Q&A PLEEGZORG NEDERLAND Voor de nieuwe publiekscampagne 2015:
SUPERGEWONEMENSENGEZOCHT.NL
INHOUD 1.
DE CAMPAGNE: SUPERGEWONE MENSEN GEZOCHT
2.
VRAGEN OVER DE LANDELIJKE CAMPAGNE
3.
VOOR (POTENTIELE) PLEEGOUDERS
4.
ALGEMENE VRAGEN OVER PLEEGZORG
5.
OVER DE ORGANISATIE PLEEGZORG NEDERLAND
1. BOODSCHAP CAMPAGNE: SUPERGEWONE MENSEN GEZOCHT
Pleegzorg Nederland zoekt met een wervingscampagne dit najaar 3.500 nieuwe pleegouders die voor korte, of langere tijd, een thuis willen bieden aan een pleegkind. Er bestaat nog altijd veel onduidelijkheid over pleegzorg. Veel mensen denken dat het in alle gevallen gaat om fulltime, jarenlange zorg. De verschillende andere varianten van tijdelijke vorm zijn minder bekend. Daarnaast vermoeden sommige mensen dat zij niet geschikt zijn als pleegouder omdat ze bijvoorbeeld een drukke baan hebben, homoseksueel zijn, alleenstaand zijn, te veel of te weinig verdienen. Terwijl ieder pleegkind je kan vertellen: ik wil het liefst wonen bij gewone mensen, in een gewoon huis, in een gewone straat. Gewone mensen zoals jij en ik, die door heel gewoon te doen iets heel bijzonders voor een kind kunnen betekenen. Door een thuis te bieden aan kinderen die even niet thuis kunnen wonen. Of door ouders, pleegouders en kinderen in hun buurt te ondersteunen. Weten wat jij kunt doen? Kijk op supergewonemensengezocht.nl
Achtergrond De afgelopen tien jaar is het aantal kinderen dat een pleeggezin zoekt, met 70% toegenomen. Het gaat hier om kinderen tussen de 0 en 18 jaar, die voor korte of lange tijd niet thuis kunnen wonen, bijvoorbeeld omdat hun eigen ouders relationele, psychische of verslavingsproblemen hebben. De toename komt doordat pleegzorg de eerste keus is bij uithuisplaatsing, aangezien deze vorm van opvang in gezinsverband het dichts bij de natuurlijke situatie komt. Dit is ook in de Jeugdwet vastgelegd. Hierdoor is het aantal plaatsingen in gezinsvervangende tehuizen afgenomen. Financiële overwegingen spelen hierbij ook een rol: plaatsing bij pleegouders is aanzienlijk goedkoper dan plaatsing in een groep.
Pleegzorg in 2015 Pleegzorg valt met ingang van 2015, net als de overige vormen van zorg voor jeugd, onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten en de Jeugdwet. Als de veiligheid van een jeugdige thuis in het geding is en/of hulp in de thuissituatie niet afdoende is (geweest), wordt tot uithuisplaatsing besloten. Pleegouders worden in eerste instantie binnen de familie of in het sociale netwerk gezocht. Pleegzorg kent verschillende vormen, voor korte en langere tijd, bij crisisopvang en in deeltijd, waardoor maatwerk geboden kan worden bij de hulp aan jeugdigen en hun ouders. Er zijn in Nederland 28 (regionale) jeugdzorgorganisaties die pleegzorg aanbieden. Deze werken landelijk samen onder de noemer ‘Pleegzorg Nederland’ voor de voorlichting en werving. Pleegzorg Nederland is onderdeel van de brancheorganisatie Jeugdzorg Nederland.
Cijfers 2014 • In 2014 hebben 21.880 kinderen voor kortere of langere tijd gebruik gemaakt van pleegzorg.
•
In 2014 zijn 9.608 nieuwe plaatsingen gerealiseerd.
• In vergelijking met 2013 hebben 274 (unieke) jeugdigen meer gebruik gemaakt van pleegzorg, dat is een toename van 1%. • 40% van de pleegkinderen vond in 2014 onderdak bij bekenden, de zogenaamde formele netwerkpleegzorg •
19% van de nieuwe pleegzorgplaatsingen in 2014 betreft crisisopvang.
