RUIM BAAN
VO O R D E O N D E R K A N T VA N D E A R B E I D S M A R K T
jaargang 8 nummer 14 juli 2015
w w w. w v k - g r o e p . n l
INHOUD Intentieverklaring Regionaal Werkbedrijf ondertekend
2
Loonkostensubsidie en/of Beschut Werken
3
Bestuursopdracht Participatiewet
5
Wetenswaardig
6
Colofon
6
‘Goed instrument om de regionale arbeidsmarkt sterker te maken’
Intentieverklaring zet ontwikkeling Regionaal Werkbedrijf in gang Een arbeidsmarkt die voor de regio betere resultaten oplevert. Doordat meer mensen een baan vinden, doordat werkgevers snel en eenvoudig geschikte kandidaten krijgen aangereikt, en doordat er meer kansen komen voor mensen met een afstand tot
de arbeidsmarkt. Zie hier de belangrijkste doelen om voor Zuidoost-Brabant een Regionaal Werkbedrijf te ontwikkelen. Met de ondertekening van een intentieverklaring werd in deze ontwikkeling een eerste stap gezet.
Bestuurders van veertien gemeenten uit Zuidoost-Brabant ontmoetten op 13 april in Eindhoven vertegenwoordigers van werkgevers- en werknemersorganisaties, het UWV, drie sw-bedrijven en enkele onderwijsorganisaties. Tijdens de bijeenkomst werd de intentieverklaring Samen op weg naar het Regionaal Werkbedrijf Zuidoost-Brabant ondertekend, een belangrijke stap op de weg die moet leiden naar een beter functionerende regionale arbeidsmarkt. Waaronder verstaan wordt: een arbeidsmarkt met een juiste en snelle match tussen werkgever en werkzoekende en bovendien betere kansen voor mensen met een arbeidsbeperking. Om deze doelen te bereiken worden vanuit het Regionaal Werkbedrijf verschillende middelen ingezet. Zo kunnen loonkostensubsidies, mobiliteitsbonussen, proefplaatsingen en no-riskpolissen het voor een werkgever aantrekkelijker maken om met een (arbeidsbeperkte) kandidaat in zee te gaan. Ook voorzieningen als een werkgeversservicepunt, het realiseren van beschut werk en het creëren van garantiebanen dragen bij aan een doeltreffender regionale arbeidsmarkt. De ontwikkeling van het Regionaal Werkbedrijf is onderdeel van de Participatiewet. Die wil zo veel mogelijk mensen met of zonder arbeidsbeperking werk laten vinden.
De ondertekenaars van de intentieverklaring bijeen
WVK-directeur Lambert van Erp ondertekent intentieverklaring
Ook Lambert van Erp, directeur van WVK-groep, zette zijn handtekening onder de intentieverklaring. En dat in volle overtuiging, zegt hij. ‘Want met de Regionaal Werkbedrijf krijgen we een krachtig instrument in handen om de arbeidsmarkt doeltreffender te laten functioneren. Organisaties zijn beter op de hoogte van elkaars activiteiten en kunnen zo meer voor elkaar betekenen. En dankzij het werkgeversservicepunt krijgen bedrijven op veel slagvaardiger wijze de juiste kandidaten aangereikt.’ Als voorbeeld van het eerste noemt Van Erp de samenwerking tussen het onderwijs en sw-bedrijven. ‘Die heeft er al toe geleid dat schoolverlaters van het voortgezet speciaal onderwijs niet tussen wal en schip belanden.Vanuit een bedrijf als WVK-groep kunnen ze vaak in het bedrijfsleven gedetacheerd worden.’ Ook van het werkgeversservicepunt is het nut al lang aangetoond, aldus de WVKdirecteur. ‘In de Kempen kennen we Kempenplus. Dat heeft in twee jaar tijd meer dan vierhonderd werkzoekenden een baan weten te bezorgen. Niet voor niks is Kempenplus als voorbeeld genomen voor het werkgeversservicepunt 04Werkt in Eindhoven.’
