solutions originales aux problèmes d’adaptation auxquels chaque être humain est confronté, on comprend mieux pourquoi il est utile d’en parler et même de la travailler à l’école !
pauvreté disparaît ». La créativité serait donc un facteur d’émancipation sociale, et d’évolution humaine… Edward de Bono, grand penseur de la créativité, nous dit : « Vous pouvez analyser le passé, mais vous devez imaginer le futur ». Il a imaginé de nombreuses techniques qui permettent de faire éclore la créativité de chacun… A découvrir sur Internet…
Quelques types de créativité… La créativité scientifique (le principe d’Archimède…), organisationnelle, sociale, architecturale (Gaudi…), stratégique (le cheval de Troie…), littéraire, mathématique, pratique…
Le Solar Impulse, l’avion solaire, magnifique aventure du XXIème siècle doit beaucoup à Bertrand Piccard. On connaissait les dynasties royales et les sagas financières, mais jamais encore dans l’Histoire une seule famille n’avait autant marqué le monde de l’exploration qu’Auguste, Jacques et Bertrand Piccard. Dans cette famille, on invente et on explore depuis trois générations. Comme le note judicieusement l’écrivain Jacques Lacarrière : « A eux trois, ils rassemblent les rêves les plus fous de l’homme, devenir poisson ou oiseau
Mais, soyez rassuré, la créativité a besoin de rigueur pour déboucher sur une réalisation. Elle s’exerce très bien sous contraintes et c’est là tout son intérêt… Un vrai convaincu de l’importance de la créativité est Monsieur Muhammad Yunus, économiste et entrepreneur bangladais connu pour avoir fondé la première institution de microcrédit, la Grameen Bank, ce qui lui valu le Prix Nobel de la paix en 2006. Il dit : « C’est la société qui fait les pauvres. Lorsque les gens sont autorisés à libérer leur créativité, la 1
EXPLOR’ADO, wat is dat?
en nemen ze afstand van hun vooroordelen. Ze beseffen dat een andere kijk op de zaak, het toeval of zelfs een vergissing aan de bron kunnen zitten van ontdekkingen of oplossingen voor bepaalde vragen of problemen. Deze activiteiten leiden tot een creatieve brainstorming om een idee te vinden voor een project dat de leerlingen alleen of in groep, binnen of buiten de school realiseren.
Een benadering met hulpmiddelen die leerlingen helpt hun creativiteit te ontdekken en uit te oefenen. Creativiteit is een essentiële capaciteit voor hun vorming en ontwikkeling. Met creativiteit bedoelen we het vermogen om iets concreets en nieuws te bedenken en te realiseren, of om een originele oplossing te vinden voor een bestaand praktisch probleem. Creativiteit houdt in de eerste plaats een positieve, open, nieuwsgierige ingesteldheid in.
Waarom is creativiteit nuttig in het leven?
Wat is de algemene doelstelling van het project ?
Hoewel creativiteit meestal wordt gekoppeld aan artistieke domeinen, kan ze ook tot uiting komen in andere domeinen, zoals wiskunde. Ze speelt een belangrijke, mogelijk fundamentele rol bij inventiviteit en innovaties, die bijzonder nuttig kunnen zijn in sommige beroepen maar meer in het algemeen ook in het alledaagse leven.
EXPLOR’ADO stelt een aantal activiteiten voor om de visie van leerlingen van het 3de en 4de jaar van het secundair onderwijs open te trekken. Dankzij deze activiteiten gaan de leerlingen openstaan voor nieuwe dingen 2
Schuilt er geen reële kracht in de mogelijkheid om een obstakel te transformeren in een mogelijkheid om te evolueren of de zaken anders aan te pakken ?
