Erkenningsnummer: P 806 142 P.B. 3190 Boortmeerbeek driemaandelijks tijdschrift De V Geslachten van Hoegaarden (1741)
België-Belgique 2.2609
Édition trimestrielle Les V Lignages de Hoegaarden (1741)
FAMILIESCHOON Anno LIV nr 44(NR) 2/2013 driemaandelijks juni, juli, augustus 2013 Afgiftekantoor 3190 Boortmeerbeek
Inhoud Art. 166 Dokter Justin Van Nerum (1816-1876) x Albertine Pruvost (1823-1889) (M. Dodion, W. Pedjko en Werner Peene) Art. 167 48ste Congres Familiekunde Vlaanderen te Dilbeek van zaterdag 4 mei 2013 Art. 168 Sweerts – Bost in 1761: opmeting door landmeter Charlot van Jodoigne (M. Dodion en Wasily Pedjko) Art. 169 Pastoor-deken Hubert Sweerts en zijn onderpastoor zijn wel degelijk veroordeeld tot deportatie door het Franse bewind in 1798, lot dat ook familielid pastoor Pierre Lowet onderging (M. Dodion en Wasily Pedjko) De kerk van Hoegaarden in Dimanche (02.06.2013)
Bestuursvergadering in ’t Kapittelhuis-Tuinen van Hoegaarden Zaterdag 06 juli 2013 om14h Prochaine réunion à Hoegaarden Kapittelhuis-Tuinen van Hoegaarden 06 juillet 2013 à 14h
Regentiedag zaterdag 12 oktober 2013 Journée de la Régence samedi le 12 octobre 2013 Hoegaarden 11u-17u Ver. Uitg. M. Dodion, Lelielaan 34, 3190 Boortmeerb
Ereraad —Conseil d’honneur Z.E.H. Henri Peeters (+), Pastoor en Landdeken van het Concilie van Hoegaarden Mr. J.M. Lowet-Oury (+), Président d’honneur et Administrateur délégué ‘Raffinerie et Sucrerie de Grand-Pont’ Dhr. L. Borremans (+), Ere-Ambassadeur van Z.M. de Koning der Belgen Dhr. G. Puttevils(+) Ere-Ambasadeur van Z.M. de Koning der Belgen Dhr. Baron Charles Roberti de Winghe (+), Ere-Notaris Z.E.H. J. Vandervelpen, oud-deken van de gewezen dekenij Hoegaarden Beschermraad—Comité de patronage College van Burgemeester en Schepenen van Hoegaarden Museum ‘t Nieuwhuys vzw Hoegaarden
Redactie—Rédaction Maurice Dodion – Lelielaan 34 – 3191 Hever – Tel. (015) 61 43 24 Wasily Pedjko Confrérie der V Geslachten — Confrérie des V Lignages Stichting — Fondation 09-12-1741
Rechthebbende Geslachten — Lignages ayants-droit Servais Sweerts x Angeline Sweerts (De Zwarte Merel / Le Merle Noir) 1768 Henri Hoebancx x Anne Sweerts (Het Zilveren Zwaard / Le Glaive d’Argent) 1772 Hubert Sweerts x Barbe Van Osmael (Het Groene Klaverblad / Le Trefle Vert) 1776 Charles Van Nerum x Barbe Sweerts (De Gulden Lelie / Le Lys d’Or) 1778 Henri Struys x Elisabeth Sweerts (De ZilvereStruisvogel/L’Autruched’Argent1780) De vergaderingen gaan door in ‘Het Kapittelhuys’, Houtmarkt, te Hoegaarden Salle de réunion de la confrérie: Kapittelhuys, Houtmarkt, Hoegaarden Lidmaatschap/ côtisation annuelle (12,5 euro/jaar) : 330-0544900-08 IBAN: BE63330054490008 Bic code: BBRUBEBB Ruilabonnementen/échanges M. Dodion, Lelielaan 34, 3191 Hever Website: www.heemkring-hoegaarden.be E-mail:
[email protected] HET LIDMAATSCHAP GEEFT RECHT OP GENEALOGISCHE EN HERALDISCHE HULP, VIERMAAL PER JAAR ‘FAMILIESCHOON’ EN RECHT OP DEELNAME AAN DE JAARLIJKSE ‘REGENTIEDAG’ 12,5 EURO/AN ENTR’AIDE GENEALOGIQUE ET HERALDIQUE POUR LES MEMBRES, 4X ‘LA REVUE FAMILIESCHOON ET INVITATION A LA ‘JOURNEE DE LA REGENCE’
Vergeet AUB niet het lidgeld te betalen voor 2013 en moedig ook kinderen en kleinkinderen aan lid te worden Versez SVP la côtisation de 12,5 euro pour l’année 2013 et invitez vos enfants et petit-enfants de faire le même
952 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Art 166
Dokter Justin Van Nerum (1816-1876) x Albertine Pruvost (1823-1889) (V/17)1 (M. Dodion, W. Pedjko en Werner Peene)
Het vijfde kind van dit echtpaar, geboren op 5 oktober 1816 (akte 35) wordt boven de doopvont gehouden door de vorige doopheffers J.B. Van Autgaerden en Catherine Dumont. Na zijn humaniora te Tienen in 1834 beëindigd te hebben vertrekt Justin naar het Klein Seminarie te Mechelen om priester te worden, naar de wens van zijn vader. Na zes maanden houdt hij het daar voor bekeken en hij begint te studeren aan de Leuvense universiteit. Vanaf 1837 geniet hij van de studiebeurs Peeters, toen 208 frank per jaar. In september 1843 wordt hij na lang aarzelen kandidaat in de geneeskunde. In april van het volgende jaar slaagt hij met onderscheiding in het doktersexamen en in september is hij ook dokter in de heelkunde. Tijdens de winter van 1844/45 werkt hij te Hoegaarden met zijn broer Jean Baptist. Een brief van Petrus Maryssael, schoonvader van Jean Baptist, nodigt Justin te Leffinge uit waar er door de verhuis van Dr Janssens geen geneesheer meer is. Justinus opent er op 17 juli 1845 zijn eigen dokterspraktijk. Justinus gaat tijdelijk in pension bij het gezin Hermans-Maryssael, oom en tante van Anne Maryssael. Hij trouwt te Leffinge op 17 november 1847 met Albertine Pruvost. Het schitterende trouwfeest werd bijgewoond door zijn moeder Albertine, zijn broers Charles en Eugeen, zijn kozijn Alexander Dumont, Judocus Van Nerum uit Wever en brouwer Louis Stapel van Hoegaarden. Dokter Jean Baptist kon wegens te veel patiënten niet aanwezig zijn. In het bevolkingsboek van 1846 vinden de volgende vermelding: Van Nerum Justin x Pruvost Albertine Blad 16: Dorpsstraat 16: Komt in 1845 toe in Leffinge uit Hougaerde Dienstpersoneel: - Mestiaen Anna Theresia ° Eernegem 1788, weduwe van ??. Vertrekt naar Eernegem 01-05-18492. - Bruynooghe Sophia, ° 1821 Kortemark. Komt van Snaaskerke 01-03-1850. Gehuwd te Leffinge 30-05-1851 met Van Dorselaere Charles Joseph °Leffinge 1603-1817.3 - Delrue Rosalie °Westkerke 08-03-1828. Komt van Gistel 01-05-1851, en gaat naar Oostende 10-10-1852. - Verstraete Susanne Françoise °Leffinge 05-08-1830. Van oktober 1852 tot half december 1854. Gehuwd te Leffinge 14-12-1854 met Engelbert Dupon (°Leffinge22-09-1827, +Leffinge 20-04-1856). Twee kinderen worden uit hun huwelijk geboren te Leffinge: 1° Theodoor (°26-08-1848, +18-02-1849) 2° Emiel (°13-05-1851), die zal huwen met Elise Van Middelen en de ouders waren van Maria Van Nerum