2
‘In onze aanpak vallen geen doelgroepen tussen wal en schip’
Eindhoven: één methodiek voor alle werkzoekenden Joris Vogel steekt van wal met een relativering. ‘De arbeidsmarkt is een verdringingsmarkt. In Zuidoost-Brabant hebben we zo’n 15.000 werkzoekenden, terwijl er
maar goed 1.500 vacatures zijn. Dat schiet niet op. Een probleem dat wij niet kunnen oplossen, daar moet je eerlijk in zijn.’
Toch mag dit geen rechtvaardiging zijn om dan maar niets te doen, aldus de beleidsadviseur van de gemeente Eindhoven. ‘De uitdaging moet juist zijn om met minder middelen méér mensen aan het werk te helpen,’ zegt Vogel. Dus is de stad onder zijn ambtelijke aanvoering – en onder de politieke verantwoordelijkheid van wethouder Staf Depla – op zoek gegaan naar een aanpak die het meeste zoden aan de dijk zet. Die bovendien past binnen de financiële mogelijkheden van de Participatiewet en ook aansluit bij de afspraken in het Regionaal Werkbedrijf.
Beschut werk en loonkostensubsid instrumenten waarmee gemeenten een afstand tot de arbeidsmarkt a taak die ze hebben gekregen vanu gemeenten gaan daar hetzelfde m beschut werk in de ban gedaan – beschut werk geschrapt, de term a ontschotte, integrale regeling waar breed wordt ingezet dat alle doelg komen. De vier Kempengemeenten maar twijfelen nog. In twee artikelen wordt de achterg belicht. Joris Vogel, beleidsadviseur benoemt de voordelen van ‘hun’ re bij WVK-groep, vindt de keuze tuss der belang. Als maar gegarandeerd betaalde arbeid kunnen rekenen.
De zoektocht verliep langs vier scenario’s, gestoeld op twee kernvragen. Eén: kies je voor een separate of een integrale uitvoering van beschut werk en loonkostensubsidie? Twee: zet je loonkostensubsidie in voor een smalle doelgroep (werkzoekenden met een hoge loonwaarde van 50 tot 80 %) of voor een brede doelgroep die ook de mensen met grotere beperkingen (30 tot 50% loonwaarde) omvat? Na afweging van de alternatieven kwam scenario 2 als meest wenselijk uit de bus: een integrale regeling met een brede inzet van loonkostensubsidie. Dit houdt in dat het instrument beschut werk zoals opgenomen in de Participatiewet niet wordt ingezet. Het subsidiegeld dat ermee samenhangt schuift door naar de loonkostenregeling. Concreet betekent het dat Eindhovenaren die zijn aangewezen op beschut werk niet worden ondergebracht in een aparte cao zoals deze is bedoeld in de Participatiewet. Zij moeten via de (nu breder opgezette) loonkostensubsidies aan een baan geholpen worden, in het vrije bedrijf of bij de overheid. Argumenten Joris Vogel legt uit waarom de keuze is gemaakt. ‘Een belangrijke overweging is de duidelijkheid die ontstaat voor werkgevers. Met één ontschotte, integrale regeFoto Jean Pierre Reijnen ling voor loonkostensubsidie weten ze waar ze aan Joris Vogel: ‘Keuze die getuigt van geloof in mensen.’ toe zijn. Het is een eenduidig instrumentarium.’ Als tweede argument noemt hij de ‘eerlijker kansen’ voor de verschillende doelgroepen. ‘Met dit scenario kunnen we alle mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bedienen, niemand valt tussen de wal en het schip. Dat komt doordat we geld overhouden aan de inzet van mensen met een hoge loonwaarde, waardoor ook mensen met een lage loonwaarde in het zadel geholpen kunnen worden.’ Ook de financiële kant van het verhaal leidde de stad Eindhoven richting ‘integraal en breed’, zegt Vogel. ‘In het BEA-rapport Aan het werk met de Participatiewet zijn de scenario’s helemaal doorgerekend. Daar kwam scenario 2 als financieel gunstig uit de bus, met bovendien ruime sturingsmogelijkheden voor de gemeente.’ Toch moet de allerbelangrijkste overweging juist niet in de financieel-economische hoek gezocht worden, zegt de Eindhovense beleidsadviseur tot slot. ‘De keuze die we gemaakt hebben getuigt van ons geloof in mensen.Van onze overtuiging dat je mensen naar meer maatschappelijke participatie kunt leiden door in hen te investeren. Loonkostensubsidie als schakeltje naar meer persoonlijke ontplooiing.’
