• Aanraking . •11 / 11 Hartstocht . •groei Bidden . •techniek Oud worden . advent
november 2012jan – half 2012 /44jaargang 2012 -december feb 2012 / jaargang / nummer 3 4 / nummer 5
Colofon 3e jaargang nr. 5 november 2012 – half december 2012 radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine Dit tweemaandelijks verschijnende magazine voor luisteraars van Radio Bloemendaal is een gezamenlijke uitgave van de Stichting Kerk Zonder Grenzen en de Radiocommissie van de Protestantse Gemeente in Bloemendaal en Overveen die beide van de zender gebruik maken. De programmering van de zender, waarvan de Protestantse Gemeente eigenaar is, gebeurt in nauwe samenwerking. Frequentie: 1116 AM en ook www.radiobloemendaal.nl Redactie Aart Mak (eindredactie), Wim van Galen, Dorien Veldman, Piet van Wijngaarden en Adrie Winter Redactie-adres Radio Bloemendaal, Vijverweg 14, 2061 GX Bloemendaal. Telefoon: 023-5254842 E-mail:
[email protected] Abonnementen € 12,50 per jaar. Opgaven voor abonnementen en mutaties aan het hierboven genoemde adres. Websites - www.radiobloemendaal.nl Via deze site zijn ook de radio-uitzendingen te beluisteren. - www.kerkzondergrenzen.nl Via deze site zijn veel programma’s te downloaden en zijn een wekelijkse column en toespraken te vinden. - www.pkn-bloemendaal-overveen.nl Dit is de website van de locale gemeente. - www.alledagkerk.nl Op deze site vindt u de voorgangers en kunt u ook preken downloaden.
2 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
In dit nummer dat halverwege december vervangen wordt door het volgende nummer (de Kerst komt er dan echt aan), meer over de komende nieuwe predikant die op 11 november verbonden zal worden aan de gemeente Bloemendaal / Overveen. Tegelijk ook aandacht voor de financiële actie van de Radio. Dat geldt dus de concrete zender, de masten, de techniek, de studio, de geluidswagen en alle kosten die nodig zijn voor onderhoud en investering om te vernieuwen. Kerk Zonder Grenzen, de stichting, is meer voor de software, het pastoraat, de diensten thuis en in het land en alle activiteiten die op avonden her en der en in projecten als Tuimelteksten worden verricht. Zie pagina 17. Radio Bloemendaal en Kerk Zonder Grenzen die nu al bijna drie jaar samen dit blad bij u thuis bezorgen, hopen in elk geval dat u betrokken blijft en blijft luisteren ondanks een storing die soms plaatsvindt. Wij beschouwen ons als verbindingsofficier tussen kerk en samenleving, evangelieverkondiging en mensen thuis, oude woorden en nieuwe inzichten, christelijk geloof en de praktijk van het moderne leven. Daar is nog steeds radio goed voor en tegenwoordig ook internet. U allen het allerbeste gewenst! Giften en financiële ondersteuning - voor Stichting Kerk Zonder Grenzen, wat betreft missionair werk, omroeppastoraat en projecten: rek. no. 1522222 of rek. no. 38.44.74.888 t.n.v. st. KZG te Bloemendaal - wat betreft het in standhouden van de zender en pastoraat: rek. no. 167316 t.n.v. Prot. Gemeente Bloemendaal en Overveen, afd. Radio Grafische vormgeving Cliff Barrow, Bloemendaal Productie en verzending Uitgeverij Narratio, Gorinchem
Groei -----------------------------
Onlangs was op zondagmorgen in het tvprogramma Buitenhof de schrijver Amitav Ghosh te gast. Hij is in India geboren, maar heeft over de hele wereld gewoond en gewerkt; een wijze man met een brede ervaring. Het trof mij wat hij zei over het groeidenken. Waarom zou alles maar moeten groeien? Is het ook niet natuurlijk dat iets weer afneemt? En put die groei niet de aarde, onze energiebronnen en ook onszelf uit? Dan ga je daar over nadenken en komen de voorbeelden boven. “De economie moet groeien,” maar is dat wel zo? Of jagen we elkaar op? We schrikken nu van de vele leegstaande kantoorgebouwen. Ze waren op de groei gebouwd. Dit alles gebeurde tot meerdere glorie van gemeenteraden en businessclubs. In de politiek is het groeidenken diep geworteld. Stilstand is achteruitgang. De politieke partijen spannen zich in voor meer kiezers, maar minder voor rustige ideeën over buurten, vervuiling, hergebruik van gebouwen en echte ontwikkelingssamenwerking. Het is zo hijgerig. In onze hoofden is ook van alles binnengeslopen. Ja, de crisis is erg, want we kunnen de gebruikelijke groei niet meer zien. Het was zo vanzelfsprekend dat we elk jaar meer kregen en dat we een flinke hypotheek aankonden. Maar er werd geen rekening gehouden met ‘grenzen aan de groei’.
3 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
In de Verenigde Staten en West-Europa is wel enige bekering nodig; zoveel benzine verslinden, zoveel ongecontroleerde verrijking voor een elite en zoveel verarming voor velen! Er zijn kritische mensen nodig, die blijven zeggen: hoezo nog meer; hoezo nog duurder? De groei moet gezocht worden op andere terreinen. Soberheid en solidariteit zijn nodig om uit de crisis te komen en te blijven. En geestelijk worden we er dan ook niet slechter op. In het geloof zingen we - nog steeds of weer - “Laat me in U blijven, groeien, bloeien…”; gezang 78 : 1. Wim van Galen
Verder met Markus -----------------------------
Het lezen in Marcus gaat verder. Jezus is na een tocht door het land, die begon in het noorden, aangekomen in Jeruzalem, het religieuze en politieke centrum van Israël. Hij heeft velen, geïnspireerd. Het land in onderdrukking ademt op. De verwachtingen zijn hooggestemd. Toch beantwoordt deze mens niet in alle opzichten aan het beeld van de gezalfde. Hij lijkt eerder een anti-held, die op een ezel de eeuwige stad binnenrijdt. En wat hij zegt, is niet wat je verwacht van de Messias. Aan het begin van hoofdstuk 12 staat dat hij begon te spreken in gelijkenissen, verhalen over het dagelijkse leven. Het zijn eenvoudige vertellingen met een dubbele bodem. Tuimelverhalen met zeer veel zeggingskracht. Kennelijk komt de boodschap over, want de religieuze machthebbers voelen de dreiging, gaan de confrontatie aan en proberen Jezus
onderuit te halen. Hun vragen zijn niet op begrip gericht, maar bedoeld om een dossier op te bouwen. Maar de religieuze leiders vangen bot, ze krijgen niets in handen. Soms wordt dit gevaarlijke spel doorbroken; als iemand echt luistert en dan werkelijk hoort. De essentie van het evangelie, misschien wel van de hele bijbel is: heb de Heer je God lief en de naaste als jezelf. Dan kan Jezus ook zeggen: “U bent niet ver van het koninkrijk van God.” (12:34). De stad Jeruzalem is het decor van Jezus’ optreden, ook de tempel, het huis van God, het huis van de ziel van het volk Israël. Daar geeft hij onderricht. Maar dan verplaatst het verhaal zich naar de Olijfberg. Dat is een geliefde plek van Jezus, dichtbij God. We cirkelen in de verhalen rondom Sion. Op die berg gaat het over het einde der tijden. Maar wat is echt en wat niet? Dat is een actuele vraag. Schrijfster Karen Armstrong heeft er een norm voor: daar waar liefde gebeurt en dus werkelijke compassie is, is sprake van religieuze waarachtigheid. Dan geldt om waakzaam zijn en je niet in slaap laten sussen. Daarover gaat het ook in de paralleltekst van Lucas. Dan volgt de overstap naar dit evangelie, dat wordt gelezen vanaf het begin van advent. Zo schakelen we over naar advent, de komst van die nieuwe wereld, verborgen in een kind. Na het einde is er een nieuw begin, aangekondigd door die merkwaardige man die in de omgeving van de Jordaan doopt en oproept tot inkeer: Johannes. Een man voor wie ve;en huis en haard verlaten. Hij op zijn beurt wijst op een ander, een mens uit Nazareth. Otto Sondorp