• 18% van de plaatsingen in 2014 betreft deeltijdpleegzorg. Dit is meestal weekend- en vakantieopvang. •
63% van de plaatsingen in 2014 betreft voltijd pleegzorg.
De belangrijkste kenmerken van de campagne “Supergewone Mensen Gezocht” - Pleegouders zijn geen superhelden, maar juist hele gewone mensen. Die door heel gewoon te doen, iets heel bijzonders voor een pleegkind kunnen betekenen. - Pleegkinderen zijn kwetsbaar. We kiezen er daarom bewust voor om hen in deze campagne ten alle tijden buiten beeld te houden. - Volwassen pleegkinderen vormen de belangrijkste woordvoerders in deze campagne. Zij kunnen immers als beste vertellen wat de periode bij pleegouders voor hen? heeft betekent. - Ook (voormalig) pleegouders komen aan het woord. Zij kunnen immers als beste vertellen over hun eigen ervaringen en afwegingen. Dat maakt ze tot een uitstekende raadgever voor potentiële nieuwe pleegouders. - In de campagne proberen we vele gezichten van pleegzorg te tonen. Pleegzorg, pleegkinderen én pleegouders zijn er in alle soorten en maten. In de campagne worden daarom steeds zoveel mogelijk verschillende perspectieven belicht. - Centraal in de campagne staat het digitale platform SuperGewoneMensenGezocht.nl. Daar worden 20 verhalen over pleegzorg verteld van voormalige pleegkinderen, (pleeg)ouders en experts. Belangstellenden kunnen daar bovendien meer informatie vinden over de procedure om pleegouder te worden, en eventuele interesse direct kenbaar maken op een inschrijfformulier. - De campagne wordt verder ondersteund door radio- en tv-spots, krantenadvertenties, een online banner- en een social media-campagne. De sociale media-inzet - op Facebook en Twitter - in deze campagne is cruciaal voor het bereik en de betrokkenheid van onze doelgroep: daar worden de verhalen verspreid, de kindoproepen gedaan en de bijzondere gebeurtenissen rondom de campagne uitgelicht en besproken. - Daarnaast is fors ingezet op vrije publiciteit, met onder meer een groot aantal publicaties over pleegzorg in maand-, week- en dagbladen tot gevolg. Ook tijdens de
campagne wordt een zeer actief PR-beleid gevoerd, onder meer naar aanleiding van mediagenieke activaties in - met name - de Week van de Pleegzorg. - Naast informatie verstrekken over pleegzorg, wil de campagne ook de conversatie over pleegzorg stimuleren. Dat doen we onder meer door de Grote Vraag (’Wilt u pleegouder worden?’) zoveel mogelijk op te knippen in kleinere vragen. Soms gebeurt dat letterlijk, zoals in ’15 Supergewone Vragen Over Pleegzorg’ - dat wordt meegestuurd met het informatiepakket voor potentiële pleegouders. - In de campagne vragen we actief om steun om onze boodschap verder te verspreiden. Zo worden op twee momenten in de Week van de Pleegzorg aan kinderen gevraagd of zij - met een portretfoto of een zelfgemaakte poster - willen meehelpen bij de zoektocht naar nieuwe pleegouders voor kinderen die dat nodig hebben. - De doelgroep van de campagne is heel breed; potentiële pleegouders onderscheiden zich niet op specifieke kenmerken waarop kan worden geworven. Voor zover onderzoek is gedaan komt een globaal pleegouderprofiel naar voren: mensen tussen de 35 en 45 jaar, die maatschappelijk betrokken/actief zijn en het eerste aanspreekpunt is meestal de vrouw. De maatschappelijke betrokkenheid uit zich in: werk in zorg, welzijn en onderwijs, actief in vrijwilligerswerk, verenigingsleven of kerkelijk meelevend. Binnen de brede benadering krijgt deze groep extra aandacht, onder meer doordat een deel van de media-inkoop op hen is afgestemd.