3
‘Een uitkering dient een overbrugging te zijn, einddoel is betaald werk’
WVK vindt ‘de weg waarlangs’ minder van belang Wekelijks ziet Gerard van Beek het gebeuren. Een kandidaat die – na veel inspanningen en begeleiding – een uitplaatsing had verworven bij een bedrijf in de Kempen, keert na korte tijd terug op het WVK-
nest. Weer iemand die het ‘niet gehaald’ heeft, een arbeidsgehandicapte voor wie werken in het vrije bedrijf te hoog gegrepen blijkt te zijn, in elk geval op dat moment.
die. Dat zijn de twee (financiële) n kunnen sturen om mensen met aan betaald werk te helpen, een uit de Participatiewet. Niet alle mee om. Zo heeft de stad Tilburg te duur. Ook Eindhoven heeft althans. De stad kiest voor een rbij de loonkostensubsidie zodanig groepen optimaal aan hun trekken n neigen ook in deze richting,
De oorzaken zijn divers, zegt de manager Sociale en Juridische Zaken van WVK-groep. ‘Het kan gaan om iemand met autisme die er niet tegen kan steeds wisselende opdrachten te krijgen. Of iemand met rugklachten die het niet volhoudt om uren achtereen te moeten staan. En soms gebeurt het dat zelfs de meest welwillende werkgever zegt: “Haal deze persoon alsjeblieft terug, want hij loopt alleen maar in de weg”.’ Vele jaren ervaring in de sociale werkvoorziening hebben Gerard van Beek één zekerheid opgeleverd: het is een illusie te denken dat voor iedereen met een afstand tot de arbeidsmarkt een werkplek realiseerbaar is in het vrije bedrijf. Altijd zullen er mensen blijven die alleen gedijen in een beschermde werkomgeving. De WVK-manager was dan ook blij toen bij de grond van deze ‘tweesporenroute’ totstandkoming van de bij de gemeente Eindhoven, Participatiewet ruimte egeling. Gerard van Beek, manager werd gecreëerd voor besen beide methodieken van minschut werk. Gemeenten d wordt dat zwakkeren op zinvolle kregen de mogelijkheid om in Nederland 30.000 beschutte werkplekken in te richten.Van Beek hoopte dat de Kempengemeenten van deze mogelijkheid gebruik zouden maken. Slechts methodiek Een drive om deze opvatting als boodschap te verkondigen, heeft Van Beek echter nauwelijks. In de eerste plaats omdat hij vindt dat de keuze aan de politiek is. Maar ook omdat hij intussen ‘met belangstelling’ kennis heeft genomen van het Eindhovense ontschotte en integrale model. ‘Eindhoven heeft argumenten die hout Gerard van Beek snijden, zoals de helderheid voor werkgevers en de hogere budgetten.’ Veel belangrijker nog vindt de WVK-manager dat Zuidoost-Brabant niet in een richtingenstrijd belandt rond de vraag wel of geen beschut werk. ‘Beschut werk is alleen maar een methodiek. Doel blijft dat er betaalde werkplekken komen voor de zwakste doelgroep. Als dat doel bereikt kan worden via een bijgestelde regeling van loonkostensubsidie, vind ik dat best.’ Of dat gaat lukken, moet wel nauwlettend in de gaten gehouden worden, aldus Van Beek. ‘Daarom zou ik aan de invoering nadrukkelijk de wens van evaluatie willen verbinden. Over drie jaar moeten we exact meten hoeveel mensen met een beperking aan betaald werk zijn gekomen. Als dat een verwaarloosbaar cijfer oplevert, moeten we in de Kempen alsnog kiezen voor beschut werk.’ Waarbij hij nog eens benadrukt dat het echt om betaalde banen moet gaan. ‘Re-integratie houdt in dat je mensen naar betaald werk leidt. Je mag het iemand niet aandoen om z’n hele leven te werken met behoud van uitkering. Uitkeringen zijn overbruggingen, einddoel is betaald werk.’