4 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Ds. Ad van Nieuwpoort nieuwe predikant ---------------------------------------------------------
Deze zomer besloot de kerkenraad om ds. A.G.L. van Nieuwpoort te beroepen. Eind augustus werd de beroepingsbrief aan ds. Van Nieuwpoort thuis in Amsterdam overhandigd. De kerkenraad was buitengewoon verheugd dat hij meteen het beroep aannam. Ad van Nieuwpoort is 45 jaar en gehuwd met Mirjam Elbers. Acht jaar was hij als predikant verbonden aan de Thomaskerk in Amsterdam-Zuid. Daarvoor werkte hij, eveneens acht jaar, in de Dorpskerk in Amstelveen. In 2006 promoveerde ds. Van Nieuwpoort op het proefschrift Tenach opnieuw, over het Messiaanse tegoed van het evangelie naar Lukas. Er zijn ruim tien publicaties van zijn hand verschenen. Zijn vrouw Mirjam is ook theoloog/predikant en zij werkt momenteel als uitgever bij 5 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Uitgeverij Brill te Leiden. Het echtpaar heeft een dochtertje, Trui, van vier jaar. Het kloppend hart van de gemeente is volgens ds. Van Nieuwpoort de eredienst op zondag. Daar mogen de woorden klinken als inspiratiebron voor ons leven en voor alle ontmoetingen in en buiten de gemeente. Een kerkelijke gemeente leeft in de dynamiek tussen de eredienst op zondag, het leerhuis door de week en het pastoraat. Als theoloog laat hij zich bij alles inspireren door de bijbelse verhalen. Alle activiteiten en ontwikkelingen binnen de gemeente liggen aan die bron ten grondslag. Ad van Nieuwpoort is iemand die heel graag met de teksten bezig is, samen met anderen. Al zoekend worden verhalen vertaald naar het dagelijks leven, de actualiteit. In de gemeente legt hij prioriteit bij toerustingswerk en jongeren. Ook is hij gericht op mensen die op afstand staan van kerk en geloof. Op zondag 11 november wordt ds. Van Nieuwpoort officieel in de Protestantse Gemeente Bloemendaal-Overveen verwelkomd tijdens zijn intrededienst. De dienst vindt plaats in de Dorpskerk en zal uiteraard via de radio te beluisteren zijn (middengolf 1116 Am en via internet: www.radiobloemendaal.nl) De kans bestaat dat de dienst van 11.16 van Kerk Zonder Grenzen later zal starten. Wij vragen om begrip.
Thuiskomen ------------------------------
radio, zondag 4 november 19.00 uur, herhaling zondag 11 nov. 11.16 uur Hij zat in nachtgoed voor het raam en liet Willoos het hoofd hangen op het kozijn – Hij zag de landweg langs de heuvels zijn Kronkels wegtrekken naar het blauw verschiet.
Hij dacht weer aan de oude vreemdeling Die ’s middags in het herbergtuintje sliep – Zij stoeiden om hem heen, en iemand riep Hem wakker, en hij zat dwaas in hun kring. Zijn verre blik zwierf langs hun ogen weg, Hij zei: - (zijn baard was om de glimlach grijs) ‘Jongens, het leven is een vreemde reis, Maar wellicht leert een mens wat onderweg.’ Toen was het of een deur hem open woei En hij de verten van een landschap zag, Hij zag zichzelf daar wand’len in een dag Zwellend van zomer en van groene groei. De weg buigt om en men keert nooit terug – Hij kon zijn hart als voor ‘t eerst horen slaan, Hij heeft zijn schoenen zacht weer aangedaan En sloop door ’t tuinhek naar de kleine brug.
Gedicht ‘De Jongen’ van Martinus Nijhoff
6 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Thuiskomen is het einde van het gaan van je weg. Alles, wat je hebt meegemaakt, ontberingen die je hebt doorstaan, alle keren dat je weer afscheid moest nemen, het heeft zich als het ware in jou samengebald tot een groot verlangen om eindelijk niet meer altijd maar in beweging te moeten zijn. Bij thuiskomen hoort dan in de associatie van veel mensen rust, niets doen en jezelf zijn. In de taal van het geloof is thuiskomen het diepe verlangen van het hart om niet meer eenzaam te zijn. ‘Mijn hart is onrustig tot het rust vindt in U’ (Augustinus). In de dienst, het eind van een serie over het gaan van de weg, zullen we in het evangelie van Lucas het verhaal van de zoon lezen die weggaat om weer thuis te komen. In dat verhaal is ook sprake van een broer en vooral van een vader. De vraag is met wie wij ons het meest kunnen vereenzelvigen, met de thuisblijver of met de mens die gaat. Of misschien ook met de vader die met een hart vol onrust geen oordeel heeft en op de uitkijk staat om zijn avontuurlijke zoon zo snel mogelijk welkom te heten. Aart Mak
Sint Maarten: gaat dat niet over mantelzorg? --------------------------------------------------------------
radio: zondag 11 november, 19.00 uur, herhaling de zondag erop, 11.16 uur Er is een Tuimeltekst Sint Maarten, gaat dat niet over mantelzorg? Veel kerken zijn naar Sint Maarten genoemd, net als parochies, scholen en scoutinggroepen. Het heeft allemaal met Maarten van Tours te maken. Maarten werd in de vierde eeuw geboren in wat nu Hongarije heet als zoon van Romeinse ouders. Op jonge leeftijd werd hij soldaat en diende hij in het huidige Frankrijk. Bij een van de stadspoorten van Amiens ontmoette hij een bedelaar, aan wie hij de helft van zijn mantel gaf. Wat weinig mensen weten, is dat de helft van de mantel eigendom was van Rome en hij daarom slechts zijn eigen helft kon weggeven. Een oude legende zegt dat deze bedelaar een verschijning van Jezus was. Maarten had in elk geval van Jezus dit woord wel onthouden: ‘Ik was naakt en jij hebt mij gekleed.’ (Matteüs 25:36). Maarten liet zich bekeren en verliet het leger. Over Maarten valt meer te vertellen. Dat gebeurt in de dienst verder. Zo goed als wij, op zijn eigen avond, ook vieren dat zijn daad goddank nog altijd navolging heeft… Wij willen gaven delen met mensen wereldwijd. Want delen wordt tot helen wanneer de ander lijdt. De Heer heeft zich gegeven en deelde onze nood. Zo heelde Hij ons leven. Hij is het levend brood. Ver waren wij gaan dwalen, de wijde wereld rond. Maar ’t was slechts om te halen en hebzucht was de grond. Het rijk
7 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
dat wij zo bouwden hield in de tijd geen stand. Wat wij als groots beschouwden, sloeg men ons uit de hand. Meer dan wij konden dromen, geschiedt in onze tijd. Er is een weg gekomen van wederkerigheid. Nu leren wij ontvangen; zij geven van hun kant. Geen strijd meer om belangen, zo komt Gods rijk tot stand. (tekst: E. Hoogerwerf ) Aart Mak
Hoe kom ik aan de overzijde? ---------------------------------------dat hij dit land niet zal betreden. Het is ten diepste een verhaal dat universeel is. Wie heeft gezien wat hij met hartstocht en soms twijfel geloofde? Wie is ontsnapt aan zijn sterfelijkheid, terwijl hij verlangde naar eeuwige vrede? Angst voor de dood, de laatste stap, kan alles overschaduwen waar je altijd door bezield was. We kunnen niet meer op eigen kracht. Iemand moet er zijn die ons het laatste zetje geeft en dan ons draagt en afmaakt waar wij, met alle aarzelingen, aan begonnen waren. Hoe kom ik aan de overzijde? De doodsrivier is veel te diep! Wie kan mij over water leiden, de zee die niemand nog ontliep? (A. F. Troost) Vocaal Mannen Kwintet La Notte.