2. VRAGEN OVER DE LANDELIJKE CAMPAGNE
1. Waarom start Pleegzorg Nederland een nieuwe campagne? Pleegzorg is de eerste keus bij uithuisplaatsing, aangezien deze vorm van opvang het dichtst bij de natuurlijke situatie blijft. Ons doel met deze campagne is dat uiteindelijk jaarlijks 3.500 mensen zich aanmelden voor de voorbereiding en screening om pleegouder te worden. Met de boodschap ‘Supergewone Mensen Gezocht’, doen we een appél op de mensen die denken dat het pleegouderschap niet voor hen is weggelegd. Door de verhalen van volwassen-pleegkinderen centraal te zetten in deze campagne, geven we deze groep een gezicht. Hoe meer mensen weten wat pleegzorg inhoudt, hoe groter de kans dat zij willen helpen en zich bewust worden van het belang van goede pleegzorg.
2. Wat zijn de doelstellingen van de nieuwe campagne van Pleegzorg? Het vinden van jaarlijks 3500 nieuwe pleeggezinnen. De verwachting is dat we daarvoor 10.000 aanvragen voor nodig hebben voor meer informatie. Onze ervaring is namelijk dat een derde van deze aanvragers daadwerkelijk pleegouder wordt. Daarnaast is onze doelstelling een grotere naamsbekendheid voor Pleegzorg en haar regionale organisaties te realiseren om ook in de toekomst nieuwe pleegouders te kunnen blijven werven.
3. Welke organisaties verlenen hun medewerking aan deze campagne? De campagne wordt gefinancierd door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Stichting Kinderpostzegels Nederland. Om de campagne tot een succes te maken werken we samen met de VNG en gemeenten die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de jeugdhulp waaronder pleegzorg, en de regionale pleegzorgorganisaties. De 28 pleegzorgorganisaties werken landelijk samen onder de noemer Pleegzorg Nederland. Pleegzorg Nederland is onderdeel van de brancheorganisatie Jeugdzorg Nederland.
4. Kunnen jullie dit geld niet veel beter besteden? Nee, pleegzorg is erg belangrijk voor Nederland en de vraag naar pleegouders neemt nog steeds toe. Uiteraard kiezen we voor het gebruik van minimale middelen en proberen we er het maximale uit te halen. We kijken dus goed naar het zo efficiënt mogelijk bereiken van zoveel mogelijk Nederlanders.
5. Wie heeft deze campagne ontwikkeld? De campagne is ontwikkeld door campagnebureau Johnny Wonder. De doelgroepgerichte en multidisciplinaire benadering van Johnny Wonder spreekt ons erg aan. De website supergewonemensengezocht.nl is ontwikkeld door webbureau Max.nl
6. Hoe lang duurt de campagne? De landelijke campagne start op 22 september 2015 en loopt tot eind 2015. Daarna wordt het campagne concept voor de komende jaren verder ingezet door Pleegzorg Nederland en de 28 regionale pleegzorgorganisaties.
7. Welke middelen worden er tijdens de campagne ingezet? Voor deze campagne is de website supergewonemensengezocht.nl ontwikkeld. Op deze website staan de verhalen van oud-pleegkinderen centraal. Naast deze website wordt een divers scala aan middelen ingezet, van (online) advertentiecampagnes, tot gerichte acties tijdens de week van de Pleegzorg. Voor de regionale pleegzorgorganisaties is er een digitale toolkit beschikbaar die zij kunnen gebruiken voor de regionale vertaling van de campagne.
3. VRAGEN VAN (POTENTIELE) PLEEGOUDERS
1. Hoeveel kinderen maken jaarlijks gebruik van pleegzorg? In 2014 hebben 21.880 kinderen voor kortere of langere tijd gebruik gemaakt van pleegzorg. 40% van de pleegkinderen vond in 2014 onderdak bij bekenden, de zogenaamde formele netwerkpleegzorg. 19% van de nieuwe pleegzorgplaatsingen in 2014 betreft crisisopvang. 18% van de plaatsingen in 2014 betreft deeltijdpleegzorg. Dit is meestal weekend- en vakantieopvang. 63% van de plaatsingen in 2014 betreft voltijd pleegzorg.
2. Zijn er verschillen in leeftijd qua behoefte aan pleegzorg? Pleegkinderen hebben alle leeftijden. We zien een toename van het aantal tieners dat wordt aangemeld voor pleegzorg. De leeftijd van de kinderen waarvoor we pleegouders zoeken fluctueert sterk, zowel in tijd als wat betreft regio.
