Gemeente Nieuwkoop College van Burgemeester en Wethouders
raadsvoorstel portefeuillehouder opgesteld door
G.A.H. Elkhuizen Vergunningen, Voorzieningen en Handhaving / Rianne Klinkert/Richard Bosboom
Registratienummer collegebesluit vergaderdatum raad
11.10450 29 september 2011
jaar/nummer
onderwerp
beheer voetbalaccommodaties Het college van burgemeester & wethouders stelt de raad voor het volgende te besluiten: 1. In te stemmen met de oprichting van een zelfstandige stichting voor het beheer van de Nieuwkoopse voetbalaccommodaties per 1 januari 2012. 2. Voor alle voetbalclubs de financiële ondersteuning van het beheer via de stichting te laten verlopen. Zonder deelname aan de stichting ontvangen de clubs geen financiële ondersteuning. 3. De stichting het aanbestedingstraject en het bijbehorende opdrachtgeverschap, voor de velden met bijbehorende terreininrichtingen, uit te laten voeren, en daartoe een subsidie te verstrekken (afzonderlijk raadsvoorstel). 4. De stichting zelf het kader voor het regulier onderhoud inclusief bijbehorende budgetten per vereniging te laten vaststellen. 5. Aan de stichting een jaarlijkse exploitatiesubsidie van € 204.000,-- te verstrekken (jaarlijks te indexeren aan de hand van de gemeentelijke begroting), als bijdrage voor het verrichten van groot onderhoud aan de accommodaties, te dekken uit het huidige beschikbare bedrag op de begroting voor groot en regulier onderhoud en de huurinkomsten (i.e. € 13.000,--, besluitpunt 8). 6. De opgebouwde voorziening voor groot onderhoud van € 236.000,-- vrij te laten vallen en in 2012 eenmalig als startkapitaal aan de stichting te verstrekken. 7. In 2012 een eenmalige subsidie voor een afbouwregeling regulier onderhoud van € 187.000,-- aan de stichting te verstrekken en ten laste te brengen van de Reserve Verbetering Voetbal. 8. Het huurbedrag voor de stichting voor het gebruik van de voetbalaccommodaties vast te stellen op € 13.000,-- per jaar (jaarlijks te indexeren aan de hand van de gemeentelijke begroting). burgemeester en wethouders van Nieuwkoop
mr. G.G.G. Slooters secretaris
F. Buijserd burgemeester
1
Pagina 2 van 6
Toelichting Probleemstelling Binnen de voormalige gemeenten Nieuwkoop, Ter Aar en Liemeer bestonden verschillende afspraken tussen gemeente en voetbalclubs over het onderhoud van de voetbalaccommodaties. Er zijn momenteel verschillen in de uitvoering van het onderhoud (door de gemeente of door de club zelf) en in de hoogte van de onderhoudsbijdrage van de gemeente. Na de fusie in 2007 zijn, in afwachting van harmonisatie, de oude afspraken tussen gemeente en voetbalclubs in stand gehouden. Bij meerdere clubs is er sprake van achterstallig groot onderhoud. Bij de voetbalclubs bestaat behoefte tot verbetering van hun accommodaties, onder andere door aanleg van een aantal kunstgrasvelden. Daarnaast vragen de clubs om harmonisatie van de afspraken met betrekking tot regulier en groot onderhoud. Inleiding Het college heeft de mogelijkheden voor investeringen in verbeteringen van de voetbalaccommodaties onderzocht. In het raadsvoorstel ‘Verbetering voetbalaccommodaties’ worden de geplande investeringen voorgelegd. De gemeenteraad heeft kaders gesteld ten aanzien van de verbetering van voetbalaccommodaties. Deze kaders zijn nader ingevuld binnen het op 23 juni 2011 vastgestelde collegeprogramma “Samen aan de slag 2011 – 2014”. Een voorwaarde die het college stelt aan de verbeteringen van de voetbalaccommodaties is dat het beheer van de voetbalaccommodaties voortaan wordt verricht binnen een door de voetbalclubs op te richten zelfstandige stichting. Ook wil het college graag dat bij verbetering van de accommodaties de gebruikers van de accommodaties