Iemand die echt overtuigd is van het belang van creativiteit is Muhammad Yunus, econoom en ondernemer uit Bangladesh. Hij staat bekend als diegene die de eerste microkredietinstelling oprichtte, de Grameen Bank, wat hem in 2006 de Nobelprijs voor de vrede opleverde. Hij verklaart: “Het is de maatschappij die de mensen arm maakt. Als de mensen het recht hebben om hun creativiteit de vrije loop te laten, verdwijnt armoede.” Creativiteit zou dus een factor voor sociale emancipatie en menselijke evolutie zijn …
Als we creativiteit beschouwen als het vermogen om originele oplossingen aan te brengen, te vinden of te laten vinden voor de aanpassingsproblemen waarmee elke mens te maken krijgt, wordt het duidelijk waarom het een goed idee is om er op school over te praten en ermee te werken!
Een paar soorten creativiteit …
Edward de Bono, groot denker op het vlak
Wetenschappelijke (het principe van Archimedes), organisatorische, sociale, architecturale (Gaudí), strategische (het paard van Troje), literaire, mathematische, praktische … creativiteit. Maar, wees gerust, creativiteit heeft nood aan nauwgezetheid om tot realisaties te leiden. Ze valt gemakkelijk uit te oefenen met bepaalde vereisten, vandaar haar nut … 3
van creativiteit, zegt: “Je kunt het verleden analyseren, maar de toekomst moet je bedenken.” Hij heeft tal van technieken bedacht waarmee iedereen zijn creativiteit kan laten ontluiken … Te ontdekken op het internet …
Ontdek het boeiende avontuur van de Solar Impulse op www.solarimpulse.com : de belichaming van creativiteit op tal van niveaus : ontwerp, design, prototype, materialen …
De Solar Impulse, het vliegtuig op zonne-energie en een van de mooiste avonturen van deze 21ste eeuw, heeft veel te danken aan Bertrand Piccard. We kenden al de koninklijke dynastieën en de financiële saga’s, maar nog nooit in de geschiedenis heeft één enkele familie zo haar stempel gedrukt op het exploratiewezen als die van Auguste, Jacques en Betrand Piccard. Deze familie is al aan haar derde generatie uitvinders en ontdekkingsreizigers toe. Zoals de schrijver Jacques Lacarrière het mooi opmerkt: “Samen bundelen deze drie mannen de wildste dromen van de mens, namelijk een vis of een vogel worden.” Maar het gekste is dat ze deze dromen hebben kunnen omzetten in werkelijkheid! Zelf citeren ze graag Jules Verne: “Alles wat onmogelijk is, wacht nog om gerealiseerd te worden.” Of, zoals Bertrand Piccard het verwoordt: “Onze grote angst voor twijfel en het onbekende ligt aan de basis van de meeste van onze problemen.”
Test Flights 2011 © Solar Impulse/ Jean Revillard/Rezo.ch
European Solar Flights Payerne-Brussels © Solar Impulse/Fred Mers/Rezo.ch
Bertrand Piccard © Breiting
4
...hoe pak je het aan ? Tijdlijn
5
Eerste fase : In de klas:
(3 uur)
“Het plezier om je eigen creativiteit en ideeën te ontdekken …”
Tijdens Fase 1, “Het plezier om je eigen creativiteit en ideeën te ontdekken” in de klas, is het de bedoeling remmingen voor creativiteit, die bij jongeren vaak van nature aanwezig zijn, vooral wanneer ze in groep zijn of bezorgd zijn om hun imago, op te heffen … Wij stellen u enkele ludieke en plezierige activiteiten voor die uw leerlingen zullen helpen voor een vlotte brainstorming (Fase 2).
6
Hulpmiddel 1: De Explora’Gids: het boekje van de leerling
* Iedereen in de keuken is er dol op: de microgolfoven * De ontbijtrevolutie: Nutella * Facebook * Populair speelgoed: de frisbee
2. Doelstelling :
DEEL 1 IN DE EXPLORA’GIDS : CREATIVITEIT, WAAR GAAT HET OVER ?