4
Met bestuursopdracht gaat uitvoering Participatiewet nieuwe fase in
Belangrijke stap richting inhoudelijke keuzes en organisatorische invulling De presentatie van een aantal inhoudelijk verschillende uitvoeringsscenario’s die passend zijn voor een zo breed mogelijke doelgroep, die financieel helder onderbouwd zijn en die een verantwoorde keuze
voor de meest wenselijke organisatievorm mogelijk maken. Dat moet het resultaat zijn van de Bestuursopdracht Uitvoering Participatiewet die onlangs is vastgesteld door de Stuurgroep Kempentransities.
Op aangeven van dit overlegorgaan van wethouders Sociale Zaken hebben de colleges van B en W van de vier Kempengemeenten de uitvoering van deze bestuursopdracht in handen gelegd van de gezamenlijke gemeentesecretarissen, die zich daarbij laten bijstaan door de directies van ISD de Kempen en WVK-groep. Met de scenario’s die deze werkgroep komend najaar aanreikt, kunnen de raden van Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden een afgewogen keuze maken rond de verdere inhoudelijke en organisatorische uitvoering van de Participatiewet. Een belangrijke stap. Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt toeleiden naar betaald werk. Dat is de taak die de gemeenten hebben gekregen vanuit de Participatiewet. Toen deze taakstelling bekend werd, zijn de vier Kempengemeenten gaan uitzoeken hoe een en ander aan de steel gestoken kon worden. Een Stuurgroep Kempentransities boog zich niet alleen over deze ‘transitie arbeid’, maar ook over de twee andere overhevelingen van het rijk naar de gemeente: jeugdzorg en wmo-awbz. Voor het eerste onderdeel leverde dit de Visie Participatiewet op, een nota die afgelopen voorjaar door de raden is vastgesteld en die schetst hoe gemeenten ervoor kunnen zorgen dat iedereen naar zijn of haar mogelijkheden werkt. Eerder al lag er een ‘strategische visie’ waarin WVK-groep aangeeft welke taken rond de Participatiewet dit sw-bedrijf kan uitvoeren. Gevolgen in beeld brengen Al met al voldoende basis om een volgende stap te zetten, aldus Joan Veldhuizen, de Bladelse wethouder die namens de Kempen zitting heeft in het bestuur i.o. van het regionaal werkbedrijf. ‘Die vervolgstap houdt in dat we in beeld brengen welke de gevolgen zijn van bepaalde keuzes, financieel voor de gemeenten en maatschappelijk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Altijd houden die zaken verband met elkaar. Want er is een beperkte zak met geld beschikbaar en meer voor doelgroep A betekent vanzelf minder voor doelgroep B. Dit soort keuzes moet in de scenario’s helder worden.’ Dat geldt ook voor keuzes rond het in te zetten instrumentarium - loonkostensubsidie en/of beschut werk.Veldhuizen: ‘Het streven daarbij is dat we komen tot één regelgeving waarin een gezonde mix aan mogelijkheden wordt aangeboden voor een zo breed mogelijke doelgroep.’ Dat die mogelijkheden eventueel anders komen te liggen dan bijvoorbeeld in Eindhoven, vindt de wethouder geen probleem. ‘Het gaat erom dat we met Kempenspecifieke oplossingen komen.’ Dat het een ambtelijke werkgroep is die – gebruikmakend van de expertise van WVK en ISD – de opdracht uitvoert en uiteindelijk met een advies komt, vindt Veldhuizen een goede zaak. ‘Gemeenten moeten uiteindelijk autonome keuzes maken. Maar het zou onverstandig zijn om, daaraan voorafgaand, geen gebruik te Foto Jean Pierre Reijnen maken van de ervaring van de eigen gemeentelijke uitvoeringsorganisaties.’ Dit Joan Veldhuizen laatste is volgens haar zeker van toepassing als we het hebben over een van de laatste deelopdrachten die in de bestuursopdracht zijn opgenomen: ‘inzichtelijk maken welke organisatiestructuur wenselijk is op de middellange termijn’.Veldhuizen: ‘De gewenste organisatiestructuur zal mede worden bepaald door de keuze van de gemeenten om de drie transities afzonderlijk of integraal uit te voeren.’