Dodion Maurice, ‘t Neerhembloet getrouwe, delen 1 en 2, uitgave van de Confrérie der V Geslachten, ’t Nieuwhuys, Hoegaarden, 2005, voor dokter Van Nerum Justin en nakomelingen 2 Anna Theresia werd geboren als Missiaen te Eernegem op 16-02-1789 en huwde te Eernegem op 04-05-1813 met Philippus Jacobus Luca ° Gistel 22-11-1786, + Gistel 27-12-1819. 3 Bruynooghe Sophia werd te Kortemark geboren op 15-11-1822. 1
953 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Pruvost Het tweede kind van Joseph Fr. Pruvost en Joanne Clara Rozee. Zij was de zuster van Josephus Fr., Desiderius, Carolus Ludovicus, Henricus Fr., en een kindje dat in 1830 overleed. De familie Pruvost (Prevost, Prenvost) was afkomstig uit Frankrijk (Pas de Calais). Haar overgrootvader was buitensluismeester en bestuurslid van de watering in ’t KamerlingAmbacht (omvatte een achttal gemeenten, afgeschaft bij de komst der Fransen) Parenteel van Antonius Franciscus PRUVOST I.1
Antonius Franciscus PRUVOST, geboren voor 1716 te Ames. Gehuwd op 20-09-1733 te Bourecq met Adriana Francisca BAILLEUL, 21 jaar oud, geboren op 14-04-1712 te Bourecq, dochter van Antoine BAILLEUL en Marie Antoinette VIROU. Uit dit huwelijk: 1. Petrus Franciscus PRUVOST (zie II.1). 2. Henricus Josephus PRUVOST, geboren op 14-01-1751 te Bourecq, overleden op 16-09-1830 te Oostende op 79-jarige leeftijd, begraven te Leffinge. 3. Augustin Joseph PRUVOST, geboren op 21-04-1756 te Bourecq.
II.1
Petrus Franciscus PRUVOST, geboren op 18-12-1738 te Bourecq, overleden op 05-07-1819 te Leffinge op 80-jarige leeftijd. Gehuwd met Maria Albertina DELFORGE, geboren ca 1746 te Montignies sur Sambre, overleden op 21-02-1812 te Leffinge, dochter van Joannes Josephus DELFORGE en Ernestine BRACHOT. Uit dit huwelijk: 1. Petrus Joannes PRUVOST, geboren op 20-11-1775 te Stene, overleden op 18-10-1806 te Leffinge op 30-jarige leeftijd. 2. Josephus Franciscus PRUVOST (zie III.2). 3. Jeanne Silvia PRUVOST (zie III.5). 4. Maria Theresia PRUVOST, geboren op 28-11-1787 te Oostende. Gehuwd op 22-jarige leeftijd op 20-06-1810 te Leffinge, gehuwd voor de kerk op 26-06-1810 te Leffinge met Joannes Baptist Louis FERRE, 29 jaar oud, geboren op 04-02-1781 te St.Winoksbergen, zoon van Josephus FERRE en Marie Louise Josephe LENOIR.
III.2
Josephus Franciscus PRUVOST, geboren op 19-04-1784 te Stene, overleden op 06-12-1830 te Leffinge op 46-jarige leeftijd. Gehuwd op 46-jarige leeftijd op 29-09-1830 te Leffinge, gehuwd voor de kerk op 18-10-1830 te Leffinge met Jeanne Claire ROZEE, 35 jaar oud, geboren op 07-11-1794 te Leffinge, overleden op 21-05-1879 te Leffinge op 84-jarige leeftijd, dochter van Carolus Petrus ROSEE en Rosalia Angela VANDEPUTTE. Uit dit huwelijk: 1. Josephus Franciscus PRUVOST, geboren op 19-11-1820 te Leffinge, overleden op 05-06-1872 te Snaaskerke op 51-jarige leeftijd. 954
Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
2.
3.
4. 5.
6.
III.5
Gehuwd op 13-09-1811 te Snaaskerke met Susanna Francisca VERMANDER, geboren op 13-09-1811 te Leffinge, dochter van Joseph Franciscus VERMANDER en Therese Francisca MISSUWE. Albertina Joanna PRUVOST, geboren op 16-02-1823 te Leffinge, overleden op 15-10-1889 te Leffinge op 66-jarige leeftijd. Gehuwd op 24-jarige leeftijd op 17-11-1847 te Leffinge, gehuwd voor de kerk op 23-11-1847 te Leffinge met Justinus VANNERUM, 31 jaar oud, doctor in de genees-,heel- en verloskunde, geboren op 05-10-1816 te Hoegaarden, overleden op 08-01-1876 te Leffinge op 59-jarige leeftijd, zoon van Joannes Baptist VANNERUM en Albertina DUMONT. Desiré PRUVOST, geboren op 08-04-1825 te Leffinge, overleden op 17-12-1915 te Leffinge op 90-jarige leeftijd. Gehuwd (1) op 28-jarige leeftijd op 11-02-1854 te Leffinge, gehuwd voor de kerk op 14-02-1854 te Leffinge met Rosa Sophie BOEDT, 27 jaar oud, geboren op 23-11-1826 te Slijpe, overleden op 22-01-1857 te Leffinge op 30-jarige leeftijd, dochter van Henricus Josephus BOEDT, brouwer, en Marie Therese LEROYE. Gehuwd (2) op 32-jarige leeftijd op 17-07-1857 te Leffinge, gehuwd voor de kerk op 21-07-1857 te Leffinge met Justine Rosalia DEKYNDT, 23 jaar oud, geboren op 30-04-1834 te Leffinge, overleden op 18-08-1903 te Leffinge op 69-jarige leeftijd, dochter van Philippe Jacques DEKYNDT en Rose Sophie BOEDT. Carolus Ludovicus PRUVOST, geboren op 24-09-1826 te Leffinge, overleden op 12-10-1826 te Leffinge, 18 dagen oud. Carolus Ludovicus PRUVOST, geboren op 01-03-1828 te Leffinge, overleden op 23-10-1902 te Leffinge op 74-jarige leeftijd. Gehuwd op 35-jarige leeftijd op 30-01-1864 te Slijpe met Philomena Sophia VANSIELEGHEM, 19 jaar oud, geboren op 01-01-1845 te Slijpe, overleden op 17-09-1877 te Leffinge op 32-jarige leeftijd, dochter van Joannes Franciscus VANSIELEGHEM, burgemeester, en Susanna Victoria SANDERS. Henricus Josephus PRUVOST, geboren op 06-01-1831 te Leffinge, overleden op 06-08-1914 te Schore op 83-jarige leeftijd. Gehuwd (1) op 22-jarige leeftijd op 26-01-1853 te Stene met Emilia Sophia KESTELOOT, geboren ca 1834 te Stene, overleden op 23-11-1870 te Schore, dochter van Petrus KESTELOOT en Rosa Godelieve PASSCHYN. Gehuwd (2) op 40-jarige leeftijd op 01-02-1871 te Beerst met Ludovica WAEYAERT, 39 jaar oud, geboren op 27-02-1831 te Beerst, dochter van Carolus Ludovicus WAEYAERT en Sophia Coleta VENMANS.
