Publicaties Stadsdeelbestuur 2013 Stadsdeelraad Vergaderstukken/Voordrachten 23 april 2013-4
Raadsvoordracht over Van Aan
Aanvullend beleid voor losstaande vlaggen en banieren in de openbare ruimte bij evenementen Het dagelijks bestuur De stadsdeelraad
Wij stellen u voor om het volgende besluit te nemen: De stadsdeelraad, Gelet op de hiernavolgende toelichting, besluit: In te stemmen met het aanvullend beleid voor losstaande vlaggen en banieren in de openbare ruimte bij evenementen.
Het dagelijks bestuur van het stadsdeel Centrum
Anneke Eurelings secretaris
Jeanine van Pinxteren voorzitter
Toelichting In 2013 viert de Metropool Amsterdam feest. Veel (museale) instellingen vieren dat jaar een jubileum of het feit dat ze na jaren van renovatie weer open gaan. Voor stadsdeel Centrum is het 400-jarig bestaan van de grachtengordel het belangrijkste thema van Amsterdam 2013. Veel festiviteiten zullen zich afspelen in stadsdeel Centrum. De Stichting Amsterdam 2013 regisseert, verbindt en verbreedt deze gebeurtenissen. Amsterdam City Marketing (ACM) ondersteunt de Stichting bij de organisatie en uitvoering van de festiviteiten. Met het oog op een eenduidige herkenbaarheid ontwikkelt ACM vlaggen en banieren voor Amsterdam 2013. Banieren langs verschillende routes in de stad en vlaggen boven sommige winkelstraten. ACM heeft gevraagd om een mandaat in het bepalen van het voeren van banieren en vlaggen. Vlaggen en banieren promoten de stad en in het bijzonder de evenementen in het kader van Amsterdam 2013. Tegelijkertijd vereist de status van Beschermd Stadsgezicht en Werelderfgoed van de Grachtengordel grote terughoudendheid in (reclame)uitingen in de openbare ruimte.
Verschenen op 11 april 2013
1
Gemeente Amsterdam Stadsdeel Centrum
Op grond van het huidige beleid worden m.u.v. evenementen losstaande vlaggen en banieren in de openbare ruimte niet vergund. Bij een evenement kan reclame in het vergunninggebied van het evenement worden toegestaan. De aard en omvang van de reclame moeten dan in de evenementenvergunning worden opgenomen. Amsterdam 2013 is slechts de aanleiding om met een voorstel voor aanvullend beleid te komen waarmee niet alleen in 2013 maar ook in de jaren daarna bij evenementen banieren in de openbare ruimte in een ruimer gebied mogelijk worden gemaakt. In het navolgende wordt eerst het huidige beleid beschreven. Daarna wordt beschreven op welke punten het huidige beleid wordt aangevuld om vlaggen en banieren in een ruimer gebied formeel mogelijk te maken. Huidig beleid Op 9 juni 2008 heeft de burgemeester de evenementennota 'Buitenevenementen in de Binnenstad' vastgesteld. Hierin zijn nieuwe en bestaande regels vastgelegd die te maken hebben met (het organiseren van) evenementen. Uit deze nota zijn de volgende passages van belang; de definitie van een evenement en de bevoegdheden Definitie van een evenement De Algemene Plaatselijke Verordening (APV) verstaat onder een evenement het geheel van activiteiten dat plaatsvindt bij een voor het publiek toegankelijke gebeurtenis op of aan de weg of het openbaar water, met uitzondering van manifestaties, optochten, voetbalwedstrijden en markten. Deze definitie is bewust ruim gehouden, in verband met de grote verscheidenheid van evenementen. In deze nota worden ook exposities als evenement gezien. Wanneer het exposities zijn zonder versterkt geluid kan van de voorwaarde ten aanzien van de maximale duur van het evenement zoals elders geformuleerd worden afgeweken Bevoegdheden De burgemeester is bevoegd tot het afgeven van evenementenvergunningen. Deze bevoegdheid heeft hij gemandateerd aan de voorzitters van het dagelijks bestuur van de stadsdelen (Gemeenteblad 2000, afdeling 3 volgnr. 