RAADSVOORSTEL
Raadsvergadering
Nummer
27 november 2014
14-106
Onderwerp Wet Markt en Overheid
Aan de raad, Onderwerp Wet Markt en Overheid Gevraagde beslissing De volgende economische activiteiten aan te wijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25h, vijfde lid, van de Mededingingswet: A. Verhuur en exploitatie sportaccommodaties; B. Verhuur maatschappelijk vastgoed; C. Beheer en exploitatie algemene begraafplaats; D. Beschikbaar stellen benodigdheden evenementen. Grondslag De Mededingingswet en de Wet Markt en Overheid die daar een onderdeel van uitmaakt. Inleiding Overheden (dus ook gemeenten) kunnen ervoor kiezen om, naast hun reguliere taken, economische activiteiten uit te voeren. Zo kunnen gemeenten zelf of via een overheidsbedrijf goederen of diensten aanbieden. Als daarbij gebruik gemaakt wordt van publieke middelen, kan dit leiden tot concurrentievervalsing. Om concurrentieverhoudingen zuiver te houden bestaat sinds 1 juli 2012 de Wet Markt en Overheid (hierna: de Wet M en O). Deze wet schrijft gedragsregels voor waaraan overheden zich bij economische activiteiten moeten houden. Die regels moeten leiden tot een gelijk speelveld. De Wet M en O kende een “ingroeifase” van twee jaar: sinds 1 juli 2014 hebben alle overheden zich te houden aan de gedragregels. Gedragsregels De belangrijkste regel is dat de integrale kosten van een goed of dienst volledig in rekening moeten worden gebracht aan de afnemer. De gemeente mag daarnaast (eigen) overheidsbedrijven niet bevoordelen. Verdere regels gaan over het gebruik van overheidsgegevens en over de verplichting van overheden tot interne functiescheiding bij de verrichting van economische activiteiten. Een uitgebreide beschrijving van de gedragsregels is opgenomen in bijlage 1. Uitzonderingen De Wet M en O maakt een aantal uitzonderingen mogelijk om af te wijken van de gedragsregels. - Enkele specifieke organisaties zijn uitgezonderd: openbare onderwijsinstellingen en publieke omroepinstellingen; - Het aanbieden van goederen of diensten aan andere overheidsorganisaties ter uitvoering van hun publiekrechtelijke taak;
14-106. Wet Markt en Overheid
2
-
Economische activiteiten waarbij sprake is van een staatssteunmaatregel (dan gelden de Europese staatssteunregels); Economische activiteiten die plaatsvinden in het algemeen belang.
Bij laatstgenoemde uitzondering kan de gemeenteraad een besluit nemen om activiteiten aan te wijzen als algemeen belang, waarmee deze activiteiten niet meer vallen onder de Wet M en O. Inventarisatie en beoordeling economische activiteiten gemeente Bunnik Uit een inventarisatie is gebleken dat de gemeente Bunnik direct of indirect economische activiteiten uitvoert. Dit zijn taken waartoe de gemeente niet verplicht is. Bij elke economische activiteit is vervolgens gekeken of deze voldoet aan de gedragsregels van de Wet M en O. Als conclusie van de huidige inventarisatie van economische activiteiten onderscheiden we vier activiteiten die niet conform de gedragsregels zijn. A. Verhuur ruimten in gemeentelijk vastgoed In de gemeentelijke accommodaties (met name de drie MFA’s) worden ruimtes verhuurd aan verschillende organisaties. Daarbij valt te denken aan de muziekschool, bibliotheek, peuterspeelzaalwerk, buitenschoolse opvang, jongerenwerk en kinderdagverblijf. Beoordeling: Bij de verhuur van ruimten in gemeentelijk vastgoed betalen alle huurders minimaal een kostprijsdekkende huur. Enkele maatschappelijk organisaties zoals de bibliotheek, muziekschool en jongerenwerk ontvangen een gemeentelijke subsidie, met daarin een vergoeding voor de huurkosten. Hiermee komt de huurprijs feitelijk uit op een lager bedrag dan de integrale kostprijs. B. Verhuur en exploitatie sportaccommodaties De gemeente heeft dertien sportaccommodaties. Deze accommodaties worden verhuurd aan het Sporthuis Bunnik. Het Sporthuis zorgt voor beheer en exploitatie van de accommodaties en voor verhuur van deze accommodaties aan de lokale sportverenigingen. Beoordeling: Het Sporthuis ontvangt een jaarlijkse gemeentelijke exploitatiebijdrage. Bij de verhuur en exploitatie van de gemeentelijke sportaccommodaties betaalt de afnemer (het Sporthuis) minder dan de integrale kostprijs. Het Sporthuis kan worden gezien als overheidsbedrijf. De gemeente heeft beleidsbepalende invloed, onder meer door vaststelling van de tarieven. Door de exploitatiebijdrage vindt een bevoordeling plaats van een overheidsbedrijf. C. Beheer en exploitatie algemene begraafplaats De gemeente telt twee begraafplaatsen. De algemene begraafplaats in de kern Bunnik is eigendom van de gemeente. Ook het beheer en de exploitatie is in gemeentelijke handen. Beoordeling: Gemeenten zijn volgens de Wet op de lijkbezorging verplicht te voorzien in een gemeentelijke begraafplaats. Het beheer en de exploitatie van de begraafplaats kunnen worden overgelaten aan derden. De begraafrechten die de gemeente verkoopt, dekken de kosten niet. De gemeente is momenteel in