3. Wat is de gemiddelde plaatsingstijd van pleegkinderen? Dat loopt erg uiteen: er is een groep pleegkinderen die kort gebruik maakt van pleegzorg (hulpverleningsvariant) en er is een groep die voor lange tijd pleegzorg nodig heeft (opvoedingsvariant). In deze laatste variant is het doel om continuïteit, opvoedingszekerheid en optimale ontwikkelingskansen voor het pleegkind te creëren en is het de bedoeling dat het pleegkind tot volwassenheid bij pleegouders opgroeit. Een grote groep pleegkinderen woont voor lange tijd bij pleegouders. Op 1 januari 2015 woonde 67% van de pleegkind langer dan een jaar bij pleegouders.
4. Welke vormen van pleegzorg bestaan er? Er zijn verschillende vormen van pleegzorg voor diverse situaties. De vorm die gekozen wordt is afhankelijk van de situatie van het kind. Als eerste is er een verschil of pleegouders bekenden of onbekenden zijn van het pleegkind. We zoeken in eerste instantie naar pleegouders in de directe omgeving van het kind, bij familie of bekenden. Dit noemen we netwerkpleegzorg, een vorm van opvang die het dichtst bij de natuurlijke situatie blijft. Als er in het netwerk geen pleegouders beschikbaar zijn worden er pleegouders in het bestand van de pleegzorgorganisatie gezocht. Verder zijn er diverse pleegzorgvarianten, die variëren in intensiteit en duur: pleegzorg voor kortere periodes, deeltijdpleegzorg en pleegzorg voor langere periodes. Ook wordt pleegzorg steeds vaker gecombineerd met andere vormen van hulp zoals dagbehandeling of intensieve hulp aan ouders. Bij voorkeur willen we overplaatsingen vermijden, omdat uit wetenschappelijk onderzoek bekend is dat dit schadelijk is voor de ontwikkeling van kinderen. Als een kind voor korte tijd uit huis wordt geplaatst, en het is nog onduidelijk of het kind terug naar huis kan, zoeken we pleegouders die voor het kind willen zorgen zo lang als nodig. Dat kan voor korte tijd zijn als het kind weer terug naar huis kan. Kan het kind echter niet terug naar huis dan vragen we of deze pleegouder ook permanent voor het kind willen blijven zorgen, zodat er voor het kind continuïteit geboden wordt.
5. Is er veel animo om pleegouder te worden? De maatschappelijke betrokkenheid blijkt groot. Mensen voelen zich aangesproken als het kind uit de eigen sociale omgeving komt. Ook is het bestand van beschikbare pleegouders de afgelopen jaren aanzienlijk gegroeid. Er is echter sprake van een zogenaamd matchingsprobleem. Veel pleegouders zonder ervaring durven de zwaardere problematiek (nog) niet aan. Hierdoor kunnen we kinderen die al geruime tijd wachten op een pleeggezin niet (altijd) plaatsen.
6. Kan iedereen pleegouder worden? In principe wel, maar je moet natuurlijk wel in staat zijn om de zorg te bieden die kinderen nodig hebben. Er geldt daarom een aantal voorwaarden waar de pleegouders aan moeten voldoen. Je moet minimaal 21 jaar zijn. De pleegzorgorganisatie vraagt een verklaring van geen bezwaar aan bij de Raad voor de Kinderbescherming. Deze is uitgebreider dan de verklaring omtrent gedrag. Uiteraard moet de leefsituatie stabiel zijn. Voor de gezinssamenstelling gelden geen aanvullende voorwaarden. Mensen kunnen gehuwd of alleenstaand zijn, wel of geen kinderen hebben. Het belangrijkste is dat een kind structuur, warmte en veiligheid wordt geboden.
7. Is er een officiële ‘screening’ om pleegouder te worden? Ja, aspirant pleegouders starten een uitgebreid traject dat door de pleegzorgaanbieders wordt aangeboden. Veel pleegzorgaanbieders gebruiken de STAPcursus voor de opleiding van pleegouders. In dit traject leren pleegouders veel over zichzelf als mogelijke opvoeder en over pleegzorg. Het traject duurt tussen de 6 en 9 maanden. In deze periode krijgen zowel de pleegzorgaanbieders als de potentiële pleegouders een goed beeld om te besluiten of zij geschikt zijn voor het pleegouderschap.
