Projectboek 5. Werken met geautomatiseerde systemen

Projectboek 5 Werken met geautomatiseerde systemen

Signaal! Projectboek 5 Werken met geautomatiseerde systemen

Colofon Uitgeverij Auteurs

Bijdragen beeld Vormgeving Pictogrammen Drukwerk

: Uitgeverij Edu’Actief b.v. : Stichting Platform afd. Transport & Logistiek Vmbo Marco Baars Johan Hamse Henk Maartens Arie Mahne Theo v.d. Sluijs : Stichting Vakopleiding Transport en Logistiek : Uitgeverij Edu’Actief b.v. : Geert Westerhof : Krips, Meppel

Signaal! ISBN NUR trefw. Leermiddelen

: 978 90 6053 746 6 : 171 : vmbo Transport & Logistiek

Copyright 2006

Uitgeverij Edu’Actief b.v. Postbus 1056 7940 KB Meppel telefoon: 0522-235235 fax: 0522-235222 e-mail: [email protected] internet: www.edu-actief.nl

Tweede druk/eerste oplage Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

Uitgeverij Edu’Actief b.v. Meppel

2


Inhoud Pictogrammen

4

I

Ontvangst

5

II

Opslag

21

III

Order verzamelen

39

IV

Verzendgereed maken

55

V

Voorraadbeheer

89

VI

Maken van laad- en routeplanningen

111

VII

Verzorgen van vervoersadministratie

135

VIII

Laden en vervoeren

153

Begrippenlijst


177

3


Pictogrammen In dit boek komen de volgende pictogrammen voor:

Dit betekent dat jullie naar een clip gaan kijken.

Opdrachten met dit pictogram kun je alleen doen.

Bij dit pictogram overleg je met je docent.

Hieraan kun je zien dat je een praktische opdracht gaat doen.

Bij opdrachten met dit pictogram, spelen jullie een rollenspel.

Dit pictogram geeft aan dat je iets op moet gaan zoeken.

Hierbij ga je een opdracht met het voorraadbeheerprogramma doen.


4


Ontvangst

I Ontvangst Start Start 1

Automatisering

Kijk naar de clip over de ontvangst van verschillende soorten artikelen. Hierin zie je dat de logistiek medewerker, na het controleren van de goederen, naar een computer gaat. Let goed op wat hij precies op de computer doet. De logistiek medewerker krijgt van de chauffeur de vrachtbrief. Wat schrijft hij hierop? ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………

Welke vrachtbrief gebruikt de logistiek medewerker hiervoor? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. De logistiek medewerker gaat na de controle naar een computer. Wat doet de logistiek medewerker op de computer? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Waarom doet de logistiek medewerker deze handelingen op de computer? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Als het bedrijf een computerverbinding zou hebben met de leverancier, moet de logistiek medewerker de getallen dan ook op de vrachtbrief noteren? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Waarom heeft het bedrijf in de clip een vaste computerverbinding met de leverancier? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….


5


Start 2

Ontvangst

Automatisering in het magazijn

Veel magazijnen of warehouses zijn tegenwoordig geautomatiseerd. Met behulp van een computer met een voorraadbeheerprogramma kun je bijhouden welke goederen het magazijn binnenkomen. De computers leggen de goederenstroom van de artikelen in het magazijn vast. Niet alle magazijnen zijn geautomatiseerd. Dit komt bijvoorbeeld door de hoge kosten van de hardware en de software. Maar er is nog een andere reden waarom niet alle magazijnen met geautomatiseerde systemen werken. Wat is een andere reden dat niet alle magazijnen met geautomatiseerde systemen werken? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Start 3

Mechanisering

In veel magazijnen is er sprake van mechanisering. Je ziet de mechanisering terug in heftrucks, reachtrucks, pompwagens en robots. Noem zelf nog twee voorbeelden van apparatuur die wordt gebruikt voor de handling van goederen. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Noem ook een handeling die in de toekomst door mechanisering vergemakkelijkt kan worden. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Start 4

ICT

Het gebruik van informatie- en communicatietechnologie (ICT) in transport en logistiek heeft voor- en nadelen. Een voordeel van het gebruik van ICT in magazijnen is dat er beter gebruik wordt gemaakt van de ruimte in het magazijn. Verder worden er minder fouten gemaakt bij de goederenontvangst. Bovendien kun je de goederenstroom altijd volgen (tracking) en terugvinden (tracing). Welke voordelen van ICT heb je in het stukje tekst gelezen? Omschrijf ze in je eigen woorden. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….