Jeanne Silvia PRUVOST, geboren op 04-05-1785 te Stene, overleden op 19-05-1805 te Nieuwmunster op 20-jarige leeftijd. Gehuwd op 21-jarige leeftijd op 28-04-1807 te Leffinge, gehuwd voor de kerk op 28-04-1807 te Leffinge met Joseph Jacobus VERCRUYCE, 35 jaar oud, geboren op 28-02-1772 te Klemskerke, zoon van Jacobus VERCRUYCE en Isabella Clara MEYERS. Uit dit huwelijk: 1. Rosalia Francisca VERCRUYSSE, geboren op 15-08-1820 te Nieuwmunster, overleden op 14-11-1908 te Leffinge op 88-jarige leeftijd. 955
Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
2.
Gehuwd op 22-jarige leeftijd op 26-07-1843 te Stalhille met Henricus Josephus FAICT, 38 jaar oud, brouwer, geboren op 05-07-1805 te Leffinge, overleden op 26-04-1851 te Leffinge op 45-jarige leeftijd, zoon van Henricus Josephus FAICT, brouwer, en Marie Anne Charlotte HELLYNCK. Josephus VERCRUYCE, geboren op 26-07-1823 te Nieuwmunster, overleden op 15-01-1883 te Leffinge op 59-jarige leeftijd.
Na hun huwelijk woont het koppel in de Dorpsstraat (nr 65). In 1848 heeft Albertine 17.000 frank als haar deel uit de erfenis van vader en Justin had 15.000 frank eigen kapitaal. Zij besluiten een eigen woonst te bouwen naar het voorbeeld van dokter en broer
956 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Justin en Albertine met zoon
Justin Van Nerum met patiënt Justine Demol op volgende pagina
957 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Jean Baptist. De bouwgrond wordt in 1849 gekocht op de Vaartdijk te Leffinge over de brug, langs het kanaal Nieuwpoort-Plasschendale. Eind 1851 zijn de bouwplannen klaar. De onderneming zal 35.000 frank kosten, maar Justin wil maar 10 à 12.000 frank besteden. In mei daaropvolgend wordt een nieuw plan goedgekeurd dat uitkomt op 14.000 frank en de eerste steenlegging gebeurt op 28 juni 1852. Justin ging de stenen te Boom bestellen en het hout kwam uit Meldert 4. In juli 1852 waren de keldergewelven afgewerkt. Er waren al 100.000 stenen verwerkt en er werden er 300.000 bijbesteld. In december betrekt het gezin de nieuwe woonst die eerder op een klein kasteel geleek.
Voorzien van een belvédère, prachtige salons, een verhoogde trap en de nodige ruimte voor paard en tilbury was het geheel omringd door een goed verzorgde tuin en afgesloten met muur en hekken. De kostprijs was dan ook opgelopen tot 25.000 frank. Bij de Leffingse bevolking blijft de legende voortleven dat Justin Van Nerum de goudstukken in de muren heeft ingemetseld. Het was echter in de symbolische betekenis dat hij heel wat geld heeft gebruikt om dit huis te bouwen.
4
Bedoeld is de gemeente Meldert in Brabant, sinds de fusie van 1976 toegevoegd aan Hoegaarden
958 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Voor het koetshuis samen met hun personeel In het bevolkingsboek van 1860 vinden de volgende vermelding: Van Nerum Justin x Pruvost Albertine. Te Leffinge sinds 26-10-1845 (Dorp 17) Blad 272: sectie C nr 7 Nieuw herenhuis gebouwd in 1857 en betrokken in september 1857 Zoon Emile zie later blad 250. Inwonend moeder en schoonmoeder: Roze Joanna Clara (van blad 244 naar blad 250-mei 1860), naar hier mei 1862. Wwe Joseph François Pruvost en Joseph Jacob Van Middelem (zie blad 244) Dienstpersoneel: - Rozee Josephus Franciscus °Leffinge 30-07-1839, + Oostende na 1920. Soldaat bij de “carabiniers”. Naar Nieuwpoort 1862, naar Rijsel 13-11-1866, naar Duinkerke 07-111868. Gehuwd te Leffinge 20-11-1869 met David Anna Theresia °Leffinge17-01-1845, +Sinaai 1918 (slachtoffer WOI). - Lava Francisca Victoria °Leffinge 26-08-1818. Naar Oostende 31-03-1859 (staat ook pro memorie ingeschreven bij haar vader op blad 83). - Baeckelandt Anna Theresia °Leffinge 04-02-1831. Naar blad 338. - Goes Innocent Leopold, °Moere. Naar Stene, Blauwkasteel 01-05-1857. - Van de Putte Carel Louis, °Leke 02-08-0832. Eerst nog als bakkersgast naar Veurne (01010-1850) en naar Brugge (23-11-1856). Naar Oostende 24-06-1862. Vrijwilliger soldaat bij expeditieleger naar Mexico, ingescheept 15-12-1864. + Zevekote (gesticht) 04-031928. Hij was dienstbode bij Dr. Van Nerum van begin 1857 tot midden 1862. - Van Honsebrouck Willem Frederic °Gistel 29-11-1829. Van blad 90 (25-09-1860)
959 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
-
Casteleyn Sophie °St. Pieterskapelle 01-03-1852. Van Gistel 20-08-1869. Sanders Désiré °Roksem 12-07-1848. Van en terug naar Westkerke 22-12-1869 en 03-031870. De Clerc Francis °Wilskerke 1851. Van St.Pieterskapelle april 1870.
-
De Fever Rosalie, °Leke 1846. Van leke 12-07-1871.
Huisknecht, meid, stalknecht en tuinier waren fulltime in dienst bij Justin die er 24 jaar zijn praktijk uitoefent. Door alle weer en wind en ongeacht de epidemies die uitbraken, bleek dokter Van Nerum wel van ijzer gemaakt zoals de dorpelingen beweerden. Wanneer in 1865 de schapen van zijn schoonbroer Carolus Pruvost aangetast worden door de koeplaag5 wordt Justin ook veearts.