meebetalen aan de verbeterde voorzieningen. Daarnaast wil het college de mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik van de accommodaties, bijvoorbeeld door het bewegingsonderwijs, verbeteren. Zie de bijlage ‘Oprichting beheerstichting Nieuwkoopse voetbalaccommodaties’ voor een omschrijving van de contouren van de stichting die de gemeente in overleg met de voetbalclubs heeft opgesteld. Kader / Eerdere besluiten • Bij het raadsbesluit “Visie op voetbalaccommodaties” kenmerk 2009/007 dd 5 februari 2009 heeft de gemeenteraad de kaders vastgesteld ten aanzien van voetbalaccommodaties binnen de gemeente. • Bij het raadsbesluit Voorkeursvariant voetbalaccommodatie RKSV Altior te Langeraar kenmerk 2009/0035 dd 23 april 2009 heeft de raad uitgesproken een voorkeur te hebben voor variant 1 (uitplaatsing naar het gebied naast de AWZI te Langeraar). • Bij het raadsbesluit “Kaderstelling verbetering voetbalaccommodaties” kenmerk 2010/0019 dd 11 februari 2010 heeft de gemeenteraad begrenzingen ten aanzien van de verbetering van de voetbalaccommodaties vastgesteld. Zie ook de bijlage ‘Factsheet besluitvorming voetbalaccommodaties’.
2
Pagina 3 van 6
Beoogd effect Meer vrijheid en verantwoordelijkheid voor de voetbalclubs met betrekking tot hun accommodatie, de voetbalaccommodaties worden goed onderhouden en alle clubs dragen op een gelijkwaardige manier bij aan het onderhoud van hun accommodatie. Indien de beheerstichting voor de voetbalaccommodaties succesvol is, biedt de beheerstichting een goed kader voor het onderbrengen van het beheer van andere sportaccommodaties in een zelfstandige stichting. Dit zou kunnen in aparte stichtingen of als onderdeel van de beheerstichting voetbalaccommodaties. Voorgestelde besluiten / Argumenten: 1.1 Meer verantwoordelijkheid voor de voetbalclubs voor hun accommodaties leidt tot efficiënter beheer. Het stichtingsbestuur bestaat uit inwoners die betrokken zijn bij de lokale sportwereld. Dit past bij het streven van het college naar meer betrokkenheid van burgers. De voetbalclubs hebben korte lijnen met de stichting en kunnen signaleren welk onderhoud wanneer nodig is. De clubs kunnen de kosten voor regulier onderhoud beperken door de inzet van eigen vrijwilligers. Hierdoor wordt het beheer zo efficiënt mogelijk uitgevoerd zonder tussenkomst van de gemeente. 1.2
Toepassing van het Sportbesluit biedt kans op veel fiscaal voordeel. De oprichting van een beheerstichting biedt onder voorwaarden de mogelijkheid een fiscaal voordeel te behalen op de investeringen in de voetbalaccommodaties en het onderhoud aan de accommodaties. Het betreft een voordeel van 19% btw op de investeringen en 13% btw op de onderhoudskosten. De voorwaarden voor dit fiscale voordeel zijn vastgelegd in het Sportbesluit, dat momenteel door de Minister van VWS wordt herzien. Zie ook het kopje ‘risico’s/beheersmaatregelen’.
2.1
Het is redelijk dat gebruikers bijdragen aan het onderhoud van sterk verbeterde voorzieningen. Met de uitvoering van het verbeterplan voetbalaccommodaties krijgen de clubs de beschikking over sterk verbeterde en toekomstbestendige accommodaties. Van de clubs mag verwacht worden dat zij actief betrokken zijn bij een goed beheer van de nieuwe voorzieningen. Het is in ieders belang dat de staat van de accommodaties op niveau blijft.
3.1
De stichting kan de werkzaamheden efficiënter aanbesteden. Een stichting heeft meer onderhandelingsruimte met marktpartijen dan de gemeente. Daarnaast kan de beheerstichting intensief toezicht houden op de uitvoering van de werkzaamheden, hetgeen de efficiëntie van de uitvoering verhoogt. Zie het collegevoorstel “Verbetering voetbalaccommodaties” voor een overzicht van de investeringen.
