Projectbureau Roombeek Ruud Lutjenhuis Voortsweg 133 7523 CD Enschede Tel 053- 4848334 Email:
[email protected] www.roombeek.nl
Joop Hofman Allianties 1e Weerdsweg 10 7412 WS Deventer Tel. +31- (0)570-671387 Mobiel: 06-290 4567 3 Email:
[email protected] www.joophofmanallianties.nl
Bij de start: hoe ziet Roombeek er uit? Cijfers Participatie in lijn De ‘Trucendoos’ En nu: hoe ziet Roombeek er uit?
Vlak na 13 mei 2000
Mei 2006
Roombeek
De vuurwerkramp in cijfers: • • • • • • • • •
23 dodelijke slachtoffers 1.000 gewonden 42,5 ha verwoeste stad 11.500 slachtoffers geregistreerd (IAC) 4.150 (tijdelijk) ontheemden 1.500 bewoners getroffen 650 woningen getroffen 523 bedrijven getroffen (123 binnen de schutting) 8 verenigingen dakloos
Organisatie & financiën Na 13 mei 2000:
Projectbureau Wederopbouw IAC (Informatie- en Adviescentrum) Stichting Stadsherstel
Vanaf 1-1-2005:
y y y y y
Sociale Pijler Fysieke Pijler (Projectbureau Roombeek) Economische Pijler Culturele Pijler Programmabureau Roombeek
Totale investering wederopbouw
€ 600 miljoen
• • • •
€ 122 € 32 € 112 € 334
Rijksbijdrage Kwaliteitsimpuls (rijk & provincie) Kavelverkopen, subsidies etc. Investeringen derden (naar schatting)
o.a. woningbouwcorporaties, particulieren en overige investeerders
×××××××× ×××× ×××××× × × ×× ××××××××××××××××××× ××× × ×× × × × × ×× ××××× × × × × × × × × × × × × × × × ×× × × × × × × × × ×× × × × × × × × × ×× × × ×× × × × ×××× × × ×× × × ××× × ××××××× × ×× × × × × × × × × × × × × × × × × × ×× × × × × × × × ×× ×× × ×× × × ×× × × × × × × × × × × × ×× × ×× × ×× × × × × × ×× × × × × ×× ×× ×× ×× × × × × × × ×× × ×××× ×× ××× × ××× × × × × × × × ×× × × × ×× × × × × × × × × × × ×
Stroinksb leekweg
Noord
Nieuwluststraat
Roomweg/ Roomveldje Deurningerstraat Renbaanstraat Van Damstraat × × ×× ××× ×× ×× × ×× × ××
×
× ×× × ×× × ×× ×
Wa l
×× × × ××
Renbaanstra at
×× × × ×× ×× ×××× × × × × × ×× ×× × ×
×× ×× ×× ×
× × × ×× × × × × ×× × ×
× ××××× ×××××
× × × × × × × × × × × × ×× × × ×× × ×××× × × × ×××××× × × × × × ×× × × × × × × × ×× ×× × × × ×× × × × ×× ×× × ××× × × × × × ×× × × × × ××× ×× × × ×× × × ×× × × × × × × ×× ×× × × × × × ×× × ×× ×× ×××× × × ×× ××× ×
× ××
× ×××× ×
t rstraa e g in n Deur
×
Kottendijk/ Deurningerstraat e.o. ×× × ×× × × × ×× ××
××
××××
× ×
× × × × ×× ×
×
× ×
× × ×
× Sch Schurinksweide × × × urin × ×× ×× × kswe ×× ×× ×× ×× g ×××× ×
Talmaplein/ Kroedhofte e.o.