In het verenigingsleven, fanfare en toneelmaatschappij, speelt Justin een rol, zoals het toen passend was voor een notabele. Als plaatselijk politicus zal hij het tot liberale schepen brengen en als liberaal de plaatselijke pastoor als tegenstander krijgen. Contact met zijn geboortestreek onderhoudt Justin door een regelmatige briefwisseling met vooral Jean Baptist. Buiten de Nieuwjaarsgeschenken stuurt Justin oesters, haring en vis vanuit Oostende naar Hoegaarden en bier, jenever en wafels nemen de weg terug. Een vijftal keren is de familie Van Nerum-Pruvost te Hoegaarden geweest voor een kort verlof, de laatste keer in 1867. Toen werd de nalatenschap van zijn moeder geregeld en door zijn oogziekte zag hij 5
Mond- en klauwzeer
960 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
voortaan af van lange reizen. Veel meer bezoek gaat er van Hoegaarden naar Leffinge. De broers Jean Baptist, Charles en Eugeen en de zoon van Charles, Arthur, gaan naar ginder. En Anne Maryssael en haar dochter Clémence vertoeven er soms verschillende dagen, als zij de Maryssaels gingen bezoeken. Dr. Justinus Van Nerum sterft na een lange ziekte op 8 januari 1876 en zijn weduwe overlijdt in de Dorpsstraat (nr 58) op 15 oktober 1889. In 1879 was het grote huis verkocht aan de bisschop van Brugge. Bij de inhuldiging van de nieuwe kerk in 1879 komt Mgr. Faict, bisschop van Brugge, de kerk inwijden in zijn geboortedorp. Van de gelegenheid maakt hij gebruik om zijn geboorteplaats te begiftigen met een blijvende stichting … het prachtige gebouw met uitgestrekte erve aan de Vaart waar de weduwe Van Nerum woonde. Een meisjesschool en een rusthuis voor ouderlingen (mannen) werd de bestemming van wat men weldra het Nonnenkasteel noemde. De eerste en tweede wereldoorlog werden zonder veel schade doorgekomen. In 1963 mag Hubert Van Nerum6 de twee blauwe steentjes van de eerste steenlegging hebben. De steentjes met inscriptie J. Van Nerum-Leffinge 28 juni 1852 worden met toelating van de bisschop weggenomen en naar Hoegaarden gebracht. Jan Theodoor Van Nerum (Leffinge 26.08.1848-18.02.1849)(VI/12) Was het eerste kind van dokter Justin Van Nerum en A1lbertine Pruvost. Op 29 augustus 1848 werd de kleine boven de doopvont gehouden door zijn oom dokter Jean Baptist Van Nerum en door zijn grootmoeder Joanna Clara Rozee. In november werd de baby ziek. Begin 1849 kreeg het kindje kinkhoest en op zaterdag 18 februari, tijdens een hevige hoestbui, spuwde de kleine bloed. Rond de middag bezweek het kind. Zijn vader voerde een autopsie uit en ontdekte dat zijn zoontje overleden was aan een longbloeding, zonder de minste vezelbreuk. Noch dokter Van Nerum uit Leffinge, noch zijn broer dokter uit Hoegaarden waren dit ooit tegengekomen. Hij werd begraven te Leffinge op het oude kerkhof rond de kerk. Emiel Van Nerum ca 1868 Emiel Van Nerum (Leffinge 13.05.1851-Brugge 21.08.1919) x Eliza Van Middelem (Leffinge 16.06.1863-14.06.1948)(VI/13) Emiel Jan Baptist Theodoor Van Nerum werd te Leffinge geboren in de Dorpstraat 65 op 13 mei 1851. Op 15 mei werd hij gedoopt in de dorpskerk met oom Eugeen Van Nerum, in naam van Dr. J.B. Van Nerum, als peter en vermoedelijk Joanna Rozee als meter. Emiel Van Nerum groeide op als een rijke dokterszoon in de prachtige en weelderige villa van zijn ouders, waar meiden en knechten tot zijn beschikking stonden. Hij ging naar het college te Brugge en beëindigde er de humaniora. Op 9 september 1870 behaalde hij het diploma van gegradueerde in de letteren. Zijn vader, die een zeer vooraanstaand man was te Leffinge zag zijn enige zoon als zijn opvolger. Daarom werd Emiel naar de Leuvense 6
Hubert Van Nerum (1923-1994), heroprichter van de familiegilde van de Gulden Lelie (Van Nerum) in 1961 en van de Confrérie van de V Geslachten van Hoegaarden in 1971; begon met de uitgave van een tijdschrift familiekunde in 1960, tijdschrift dat nu toe is aan zijn 53ste jaargang
961 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
universiteit gestuurd om dokter in de geneeskunde te worden. Hij verbleef er twee jaar. Keerde dan terug naar huis omdat hij zich niet geroepen voelde tot dit beroep. Zijn vader, die liberaal schepen was te Leffinge, zorgde er voor dat zijn zoon gemeenteontvanger en ontvanger van het Bureel van Weldadigheid werd (OCMW nu).
Dokter Van Nerum overleed in 1876 en drie jaar later verkocht zijn weduwe de grote villa met alle bijgebouwen en aanpalende goederen aan de Brugse bisschop Mgr. Faict. Ze ging samen met haar zoon een kleiner huis bewonen in de Dorpstraat nummer 58, waar ze bleef wonen tot aan haar dood in 1889. Emiel huwde enkele maanden na de dood van zijn moeder. Op 30 juli 1890 trad hij in de echt met zijn 27jarige nicht Eliza Van Middelem. Hij was er toen 39. Ze bleven wonen in de Dorpsstraat op het nummer 58. Eliza was te Leffinge geboren op 16 juni 1863 als dochter van brouwer en landbouwer August Van Middelem en Rosalie Van Heule. Haar peter was Jozef Van Heule en haar meter was Joanna Rozee, die vermoedelijk ook de meter was geweest van Emiel Van Nerum. Zij kregen twee nakomelingen:
kinderen,
maar
geen
verdere
Van Nerum Emiel
Achiel Emiel August Van Nerum (Leffinge 15.07.1892-19.07.1892) Maria Eliza Albertina Van Nerum (Leffinge 21.02.1896), die ongehuwd bleef Emiel Van Nerum bleef tot aan zijn dood ontvanger van de gemeente en van het Weldadigheidsbureel te Leffinge. Zijn weduwe zal hem in die functies opvolgen tot 1932. In 1901 verlieten zij hun huis voor een woonst op de Markt (nr 84). Dan liet Emiel voor zijn gezin een huis bouwen in de Dorpstraat nr 102 voor de toenmalige som van 7.000 frank. Hier namen zij hun intrek in april 1914. In het bevolkingsboek van 1860 vinden de volgende vermelding: Blad 78: Dorpsstraat 74 Van Nerum Emiel, gemeenteontvanger, °Leffinge 13-05-1851, +Brugge 21-08-1919, x Van Middelem Elisa Joanna Rosalia, ° Leffinge 16-06-1863, + Leffinge 14-061948. Dochter: Maria Elisa Albertine, ° Leffinge 21-02-1896, + Oostende (H.Hartziekenhuis) 19-12-1981.