112). Voor evenementen die in stadsdeel Centrum plaatsvinden is dus de voorzitter bevoegd. Dit houdt in dat de voorzitter namens de burgemeester evenementenvergunningen verleent. Wanneer op basis van het evenementenbeleid een keuze gemaakt moet worden tussen verschillende evenementen gebeurt dit door de voorzitter na raadpleging van het dagelijks bestuur. Evenementen worden beoordeeld, getoetst en eventueel afgewezen op basis van de Algemene Plaatselijke Verordening, de Locatieprofielen en de Kwaliteitscriteria. Voor concurrerende aanvragen voor evenementen op dezelfde plaats en tijd geldt een aparte procedure die staat beschreven in hoofdstuk III. Openbare manifestaties vallen niet onder het evenementenbeleid. Voor evenementen die de stadsdeelgrens overschrijden en zogenaamde risico-evenementen beslist de burgemeester over de afhandeling van de aanvraag. De burgemeester kan voor stadsdeeloverschrijdende evenementen een coördinerend stadsdeel aanwijzen, dat namens andere stadsdelen de vergunning verleend. De vergunningverlening en de voorwaarden die in de vergunning worden opgenomen zijn een bevoegdheid van de stadsdeelvoorzitter. Het huidige beleid voor vlaggen en banieren in de openbare ruimte dateert van 1997 en is geregeld in de nota ‘Reclame in de openbare ruimte in de binnenstad van Amsterdam’. In deze nota staan maatregelen geformuleerd om het aantal reclameobjecten te beperken. In de reclamenota wordt reclameoptimalisatie (minder reclame en de reclame die er is van hogere kwaliteit) geformaliseerd en nader uitgewerkt. Het verhogen van de leefbaarheid hangt nauw samen met het vergroten van de ruimtelijke kwaliteit. Daarbij was en is het streven gericht op het invullen van begrippen duurzaamheid, bruikbaar en visuele kwaliteit (schoon, mooi en ruimtelijk), zoals weergegeven in de nota Ruimte voor Kwaliteit (Dienst Binnenstad augustus 1997).
2
Gemeente Amsterdam Stadsdeel Centrum
In de nota ‘Reclame in de openbare ruimte in de binnenstad van Amsterdam’ staat het volgende over vlaggen, banieren en spandoeken: ‘Voor losstaande vlaggen en banieren in de openbare ruimte geldt dat deze niet zullen worden vergund, tenzij er reeds voorzieningen, in de vorm van vlaggenmastputten zijn aangebracht. Dat betreft de Dam en het Max Euweplein. Daarnaast zijn de lichtmasten op het Damrak ( die op het Rokin zijn inmiddels verwijderd) voorzien van de mogelijkheid een vlag te plaatsen. Deze mogelijkheden zijn strikt gereserveerd voor kortdurende ideële of culturele reclame of landsvlaggen bij staatsbezoeken. Ook spandoeken over de openbare weg zijn illegaal en zullen niet vergund worden. Op dit moment zijn er in de binnenstad een aantal locaties aangewezen voor het ophangen van spandoeken voor niet-commerciële doeleinden. Het betreft de volgende locaties: Dam, Muntplein, Stationsplein, Frederiksplein, Rembrandtplein, Waterlooplein, Leidseplein, Rozengracht/Marnixstraat, Weteringcircuit. De exploitatie van deze locaties kan voortgezet worden, mits gebruikt voor ideële doeleinden’. De nota zegt het volgende over evenementen: Als uitzondering wordt reclame binnen het vergunningsgebied waar een evenement plaatsvindt toegestaan. De aard en de omvang van de reclame moet worden opgenomen in de evenementenvergunning. Rond 2003 is geregeld dat er langs de belangrijke aan- en afvoerroutes van evenementen banieren geplaatst mochten worden. Bijvoorbeeld langs de route van lijn 4 bij het IBC (=International Broadcasting Convention) of van de stations naar het Leidseplein bij het Holland Festival. Dit voorstel beoogt zowel extern als intern duidelijkheid te verschaffen over de voorwaarden voor vergunning verlening voor losstaande vlaggen en banieren in de openbare ruimte bij evenementen.