radio zondag 25 november, 19.00 uur, herhaling zondag erop 11.16 uur Op de laatste zondag van het kerkelijk jaar gedenken wij ook bij Kerk Zonder Grenzen de mensen die gestorven zijn. En niet alleen degenen die we sinds november 2011 moeten missen, maar ook hen die al eerder zijn overleden. De ziel reist immers te voet en als het gaat om gevoelens geldt een andere tijdsorde. We laten ons in die dienst leiden door het prachtige verhaal over Mozes die zijn laatste schreden op aarde zet. Hij ziet nog een keer waar hij bijna zijn hele leven lang naartoe op weg was, het land van melk en honing. Hij, met zijn hele hebben en houden, veranderd, gevormd, geschaafd, met littekens op zijn ziel, weet 8 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Aan deze dienst, waarin kaarsen worden aangestoken en het verdriet wordt verwoord, namen worden genoemd en allerlei situaties aangestipt, zal La Notte haar muzikale medewerking verlenen. La Notte is een Vocaal Mannen Kwintet dat zijn naam ontleent aan het rijke romantische repertoire van 19e-eeuwse componisten die zich veelvuldig door de nacht hebben laten inspireren. Het ensemble houdt zich daarnaast intensief bezig met oude muziek van componisten als Josquin des Prez, Dowland en Monteverdi. Sinds enkele jaren is ook het lichtere repertoire van Engelse part-songs en van de Comedian Harmonists, wereldberoemd in de jaren ´30 van de vorige eeuw, in het programma van La Notte ruim vertegenwoordigd. Aart Mak
Kerk Zonder Grenzen ------------------------------
Er gebeurt veel, hoorbaar, zichtbaar en voorlopig nog onmerkbaar bij de stichting. Voor wie ons volgt: Op zondagmorgen 4 november is er ’s morgens in de Dorpskerk een dienst in samenwerking met leden van de kerk van Bloemendaal / Overveen. Op zondagavond 9 december zal het koor Anthem onder leiding van Leo Kramer zijn medewerking verlenen aan een advents- en kerstzangdienst. Fijn om die dienst ook bij te wonen! Over andere diensten leest u elders in dit Radiomagazine. Het project Tuimelteksten, een initiatief van de stichting KZG, begint zich langzamerhand te verbreden. Vermoedelijk zal er een scheurkalender op de markt verschijnen en er zijn gesprekken met een grote busmaatschappij en huisartsen om te zien of daar ook Tuimelteksten terloops kunnen worden getoond. Overigens zullen in de maand oktober of november weer op alle grote NS stations van Nederland Tuimelteksten hangen. U kunt ons volgen op de website en via de sociale media Twitter en Facebook. Elke dag is er een nieuwe Tuimeltekst te lezen, geschreven door allerlei mensen en streng geredigeerd door een kleine redactie. Aan het andere grote project, Rituelen, wordt in deze herfst hard gewekt. De bedoeling is om aan het begin van 2013 tevoorschijn te komen met een organisatie waarin een groep mensen zich aanbiedt om rituelen te begeleiden. Dat aanbod geldt dan vooral mensen die 9 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
niets of weinig met de kerk hebben, maar wel religieus zijn of levensbeschouwelijk zijn ingesteld. Bij die rituelen denken we allereerst aan de uitvaart, maar wij willen ook ons aanbod doen op het vlak van geboorte en huwelijk, naast dat wij mensen inzetten om te begeleiden bij nood en dood en bij allerlei crises die zich bij leven en welzijn kunnen voordoen. De stichting Kerk Zonder Grenzen beschouwt dit project als een belangrijk uitvloeisel van haar intentie om ook dertigers en veertigers, mensen van de middengeneraties, te bereiken en te verbinden met wat zij als het beste uit de christelijke traditie beschouwt. De sing-in van zondag 30 september was een groot succes. Veel mensen kwamen en zagen hoe twee koren met Rob van Dijk een heerlijke sfeer creëerden. Het samenspel tussen Cees Verschoor op het orgel en Rob op de vleugel was een hoogtepunt. De radioluisteraars misten weinig, of het moet zijn de hartelijke ontvangst tevoren en de geweldige uitgeleide na afloop, met koffie, thee, een drankje en een hapje. Volgend jaar weer, hoorden we menigeen zeggen. a.m.
Dominee, zeg eens... -----------------------------
Tolerant Ruim dertig jaar geleden had ik een vriendje die punker was. Met mijn lange haar en keuze voor kleurige kleding hoorde ik daar niet thuis, werd zelfs ‘een disco’ genoemd, maar vooruit, ik kon ermee door. De vriendengroep had niet alleen duidelijke regels over kleding, haardracht en muziekkeuze, zelfs je opvattingen over de samenleving hoorden vast te staan en in het patroon te passen. Anders was je slechts een punker vanwege het modebeeld, dus nep, ronduit nep. Ik herinner me goed hoe zij zich ergerden aan burgerlijke types. Uit vrees niet geaccepteerd te worden omdat ze er uitzagen zoals ze nou eenmaal van zichzelf moesten, gingen ze alvast -figuurlijk dan - om zich heen slaan. De groep was hecht en iedere buitenstaander een bedreiging. Juist omdat zij zulke uitgesproken regels hanteerden, viel eigenlijk iedereen buiten de groep en kreeg het stempel ‘burgerlijk’.