8. Wat is het verschil tussen adoptie en pleegzorg? De vijf belangrijkste verschillen: Tijdelijk – voor altijd Pleegzorg is in principe tijdelijk, het doel is om kinderen terug te plaatsen bij de ouders. Hoe lang een pleegkind in een pleeggezin blijft, varieert van enkele dagen tot jaren. Een adoptiekind blijft altijd deel uitmaken van het adoptiegezin. Beperkte – volledige zeggenschap Bij adoptie wordt het kind juridisch een eigen kind. Pleegouders hebben geen zeggenschap over hun pleegkind en belangrijke beslissingen worden in overleg genomen. Begeleiding – alleen opvoeden Pleegouders voeden een kind niet alleen op. Een pleegzorgbegeleider ondersteunt hen. Adoptieouders zijn zelf volledig verantwoordelijk voor de opvoeding. Kan altijd – tot 42 jaar Iedereen tussen de 21 en 42 jaar kan adoptieouder worden. Aan pleegouder worden is geen maximumleeftijd verbonden. Wel moeten pleegouders minimaal 21 jaar zijn. Het bieden van een veilige en stabiele leefsituatie is in beide gevallen een voorwaarde. Kosteloos – hoge kosten Aan adoptie zijn kosten verbonden: in de voorbereiding ongeveer €900 en voor de bemiddeling en reis- en verblijfkosten tussen de €7.500 en €25.000. Pleegouder worden kost niets. Voor de verzorging en opvoeding krijgen pleegouders een toereikende vergoeding voor de dagelijkse kosten.
9. Wat zijn de verschillen met een screening tot adoptieouder? Waarom zijn deze verschillen? Voor adoptie is er een landelijk traject met verplichte cursus en gezinsonderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming. Een belangrijk verschil met pleegouders is dat bij pleegzorg continue begeleiding is van de pleegzorgaanbieder omdat de pleegzorgaanbieder verantwoordelijk blijft voor de plaatsing van het kind.
10. Hoe lang duurt het traject om pleegouder te worden? Gemiddeld duurt het traject 6 tot 9 maanden voordat je opgenomen wordt in het bestand, dat klinkt lang maar in de praktijk blijken aspirant pleegouders die tijd nodig te hebben om het pleegouderschap in hun eigen leefsituatie af te wegen en keuzes te maken. Vooraf vindt men het lang, maar achteraf zeggen de meeste pleegouders dat je die tijd nodig hebt.
11. Krijgt de pleegouder een vergoeding voor de kosten die voor het kind worden gemaakt? Pleegouders krijgen een onkostenvergoeding. De pleegvergoeding is een dagvergoeding, die afhankelijk is van de leeftijd van het pleegkind. De pleegvergoeding blijft bij een beoordeling van inkomsten van de pleegouders, bijvoorbeeld in het kader van loon- of inkomstenbelasting, van huurtoeslag of van een aanvraag van bijstand, buiten beschouwing.
12. Pleegouders hebben toch helemaal niets te vertellen? Een pleegkind kan zo weer weggehaald worden... Veel pleegkinderen wonen korte tijd bij pleegouders en dat is ook de bedoeling. Pleegzorg is tijdelijk en de pleegouders weten dit. Het moet voor de pleegouders binnen een jaar duidelijk zijn of het kind kan blijven of niet. Natuurlijk kan dit moeilijk zijn voor de pleegouders, omdat zij zich gehecht hebben aan het kind. Dat betekent niet dat de pleegouders niets te zeggen hebben, want naast de positie van het pleegkind is ook de positie van de pleegouder enorm belangrijk. Ook de overheid is zich hier van bewust. Het Kabinet heeft de positie van pleegouders versterkt en dit juichen we toe. Dit betreft o.a. medezeggenschap via de verplichte pleegouderraad, instemmingsrecht bij het hulpverleningsplan en recht op informatie om de rol als pleegouder goed te kunnen vervullen. Zo kan een pleegkind dat langer dan één jaar bij pleegouders woont niet zonder instemming worden teruggeplaatst of doorgeplaatst. Als een kind langere tijd in een pleeggezin verblijft, gaan zowel het pleegkind als de pleegouders zich aan elkaar hechten.