962 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Schoonmoeder: Van Huele Rosalia, °Bredene 13-07-1832, +Leffinge 29-06-1911. Weduwe van 1° Van Middelem Augustinus °Leffinge 30-10-1835, +Leffinge 21-071875, 2° Faict Reginald Joseph, °Leffinge 12-02-1843, +Leffinge 27-011901, x Leffinge 12-12-1876.7 In 1920 verkocht de weduwe Van Nerum dit huis om met haar dochter terug te keren naar hun eerste woonst in de Dorpstraat nr 58, waar zij woonden tot in 1948, jaar van overlijden van Eliza Van Middelem. De gebouwde woonst van 1914 verkochten zij in 1920 voor 10.000 frank Zowel vader Van Nerum, de dokter, als zoon Emiel waren nauw betrokken bij het dorpsverenigingsleven. De twee meest bloeiende verenigingen te Leffinge waren de St. Ceciliafanfare en de toneelbond Altoos Doende. Dr. Justin Van Nerum was jarenlang en tot aan zijn dood voorzitter van de fanfare en bestuurslid van de toneelkring. Toen rond 1876 Dr. Van Nerum door notaris Hendrik Boutens als voorzitter van de fanfare was opgevolgd, werd Emiel Van Nerum tot schrijver en secretaris verkozen. Enkele jaren later werd hij ook nog voorzitter van de toneelkring. Aan de leerlingen van de fanfare gaf hij muziekles en zelf speelde hij mee als 1ste alto. In 1911 was hij 60 jaar en 35 jaar lid en medewerker van beide verenigingen. Dit was voor hen een gelegenheid om een groots huldebetoon ter zijner eer op touw te zetten. Zij boden hun voorzitter en secretaris op 26 december 1911 een kunstconcert aan met medewerking van leraars aan de muziekacademie van Oostende en leden van het symfonieorkest van het Kursaal. Er werden redevoeringen gehouden en hij kreeg een herinneringsbeker aangeboden. Emiel zelf sprak volgend dankwoord uit: ‘Ik kan mij niet ontmaken van een zekere verrassing als ik de grootse betoging beschouw die mij hier te beurt valt ter gelegenheid van een toch maar onbeduidende gebeurtenis. Ik kan er geen andere betekenis aan hechten dan dat vooreerst mijn geachte ambtgenoot als gemeenteambtenaar, mijnheer de secretaris, en vervolgens mijn medebroeders, medezusters en oudleerlingen van de muziek- en toneelmaatschappijen, dit voorwendsel – zal ik maar
Nota’s: van 1884 tot 1894 was Emiel Luitenant Kwartiermeester bij de Burgerwacht van Leffinge (weerbare mannen p.47). Zie ook p.172 en 173: Het verlies van de alom gewaardeerde heer Emiel Van Nerum (Fanfare St. Cecilia en verenigingsleven). 7
963 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
zeggen – bij het haar grijpen om mij te vieren ter oorzake dat ik mij van mijn plicht gekweten heb. Ik betuig dus mijn hartelijke dank aan de heren leden van het inrichtingscomiteit die op zich de moeilijke taak genomen hebben het feest op het getouw te zetten, aan de heren bestuursleden van de muziekmaatschappij en de toneelkring, aan de ere- en spelende leden, aan mijn oudleerlingen waarvan de tegenwoordigheid alhier, mij bijzonder aangenaam is, aan U allen over het overheerlijk feest dat gij mij hier aanbiedt Mijn leven lang zal ik mij er aangenaam aan geheugen. Nog bedank ik U over Uw prachtig geschenk dat ik zal bewaren als een aandenken van rechtzinnige trouwe vrienden,die mij nauw aan het hart liggen. Ik sluit mij aan bij de bedankingen reeds uitgedrukt voor Mijne heren Dubuisson, Keurvels, Verlende , Arthur Simoen, Versluys, Vandamme en Hosten, die voor dit feest hun vererende medewerking hebben willen verlenen. Ik dank inzonderlijk Mijnheer Vandamme voor de aangrijpende woorden die hij mij komt toe te sturen. Ik ben er zeer gevoelig aan. Dank zeg ik inzonderlijk ook aan de Heer Voorzitter over zijn minzame woorden, maar hier moet ik met een gekende schrijver zeggen ‘Er zijn hier teveel bloemen’. Ik vind mij inderdaad in ruime mate beloond, voor al de pogingen die ik ter bevordering van de twee zustermaatschappijen aangewend heb. Zo, mag ik mij niet verheugen als ik beschouw dat deze aan wie ik de eerste beginselen van de notenleer onderwezen heb, nu een schaar welgeoefende muzikanten vormen? Mag ik op een onrechtstreekse wijze niet fier zijn de eerste kiem der muziek neergelegd te hebben in dezen te lang om te melden, die ’t zij in onze fanfare, ’t zij in andere muziekmaatschappijen om hunne kunst hoog geschat worden? Nog eens aan U allen mijnen zeer hartelijke dank.’
964 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Emiel Van Nerum tijdens een opvoering te Leffinge (zittend uiterst links)
Dr. Justin Van Nerum was liberaal schepen te Leffinge en stak zijn politieke overtuiging niet achter stoelen of banken. Zo ook zijn zoon Emiel. In dat opzicht was hij ook oprecht. Zijn opinie was duidelijk en hij kwam er openlijk voor uit. Zo schreef hij in een brief aan zijn kozijn Arthur Van Nerum, in juli 1908, het volgende: ‘Je lis dans mon journal qu’un nommé Dotremont est nommé bourgmestre d’Hougaerde. Faites moi le plaisir de m’écrire qui est ce Dotremont. … A quel parti appartient-il? Est-ce un libéral, du parti de Arthur Putzeys le notaire? Comment se compose le conseil communal? Combien y a-t-il de libéraux?’ Het is ook juist van uit voorgaande af te leiden dat hij een boontje had voor Hoegaarden, ook al was hij er niet geboren. Hij kwam dikwijls op familiebezoek. Hij wilde ook op de hoogte blijven van wat er zich afspeelde binnen de familie te Hoegaarden. Het volgende fragment uit één van zijn brieven is daar een voorbeeld van. ‘Est-ce-que Clémence Van Nerum, fille de notre oncle Jean Baptiste Van Nerum, mariée en 1888 habite toujours Jauche? A qui est mariée Valérie Van Nerum, sœur de François qui habite Bruxelles? … Veuillez, je vous en prie, présenter mes salutations affectueuses ainsi celles de ma femme et de ma fille Maria à tous les membres de notre famille d’Hougaerde.’ François en Arthur uit Hoegaarden en Alphonse en Oscar Van Nerum uit Brussel gingen regelmatig op bezoek te Leffinge. Emiel had een grote vriendenkring waarmee hij regelmatig samen zat of die hem af en toe aanschreven. 965 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Na de dood van Reginald Faict, stiefvader van Eliza Van Middelem, zette zijn weduwe de brouwerij verder. Haar schoonzoon Emiel Van Nerum hield de boekhouding. Emiel overleed op 68-jarige leeftijd te Brugge aan de gevolgen van een prostaatoperatie. We schrijven 21 augustus 1919. Hij werd te Brugge begraven. In de verslagen 1919-1920 van de Leffingse vereniging lezen we het volgende: M.H.