Nadenken en doen nadenken over de betekenis van vergissingen. Zijn vergissingen altijd een mislukking? Maken ze deel uit van het leerproces? Lukt alles van de eerste keer, vooral als je iets nieuws probeert? Creativiteit kan niet zonder nieuwigheid …
Serendipiteit: de kunst om toevallige, onverwachte en nuttige ontdekkingen te doen, om een mislukking in een succes om te zetten … Als we beginnen met na te denken over de betekenis van een vergissing, dan rest er nog maar een kleine stap …
Activiteiten om aan uw leerlingen voor te stellen in verband met de reflectie over vergissingen:
1. Inhoud : Deel met het sprookje waarvan het woord “Serendipiteit” werd afgeleid, een paar voorbeelden van producten of processen die per toeval werden ontdekt, een paar raadseltjes rond serendipiteit … Hieronder de antwoorden op de raadsels : * Veranderde voor altijd het werken op kantoor : Post-it briefjes
MISLUKKING 4. Voordelen
7
2. Nadelen
SUCCES 1. Voordelen
3. Nadelen
de kiem voor het andere … Beide maken deel uit van het leerproces. Kunnen we wel nieuwe dingen leren als we ons nooit vergissen?
Schrijf op het bord: Laat hen, in volgorde, de volgende zaken opsommen: 1. Alle voordelen van een succes 2. Alle nadelen van een mislukking
En nog een citaat van Edward de Bono …
Normaal gezien levert dit geen problemen op, en zijn de voor- en nadelen gemakkelijk te vinden. We gaan voort …
3. Ideeën voor verdere uitwerking:
3. Alle nadelen van een succes 4. Alle voordelen van een mislukking U zult zien hoe er mooie ideeën beginnen op te borrelen … Lijsten 3 en 4 zijn soms zelfs langer dan lijsten 1 en 2 … Vreemd, niet?
Vraag aan uw leerlingen om zelf voorbeelden te vinden van: • Serendipiteit in een domein dat hen interesseert of een onderwerp dat ze in de klas bespreken (keuzevakken, technische of beroepsrichting) • Vergissingen die ze gemaakt hebben en waaruit ze dingen geleerd hebben
Vraag hen dan of een wereld waarin iedereen altijd bij alles succes heeft, wel een leefbare wereld is? Met deze oefening gaan ze beseffen dat Mislukking en Succes aan elkaar gekoppeld zijn: het ene bevat 8
DEEL II VAN DE EXPLORA’GIDS
gericht op onze overleving: honger, dorst, rust, voortplanting. Het is ook daar dat stressreacties zich voordoen:
Mijn hersenen, een onbekend terrein: Hoe werken onze hersenen en hoe verklaren we onze houdingen, vooral de houdingen die ons beletten om creatief te zijn?
Bij dieren • Vluchten • Vechten • Remming
1. Inhoud :
Bij de mens
Deel met een eenvoudige uitleg over de vier hersengebieden van de mens: van het oudste, het reptielenbrein, dat instaat voor onze basisreflexen, tot het meest geëvolueerde, het prefrontale brein, dat onze creativiteit, persoonlijke meningen, denkprocessen enz. huisvest.
• Angst, ongerustheid • Woede, opwinding, ongeduld, defensieve agressiviteit • Depressie, moedeloosheid
Het paleolimbisch gebied regelt onze onderlinge machtsverhoudingen (positionering in kuddes): dominantie-onderwerping. Het regelt op instinctieve wijze (los van onze competenties) onze plaats in een groep. Dominantie kan worden gedefinieerd
Samenvatting: De hersengebieden hebben zich tegelijk met de menselijke soort ontwikkeld, in opeenvolgende lagen, vergelijkbaar met geologische lagen. Onze vier hersengebieden, van het oudste tot het nieuwste, zijn: Het reptielenbrein staat in voor onze basisreflexen 9
als een instinctieve overdaad aan zelfvertrouwen en onderwerping als een instinctief gebrek aan zelfvertrouwen. Huidige onderzoeken draaien rond de hypothese dat een kind licht dominant geboren wordt en dat het vervolgens door zijn opvoeding assertiviteit verwerft (of zou moeten verwerven). Als een kind fysieke of symbolische gevechten wint, neemt zijn dominantie toe. Deze positionering in een groep creëert soms echte problemen in de klas, zelfs al in het lager onderwijs. De groepspositionering wordt aan het einde van de kindertijd vastgelegd en is achteraf zeer moeilijk te wijzigen.