3
Pagina 4 van 6
4.1
Als clubs ruimte krijgen voor zelfwerkzaamheid verhoogt dit de kostenefficiëntie van het regulier onderhoud. In de beheerstichting gaan de gebruikers betalen voor het regulier onderhoud aan de accommodaties. Voetbalclubs maken nu vrijwel allemaal in meer of mindere mate gebruik van de inzet van vrijwilligers voor het reguliere onderhoud aan hun accommodaties. Als de voetbalclubs binnen de beheerstichting de vrijheid krijgen zelf te bepalen welke werkzaamheden zij door vrijwilligers laten verrichten en welke werkzaamheden zij uitbesteden, kunnen zij hun accommodatiekosten beter beheersen.
5.1
De subsidie komt overeen met de huidige gemeentelijke kosten voor groot en regulier onderhoud. € 191.000,-- per jaar is het huidige beschikbare bedrag op de begroting voor groot en regulier onderhoud aan de voetbalaccommodaties (excl. personeelskosten). Voetbalclubs betalen het reguliere onderhoud aan de accommodaties. De gemeente stelt het huidige budget voor groot en regulier onderhoud beschikbaar voor kwalitatief goed groot onderhoud. Daarnaast stelt de gemeente de inkomsten uit huur die de stichting betaalt voor exploitatie van de accommodaties (€ 13.000,-- per jaar) beschikbaar. Dit bedrag zal de stichting in de praktijk echter nodig hebben om de huurkosten te betalen, waardoor dit deel van de subsidie niet bijdraagt aan het beschikbare onderhoudsbudget.
6.1
De aanvullende exploitatiesubsidie stelt de stichting in staat achterstallig groot onderhoud uit te voeren. In afwachting van de harmonisatie en de geplande investeringen heeft de gemeente de afgelopen jaren weinig groot onderhoud verricht aan de accommodaties. Het jaarlijkse budget voor groot onderhoud is apart gezet en eind 2011 bedraagt deze voorziening € 236.000,--.
7.1
De harmonisatie van de onderhoudsafspraken in de beheerstichting kan voor sommige clubs tot kostenstijgingen leiden. De gemeente wil deze clubs tegemoet komen via een driejarige overgangsregeling, waarbij de huidige gemiddelde gemeentelijke bijdrage aan regulier onderhoud (c.a. € 125.000,-- per jaar) in drie stappen wordt afgebouwd. Het eerste jaar gaat het om 75 procent van de bijdrage, het tweede jaar om 50 procent en het derde jaar om 25 procent. In totaal betreft het een bedrag van € 187.000,--. Dit bedrag wordt in één keer aan de stichting ter beschikking gesteld. De stichting is vervolgens vrij om afspraken met de clubs te maken over de inrichting van de overgangsregeling. De afbouwregeling wordt financieel gedekt uit het totaalbudget van het project verbetering voetbalaccommodaties, bestaande uit een reservering uit de algemene reserve en opbrengsten uit de grondexploitatie van de woningbouw op de huidige locatie van SV Altior.
4
Pagina 5 van 6
8.1
Dit huurbedrag komt overeen met wat de clubs nu gezamenlijk betalen en kan daarom gezien worden als “reëel” huurbedrag. € 13.000,-- is het totaalbedrag dat de voetbalclubs nu afzonderlijk aan de gemeente betalen voor het gebruik van hun accommodaties. De beheerstichting sluit een huurcontract af (dan wel een recht van opstal) voor alle velden met de gemeente, de afzonderlijke huurcontracten van de clubs komen bij de oprichting van de beheerstichting te vervallen. De gemeente compenseert de stichting voor de huurlasten via de exploitatiesubsidie. De belastingdienst stelt als voorwaarde voor toepassing van het Sportbesluit dat de stichting een “reëel” huurbedrag betaalt voor de velden. De optelsom van de huidige huurbedragen voor alle velden kan volgens de gemeente gezien worden als een reëel huurbedrag.