××
××
××
×× ×
W l eurnigerstr D
ieuw lusttrat N
××××××××××× × ××× ×××× × × ×× ××× × ××× × × × ××× ×× × × × × ×× × × × × × × × ×× ××× ××× × × × × × ×× × ×× × ×× ××× ××× × × ×× ×××× × × ×××××× ××××××× × × ××× × × ×× ××× ×× ××××××××××× ××××× × ××××××× × × × × × ××× ××××××× × ×× ×× × × ××××××××× × ×× × ×× × ××× ××× ×× ××× × × ×× ××× ××× ××××××× × ×× × × × ××× ××× × × × ××× ×××× × ×× ×××× × ×× × ×
rstr Deurnnige
Wl
Nieuwluststraat
×××××××××××××××× ×× × × × ×××××××××××××××××××××× × ×× × × × × × ×× × ×× × × × × × × × × × ×× × × × × × ×× × ×× × × × × × × ×× × ×× ××× × ××××××××× × × ×× ××××××× × × × × × ×××× ×× × × × ×× × × × × ×× ×× × × ×× ×× × × × × ×× × ×× × × × × × ×× × × × × × × × × × × × × × × ×××× ×× ××× × × × × ××××× ×× ××××××× ×××××× ××× × ×× ×× × ×× ×× × ×× × × × ××× × × × ××××××× × ×× × ×× ×××××× ×× ×× ×× ×× × × × × × × × × × × × ×× × ××× ×× × ×× × × × ×× ×× ××× ×× × × × × × ××× × × × × ×× × × × × ×× × × ×××××××××× ×× ×××× ×× × × ×× ×××× × ×× × ×× × ×× × × × × × ×× × × ×××× × × × × × × × ×× ×× × × × ×× × × ××× ×× × × × ××× ×××× × ××× × × × × × × ×× × ×× ×× × ×× × ×××× × × ××××× × ×× × × ××××× ×× × × × ×× ×× × ×
× ×××× ×
×
×××
× × × × × ××× × × ×××× × ×××× × ×× ×× ×××
'Het was hún wijk, zij praten mee' Directeur Toering van Enschedese corporatie wil bewoners laten meebeslissen over herbouw Roombeek. Het is n 24 mei 2000 og wat te vroe praten, g om o aldus T ver o wil aan pakken ering. Maar h de wederopb ij w ouw te . 'W bewone rs stem at ik voor me eet wel hoe h ij het Het wa krijgen zie, is d sh in at alle mening ún wijk, ik we de ontwikkeli ng van et zeke over he de r dat ze bben.' daar ee wijk. n
" …dat de betrokkenheid van de bewoners, bedrijven en instellingen op een zorgvuldige wijze vorm krijgt. Niet alleen in de materiële zin is er sprake van een noodzakelijke wederopbouw maar ook immaterieel. De sociale samenhang in de wijk, de sociale infrastructuur die een wijk tot een geheel maakt, is immers letterlijk weggevaagd. Een coherente en goed afgestemde aanpak in samenwerking met alle betrokkenen is noodzakelijk. …in het convenant …en hoe de bewoners invloed kunnen uitoefenen op het wederopbouwproces."
•concrete invloed krijgen op de opbouw van de wijk en hun toekomst •betekenisvol •de term ‘interactief’ meer wordt dan alleen jargon
Fase 1- van niks (letterlijk geen huis en buurt meer) tot het opstellen van een structuurplan waarin de nieuwe wijk letterlijk vorm krijgt Fase 2- het uitwerken van de vele deelplannen in de wijk (gebiedsgericht, gebouwgericht, functiegericht, e.d.) Fase 3- de daadwerkelijke realisatie van de wijk; het bouwen
Fase 4- het inrichten van de gebouwde wijk Fase 5- bij beheer, onderhoud en dagelijkse ontwikkeling van de bestaande wijk
1 2 3 4 5
Doelen
• planinhoud: ideeën, meningen en opvatting •bijdrage aan de verwerking • vertrouwen oproepen
Krachtenveld Nieuwe wijk voor bestaande bewoners Bestaande plannen met de wijk Het beste is niet goed genoeg Brede schakering aan doelgroepen en functies Druk van buiten Oude buurtleven als referentie Idealisering buurt Post-rampgedrag Geschonden vertrouwen in overheid Psychische verwerkingstoestand Afhandeling materiele zaken
Karakteristiek • Komt ons zeker drie keer tegen • Breed bereik • Verschillende en verschil in groepen • Maatwerk (taal, buurt, thema’s …) • Bewoners als opdrachtgever • Visueel zijn • Eigenstandige opvatting • Ideevorming, niet besluitvorming • ‘Onafhankelijk’ • Kunnen niet alles waarmaken - verantwoording - concept visie • Gemeente en corporaties trekken samen op
Open aanbod Ideeënmuur Ideeënbox Fotodillema’s op Internet
Open aanbod (2) Foto-visites Seniorengesprekken Kunstworkshops Ondernemersavonden
Open aanbod (3)
Toekomstbouwers
Rally van Roombeek
En nu wij…. 10 avonden -bewoners bepalen agenda -bewoners zijn opdrachtgevend, gemeente krijgt inspraak
-Tafels (m/v)
Een wijk ontworpen aan de keukentafel
Bewoners geven opdracht (Boekelo twee)