automatische mentale modus dat we gevoelig zijn voor de blik (het waardeoordeel) van de anderen. Het sociale imago is heel belangrijk (angst om belachelijk te zijn …). In de automatische mentale modus zijn we per definitie weinig creatief, omdat we op vertrouwd terrein blijven. Om uit dit kader te kunnen breken, om echt originele ideeën te kunnen voorleggen, die soms volledig afwijken van alles wat we kennen, moeten we uit deze automatische mentale modus stappen en een beroep doen op de Rolls Royce van onze hersenen: het prefrontale hersengebied!
Het neolimbisch gebied (automatische hersenen) is de basis voor onze emotionele leerprocessen, onze waarden, onze tegenwaarden, onze persoonlijkheden, onze emoties. Het is de zetel van het bewustzijn. Dit hersengebied stelt ons in staat om eenvoudige en gekende situaties te beheren (= automatische mentale modus). Opgelet: het is ook de plaats waar zich onze overtuigingen, gewoontes, routines, zekerheden en waardeoordelen bevinden (dit is beleefd, dat is onbeleefd) … Het is ook in de
De prefrontale hersenen: het meest ontwikkelde hersengebied, dat enkel bij de mens en een paar andere zoogdieren (bv. dolfijnen) terug te vinden is. Iedereen is ermee uitgerust, maar het bereikt pas op 25 jaar de volle maturiteit (wat niet betekent dat we het daarvoor niet kunnen stimuleren!). Dankzij dit deel kunnen we ons aanpassen aan nieuwe, complexe situaties. Het stelt ons in staat om ons aan te
10
zijn durf en een andere kijk op de zaak nodig hebben!
passen, om nieuwe oplossingen te vinden voor tot nu toe onbekende situaties; om open, nieuwsgierig, genuanceerd te zijn, zaken te relativeren en een persoonlijke mening te hebben. In één woord: dankzij onze prefrontale hersenen kunnen we kalm blijven in elke nieuwe en onbekende situatie! Dankzij de medische beeldvorming heeft men kunnen vaststellen dat bij de activering van het prefrontale gebied, er veel meer hersengebieden actief worden. In deze gemoedstoestand gaan we immers overal in onze hersenen informatie halen … Het enige probleempje met dit hersengebied, is dat het trager is dan de andere. Bijgevolg zal het nooit spontaan de leiding nemen … We zullen dit aantonen met beelden (we menen iets te zien, maar als we iets langer kijken, zien we ook zaken die we niet meteen gezien hadden …).
De afbeeldingen (zie pagina 13): Beknotte ideeën/Schitterende ideeën (zie pagina 19): spel
2. Doelstelling: Ons ervan bewust worden dat we van nature uit sterk geconditioneerd zijn, en dat we om creatief te 11
DEEL III VAN DE EXPLORA’GIDS “Utopie”: Wat is een utopie? Waartoe dient ze? 1. Inhoud: Pagina’s met een paar voorbeelden van utopieën, onmogelijke uitvindingen … die ondertussen deel uitmaken van onze dagdagelijkse realiteit.
2. Doelstelling: De verbeelding stimuleren, ideeën vrijmaken, zich openstellen voor bizarre, grappige, onmogelijke zaken … Idee voor een animatie tijdens dit deel: Afbeeldingen zoeken van ideeën die vroeger een utopie waren maar ondertussen werkelijkheid zijn geworden. Voorbeelden: de helikopter van Da Vinci, de parachute van Da Vinci, de automobiel van Da Vinci, het zonnevliegtuig van Bertrand Piccard, internet, enz.
12
Hulpmiddel 2: Afbeeldingen … te gebruiken na hoofdstuk 2 van de Explora’Gids 1. Inhoud: Afbeeldingen op groot formaat die tonen dat we een bepaalde kijk hebben op de dingen, en dat we ons moeten inspannen om iets anders te zien dan wat we eerst (zeker zijn te) zien in de afbeeldingen.