966 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Bijna 6 jaren snelden heen sedert wij laatstmaal bijeenkwamen. Wie herinnert zich niet den vroolijken tijd, als wanneer wij in den grootsten bloei van ons bestaan gekomen – machtig – sterker bevoegd dan ooit in de kunstoefening; ons mochten bereiden om tot 1ste bekroning van ons werken, weldra het driekwart eeuwfeest van een 75 jarig bestaan te vieren.…/… Met erkentelijke ontroering beweenen wij namelijk het afsterven sedert 1914 van: J. Ryckewaert, J. Janssens, Ed. Vergauwe, Camiel Minu, Dr. Pruvost, Henri Peel, Wwe Vergauwe, Theof. Pottier, Dr. Vanloo, J. Van Sieleghem, (als spelende leden) Leonard lust, Aug. Mares zoon (leerling), August Mares vader, Emiel Van Nerum, Karel Boedt en Hr. Goderis. …/… Gij zijt met een buitengewoon groot aantal bij iederen uitvaart tegenwoordig geweest om uwe dankbaarheid te betoonen. Nogthans niet M.H. op de begrafenis van den diepbetreurden heer Em. Van Nerum. Hadde hij hier mogen begraven worden – met welke erkentelijke gevoelens zouden wij allen hem de laatste eer toegebracht hebben. Hij die zoolange jaren als bestuurslid zich uit gansche ziel en uit ganscher harte toewijdde aan ons leven. Door omstandigheden werd hij te Brugge begraven alwaar er maar enkele leden konden tegenwoordig zijn. M.H. Hebt ge nooit bestatigd en ondervonden hoe er menschen leven wier streven en handelen, niet alleen hun eigen persoon, kenschetst maar ook geheel het worden, het groeien en vervormen van eene maatschappij – menschen die om zeggens de geschiedenis uitmaken van geheel den kring waarin ze leefden. Wie was het niet tegenover ons het geval van den betreurden Emiel Van Nerum. Wie sprak van ‘t muziek sprak over Emiel Van Nerum, wie sprak van tooneel sprak over Emiel Van Nerum. Deze maatschappijen en – hij ’t was hetzelfde – zoodanig was hij er aangehecht. We mochten over jaren – ter gelegenheid van zijn jubelfeest – hem eene achtinge en diepgevoelde hulde brengen omdat hij lange jaren door zijne verfijnde muzieksmaak de ontegensprekelijkste diensten bewees aan onze maatschappij. Wij hebben hem dan hulde bewezen zoals hij het verdiende en dat ten minste zij ons een troost. Dat hij voor zijn werken en zijn opoffering onze dankbaarheid heeft gekend.
Zijn weduwe overleed in haar huis te Leffinge op 14 juni 1948 aan een hartziekte. Zij werd begraven op het kerkhof van Leffinge rond de kerk en in 1957 overgebracht naar het nieuwe kerkhof. Anno 2013 is dit graf verdwenen. Haar dochter Maria was altijd bij haar gebleven.
967 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Maria Elisa Albertine Van Nerum (1896-1981), laatste telg in Leffinge. Maria werd te Leffinge geboren op 21-02-1896. Zij was de laatste afstammelinge in Leffinge. In het bevolkingsboek van 1931 – 1947 lezen we: Blad 67: Dorpsstraat 64 Van Middelem Elisa Joanna Rosalia, Gemeenteontvangeres, ° Leffinge 16-06-1863, (dv August en Rosalia Van Huele), + Leffinge 14-06-1948. Weduwe Emiel Van Nerum (+Brugge 21-08-1919) Van Nerum Maria Elisa Albertina, modiste, ° Leffinge 21-02-1896. In het bevolkingsboek 1948 – 1960 lezen we: Blad 65: Dorpsstraat 60 Van Middelem Elisa Joanna Rosalia, gepensioneerd, ° Leffinge 16-06-1863, (dv August en Rosalia Van Huele), + Leffinge 14-06-1948. Weduwe Emiel Van Nerum (+Brugge 21-08-1919) Van Nerum Maria Elisa Albertina, modiste, ° Leffinge 21-02-1896. Naar Gistel Bruidstraat (08-04-1949). Later naar Hulste; terug maart 1961 naar Leffinge (zie blad 27) Blad 27: Dorpsstraat 26 Maria is inwonend bij Désiré Pruvost x Bossuyt Visona. Komt van Hulste, Statiestraat 12 (08-03-1961)
968 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Op haar paspoort zien we dat zij in 1965 ingeschreven wordt in Leffinge, met als vorige verblijfplaats Hoegaarden. In 1980 vertrekt zij naar het Rustoord St. Godelieve in de St. Jansgasthuisstraat te Gistel. Daar kon ze amper een jaar verblijven om op 1912-1981 in het A.Z. H. Hart te overlijden. Zij werd begraven in Leffinge. Maria Van Nerum ca 1897
969 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Art 167
48ste Congres Familiekunde Vlaanderen te Dilbeek van zaterdag 4 mei 2013; voorstelling nieuwe publicatie
Enkele sfeerbeelden van onze heemkundige en genealogische stand met van links naar rechts Elise Dedobbeleer, Wasily Pedjko en Maurice Dodion. Onze recentste publicatie ‘Stamboom en wat geschiedenis van de familie Fox (HoksemHoegaarden’ (zie volgende pagina) door Wim Rock, werd er voorgesteld
970 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
STAMBOOM en wat geschiedenis van de FAMILIE FOX (Hoksem, Hoegaarden)
Wim Rock
93 pagina’s met illustraties en index op de familienamen. Uitgave Hoegaardse Heemkring ’t Nieuwhuys, Mei 2013 p/a Dodion Maurice, Lelielaan 34 3191 Hever,
[email protected] 971 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Art. 168
Sweerts – Bost in 1761: opmeting door landmeter Charlot van Jodoigne (M. Dodion en W. Pedjko)
Het oude Sweertshof8 te Bost zoals beëdigd landmeter-schatter Simon Charlot van Jodoigne het had gezien in 1761 toen hij in opdracht van Servaes Sweerts, notaris en greffier van Hoegaarden een aantal weilanden en ander erfgoed van de Hoegaardse gemeenschap opmat. (Archief gemeente Hoegaarden, Registre et carte figuratif…1761)
8
Zie ook Van Nerum H., Genealogie geslacht/lignage Sweerts Hoegaarden, Uitgave van de Confrérie der V Geslachten van Hoegaarden, 1993, p. 92