5
Wetenswaardig Samenwerking met Famar In een vorige functie deed hij al ervaring op met het inschakelen van mensen met een arbeidsbeperking. Dus was er voor Jo Lavaerts geen bezwaar om met WVK’ers in zee te gaan toen hij werd aangesteld als vestigingsmanager bij ‘buurman’ Famar, het farmaceutische bedrijf dat wereldwijd medicinale producten op de markt zet. Want uit ervaring wist Lavaerts ‘dat deze mensen uiterst nauwkeurig werken en in staat zijn langdurig repeterende arbeid te verrichten.’ Zo konden afspraken rond samenwerking in korte tijd tot stand komen. Ze hebben erin geresulteerd dat in de WVK-vestiging Raambrug een afzonderlijke clean room is ingericht waar een twintigtal WVK’ers voortdurend bezig is met omvangrijke inpakopdrachten. Duizenden Famar-flesjes met een tinctuur tegen wratten komen in doosjes terecht. Daarbij wordt gewerkt volgens de strenge hygiënische productie-eisen die gelden voor farmaceutische waren. WVK-groep is blij met de opdracht, vooral omdat het eenvoudig werk betreft en daar moet het bedrijf zich in de toekomst meer op gaan richten. VDL VDS zet beste beentje voor VDL VDS Technische Industrie kent een bewonderenswaardige traditie als het gaat om het plaatsen van medewerkers met een arbeidshandicap. Niet zonder reden won de Hapertse dochteronderneming van VDL-Groep vorig jaar het Bronzen Venster, de tweejaarlijkse stimuleringsprijs van WVK-groep voor bedrijven in de regio die zich extra inzetten voor medewerkers met een beperCOLOFON king. Deze sociale traditie van VDL VDS heeft onlangs een flinke RUIM BAAN bericht over ontwikkelingen aan de onderkant van de arbeidsmarkt in de
Kempen. Het is een uitgave van WVK-groep, het sw-bedrijf voor de gemeenten Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden. RUIM BAAN richt zich in het bijzonder op de drie maatschappelijke sectoren die rechtstreeks met de onderkant van de arbeidsmarkt te maken hebben. Dit zijn de zogenoemde drie O’s: ondernemers, overheid en onderwijs. Het blad verschijnt vier keer per jaar. Redactie WVK-groep, Postbus 10, 5530 AA Bladel, tel. 0497-331200 Tekst Wim Lavrijsen Tekstadvies en Publiciteit, Reusel Grafisch ontwerp Virtu, Westerhoven Fotografie Jean-Pierre Reijnen, Eindhoven
Vestigingen WVK-groep Algemeen postadres Postbus 10 5530 AA Bladel T. 0497-331200 F. 0497-331230 E.
[email protected] W. www.wvk-groep.nl directie, administratie, automatisering, personeelszaken, sociale en juridische zaken
push gekregen. Op de werkvloer van het bedrijf is ruimte vrijgemaakt om een team van acht WVK-gedetacheerden volcontinu te laten meedraaien in het verpakkings- en montagewerk. Zo’n 180 verschillende parts voor de auto-industrie, zoals ophangbeugels, worden door de WVK’ers verzendklaar gemaakt. WVKdirecteur Lambert van Erp is erg ingenomen met de stap die VDL VDS gezet heeft. ‘Het bedrijf laat overduidelijk zien dat het zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid niet uit de weg gaat en serieus bijdraagt aan de uitvoering van de Participatiewet.’
Vestiging Raambrug Raambrug 8 5531 AG Bladel T. 0497-331200 grafische afwerking, verpakkingen, montage en assemblage, detacheringen en re-integratie Vestiging Hallenstraat Hallenstraat 10 5531 AB Bladel T. 0497-331210 groenvoorziening, garage, metaalbewerking, beheer milieustraten,WerkPortaal en KansActief
6
Afzender: WVK-groep. Postbus 10, 5530 AA Bladel
Druk Drukkerij Vaes, Overpelt (B)