Kanttekeningen: 4.1 Sommige clubs zijn bang voor een grote stijging van hun accommodatiekosten. Verbeterde accommodaties en kwalitatief goed onderhoud vragen een hogere bijdrage van de gebruikers van de accommodaties. Sommige clubs vrezen dat, ondanks de ruimte die de beheerstichting krijgt om in overleg met de clubs het regulier onderhoud zo kosten efficiënt mogelijk uit te voeren (o.a. door inzet van vrijwilligers), hun accommodatiekosten aanzienlijk zullen stijgen. De harmonisatie van onderhoudsafspraken speelt hierbij een grote rol. Met name de clubs Zevenhoven, Nicolaas Boys en Nieuwkoop ontvangen nu een grote bijdrage van de gemeente ten opzichte van andere clubs. Bij een harmonisatieproces is het onvermijdelijk dat partijen met de meest gunstige uitgangspositie erop achteruit gaan. Het college verwacht dat de gebruikersvergoedingen lager zullen uitvallen dan de clubs nu denken, als de clubs gezamenlijk zoeken naar kostenefficiënte onderhoudsafspraken. Daarnaast zijn de kosten van regulier onderhoud van kunstgrasvelden lager dan die van natuurgrasvelden. Voorts leidt de aanleg van een kunstgrasveld tot een lagere bespelingsgraad van een eveneens aanwezig natuurgrasveld met daardoor navenant lagere onderhoudskosten van het natuurgrasveld. In de eerste drie jaar komt het college de clubs tegemoet via de eenmalige subsidie voor een afbouwregeling regulier onderhoud. Risico’s / Beheersmaatregelen Volgens het Sportbesluit kan onder bepaalde voorwaarden door beheer van sportaccommodaties via een stichting een fiscaal voordeel van 13 procent btw op onderhoudswerkzaamheden worden behaald. De stichting belast haar diensten richting sportverenigingen met een laag tarief van 6 procent btw, terwijl de stichting zelf 19 procent btw terug kan vorderen over haar exploitatielasten. De in dit voorstel genoemde bedragen zijn exclusief btw. Momenteel wordt het Sportbesluit herzien door de Minister van VWS. Mogelijk wordt het Sportbesluit versoepeld, maar gezien het huidige klimaat van bezuinigingen is het niet geheel uitgesloten dat de mogelijkheid fiscaal voordeel te
5
Pagina 6 van 6
behalen (gedeeltelijk) vervalt. In de Jaarrekening zal hierover een zinsnede opgenomen worden bij de niet uit de balans blijkende verplichtingen. Financiële / Personele / Juridische consequenties De structurele subsidie aan de stichting (€ 191.000,--) wordt gedekt uit het huidige beschikbare bedrag op de begroting voor groot en regulier onderhoud. De eenmalige subsidie voor het verhelpen van achterstallig groot onderhoud (€ 236.000,--) wordt gedekt door het vrijvallen van de opgebouwde voorziening groot onderhoud. De afbouwregeling (€ 187.000,--) wordt financieel gedekt uit het totaalbudget van het project verbetering voetbalaccommodaties, bestaande uit een reservering uit de algemene reserve en opbrengsten uit de grondexploitatie van de woningbouw op de huidige locatie van SV Altior. Zie ook het raadsvoorstel ‘Verbetering Voetbalaccommodaties’. De huurinkomsten van de voetbalvelden voor de gemeente van € 13.000,-- komen per saldo te vervallen omdat de gemeente de stichting via de exploitatiesubsidie compenseert voor de huurlasten. De exploitatiesubsidie komt daarmee op een bedrag ad € 204.000,--. De gemeentelijke personeelsinzet op de uitvoering en coördinatie van onderhoudswerkzaamheden aan de accommodaties is met de oprichting van de beheerstichting niet meer noodzakelijk. Deze ambtelijke uren kunnen voor een groot deel voor andere doeleinden worden ingezet. Dit zal op de lange termijn een besparing opleveren. Achterliggende stukken die ter inzage liggen - Oprichting beheerstichting Nieuwkoopse voetbalaccommodaties - Vertrouwelijk: Beheersplan “Verbetering Voetbalaccommodaties in de gemeente Nieuwkoop” d.d. 3 september 2010, inclusief aanpassing veldinvulling RKSV Altior - Factsheet ‘Besluitvorming Voetbalaccommodaties’, versie 1 definitief - Stroomschema middelen beheerstichting Advies meningsvormende raad (griffie)
6