Voorstel voor aanvulling van het beleid Banieren buiten het evenementengebied: Het moet gaan om evenementen met een grootstedelijk of stadsdeeloverschrijdend belang. Als basis dient de grootstedelijke evenementenkalender die aan het begin van het jaar wordt vastgesteld. Aan de hand van deze evenementenkalender bepaald het dagelijks bestuur welke evenementen in aanmerking komen. Locatie: Hier gaat het om locaties buiten de onmiddellijke omgeving van het evenementengebied. Daarmee wordt de mogelijkheid geboden om het evenement behalve in het evenementengebied zelf daarnaast ook in een ruimer gebied te promoten. De locaties staan in relatie tot de belangrijkste routes in de binnenstad. Dit zijn de routes waarlangs bezoekers zich met het openbaar vervoer verplaatsen. Op de bijgevoegde kaart staa t aangegeven waar een evenement (ongeacht of het evenement in stadsdeel Centrum of daarbuiten plaatsvindt) ruimer gepromoot kan worden. Dit wil niet persé zeggen dat alle aangegeven plekken ook daadwerkelijk gebruikt kunnen worden. Bij ieder evenement zal beoordeeld worden of en welke van de routes vergund zullen worden voor ruimer promotie. Het blijft maatwerk. Op de meeste routes gaat het om de bruglocaties. Per brug kunnen er vier banieren geplaatst worden. Het gaat om 26 bruglocaties maal 4 banieren is in totaal 104 banieren op bruggen. Daarnaast zijn er op twee plekken mastputten aanwezig voor het plaatsen van banieren. De Dam (12 mastputten op het middenterrein aan de kant van het Paleis) en bij het stadhuis (24 mastputten aan de Amstelzijde). In totaal gaat hierbij om ongeveer 36 banieren. Langs het Damrak (en voorheen ook langs het Rokin) staan lichtmasten met daarin voorzieningen voor het aanbrengen van vlaggen. Ook op het Damrak zullen de lichtmasten in het kader van de herinrichting ‘Rode Loper’ worden verwijderd. 3
Gemeente Amsterdam Stadsdeel Centrum
In de voorstellen voor de herinrichting van het Damrak en het Rokin is op dit moment nog geen rekening gehouden met voorzieningen voor banieren (hetzij in de vorm van mastputten, hetzij in de vorm van spandraden). Tenslotte kunnen ook op het Leidse- en Rembrandtplein vlaggen/banieren geplaatst worden. Duur: Vlaggen en banieren mogen geplaatst en opgehangen worden vanaf 1 week voorafgaand aan de start van het evenement tot en met een week na de start van het evenement. In totaal dus twee weken. Na afloop van deze periode moeten de banieren binnen 2 dagen zijn weggehaald. De reden om de duur te beperken tot twee weken is omdat evenementen (met name exposities) zich soms over een langere periode uitstrekken en daarmee overlappen met de duur van andere evenementen. Met dit voorstel wordt voorkomen dat er gedurende een lange (aaneengesloten) periode banieren hangen. Formaat: Voor de locaties buiten en binnen het evenementengebied geldt voor banieren aan masten een maximale maat van 1 meter breed en 3 meter hoog. Voor de route Damrak-Rokin wordt nog bekeken wat de beste mogelijkheid is voor banieren. Indien besloten wordt de banieren aan spandraden te hangen dan kan daarvoor een afwijkende maat voor worden afgesproken. Er moet rekening mee worden gehouden dat de onderkant van het banier op voldoende afstand (hoogte) hangt van objecten zoals afvalbakken en glascontainers (minimaal 4,5 meter).
Banieren binnen het evenementengebied: Hierbij gaat om evenementen zonder grootstedelijk of stadsdeelo verschrijdend belang. Locatie: Hier is het evenementengebied een gebied van beperkte geografische omvang. Meestal een plein of straat of nabij een binnenlocatie waar het evenement plaats vindt. Het is mogelijk om in het evenementengebied vlaggen en banieren te plaatsen. In de evenementvergunning staat in welk gebied en op welke plekken banieren geplaatst mogen worden. Bij een binnenevenement worden de banieren die men voor dat evenement in de openbare ruimte wil plaatsen met een objectvergunning verleend. Duur: Vlaggen en banieren mogen geplaatst en opgehangen worden vanaf 1 week voorafgaand aan de start van het evenement tot en met een week na de start van het evenement. In totaal dus twee weken. Na afloop van deze periode moeten de banieren binnen 2 dagen zijn weggehaald. Geloofwaardig Handhaven Invoeringsparagraaf Ondanks de ‘regeling’ uit 2003 is het voorstel voor het plaatsen van banieren buiten het strikte evenementgebied een aanvulling (verruiming) van het beleid zoals dat in 1997 is vastgelegd in de nota ‘Reclame in de openbare ruimte in de binnenstad van Amsterdam’. Het concept-aanvullend beleid heeft van donderdag 27 december 2012 tot en met donderdag 7 februari 2013 ter inzage gelegen. Uitvoeringsparagraaf In tegenstelling tot waar ACM om heeft gevraagd blijft in dit voorstel de bevoegdheid tot het afgeven van een evenementenvergunning en daarmee voor een objectvergunning voor banieren in de openbare ruimte bij de gemandateerd voorzitter van het dagelijks bestuur.