Vierkant A heeft exact dezelfde kleur als vierkant B. Het lijkt donkerder omdat het wordt omgeven door lichte vierkanten, terwijl B wordt omgeven door donkere vierkanten. Hetzelfde principe geldt bij de afbeelding van de twee bloemen: de hartjes hebben dezelfde grootte, maar het lijkt niet zo omdat beide bloemen respectievelijk door kleine en grote blaadjes omgeven worden, waardoor ze kleiner of groter lijken.
2. Doelstelling: Aantonen dat alles een kwestie van standpunten is in het leven en dat een verandering van standpunt verrassend en verrijkend kan zijn …
13
Beide rode lijnen hebben dezelfde lengte. Er is een perspectiefeffect, maar ook het dambord: we schatten de lengte van de rode lijnen in ten opzichte van de vierkanten. Bovendien versterken de pijlpunten aan de uiteinden van de lijntjes deze illusie nog. Ook hier moet onze eerste indruk met de werkelijkheid geconfronteerd worden!
Beide torens zijn identiek. De reden voor de illusie is dat ons zicht beide afbeeldingen behandelt alsof ze deel uitmaken van één enkel tafereel. Als twee nabije torens dezelfde hoek hebben, lijken hun contouren naar elkaar toe te lopen door het perspectief, en daar houdt ons zicht rekening mee. Als we dus geconfronteerd worden met twee torens waarvan de contouren parallel lopen, denkt ons zicht dat ze zich van elkaar verwijderen, en dat zien we dan ook.
14
Boodschap : we kunnen van iets overtuigd zijn, maar als we onze perceptie met de werkelijkheid confronteren, kunnen onze zekerheden veranderen … Opgelet voor zekerheden = automatische hersenen)!
Vlonges een sutdie van de Uvinertisiet van Cmabrigde, is de vlogrdoe van letetrs in een worod neit zo bleangrjik, het egnie beangljirke is dat de etsree en latsate ltteer op de jistue paltas satan. De rset mag in wlileurkegie vlogrdoe saatn en je knut ze nog atljid znoedr pbroleemn leezn. Dat kmot odmat de mneselkije hresneen neit ekle ltteer aznforedljik leezn, maar de wrodoen in hun geehel.
In deze afbeelding kun je zowel een oude als een jonge vrouw zien. Sommige personen moeten zich echt inspannen om beide te kunnen zien: daarmee zie je meteen hoe belangrijk het is om “de blik op de dingen te veranderen”. Dat verklaart waarom één enkele werkelijkheid door verschillende personen op verschillende manieren kan worden bekeken. Dat komt ook de tolerantie ten goede …
Het is omdat we in het Nederlands hebben leren lezen dat onze hersenen deze tekst kunnen ontcijferen. We hoeven de woorden niet meer te ontcijferen zoals toen we leerden lezen, maar kennen het woord als een geheel (= automatische hersenen). In een vreemde taal zouden we dat niet kunnen. 15
Hier hetzelfde: je kunt er een eend of een konijn in zien: twee verschillende dieren in één enkele afbeelding … Als je maar een van beide ziet, heb je natuurlijk ook gelijk. Maar zoals vaak is de werkelijkheid complexer …
Ook hier weer hetzelfde verhaal: je ziet misschien wel een vaas, of eerder twee gezichten in profiel …
16
Bij dit venster kun je je afvragen of je het van boven of van beneden bekijkt.
Je kan er nog veel meer terugvinden op internet … Veel zoekplezier!
17
In feite is iedereen creatief, maar niet iedereen weet hoe hij zijn creativiteit moet benutten. Het volstaat om zelfvertrouwen te hebben, dan kun je bergen verzetten !