Nou, ik kan je verzekeren dat er veel was waaraan je je diende te ergeren! We hebben niet lang verkering gehad, want dat vaste stramien waarin geleefd moest worden om erbij te mogen horen, stond me tegen, zo jong als ik was. Onlangs was ik bij de onthulling van een herdenkingsmonument voor de weggevoerde Joden in Haarlem; omdat ik Haarlemmer ben, me betrokken voelde en mijn joodse wortels water nodig hadden. Onze burgemeester hield een fantastische toespraak, wat een fijne belevenis! Echter, de boze woorden van de opperrabbijn uit Amsterdam verziekten mijn stemming volledig. Want ineens was ik weer dat meisje van zestien dat er wel bij stond, maar in geen enkel geval bij de groep kon horen. Wij die in zijn ogen anders waren dan hij, vormden een potentiële bedreiging en dat moesten wij ons goed realiseren, aldus de opperrabbijn. Verdrietig droop ik af, naar huis. Ik ga wel een andere keer naar dat monument om mijn eigen gebedje te prevelen. Want zelfs als ik het heel hard zou willen, nooit zal ik er uit kunnen zien zoals hij, ik ben immers een vrouw. Dominee zeg eens, zijn orthodoxe regels eigenlijk bedacht uit angst voor de ander? Ellen de Vries
10 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Variaties op het thema muziek -----------------------------
Muziek voor de levenden In de loop van de tijd heeft muziek die van oorsprong voor gebruik in de kerkelijke liturgie was bedoeld, een plaats gekregen in de concertzaal. Componisten waagden zich aan composities van een zodanige omvang en grote bezettingen dat daarvoor binnen de liturgie geen plaats - en ook geen geld - was. Er zal ook sprake geweest zijn van een zekere vervanging van religie door kunst, van religieuze muziek door een esthetisch project. Dit geldt ook voor het requiem, van oorsprong bedoeld als mis voor de doden, voor de liturgie bij een begrafenis: “Geef hun eeuwige rust, Heer”. Het Amsterdamse Concertgebouworkest is met ingang van 2011 gestart met het jaarlijks uitvoeren van een requiem. Er zijn, zo is de achterliggende gedachte, immers jaarlijks passieconcerten in de lente en kerstmatinees in de winter en dan nu ook requiemuitvoeringen in de herfst. De bedoeling is een ritueel te creëren waarbij iedereen op zijn eigen manier kan stilstaan bij verlies. Vorig jaar werd eind september het Requiem van Mozart uitgevoerd en dit jaar het Requiem van Brahms. De Duitse componist Johannes Brahms (1833-1897) schreef zijn requiem in de jaren zestig van de 19e eeuw na het overlijden van zijn moeder. De meeste requiem-composities zijn gebaseerd op de oude Latijnse liturgische vaste tekst, een tekst die in feite een gebed is dat 11 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
de gestorvenen begeleidt en helpt de verlossing te bereiken. Brahms volgde een andere weg. De tekst is niet in het Latijn, maar in het Duits; vandaar de titel: Ein deutsches Requiem. In plaats van de oude vaste liturgische tekst gebruikte Brahms uitsluitend gedeelten uit de Bijbel, woorden die nabestaanden kunnen troosten. Zijn bedoeling was om geen treurmuziek te schrijven, geen gebed voor de eeuwige rust van de overlevenden, maar muziek als troost voor hen die leed dragen. Dit requiem begint dan ook met de woorden
uit Matteüs 5:4: “Gelukkig de treurenden, want zij zullen getroost worden”. Zo is het muziek dus voor de levenden. Op zondag Voleinding (25 november), de laatste zondag van het kerkelijk jaar, waarbij in de diensten de namen van de in het afgelopen jaar overledenen worden genoemd, zal dit requiem in het programma Intermezzo te beluisteren zijn. Het uit zeven delen bestaande werk neemt ongeveer vijf kwartier in beslag. Piet van Wijngaarden
“Technische storingen zijn altijd vervelend” --------------------------------------------------------------
Fred Nieman is een van de technici die behalve in de eigen kerken ook wordt ingezet als er voor Radio Bloemendaal ergens anders opnamen gemaakt moeten worden. Dit groepje vrijwilligers volgt met de bus vol apparatuur Aart Mak overal waar die als predikant voor een ochtenddienst wordt uitgenodigd. Fred werd in 1959 geboren in Bussum. Dat hij in Haarlem terechtkwam, heeft alles te maken met zijn ontmoeting destijds met Heleen, zijn echtgenote. “Tijdens een fietsvakantie bij de poolcirkel kwam ik in het reisgezelschap Heleen tegen. Daarna stuurden we elkaar een kerstkaartje en dat was het. Maar het jaar erop toen ik me had ingeschreven voor een fietstocht in Portugal en Heleen voor een in Frankrijk, besloot zij ook naar Portugal te gaan. Daar bleef het op dat moment bij. De volgende vakantie wilde Heleen naar Tsjechië en toen ik dat hoorde, koos ik op mijn beurt diezelfde reisbestemming. En ja, naderhand bij het bekijken van de dia’s bleek dat we ook buiten onze reizen samen verder wilden.” Heleen, die al als analiste in het ziekenhuis werkte, had een eigen huis in 12 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Haarlem. Daarom verhuisde Fred ook naar deze stad en in 1989 trouwden ze. Dat gebeurde in de Bloemendaalse Dorpskerk, een voor de hand liggende keuze, want Heleen was toen al in die gemeente actief geweest als diaken en scriba. “Vanuit Bussum, waar we luisterden naar dominee Toornvliet, kende ik Radio Bloemendaal,” vertelt Fred. “En toen ik hoorde dat er in de Dorpskerk een studio gebouwd werd om ook daar diensten te kunnen opnemen, heb ik me meteen opgegeven als vrijwilliger.” Belangstelling voor techniek had hij altijd al. Na een opleiding MTS werktuigbouw werkte hij in een zaak voor carrosseriematerialen in Almere. Eenmaal gevestigd in Haarlem kon hij al snel een leuke baan krijgen bij een familiebedrijf dat elektromotoren verkoopt voor de industrie. En dat werk bevalt hem nog steeds goed. Om als technicus bij Radio Bloemendaal uit de voeten te kunnen kreeg Fred intern een opleiding, waarna hij - eerst nog samen met een andere technicus - boven in de Dorpskerk aan de slag ging in de nieuwe studio. “Toen was dat nog een open ruimte. Inmiddels is er een
deur en hebben we eigen spotjes, zodat we als iemand de centrale lichtschakelaar omzet, niet meer meteen in het donker zitten. Dat gebeurde vroeger echt nogal eens! De eerste keer dat ik alleen in de studio zat, viel me gelukkig mee.” Als de technici aan het werk zijn in de Opstandingskerk of de Dorpskerk tijdens een live opname van de dienst, is er natuurlijk contact nodig met de mensen in de studio aan de Vijverweg. “Zo moeten we bijvoorbeeld weten wanneer er vanaf daar overgeschakeld wordt naar onze locatie, dus tegen tienen ga ik luisteren naar de omroepster die in de Vijverwegkerk de dienst aankondigt. Op dat moment heb ik al getest of de verbindingen werken. Tijdens de dienst volgen we op de monitor wat er in de kerkzaal gebeurt, zodat de verschillende microfoons telkens op tijd worden opengezet. Zo moet je bij dominee Sondorp vlug schakelen, want die begint snel met praten.” Meestal verloopt alles goed. Maar een paar maanden geleden was er ineens in de Opstandingskerk geen stroom. “Ik ben direct met alle kabels in de weer geweest, maar de verbinding lukte niet. Op zo’n moment moeten ze in de Vijverwegstudio snel improviseren met muziek en een verklaring waarom er geen kerkdienst te horen is. Gelukkig gebeurt dit soort dingen niet vaak; technische storingen zijn altijd heel vervelend.”
