)
laan geldt dit in het bijzonder voor vrijdag 7 en
van de vroegere situatie. Het doel van de her-
ter hoogte van huisnummer 17
zaterdag 8 december. Er rijden op deze vrijdag
inrichting was het creëren van een zogenaamd
- In de Schouwtjeslaan (lange Schouwtjeslaan)
bijna 800 auto’s minder in oostelijke richting,
30 km gebied met veilige rijstroken voor fiet-
ter hoogte van huisnummer 39
dan op de vrijdag een week eerder. Voor de za-
sers en een rijstrook voor auto’s. Door het
- In het midden van de Uit den Boschstraat.
terdag is er een verschil van 300 auto’s. Smeer je deze verschillen uit over de hele week, dan
creëren van een smallere rijstrook voor auto’s (een optische versmalling van de weg) zou de
Gemeten werd het aantal passerende auto’s en
betekent dit dat het werkdag gemiddelde met
snelheid van de auto’s verminderen, zo was de
de snelheden per uur van 85% van deze au-
160 auto’s toe neemt en het weekenddag ge-
verwachting. Andere snelheid remmende maat-
to’s. De periode waarin gemeten werd, was de
middelde met 150. Voor het verkeer in weste-
regelen, zoals verkeersdrempels, waren niet
week van 26 november t/m 2 december en de
lijke richting gelden ongeveer dezelfde ver-
mogelijk. Een in 2009 door de werkgroep
week van 3 december t/m 9 december. (De
schillen.
Schouwtjeslaan - Uit den Boschstraat gehou-
weken 48 en 49). De onderstaande tabel geeft
den enquête, leverde op dat 52% van de hui-
de gemeten aantallen auto’s en de gemeten
Concluderend:
zen in onze straten last had van scheurvorming
snelheden weer .
- De meting van november jl. geeft een vertekend beeld. Dit wordt veroorzaakt door sneeuw en optredende gladheid in de tweede
aantal auto’s op aantal auto’s op werkdagen, weekend dagen, gemiddeld gemiddeld
gem. snelheid km/uur
helft van week 49, waardoor er veel minder
korte Schouwtjeslaan richting west
2550
1810
41,4
dagen gebruikelijk is. Bij betere weersomstan-
korte Schouwtjeslaan richting oost
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
digheden in deze week zou de telling resulta-
lange Schouwtjeslaan richting west
3397 (3500)
2406 (2400)
47.6
kwamen van die van week 48. En dan zou blij-
(ca. 40)
ken dat erin de huidige situatie minstens even
verkeer door onze straten reed, dan op deze
ten hebben opgeleverd die dichter in de buurt
lange Schouwtjeslaan richting oost
2586 (2800)
1795 (1900)
46,3
veel (en mogelijk iets meer)auto’s rijden als in
(ca. 40)
2010, voordat de herprofilering plaats vond. Schouwtjeslaan bedroeg voordat de herprofi-
- De gemiddelde gereden snelheid in de lange Uit den Boschstraat richting noordwest
995
660
39,2
Uit den Boschstraat richting zuidoost
2612
1790
39,2
lering plaats vond, volgens opgave van de gemeente ca. 40 km /uur. Deze bedraagt nu ongeveer 7 km meer. - De herprofilering heeft dus geen invloed op de verkeersintensiteit en een negatieve invloed op de gemiddelde snelheden. Wel is de verkeerssituatie overzichtelijker geworden (rijdt men daarom harder?) Wat goed werkt en de verkeersveiligheid verbetert, is de driehoek van haaientanden op de kruising Schouwtjeslaan met de Uit den Boschstraat. Namens de werkgroep Schouwtjeslaan Uit den Boschstraat, Frits Straesser
15
D E
V O O R Z I T T E R
of de sterke arm der wet dwong ze de woning te verlaten. De vrees voor escalatie als met de rellen in 1980 bleek - zo kort voor Kroningsdag 2013 - ongegrond. Het is bekend dat onze buurt een continue instroom van Amsterdam-
De Willemien is de wijkkrant voor de Koninginnebuurt. De krant verschijnt onder verantwoordelijkheid van de Wijkraad Koninginnebuurt en wordt samengesteld door een onafhankelijke redactie. Voor artikelen van de Wijkraad draagt de redactie geen verantwoordelijkheid.