18
Hulpmiddel 3: Het spel voor na de animatie met de afbeeldingen
zinnen, dat wil zeggen de zinnen die de creativiteit wurgen en de prefrontale hersenen afsluiten, en anderzijds de schitterende zinnen, de zinnen die de prefrontale hersenen stimuleren en een aanzet bieden tot creativiteit, curiositeit, de verkenning van nieuwe mogelijkheden.
Met dit spel zal je vaststellen dat er zinnen zijn die men uitspreekt of hoort en die de creativiteit “doden”, die de uitdrukking van originele, gekke ideeën verhinderen … Dat zijn de BEKNOTTE ideeën!
2. Om te beginnen a. Meng de 51 kaarten b. Plaats de 51 speelkaarten met de afbeelding naar boven op het speelbord c. Elk om beurt neemt een leerling het kaartje bo- venop de stapel en leest hij het zinnetje op de kaart luidop voor d. Hij klasseert het zinnetje: Beknot of Schitterend? e. Vervolgens plaatst hij het kaartje op een van de kenmerken waarop het betrekking heeft.
Daartegenover staan zinnen die het mogelijk maken om de creativiteit aan te moedigen, dat zijn de SCHITTERENDE ideeën. Om deze ideeën te ontdekken, stellen we je voor om dit spel te spelen …
Het spel bestaat uit: • Een spelbord op A3-formaat • 51 kaartjes
(Voorbeeld : “Hoe kan ik het anders doen?” > Schitterend, heeft betrekking op het kenmerk Reflectie). Opgelet, soms kan een zin betrekking hebben op verschillende kenmerken …
1. Doelstelling: Bedoeling van het spel is dat de leerlingen het onderscheid leren maken tussen enerzijds de beknotte 19
3. Ideeën voor verdere uitwerking : a. Aan de leerling vragen waarom hij denkt dat de zin in kwestie op dat kenmerk slaat b. Aan de anderen vragen of ze ermee akkoord gaan c. Voorstellen om een beknotte zin om te vormen tot een schitterende zin (Voorbeeld: “Dat gaat te duur zijn” kan worden omgevormd tot “Ik zal me informeren over de prijs. Als het te duur is zal ik een alternatief zoeken, een andere oplossing …”). d. Aan iedereen vragen om in zijn of haar Explora’Gids de schitterende zinnen die hen het meeste aanspreken te noteren. e. Tijdens de volgende lessen erop letten wanneer de leerlingen beknotte zinnen uitspreken, en hen erop wijzen.
20
Een goed idee : met de explosticker een spray tegen beknotte ideeën fabriceren (bijvoorbeeld met een verstuiver voor de planten …), en telkens wanneer iemand een beknotte zin uitspreekt, de spray gebruiken! (ook later tijdens het schooljaar)
Hulpmiddel 4: De “Bedenk je opdracht-fiche”: Het begin van de opdracht voor de leerlingen: tegen de volgende sessie een idee hebben voor een voorwerp of dienst die nuttig kan zijn in het dagelijkse leven, dat van een ander of van de maatschappij. Ofwel kunnen ze een utopie bedenken. (De leerkracht kiest het kader van de opdracht.) Tijd voor verbeelding! Als er op school een project loopt (bijvoorbeeld: deelname aan een scholenwedstrijd, de organisatie van een opendeurdag …) kan je deze opdrachtkaart gebruiken zodat leerlingen originele ideeën aanbrengen voor realisaties in het kader van dit project …
Einde van fase 1 21
Tweede fase: In de klas :
(2 uur)
“Ideeën en het plezier te kiezen”
We stellen je voor om een brainstormsessie te houden met je leerlingen. Brainstorming is bij uitstek een groepswerk, iedereen staat op gelijke voet. Wanneer deze methode goed wordt toegepast is ze de sleutel tot succes. Iedereen kan zich vrij uitdrukken, zonder remmingen, wat ideaal is voor het ontluiken van nieuwe ideeën.