het rooster in de eigen studio’s ingedeeld staan, zijn ze een half uur van tevoren aanwezig. “Omdat er in de Vijverwegkerk boven altijd meer mensen zijn, vind ik het daar wat gezelliger. In de studio van de Dorpskerk zie je als technicus namelijk niemand anders.”
Voor de zogenaamde buitenopnamen moeten de technici een uur van tevoren aanwezig zijn om de microfoonstandaards neer te zetten, de camera op te hangen, kabels te leggen en om de mengpanelen naar een aparte ruimte te brengen, meestal de consistorie. Daar komt ook de monitor te staan. Fred Nieman, die vaak met Harry Prins op pad gaat voor de buitenopnamen, heeft nog steeds plezier in het werk, ook dankzij de contacten die ze op die manier hebben. Als zij volgens
De werkzaamheden bestaan uit: · Eten opscheppen voor bezoekers · Bezoekers welkom heten, eventueel praatje maken · Vooraf spullen klaarzetten, nadien opruimen · Afwassen · Koken onder begeleiding van professionele kok (optioneel) Kijk voor meer informatie over Stem in de Stad op www.stemindestad.nl
13 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Dorien Veldman
Lijkt het je wat om je in te zetten voor dak- en thuisloze mensen? Mensen die net iets anders in het leven staan dan jij. Dan is dit iets voor jou! Voor de afdeling Straatpastoraat van Stem in de Stad worden gezocht: Vrijwilligers voor de volgende activiteiten: -
wandelingen/uitstapjes/picknick (voorjaar/zomer) filmochtenden (herfst/winter) laagdrempelige vieringen aandachtspastoraat en huisbezoek
Voor de afdeling Eetvoorziening van Stem in de Stad worden gezocht: Maaltijdmedewerkers
Orgelpunt -----------------------------
Op zondag 18 november om 14.15 uur klinkt in het programma Orgelpunt muziek die wordt gespeeld op verschillende Adema-orgels. En daarom volgt hier nu eerst iets over de geschiedenis van Adema’s Kerkorgelbouw, de oudste nog bestaande orgelbouwfirma in Nederland. De broers Karel en Piet Adema startten in 1855 hun eigen bedrijf voor orgelbouw in Leeuwarden. Het is de periode van
Adema orgel in de Mozes en Aäronkerk.
het “rijke roomse leven”. Veel katholieke kerken werden gebouwd en er was volop vraag naar goede orgels. De jonge firma Adema had dus geen gebrek aan opdrachten. In 1869 bouwden de broers in Amsterdam een nieuw orgel in de Mozes en Aäronkerk (zie foto). Dat gebeurde in een oud pakhuis aan de Lauriergracht. 14 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Het orgel in de Mozes en Aäronkerk trok veel belangstelling, zelfs uit Frankrijk, waar Cavaillé-Coll zijn grote orgels bouwde. In 1877 werd de firma Adema gesplitst: Leeuwarden en Amsterdam gingen elk zelfstandig verder. Het bedrijf in Leeuwarden heeft bestaan tot 1941. In Amsterdam kreeg Adema de opdracht voor de gigantische Willibrorduskerk - buiten de Veste - het Altaarorgel te bouwen. In 1923 werd begonnen. Het grote “Willibrordusorgel” moest 66 stemmen gaan tellen. Voor de ingebruikname van het orgel componeerde Jan Nieland een grandioze “Marche Triomphale”, op 18 november te horen in Orgelpunt. In de periode na de Tweede Wereldoorlog werden door binnen- en buitenlandse organisten veel concerten gegeven op dit grote orgel. Twintig jaar later bleek de Willibrorduskerk bouwvallig te zijn; restauratie was te duur en het aantal kerkgangers te klein, dus afbraak restte. De Stichting Behoud Willibrordusorgel werd opgericht en in de Haarlemse Kathedrale Basiliek Sint Bavo vond men een goede plek voor het orgel. In Orgelpunt is te horen hoe het orgel in Amsterdam klonk en hoe het nu in de Kathedraal klinkt. Ronald van Baekel, die orgel studeerde aan het conservatorium, was organist in de Kathedraal van Rotterdam en verdiepte zich in het orgelmakersvak. In 2002 kreeg hij de kans om de leiding van Adema’s Orgelbouw op zich te nemen. Het bedrijf werd overgeplaatst naar een leegstaande bollenschuur in Hillegom. Van Baekel herstelde ook de oude naam “Adema’s Orgelbouw sinds 1855” in ere. In Orgelpunt speelt Ronald van Baekel op het orgel van de St. Jansbasiliek in Laren de Toccata van L. Boëlmann. Verder klinken nog de orgels van de St. Agathakerk in Lisse, de Dominicuskerk in Amsterdam en van de Grote (Hervormde) Kerk in Scherpenzeel. Nico Timmerman
Muzi(ek)kant -----------------------------
G.F. Händel.
Het programma Muzi(ek)kant wordt op de vierde zondag van de maand uitgezonden. Op zondag 25 november is de muzikale keuze te horen van Rob en Sibren, twee Amsterdamse studenten. Rob doet secretariaatswerk voor een van de Amsterdamse predikanten en studeert Nederlandse Taal en Cultuur aan de UvA. Sibren studeert Business IT en Management aan de Hogeschool. Beiden sporten graag en veel. Sibren is vaak op het water te vinden in zijn zeilboot en Rob op het voetbalveld, hoewel ze nu met al die studie vaak moeten volstaan met slechts een uurtje squash.