13. Kan ik er zelf voor kiezen wanneer ik een punt achter het pleegouderschap wil zetten of zit ik er voor een x aantal jaren aan vast? Pleegouders kunnen keuzes maken in soort pleegzorg: korte of langere tijd. Als pleegouders op een gegeven moment willen stoppen met het bieden van pleegzorg doen zij dit in overleg met de pleegzorgaanbieder.
14. Hoe kan ik me aanmelden voor pleegouderschap? De screening van pleegouders verloopt via een van regionale organisaties bij jou in de buurt. Via de website van Pleegzorg Nederland, www.pleegzorg.nl en via de campagnesite www.supergewonemensengezocht.nl kun je meer informatie opvragen over het worden van pleegouder. Vervolgens neemt de regionale pleegzorgorganisatie in jouw buurt contact met je op over het vervolgtraject. Je kunt ook via www.pleegzorg.nl kijken welke organisatie in jouw buurt actief is en direct met hen contact opnemen.
4. ALGEMENE VRAGEN OVER PLEEGZORG Pleegzorg valt net als alle andere vormen van zorg voor jeugd sinds 2015 onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Deze transitie van het jeugddomein gaat gepaard met bezuinigingen de komende drie jaar. Zoals het er nu naar uitziet, zullen gemeenten pleegzorg zoveel mogelijk buiten de bezuinigingen houden. Pleegzorg is bij uitstek de vorm van jeugdhulp die een bijdrage kan leveren aan de transformatie van het sociaal domein. In de Jeugdwet (artikel 2.3.6) wordt pleegzorg genoemd als ‘de’ vorm van jeugdhulp die ingezet kan worden voor korte of lange termijn wanneer kinderen niet thuis op kunnen groeien. De Jeugdwet gaat uit van normaliseren, het reduceren van
gespecialiseerde zorg en waar mogelijk het opgroeien in een gezinsverband. Pleegzorg biedt deze mogelijkheden. Bij de decentralisatie naar gemeenten is pleegzorg, net als alle vormen van jeugdhulp, ingekocht door gemeenten. Pleegzorg blijft dus beschikbaar als een vorm van jeugdhulp.
1. Wie komt er in aanmerking om pleegouder te worden? Wat zijn de criteria? In principe kan iedereen die ouder is dan 21 jaar pleegouder worden, ongeacht de leefsituatie. Je hoeft geen traditioneel gezin te zijn om pleeggezin te worden. Voor de gezinssamenstelling gelden geen aanvullende voorwaarden. Mensen kunnen gehuwd of alleenstaand zijn, wel of geen kinderen hebben. Het belangrijkste is dat een kind structuur, warmte en veiligheid wordt geboden. Er wordt altijd eerst naar pleegouders in de directe omgeving van het kind gezocht. Als het niet lukt om een kind in zijn of haar eigen sociale omgeving onder te brengen, wordt in het pleegouderbestand van de regionale pleegzorgorganisatie gekeken of er een geschikt gezin beschikbaar is. De pleegzorgorganisatie vraagt een verklaring van geen bezwaar aan bij de Raad voor de Kinderbescherming. Dit is uitgebreider dan de verklaring omtrent gedrag.
2. Hoe wordt bepaald waar een kind geplaatst wordt? Dit wordt gedaan door “matching”, het zoeken naar een passend pleeggezin voor een kind. Dit is een specialisme binnen de pleegzorg. De zogenaamde matchers werken met vragenlijsten om de problematiek van het kind in kaart te brengen en competentieprofielen van pleegouders.
3. Gaat plaatsing van pleegkinderen in allochtonen gezinnen hetzelfde als bij autochtone gezinnen? Ja, culturele achtergrond maakt geen verschil binnen de pleegzorg. Wel is het zo dat we veel meer netwerkpleegzorg kennen binnen de allochtone groepen. Allochtone gezinnen zijn eerder bereid om een bekend kind in hun gezin op te nemen dan dat ze zich aanmelden voor een voorbereidingsprogramma om bestandspleegouder te worden voor een ‘onbekend’ kind (bureaucratie schrikt waarschijnlijk af).