6


Ontvangst

Een nadeel is dat het gebruik van ICT in de goederenstroom duur is. Ook kan je computer soms vastlopen. Wanneer bijvoorbeeld de verpakking van een artikel verandert, kun je al problemen krijgen met de automatisering. De geautomatiseerde systemen herkennen het artikel ineens niet meer. Het artikel kan dan niet meer op de vaste locatie opgeslagen worden. Het is natuurlijk ook belangrijk dat de medewerkers nauwkeurig werken. Welke twee nadelen van ICT worden in deze tekst genoemd? Omschrijf ze in je eigen woorden. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Start 5

EDI

De computer houdt de goederenstroom bij, maar je hebt zelf wel voortdurend met de informatiestroom te maken. Als je deze informatie met de hand vastlegt, dan kost dat veel tijd en geld. Alle formulieren moeten worden gelezen en ingevuld. Welke twee formulieren heb je nodig bij de ontvangst van binnengekomen goederen? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. De hele informatiestroom kan worden geautomatiseerd. Er wordt dan alleen nog maar door middel van de computer gecommuniceerd, vanaf de binnenkomst van een order tot het afleveren van de goederen. Een belangrijk begrip hierbij is EDI. Waar staat EDI voor? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Denk je dat het gebruik van telefoon, fax en telex ook EDI is? ………………………………………………………………………………………………………………………………………….


7


Ontvangst

Actie Casus

Aan de slag met automatisering in een magazijn

Een logistiek medewerker in een geautomatiseerd magazijn verwerkt alle gegevens over de goederenstroom in een voorraadbeheerprogramma op de computer. Bij ontvangst van de binnengekomen goederen wordt een controle uitgevoerd. Een logistiek medewerker vult zelf een controle-magazijnbon in. Op de werkbon magazijn wordt aangegeven waar de goederen worden opgeslagen. Deze handmatige gegevens worden via de werkbon in het voorraadbeheerprogramma verwerkt. Hiermee wordt de voorraad beheerd en de voorraadadministratie bijgehouden. Ook kunnen verschillende formulieren, zoals een pakbon, digitaal worden gemaakt.

Actie 1

Maken van een planning

Bekijk actie 2 tot en met actie 9 in de tabel. Maak met je medeleerlingen een planning voor het werk. Vul samen de tabel in: Actie Actie 2

Wat? Een pakbon invullen

Actie 3

Een pakbon op de computer maken Controle binnengekomen goederen Controle eigen goederen Goederen retour sturen Goederen opslaan

Actie 4

Actie 5 Actie 6 Actie 7 Actie 8 Actie 9

Hulpmiddelen/instructies

Aantal goederen wijzigen Goederen inboeken

Laat je planning controleren door je docent. Paraaf docent: ……………………………………………………


8

Hoelang?

Wanneer?


Actie 2

Ontvangst

Een pakbon invullen

Verzamel de volgende artikelen in een magazijnkar: drie dozen tennisballen Wilson één set tennisrackets Techno één voetbal Nike één set scheenbeschermers Diadora.

x x x x

Ben je problemen tegengekomen bij het verzamelen van deze goederen? Bespreek de problemen met je groep. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Maak één verzendeenheid van deze goederen. Kom je problemen tegen bij het kiezen van de verpakking? Kruis je keuze aan: ja nee Zo ja, welke problemen zijn dit? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Vul een pakbon in voor de goederen op de verzendeenheid. Deze goederen ga je verzenden naar jouw eigen school. Op de Signaal!-website staat een lege pakbon. Print deze uit en vul hem in. De artikelnummers staan op de artikelen. Vul ook die nummers in op de pakbon. Toch is de pakbon nog niet helemaal ingevuld. Bedenk samen met je medeleerlingen wat je gaat invullen op de rest van de pakbon. Wat hebben jullie verzonnen? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Vul dit nu in. Wat is het verschil tussen een factuuradres en een afleveradres? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Laat de docent je pakbon controleren. Paraaf docent: ……………………………………………………


9


Actie 3

Ontvangst

Een pakbon op de computer maken

In actie 2 heb je zelf een pakbon ingevuld voor de goederen. In deze actie maak je op de computer een pakbon in het programma ADBplus. Elk groepslid maakt voor een van de leveranciers en een van de artikelen uit actie 2 een pakbon. Let erop dat de bestelling weer compleet is. Spreek samen af wie voor welke leverancier en welk artikel een pakbon gaat maken. Ik maak voor …………………………………………………… leverancier een pakbon. Ik maak voor …………………………………………………… artikel een pakbon. Ieder groepslid werkt op een eigen computer. Je mag elkaar wel helpen als je er niet uitkomt. Start de computer op en open het programma ADBplus. Klik op de button ‘Pakbon’. Je krijgt dan het volgende scherm te zien.


10


Ontvangst

Halverwege het scherm zie je het veld ‘AANTAL’. Welke velden lees je nog meer op dezelfde regel? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Kan de klant alleen in euro's betalen? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Hoe heet de verkoper van de goederen? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Wat lees je in de bovenste, blauwe werkbalk? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Klik in het scherm op de button ‘Debiteurenoverzicht’. Dubbelklik op de leverancier van je product: x voor tennisballen op Wilson x voor voetballen op Nike. Let op! Zorg ervoor dat je een andere leverancier en een ander product kiest dan je groepsleden. Op welke plek op het scherm zie je nu de naam en het adres van de leverancier? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Klik nu op de button ‘Wijzig’. Vul in dat scherm het aantal artikelen in. In actie 2 kun je per artikel lezen welk aantal je moet invullen. Naast ‘Aantal’ staat het veld ‘Artikelnummer’. Klik hierop en druk dan op F5. Klik op G (Groepen). Klik op ‘Sportartikelen’ en S (Selecteer). Klik op het nummer van het door jou gekozen artikel. Klik dan op K (Kopiëren). Je komt nu in het scherm ‘Artikel/omschrijving toevoegen’. Klik op ‘Opslaan’. Als je deze handelingen hebt uitgevoerd, krijg je het volgende scherm.