gesprek met een stichting die het beheer en de exploitatie van de algemene begraafplaats kan overnemen. De stichting ontvangt in dat geval jaarlijks een gemeentelijke bijdrage. Deze bijdrage valt onder bevoordeling van een overheidsbedrijf. D. Beschikbaar stellen benodigdheden evenementen Incidenteel stelt de gemeente voor evenementen materialen en voorzieningen gratis beschikbaar. Te denken valt bijvoorbeeld aan dranghekken, energievoorziening, containers en marktkramen. Beoordeling: Het gratis beschikbaar stellen van materialen en voorzieningen vindt incidenteel plaats bij evenementen voor een goed doel en/of met een maatschappelijk karakter. Per evenement wordt een afweging gemaakt. Gevolgen aanpassen economische activiteiten De gemeente kan ervoor kiezen om de uitvoering van bovenstaande economische activiteiten conform de gedragsregels te laten plaatsvinden. Dit heeft echter verstrekkende gevolgen. Het betekent namelijk dat een integrale kostprijs moet worden gehanteerd en dus hogere tarieven. Hogere tarieven betekenen hogere kosten voor de maatschappelijke organisaties, waardoor zij mogelijk hun maatschappelijk gewenste acti-
14-106. Wet Markt en Overheid
3
viteiten niet of niet volledig meer kunnen uitvoeren. Om de economische activiteiten onder dezelfde condities mogelijk te maken, is het wenselijk dat deze activiteiten door de gemeenteraad worden aangewezen als activiteiten die plaatsvinden in het algemeen belang. Bijlage 2 geeft per activiteit de argumenten weer om deze aan te wijzen als activiteit die plaatsvindt in het algemeen belang. Aanbieding onder de kostprijs van bovenstaande activiteiten schaadt de belangen van de particuliere ondernemers niet. Beoogd effect Voortzetting van de voornoemde economische activiteiten op de huidige wijze binnen het wettelijk kader. Beschrijving varianten/mogelijkheden Niet van toepassing. Argumenten 1.1 Op basis van een inventarisatie en beoordeling van gemeentelijke economische activiteiten is gebleken dat een viertal economische activiteiten niet overeenstemt met de gedragsregels van de Wet M en O. 1.2 Door aanwijzing van deze economische activiteiten als activiteiten die plaatsvinden in het algemeen belang, vallen deze niet meer onder de Wet M en O. De activiteiten kunnen dan onder dezelfde condities worden uitgevoerd. 1.3 In rekening brengen van de integrale kostprijs en afschaffing van een gemeentelijke bijdrage kan betekenen dat organisaties hun maatschappelijk gewenste activiteiten niet of niet volledig meer kunnen uitvoeren. 1.4 Met de aanwijzing is er geen strijdigheid meer met de Wet M en O. 1.5 Met het onder de kostprijs aanbieden van de genoemde economische activiteiten worden de belangen van particuliere ondernemers niet geschaad. Kanttekeningen Niet van toepassing. Kosten, baten en dekking De keuze om activiteiten aan te wijzen die plaatsvinden in het algemeen belang heeft geen invloed op de gemeentelijke financiën. De activiteiten kunnen onder dezelfde condities worden voortgezet. Uitvoering Door de algemeen belangvaststelling zal er geen feitelijke wijziging optreden in de bestaande situatie. Het besluit zorgt ervoor dat de bestaande situatie kan worden voortgezet. Bijlagen 1. Gedragsregels Wet Markt en Overheid 2. Motivering algemeen belangvaststelling Ter inzage Odijk, 23 september 2014 Burgemeester en wethouders van Bunnik, de secretaris, de burgemeester,
dhr. mr. G. Veenhof
14-106. Wet Markt en Overheid
dhr. H.M. Ostendorp
Nummer 14-106
De raad van de gemeente Bunnik;
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 23 september 2014;
besluit: de volgende economische activiteiten aan te wijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25h, vijfde lid, van de Mededingingswet: A. Verhuur en exploitatie sportaccommodaties; B. Verhuur maatschappelijk vastgoed; C. Beheer en exploitatie algemene begraafplaats; D. Beschikbaar stellen benodigdheden evenementen.
Aldus besloten in de openbare vergadering van 27 november 2014. De raad voornoemd,
de griffier
14-106. Wet Markt en Overheid
de voorzitter
Voorrondes Open Huis
Procedure raadsvoorstel / besluit Onderwerp Bijgevoegde stukken
Ter inzage Inhoud besluit B&W
Digitaal beschikbaar bij griffie Wet Markt en Overheid Ja Nee 1. Gedragsregels Wet Markt en Ja Nee Overheid 2. Motivering algemeen belangvaststelling Ja Nee 1. De gemeenteraad voor te stellen om de volgende economische activiteiten aan te wijzen als activiteiten, die plaatsvinden in het algemeen belang als bedoeld in artikel 25h, vijfde lid, van de Mededingingswet: A. Verhuur en exploitatie sportaccommodaties; B. Verhuur maatschappelijk vastgoed; C. Beheer en exploitatie algemene begraafplaats; D. Beschikbaar stellen benodigdheden evenementen.
Datum besluit B&W
23 september 2014
In Voorrondes Open Huis Bijzonderheden
Bespreken
Gewenste planning Open Huis Raad Uiterste datum Raad Agenda Commissie Datum bespreking Opmerkingen
14-106. Wet Markt en Overheid
30-10-2014 27-11-2014 n.v.t.
14-10-2014