4. Er blijken pleegouders ingeschreven te staan die het gehele voorbereidingstraject hebben doorlopen en nog steeds wachten op plaatsing. Waarom dan deze campagne? Pleegzorg Nederland zoekt naar de ideale match tussen ouder en kind. Niet iedere ouder past bij ieder kind. Met meer pleegouders in ons bestand kunnen we deze match veel beter en eerder maken. Als je bent geaccepteerd als pleegouder, kan het even duren voordat de juiste ‘match’ is gemaakt. Voor ieder pleegkind is immers een ander gezin nodig. Zo wordt goed gekeken aan welke wensen en eisen pleegouders moeten voldoen. Past een kind binnen de gezinssamenstelling? Heeft het kind een allergie of een beperking, waardoor eisen aan de woonomgeving worden gesteld? Staan de pleegouders open voor de (culturele) achtergrond en de problemen van het kind? Kort samengevat: hoe meer pleegouders er zijn, hoe meer mogelijkheden en hoe sneller een kind kan worden geplaatst.
5. Hoe speelt Pleegzorg Nederland in op de groeiende behoefte aan vraaggerichte zorg? We zoeken naar de ideale match en deze zoeken wij het liefst dichtbij in de directe omgeving: bij familie of bekenden. Als dit niet mogelijk is, dan zoeken we naar andere gezinnen. We willen kinderen een keuze bieden bij het vinden van een pleeggezin. Om de meest geschikte plaats te vinden, proberen we ons aanbod van (aspirant) pleegouders uit te breiden. We zoeken in eerste instantie naar pleegouders in de directe omgeving, bij familie of bekenden. We kunnen méér kinderen immers béter helpen als de sociale omgeving hierbij nauw wordt betrokken. We noemen dit ‘netwerkzorg’. Ook streven we ernaar pleegouders zo goed mogelijk te ondersteunen bij hun lang niet altijd eenvoudige taak. Pleegouders ontvangen een toereikende onkostenvergoeding.
6. Met welke ontwikkelingen is de pleegzorg geconfronteerd? Wij zien al jaren een stijging van het aantal pleegkinderen. Hierdoor is de vraag naar pleeggezinnen toegenomen. Verder zien we een toename van het aantal pleegkinderen die veel hebben meegemaakt. Zij vragen extra zorg en aandacht van pleegouders. Hierdoor is de druk bij pleegzorgorganisaties om die kinderen allemaal op de juiste manier te helpen toegenomen. Het is in het belang van de pleegkinderen om hen te matchen met de juiste pleeggezinnen.
7. En hoe staat het met de wachtlijsten? Wij proberen voor ieder kind zo snel mogelijk een pleeggezin te vinden, maar afgelopen jaar moesten circa 174 kinderen langer dan 9 weken wachten op plaatsing in een pleeggezin. Daar ligt de uitdaging. Er zijn wel pleeggezinnen beschikbaar, die zijn voorbereid en gescreend, maar we hebben te maken met een matchingsprobleem, dat wil zeggen vraag en aanbod sluiten niet goed op elkaar aan. Veel aspirant pleegouders geven aan dat zij eerst ervaring willen opdoen met een eenvoudiger vorm van pleegzorg. Er is echter een groeiende groep jonge kinderen met ernstige problemen, variërend van gedragsstoornissen tot een ontwikkelingsachterstand die wachten op een plek in een pleeggezin.
8. Hoe is de situatie op dit moment? We signaleren een duidelijke verzwaring van de problematiek, zeker ook bij jonge kinderen. Ook bieden we in het belang van preventie steeds vaker intensieve, ambulante begeleiding. Hiermee willen we uithuisplaatsing voorkomen, wat in veel gevallen ook lukt. Dat vergt natuurlijk veel van pleegouders. Het gaat in de pleegzorg in toenemende mate om kinderen en jongeren met ernstige problemen, zoals kinderen met gedragsproblemen of een beperking, die extra zorg en aandacht nodig hebben. Daarom hebben we in verschillende regio’s experimenten opgezet voor het testen en ontwikkelen van intensieve, gespecialiseerde pleegzorgvarianten. Pleegouders worden voorbereid en extra ondersteund. Hierbij kijken we ook naar nieuwe vormen van facilitering en betaling.
9. Hoe wordt een pleeggezin begeleid? Wij zorgen voor individuele begeleiding voor het pleeggezin. Verder organiseren we regelmatig themabijeenkomsten en ontwikkelen we specifieke programma’s voor gerichte ondersteuning (bijv. video interactiebegeleiding) . Onderwerpen voor de themabijeenkomsten zijn bijv. hechtingsproblematiek bij pleegkinderen, omgaan met loyaliteiten, omgaan met een pleegkind dat slachtoffer is van seksueel misbruik, traumasensitief opvoeden.