22
realiseerbaar; • Een blauw plakkertje = realiseerbaar maar we hebben er de techniek niet voor; • Een geel plakkertje = utopie
Schrijf op het bord: “Elk idee is de vermelding waard” en breng de regels voor een brainstorming in herinnering: geen censuur, geen beknotte zinnen (anders: de spray!), zodat iedereen zich op zijn gemak voelt en zijn gekke, originele, onmogelijke ideeën kan vertellen …
5. Iedereen (individueel of in groep) kiest een idee dat hij/zij wilt realiseren, in een project wilt gieten.
1. Het ene idee na het andere wordt afgevuurd (elk leerling vertelt het idee of de ideeën die hij of zij heeft gehad bij zijn opdracht)
6. Het project kan een realisatie zijn, maar ook een tekening, een plan, een tekst, een gedicht, een toneelstukje …
2. Alle ideeën zijn evenveel waard 3. Als iedereen zijn idee gegeven heeft, gaan we verder … Dat is een andere regel van de brainstorming: hoe meer ideeën er geopperd worden, hoe beter; geef hier dus de voorkeur aan kwantiteit. U zult zien dat de ideeën in het begin niet echt origineel zijn, maar beetje bij beetje worden ze het wel (wanneer de prefrontale hersenen geactiveerd raken).
Elk idee is de vermelding waard
4. Kwalificatie van de ideeën: • Een groen plakkertje = onmiddellijk door ons 23
Temps 2 : En classe :
« Des idées et le plaisir du choix Derde fase : In de klas of daarbuiten: » (2 heures)
“Het leuke van de projectrealisatie”
Uitvoering van het (de) project(en) met behulp van het stappenplan.
24
Vierde fase : In de klas of daarbuiten Temps 4:: En classe ou en-dehors: « Le plaisir de montrer les réalisations »
“Het plezier om je realisatie voor te stellen”
Si vos élèves pont réalisé de chouettes projets, pourquoi ne pas les valoriser en les présentant par exemple à la journée portes ouvertes, si vous en organisez une, ou encore, prévoir un événement Als je leerlingen leuke projecten gerealiseerd hebben, dan kan je ze spécifique dewaarderen présentation aux autres classes, aux en ze bijvoorbeeld voorstellen op een opendeurdag (alsautres die erenseignants… is), of een speciaal evenement organiseren om de projecten voor te stellen aan de andere klassen, de andere leerkrachten …
25
NOTITIES
26
NOTITIES
27
NOTITIES
28
NOTITIES
29
NOTITIES
30
NOTITIES
31
EXPLORADO c’est quoi ?
problème pratique donné.
Une démarche outillée qui propose aux élèves de découvrir, puis d’exercer leur créativité, une capacité essentielle dans leur formation et leur développement.
La créativité, c’est certainement, avant tout, un état d’esprit positif, ouvert et curieux.
Pourquoi la créativité est-elle utile, dans la vie ?
Alors que la créativité est souvent associée aux domaines artistiques, elle peut s’exprimer Onze andere programma’s également dans d’autres domaines, comme les EXPLORADO a pour objectif de faire prendre mathématiques, par exemple. Elle joue un rôle conscience, à chaque élève de 3ème et/ou 4ème important, dans l’innovation et Word kapitein van je project Passie, devoire mooistefondamental, job ter wereld secondaire, de sa créativité ethet deeinde mettre cette Voor leerlingen aan van het lager en het Voor leerlingen van het 5de, 6de en 7de jaar secundair onderwijs begin van het secundair onderwijs l’invention, très utiles dans certains métiers, mais créativité au service d’un projet à réaliser, tout seul, plus généralement dans la vie de tous les jours. ou en groupe, dans ou en-dehors de l’école.
Etre capable de transformer un obstacle en opportunité d’évoluer ou de faire autrement, n’est-ce pas une réelle force ?
Qu’est-ce que la créativité ? La créativité est la capacité qu’a un individu, ou un groupe d’individus, d’imaginer et de réaliser quelque chose de concret qui soit nouveau, ou encore de découvrir une solution originale à un
Si l’on considère la créativité comme la capacité d’apporter, de trouver ou de faire trouver des 32
www.hellodesign.be
Quel est l’objectif général du projet ?