4
Gemeente Amsterdam Stadsdeel Centrum
De directie Schoon en Heel zal per aanvraag worden gevraagd of er nog werkzaamheden in de openbare ruimte plaatsvinden die plaatsing van losstaande banieren op de voorgestelde locatie in de weg staat. In dat geval zal in overleg met de directie Schoon en Heel worden overlegd of het mogelijk is dat d.m.v. een alternatieve voorziening (bijv. plaatsing in een verplaatsbare betonnen sokkel) het banier toch geplaatst kan worden. Vooruitlopend op besluitvorming over de concept-raadsvoordracht in de Raad kan het dagelijks bestuur voor hooguit drie maanden vooruit evenementenvergunningen en objectvergunningen verlenen voor een ruimer gebied dan het evenementengebied. Handhavingsparagraaf De vergunningverlening voor banieren blijft maatwerk. Handhaving zal zijn gebaseerd op de verleend e vergunning. Vanuit de Directie Toezicht en Handhaving is voorgesteld uitsluitend toezicht te houden op banieren op momenten dat de handhavers om andere reden toch al aanwezig zijn, zoals bij het afschouwen van een podium of het afregelen van een muziekinstallatie. Daarnaast uiteraard bij excessen/gevaar en bij klachten van belanghebbenden, maar de kans daarop lijkt gezien het onderwerp klein. Indien plaatsing van banieren afhankelijk zou worden gesteld aan toestemming door ACM, dan zou ACM ook zelf moeten handhaven. Afspraken tussen een organiserende stichting en deelnemende evenementen kunnen niet door het stadsdeel worden gehandhaafd. Toestemming en handhaving door ACM heeft wel de voorkeur van de Directie Toezicht en Handhaving boven vergunningverleni ng en handhaving door de gemeente, omdat ACM een banier die tegen de afspraken in niet verwijderd wordt gewoon zelf kan weghalen, terwijl de gemeente tijdrovende handhavingsprocedures moet doorlopen. De rol van de gemeente zou dan beperkt blijven tot het controleren van ACM, dus tot hoofdlijnen aldus het commentaar van de Directie Toezicht en Handhaving. Zoals eerder aangegeven blijft de bevoegdheid echter bij de gemandateerd voorzitter van het dagelijks bestuur. Handhaving zal worden gebaseerd op de verleende vergunning. Risicoparagraaf Een mogelijk punt van zorg is dat in de praktijk misschien te vaak en te snel wordt geoordeeld dat met het evenement een grootstedelijk of stadsdeeloverschrijdend belang gemoeid is. Een ander risico is dat de regels te ingewikkeld worden gevonden en dat daardoor de kans op spontane naleving van de regels met betrekking tot de duur niet groot is. Wanneer een banier niet tijdig wordt weggehaald bestaat het risico dat de overheid tijdrovende handhavingsprocedures moet doorlopen.
Inspraak Het concept-aanvullend beleid heeft van donderdag 27 december 2012 tot en met donderdag 7 februari 2013 ter inzage gelegen. Er zijn vier zienswijzen binnengekomen, waarvan die van de heer Bunder buiten de termijn. Mevrouw Amende heeft in de inspraakperiode een brief aan raadsleden gestuurd. De reactie van de heer Bunder en de brief van mevrouw Amende zijn meegenomen als inspraakreactie. De Vereniging Vrienden van de Amsterdamse Binnenstad (VVAB) pleit ervoor vlaggen en banieren zoveel mogelijk uit de beschermde binnenstad te weren en geen uitzonderingen op de regel mogelijk te maken. De VVAB zou een beperking van het aantal locaties en de tijdsduur toejuichen Het comité ‘De Amsterdamse Grachten’ vindt dat straten en pleinen meer kunn en hebben, maar dat juist de grachten en zeker de bruggen binnen de grachtengordel verschoond moeten blijven van vlaggen en banieren. Het Evenementenbureau van de gemeente Amsterdam zou graag zien dat de locaties worden uitgebreid met de Leidsestraat en het Leidseplein.
5
Gemeente Amsterdam Stadsdeel Centrum
Mevrouw Amende vindt dat de vlaggen in disharmonie zijn met de mooie binnenstad en deze totaal verstoord. Zij stelt dat het geen zin heeft om een mooi rapport te schrijven over de schoonheid van de stad als dit ook niet wordt nageleefd. De heer Bunder vindt dat de banieren het beschermd stadsgezicht aantasten en meestal ook nog op populaire en gevoelige locaties in de grachtengordel. Hij pleit voor een algeheel verbod van deze reclame uiting voor de hele grachtengordel en de oude binnensta d. Het dagelijks bestuur is zich terdege bewust dat de status van Beschermd Stadsgezicht en Werelderfgoed van de Grachtengordel grote terughoudendheid vereist in (reclame)uitingen in de openbare ruimte. Om die reden is zowel het aantal locaties als de duur bewust beperkt gehouden. De binnengekomen zienswijzen geven geen aanleiding om het concept-aanvullend beleid ten aanzien van zowel de locaties als de duur aan te passen. Het Leidseplein behoorde al tot de locaties waar vlaggen en banieren mogelijk zijn.
6