mers heeft. Vanuit dat bolwerk moeten ook vele ex-krakers bij ons onderdak hebben gevonden. Zelf kom ik daar ook vandaan en ik kan me nog het smakelijke biertje herinneren dat we na een geslaagde actie dronken in kra-
Circle of life
kerscafé De Vergulde Koevoet. Nu is die praktijk bij wet verboden. En dit huis kreeg geen in vrolijke kleuren geverfde voordeur of posters en Palestijnse omslagdoeken
Hoog boven onze buurt cirkelen nog onbe-
als gordijnen voor de ramen. Neen, keurige
dreigd de meeuwen met hun angstaanjagend
houten platen sieren nu de kozijnen. Al zijn
gekrijs. Als een soort drone storten ze zich op
deze nog zo stemmig bevestigd, dit verlaagt
iedere korst brood. En op ieder die zich te dicht
de kwaliteit van onze woonomgeving. Eigenlijk
bij hun kroost bevindt. Daar kon zelfs de Wijk-
zou er een Amber Alert voor moeten uitgaan,
raad geen verandering in aanbrengen. Velen
omdat het beschermd stadsgezicht in gevaar is
kwamen op de Jaarvergadering af om het ver-
gebracht. Wie op vakantie door onder de crisis
lossende antwoord te horen op de vraag:
gebukt gaande steden in Zuid-Europa wandelt
’Wijkt de meeuw?’ Neen, de meeuw wijkt niet,
ziet in straten met fraaie huizen als de onze
en neemt eerder de wijk over. Den Haag geeft
meer dan eens panden ertussen die langzaam
geen vergunning. Dus vallen hier geen eieren
verkrotten. Natuurlijk biedt dat op zich weer
te rapen, schudden of klutsen. En dus kunnen
ruimte voor dier- en plantsoorten om zich te
we een nieuwe generatie schreeuwers tege-
vestigen. Maar om steeds weer op ontheffin-
moetzien. Na zevenblad, bamboe, halsband-
gen te wachten om het pand bewoonbaar te
parkieten en slakken, zijn dit de silent invaders
kunnen maken lijkt me geen natuurlijk proces.
die ineens uitgroeien tot een probleem- soort.
Ik feliciteer alle geslaagden en wens u een
Zijn bewoners nu extra alert op nieuwe indrin-
goede overzomering.
gers? Het lijkt erop. Want laatst probeerde een groepje krakers een pand in de Koninginneweg
Oplage : 1.600
COLOFON
V A N
Redactie: Auke Douma tel. 5321441 Paul Lips tel. 06-17797049 Jaat Nederhorst tel. 5322417 Annemieke Windt tel.06-21438190 Jacques Overtoom (vormgeving) Redactieadres: Stolbergstraat 2, 2012 EP Haarlem E-mail: aukedouma @ gmail.com Bestuur Wijkraad: Voorzitter: Ruthger Smit tel. 5317106 Penningmeester / waarnemend secretaris: Auke Douma tel. 5321441 Wijkraadadres: Olieslagerslaan 16, Haarlem Secretariaat:
[email protected] Leden: Casper van Boltaringen tel. 5294979 Sonja Kagie tel. 8442077 Joop Roozeboom tel. 5321984 Henk Sloos tel. 5310282 Anneke Volbeda tel. 5516707 Henny de Vos tel. 5322492 Wijkraadvergaderingen: woensdag 11 september: woensdag 9 oktober woensdag 13 november Gebouw Stichting De Baan Nauwe Geldelozepad 17 Aanvang 20.00 uur.
Ruthger Smit
in te nemen. Het stond sinds kort leeg en in de verkoop. De onverlaten waren amper binnen
Kijk ook eens op onze website:
U bent van harte welkom!
www.bakkerrijkenberg.nl
MEER WETEN?
BEZOEK ONZE WEBSITE: WWW.KONINGINNEBUURT.NL
Emmaplein 34 t.o. Kathedraal St. Bavo 2014 VA Haarlem Tel. 023 5325426
16
De volgende Willemien verschijnt begin oktober. Kopij is welkom tot 15 sept.
