Pulmonologie
Pneumothorax
1
2
INHOUDSOPGAVE
Inleiding
4.
Wat is een pneumothorax
4.
Oorzaken van een pneumothorax
5.
Wat zijn de klachten
5.
De behandeling
6.
Leefregels
7.
Tot slot
7.
3
Inleiding U bent opgenomen in het ziekenhuis voor de behandeling van een pneumothorax, ook wel klaplong genoemd. Tijdens uw verblijf in het ziekenhuis zult u informatie over dit ziektebeeld krijgen van uw longarts en de verpleegkundigen van de verpleegafdeling. Omdat het prettig kan zijn om alles nog eens rustig na te lezen geven wij u deze folder mee. In deze folder krijgt u informatie over het ziektebeeld, de oorzaken, de klachten die het geeft en de behandeling. Ook geven we een aantal adviezen mee voor de eerste periode na uw ziekenhuisopname. Wat is een pneumothorax De longen zijn omgeven door twee vliezen, het longvlies en het borstvlies. Het longvlies ligt om de longen en het borstvlies bekleedt de binnenkant van de borstkas. Onder normale omstandigheden zit er geen ruimte tussen deze vliezen en glijden ze soepel langs elkaar heen. Wanneer er wel ruimte tussen deze twee vliezen ontstaat, noemen we dit een pleuraholte. In de borstkas is de druk lager dan in de longen. Hierdoor kunnen de longen ontplooid blijven zoals een normale long hoort te zijn. U kunt dit vergelijken met een opgeblazen ballon. Bij een pneumothorax is er een gaatje ontstaan in een of in beide vliezen. Hierdoor komt er lucht tussen de beide vliezen. De lagere druk in de borstkas valt weg en de long of een gedeelte van de long klapt in elkaar. Dit gedeelte kan niet meer goed meedoen met de ademhaling.
4
Oorzaken van een pneumothorax Een klaplong ontstaat in de meeste gevallen spontaan. Ook kan een ongeval de oorzaak zijn, b.v. bij een gebroken rib of bij een steekwond in de borstkas. Bij sommige medische ingrepen is er een risico dat de long aangeprikt wordt. Ook dan ontstaat er een klaplong. Longaandoeningen als longemfyseem geven meer risico voor het krijgen van een klaplong. Er is geen aanwijsbare oorzaak aan te geven voor het spontaan ontstaan van een klaplong. Wel is gebleken dat er bij lange magere jonge mannen vaker een spontane klaplong voorkomt. Ook kan er sprake zijn van dunne plekjes op de longen waardoor mensen sneller een klaplong krijgen. Een spontane klaplong komt bij mensen die roken vaker voor dan bij mensen die niet roken. Roken kan dus gezien worden als een factor die het ontstaan van een klaplong bevordert. Wat zijn de klachten Een klaplong kan gepaard gaan met klachten van hevige pijn op de borst, een moeizame ademhaling en benauwdheid. De pijn wordt meestal gevoeld aan de rugzijde, ter hoogte van de schouderbladen. Na enige tijd neemt de benauwdheid af omdat het lichaam zich instelt op het ademen met één long. Deze klachten kunnen als erg beangstigend ervaren worden. Door het maken van een röntgenfoto kan de arts vaststellen of er sprake is van een klaplong.
5
De behandeling Als de long een klein stukje is ingeklapt, is rust houden voldoende. Meestal betreft dit de longtop. Bij een grotere klaplong brengt de arts onder plaatselijke verdoving een slangetje (drain) in de pleuraholte. Deze drain zorgt er voor dat de lucht uit de pleuraholte verdwijnt zodat de long zich weer kan ontplooien. Vaak wordt er aan de drain gezogen. De drain wordt daarvoor aangesloten op zuigapparatuur die vastzit aan de muur. De behandeling kan pijnlijk zijn en u krijgt hiervoor pijnstillers. Het kan zijn dat u wat extra zuurstof toegediend krijgt via een slangetje in uw neus. Hierdoor voelt u zich minder benauwd. U hebt weinig bewegingsvrijheid door de drain. Daarom kan het zijn dat u medicijnen krijgt om de stoelgang te bevorderen en injecties ter voorkoming van trombose. Het is belangrijk dat u ondanks de pijn probeert goed door te zuchten. Probeer ook de schouder aan de kant van de pneumothorax normaal te gebruiken en af en toe de schouder even op te trekken. Tijdens de behandeling zal er regelmatig een foto gemaakt worden om te kijken in hoeverre de long zich heeft ontplooid. Wanneer de long goed ontplooid is en 2 of 3 dagen geen lucht heeft gelekt via de drain, zal de drain afgeklemd worden. Na enige uren wordt er dan weer een foto gemaakt. Is de long dan nog steeds ontplooid, dan zal de arts de drain diezelfde dag nog verwijderen. Dit is een kleine handeling die over het algemeen niet als vervelend wordt ervaren. Meestal moet u dan nog enige uren tot een dag ter observatie blijven. Het verloop bij een klaplong is per persoon verschillend. Daarom is het niet mogelijk om aan te geven hoe lang de behandeling gaat duren. In een enkel geval lukt het niet om op deze manier de long weer tot ontplooiing te krijgen. Meestal wordt dan besloten tot een operatie.
6
Leefregels De longarts zal u nog een aantal adviezen geven voor als u weer thuis bent. Probeert u zich hieraan te houden totdat u voor controle bij de arts komt. Hij zal dan verder met u bespreken wat u wel en niet mag doen. Het gaat om de volgende regels; • Rustig aan doen, geen zwaar huishoudelijk werk • U kunt weer aan het werk / naar school gaan in overleg met de longarts. Zittend werk zal snel weer hervat kunnen worden, bij lichamelijk zwaar werk zal dit wat langer duren • Niet sporten of vliegen • Niet zwaar tillen • Bezigheden als lopen en fietsen langzaam opvoeren • Niet persen bij de toiletgang De volgende adviezen zijn blijvend voor de rest van uw leven; • Nooit meer roken • Nooit meer duiken met perslucht Tot slot Het wondje waar de drain heeft gezeten is verbonden met een gaasje en luchtdicht afgeplakt. Het wondje geneest snel en het gaatje van de drain is dan dicht. Het verband mag u na drie dagen verwijderen. U mag dan ook weer douchen. Een enkele keer is de wond door middel van een hechting dichtgemaakt. De hechting kunt u na een week door de huisarts laten verwijderen. Wanneer u vragen heeft of u onzeker voelt over bepaalde klachten kunt u contact opnemen met uw huisarts. U krijgt een controleafspraak mee voor over 2-4 weken bij uw longarts . U kunt dan ook bij hem met uw eventuele nieuwe vragen terecht.
7
8
MA 1206 03-07– 500 H
Boermarkeweg 60 7824 AA Emmen Postbus 30002 7800 RA Emmen Tel. 0591 69 19 11