972 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Art. 169 Pastoor-deken Hubert Sweerts en zijn onderpastoor zijn wel degelijk veroordeeld tot deportatie door het Franse bewind in 1798, lot dat ook familielid pastoor Pierre Lowet onderging (M. Dodion en Wasily Pedjko) 1.De afschaffing van de oude broederschappen, waaronder ook de Confrérie thuishoorde, leidde tot verzet tegen het Franse bewind in het algemeen en tegen de nieuwe machthebbers te Hoegaarden o.l.v. notaris Jean Baptiste Vanautgaerden. Ondanks zijn familieverwantschap had hij de opstand tegen de oude Regentie met succes gevoerd. De oude Regentie, het Hoegaardse gemeentebestuur werd in de 18de eeuw door de Sweertsen gedomineerd. Maar zodra de Fransen hier bij ons hun wil en hun wetten hadden opgedrongen hadden de leidende families Sweerts, Van Nerum, Hoebancx, Struys, en hun verwanten zich ook verenigd tot verzetsgroepen. De 5 familiegilden werden nu 3 geheime broederschappen die ageerden tegen het nieuwe gemeentebestuur en die de weerstand tegen de Franse wetgeving aanwakkerden. Eén van die geheime genootschappen noemde zich de Broederschap van St.-Hubertus. Zulke acties deden de aanhangers van de nieuwe bewindsploeg alleen maar steigeren en ook Parijs aarzelde niet om radicaal in te grijpen en de onruststokers het zwijgen op te leggen. de Broederschap van St.-Hubertus (“tegen de hondsdolheid”)was één van de drie verzetsorganisaties van de Confrérie tegen het Franse bewind Het was de samensmelting van de twee Sweerts-Gilden (Merel en Klaver) en onder leiding geplaatst van een driemanschap: ex-griffier Sweerts uit het Arendsnest ex-kapucijn Jacobs Sweerts (kleinzoon van de vorige) Jacques Dotremont uit de Cruysblock (kozijn van eerstgenoemde en oom van de Kapucijn. Dit driemanschap had drie adjuncten: Jean Sweerts uit Rommersom (broer van de Kapucijn). Hij dringt later als “gezworene” de gemeenteraad binnen; Henri Lowet9 (neef van ex-griffier Sweerts). Gelukt erin om later een leidende functie in het gemeentebestuur te bekleden; E.H. Pierre Lowet uit de Abdij van Heylissem (broer van de vorige). Behoorde tot de verzetsgroep van de Monniken en bemachtigde een “Vreygeley-Brief” om zich buiten het Kanton te begeven. 2.De veroordeling tot onmiddellijke deportatie door Parijs, zonder uitstel van priesters die de eed van trouw aan de republiek niet wilden afleggen was één van de maatregelen die getroffen werden om de bevolking angst in te boezemen. de besluiten van het Directoire werden niet aangeplakt, zodat onmiddellijke aanhouding kon geschieden zonder dat de veroordeelden kans zouden krijgen zich uit de voeten te maken (we laten de spelling van de namen van de geestelijken en de gemeenten zoals ze in de akte zijn vermeld) Paris le 2 thermidor an VI (20 juli 1798) Le Directoire exécutif10, vu le rapport du ministre de la Police générale et les pièces y jointes, desquels il résulte que, dans le canton de Hougaerde, département de la Dyle, les prêtres fanatiques et insermentés s’agitent en, tous sens pour soulever le peuple contre les autorités constituées et contre le
9
Henri Lowet woonde te Hoegaarden en was een broer van E.H. Pierre Lowet; hij was getrouwd met Marie Julienne Van Herck 10 Annuaire ecclésiastique de l’archevêché de Malines pour 1863, p. 295
973 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
gouvernement républicain ; qu’ils prêchent continuellement la désobéissance aux lois et qu’ils y troublent la tranquillité publique. Que les nommés Hubert Sweerts, Lucas Querepeerds, Henri Stoes, Laurent Joseph Fleron, Pierre Lowets, Van Erck, et le curé de Meldert, prêtres insermentés, sont les principaux auteurs des désordres et des contraventions aux lois, qui ont eu lieu dans ce canton. Considérant que les principes qu’ils professent tendent à corrompre la morale publique, et à exciter la haine des citoyens contre le gouvernement républicain. Arrête en vertu de l’article 24 de la loi du 19 fructidor dernier, ce qui suit : Art. 1 Les nommés Hubert Sweerts, âgé de 45 ans, ci-devant curé de Hougaerde, Lucas Querepeerds, ci-devant curé de la commune de Hougaerde (sic), Henri Stoes, ex récollet de Tirlemont, résidant actuellement à Poste (Bost) susdite commune, Laurent Joseph Fleron, ci-devant vicaire de Hetmel Lumay (Zétrud-Lumay), Pierre Lowets, ci-devant curé de Niderheylissens, émigré rentré, Van Erck11, ci-devant curé d’Oirbecq, et le curé de Maldert, (sic) canton de Bautersem, aussi émigré rentré, seront arrêtés et déportés. Art. 2 Le ministre de la Police générale est chargé de l’exécution du présent arrêté, qui ne sera point imprimé Pour expédition conforme Le président du Directoire exécutif Lagarde
Vertaling: Het uitvoerend comité (uytwerkende directoire), heeft het verslag gelezen van de minister van politie en de bijgevoegde stukken gezien, waaruit blijkt dat in het kanton, Hoegaarden, departement van de Dijle, fanatieke en onbeëdigde priesters onophoudelijk de bevolking opruien tegen de wettelijke autoriteiten en tegen het republikeinse bewind en dat zij niet ophouden op te roepen tot ongehoorzaamheid tegen de wetten en dat zij de openbare orde verstoren; En gezien de genoemden Hubert Sweerts, Lucas Quaedpeerds, Henri Stoes, Laurent Joseph Fleron, Pierre Lowet, Van Herck en de pastoor van Meldert, onbeëdigde priesters, de voornaamste aanstokers zijn van de wanordelijkheden en het boycotten van de wetten in dit kanton; En in overweging nemend dat hun standpunten de openbare moraal ondermijnen en de haat aanwakkeren van de burgers tegen het republikeinse bewind; Besluit op grond van artikel 24 van de wet van 5 september 179712 tot wat volgt: Art 1 De genaamden Hubert Sweerts, 45 jaar oud, voorheen pastoor van Hoegaarden, Lucas Quaedpeerds, voorheen pastoor van Hoegaarden13, Henri Stoes, ex-franciscaan van Tienen, nu verblijvend te Bost, gemeente met die naam, Laurent Joseph Fleron, voorheen onderpastoor te Zétrud-Lumay, Pierre Lowet, voorheen pastoor te Neerheylissem, teruggekeerde émigré, Van Herck, voorheen pastoor te Oorbeek en de pastoor van Meldert 14, kanton Boutersem, eveneens een weergekeerde émigré, zullen aangehouden en gedeporteerd worden Art 2 De minister van politie wordt belast met de onmiddellijke uitvoering van dit arrest 15
11
Idem, p. 326 over de deportatie van pastoor Van Herck en pastoor Wirix van Vissenaken; J. Jos Van Herck (Neerlanden 22.09.1749-Goetsenhoven 15.12.1837 was eerst onderpadtoor te mechelen St Petrus en Paulus, dan pastoor van Oorbeek op 09.06.1786; begin augustus 1798 werd hij aangehouden en gedeporteerd naar het eiland Ré van 31.10.1798 tot 20.02.1800; op 10.07.1808 tot aan zijn overlijden was hij pastoor van Goetsenhoven 12 Ging over het afleggen van de eed van trouw aan de republiek en de consequenties verbonden aan de weigering 13 Quaedpeerds Lucas (Rummen 31.07.1757-Budingen 20.12.1830), was onderpastoor te Hoegaarden; 14 Jacobus Franciscus Colpaert, vanaf 1773 pastoor te Meldert 15 Het zal niet eerst gedrukt en openbaar aangeplakt worden
974 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