11


Ontvangst

In de blauwe regel in het midden van het scherm moet jouw artikel staan. Klopt dat? Kruis je keuze aan: ja nee Hoeveel van ‘jouw’ artikelen zijn er nog op voorraad? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Wat betekenen de vier iconen naast het vak ‘Valuta’? Je maakt dat zichtbaar door met de muis op de icoon te gaan staan. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Welke twee grote veranderingen zie je op dit scherm in vergelijking met het eerste scherm? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….


12


Ontvangst

Wat kosten drie dozen tennisballen exclusief btw? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Wat denk je dat ‘btw-code: Hoog’ (in de onderste balk) betekent? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Hoe hoog is het btw-bedrag dat betaald moet worden? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Wat moet de klant betalen inclusief btw? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Hoe mag deze klant betalen? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Klik op de button ‘Afdrukken’. Je pakbon wordt geprint. Laat de docent je pakbon controleren. Paraaf docent: …………………………………………………… Bewaar deze pakbon goed en doe hem in de map. Je zult deze pakbon nog vaker gaan gebruiken.

Actie 4

Controle binnengekomen goederen De goederen die je in actie 2 hebt verzonden, komen binnen op jouw school. In deze actie controleer je de binnengekomen goederen. Let op! Er is een doos tennisballen te veel geleverd. Ook is er een verkeerde voetbal geleverd. Haal een lege controle-magazijnbon van de Signaal!website. Vul deze bon zo volledig mogelijk in.


13


Ontvangst

Waarom krijgt de controle-magazijnbon een nummer? ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… Waarom is de kolom ‘Opmerkingen’ belangrijk? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Wat heb je op de controle-magazijnbon ingevuld achter: x de doos tennisballen …………………………………………………… x de voetbal …………………………………………………………………… Laat de docent je controle-magazijnbon controleren. Paraaf docent: ……………………………………………………

Actie 5

Controle eigen goederen

In actie 3 heb je voor één artikel en één leverancier een pakbon op de computer gemaakt. Stel je voor dat de goederen die op jouw eigen pakbon staan, naar jouw bedrijf zijn gestuurd. Jij gaat ze ontvangen. Bij goederenontvangst controleer je eerst de goederen. Tijdens deze controle vul je een controle-magazijnbon in. Op de Signaal!-website kun je een lege controlemagazijnbon vinden. Print deze bon uit en vul hem in voor jouw gemaakte pakbon. Laat de docent je controle-magazijnbon controleren. Paraaf docent: ……………………………………………………

Actie 6

Goederen retour sturen

Stuur de goederen die te veel of verkeerd geleverd zijn terug naar de afzender. Op de Signaal!-website kun je een lege retourbon vinden. Print deze bon twee keer uit vanaf de Signaal!-website. Vul de bonnen in voor de twee artikelen. Gegevens Wilson t.a.v. Dhr. v.d. Gravel Hardcourt 12 5462 CX Veghel

Nike Mevr. Oogenlust Dagpauwoog 4 2871 TP Schoonhoven

Laat de ingevulde retourbonnen door je docent controleren. Laat je docent een paraaf zetten op de retourbonnen.


14


Actie 7

Ontvangst

Goederen opslaan

De goederen die wel worden geaccepteerd, moeten nog in het magazijn worden geplaatst. Op de Signaal!-website staat de werkbon magazijn. Print deze uit en vul hem in. Op welke locatie ga je de goederen opslaan? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Je hoeft de goederen nu niet direct op de locatie te leggen. Je hebt ze bij de volgende acties weer nodig. Laat de docent je werkbon magazijn controleren. Paraaf docent: ……………………………………………………

Actie 8

Aantal goederen wijzigen De goederen die je in actie 4 en 5 op de controle-magazijnbon hebt gezet, moeten nog bij de voorraad worden geboekt.

In de vorige actie heb je een werkbon magazijn ingevuld. De werkbon in het programma ADBplus is te vergelijken met een orderverzamelbon. Start de computer op en open het programma ADBplus. Klik op ‘Werkbon’. Klik daarna op de button ‘Debiteurenoverzicht’. Kies voor ProTouch en klik daarna op K (Kopiëren). Klik daarna op ‘Wijzig’. Verander in het volgende scherm het aantal in ‘1’. Daarna kies je een artikel. Dit doe je door rechts naast het veld op de icoon te klikken. Kies voor ‘Sportartikelen’ en daarna ‘ProTouch schoenen’. Klik op K (Kopiëren). Klik dan op ‘Opslaan’. Wat zie je nu op het scherm? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Wat betekent volgens jou deze mededeling? …………………………………………………………………………………………………………………………………………. Print de werkbon uit. Sluit het programma af. Laat de docent je werkbon controleren. Paraaf docent: ……………………………………………………


15

Projectboek 5. Werken met geautomatiseerde systemen

Recommend Documents