10. Hoe kun je je aanmelden om pleegouder te worden? De screening van pleegouders verloopt via een van regionale organisaties bij jou in de buurt. Via de website van Pleegzorg Nederland, www.pleegzorg.nl en via de campagnesite www.supergewonemensengezocht.nl kun je meer informatie opvragen over het worden van pleegouder. Vervolgens neemt de regionale pleegzorgorganisatie in jouw buurt contact met je op over het vervolgtraject. Je kunt ook via www.pleegzorg.nl kijken welke organisatie in jouw buurt actief is en direct met hen contact opnemen.
5. OVER DE ORGANISATIE PLEEGZORG NEDERLAND
1. Wat zijn de doelstellingen van Pleegzorg Nederland? Pleegzorg Nederland werkt vanuit de visie en het wettelijke recht dat elk kind het recht heeft om in een gezin op te groeien. Wij dragen vanuit deze gedachte hieraan bij door pleegkinderen onder te brengen bij pleeggezinnen waarbij we een ideale match zoeken. Pleegzorg is maatwerk en in principe tijdelijk van aard. We streven ernaar dat er voor elk kind verschillende keuzemogelijkheden zijn, zodat zij op basis van hun behoeften en wensen een goede keuze maken. Hierbij zetten we ons vooral in voor een integraal en samenhangend zorgaanbod. We zoeken bij voorkeur pleegouders binnen de eigen familie of in het sociale netwerk. Als dit niet lukt, zoeken we pleeggezinnen in het bestand van de pleegzorgorganisatie die bereid zijn tijdelijk ondersteuning te bieden. De relatie tussen het kind en de natuurlijke ouders blijft altijd van belang.
2. Hoe wil Pleegzorg Nederland dit bereiken? We zetten ons actief in om het aantal pleegouders uit te breiden. Daarnaast is pleegouder zijn lang niet altijd eenvoudig. Wij bieden veel ondersteuning aan de pleegouders en proberen meer pleegouders te werven.
3. Hoe is de pleegzorg in Nederland georganiseerd en hoeveel mensen zijn er werkzaam?
Er zijn in Nederland 28 (regionale) pleegzorgorganisaties, samenkomend in Pleegzorg Nederland. Elke organisatie is verantwoordelijk voor de opvang van kinderen bij pleegouders en biedt verschillende vormen van opvang, zoals weekendopvang, vakantieopvang, dagopvang, crisisopvang en opvang voor korte of voor langere duur. Daarnaast geven de organisaties voorlichting aan geïnteresseerden, op scholen, aan pleegkinderen en hun ouders en aan pleegouders. Ze zijn daarnaast belast met de werving van nieuwe pleegouders, de selectie en voorbereiding op het pleegouderschap. Alle pleegzorgorganisaties zijn onderdeel van een grotere organisatie voor jeugdhulp die naast pleegzorg ook andere vormen van jeugdzorg aanbieden. Vóór een kind bij pleegouders wordt geplaatst, is een beschikking van de gemeente nodig. Met deze beschikking gaat de pleegzorgorganisatie aan het werk om een geschikt pleeggezin te zoeken. In de pleegzorg zijn circa duizend personen werkzaam, verspreid over 28 regionale organisaties.
4. Wat is de relatie tussen Pleegzorg Nederland en de Nederlandse Vereniging voor Pleeggezinnen (NVP)? De NVP is een organisatie van en voor pleegouders. Ze zorgen voor onderlinge ondersteuning, behartigen de belangen van de pleegouders en zorgen voor informatie en tips. Dit maakt de NVP vanzelfsprekend een belangrijke partner voor de pleegzorgorganisaties. De NVP stimuleert de verbinding tussen en versterking van pleegouders, behartigt hun belangen en draagt bij aan kennisuitwisseling en – verspreiding over pleegzorg-gerelateerde thema’s. Dit alles om de kwaliteit van pleegzorg in Nederland te verbeteren. De NVP organiseert koffieochtenden en gespreksgroepen voor pleegouders. Pleegouders kunnen hier ervaringen en tips uitwisselen.