Oratorium “Theodora” van G.F. Händel Govert Teijgeler hoort tot het groepje enthousiaste mensen van Radio Bloemendaal dat elke maand de muziekkeus voor een zondag op zich neemt. Voor de zondagen 4 november en 2 december heeft hij gekozen voor een oratorium van G.F. Händel: “Theodora”. Het wordt dus in twee keer uitgezonden. Dit werk componeerde Händel in 1749. De eerste uitvoering vond plaats op 16 maart 1750 in het Royal Theatre in Covent Garden. De belangrijkste rol in dit oratorium is weggelegd voor hoofdpersoon Didymus en werd geschreven voor een male contralto of te wel een counter tenor.Het libretto is gebaseerd op een novelle van Robert Boyle: The Martyrdom of Theodora and Didymus uit 1687. De librettist is Thomas Morell. Händel had hem al eerder voor zijn oratorium Judas Maccabeus als librettist aangezocht. Omdat dit oratorium vrij onbekend is, volgt hier de korte inhoud. De handeling speelt zich af in de Romeinse provincie Antiochië, tijdens het stadhoudersschap van Valens omstreeks het begin van de 4e eeuw. Theodora, een jonge vrouw van koninklijken bloede, is christin. Zij heeft de Romeinse officier Didymus, die haar bemint, tot het christendom bekeerd. Valens heeft bepaald dat de verjaardag van keizer Diocletianus feestelijk gevierd zal worden met een samenkomst in de Venustempel, waaraan ook de christenen moeten deelnemen. Een verzoek van Didymus om de christenen hiervoor niet te verplichten wijst Valens botweg af en de officier Septimus, vriend van Didymus, moet het bevel aan Theodora overbrengen. Als zij verklaart de dood te verkiezen boven gehoorzaamheid aan Valens’ bevel, zegt Septimus dat haar dan iets veel ergers wacht dan de dood; zij zal dan gedwongen worden haar eer te offeren. Theodora wordt gevangen genomen en Valens biedt haar de vrijheid aan, indien zij zich zal onderwerpen; zo niet, dan zal hij haar ten prijs geven aan de laagste van zijn soldaten. Inmiddels heeft Didymus aan Septimus zijn christen-zijn en liefde voor Theodora bekend. In de onthutste Septimus ontwikkelt zich nu de strijd tussen soldatenplicht en vriendschap. De laatste overwint in zoverre dat hij ervoor zorgt dat Didymus Theodora in de gevangenis kan bezoeken. Aldus geschiedt en Didymus slaagt er na veel moeite in Theodora over te halen om met hem van kleren te verwisselen, opdat zij ongehinderd kan vluchten; zo komt zij bij haar geloofsgenoten terug. Doch daar komt een bode met het bericht dat Didymus ten dode is opgeschreven; nu wil zij hèm redden, al weet zij dat dit ook haar dood betekent. Tevergeefs springt Septimus voor zijn vriend in de bres; Valens’ woede is ontembaar en zo worden beiden ter dood gebracht.
15 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Advent -----------------------------
radio, zondagen 2, 9, 16 en 23 december, 19.00 uur, herhaling volgende zondagen 11.16 uur Advent is dat er iets staat te gebeuren. Aan kinderen leg je uit dat met Kerst Jezus wordt geboren en daar maak je je met advent klaar voor. Maar dan vraagt iemand: Jezus is toch al geboren? En wij zijn in het christendom toch niet het verleden eindeloos aan het herhalen? Onder die verdenking staat deze godsdienst en godsdienst in het algemeen trouwens wel. Maar dan zeggen generaties christenen weer dat het uitzien naar de komst van de Christus hen helpt uit te zien naar de wederkomst van Christus. De droom is: eens zal hij terugkeren, komende op de wolken, dan zal hij oordelen, zittende ter rechterhand Gods. De theoloog en hoogleraar Van den Beek schreef een boek over deze laatste dingen en noemde zijn boek eenvoudigweg God doet recht. De bedoeling is duidelijk: een gelovige christen ziet uit naar de tijd dat God recht doet. Dat is de verwachting. Maar er is meer. Wie de twintig eeuwen dat het christendom bestaat, bestudeert, ziet al snel wat een maatschappelijke beweging dit geloof heeft veroorzaakt. Dat gold uiteraard voor de eerste eeuwen toen de jonge godsdienst na een aantal periodes van heftige vervolgingen uiteindelijk de godsdienst werd die een wereldrijk veranderde. Maar het geldt ook voor Nederland. De monniken in het vroege christendom zorgden voor dijken, 16 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
onderwijs en verpleging van de zieken. En later, in de 19e en 20e eeuw, nam de overheid de taken over van allerlei charitatieve instellingen die door christenen waren opgericht. Dat wij in een land leven met een beschaving waarin sprake is van barmhartigheid, macht en tegenmacht en dat in de rechtspraak de waarheid wordt gezocht, komt zeker ook door het christendom. Dit geloof is namelijk, evenals het Jodendom en de Islam, op de aarde en op concrete mensen gericht. Je kunt niet psalmen zingen met honger in je buik. Eerst het lichaam, dan de geest, eerst je verzoenen met je naaste, dan pas naar het altaar. De vraag die ik in de loop van deze zondagen wil behandelen is de volgende. Als er minder kinderen sterven van de honger, minder families moeten vluchten voor plunderende soldaten en minder vrouwen door mannen veracht en zelfs gestenigd worden, zijn dat dan tekenen dat de geest van Christus dichterbij komt? Of moet daarvoor de ellende juist toenemen? In de te lezen bijbelgedeelten, ik volg deze keer de lezingen van de Raad van Kerken, wordt gezinspeeld op het komen van de jongste dag en dan is er sprake is van heel wat rumoer, geweld, oorlog en andere vreselijke benauwenissen. Dus: wat is nu de verwachting? Moet het eerst slechter gaan voor het beter wordt? Of is dat juist een gevaarlijk geloof? Genoeg om mee bezig te zijn! Aart Mak
Financiële actie Radio Bloemendaal ------------------------------------------
