Re-integratie – Informatie op Internet 1. Eerste oriëntatie op de regels en mogelijkheden Voordat iemand begint met re-integratie, is het raadzaam dat hij of zij zich eerst eens oriënteert. Om te beginnen is het goed om eerst eens een beeld te krijgen van wat er zoal mag, moet of kan. Een beknopte introductie in de mogelijkheden en randvoorwaarden van re-integratie vanuit een uitkering bieden de Informatiebladen “Werken vanuit een uitkering”. Elk informatieblad beslaat slechts een kantje of twee, en is juist daarom een goed startpunt. Er is voor elke soort uitkering een ander informatieblad. Ook is er een brochure 'Starten als ondernemer vanuit een (arbeids)ongeschiktheidsuitkering'. De genoemde folders en brochures zijn te vinden op de site van het BPV, op deze op pagina met brochures: www.bpv.nl/bpvbro.html Kennisring (www.kennisring.nl) is een onafhankelijke website die informatie biedt op het gebied van zorg en welzijn, sociale zekerheid, en diverse wet- en regelgeving. Een onderdeel ervan is 2ZW Sociale Zekerheid. De artikelen zijn zoveel mogelijk geschreven vanuit het perspectief van de burger. Onder de rubrieken werkzoekendi respectievelijk arbeids(on)geschikt is ook informatie opgenomen over re-integratie. Daaronder zijn praktische vragen als wie kan er steun bij reïntegratie krijgen, welke voorzieningen zijn er voor werkzoekenden en welke voor arbeidsgehandicapten, welke regelingen zijn er voor starters, enzovoorts. Maar ook verplichtingen die mogelijk worden opgelegd worden besproken. Bijvoorbeeld Work First voor bijstandsgerechtigden, hoe zit het met de sollicitatieplicht tijdens scholing of traject, enz. Een goed startpunt voor wie zich wil of moet oriënteren op re-integratie is de Arbeidsadviseur. Die zetelt weliswaar in het CWI of bedrijfsverzamelgebouw, maar opereert onafhankelijk van de uitkeringsinstanties. Hierdoor kan de cliënt zich dus tamelijk onbevangen laten voorlichten. De Arbeidsadviseur maakt mensen wegwijs, geeft uitleg en informatie. Vervolgens moet de werkzoekende echter zelf aan de slag. Een actueel overzicht van alle arbeidsadviseurs, inclusief hun contactgegevens (waar en wanneer) is te vinden op de website www.onafhankelijkarbeidsadviseur.nl
2. Kort werkzoekend Wie werkloos wordt en nieuw werk zoekt, heeft in eerste instantie te maken met het CWI en met de reïntegratiecoach van het UWV. Bij het zoeken naar werk kan het CWI helpen. Soms geeft CWI ook sollicitatiecursussen. De website www.cwinet.nl biedt algemene informatie. Voor concrete vacatures heeft het CWI de website www.werk.nl. Daar staan ook diverse tips. Er zijn overigens veel meer vacaturebanken. Met een minuutje googelen vind je een hele rits. Ook de vacatures uit de dikke krantenkaternen staan tegenwoordig online!
Wie nog maar kort werkloos is zal niet altijd onmiddellijk voor een reïntegratietraject in aanmerking komen. Daarvoor is er eerst een reïntegratieadvies van het CWI nodig. Vindt iemand zichzelf niet kansrijk op de arbeidsmarkt, hóeft hij niet een half jaar te wachten. Vraag dan meteen om zo’n re-ntegratieadvies.
Op www.werk.nl staat ook onder meer de kansverkenner werk. Daarmee kun je bepalen hoe groot binnen je regio de kans is op werk binnen een bepaald beroep. Werk.nl heeft ook een pagina over 45-plussers. Is iemands opleiding verouderd, kun je volgens CWI ook denken aan duale trajecten. Die combineren werken en bijleren. Heel misschien is een omscholing bekostigd door UWV ook mogelijk.
Wie onlangs een WW uitkering heeft aangevraagd, krijgt te maken met de reïntegratiecoach van UWV. Dat is een vrij nieuwe functie. De bedoeling is dat deze UWV-medewerker niet alleen het aantal sollicitaties controleert, maar ook met de cliënt overlegt of enigerlei vorm van ondersteuning nodig is. Meer informatie over re-integratiecoach van UWV geeft UWV op deze webpagina: www.uwv.nl/Werknemer/weer_aan_het_werk/ondersteuning_op_weg_naar_werk/ondersteuning_UWV_WW.asp
3. Re-integratie vanuit een (langduriger) uitkeringssituatie Wie langere tijd aan de kant heeft gestaan of moeilijk werk kan vinden is mogelijk gebaat bij een intensiever reïntegratietraject. Wat er dan mogelijk is wordt voor een groot deel bepaald door weten regelgeving. Die regelgeving is echter continu in bewegingii. Bij zoveel veranderlijkheid kan het geen kwaad om regelmatig eens een kijkje te nemen op de website van degene die de regels uitvaardigt. De website van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid www.minszw.nl bevat droge maar leesbare informatie. Over àllerhande regels en regelingen rondom sociale zekerheid en werk. En dus ook over reïntegratie. En bij elk onderwerp staat wel een actuele paragraaf met beleid in wording.