De voorlaatste pastoor van Neerheylissem16 voor het Franse bewind was; E.H. Nijs Jacques (Beauvechain ca. 1726–Orsmaal 18.07.1808); hij was er pastoor van 2 juni 1758 tot hij met pensioen ging op 11 december 1790. Dan vertrok hij naar Orsmaal waar hij overleed bij Lowet Jacques, de oom van zijn opvolger 17. Die opvolger en meteen ook de laatste pastoor van Neerheylissem voor de Franse revolutietijd was: E.H. Lowet Pierre (Wommersom 08.05.1764-06.12.1804); hij was pastoor van Neerheylissem van 11 december 1790 tot aan zijn overlijden op 41-jarige leeftijd, op 6 december 1804; Hij was de oudste van de zeven kinderen van Lowet Henri en Sweerts Marie Anne18; zijn peter en meter waren Lowet Pierre en Sweerts Catherine Angeline; Eind september 1796 moest hij de parochieregisters afgeven aan de municipale agenten van het nieuwe Franse bestuur Toussaint Hamels en Philippe Kinart. Hij legde de eed van haat tegen het koningschap en van trouw aan de Franse Republiek niet af en moest dus onderduiken. Hij werd verraden en veroordeeld tot deportatie naar het eiland Ré19. Het arrest van 20 juli 1798 moest direct uitgevoerd worden, het werd niet verder openbaar bekend gemaakt! Pastoor Lowet werd onmiddellijk getipt door municipaal agent Hamels van de arrestatie die hem boven het De gemeenten die deel uitmaakten van het kanton Hoegaarden hoofd hing. Deze maakte zich ook sterk dat hij de pastoor zou beschermen en zorgen dat hij uit handen van de vijand bleef. Lowet betrouwde het spel niet en vroeg zijn kerkbediende Lalmand om op de pastorij te komen overnachten en een oogje in het zeil te houden. Inderdaad verschenen Franse rijkswachters met Hamels zodra de nacht was gevallen. Terwijl de pastoor langs de achterdeur vluchtte door de velden en zich verschool op de plaats waar de oude brouwerij tegen de Gete stond, talmde Lalmand om de deur te openen. Met excuses van zich te moeten aankleden verrechtvaardigde Lalmand zijn dralen en zei dat de pastoor niet aanwezig was. De rijkswachters lieten zich niet zo vlug beetnemen en voelden aan het bed van de pastoor dat het nog warm was, waarop de kerkbediende fijntjes antwoordde dat hijzelf dat goede bed beslapen had, gezien de afwezigheid van zijn meester. Op 41-jarige leeftijd overleed Pierre Lowet Zijn grafsteen op het kerkhof werd ingemetst in de muur van de pastorij en draagt de fraaie tekst: 16
Notes concernant les curés de Neer-Heylissem, communiquées par Lowet L., - Analectes pour servir à l’histoire ecclésiastique de la Belgique, dl. XXI (1888), p. 365-379 17 Henri Lowet en Sweerts Marie Anne bewoonden het hof van Walsberghenonder Wommersom en in 1767 kregn zij ook goederen te Overhespen in handen 18 Dochter van Servaes Sweerts uit de Cruysblock en Angeline Sweerts uit het Arendsnest 19 Voor de Franse kust aan Bretagne, samen met het eiland Oléron deportatieplaats voor geestelijken die weigerden de eed van haat af te leggen tegen het koningschap en van trouw aan de republiek
975 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
‘Ci git Pierre Lowet, ce prêtre vénérable Qui de Bas –Heylissem pasteur infatigable Toujours de la vertu fut l’ardent protecteur De la religion le constant zélateur L’ornement du clergé, l’ami de ses confrères De son troupeau chéri le plus tendre des pères Il fut pendant sa vie estimé respecté Il est après sa mort vénéré regretté Il mourut le 6 xbre 1804 âgé de 41 ans’ Het familiewapen wordt beschreven als volgt: ‘Doorsneden: in 1/ gedeeld a/ van zilver leeuw van rood b/ rood met twee gouden sporen; in 2/ azuur (blauw) drie zilveren meerltjes’ 20
Inhoud Alpaidis 49ste jaargang, nr. 191, 2/2013 De eigenaars van de brouwerijen te Hoegaarden in de cijnsregisters van de prinsbisschop van Luik tussen 1715 en 1732. (Dr. G. Vandenbempt) De slag van Hoegaarden in het jaar 1013 was meer dan een voetnoot in onze geschiedenis (M. Dodion en W. Pedjko) J. Vander Velpen en zijn studie over de slag van Hoegaarden Waar wou prins-bisschop Balderik zijn burcht laten bouwen? Waar werd de strijd beslecht? Zo zag ca. 1850 een Luiks geschiedschrijver de veldslag Nieuwe publicatie: Genealogie en wat geschiedenis van de familie Fox (Hoksem, Hoegaarden) (Wim Rock) De Sint-Gorgoniuskerk in ‘Dimanche’, van 2 juni 2013
‘Coupé: au 1er parti a) d’argent au lion de gueules, b) de gueules à deux éperons d’or; au 2e d’azur à trois merlettes d’argent’ ; zie grafsteen van zijn vader en grootvader in de kerk van Overhespen 20
976 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Uit het Franstalige parochieblad voor Waals Brabant van 2 juni 2013: de kerk van Hoegaarden
(Dimanche Express, 2 juin 2013)
977 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013
Confrérie- en gilderaden - Les fonctions et leurs titulaires chez les lignages Ereraad Hoofd-eredeken : Bijz. Eredeken: Mombaarvader: Princ. Protectieheer:
Ereambassadeur Paul A. C. Taverniers, Klein Overlaar 28, 3320 Hoeg Eresenator Stef Goris, Medekersveld 5, 3300 Tienen (Kumtich) ZEH Vandervelpen, gewezen deken van de voormalige dekenij Hoeg Jean-Pierre Taverniers, burgemeester van Hoegaarden
Keurraad Sweertshuys: Leliehuys: Hoebancxhuys:
W. Sweerts E. Van Nerum. V. Claes
Kapittelraad Proostheer: Proost Gulden Lelie
Z.E.H. Deken G. Hardiquest E.H. Filip Hacour
Hoofdraad van de Confrerie Hoofddeken: Hoofdonderdeken: Hoofdraadsheer:
Victor Claes, Anjelierenlaan 5 3300 Tienen, 016/810517 Willy Sweerts, Leuvensestraat 19 3290 Diest A. Van Nerum, Gemeenteplaats 13, 3320 Hoegaarden, 016/767395
Comptorist: Genealoog: Griffier Ceremoniem.-adv.:
M. Dodion M. Dodion, Lelielaan 34, 3191 Hever, 015/614324. E. Grooten, Residentie Beatrijs 169, 3300 Tienen, 016/817235 D. Beeckmans, Daniël Herreynslaan 87, 2610 Wilrijk, 03/8272880
Raad van de Sweerts-alliantie Deken: Onderdeken Raadsheer: 1e gezworene: 2e gezworene:
Willy Sweerts H. Sweerts, Nerm 147, 3320 Hoegaarden. W. Sweerts, Leuvensestraat 19, 3290 Diest, 013/311081. B. Sweerts, Bley 19, 3320 Hoegaarden, 016/766693. J.P. Sweerts, Rue Grosse Boule 17, 1495 Villers-la-Ville, 071/878340.
Raad van de Gulden Lelie Deken: Onderdeken: Raadsheer: 1e gezworene: 2e gezworene:
A. Van Nerum, Gemeenteplaats 13, 3320 Hoegaarden, 016/767395 A. Van Nerum, Meise W. Van Nerum, Bley 29, 3320 Hoegaarden, 016/766489 J. Van Nerum, Rue des Combattants 8, 1320 Beauvechain
Raad Hoebancx-Struys-alliantie Deken: Onderdeken: Raadsvrouw: 1e gezworene:
V. Claes. J. ‘s Jegers, Burg. Voetslaan 28, 3990 Peer, 011/632504. H. Claes, Waaiberg 44/11, 3300 Tienen, 016/815383. J. Mineur-Claes, Hogenstraat 95, 3450 Geetbets, 011/58818
978 Familieschoon 54ste jaargang, nr. 44(NR), 2/2013