Evenals voorgaande jaren zal er ook in 2012 weer een actie gehouden worden om de activiteiten van Radio Bloemendaal financieel te ondersteunen. Vorig jaar is dit bij wijze van experiment in juni gebeurd; dit jaar kiezen wij weer voor de maand december. Het wordt er elk jaar voor het bestuur van Radio Bloemendaal niet gemakkelijker op om de financiële eindjes aan elkaar te knopen. De oorzaak hiervan is dat de giftenstroom de laatste jaren steeds verder opdroogt. Ongeveer vijf jaar geleden was er nog sprake van opbrengsten die ruim boven de € 20.000 per jaar lagen. In 2011 was dit terug gelopen naar ruim € 14.000, zodat in de begroting van 2012 slechts € 15.000 is opgenomen. De (noodzakelijke) kosten die aan de radio-uitzendingen zijn verbonden, bleven de afgelopen jaren redelijk constant. Per saldo is er echter sprake van een jaarlijks terugkerend exploitatietekort van zo’n vijf- à zesduizend euro. Hierdoor wordt steeds verder ingeteerd op het vermogen. En dat is hard nodig om in de 17 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
nabije toekomst specifieke grootschalige projecten te kunnen financieren, zoals onderhoud en vernieuwing van de studio en/of zendmast. Wij zijn ons ervan bewust dat dit RadioMagazine verzonden wordt aan abonnees met een specifieke interesse voor Kerk Zonder Grenzen of Radio Bloemendaal. Toch lijkt het ons juist om iedereen die zich direct of indirect bij ons radiowerk betrokken voelt, op de hoogte te stellen van onze financiële situatie. Lezers van dit blad die in december geen acceptgiro aantreffen, maar die de continuïteit van Radio Bloemendaal wel na aan het hart ligt, kunnen een bijdrage storten op rekeningnummer 167316, ten name van Protestantse Gemeente Bloemendaal-Overveen, afdeling Radio. Bij voorbaat onze hartelijk dank voor uw bijdrage. Namens de Radiocommissie, Jack de Groot, penningmeester
Herinneringen die pijn doen ---------------------------------------
Meneer Linh gebaart zijn vriend (de dikke man) hem te volgen. Hij verlaat het pad, en baant zich een weg door het woud. Hier en daar werpt het laatste zonlicht gouden muntjes op het mostapijt, en in dat mozaïek van vuur verschijnt plotseling een bron. Het stromende water welt op tussen twee stenen en loopt vijf kanten op, alsof het de omtrek van een gestrekte hand met vijf gespreide vingers tekent, een open hand, een aangeboden hand. Een paar passen verderop verdwijnen de vijf stroompjes weer in de grond, even wonderbaarlijk als in het daglicht kwamen. “Dat is geen gewone bron,” zegt meneer Linh tegen de dikke man, “er wordt verteld dat het water het vermogen heeft om vergetelheid te schenken aan diegene die het drinkt, vergetelheid van slechte dingen. Wanneer iemand van ons weet dat hij gaat sterven, gaat hij naar de bron toe, alleen. Het hele dorp weet waar hij naartoe gaat, maar niemand gaat met hem mee. Hij moet de weg in zijn eentje afleggen en hier in zijn eentje neerknielen. Dan drinkt hij van het bronwater, en wordt zijn geheugen lichter; alleen de goede herinneringen en mooie momenten blijven bestaan, alles wat zachtaardig en gelukkig is. De rest verdwijnt –alle herinneringen die pijn doen, die je ziel doorboren en verscheuren ; ze raken verdund in het water zoals een inktdruppel in de oceaan.” Meneer Linh zwijgt. De dikke man buigt het hoofd. Alsof hij de woorden die hij hoort goed wil proeven. 18 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
“Zo,”zegt meneer Linh. “Nu weet u waar u en ik naartoe moeten als we onze dood voelen aankomen” “Daar hebben we nog alle tijd voor!” antwoordt zijn vriend lachend. “Ja,” zegt meneer Linh, ook lachend . “U hebt gelijk, daar hebben we nog alle tijd voor.”
(uit Philippe Claudel (foto), Het kleine meisje van meneer Linh) Het einde der tijden? De Maya’s weten wel beter. Maya’s in Guatemala begrijpen er niets van, de wereldwijde aandacht die hen ten deel valt omdat zij het einde der tijden zouden hebben aangekondigd. Maar waar komt met betrekking tot 21 december 2012 dan toch de nerveuze spanning vandaan die het apocalyptische beeld oproept van een wereld die vergaat en een tijd die voor goed stil blijft staan? In
ieder geval niet van de Maya’s. Gerenommeerde Maya kenners spreken van slechts een tweetal op stenen vermelde tijdsaanduidingen die verwijzen naar 21 december 2012 als moment waarop een cyclus van 5125 jaar wordt vol gemaakt en er een ‘nieuwe zon’ verschijnt. Dat ligt in de lijn van Maya’s en hun overtuiging dat wat aan de hemel gebeurt en in kalenders wordt vastgelegd, wordt weerspiegeld in de aardse werkelijkheid. Uit het registreren van de regelmaat van de hemellichamen die telkens naar hun beginstand terugkeren hebben Maya’s steeds de hoop geput dat ook ongunstige politieke tijden voorbijgaan en er steeds weer een nieuw begin mogelijk is. In Guatemala, het land waar de afgelopen decennia naar schatting 150 000 Maya’ slachtoffer werden van het politieke geweld en waar meer dan de helft van de oorspronkelijke bewoners onder de armoedegrens leeft, is de hoop op ‘nieuwe tijden’ uiterst actueel. En kalenders houden die hoop levend. (Mario Coolen)
Zondagavond 16 december zullen Mario Coolen, Ari van Buuren en Aart Mak in een speciale dienst van Kerk Zonder Grenzen dit thema oppakken en uitwerken. Volgend Radiomagazine meer!
Ds. Ari van Buuren ontving 1 oktober jl. een Koninklijke onderscheiding van Andree van Es.
19 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
Programmaoverzicht Radio Bloemendaal ----------------------------Uitzendschema Radio Bloemendaal van 4 november 2012 tot en met 16 december 2012
11 november 2012 09.00 Muziek 09.15 Een Goed Begin 09.45 Zondagskinderen 10.00 Ds. Ad van Nieuwpoort Dorpskerk, live dienst intrededienst 11.16 Ds. Aart Mak 12.30 Liederen van Toen 13.00 Het Gebeuren 14.00 Kerk in Actie Wereldwijd 14.30 Orgel-Intermezzo 15.15 Intermezzo 17.00 Surprise 18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde opnamedienst: 10.00 Ds. Aart Mak Sint Jacobiparochie, Friesland 13 november 2012 (Alle-Dag-Kerk uitzending) 12.00 Muziek 12.25 Ds. Bas van der Graaf, Amsterdam 13.30 Einde
4 november 2012 09.00 Muziek 09.15 Een Goed Begin 09.45 Zondagskinderen 10.00 Ds. Aart Mak Opstandingskerk, live dienst 11.16 Ds. Aart Mak 12.30 Liederen van Toen 13.00 Cantate 14.00 Interkerkelijke Gezinsdienst 15.15 Intermezzo 17.00 Surprise 18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde 6 november 2012 (Alle-Dag-Kerk uitzending) 12.00 Muziek 12.25 Ds. Dirk-Jan Thijs, Amsterdam 13.30 Einde
20 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