Voor informatie over re-integratie: navigeer via de het menuknopje ‘Werk’ (bovenaan de pagina) via de dan verschenen inhoudsopgave (rechterkolom) naar het dossier over re-integratie. De website van SZW gaat ook in op de Individuele Re-integratie Overeenkomst. Met zo’n IRO mogen mensen zelf hun reintegratieplan opstellen.
Op de website van UWV (www.uwv.nl) is ook veel informatie te vinden. Ook over re-integratie. Maar het is soms wel even zoeken… Bij een gebruikelijk beeldscherm valt veel informatie net buiten beeld! Op de screenshot hierboven staat rechts een hele kolom met linkjes naar brochures, formulieren enz. In een vrij gangbaar beeldscherm van 17" met een resolutie van 800x600 moet je met de schuifbalk het beeld verschuiven voor je die kolom met folders ziet.
Desalniettemin is op de UWV website zeker bruikbaar materiaal te vinden. Zo zijn zo’n beetje alle mogelijke folders en brochures en formulieren digitaal beschikbaar. Zelfs een formulier om kinderopvang aan te vragen voor de duur van het reïntegratietraject. Of het beoordelingskader waaraan een reïntegratiebedrijf moet voldoen wil je het voor een IRO mogen inhuren. Of het scholingsprotocol aan de hand waarvan UWV beoordeelt of iemand in het traject recht heeft op een scholingscomponent. Of het nieuwe werkboek voor wie vanuit de WAO reïntegreert. Een paar snelle links naar UWV-pagina’s: Over de IRO (individuele reïntegratie overeenkomst) (zie screenshot boven) voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten; de pagina over de IRO voor WW-gerechtigden staat hier..iii Overzicht over mogelijkheden en rechten en plichten rond de reïntegratie vanuit de WW Over de reïntegratiecoach die UWV sinds kort heeft. Persbericht over de introductie van het werkboek ‘meedoen telt’ en een linkje om het werkboek zelf te downloaden. www.uwv.nl/overuwv/nieuws_en_persberichten/nieuwsberichten/Meedoen_telt_Werkboek_voor_re_integratie.asp
4. Re-integratiebureaus Bij re-integratieactiviteiten wordt nogal eens een re-integratiebureau ingeschakeld. UWV móet reintegratie uitbesteden en ook gemeenten mogen gebruik maken van particuliere re-integratiebedrijven. Als UWV een traject aanbiedt, moet het de cliënt daarbij laten kiezen uit een aantal reïntegratiebedrijven. En als iemand zelf zijn traject samenstelt middels een IRO, mag hij daar zelf een bedrijf bij zoeken. Maar wil de cliënt weloverwogen kunnen kiezen, is enig inzicht in het aanbod op de reintegratiemarkt onmisbaar. Een poging om dat inzicht te bieden doet Blik op Werk (www.blikopwerk.nl). Hierin werken diverse organisaties samen om de reïntegratiemarkt transparanter en beter te maken. Ook de FNV en de Landelijke Cliëntenraad doen mee. Er wordt gewerkt aan een gezamenlijk keurmerk, en aan een keuzegids compleet met rapportcijfers die eerdere gebruikers van een bureau gaven. Die keuzegids is de voortzetting en uitwerking van de Re-integratiemonitor van de Raad voor Werk en Inkomen (RWI).
Voor de individuele cliënt is met name die keuzegids relevant (http://keuzegids.blikopwerk.nl). Je kunt doorzoeken op lokatie, soort dienstverlening, type cliënt, doelgroep, grootte, keurmerk en mogelijkheden voor IRO. Het is even zoeken, maar dan krijg je wel een beeld welke reïntegratiebedrijven er zoal in je buurt zijn en welke diensten ze aanbieden.
5. Imago arbeidsgehandicapten De website www.gekniptvoordejuistebaan.nl wil de re-integratie van arbeidsgehandicapten ondersteunen. Het is onderdeel van de overheidscampagne om de beeldvorming over arbeidsgehandicapten te verbeteren.
Maar ook voor de individuele cliënt is er nuttige informatie te vinden.