Structuurvisie als huiswerk
Mondelinge en schriftelijke overhoring
Operatie Boemerang Tentoonstelling -Ja’s en Nee’s
Ronde Tafel van Roombeek Beslissen -Gesprekken Raad -Agenda-meter Meebeslissen Corporaties Kiezen of niet kiezen Waarderen Eigenaren
Robbie en Roosje
Getroffenen Omwonenden Roombeek Toekomstige bewoners
Verantwoorden Hete Hangijzers
Deelnemers 1e ronde
Meepraten Enschede
en Heldere PluspuntenInformeren
Open reageren Nederland
Nederland
Operatie Boemerang Tentoonstelling -Ja’s en Nee’s Ronde Tafel van Roombeek -Gesprekken -Agenda-meter Kiezen of niet kiezen Robbie en Roosje Roombeek
Hete Hangijzers en Heldere Pluspunten
Comunicatie over plan Meningen vormen
Verantwoording
7 bijeenkomsten 4 direct getroffenen: 330 Ja: 327 Nee: 3
Tentoonstelling Ronde Tafel van Roombeek Nieuwsbrief reacties Website stellingen Robbie en Roosje Roombeek Rally voor Roombeek
100-120 475-535 37 2735 bezoekjes 40 deelnemers 150 46
Formele Inspraak Bezwaren
9 (4x BP)
Comunicatie over plan Meningen vormen Ja: 327 Nee: 3
8 pluspunten 7 hete hangijzers 18 handreikingen voor samenwerking
Beoordeling Universiteit Twente Bestuurskunde
De methode TEVREDENHEIDSSCORE BEWONERS • Gespreksleiding:
cijfer 7-10 =
• Rol raadsleden:
cijfer 7-10 =
• Mening geven:
cijfer 7-10=
• Mening horen:
cijfer 7-10=
• Uitwisseling gedachten:
cijfer 7-10=
• Serieus luisteren naar mening: cijfer 7-10=
• Gezamenlijke slotdiscussie: • Verslagweergave:
cijfer 7-10 =
goed-zeer goed
79% (11% =10) 45% 79% (11% =10) 73% (7% =10) 82% (8% =10) 65% (6% =10) 56% 93%
Beoordeling Universiteit Twente Bestuurskunde
Vertrouwen SCORE BEWONERS • ECHT rekening met uw wensen in plansterk-zeer sterk 43% geen 6% •Vertrouwen in leefbare wijk in 2025
veel-zeer veel 77% geen 3%
• Vertrouwen dat belangen bevolking voorop staat
veel- zeer veel 57% geen 3%
• Vertrouwen in algemene zin in gemeente Enschede
tamelijk-veel weinig-niet
35% 57%
44 Deelplannen: -Ontwerpen Voorzieningencluster -Jongerenhonk -Talma -Roomveldje -3 parken -Monument -Kavelijen -Midzomertoernee’s -Nazoomerdagen
- Ontwerpen Voorzieningencluster -Jongerenhonk
-Talma -Roomveldje
Keuze uit vier Eigen woningtoewijzing
-3 parken -Monument
EN wat meer… - Kavelijen - Huis van Verhalen - Midzomertoernee - Roombekerschat - Dag van de Zelfbouwer - Nazomerdag - Kinderpersbureau - Tel mee tot Tien - D®oombeek - Mobiel buurtmuseum - Participatiekader stad - Ponyboerderij
-Circus - Opera/toneel - 5 stripboeken - Kinderkunstwerk(en) - Schatkits - Het honk - Camping Roombeek
Marketing Roombeek:
Talma
Roomveldje
Voorbeelden particulier opdrachtgeverschap Twee-kappers en rijtjes van drie
Voorbeelden particulier opdrachtgeverschap appartementen en horeca
Voorbeelden particulier opdrachtgeverschap vrijstaande catalogusbouw
Voorbeelden particulier opdrachtgeverschap vrijstaande – onder architectuur gebouwd
Museumlaan
Museumlaan Voorbeelden architectuur
Lonnekerspoorlaan te realiseren via particulier opdrachtgeverschap
Lonnekerspoorlaan gevelimpressies
Rozendaal-complex
Cultuurcluster
Voorbeelden hergebruik
Openbare ruimte
Participatie en de lessen van Roombeek
start bij geleefde leven bewoners (sociale biotoop) De van pathmos op een soort schoolbotdje lessen wijkvernieuwing (emotionele spanning): Moet leiden tot de 7a tjes na lakerlopen Professionals: nieuwe wijk creërenen roombeek Opbouwen a la Baart Bewoners: oude wijk afscheid van nemen
starten bij voorkant van het proces: ideegericht sterk uitgelijnde procesarchitectuur (mn wie beslist wat) leiden door derde (alleen verantwoordelijk voor kwaliteit participatie, niet voor inhoud plan)
werk niet vertegenwoordigend, maar rechtstreeks proces moet logisch aansluiten op formele beslislijnen sluit politici actief in stel samen hoge ambities (geeft energie) pak snel, zichtbare ideeën op start bij kinderen muddy boots: is ‘doe-proces’ en geen praatgedoe. (werk met beelden, figuren, geluid, etc.)