18 november 2012 09.00 Muziek 09.15 Een Goed Begin 09.45 Zondagskinderen 10.00 Ds. Otto Sondorp Vijverwegkerk, live dienst afscheidsdienst 11.16 Ds. Aart Mak 12.30 Liederen van Toen 13.00 Dienst Alle Dag Kerk 14.15 Orgelpunt 15.15 Intermezzo 17.00 Surprise 18.50 Ds. Theo C. Wielsma, live dienst 21.00 Einde 20 november 2012 (Alle-Dag-Kerk uitzending) 12.00 Muziek
12.25 13.30
Dr. Ad van Nieuwpoort, Overveen Einde
25 november 2012 (Zondag Voleinding) 09.00 Muziek 09.15 Een Goed Begin 09.45 Zondagskinderen 10.00 Ds. Ad van Nieuwpoort Opstandingskerk, live dienst 11.16 Ds. Aart Mak, opname uit Zandvoort 12.30 Liederen van Toen 13.00 Ds. Theo C. Wielsma 14.15 Muzi[ek]kant 15.15 Intermezzo 17.00 Surprise 18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde 27 november 2012 (Alle-Dag-Kerk uitzending) 12.00 Muziek 12.25 Mw. ds. A.A. van den BergeGeudeke, Wilnis 13.30 Einde 2 december 2012 (1e Advent) 09.00 Muziek 09.15 Een Goed Begin 09.45 Zondagskinderen 10.00 Ds. Ad van Nieuwpoort Dorpskerk, live dienst 11.16 Ds. Aart Mak 12.30 Liederen van Toen 13.00 Cantate 14.00 Dienst met belangstellenden uit Amsterdam 15.15 Intermezzo 17.00 Surprise 18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde opnamedienst: 10.00 Ds. Aart Mak Oosterkerk, Haarlem
21 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
4 december 2012 (Alle-Dag-Kerk uitzending) 12.00 Muziek 12.25 Ds. Jan Offringa, Kesteren 13.30 Einde 9 december 2012 (2e Advent) 09.00 Muziek 09.15 Een Goed Begin 09.45 Zondagskinderen 10.00 11.16 12.30 13.00 14.00 14.30 15.15 17.00 18.50
21.00
Mw. ds. Ria Schultheiss Vijverwegkerk, live dienst Ds. Aart Mak Liederen van Toen Het Gebeuren Kerk in Actie Wereldwijd Orgel-Intermezzo Intermezzo Surprise Ds. Aart Mak, live dienst Advent-zangdienst, m.m.v. Anthem Einde
11 december 2012 (Alle-Dag-Kerk uitzending) 12.00 Muziek 12.25 Prof. dr. Antoine Bodar, Amsterdam 13.30 Einde 16 december 2012 (3e Advent) 09.00 Muziek 09.15 Een Goed Begin 09.45 Zondagskinderen 10.00 Ds. Ad van Nieuwpoort Opstandingskerk, live dienst 11.16 Ds. Aart Mak 12.30 Liederen van Toen 13.00 Dienst Alle Dag Kerk 14.15 Orgelpunt 15.15 Intermezzo 17.00 Surprise 18.50 Ds. Aart Mak, live dienst 21.00 Einde
Intermezzo -----------------------------
Gevarieerde muziek vanaf 15.15 uur, afwisselend samengesteld door Henk Exel, Hans Paap, Govert Teijgeler en Piet van Wijngaarden. 4 november Händel: Oratorium Theodora - Deel I scène 1 t/m 6 (76’); deel II scène 1 t/m 3 (29’) 11 november - 14.30 - Orgel-Intermezzo Elgar: Sonate nr. 1 in G-groot (26’); Vesper Voluntaries (18’) -15.15 - Intermezzo Puccini: Messa di Gloria (47’) Tsjaikovski: Symfonie nr. 6 (45’) Puccini: Capriccio Sinfonico (13’) 18 november Shostakovich: Suite voor variétéorkest nr. 1 (25’) Poulenc: Gloria (23’) Vivaldi: De vier jaargetijden (40’) Grieg: 1e deel uit pianoconcert in A-klein (13’) 25 november Brahms: Ein deutsches Requiem (73’) Händel: Concerto grosso nr. 2 (11’) Mozart: Symphony nr. 21 (20’) 2 december Händel: Oratorium Theodora (vervolg) – deel II scène 4 t/m 6 (25’); deel III scène 1 t/m 7 (47’) Händel: Concerti grossi op. 6 nr. 2, 3 en 4 (34’) 22 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine
9 december 14.30 - Orgel-Intermezzo Albert de Klerk improviseert over de Vier Jaargetijden 15.15 - Intermezzo Mendelssohn: De 114e Psalm (13’), De 115e Psalm (17’) en Koraalcantate ’Jesu, meine Freude’ (6) Carl Orff: Carmina Burana, een theaterwerk voor orkest, solisten, koor en ballet (64’) 16 december C.P.E. Bach: Magnificat (43’) Grieg: Peer Gynt Suite nr. 1 (15’) en nr. 2 (17’) Mozart: Te Deum in C (7’) Schütz: Magnificat (11’) Grieg: Symfonische dansen
Column -------------------------------------------------------------De ander en ik Rekening houden met de ander, het is ons met de paplepel ingegoten, steeds gevolgd door: wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet. Soms kunnen we die ander behoorlijk irritant vinden. De ander kan in onze ogen een obstakel van gigantische afmetingen worden. Immers, onze eigen vrijheid houdt op waar die van de ander begint. Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, maar ook hier zijn er grenzen. Om maar bij de actualiteit te blijven: de maker van het recente anti-Mohammedfilmpje is juridisch niet schuldig aan de dood van de mensen bij rellen naar aanleiding van zijn film. Maar de vraag is wel of hij moreel ook vrijuit gaat. Moet alles per se gezegd worden, ook de grofste beledigingen? Draagt dat nu bij aan een tolerante samenleving? Manuela Kalsky, die sinds 1 januari 2012 de Edward Schillebeeckx leerstoel voor theologie en samenleving aan de Vrije universiteit bekleedt, vindt van niet. Zij schrijft op 5 oktober in het dagblad Trouw: “We hebben kennis nodig, ontmoeting, in plaats van vooroordelen en afbakening”. Zij pleit voor een interreligieuze en interculturele dialoog. Die dialoog met de ander is nodig. Soms ervaren we immers de ander niet als een verrijking maar als een bedreiManuela Kalsky ging. Het zou zo bevrijdend zijn als we over die angst voor de ander konden heenstappen en vijandsbeelden achter ons konden laten, zoals het verhaal over de barmhartige Samaritaan zo goed laat zien: oog in oog met een onbekende staan, de verbinding met iemand aangaan en compassie tonen. Jezus geeft zijn discipelen de opdracht met anderen, met de ander, een verbinding aan te gaan, anderen te helpen en te genezen. Het woord van liefde en vrede moeten zij uitdragen. En als dat woord op steenachtige bodem valt, mogen zij verder gaan en het stof van hun voeten afschudden zoals in Matteüs staat. Dat haalt veel krampachtigheid weg. Ook wij staan oog in oog met de ander en worden opgeroepen tot compassie, maar we hoeven onszelf niet uit te leveren aan de ander en daardoor onszelf kwijt te raken. We kunnen van tijd tot tijd terug naar de bron, de accu weer opladen, om daarna opnieuw verbinding te zoeken. Want de ander is er altijd; we hebben allemaal een stukje van elkaars leven in de hand. Ben ik mijn broeders hoeder, vraagt Kaïn. Het is ook onze vraag. Het antwoord weten we: het hoeden van onze broeder heeft God aan ons gedelegeerd, dat is zijn uitdaging aan ons en die uitdaging neemt hij niet meer terug. Adrie Winter
23 / Radio Bloemendaal Kerk Zonder Grenzen Magazine