Zo is er een overzicht van de beschikbare re-integratieinstrumenten. Een deel ervan is bedoeld om de werkgever over de drempel te helpen. Via de button ‘welke reintegratie-instrumenten gelden voor mij’ kom je op de reïntegratiewijzer. Die traceert via enkele meerkeuzevragen voor welke instrumenten iemand in aanmerking komt. Tot slot kom je via de ‘tools, brochures en links’ op een handig overzicht van onder meer UWV-brochures (die je op de UWV website soms niet zo snel vindt).
6. Ervaringen van lotgenoten Op het WAO-café ontmoeten lotgenoten elkaar. Informatie, ervaringen en tips zijn er te vinden. In de boekwinkel van het WAOcafé is sinds kort een boek te bestellen van een ervaringsdeskundige. “Weer aan de slag, tips en praktische informatie over re-integratie” (€ 16,95), http://boekenwinkel.waocafe.nl
7. Praktisch
Eerste twee ziektejaren Reïntegratie-inspanningen zijn ook reeds van groot belang gedurende de eerste twee ziektejaren. De FNV brochure Wie schrijft die blijft biedt praktisch bruikbare informatie over die periode. Wat staat er allemaal wanneer te gebeuren, wat moet je doen, wie wordt daarbij betrokken, wat zijn de rechten en plichten. Het boekje is daarbij tevens te gebruiken als logboek. Het boekje is voor leden voor €1.50 te bestellen bij de FNV webwinkel: www.fnv.nl/webwinkel.iv De ´Reisgids voor de werknemer´ is eveneens een werkboekje voor die eerste twee ziektejaren. Deze is van een aantal patiëntenorganisaties en alleen te bestellen (http://www.ziekenmondig.nl/zenm5.html), maar niet te downloaden. Wel gratis te downloaden is het FNV boekje Wie schrijft die blijft, bijv. via http://www.arbobondgenoten.nl/arbothem/verzuim/wieschrijft.pdf. NB er komt tegen de jaarwisseling een nieuwe versie uit, die dan vermoedelijk ook wel op het web komt. Anders te bestellen bij bond of FNV publieksservice.
Werkboeken re-integratie vanuit WAO Sinds kort heeft UWV een werkboek voor reïntegrerende WAO-ers. Ook dit bevat tips en is te gebruiken als logboek. Dit is het werkboek ‘meedoen telt’, te vinden via http://www.uwv.nl/overuwv/nieuws_en_persberichten/nieuwsberichten/Meedoen_telt_Werkboek_voor_re_integratie.asp
Handleiding IRO Een handleiding voor het gebruik van de Individuele Reïntegratie Overeenkomst (IRO) is te vinden te vinden bij het Brabantse POG. Het is lichtjes gedateerd, in die zin dat er nog gesproken wordt over de wet REA (die is opgeheven, maar de meeste REA-voorzieningen bestaan nog wel, ze zijn ondergebracht in de diverse wetten.) Ook is het als zelfstandige starten vanuit de WW iets versoepeld ten opzichte van de tekst op pag. 33. Niettemin biedt het verder een nuttig stap voor stap overzicht van wat er komt kijken bij een IRO. Het boek De Re-integratieregisseur is gratis te downloaden op de website van www.pogbrabant.nl (via de knop Informatie, dan Uitgaven en dan de rubriek Participatie).
Wat moet je wel of niet zeggen? Moeilijk is de vraag wat je bij een sollicitatie nu wel of niet over eventuele gezondheidsproblemen moet melden. Bij het BPV is daarover een boekje met tips te downloaden op de pagina met brochures: www.bpv.nl/bpvbro.html ✎ Rob Splint
noten i
Onderwerpen over re-integratie vanuit werkloosheidssituatie, bijv. WW of bijstand staan hier: http://www.kennisring.nl/smartsite.dws?id=22693. Informatie over reïntegratie vanuit een situatie met ziekte of beperkingen: http://www.kennisring.nl/smartsite.dws?id=22710 ii
Zo is de speciale wet afgeschaft die re-integratievoorzieningen regelde (wet REA); wel is een deel van de regelingen uit die wet blijven bestaan doordat ze zijn overgeheveld naar andere wetten. Zo zijn onlangs de regels rond het starten van een eigen bedrijf vanuit de WW versoepeld. Zo is het sinds kort mogelijk om al voor ontslag hulp bij het CWI te vragen. Zo is bepaald dat UWV een gedeeltelijk arbeidsongeschikte in de WIA niet helpt als de werkgever een eigen risicodrager voor de WIA is (dan moeten de werkgever en diens verzekeraar voor reïntegratie zorgen). Enzovoorts. iii
NB daar staat ook dat sinds halverwege 2006 ook ex-overheidswerknemers in aanmerking kunnen komen iv Update: deze link werkt niet meer doordat de FNV site vernieuwd is. Op 8-1-07 was de webwinkel nog niet terug op de website, maar ik ga er van uit dat de nieuwe site in aanbouw is en de webwinkel weer toegevoegd wordt.